PROVINCIAL^ STATEN VAN OVERIJSSEL

Transcriptie

1 Luttenbergstraat 2 Postbus GB Zwolie Teiefoon Fax PROVINCIAL^ STATEN VAN OVERIJSSEL provincie.o.nl postbus@ovenjssel.nl RABO Zwolie Provinciale Staten ~ : 1 1 FEB 2009 Routing a.d. Bijl.: Inlichfitigen bij mw. WJ.M. Pol telefoon WJM.Pol@o.nl Beloningsbeleid O: semipublieke sector en deelnemingen ICenmerk 1 In het statenvoorstel Deelnemingenbeleid O is als een van de criteria het beloningsbeleid opgenomen. Daar werd voorgesteld aan te sluiten bij het advies "Normeren en waarderen' van de commissie Dijkstal. Op het moment van vaststelling van het statenvoorstel had het kabinet over dit advies nog geen standpunt ingenomen. De kabinetslijn is nu bekend en is verwoord in de volgende brieven aan de Tweede Kamer: brieven van de minister BZK over de beleidslijn inzake normering van topinkomens in de semipublieke sector van 27 juni 2008 (nr , 36) en 9 oktober 2008 (nr , 38); brieven van de minister ancien over beloningsbeleid bij staatsdeelnemingen van 24 oktober 2008 (nr , 39) en 19 december 2008 (nr , 42). Het advies van de commissie Dijkstal gaat over instellingen uit de semipublieke sector en een beperkt aantal deelnemingen. Het kabinet neemt dit over en breidt het uit tot alle staatsdeelnemingen. De kabinetslijn is op 4 September 2008 en 26 november 2008 besproken tijdens twee algemene overleggen (AO's), waarbij verschillende kamercommissies (BZK, ancien,, VWS, V&W en EZ) en diverse vakministers aanwezig waren (zie voor de verslagen, de kamerstukken , nrs. 37 en 40), Het kabinet heeft aangekondigd met een wettelijk kader voor de normering te komen. In deze wet worden ook toezicht en handhavingsbevoegdheden geregeld. De planning is het wetsvoorstel uiterlijk in het voorjaar van 2010 aan te bieden aan de Tweede Kamer. Deze brief heeft tot doel inzicht te geven in de gekozen kabinetslijn en in de doorwerking daarvan voor het Ose beloningsbeleid. Het kabinetskader wordt als uitgangspunt genomen, waarbij nadrukkelijk de kanttekening dat het in alle gevallen gaat om maatwerk. Met deze brief geven we uitvoering aan de toezegging aan de commissie EMT om de staten over dit onderwerp te informeren. Hoofdstuk 1 gaat in op de richtlijnen uit de beide brieven. Hoofdstuk 2 geeft een beeld van de doorwerking van de kabinetsrichtlijnen in het Ose beloningsbeleid. 1. Instellingen in de semipublieke sector (brieven minister BZK) Het kabinetsbeleid richt zich op 'bestuurders'. Het kabinet wil dit begrip nog nader definieren. Voorlopig wordt hieronder verstaan: "het hoogste managementniveau van een snsteuing'. Bljiagen 3 verzending 16. FEB provincie

2 In aansluiting op het advies van de commissie Dijkstal heeft de minister van BZK voor een aantal (deel)sectoren en organisaties gewogen of de sector tot de semipublieke sector behoort en zo ja, welk beloningsregime van toepassing is. Deze weging had betrekking op de sectoren onderwijs, cultuur, media, energie, woningcorporaties, zorg en welzijn/justitie, openbaar vervoer, infrastructuur, regionale ontwikkelingsmaatschappijen en een beperkt aantal staatsdeelnemingen. De weging van de vraag in welke mate bij een (deel)sector en daar binnen vallende organisaties sprake is van een (semi)publiek karakter, vond plaats aan de hand van vier criteria: 1. status van Yechtspersoon met een wettelijke taak' (RWT); 2. de mate waarin een organisatie inkomsten uit publieke middelen ontvangt; 3. het publieke belang dat een organisatie behartigt; 4. de mate waarin sprake is van commerciele concurrentie (= contraindicatie). Vervolgens heeft de minister op basis van de uitkomsten van de weging van het publieke karakter bepaald welk beloningsregime van toepassing is. Het gaat daarbij oplopend in zwaarte om de volgende drie regimes: a. openbaarmakingsverplichting tcenmerk b. sectorale beloningscode, welke per sector wordt vastgesteld c. het nieuwe ministersalaris als maximum (= 130% huidige ministersalaris = ca. Euro ), pagina waarover door de minister van BZK tijdens de AO's met de kamer onder meer is gezegd: 2 het maximum is inclusief bonussen, eindejaarsuitkering en vakantiegeld, en exclusief pensioenpremies en ontslaguitkering; uw brief dit regime wordt ook aangeduid als de Balkenendenorm, hetgeen volgens de minister niet correct is omdat de ministerpresident 10% meer verdient; uwkenmerk alleen bij zwaarwegende argumenten kan van deze normering worden afgeweken. Het resultaat van de weging staat in bijlage 1. Dit schema vormt de basis voor de nieuwe wet "Normering topinkomens in de semipublieke sector' en voor opname in de sectorale regelgeving. De keuze voor een regime zal niet statisch zijn: voortschrijdend inzicht kan leiden tot aanpassing. De minister van BZK heeft de kamercommissies toegezegd om te onderzoeken in hoeverre het nieuwe regime van toepassing kan worden verklaard op zittende bestuurders. Staatsdeelnemingen (brieven minister ancien) Voor de staatsdeelnemingen komt er geen wettelijk kader, omdat de normering daar plaatsvindt via de biestaande privaatrechtelijke bevoegdheden om als (mede)aandeelhouder het beloningsbeleid vast te stellen (BW2, artikel 135). Met andere woorden de aandeelhoudersvergadering stelt de beloningscode vast. Wanneer de staat geen meerderheidsaandeelhouder is, zal ze in overleg treden met medeaandeelhouders om de nieuwe methodiek met hen te delen. Voor de normering van de staatsdeelnemingen sluit het kabinet aan bij de hiervoor genoemde vier criteria voor de weging van de mate van het (semi)publieke karakter van een organisatie. Voor de staatsdeelnemingen wordt echter een soort categorisering toegepast. De deelnemingen worden daarbij op basis van (de mate van) hun publieke karakter ingedeeld in categorieen. Bij elk van de drie categorieen hoort een beloningsregime: l.publiek 2.Publiek/markt S.Markt/publiek Ken merle Veel publieke invloed, weinig markt Veel publieke invloed, met enige marktwerking Substantiele marktwerking met publieke kaders Beloningscode (bevoegdhsid Salarismaximum van nieuwe ministersalaris (= ca. Euro ) Salarismaximum van Euro (indicatief) Geen Salarismaximum

3 2* Doorwerking kabinetsrsctitssjnert In Ose beioningsbeieid 3 Algemeen Het beloningsbeleid richt zich op de Ose deelnemingen (zie bijlage 2) en in beginsel ook op de door de provincie gesubsidieerde instellingen (zie bijlage 3) en de publiekrechtelijke openbare lichamen op basis van de WGR, waaraan de provincie deelneemt (zoals RBT Twente). In navolging van het kabinet richten wij het beloningsbeleid in beginsel op het bestuur van organisaties. Dat neemt niet weg dat wij ons, met inachtneming van de nieuwe richtlijnen, kritisch zullen opstellen ten aanzien van de beloning van de Raden van Commissarissen. Het gaat om maatwerk. Zie bijlage 2 voor een overzicht van de salariering van de leden van de RvCs van de Ose deelnemingen. De richtlijnen die het kabinet hanteert voor de 'opbouw' van het Salarismaximum (nieuwe ministersalaris = ca. Euro ) zijn uitgangspunt: inclusief bonussen, vakantiegeld en eindejaarsuitkeringen; exclusief pensioenpremies, ontslaguitkering, gebruik leaseauto, en onkostenvergoedingen. In aansluiting op de richtlijnen ten aanzien van de semipublieke Instellingen en een beperkt aantal deelnemingen (brief minister BZK): Voor vier Ose deelnemingen geldt dat de sector, waartoe zij behoren, is opgenomen in het overzicht van de minister van BZK: Vitens NV met als voorgesteld regime: het nieuwe ministersalaris als Salarismaximum; Essent NV (PLB) met als voorgesteld regime: geen regime; Essent Netwerkbedrijf (Enexis BV) met als voorgesteld regime: het nieuwe ministersalaris als Salarismaximum; Oost NV met als voorgesteid regime: het nieuwe ministersalaris als Salarismaximum. Zie voor de weging van deze deelnemingen het overzicht in bijlage 1. Uit het feit dat deze sectoren zijn opgenomen in het overzicht van BZK, kan worden afgeleid dat voor deze deelnemingen het voorgestelde beloningsregime via de wet Normering Topinkomens in de semipublieke sector 7 en in sectorwetten (via de vakinhoudelijke minister) wordt vastgelegd. Wij gaan ervan uit dat voor genoemde Ose deelnemingen in de toekomst de wettelijk vast te stellen richtlijnen als uitgangspunt zullen gelden voor het door de aandeelhoudersvergadering vast te stellen bezoldigingsbeleid. Voor de waterleidingbedrijven ligt het wetsvoorstel Drinkwaterwet, waarin een Salarismaximum ter hoogte van het nieuwe ministersalaris wordt vastgelegd, nu bij de Eerste Kamer. Voor de regionale netwerkbedrijven bereidt de minister van EZ op dit moment een wetsvoorstel voor, waarin ook het nieuwe ministersalaris als Salarismaximum wordt opgenomen. Bi de richtlijnen van het kabinet gaat het om een Salarismaximum. Gekozen kan worden voor een beloning welke beneden het maximum ligt. Dit zal afhangen van de zwaarte van de functie. Het gaat in alle gevallen om maatwerk. Voor Vitens heeft de aandeelhoudersvergadering bij het aantrekken van de nieuwe voorzitter van de Raad van Bestuur besloten het nieuwe ministersalaris als vertrekpunt te nemen. Het het voorstel wordt de beloning met circa 20% teruggebracht ten opzichte van het huidige niveau. PS is hierover gemformeerd bij afzonderlijke brief (kenmerk: 2008/ ). Voor Oost NV zijn er bewegingen georganiseerd die er toe leiden dat ten aanzien van de beloningen onder het Salarismaximum wordt geopereerd. Ook voor een aantas door de provincie gesubsidieerde instellingen (onder meer op het terrein van jeugdzorg en media) geldt dat deze zijn meegenomen in de weging van BZK (zie bijlage 1). Ook voor deze instellingen gaan we ervan uit dat ze via wettelijke kaders worden geregeld en dat het nieuwe ministersalaris als Salarismaximum wordt genomen.

4 In aansluiting op de richtlijnen ten aanzien van de staatsdeelnemingen (brief minister ancien) De door de minister van ancien voorgestelde methodiek voor staatsdeelnemingen is van toepassing op de BNG NV, welke op rijksniveau onder het beheer van de minister van ancien valt (de staat is voor 50% medeaandeelhouder en O voor 0,16%). De BNG wordt door de minister van ancien ingedeeld in de categorie publiek/privaat. Dit betekent dat er een matiging van 35% moet plaatsvinden ten opzichte van het voorgestelde maximum van Euro (vergelijking met een verlaging van 67% wanneer het nieuwe ministersalaris als uitgangspunt zou worden genomen). De Aandeelhoudersvergadering moet uiteindelijk dit nieuwe beloningsregime vaststellen. uw brief kenmerk Ten aanzien van *overige' bestaande en nieuwe Ose deelnemingen Het gaat hier om de Ose bestaande deelnemingen Wadinko en Zuiderzeehaven BV, de nieuwe deelnemingen HMO, Warmtenet en Vliegwielmaatschappij Twente. Uitgangspunt voor deze deelnemingen is het nieuwe ministersalaris als Salarismaximum. Dit regime impliceert eveneens een openbaarmakingsverplichting (zie paragraaf 2). O wil dit uitgangspunt hanteren als richtlijn voor de inbreng in de Aandeelhoudersvergaderingen. Maar ook hier gaat het om maatwerk, waarbij gebruik zal worden gemaakt van de vier door het rijk gehanteerde criteria voor de weging van de mate van het publieke karakter. Ten aanzien van open bare lichamen op basis van de Het beloningsbeleid zal ook worden doorgetrokken naar de publiekrechtelijke openbare lichamen op basis van de Wgr, waaraan de provincie deelneemt, zoals het Regionaal Bedrijventerrein Twente (RBT). Deze organisaties onderscheiden zich van de andere (privaatrechtelijke) organisaties omdat Dagelijks en Algemeen Bestuur zijn samengesteld uit vertegenwoordigers van deelnemende overheden. Het gaat dan om zogenaamde QQnevenfuncties, welke voortvloeien uit het hoofdambt van gedeputeerde en/of wethouder. Wanneer er sprake is van een directeur, zijn de richtlijnen voor bezoldiging van toepassing. Ten aanzien van *overige' gesubsidieerde instellingen Semipublieke instellingen moeten topinkomens publiceren wanneer deze hoger zijn dan Euro De Wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens' (Wopt) is hiervoor de basis. De Woptnorm gaat uit van het huidige ministersalaris (Euro ), vermeerderd met onder meer pensioenafdracht. De norm wordt jaarlijks bijgesteld. Publicatie gebeurt in de jaarrekening en via melding aan de minister van BZK, die jaarlijks rapporteert aan de Tweede Kamer. Rapportage over is door de minister van BZK op 19 december 2008 aan de Tweede Kamer toegezonden (nr , 48). Op deze overzichtslijst staan geen door de provincie gesubsidieerde instellingen. Hieruit concluderen wij dat bij geen van de door de provincie gesubsidieerde instellingen sprake is van een beloning, die hoger ligt dan de Woptnorm. Aanvullende provinciale regels ten aanzien van topinkomens in snstellingen die subsidie ontvangen van de provincie O lijken niet nodig. Wij nemen aan dat wij u hiermee voldoende hebben gemformeerd. Gedeputeerde Staten van Overijs voorzitter, secretaris,

5 i: (= uit bijlage bij brief minister BZK over 'Kabinetslijn inzake normering topinkomens in de semipublieke sector', juni 2008, kamerstuk 2009, nr ,36) Bepalend voor de keuze van het beloningsregime is de vraag naar de mate van het publieke karakter van een instelling. Deze wordt beoordeeld aan de hand van de volgende vier criteria: 1. status van de "Rechtspersoon met een Wettelijke Taak' (RWT); 2. publieke bekostiging; de mate waarin een organisatie inkomsten uit publieke middelen ontvangt; 3. publiek belang: het publieke belang dat een organisatie behartigt; 4. commerciele concurrentie: mate waarin sprake is van commerciele concurrentie (contraindicatie). De vier criteria zijn niet zwartwit. BZK heeft zelf (deel)sectoren en organisaties gewogen. 5 Sector I a 0snderwijs o.a. universiteiten HBO 2.Cy8tyyr Erfcjoedsector Kunsten 3.Media Publieke omroep 4»Energie (1) Energiebedrijven 5 /Water Waterleidingbedrijven S.Wonlngcorporaties Woningcorporaties 7»Zorg en weszsjn/jystitie o.a. Jeugdzorg Kennisinstituten zorg S, Openfeaar vervoer o.a. Stad en streekvervoer (1) Spoorvervoer (1) Luchtvaartmaatschappijen (1) 9. Infrastryctyyr Prorail Havenbedrijven (1) Luqtithavenexploitanten (1) Energie Netbeheer Ten net Gasunie (4) lo.reg. Ontw. ROW'S ll.ov.staatsdeelnemingen (5) Centra le org. radioactief afval Bank Ned. Gemeenten UltraCentrifuge Ned. (Urenco) SENS (staatsloterij) Holland Casino Nederlandse Waterschapsbank Kon. Nederlandse Munt FMO Westerscheldetunnel Vakmin. EZ VROM WWI J&G VWS V&W EZ EZ Criteria (zie hierboven) / / / / / / / _ f / / / / / / / / / / _ 4 4 / / / Semipubliek Regime Dijkstal geen code code openbaar openbaar geen. Regime Kabinet geen code code (2) code (2) geen code (1) Levering van energie is marktsector, voor netbeheer zie sector infrastructuur. (2) Het gaat hier om de staatsdeelnemingen Connexxion, NS, KLM, Havenbedrijf Rotterdam, Schiphol, Airport Maastricht. (3) Voor deelnemingen wordt de beloningscode vastgesteld door de AvA. (4) Tennet en Gasunie zijn staatsdeelnemingen en voor hen stelt het kabinet de 'code' voor. (5) In een kanttekening wordt aangegeven dat deze lijst niet uitputtend is. provincie

6 Toelichting op de beloningsregimes: geen = geen regime openbaar = openbaarmaking code = beloningscode opgesteld door de sector zelf, volgens de richtlijnen van en goed te keuren door de vakminister. Voor staatsdeelnemingen wordt de beloningscode vastgesteld door de AvA; Salarismaximum = voorschrijven Salarismaximum op het niveau van het nieuwe ministersalaris 6

7 2: In O gaat het op dit moment om de volgende privaatrechtelijke deelnemingen: Essent NV, Vitens NV, OostNV, Wadinko NV, Zuiderzeehaven BV, en BNG NV. In deze bijlage is voor de deelnemingen gebruik gemaakt van het jaarverslag over. De gegevens over 2008 zijn nog niet openbaar, omdat de jaarverslagen over 2008 nog niet zijn vastgesteld. 1. Belooirig In 2C1CI7 (in Eyro's) Vaste beloning Variabele beloning Bijdragen pensioen Totaal Essent Vaste beloning Salaris Variabele beloning Bonus Bijdragen pensioen Overig Totaal Totaal NV Bestuurder 154,6 Salaris 154,8 Pensioenen 18,7 18,4 173,3 Totaal 173,2 Wadinkos De directie van Wadinko NV werd in gevoerd door een persoon (via een management BV). In het jaarverslag over staat vermeld dat op grond van artikel 383, lid 1 BW 2, laatste zin, opgave bezoldiging van de bestuurder achterwege blijft (zie voor de tekst van dit wetsartikel de noot op pagina 2 van deze bijlage). Zuicterzeehaven: De directie van de Zuiderzeehaven BV (inclusief CV) werd in gevoerd door Milo Plannen en Projecten BV. Detacher!ngskosten van de directeur waren in : Euro (in : ). NB: Het Regionaal Bedrijventerrein Twente kent een Dagelijks Bestuur en een Algemeen Bestuur, bestaande uit vertegenwoordigers van de deelnemende gemeenten en de provincie O. Daarnaast kent het Openbaar Lichaam een projectdirecteur (marktconform, via aanbesteding). 2* in (Sn Euro's) BNG, Voorzitter RvC Vicevoorzitter Overige 8 leden Totaal Varierend van 15 tot 32 Totaai Varierend van 14 tot 29 Essent Voorzitter Vice voorzitter 4 Seden 3 leden L Totaal Totaal

8 Beloningsbeleid O: semipubiieke sector en deelnemingen Vitens Voorzitter Vicevoorzitter 8 leden Totaal varierend van t$ tot 24 Totaal varierend van 8 tot 18 OostN : De RvC telt 5 personen. De bezoldiging bedroeg in Euro in totaal (in was dat Euro ). Wadinko NV: De RvC telt zes leden. In was de bezoldiging in totaal Euro (: Euro ). Zyiderzeehaven BVs De RvC bestaat uit zes leden. Beloning is niet openbaar gemaakt. 8 Noot: Enkele relevante bepalingen uit het Burgerlijk Wetboek, Boek 2, betreffende de inrichting van de jaarrekening en het jaarverslag van NV's en BV's: Artikel 383, lid 1: "Opgegeven worden het bedrag van de bezoldigingen, met inbegrip van de pensioenlasten, en van de andere uitkeringen voor de gezamenlijke bestuurders en gewezen bestuurders en, afzonderlijk, voor de gezamenlijke commissarissen en gewezen commissarissen. De vorige zin heeft betrekking op de bedragen die in het boekjaar ten laste van de rechtspersoon zijn gekomen. Indian de rechtspersoon dochtermaatschappijen heeft of de financiele gegevens van andere maatschappijen consolideert, worden de bedragen die in het boekjaar te hunnen laste zijn gekomen, in de opgave begrepen. Een opgave die herleid kan worden tot een enkele natuurlijke persoon mag achterwege blijven." Afdeling 11 (artikelen 396, 397 en 398) van boek 2 omvat een aantal vrijstellingen op grond van de omvang van het bedrijf van de rechtspersoon.

9 3: de O onderhoudt met een aantal semipublieke instellingen een structurele subsidierelatie. Voor deze instellingen geldt dat de bezoldiging van directie/bestuur, overeenkomstig de richtlijnen van de Wopt, niet openbaar hoeft te worden gemaakt via het jaarverslag (omdat de bezoldiging ligt beneden de gestelde Woptnorm, zie ook hoofdstuk 2 van de notitie). Het gaat onder meer om: 9 Zorg Cultuur Natuur en Landschap Recreatie en toerisme Economie Verkeer o.a. Bureau Jeugdzorg, Trias Jeugdhulp, rabee, Commujon, Pactum, Lindenhout, De Kij, Advies en Klachtenbureau (AKJ), Nederlandse Vereniging voor Pleeggezinnen (NVP), Corint en Variya o.a. RTV Oost, Arcon, Eudokia, Debatkamer O o.a. Landschap O, Os Particulier Grondbezit, Natuur en Milieu O o.a. GOBI, recreatiegemeenschap Salland, Stichting Wandel en Fietsplatform o.a. OostNV o.a. Rocov O 0w kenmerk