Bu jitsu Hyogen Kata Representatieve krijgskunst technieken Jiu jitsu 柔術 & Bugu jitsu 武具術

Transcriptie

1 Nederlandse academie voor traditionele krijgskunsten Dutch Academy for Traditional Martial Arts オランダ武術学会 Bu jitsu Hyogen Kata Representatieve krijgskunst technieken Jiu jitsu 柔術 & Bugu jitsu 武具術

2 Bu jitsu Hyogen Kata Representatieve krijgskunst technieken en Koryu Bu jitsu Sensho: Tenshin shinyo ryu Jiu jitsu Itto ryu Ken jitsu Copyrights 2002; Shin tai ryu-ha Stichting; The Netherlands. Literatuur: The Martial Arts, the essence - De krijgskunsten, de essentie ; Shin tai ryu Tai jitsu Yo; tweetalig Engels en Nederlands; Mark W. J. M. Sterke; 1994; ISBN In dit boek zijn de codes in de tekst van de Bu jitsu Hyogen Kata weergegeven met lijsten en tekeningen.

3 Bu jitsu Hyogen Kata Representatieve krijgskunst technieken De negen Representatieve krijgskunst technieken zijn door en voor de deelnemers van het Nederlands Jiu jitsu Genootschap 1 ontwikkeld. De technieken zijn tot stand gekomen door een Meester-leraren en Meesters van het Nederlands Jiu jitsu Genootschap te weten: T. v. Tilbeurgh, ml, 6e Dan; C. v. d. Sanden, m, 4e Dan; J. Berserik, ml., 4e Dan; C. Spoon, ml, 3e Dan; J. Bevers, m, 4e Dan; GML. drs. M. Sterke, 9e Dan. De technieken zijn ontwikkeld in het jaar 2000 (Heisei 12 nen) door de bestudering en oefening van de vele krijgskunstscholen van Japan, de zogenaamde Koryu (ouder scholen). De technieken zijn samengesteld tot negen representatieve. De technieken zijn bedoelt voor demonstraties en ook als examenstof zeer geschikt. Deze technieken zijn een gemeenschappelijk element binnen het Nederlandse academie voor traditionele krijgskunsten op soortgelijke wijze als de technieken van de verschillende organisaties aangesloten bij de Nippon Budokan. Zij gebruiken op soortgelijke wijze een tiental technieken om te komen tot perfectie van geest, techniek en lichaam: Shin Gi Tai. Het Academie heeft gekozen voor technieken: vijf Jiu jitsu technieken, de hoofdvorm van het Academie en vier Bugu jitsu technieken, de bijvormen van het Academie: samen negen, het einde van de opleiding, maar niet de oefening tot het ultieme: 10. Deze tiende techniek moet men zelf creëren. De psychomotorische fasen. Men kan op goede wijze de mate en kwaliteit van de uitvoering van technieken beoordelen. Men kan dat zelf doen (zelfbeoordeling) of door een ander (examencommissie; Meester-leraar). Voor een Meestergraduatie moet men zonder twijfel de autonome fase bereikt hebben. Enkele eigenschappen van de leerfasen: # Cognitieve fase: inconsistente bewegingen; denkt nog veel na over de beweging (1); # Associatieve fase: consistente bewegingen; concentratie op specifieke oefeningen; denkt nog veel na en heeft veel aandacht nodig (3); # Autonome fase: de bewegingen zijn bijna automatisch; korte reactietijden; effectief (5). Hierna vindt men een groot aantal kenmerken waarop men de uitgevoerde technieken en dus de Bu jitsu-sha kan beoordelen. Bij een beoordeling 5' is het eindoordeel geslaagd. Boordeling van de uitvoering van de Bu jitsu Hyogen Kata. Beoordeel de mate en/of kwaliteit van de vaardigheid in het uitvoeren van de Bu jitsu Bu jitsu Hyogen Kata aan de hand van een vijfpuntsschaal. Kruis het meest passende vakje aan. De cijfers hebben de volgende betekenis: 1. Slecht, weinig, niets, traag, zwak; 2. Matig (tussen 1 en 3); 3. Middelmatig, weet niet, niet van toepassing,?; 4. Goed (tussen 3 en 5) 5. Zeer goed, veel, alles, snel, sterk, adequaat. 1 Het Nederlands Jiu jitsu Genootschap is de basis geweest voor de huidige Nederlandse academie voor traditionele krijgskunsten (Oranda Bu jitsu Gakkai;

4 Kenmerken: Alertheid, waakzaamheid ( kijken ) Attitude, mentale houding (etiquette) Geheugenspan, kan onthouden Krijgsschreeuw, concentratie Oriëntatie (bij draaiïngen) Zelfstandigheid van geest Staan, lichaamshouding Afzetten, springen, impulsbeweging Heupbeweging, centralisatie ( Hara ) Stabiliteit, (krijgs-)stand, stevig staan Draagkracht, dragen (bij werpen) Kracht, spierwerking (bij verwurgen etc.) Snelheid Flexibiliteit, soepelheid Stootbeweging (al of niet met wapen) Slagbeweging (al of niet met een wapen) Werende beweging (al of niet met een wapen) Blokkerende beweging (al of niet met een wapen) Ontwijkende beweging Uitvoering technieken (voorschrift) Reactie, adequaat reageren, opvangen (bij weren) Gerichtheid, treffen (bij vitale delen) Synchroniciteit (beweging Shi/Aite), timing Bewegingsgevormdheid (zonder wapen) Vloeiendheid tussen technieken Wapenvaardigheid (met een wapen) Ritme, activiteit-passiviteit Controle van de ander Bewegingsbalans, balans controle Weerstand tegen confrontatie, zelfcontrole Anticiperen, vooruit denken Tweede- en derde taak technieken Afterburn, waakzaamheid na elke techniek Mentale stabiliteit, koelbloedigheid Sterke persoonlijkheid, leid gevecht Algeheel beeld van de oefening Geschatte motorische fase (consistentie/aandacht) Effectiviteit Beoordeling: Eindoordeel

5 Bu jitsu Hyogen Kata Representatieve krijgskunst technieken Uitgevoerd door: Familiehoofd, meesterleraren en meesters van de Shin tai ryu. Elke cursieve tekst is een techniek op zich. JIU JITSU 1. Wervelwind. Aite: R Shomen uchi (Te gatana) [Ken 13]. Shi: Stap met R naar NW en draai onder de slagarm van Aite door, in totaal 180º, L-om. Aite: R Tsuki [Mizu 11], naar het gelaat. Shi: Stap met L NW en maak R Genkotsu [Ku 18]. Draai achter Aite. Maak L Hiza tsuki [Mizu 24] tegen de ruggewervel, ter hoogte van de onderzijde van schouderbladen. L Gyakute tegatana [Mizu 15], tegen de R zijde van de hals van Aite. Aite lif op zijn rug. Taihikkun kaesu [Hi 6] in R Tatehiza no kamae [Chi 18]. Controleer met de L knie op de R M. Triceps van Aite en leg de R onderarm op het bovenbeen van Shi, nabij de lies. 2. Watervlug. Aite 1: Staat voor Shi en grijpt met L de revers van Shi en maakt een R Tsuki [Mizu 11] naar het gelaat. Aite 2: Staat achter Shi en grijpt met beide handen de beide polsen beet, L grijpt L en R grijpt R. Shi: Stapt met R naar ZO en zakt met het lichaam naar beneden en ontwijkt aldus de R Tsuki [Mizu 11] van Aite 1. Deze houdt wat in, anders zou deze op het gelaat van Aite 2 stoten. Shi maakt T Yama no kokyu [Chi 5]. Shi grijpt met L de R hand van Aite 2 en maakt Suichoku no kote gaeshi [Hi 5] en iets later grijpt Shi met R de L pols van Aite 1 (om de ellepijpzijde). Hierdoor is de L arm van Aite 1 gestrekt en opgesloten door de Suichoku no kote gaeshi. Door deze vertikale polsverdraaing aan te zetten onstaat er een armklem van de L arm van Aite 1 [ Hi 9"]. We laten beide L-om om Shi heen draaien door de polsverdaaiing en armklem aan te zetten. De L voet van Shi stapt terug zodat beide technieken extra aangezet worden. Vervolgens drukt Shi met diens R elleboog tegen de R elleboog van Aite 2 en daardoor vallen beide Aite voorover op de grond. 3. Overdonderd. Utsu: Steekt met R met een mes naar de plexus solaris (net onder het borstbeen). Shi: Stapt met R naar ZW en sla met L Tegatana [Mizu 15, verticaal] op de R pols van Utsu. Grijp met L in de R palm van Utsu en grijp de hand vast en grijp T met R de R hand van Utsu aan de pinkzijde vast en maak L Kote gaeshi [Hi 3]. Utsu valt op diens rug. Zet de R elleboog op de plexus solaris van Utsu die op de grond ligt. Maak een R Mae ukemi [Fu 15] over Utsu heen. Tijdens de rol draait Utsu op zijn buik. Houdt de R hand van Utsu vast. Draai de hand van Utsu zodanig om dat u de R Gyakute kote gaeshi [Hi 4] kunt maken. Utsu ontsnapt uit deze buiklig door een rol te maken over zijn eigen R arm [Fu 15] en komt op zijn rug te liggen. Utsu: Maakt een L Tsuki [Mizu 10] naar het gezicht van Aite. Aite weert met L onderarm (L Jodan mawashi uke [Chi 7]) en grijp met L direct de L pols vast om de ellepijp. T grijp met R de L opperarm vast van Utsu net achter de elleboog aan de zijde van de M. Triceps. Druk beide handen naar de grond en houdt de arm van Utsu gestrekt. Druk zodanig dat er een armklem (armoverstrekking) ontstaat. Ga T dwars op Utsu in R Tatehiza no kamae [Chi 18] zitten, juist voor de L hand van Utsu. De pinkzijde van deze hand wijst omhoog. Spring wat op en maak een L Mae geri [Mizu 8] in Tatehiza no kamae en kom te zitten in de L Tatehiza no kamae. Zet de L voet bij

6 uw R knie, sta op en zet de R voet naar achter, stap met L voet naar achter en kom in R Chudan no kamae [Chi 14]. 4. Geveld. Utsu: R Shomen uchi (Tanbo) naar het hoofd. Shi: Maakt een R Kyoku uke [Chi 7a] en T een horizontale L Gyakute tegatana [Mizu 15] op de R borst van Utsu. Vervolgens draait Shi van boven af gezien 180º R-om en grijpt met R de R pols van Utsu vast om de ellepijp-zijde en T grijp met L net achter de R elleboog van Utsu. Maar een Hiki otoshi [Fu 8] met L tegen het L been van Utsu. Utsu valt voor over plat op de grond. Shi zit in de R Tatehiza no kamae en legt de R arm van Utsu plat op de grond. Shi stapt met het L been over de R arm van Utsu heen en plaatst deze naast de R zijde van het hoofd van Utsu. Shi gaat met de L bil op de R flank van Utsu zitten. Shi buigt de arm van Utsu naar zich toe en breng deze op de L lies van Shi. De R knie van Shi is aan de grond. De L voetzool van Shi wordt tegen de R knie van Shi gedrukt. Er is op deze wijze een R schoudertorsie van de R arm van Utsu aangelegd. Nu brengt Shi beide armen uiteen ter hoogte van de schouder en drukt zijn buik (Hara) wat naar voor en beneden. De schoudertorsie zit aan [ Hi 10"] (Immobilisatie.). Shi grijpt met R zijn waaier, opent deze brengt deze boven het hoofd. 5. Stroomversnelling. Utsu: R Shomen uchi (Wakizashi) naar het hoofd. Shi: Stap met L wat naar NW en T maak een L Jodan uke en stoot met R [R Tsuki) op de R borstzijde van Utsu. L grijpt de R pols van Utsu. Stap met R onder de R arm van Utsu door en grijp met R via de onderzijde van de R opperarm van Utsu de achterzijde van de kraag van Utsu vast. De voeten staan in de R Lange pas [ Chudan no kamae ]. Door met L de R arm naar de achterzijde van Utsu te drukken, T door de knieën te zakken en de kraag naar je toe te trekken en de rug van Utsu tegen de eigen rug te drukken en hem in het geheel op te tillen en voor je neer te gooien maak je al doende de R Tani otoshi (Vallei dropping). Utsu staat voor u als hij op beide benen geland is. Houdt de kraag en pols vast. Geef L Mae geri [Mizu 8] op de plexus solaris, breng de R hand in de nek van Utsu. Draai 180º L-om en maak Tenkan suru (werp Utsu voorover door in de nek te drukken [Ku 16]), aan de pols te trekken en de rotatie van het eigenlichaam). Utsu valt voorover op de grond en komt op diens rug te liggen. Stap met L langs de L zijde van het hoofd van Utsu, draai vervolgens 180º R-om en maak met L de Suichoku no kote gaeshi [Hi 5] waardoor Utsu L van je eigen L been op de buik gedraait wordt (de L hand heeft de R hand van Utsu vast aan de pinkzijde). Maak met de L hand een neer- en opwaartse scheppende [ Aiki age en Aki sage ] beweging. Op deze wijze wordt Utsu gedwongen op te staan. Maak wederom nogmaals de Suichoku no kotegaeshi [Hi 5] en laat Utsu achterwaarts rond lopen. Laat Utsu achter je door lopen zodanig dat de arm van Utsu over je heen gaat. Geef direct daarna een R Hiji tsuki [Ku 21] op de R borstzijde van Utsu. Breng daarna direct de R arm onder de R arm van Utsu door en knik de R elleboog van Utsu zodat deze haaks buigt. Maak een Schoudertorsie [ Hanbo 24"] van de arm van Utsu en ga direct in hurkzit zitten. Utsu valt achterover op de grond. Ga direct achter Utsu zitten in R Tatehiza no kamae en grijp met R de elleboog van Utsu vast en buig met L de R pols van Utsu. De rugzijde van de R hand van Utsu ligt op de grond (vingers wijzen naar zijn hoofd), diens arm is gebogen en de onderarm staat loodrecht op de grond. Door de elleboog naar diens hoofd te drukken komt er een polsklem aan te zitten. Met de L hand breng je de R hand van Utsu naar diens L schouder zodanig dat de R arm onder het hoofd van Utsu ligt. Je zet de L voet op de R pols Utsu. Op dat moment probeert Utsu je gezicht te grijpen. Direct grijp Shi met R de L pols van Utsu vast en brengt de L pols naar de R schouder van Utsu, waarbij de de L arm tussen het hoofd en de R arm gewrongen wordt. Het hoofd van Utsu wordt hierdoor omhoog gedrukt. Nu ga je met de R voet op de L pols van Utsu staan. Sta in het geheel op. Utsu ligt nu muurvast en wordt uitsluitend met uw R voet vastgehouden (immobilisatie; [ Fu 10"]).

7 BUGU JITSU 1. Gouderts. Utsu: Maakt Kesa giri hidari (Katana) [Ken 21]. Shi: Maakt R Waki uchi [Jo 15] en stapt T met L naar NW, zak diep door de knieën. Maakt direct daarna een L Honte uchi [Jo 4] op de achterzijde van het zwaard van Utsu terwijl Utsu tracht naar Jodan no kamae [Ken 37] te gaan. Hierdoor wordt Utsu gedwongen een draaiing L-om te maken van 360º te maken. Tijdens de slag komt de R hand los van het zwaard. Tijdens de draaiing hersteld Utsu de grip op het zwaard en maakt een R Mawashi uchi [Ken 38] naar de L zijde van Shi. Shi maakt een R Chudan gyakute uke [Jo 10] en stapt met R naar voor. Door de Jo naar Kuri tsukehouding [Jo 3] te brengen wordt het zwaard van Utsu opgetild en door een draaiing van de Jo omhoog en naar R-om naar beneden word Utsu met zwaard vastgezet (omgekeerd als bij Kuri tsuke gebruikelijk): omhalen en vastzetten. Druk Utsu naar achter van je af. Utsu stapt terug en maakt vervolgens een Chudan tsuki [Ken 36] naar de romp van Shi. Shi stapt wederom naar NW en maakt T een R Gedan gyakute uchi [Jo 17] tegen de R knie van Utsu (door een draaiing eerst achterwaarts te maken en vervolgens de techniek uit te voeren). De R grijpt de Jo aan het uiteinde omgekeerd weer vast op dezelfde plaats. Vervolgens stoot je de Jo horizontaal omhoog tegen de onderzijde van de beide armen van Utsu, nabij de oksels [ Jo 15]. De R hand grijpt de R pols van Utsu en duw met L de Jo omhoog en enigszins naar R en daarna na beneden. Op deze wijze ontstaat een armklem met behulp van de Jo op de R arm van Utsu: Cho komi chu kome [ Jo 9]. 2. Waterval. Utsu: Maakt Chudan tsuki (Katana) [Ken 36]. Shi: Staat in Chudan no kamae [Ken 49] en stapt naar NW en heft het heft L wat omhoog en pareert aldus de steek van Utsu [Ken 18]. Shi maakt direct vanuit Jodan no kamae [Ken 37] een Kesagiri migi [Ken 19] naar de nek van Utsu (R zijde). Utsu stapt terug en maakt een Jodan no kamae [Ken 37]. Shi mist de nek en slaat tot Chudan door. Utsu slaat direct met Shomen uchi [Ken 13]. Shi weert deze slag met Te uke [Ken 12] en vervolgt direct met een R Kashira tsuki (stoot), horizontaal naar de L slaap van Utsu en vervolgt direct met een Shomen uchi [Ken 13] vanuit Jodan no kamae. Utsu maakt direct een L Jodan uke [Ken 18] en slaat onmiddellijk naar de R zijde van Shi met een Kesa giri migi [Ken 19]. Shi maakt een Chudan uke (een variant op Hidari Jodan uke [Ken 18], maar is het zwaard verticaal naat de R flank) met de punt van het zwaard naar beneden wijzend. Shi stap met L naar NW en slaat met een Kesa giri migi [Ken 19] naar de nek van Utsu en doodt Utsu. 3. Uitdoven. Utsu: Steekt met Tanto van boven neerwaarts naar beneden. Shi: Maakt een Jodan katate gyakute uchi [Hanbo 17] tegen de binnenzijde van de R pols van Utsu. Shi maakt een grote cirkelbeweging naast de L flank van Shi en maakt direct een R Chudan tsuki [Jo 7] met de Hanbo. Utsu ontwijkt de steek en grijpt met L de punt van de Hanbo vast. Shi maakt een beweging gelijkend op een Shomen uchi ( worp ), naar L-voor voor Shi. Utsu wordt op deze wijze omgedraait en staat met de rugzijde naar Shi toe. Shi trapt met L Mae geri [Mizu 8] in de L knieholte van Utsu. Utsu komt op de L knie te zitten in R Tate hiza no kamae en laat de Hanbo los. Shi laat met L de Hanbo los. Met R brengt Shi de Hanbo voor de keel van Utsu, horizontaal. T brengt Shi zijn L hand achter de nek van Utsu door over diens R schouder en grijpt de Hanbo vast. Door beide ellebogen naar buiten de drukken wordt de keel vanutsu dichtgedrukt (verwurging). 4. Uitbarsting. Utsu: Steek met R met Tanto naar de romp. Shi: Stapt met R naar NO en maak met een Tanto een Kote uchi [Tasubuki 19; Ura] op de binnen zijde van de R pols van Utsu. Utsu: Trekt zijn hand terug en steek nogmaals naar de romp.

8 Shi: Stap met L NW en maak een Kote uchi [Tasubuki 19; Omote] tegen de buitenzijde van de arm. Utsu grijpt met L de R pols van Shi. Shi stapt onder de L arm van Utsu door. Shi brengt zijn hand wat omhoog en zorgt dat de elleboog van Utsu in zijn nek ligt. Door de R hand naar voor te stoten moet Utsu de R pols van Shi los laten (bevrijding). Draai 180º L-om en Shi steekt met R het mes in de L nier van Utsu, Jinzo tsuki [Tasubuki 20] en grijp met L de L pols van Utsu vast. Breng je Tanto verticaal met het scherp tegen de bovenarm, net achter de elleboog, met de punt omhoog. Op dat moment probeert Utsu nog, voor zijn eigen lichaam door, eens te steken naar Shi. Op dat moment stap je met L naar achter en drukt het mes tegen de opperarm van Utsu en draai je lichaan wat L-om, zo n 90º en druk Utsu vlak tegen de grond. Utsu komt op de buik te liggen. Shi zit in R Tate hiza no kamae. Om u het oefenen te laten welgevallen is het wellicht goed enkele wijsheiden van Shunryu Suzuki ( , Zen Meester) te accepteren als waar: Herhaling. Als je de lust tot herhaling verliest, zal je oefening nogal moeilijk worden. Niets bijzonders. Als je met deze eenvoudige oefening elke dag doorgaat, zul je een wonderbaarlijke macht verkrijgen. Voor je hem hebt, is het iets wonderbaarlijks, maar nadat je hem verkregen hebt, is het niets bijzonders. Uitvoerenden: GML. drs. Mark W.J.M. Sterke, Do Tái Ken Shin tai ryu Tai jitsu Shihan Godai Soke Nederlands Jiu jitsu Genootschap Kudan Remco Snijders, ml. Shin tai ryu Tai jitsu uchideshi Shin tai ryu Jiu jitsu Sandan, Bugu jitsu Nidan Nederlands Jiu jitsu Genootschap Sandan Marcel Fens, m. Shin tai ryu Tai jitsu uchideshi Shin tai ryu Jiu jitsu Sandan, Bugu jitsu Nikyu Nederlands Jiu jitsu Genootschap Sandan Mart van Iersel, ml. Shin tai ryu Tai jitsu uchideshi Shin tai ryu Jiu jitsu Nidan, Bugu jitsu Shodan Nederlands Jiu jitsu Genootschap Nidan technische ondersteuning CD-ROM Kim Sterke & Joop Sterke technische ondersteuning CD-ROM (verkrijgbaar bij Shin tai ryu). Literatuur: The Martial Arts, the essence - De krijgskunsten, de essentie ; Shin tai ryu Tai jitsu Yo; tweetalig Engels en Nederlands; Mark W. J. M. Sterke; 1994; ISBN In dit boek zijn de codes in de tekst van de Bu jitsu Bu jitsu Hyogen Kata weergegeven met lijsten en tekeningen. Copyrights 2002; Shin tai ryu-ha Stichting; The Netherlands.

9 Bu jitsu Hyogen Kata Jiu jitsu Wervelvind - - -

10 - - -

11 - - -

12 -

13 Marcel Fens, Mart van Iersel, Mark Sterke en Remco Snijders.

14 Bu jitsu Hyogen Kata Jiu jitsu Watervlug - - -

15 - - -

16 - - -

17 Bu jitsu Hyogen Kata Jiu jitsu Overdonderd - - -

18 - - -

19 - - -

20 - - -

21 Bu jitsu Hyogen Kata Jiu jitsu Geveld - - -

22 - - -

23 - - -

24 - - -

25 Mark Sterke bij het standbeeld van Inazo Nitobe, de schrijver van het boek Bushido, te Morioka

26

27 Bu jitsu Hyogen Kata Jiu jitsu Stroomversnelling - - -

28 - - -

29 - - -

30 - - -

31 - - -

32 - - -

33 - - -

34 -

35 Bu jitsu Hyogen Kata Bugu jitsu Gouderts - - -

36 - - -

37 - - -

38 - - -

39 - - -

40 - - -

41 - - -

42 Bu jitsu Hyogen Kata - Bugu jitsu - Waterval - - -

43 - - -

44 - - -

45 - - -

46 - - -

47 Bu jitsu Hyogen Kata - Bugu jitsu - Uitdoven - - -

48 - - -

49 - - -

50 - - -

51 - - -

52 Bu jitsu Hyogen Kata - Bugu jitsu - Uitbarsting - - -

53 - - -

54 - - -

55 - - -

56

57 Participation and graduation One is able to be graduated on the practice of the Bujutsu Hyogen Kata. The examinations are organized by the academy and decreased in Tilburg, elsewhere in the country or abroad. You do not have to be a member of a martial art organization or union. The decline of the exam is absolutely independent. You will be judged solely on your personal skill, expertise and knowledge. The examinations are conducted under the responsibility of a grandmaster-teacher (9th Dan) with at least one witness who is master (3rd Dan or higher). The examination consists of two parts: a. the so-called 'Bujutsu Hyogen Kata' techniques (the content of this book) supplemented with b. the subject matter taught in their own college, school or course of the candidate, always together at least ten techniques at least to the degree appropriate quality (learning). Also practiced techniques in the context of the Koryu Bujutsu Sensho (see may count. The Bujutsu Hyogen Kata are five Jujutsu techniques (consisting of 29 basic techniques) and four Bugujutsu techniques (consisting of 26 basic techniques). The graduation will be by mokuroku. For an example see next page.

58

59

60

61

62

63

64

65

66

67

68

69

70