Wethouder van Sociale Zaken, Werkgelegenheid en Economie. Onderwerp Verre Oosten aanpak

Transcriptie

1 Wethouder van Sociale Zaken, Werkgelegenheid en Economie Henk Kool Gemeente Den Haag Retouradres: Postbus 12600, 2500 DJ Den Haag De voorzitter van Commissie Bestuur Uw brief van Uw kenmerk Ons kenmerk DSO/ RIS Doorkiesnummer adres Aantal bijlagen Onderwerp Verre Oosten aanpak Datum 8 maart 2011 Verzonden 11 maart Management samenvatting Bij de behandeling van het Europe China Trade Center (ECTC) in de raadscommissie van december 2010 is aan wethouder SWE gevraagd om een Verre Oosten-aanpak te presenteren voor een te plannen werkbespreking van de commissie Bestuur. De werkbespreking is inmiddels gepland op 23 maart De gevraagde aanpak vindt u hieronder, waarbij een onderverdeling is gemaakt in de acquisitie van bedrijvigheid, internationale handelsbevordering en het flankerend beleid vanuit de gemeente. 1.1 Acquisitie bedrijvigheid Voor de buitenlandse acquisitie wordt nauw samengewerkt met de WFIA. Onder voorzitterschap van wethouder SWE wordt de strategie van de WFIA jaarlijks door de Raad van Participanten vastgesteld. De inhoudelijke focus ligt hierbij op bedrijven met innovatieve producten en technologieën die een toegevoegde waarde hebben op de Europese markt. Met betrekking tot het Verre Oosten horen China en India tot de primaire prioriteitslanden. Japen, Zuid Korea (en Taiwan) worden als secundaire prioriteitslanden gezien. Den Haag staat internationaal bekend als Internationale stad van Vrede en Recht en is de tweede VN-stad van de wereld. Dit gegeven en de aanwezigheid van de Rijksoverheid is van grote betekenis voor de werving van internationale instellingen en bedrijven. Inlichtingen bij Kees Slingerland Postadres: Postbus 12600, 2500 DJ Den Haag Telefoon: Bezoekadres: Spui 70, Den Haag Fax: Internetadres:

2 DSO/ Via business marketing, het positioneren van Den Haag als een interessante zakenstad, wordt het onderscheidende vestigingsklimaat van Den Haag onder de aandacht gebracht van potentiële vestigers, waaronder bedrijven vanuit het Verre Oosten. De belangrijkste sectoren waar Den Haag zich met haar acquisitiebeleid op richt zijn energie (olie & gas), ICT & Telecom en de financiële en zakelijke dienstverlening. Veiligheid, water en de creatieve industrie zijn belangrijke opkomende sectoren. 1.2 Internationale handelsbevordering Het bevorderen van internationale handel wordt door de gemeente Den Haag niet als één van haar kerntaken beschouwd. Uiteraard wordt er wel afgestemd en samengewerkt met de partijen die zich primair op de internationale handelsbevordering richten, zoals de Kamer van Koophandel, Agentschap.NL en het Nederlands Centrum voor Handelsbevordering. Met betrekking tot het Verre Oosten behoren rond handelsbevordering over het algemeen dezelfde landen tot de prioriteitslanden als bij acquisitie het geval is. Op korte termijn wordt een tender rond een WTC-licentie in Den Haag uitgeschreven. Eén van de doelen hierbij is om een actieve WTC - businessclub te laten ontstaan, waarin verschillende partijen (overheid, dienstverleners en bedrijven) die zich met internationale handel bezig houden elkaar weten te vinden en elkaar versterken. 1.3 Flankerend beleid Vanuit het gemeentelijke accountmanagement en relatiebeheer wordt contact onderhouden met de reeds gevestigde internationale bedrijven, waardoor snel kan worden ingespeeld op mogelijke ontwikkelingen als fusies, overnames of verhuizingen. Daarnaast investeert de gemeente in het internationale vestigingsklimaat, als cruciale onderscheidende vestigingsfactor ten opzichte van andere steden. Met het The Hague International Centre in het Stadhuis beschikt de gemeente Den Haag sinds november 2010 over een one-stop shop voor kennismigranten. Door bedrijven en hun werknemers wordt groot belang gehecht aan deze vorm van (gemeentelijke) dienstverlening. 2. Acquisitie bedrijvigheid 2.1 Algemeen Sinds oktober 2000 is de West-Holland Foreign Investment Agency (WFIA) verantwoordelijk voor het aantrekken van buitenlandse bedrijven en investeringen naar onze regio. De gemeente Den Haag is één van de acht participanten van de WFIA. Wethouder SWE vertegenwoordigt de gemeente als voorzitter van de Raad van Participanten. De Verre Oosten aanpak van de gemeente Den Haag is grotendeels gebaseerd op de acquisitiestrategie van de WFIA. De WFIA strategie is gebaseerd op de in de regio West Holland aanwezige unique selling points. Jaarlijks wordt deze strategie onder voorzitterschap van wethouder SWE met de andere deelnemers in de Raad van Participanten vastgesteld. Binnen de WFIA zijn de voor acquisitie benodigde expertise, contacten en toegangen tot essentiële instanties gewaarborgd. De inzet van wethouder SWE en het gemeentelijk apparaat bij buitenlandse werkbezoeken is altijd in samenwerking met medewerkers van de WFIA.

3 DSO/ De WFIA verleent haar diensten aan bedrijven vanuit de gehele wereld die het voornemen hebben om zich in onze regio te vestigen. Om de beschikbare tijd en middelen zo effectief mogelijk in te zetten werkt de WFIA met prioriteitslanden en prioriteitssectoren. Met betrekking tot het Verre Oosten behoren China en India tot de primaire prioriteitslanden. Japan, Zuid Korea (en Taiwan) worden door de WFIA als secundaire prioriteitslanden gezien. In het algemeen ligt de focus voor de WFIA op het aantrekken van bedrijven met innovatieve producten en technologieën die een toegevoegde waarde hebben op de Europese markt. Er wordt doelgericht gezocht naar gezonde en financieel sterke bedrijven die de stap willen maken naar Europa. Voor de verschillende sectoren en landen worden strategische partners geïdentificeerd om mee samen te werken. Hieronder wordt per land kort aangegeven waar in 2011 de nadruk op zal worden gelegd op het terrein van strategische acquisitie: 2.2 China China is voor de WFIA en de gemeente een belangrijk acquisitieland. China is na de Verenigde Staten de tweede economie van de wereld, met een groeipercentage van 10% per jaar. De Chinese handel is de afgelopen 10 jaar vervijfvoudigd. Binnen de EU is Nederland de tweede handelspartner van China. Veel Chinese bedrijven zien Nederland als een kwalitatief hoogstaande en kosteneffectieve locatie voor een Europees hoofdkantoor. Den Haag heeft een relatief goede uitgangspositie als het om Chinese bedrijvigheid gaat. Het internationale profiel en de aanwezigheid van de rijksoverheid en het Koninklijk Huis is voor Chinezen een belangrijke aanbeveling. Voor acquisitie van bedrijven vanuit China ligt de nadruk op de sectoren zakelijke dienstverlening, recht, ICT & Telecom, Energie en Traditional Chinese Medicine (TCM). Er wordt voornamelijk gefocust op het aantrekken van hoofdkantoren en Marketing & Sales kantoren. Gezien de beperkte ruimte binnen Haagse stadsgrenzen zetten we niet in op bedrijven die veel ruimte nodig hebben (industrie en productie), maar uiteraard worden de mogelijkheden (in de Haagse regio) in voorkomende gevallen wel nader onderzocht. Voor werkbezoeken aan China werkt de WFIA zoveel mogelijk samen met haar eigen Support Office in Beijing en de NFIA. Het aantal Chinese bedrijven in de Haagse regio loopt de laatste jaren behoorlijk op (begin 2011 circa 50 bedrijven), waardoor ook aantrekkingskracht voor dienstverlenende bedrijven toeneemt. Op het terrein van groothandelsbedrijven wordt een forse toename van Chinese bedrijven voorzien in het Dragon Plaza Holland op Zichtenburg (voorheen ECTC) en het Asian Business Court aan de Brasserskade. De afgelopen jaren is gebleken dat de stap van China naar Nederland voor een aantal bedrijven te groot is, vanwege cultuurverschillen, gebrekkige marketing en/of vergunningsproblematiek. Voor Dragon Plaza Holland en het Asian Business Court wordt mede daarom de nadruk gelegd op Chinese bedrijven die reeds ervaring hebben opgedaan in Dubai en Chinese bedrijven die reeds in Nederland of Europa gevestigd zijn. Dit om de slaagkans van geacquireerde bedrijven te vergroten.

4 DSO/ In een samenwerkingsverband tussen de gemeente, WFIA en Den Haag Marketing wordt het komend half jaar onderzocht op welke wijze het toerisme vanuit China naar Den Haag het best bevorderd kan worden. Het contact tussen Den Haag Marketing en de stad Hangzhou (met drie rechtstreekse vluchten per week tussen Schiphol en Hangzhou) kan hiervoor als katalysator dienen. Bekendheid met Den Haag via een toeristische invalshoek kan in een later stadium mogelijk positief bijdragen aan bedrijfsvestiging. 2.3 India ICT, life science en high end technologie worden als de meest kansrijke sectoren gezien voor acquisitie van Indiase bedrijvigheid. Voor lead generation heeft de WFIA een vast contact ( Associate ) in Mumbai. In Nederland is de laatste jaren een netwerk opgebouwd met partijen als de Indian Expat Society en de NICCT (Nederlands Indiase Kamer van Koophandel). Eind februari / begin maart 2011 heeft wethouder SWE samen met de WFIA een aantal bedrijven bezocht in de steden Delhi, Mumbai en Pune, met als doel om deze bedrijven te verleiden om de sprong te wagen naar de Haagse regio als gateway to Europe. Naast deze concrete bedrijvenleads is ook een bezoek gebracht aan de Nederlandse Consul Generaal, diverse overheidsinstanties en Indiase werkgeversorganisaties. Tevens zijn voorbereidingen getroffen voor een seminar rond het thema Water, in samenwerking met de Indiase ambassade. 2.4 Japan Voor Japan geldt dat de meest kansrijke sectoren op het terrein van de gemeenten Leiden en Delft liggen, namelijk medische instrumenten en de industriële biotechnologie. Voor Den Haag wordt vooral gekeken naar de groeiende gaming industrie. De WFIA zal in 2011 aan een tweetal beurzen in Japan deelnemen. 2.5 Korea De meest interessante sectoren in Zuid Korea zijn gaming, de semi-conductor industrie en de biotechnologie. In 2010 heeft een Koreaans gamingbedrijf zich in de Caballerofabriek gevestigd. De CEO van het betreffende bedrijf is tevens als ambassadeur benoemd van het programma Creatieve Stad van de gemeente Den Haag, mede met het oog op nieuwe leads. 2.6 Taiwan De focus voor Taiwan ligt op de sectoren life science en ICT & Telecom. De WFIA heeft twee bezoeken aan Taiwan in de planning voor het jaar Dit betreft bezoeken rond een telecom- en een biotechbeurs. 2.7 Overige landen in het Verre Oosten Hieronder vallen landen waaruit mogelijk in de nabije toekomst resultaten verwacht kunnen worden. De economische ontwikkelingen in landen als Maleisië, Vietnam en Singapore worden door de WFIA nauw gevolgd. Daarnaast wordt zoveel mogelijk contact onderhouden met economische afdelingen van de betreffende ambassades en de diverse Kamers van Koophandel.

5 DSO/ Voor de resultaten van de WFIA over het jaar 2010 verwijzen we u naar het jaarverslag van de WFIA dat halverwege de maand maart in gedrukte vorm aan de raadscommissie zal worden toegezonden. Planning is om het jaarverslag vòòr de werkbespreking op 23 maart gereed te hebben. 3. Internationale handelsbevordering 3.1 Algemeen Het bevorderen van internationale handel wordt door de gemeente Den Haag niet als één van haar kerntaken beschouwd. Het primaat hiervan ligt bij partijen als de Kamer van Koophandel, Agentschap.NL en het Dutch Trade Board en bij private partijen als het Nederlands Centrum voor Handelsbevordering (NCH) en de FENEDEX. Wel onderhoudt de gemeente Den Haag contact met bovengenoemde partijen. Enerzijds om in Den Haag gevestigde bedrijven door te kunnen verwijzen voor advies en subsidieregelingen (bijvoorbeeld vanuit het programma Prepare2start), anderzijds vanwege mogelijke leads rond nieuwe bedrijvigheid die vanuit deze internationale contacten kunnen ontstaan. De gemeente Den Haag treedt in specifieke gevallen als gastheer op voor bijeenkomsten op het gebied van internationale handelsbevordering. Recente voorbeelden zijn de Latin America Trade Award en de bijeenkomst van het Nederlands Centrum voor Handelsbevordering rond Chinees Nieuwjaar. Met betrekking tot het Verre Oosten behoren rond handelsbevordering over het algemeen dezelfde landen tot de prioriteitslanden als bij acquisitie het geval is. Het NCH onderhoudt naast China, India, Zuid Korea, Taiwan, Maleisië, Singapore en Vietnam ook contacten met Indonesië en Thailand. 3.2 World Expo Shanghai Specifiek rond de handelsbetrekkingen met China heeft de gemeente Den Haag in juni 2010 deelgenomen aan de World Expo in Shanghai. Tijdens de Haagse VIP-week in het Holland Paviljoen heeft de gemeente een platform geboden aan bedrijven en instellingen uit de stad om handelsrelaties met Chinese counterparts aan te gaan of te verstevigen. Dit heeft geresulteerd in een tiental seminars rond thema s als vrede en recht, veiligheid, toerisme, Traditional Chinese Medicine en Hoger Onderwijs. 3.3 WTC-licentie De gemeente Den Haag is voornemens om op korte termijn een tender uit te schrijven voor een WTC-licentie. Deze tender zal naast een fysieke component (vereisten aan het gebouw) ook een niet-fysieke component kennen. Het World Trade Centre is wereldwijd een sterk en bekend merk voor kantoorgebruikers. Internationaal georiënteerde bedrijven en ondernemers kiezen bij huisvesting in een WTC-gebouw voor een bewezen concept en netwerk van gelijkgestemden. Doel is om een actieve WTC - businessclub te laten ontstaan, waarin verschillende partijen (overheid, dienstverleners en bedrijven) die zich met internationale handel bezig houden elkaar weten te vinden en elkaar versterken. Den Haag heeft door de aanwezigheid van de internationale organisaties, ambassades, overheidsgerelateerde dienstverleners en buitenlandse Kamers van Koophandel een sterke propositie voor een succesvolle WTC-formule, met voldoende activiteiten en dynamiek om een levendig netwerk te laten ontstaan rond de internationale handel.

6 DSO/ Flankerend beleid gemeente Den Haag De WFIA is zoals hierboven omschreven eerstverantwoordelijke voor de acquisitie van buitenlandse bedrijven. Wethouder SWE en de afdeling Economie werken op dit terrein nauw samen met de acquisiteurs van de WFIA. In voorkomende gevallen wordt de inzet van vestigingssubsidie uit het Wervingsfonds overwogen, vanuit de doelstelling om internationale bedrijven naar Den Haag te trekken en daardoor de werkgelegenheid te versterken. 4.1 Accountmanagement en relatiebeheer Na vestiging in onze stad worden de contacten van de WFIA overgedragen aan de gemeentelijke accountmanagers. Deze accountmanagers onderhouden nauw contact met de gevestigde buitenlandse bedrijven en verlenen waar mogelijk assistentie, bijvoorbeeld op het gebied van vergunningen en introductie tot relevante netwerken. Binnen een Investor Relations Programma trekken de gemeentelijke accountmanagers gezamenlijk met de WFIA op om reeds gevestigde buitenlandse investeerders voor de regio te behouden en waar mogelijk te faciliteren in het doen van nieuwe investeringen. Naast deze één op éen contacten van accountmanagers wordt ook aandacht besteed aan relatiebijeenkomsten met bredere groepen bedrijven en ondernemers. Vanuit deze formele en meer informele contacten komen regelmatig nieuwe leads naar boven. Voor de landen uit het Verre Oosten betreft dit onder andere de nieuwjaarsbijeenkomst van de Nederlands Indiase Kamer van Koophandel, de Indiase Diasporadag en het Chinees Nieuwjaar. Met de organisatie van congressen als de CCPIT en de WECBA heeft de gemeente Den Haag de afgelopen jaren geïnvesteerd in het opbouwen van contacten met de Chinese overheid en het Chinese bedrijfsleven. Het opbouwen van vriendschappelijke betrekkingen en het winnen van vertrouwen is een relevant aspect van het Chinese zakendoen en dit vraagt meer tijd en geduld dan in Nederland gebruikelijk is. Een werkgeversorganisatie als de WECBA kan vervolgens een makelaarsrol vervullen bij vestiging van Chinese bedrijven, zoals recent met de vestiging van Yuzutang Health Garden. 4.2 Internationaal Vestigingsklimaat Quality of life is de kernkwaliteit van Den Haag, de kracht van de stad. Deze kernkwaliteit is een cruciale onderscheidende vestigingsfactor ten opzichte van andere steden. Den Haag biedt goede woonmilieus, een aantrekkelijk centrum, een mooie badplaats én prettige werklocaties. Daarmee is de stad aantrekkelijk voor kennisintensieve bedrijven en instellingen, ook vanuit het Verre Oosten. Den Haag staat internationaal bekend als Internationale stad van Vrede en Recht en is de tweede VNstad van de wereld. Dit gegeven en de aanwezigheid van de Rijksoverheid is van grote betekenis voor de werving van internationale instellingen en bedrijven. Via business marketing, het positioneren van Den Haag als een interessante zakenstad, wordt het onderscheidende vestigingsklimaat van Den Haag onder de aandacht gebracht van potentiële vestigers. Ook het internationale profiel, het culturele aanbod, bereikbaarheid, veiligheid en het internationaal onderwijs komen hierbij nadrukkelijk aan bod.

7 DSO/ Specifiek voor de Chinese doelgroep heeft de gemeente Den Haag de laatste jaren hard gewerkt aan de ontwikkeling van Chinatown, met onder andere hotelaanbod, de fysieke aankleding van de straten en de komst van twee Chinese poorten. 4.3 The Hague International Centre Met het The Hague International Centre in het Stadhuis beschikt de gemeente Den Haag sinds november 2010 over een one-stop shop voor kennismigranten. Met één afspraak kan zowel de verblijfsvergunning, inschrijving in de gemeentelijke basisadministratie en het burgerservicenummer verkregen worden. In het Centre zijn naast het Immigratiekantoor en de IND zowel de gemeentelijke Xpatdesk als ACCESS gehuisvest. De Xpatdesk beantwoord alle vragen die betrekking hebben op gemeentelijke zaken, zoals het parkeerbeleid. ACCESS is een onafhankelijke organisatie, gerund door expats, die informatie levert over wonen, werken en leven in Den Haag. 4.4 Komende periode De aanpak voor de komende jaren met betrekking tot het Verre Oosten is om voort te bouwen op de huidige contacten en netwerken, met als doel om de komende periode nog meer concrete resultaten te boeken in de vorm van nieuwe arbeidsplaatsen. De focus op de prioriteitslanden China en India (en tevens Japan, Zuid Korea en Taiwan) wordt gecontinueerd, waarbij de economische ontwikkelingen en kansen nauwlettend worden gevolgd. Specifiek voor China geldt dat de WFIA in 2010 voor het derde jaar achtereen een groot aantal bedrijven voor onze regio heeft weten te interesseren. Het aantal succesvol afgeronde Chinese projecten in 2010 is 9, met 47 arbeidsplaatsen na de start en een inschatting van 174 arbeidsplaatsen na 3 jaar. De samenwerking met overheidsgerelateerde en commerciële partijen die zich met internationale acquisitie en handelsbevordering bezighouden zal nadrukkelijk worden voortgezet. Met de voorgenomen tender rond de WTC-licentie kan hier een extra stimulans aan worden gegeven, door een actieve WTC businessclub en bijbehorende evenementen en activiteiten. Vanuit het gemeentelijke accountmanagement en relatiebeheer wordt contact onderhouden met de reeds gevestigde internationale bedrijven, waardoor snel kan worden ingespeeld op mogelijke ontwikkelingen als fusies, overnames of verhuizingen. Door middel van gerichte business marketing wordt het profiel van Den Haag als internationale zakenstad verder onder de aandacht gebracht, met als doel om nieuwe leads en werkgelegenheid te genereren. Vriendelijke groet, de wethouder van Sociale Zaken, Werkgelegenheid en Economie, H.P.M. Kool