Knelpuntopleidingen en individuele beroepsopleidingen (IBO s) - Uitstroom

Transcriptie

1 SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 550 van EMMILY TALPE datum: 4 mei 2017 aan PHILIPPE MUYTERS VLAAMS MINISTER VAN WERK, ECONOMIE, INNOVATIE EN SPORT Knelpuntopleidingen en individuele beroepsopleidingen (IBO s) - Uitstroom In een artikel in Trends van 4 mei 2017 met als titel De jacht op talent is open pareert de administrateur-generaal van VDAB een aantal kritieken. Met betrekking tot de uitstroom naar werk van werkzoekenden die een knelpuntopleiding hebben gevolgd, stelt hij dat die voor een bepaalde kleine groep laag is, maar dat het cijfer in de meeste gevallen dicht bij 10 op 10 ligt. Over de individuele beroepsopleiding (IBO) wijst hij erop dat Ford Genk vroeger jaarlijks een afnemer van een pak IBO-contracten was. Het gevolg van de sluiting zie je nu in de cijfers. Maar het totale aantal bedrijven dat het IBO-stelstel gebruikt om aanwervingen te doen, stijgt. VDAB zet voort in op het sensibiliseren richting IBO. 1. Kan de minister een overzicht geven van de uitstroom van alle knelpuntopleidingen naar werk en dit jaarlijks voor de periode ? 2. a) Welke knelpuntopleidingen hebben een problematische doorstroom naar werk? b) Wat zijn daarvan de oorzaken? c) Wat doet VDAB hieraan om de uitstroomcijfers te verhogen? d) Wordt er, in de wetenschap dat er een problematische doorstroom naar werk is, scherper gescreend welke werkzoekenden deze opleidingen mogen starten? 3. a) Welke knelpuntopleidingen hebben een doorstroomcijfer dat dicht bij 10 op 10 ligt? Graag een overzicht van de opleidingen die een doorstroom hebben van meer dan 80 procent met telkens vermelding van het exacte doorstroomcijfer. b) Worden deze knelpuntopleidingen door VDAB extra gepromoot bij werkzoekenden? 4. a) Kan de minister een overzicht geven van het totale aantal ondernemingen dat de afgelopen vijf jaar het IBO-stelsel gebruikte? Graag een opdeling per jaar, per sector en opgesplitst naar het aantal kmo s en grote bedrijven. b) Hoeveel IBO s worden gemiddeld per onderneming gebruikt? Graag een overzicht voor de laatste vijf jaar en opgesplitst naar het aantal kmo s en grote bedrijven en per sector. c) Hoeveel IBO s gebruikte Ford Genk tijdens de drie jaren voor de sluiting?

2 d) Wie zijn de grootste gebruikers van IBO? Graag een overzicht van de top 10 van bedrijven en het aantal IBO s per jaar voor de laatste vijf jaar. 5. VDAB liet ook nog weten aan Trends dat voor bepaalde beroepen als verpleegkundige en mecanicien er zelfs meer vacatures dan werkzoekenden zijn. Kan de minister een overzicht geven van de beroepen waar het aantal vacatures het aantal werkzoekenden overtreft, met telkens ook de concrete cijfers? procent van de vacatures zou binnen de maand worden ingevuld. a) Is dat cijfer in- of exclusief het aantal ingetrokken vacatures? b) Hoeveel vacatures werden de afgelopen drie jaar maandelijks teruggetrokken? Graag een overzicht van het absolute aantal en het aandeel in het totale aantal vacatures. c) Graag een overzicht van het exacte maandelijks cijfer van invulling van vacatures tijdens de afgelopen drie jaar.

3 PHILIPPE MUYTERS VLAAMS MINISTER VAN WERK, ECONOMIE, INNOVATIE EN SPORT ANTWOORD op vraag nr. 550 van 4 mei 2017 van EMMILY TALPE 1. Uitstroom naar werk 3 maanden na competentieversterkende actie voor werkzoekenden, enkel knelpuntopleidingen: ,72% 62,83% 64,93% Elk jaar ligt de uitstroom na knelpuntopleiding enkele procentpunten hoger dan de uitstroom voor de niet-knelpuntopleidingen. De uitstroom naar werk van de knelpuntopleidingen is de laatste jaren aanzienlijk gestegen, voornamelijk omdat VDAB sterker heeft ingezet op het verminderen van minder presterende opleidingen ten voordele van meer arbeidsmarktgerichte knelpuntopleidingen. 2. a) Volgende opleidingensecties hadden in 2016 een lagere uitstroom naar werk: - Installeren van CV en sanitair - Ontwerp bouw - Automechanica - Keukentechnieken - Dakdekken b) De belangrijkste redenen voor een lager uitstroomcijfer zijn de volgende: - Het beroep maakte de laatste jaren een snelle evolutie door. Dit in combinatie met de doelgroep die de opleiding bevolkt, maakt dat duurzame tewerkstelling moeilijk is. Vaak is ook een nevenproblematiek aanwezig bij de doelgroep (bv. taalprobleem) - Een groot verloop in bepaalde sectoren en het contrast tussen de hoge eisen van de werkgevers en het vaak eerder zwakke profiel van de cursisten maakt eveneens dat duurzame uitstroom naar werk moeilijk is. - In sommige opleidingen werd via specifieke trajecten specifiek gefocust op langdurig werkzoekenden en anderstalige werkzoekenden met een beperkt leervermogen. De beroepsopleiding alleen bleek onvoldoende om hen na de opleiding vlot werk te laten vinden, maar na intensievere begeleiding volgend op de opleiding was de uitstroom naar werk verbeterd. - Binnen een sectie kan het voorkomen dat de uitstroomcijfers tussen de opleidingen zeer sterk variëren. Wanneer er dan geen grote aantallen cursisten zijn, heeft dit snel een grotere impact op het gemiddelde percentage. - De opleiding sloot minder vlot aan op een gepaste job. c) Om de uitstroomcijfers te verhogen, onderneemt VDAB het volgende: - De inhoud van opleidingen en het opleidingsprogramma wordt grondig bijgesteld en vernieuwd in functie van het vinden van aansluiting naar een passende job en in functie van de huidige arbeidsmarktcompetenties. - De uitstroomcijfers worden aangegrepen om eveneens het bestaande opleidingsaanbod te vernieuwen, anders te organiseren en te verbreden. - De opleiding in combinatie met een vorm van werkplekleren verhoogt de kansen op tewerkstelling. Er worden gekwalificeerde trajecten opgesteld. In een tussentijdse evaluatie, na de feedback van de bedrijven na een eerste

4 stageperiode, wordt opgemerkt dat cursisten veel beter voorbereid zijn om uit te stromen naar een job. - Er worden pilootopleidingen opgestart met oog op een verdere uitrol in Vlaanderen. - De samenwerking met scholen wordt geoptimaliseerd door bepaalde opleidingen te combineren, door geïntegreerde taalondersteuning en jobcoaching door de scholen, en door een betere samenwerking tussen VDAB en betrokken scholen in functie van het vinden van stages op basis van de bij VDAB gekende vacatures. - Voor zwakkere profielen wordt bijkomend ingezet op extra begeleiding en coaching om hen duurzaam aan het werk te krijgen. Anderzijds wordt ook sneller tijdens de opleiding een evaluatie van de cursist gemaakt om de opleiding, als er onvoldoende progressie is, sneller stop te zetten zodat de cursist op een andere manier aan het werk geholpen kan worden. Indien nodig worden er ook extra modules aan de opleiding toegevoegd. - Er worden extra inspanningen gedaan om de cursist voor de start van de opleiding goed te informeren naar de inhoud van het beroep en welke competenties hij/zij nodig heeft. d) Daar waar vroeger iedereen met de opleiding kon starten wordt er in bepaalde opleidingen nu van de kandidaat cursisten een eenvoudige en taalarme screening afgenomen die vooral peilt naar inzicht en eenvoudige rekenvaardigheid. In andere opleidingen wordt er bijvoorbeeld een grondigere screening opgezet in samenwerking met scholen, of worden de instapvoorwaarden strenger gemaakt. 3. a) Onderstaande opleidingen behaalden in 2016 een uitstroom naar werk van 80% of meer. opleiding Uitstroom naar werk na 3 maanden (%) Insteller-bediener CNC werktuigmachines 80,00% Bestuurder zware vrachtwagen met aanhanger / oplegger 83,43% Professionele bachelor verpleegkunde 84,00% Technicus netwerkinfrastructuur 85,25% Hoger beroepsonderwijs verpleegkunde 90,83% Algemeen bekwaamheidsattest bewakingsagent 92,86% Verkort traject zorgkundige bij Diensten voor Gezinszorg 96,67% b) Alle opleidingen van VDAB en partners worden gepromoot via de opleidingengids van VDAB en de gesprekken die VDAB heeft met werkzoekenden. 4. a) Aantal unieke bedrijven per jaar dat minstens één bezige IBO had, naar bedrijfsomvang bedrijfsgrootte < NB Eindtotaal

5 Aantal unieke bedrijven per jaar dat minstens één bezige IBO had, naar sector sector p1 Primaire sector q1 Recreatie, cultuur en sport q2 Openbaar bestuur q3 Algemene overheidsdiensten q4 Verplichte sociale verzekering q5 Onderwijs q6 Gezondheidszorg q7 Maatschappelijke dienstverlening q8 Belangenvertegenwoordiging s1 Vervaardiging van dranken, voeding en tabak s10 Vervaardiging van (elektrische) apparaten en werktuigen s11 Vervaardiging van transportmiddelen s12 Houtindustrie en vervaardiging van meubelen s13 Overige industrie s14 Energie en water s15 Afval en recyclage s16 Bouw s2 Textiel en kleding s3 Grafische nijverheid s4 Chemische industrie s5 Rubber- en kunststofnijverheid s6 Vervaardiging van bouwmaterialen s7 Metallurgie s8 Vervaardiging van metaalproducten s9 Vervaardiging van informatica en elektronische producten t10 Telecommunicatie t11 Informaticatechnologie t12 Financiële diensten t13 Consultancy en wetenschappelijke activiteiten t14 Uitzendbureaus en arbeidsbemiddeling t15 Onderhoud van gebouwen, tuinen en landschapsverzorging t16 Overige zakelijke dienstverlening t17 Overige diensten aan personen t2 Garagewezen t3 Groothandel en handelsbemiddeling t4 Kleinhandel t5 Transport t6 Logistiek t7 Post t8 Horeca en toerisme t9 Informatie en media Eindtotaal

6 b) Aantal IBO s per bedrijf, naar bedrijfsomvang bedrijfsgrootte <50 1,52 1,54 1,55 1,58 1, ,29 3,95 4,08 4,03 4,26 NB 1,34 1,38 1,42 1,46 1,44 Eindtotaal 1,73 1,66 1,68 1,71 1,74 Aantal IBO s per bedrijf, naar sector sector_detail p1 Primaire sector 1,40 1,30 1,31 1,30 1,35 q1 Recreatie, cultuur en sport 1,46 1,61 1,79 1,79 1,61 q2 Openbaar bestuur 1,09 1,00 1,15 4,50 2,42 q3 Algemene overheidsdiensten 0,00 1,00 0,00 1,00 1,00 q4 Verplichte sociale verzekering 2,33 1,00 4,00 1,33 3,00 q5 Onderwijs 1,79 1,53 1,46 1,70 1,76 q6 Gezondheidszorg 1,45 1,22 1,33 1,27 1,41 q7 Maatschappelijke dienstverlening 1,44 1,32 1,80 1,85 2,06 q8 Belangenvertegenwoordiging 1,44 1,54 1,50 1,46 1,43 s1 Vervaardiging van dranken, voeding en tabak 1,92 2,57 2,31 2,70 1,98 s10 Vervaardiging van (elektrische) apparaten en werktuigen 1,50 1,54 1,67 1,59 1,56 s11 Vervaardiging van transportmiddelen 25,68 7,00 6,33 2,50 5,72 s12 Houtindustrie en vervaardiging van meubelen 1,40 1,51 1,43 1,71 1,54 s13 Overige industrie 1,39 1,33 1,53 1,24 1,62 s14 Energie en water 1,20 2,00 1,50 1,18 1,67 s15 Afval en recyclage 1,48 1,94 1,59 1,71 2,27 s16 Bouw 1,51 1,46 1,45 1,47 1,49 s2 Textiel en kleding 1,36 1,74 1,68 1,84 1,81 s3 Grafische nijverheid 1,56 1,44 1,43 1,50 1,61 s4 Chemische industrie 1,64 1,88 1,95 1,82 1,44 s5 Rubber- en kunststofnijverheid 1,65 1,59 2,55 2,70 2,21 s6 Vervaardiging van bouwmaterialen 1,67 1,49 1,51 1,36 1,73 s7 Metallurgie 1,25 2,11 4,10 8,14 6,30 s8 Vervaardiging van metaalproducten 1,58 1,64 1,76 1,75 1,89 s9 Vervaardiging van informatica en elektronische producten 3,10 2,11 2,59 2,42 2,81 t10 Telecommunicatie 4,17 3,27 2,21 4,06 2,33 t11 Informaticatechnologie 2,01 2,03 2,25 2,33 2,38 t12 Financiële diensten 1,09 1,24 1,20 1,14 1,19 t13 Consultancy en wetenschappelijke activiteiten 1,51 1,75 1,60 1,71 1,63 t14 Uitzendbureaus en arbeidsbemiddeling 1,91 2,17 2,07 1,68 1,74 t15 Onderhoud van gebouwen, tuinen en landschapsverzorging 2,52 2,47 2,43 3,38 3,16 t16 Overige zakelijke dienstverlening 1,90 2,21 2,30 2,11 1,74 t17 Overige diensten aan personen 1,34 1,28 1,32 1,31 1,41 t2 Garagewezen 1,56 1,49 1,50 1,46 1,55

7 t3 Groothandel en handelsbemiddeling 1,62 1,71 1,66 1,70 1,72 t4 Kleinhandel 1,67 1,74 1,69 1,81 1,88 t5 Transport 2,49 2,10 2,30 2,08 2,42 t6 Logistiek 2,43 2,66 2,48 2,01 1,80 t7 Post 1,64 2,00 1,50 3,50 1,14 t8 Horeca en toerisme 1,92 1,68 1,65 1,66 1,61 t9 Informatie en media 2,20 1,68 1,59 1,91 2,94 Eindtotaal 1,73 1,66 1,68 1,71 1,74 c) aantal IBO s bij Ford Genk d) Top 10 vestigingen met meeste IBO's (aantal gestart per jaar) Eindtotaal COLRUYT Okay VOLVO CARS N.V VOLVO CAR GENT WESTVLEES arbeiders JBC IPG CONTACT SOLUTIONS COLRUYT Stapelplaats Dassenveld FORD-WERKE GmbH INFANO De spanningsindicator meet de krapte op de arbeidsmarkt. Hij geeft de verhouding weer tussen het aantal werkzoekenden en het aantal beschikbare vacatures. Als deze verhouding groot is verloopt het invullen van de jobs vlotter. Met de vereisten van de vacatures en de eigenschappen van de werkzoekenden houdt de spanningsindicator geen rekening. Uit het getal alleen kunnen nauwelijks conclusies getrokken worden. De evolutie toont wel of de arbeidsmarkt voor een beroep krapper of ruimer wordt: daalt de indicator dan wordt de arbeidsmarkt krapper. De spanningsindicator wordt berekend op de vacatures van het Normaal Economisch Circuit zonder uitzendopdrachten, rechtstreeks aan VDAB gemeld. Doordat de uitzendopdrachten en vacatures via Wervings- en Selectiekantoren niet meegenomen worden is het absolute getal een onderschatting. Er zijn vijf beroepen (met voldoende aantallen vacatures en werkzoekenden) waarbij er minder dan 1 werkzoekende is per openstaande vacature. Drie van de acht beroepen betreft verpleegkundigen: hoofdverpleegkundige, verpleegkundige en gespecialiseerd verpleegkundige operatiekwartier. Daarnaast zijn er ook voor conducteur bouw en technicus studiebureau bouw meer openstaande jobs dan kandidaten werkzoekenden.

8 spanningsindicator gemiddelde openstaand gemiddeld nwwz Hoofdverpleegkundige 0,23 115,7 26,2 Verpleegkundige 0, ,6 565,7 Gespecialiseerd verpleegkundige operatiekwartier 0,78 15,7 12,2 Conducteur bouw 0,85 112,9 95,4 Technicus studiebureau bouw 0,9 191,5 172,6 6. a) Het vervullingspercentage uit het artikel is niet correct. Bovendien worden nooit uitspraken gedaan over binnen de maand. Deze correcties werden voor publicatie van het artikel doorgegeven aan de journalist maar ze werden niet opgenomen in het uiteindelijke artikel. Het globale vervullingspercentage van 2016 is 74,1%, het vervullingspercentage van de laatste 12 maanden is 73,2%. Het gaat hier om cijfers van vacatures uit het Normaal Economisch Circuit zonder Uitzendopdrachten, rechtstreeks aan VDAB gemeld die door een VDABbemiddelaar bemiddeld en opgevolgd worden zijn. De afhandeling van vacatures in beheer van de werkgever, waarbij de werkgever de VDAB-website louter gebruikt als publicatiekanaal en geen extra bemiddeling door VDAB vraagt, kennen we immers doorgaans niet. b-c)het aantal afgehandelde vacatures is de som van de vervulde en de geannuleerde vacatures. Het vervullingspercentage wordt berekend door het aantal vervulde vacatures af te zetten tegen het totaal aantal afgehandelde vacatures. Een vacature kan om heel verschillende redenen geannuleerd worden. Naast een tekort aan geschikte kandidaten kan een vacature ook geannuleerd worden omwille van het wegvallen van een order, interne personeelsverschuivingen, administratieve vergissingen. Wat betreft het vervullingspercentage zat dit percentage in 2014 doorgaans wel boven de 80%. Dit cijfer is de afgelopen jaren gedaald omwille van de krapper wordende arbeidsmarkt omwille van vergrijzing en verbeterende conjunctuur. Dat de vergrijzing sterk speelt in heel wat klassieke knelpuntberoepen (transport, verpleegkunde, technische jobs binnen de industrie) maakt dat het steeds moeilijker wordt om alle vacatures vlot ingevuld te krijgen. Ik verwijs hiervoor ook naar mijn antwoord op schriftelijke vraag nummer 185. Aantal vervulde en geannuleerde vacatures per maand en het vervullingspercentage, normaal economisch circuit rechtstreeks gemeld aan VDAB, exclusief vacatures in beheer van de werkgever. Vervuld Geannuleerd Afgehandeld vervullingspercentage ,6% ,4% ,7% ,6% ,8% ,7% ,4% ,3% ,4%

9 ,8% ,4% ,1% totaal ,0% ,62% ,05% ,96% ,40% ,64% ,83% ,87% ,06% ,11% ,76% ,44% ,23% totaal ,39% ,41% ,66% ,93% ,33% ,60% ,12% ,27% ,44% ,28% ,64% ,51% ,73% totaal ,13% ,54% ,16% ,77% ,18%