Recente ontwikkelingen rond de loonkostensubsidie arbeidsbeperkte werknemers. Stimuleringsmaatregelen voor werkgevers

Transcriptie

1 Recente ontwikkelingen rond de loonkostensubsidie arbeidsbeperkte werknemers Stimuleringsmaatregelen voor werkgevers

2 Recente ontwikkelingen rond de loonkostensubsidie arbeidsbeperkte werknemers Stimuleringsmaatregelen voor werkgevers Recente ontwikkelingen rond de loonkostensubsidie Uw organisatie kan loonkostensubsidie krijgen als u een werknemer in dienst heeft die als gevolg van een ziekte of handicap niet in staat is om zelfstandig het wettelijk minimumloon te verdienen. De loonkostensubsidie vult het gat tussen de loonwaarde van deze arbeidsbeperkte werknemer en het wettelijk minimumloon. Het instrument is bedoeld om de arbeidsmarktpositie van deze kwetsbare groep werknemers te verstevigen. 2

3 In deze whitepaper belichten we de context waarin de loonkostensubsidie als stimuleringsinstrument inzetbaar is en hoe de regeling precies werkt. Bovendien bespreken we de actuele ontwikkelingen die per 1 januari 2017 spelen. Dankzij de banenafspraak kunt u in 2017 zelfs driedubbel voordeel halen als u een arbeidsbeperkte werknemer in dienst neemt of houdt. Attentie! Waar wij hierna spreken over de werknemer, hij en zijn, kunt u ook lezen de werkneemster, zij en haar. 1. Loonkostensubsidie arbeidsbeperkte werknemers Sommige werknemers zijn niet in staat zelfstandig het minimumloon te verdienen doordat zij een ziekte of handicap hebben. Deze zogeheten arbeidsbeperkte werknemers vallen onder de doelgroep van de Participatiewet en zijn opgenomen in het doelgroepregister (zie hierna). De Participatiewet kent een aantal instrumenten die het werkgevers makkelijker moeten maken om iemand met een arbeidsbeperking aan de slag te helpen of te houden. Onder de nieuwe wet kunnen gemeenten het al bestaande instrument van de loonkostensubsidie nu structureel inzetten op deze groep werknemers. 3

4 Loonwaarde Een belangrijk begrip in deze context is de loonwaarde van de werknemer. De loonwaarde is de waarde van een arbeidsprestatie in een bepaalde functie op een bepaald moment. Als iemand bij u aan de slag gaat, ontvangt hij loon volgens een cao of, als er geen cao is, ten minste het wettelijk minimumloon en de minimumvakantiebijslag op grond van de Wet minimumloon en minimumvakantiebijslag (hierna: WML). Als nu deze werknemer als gevolg van zijn ziekte of handicap een lagere loonwaarde heeft dan 100% van het WML, zou het voor u onaantrekkelijk zijn hem aan te nemen of in dienst te houden. U moet hem immers toch het WML betalen. De loonkostensubsidie vult het gat tussen de loonwaarde van deze arbeidsbeperkte werknemer en het WML. De subsidie is maximaal 70% van het WML. Zie voor de loonwaardebepaling het kader hierna. Vergoeding voor werkgeverslasten Behalve het verschil tussen de loonwaarde en het wettelijk minimumloon, ontvangt u ook nog een vergoeding voor de werkgeverslasten. Deze vergoeding bedraagt in % van het bedrag aan loonkostensubsidie, hetzelfde percentage als in 2015 en

5 2. De banenafspraak en het quotum arbeidsbeperkten U heeft als werkgever wellicht allang te maken met de Participatiewet. Voor een beter begrip van de plaats van de loonkostensubsidie in dit complexe veld belichten we de hoofdlijnen hier nog eens kort. Extra banen In het Sociaal Akkoord van 2013 spraken kabinet en werkgevers af om extra banen te scheppen voor mensen met een ziekte of handicap, de groep arbeidsbeperkten. De banenafspraak houdt in dat werkgevers in de marktsector vóór 2026 in totaal banen realiseren voor deze groep, terwijl de overheid banen schept. Volgens de Wet banenafspraak en quotum arbeidsbeperkten die sinds 1 april 2015 geldt, moeten werkgevers met 25 of meer werknemers (meer dan verloonde uren) een bepaald percentage arbeidsbeperkten in dienst nemen. Dit wordt het quotum arbeidsbeperkten genoemd. Voor 2016 is voldaan aan de afspraken, in juni 2017 is de volgende meting. Als blijkt dat het quotum niet is gehaald, kan vanaf 2019 een quotumheffing van per niet-ingevulde arbeidsplek per jaar worden opgelegd. Doelgroepregister Het door UWV beheerde en periodiek geactualiseerde doelgroepregister bevat de gegevens van alle personen die onder de banenafspraak vallen of die meetellen voor de quotumwet. Als u wilt weten of een werknemer, sollicitant of uitzendkracht in het register is opgenomen, kunt u dit op twee manieren online uitvragen via het werkgeversportaal van UWV: met het BSN van de werknemer, sollicitant of uitzendkracht; met uw loonheffingennummer. 5

6 3. Nieuw in 2017: forfaitaire loonkostensubsidie + twee extra kortingen Met ingang van 2017 is de forfaitaire loonkostensubsidie ingevoerd. De achterliggende gedachte hiervan is om de complexe loonwaardebepaling van werknemers met een arbeidsbeperking te vereenvoudigen. De forfaitaire loonkostensubsidie werkt als volgt: Eerste halfjaar: loonwaarde 50% WML. Gedurende het eerste halfjaar van de dienstbetrekking wordt aangenomen dat de loonwaarde van de werknemer 50% van het wettelijk minimumloon is. De loonkostensubsidie is dan ook 50% van het wettelijk minimumloon (plus vakantiebijslag) plus de vergoeding van 23% van dat bedrag ter compensatie van de werkgeverslasten. Na het eerste halfjaar: échte loonwaarde. Ná het eerste halfjaar stelt UWV in opdracht van de gemeente op de werkplek de échte loonwaarde van de werknemer vast. Als die niet 50% blijkt te zijn, maar hoger of lager, wordt de loonkostensubsidie aangepast. De loonkostensubsidie kan nooit meer zijn dan 70% van het WML. Zie voor de loonwaardebepaling onderstaand kader. 6

7 Loonwaardebepaling Na een half jaar wordt de loonkostensubsidie gebaseerd op de échte loonwaarde van de werknemer. Het laat zich raden dat de loonwaardebepaling geen eenvoudige opdracht is. Om de loonwaarde van een werknemer vast te stellen, onderzoekt een arbeidskundige van UWV de werkplek van de werknemer en vergelijkt hij de arbeidsprestatie van de werknemer met de arbeidsprestatie in de zogeheten normfunctie. Het onderzoek omvat onder meer de volgende stappen: een inventarisatie van de hoofdtaken van de werknemer; de vaststelling van normfunctie en normloon; de vaststelling van normen voor tempo, kwaliteit en inzetbaarheid; een beschrijving van het functioneren van de werknemer; de vaststelling van de prestatie van de werknemer afgezet tegen de normfunctie; de bepaling van de totale arbeidsprestatie en de berekening van de loonwaarde; een advies over mogelijke verhoging van de loonwaarde. Na het onderzoek ontvangt u een onderzoeksrapport met de loonwaardebepaling en een advies op welke wijze u deze loonwaarde eventueel kunt verhogen. Denk hierbij aan aanpassingen van de werkplek, meer begeleiding of technische en organisatorische aanpassingen. Geen terugwerkende kracht De loonwaarde wordt niet met terugwerkende kracht aangepast. Als de loonwaarde na zes maanden bijvoorbeeld maar 35% van het wettelijk minimumloon blijkt te zijn, krijgt u het verschil tussen de loonkostensubsidie van 50% en de loonwaarde van 35% dus niet met terugwerkende kracht terug. Het omgekeerde geldt ook: als de loonwaarde van de werknemer juist hoger is dan 35%, hoeft u het verschil dus ook niet met terugwerkende kracht terug te betalen. 7

8 Aanvraag loonkostensubsidie U vraagt de loonkostensubsidie aan bij de gemeente waar de werknemer staat ingeschreven. Als u daarbij hulp wilt hebben, kunt u terecht bij een werkgeversservicepunt in uw regio. Op werk.nl voor werkgevers vindt u meer informatie. Twee extra kortingen: premiekorting en LIV Naast de loonkostensubsidie kunt u voor een arbeidsbeperkte werknemer in 2017 nog eens twee extra kortingen ontvangen: Premiekorting: als u tussen 1 januari 2017 en 1 januari 2018 een werknemer in dienst neemt die onder de doelgroep van de banenafspraak valt, ontvangt u voor hem (ofwel 166,67 per maand) premiekorting op grond van de Wet harmonisering instrumenten Participatiewet. Lage-inkomensvoordeel (LIV): dit is een jaarlijkse tegemoetkoming voor werkgevers op grond van de Wet tegemoetkomingen loondomein (Wtl). Het bedrag kan oplopen tot per jaar. U maakt aanspraak op LIV voor elke werknemer die voldoet aan de volgende drie voorwaarden: - de werknemer heeft een gemiddeld uurloon van minimaal 100% en maximaal 125% van het wettelijk minimumloon voor werknemers van 23 jaar en ouder; - de werknemer heeft ten minste verloonde uren per jaar; - de werknemer is nog niet AOW-gerechtigd. Attentie! UWV beoordeelt op basis van uw loonaangiften voor welke werknemers recht bestaat op LIV. Het LIV over 2017 wordt in 2018 automatisch uitbetaald. Immers dan is pas bekend hoeveel verloonde uren de werknemer in 2017 had. 8

9 Rekenvoorbeeld Stel, u neemt een 23-jarige werknemer fulltime (=40 uur per week) in dienst en betaalt hem precies het wettelijk minimumloon. De werknemer heeft een arbeidsbeperking waardoor hij niet zelfstandig het wettelijk minimumloon kan verdienen. Hij staat in het doelgroepregister van UWV. De werknemer heeft sinds 1 januari 2017 recht op minimaal 1.551,60 brutosalaris per maand bij een fulltime dienstverband. Inclusief 8% vakantiebijslag komt zijn totale minimumloon uit op 1.675,73 bruto. Met inbegrip van 23% gemiddelde werkgeverslasten kost de werknemer u in totaal dus ongeveer 1.675,73 123% = ) 2.061,14 per maand. De loonkostensubsidie wordt nu als volgt bepaald: Eerste halfjaar Forfaitaire loonkostensubsidie: 50% x 1.551,60 775,80 Vakantiebijslag: 50% x (8% x 1.551,60) 62, Totaal 837,86 Vergoeding werkgeverslasten: 23% x 837,86 192, Totaal loonkostensubsidie 1.030,57 Bovenop de loonkostensubsidie ontvangt u voor de werknemer in het voorbeeld bovendien premiekorting voor de doelgroep van de banenafspraak (omgerekend 166,67 per maand) en lage-inkomensvoordeel (LIV) van 166,67 per maand, in totaal 333,34. De werknemer kost u gedurende het eerste halfjaar dus eigenlijk maar 697,23 per maand. Na het eerste halfjaar Na het eerste halfjaar stelt UWV op de werkplek de loonwaarde van de werknemer vast en ontvangt u maximaal 70% van het WML aan loonkostensubsidie. 9