PROVINCIAL^ STATEN VAN OVERIJ*SEL Reg.nr. P5/ OOg / 5ZM 0 3 JUN 2009

Transcriptie

1 PROVINCIAL^ STATEN VAN OVERIJ*SEL Reg.nr. P5/ OOg / 5ZM Luttenbergstraat 2 Postbus GBZwolle Telefoon Fax provincie.overijssel.nl postbus@overijssel.nl RABO Zwolle Provinciale Staten Dat. 0 3 JUN 2009 ontv.: Routing Inlichtingen bij dhr. T.J.de Kogel telefoon TJ.d.Kogel@overijssel.nl Betreft: Gegadigdenkaart "Nieuwe natuur". Datum Kenmerk 2009/ Pagina 1 Uw kenmerk OpdeGegadigdenkaart "Nieuwe natuur" isaangeven welke landbouwgronden diede provincie via Bureau Beheer Landbouwgronden (BBL) in eigendom heeft in aanmerking komenvoor doorverkoop aan particulieren ter stimulans van het particulier natuurbeheer en welke gronden worden doorgeleverd aan tererreinbeherende Natuurbeschermingsorganisaties. Wij hebben deze kaart en bijbehorende toelichting nu integraal herzien. De wijzigingen zijn tot stand gekomen na overleg met de Natuurbeherende organisaties, het Overijssels Particulier grondbezit (OPG) en Land-en Tuinbouworganisatie (LTO) noord. Debelangrijkste wijzigingen zijn: voor alle gronden binnen deecologische hoofdstructuur die nog niet op de kaart stonden is nu een keuze gemaakt voor particulier natuurbeheer of beheer door een terreinbeherende organisatie; degebieden zijn zotoegedeeld dat er logische afgeronde beheereenheden ontstaan en versnippering van eigendom en beheer zoveel mogelijk wordt voorkomen; de werkwijze bij doorleveren van gronden naar particulieren isop basisvan de ervaringen van afgelopen jaren op details aangepast. Wij hebben tegelijk met het vaststellen van de gegadigdenkaart met de terreinbeherende natuurbeschermingsorganisaties en het Overijssels Particulier Grondbezit de volgende afspraken gemaakt over het eigendom en beheer van de Ecologische Hoofdstructuur (EHS). 1. De Natuur Beheerorganisaties (NBO's) enopg zullen zich inspannen om tot ruiling van bestaande natuurgebieden engerealiseerde nieuwe natuurgebieden te komen alsdaarmee efficientere beheerseenheden ontstaan en dit leidt tot versnelde realisering van deehsen het realiseren van debeoogde natuurkwaliteit in deehs. 2. DeNBOorganisaties verklaren zich bereid om in principe landbouwgronden dieze bezitten buiten de begrensde EHSin te zetten voor versnelde realisering vande begrensde EHS (inzetten als ruilgrond). 3. Deprovincie gaat de komende tijd onderzoeken of het mogelijk is om enkele grote particuliere investeerders een rol te geven bij de inrichting en beheer van enkele grotere onderdelen van de EHS, met behoudvan de natuurdoelen.tot die tijd zullen de gronden langsde Bovenregge inde landinrichting Enter niet doorgeleverd worden naar Landschap Overijssel of andere particulieren. Bijlagen Datum verzending e^)verijssel provincie

2 gegadigdenkaart nieuwe natuur Degewijzigde gegadigdenkaart en toelichting is in te zien opde provincialewebsite enop het Stateninformatiesysteem (SIS). Gedeputeerde Staten van Overijssel, voorzitter, secretaris, Datum Kenmerk 2009/ Pagina 2 Uw brief Uw kenmerk e^verijssel provincie

3 Toelichting gegadigdenkaart nieuwe natuur 3 juni 2009

4 INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding Beleidskader Doelstelling Uitgangspunten toelichting concept kaart Regelingen Overdracht van grond en kwaliteitsborging Procesafspraken Evaluatie... 7 Bijlage

5 1. Inleiding Deze notitie bevat de toelichting behorende bij de gegadigdenkaart van de provincie Overijssel en de spelregels en afspraken over hoe zal worden omgegaan met verkoop van gronden aan particulieren of aan natuurbeschermingsorganisaties (NBO). Notitie en kaart moeten in samenhang worden bekeken. Bij de totstandkoming van deze kaart is overleg gevoerd met de belangengroeperingen: 1. Natuurmonumenten (NM) 2. Landschap Overijssel (LO) 3. Dienst Landelijk Gebied (DLG) 4. Staatsbosbeheer (SBB) 5. LTO-Noord (LTO) 6. Overijssels Particulier Grondbezit (OPG) Daarnaast is tevens advies gevraagd aan de Provinciale Commissie Landelijk Gebied (PCLG) 2. Kader en status Gegadigdenkaart Nieuwe Natuur Kader In de Wet Inrichting Landelijk Gebied (WILG) en de daaruit voortvloeiende bestuursovereenkomst (BO) tussen Rijk en Provincies is afgesproken dat tot 2018 de provincies de Ecologische Hoofd Structuur (EHS) en Robuuste Verbindingen (RV) realiseren. Ook is overeengekomen dat de provincie het economisch eigendom verkrijgt van gronden die juridisch in eigendom van BBL zijn. Hiermee kan de provincie bepalen wat er met deze BBL-gronden gebeurt. De afspraken hierover zijn nader uitgewerkt in het Aansturingsprotocol DLG/BBL en het Handelingskader Grond. Beide documenten maken ook onderdeel uit van de jaarlijkse prestatieovereenkomst tussen de provincie en DLG. Een bijlage van de ILG-bestuursovereenkomst, het landelijke beleidskader Omslag van minder verwerving naar meer beheer, is halverwege 2005 vastgesteld in overeenstemming met het Rijk en de Provincies. In dit beleidskader wordt de provincies gevraagd een strategie voor de realisatie van nieuwe natuur en robuuste verbindingen vast te stellen. Gebiedgericht wordt gekozen voor een actieve verwervingsstrategie of een actieve beheerstrategie. Bij de actieve verwervingsstrategie ligt de nadruk op verwerven ten behoeve van overdracht naar een natuurbeheerorganisatie of Staatsbosbeheer. Bij een actieve beheerstrategie ligt de nadruk op de overdracht naar een particulier beheerder. Uitwerking van dit landelijke beleid door Overijssel is o.a opgenomen in het Natuurgebiedsplan Overijssel. Het natuurgebiedsplan is het toetsingskader voor de subsidieverlening op grond van de Subsidieregeling Natuurbeheer Overijssel (psn) en de Subsidieregeling Agrarisch Natuurbeheer Overijssel. In dit plan wordt beschreven welke subsidiepakketten in welke gebieden kunnen worden aangevraagd. Hierbij wordt onderscheid gemaakt naar gebieden waar nieuwe natuur ontwikkeld kan worden (Subsidieregeling Natuurbeheer Overijssel) en waar landbouwkundig gebruik en natuurwaarden samen kunnen gaan (Subsidieregeling Agrarisch Natuurbeheer Overijssel). Deze laatste zijn de zogenaamde beheersgebieden. De gegadigdenkaart nieuwe natuur is voor de provincie Overijssel een instrument voor grondbeleid dat wordt ingezet om het (particulier) natuurbeheer te stimuleren. Op deze kaart wordt aangeven aan welke eerst in aanmerking komende partij het BBL, als zij grond binnen nieuwe natuur heeft verworven, kan gaan verkopen. 3

6 Status Voor de vaststelling van de Gegadigdenkaart bestaat geen specifieke wettelijke grondslag. De status van de gegadigdenkaart nieuwe natuur is te kwalificeren als een beleidsregel als bedoeld in artikel 1:3 lid 4 Awb. Daarbij dient opgemerkt te worden dat de bevoegdheid van de provincie om gegadigden aan te wijzen voor aankoop van de gronden een aan het privaatrecht ontleende bevoegdheid is, namelijk een bevoegdheid die verleend is door middel van de ILG bestuursovereenkomst. Deze beleidsregel heeft dan ook betrekking op de inzet van die privaatrechtelijke bevoegdheden en is uitgezonderd van bezwaar en beroep. 3. Doelstellingen realiseren nieuwe natuur Kwantitatief De totale in Overijssel te realiseren oppervlakte nieuwe natuur is ha. In het provinciaal Meerjaren Programma (pmjp) is de met het rijk afgesproken taakstelling particulier beheer opgenomen. Deze is 7246 ha. 1 Hiervan is inmiddels 1117 ha gerealiseerd. De resterende taakstelling voor nieuwe natuur in Overijssel is ten tijde van de vaststelling van de gegadigdenkaart 2009 nog 6129 ha. Kwalitatief In het natuurgebiedsplan zijn voor de begrensde nieuwe natuurgebieden de kwalitatieve natuurdoelen en bijbehorende beheerpakketten opgenomen. Een aanvrager maakt een keuze uit een van de toegestane beheerpakketten. Als een aanvrager verder wil ontwikkelen zal door middel van een inrichtings- en beheerplan aan moeten worden getoond hoe de natuurdoelen worden gerealiseerd. 4. Uitgangspunten voor aanpassing Gegadigdenkaart Bij het aanpassen van de gegadigdenkaart in 2009 zijn de volgende uitgangspunten gebruikt: 1.Het halen van de taakstelling voor particulier beheer. Deze is 7246 ha. Hiervan is inmiddels 1117 ha gerealiseerd. De nog te realiseren taakstelling is 6129 ha. 2.Particulier beheer is in alle begrensde nieuwe natuur op eigen grond mogelijk, mits de natuurdoelen gehaald worden. 3.Vanuit efficiency van het beheer wordt gestreefd naar aaneengesloten beheereenheden voor NB organisaties en landgoederen. 4.Bij het maken van de kaart wordt uitgegaan van volledige realisatie van de EHS. 5. Toelichting oppervlakten op de kaart Op basis van de uitgangspunten is een verdeling gemaakt van de totale oppervlakte nieuwe natuur over de in onderstaande tabel opgenomen categorieën. Deze zijn opgenomen op de kaart. Gegadigde Opp. Nieuwe natuur (ha) Staatsbosbeheer 6679 Natuurmonumenten De omslag van aankoop naar beheer bestaat uit een omslag van aankoop naar particulier natuurbeheer en een omslag naar Agrarisch natuurbeheer. Volgens LNV is deze resp en 1183 ha, samen 7246 ha. Omdat er nog geen bestuurlijke afspraken zijn gemaakt over de omslag naar Agrarisch natuurbeheer is de provincie er in het PMJP voorlopig vanuit gegaan dat deze gehele omslag gerealiseerd wordt via particulier beheer. 4

7 Landschap overijssel 3201 nog te begrenzen* 1096 Subtotaal NBO s particulieren 3692 landgoederen 2789 nog te begrenzen Subtotaal 7577 particulieren Taakstelling totaal Onzekerheden Er zijn nog een aantal factoren die de uiteindelijke verdeling kunnen beïnvloeden. In de gebieden die op de kaart staan als aankoopgebied NBO s is ook particulier beheer op eigen grond mogelijk. (zie uitgangspunt 2). In de praktijk wordt hier zeker in Twente veel gebruik van gemaakt (vooral door stoppende landbouwbedrijven die NSW landgoed worden). Dit kan leiden tot een hoger aandeel particulier beheer. De animo bij particulieren om gronden van DLG over te nemen kan tegenvallen. In de praktijk zijn daar nu geen signalen voor. Van de door DLG op de markt gebrachte gronden worden vrijwel allemaal verkocht aan particulieren. ILG onderhandelingen. In de voetnoot op blz. 4 is aangegeven dat er nog geen bestuurlijke afspraken zijn gemaakt over de omslag van aankoop naar agrarisch natuurbeheer. Deze zullen naar verwachting in de midterm review van het PMJP in 2010 gemaakt worden. Dit kan mogelijk gevolgen hebben voor de taakstelling particulier beheer. Na concrete begrenzing van de nog niet begrensde hectares kan de verhouding en verdeling over de categorieën nog wijzigen. 6. Afspraken bij verkoop Particulieren en landgoederen Na aankoop van de grond door particulieren of landgoedeigenaren is de nieuwe eigenaar verplicht een subsidieaanvraag in te dienen op basis van de Subsidieregeling Natuurbeheer Overijssel. Natuurmonumenten en Landschap Overijssel De aan NM en LO te verkopen grond wordt geleverd conform de afspraken zoals is vastgelegd in de landelijke samenwerkingsovereenkomst tussen Natuurmonumenten, de Landschappen en de gezamenlijke provincies uit Staatsbosbeheer De aan SBB te verkopen grond wordt direct door DLG doorgeleverd. 2 Nog te begrenzen hectares: Een deel van de oppervlakte nieuwe natuur moet nog begrensd worden. Dit betreft o.a. nog te begrenzen gebieden in enkele robuuste verbindingen, Ecologische Verbindingszones, zoekgebieden nieuwe natuur langs Vecht en Regge en bypass Kampen. In totaal 2192 ha. We gaan er voorlopig van uit dat dit een verdeling van 50/50 zal zijn tussen particulieren en NB organisaties. Dit is verwerkt in de tabel. 5

8 7. Overdracht van grond en kwaliteitsborging Particulieren en landgoederen DLG zal gronden die in de categorie particulieren en landgoederen liggen volgens de in de bijlage opgenomen werkwijze te koop aanbieden. Landgoederen vormen een aparte categorie. Deze zijn in de meeste gevallen gerangschikt zijn onder de Natuurschoonwet 1928 waarmee een duurzaam voortbestaan is gegarandeerd. Landgoedeigenaren kunnen ook in hun hoedanigheid van particulier in aanmerking komen voor koop van grond, als zij eerstgegadigde zijn volgens de procedure van deze kaart. Bij de aanbieding van de gronden wordt aangegeven wat de voorwaarden zijn waaronder de gronden overgenomen kunnen worden en waarop geselecteerd wordt bij meerdere eigenaren. De grond zal worden verkocht aan een particulier of landgoedeigenaar tegen de actuele marktwaarde. Lukt het niet binnen 4 maanden een particuliere koper te vinden 3, dan wordt de grond alsnog aan een van de natuurbeschermingsorganisaties verkocht. In uitzonderlijke gevallen treedt DLG in overleg met provincie en kan worden besloten het perceel aan te houden vanwege lopende gebiedsprocessen. In de koopovereenkomst tussen DLG en de particulier of landgoedeigenaar wordt opgenomen dat de particulier een kwalitatieve verplichting zoals bedoeld artikel 46 van de Subsidieregeling Natuurbeheer Overijssel vestigt, of een opvolger van deze regeling. Hiermee wordt zeker gesteld dat de grond ook daadwerkelijk natuur wordt en blijft. Daarbij wordt de grond pas door DLG overgedragen wanneer de particulier de subsidiebeschikking heeft gekregen in het kader van de Subsidieregeling Natuurbeheer Overijssel. Deze beschikking is getoetst aan het betreffende natuurgebiedplan. Natuurbeschermingsorganisaties Vier maanden na aankoop van de grond door DLG is duidelijk of er particuliere belangstelling is voor de grond. Wanneer er geen particuliere belangstelling is voor aangeboden grond zal de grond door de DLG worden verkocht aan een NBO. DLG zal de NBO verzoeken om aankoopsubsidie voor dergelijke grond (die bij de provincie worden ingediend) vergezeld doen gaan van een, door DLG gemaakt, verslag van de ondernomen stappen om een particulier te vinden voor deze grond en de hierbij geboekte resultaten. De op de kaart als eerstgegadigde aan een NBO toegewezen grond, wordt conform de geldende regelingen direct door DLG aan deze organisatie geleverd. Overdracht grond naar Particulieren en landgoederen Bij verkoop van landbouwgrond die omgevormd moet worden naar natuur is het vestigen van de kwalitatieve verplichting regulier ingebouwd in de SN aanvraag 4. Waterbeheer Als het voor de realisatie van het natuurdoel nodig is dat het waterbeheer moet worden aangepast zullen daarover in de koopovereenkomst voorwaarden worden opgenomen. 3 Potentiële koper moet belangstelling hebben getoond en de intentie hebben om de grond aan te kopen. 4 Vanwege efficiency wordt bij overdracht van natuurgrond door DLG/BBL aan de particulier c.q de landgoedeigenaar de akte van verkoop gecombineerd met de akte vestiging kwalitatieve verplichting. De akte wordt zodanig opgesteld dat in het A-B gedeelte DLG/BBL in juridische zin een perceel natuurgrond met een bepaald natuurpakket verkoopt en levert aan de particulier. Vervolgens wordt in deze akte tussen B en C (Particulier en Provincie) een kwalitatieve verplichting gevestigd om de aangekochte grond op geen andere manier te gebruiken dan als natuurpakket, zoals door DLG/BBL verkocht. 6

9 Overigens is het waterschap er verantwoordelijk voor dat het waterbeheer wordt afgestemd op de functies van een gebied. Dit vindt plaats in het kader van de GGOR. 8. Procesafspraken Particulieren en landgoederen In de bijlage is opgenomen volgens welk proces de aan- en verkoop van gronden door DLG aan landgoederen en particulieren zal verlopen. In bijzondere gevallen kan een uitzondering op deze procedure worden gemaakt. Deze bijzondere gevallen dienen aan de provincie te worden voorgelegd. Natuurbeschermingsorganisaties In Paragraaf van het Uitvoeringsbesluit Subsidies (UBS): Verwerven areaal nieuwe natuur voor EHS en RVZ (conform pmjp en 2.1.5); is de subsidieregeling opgenomen waarmee Natuurmonumenten en Landschap Overijssel subsidie aan kunnen aanvragen voor verwerven van nieuwe natuur. In Bijlage 2 van de samenwerkingsovereenkomst natuurmonumenten, landschappen en provincies 2007 is het proces voor overdracht en subsidiering van grond voor deze organisaties opgenomen. Afwijkingssituaties Afwijkingen van bovengenoemde procedure kunnen zich voordoen indien: er zich op het BBL eigendom gebouwen bevinden wordt een maatwerk oplossing gezocht. Hiertoe zal DLG per geval een voorstel doen aan de provincie. om beheertechnische redenen afgeweken moet worden. Het is dan mogelijk dat DLG in samenspraak met provincie een maatwerk oplossing kiest. Er voor overdracht van het perceel bijzondere afspraken gelden met een landinrichtingscommissie. Gerealiseerde nieuwe natuur Indien een particulier die op eigen grond een SN subsidie functiewijziging heeft ontvangen, besluit om deze grond te verkopen aan DLG, zal DLG deze grond als hij omgeven wordt door gronden die op de gegadigdenkaart zijn aangewezen aan een landgoed danwel een Natuurbeschermingsorganisatie doorverkopen naar deze gegadigde. 9. Evaluatie Wijziging van de kaart Jaarlijks worden de natuurgebiedsplannen herzien en kunnen er wijzigingen optreden in de begrensde nieuwe natuur. Tijdens deze vaststellingsprocedure zal voor de extra begrensde nieuwe natuur worden aangegeven onder welke categorie van de gegadigdenkaart de nieuwe natuur zal gaan vallen. Tegelijk met de vaststelling van de natuurgebiedsplannen zal ook de gegadigdenkaart geactualiseerd worden. In 2010 wordt het nieuwe programma beheer van kracht. Hierin wordt eveneens de relatie met het natuurgebiedsplan en de gegagdigdenkaart gelegd. Indien daar aanleiding voor is kan de gegadigdenkaart ook op een ander moment worden gewijzigd door GS. 7

10 Bijlage Werkwijze DLG Gegadigdenkaart nieuwe natuur Schema aankoopgebied landgoederen: stap Tijd Actie 1 start DLG verwerft grond (akte passering) binnen categorie aankoopgebied landgoederen 2 0-2weken DLG biedt de grond aan aan de landgoedeigenaar van de inventarisatie van de OPG weken Verkoop overeenkomst wordt opgemaakt door DLG. 4 Vervolgens dient landgoedeigenaar SN aanvraag in. Dienst Regelingen geeft beschikking af akte van levering passeert (grondoverdracht, DLG ontvangt geld), en tegelijkertijd, landgoedeigenaar gaat overeenkomst met de provincie aan, dit is de kwalitatieve verplichting 7-6 maanden Komen DLG en de landgoedeigenaar binnen 6 maanden niet tot overeenstemming over de verkoop, dan kan een andere particulier gevonden worden en als die er niet is, levert DLG de grond door aan een NB-organisatie op basis van de bestaande invloedssferenkaart voor deze organisaties. 8

11 Schema aankoopgebied particulieren stap tijd Actie 1 start DLG verwerft grond (akte passering) binnen categorie aankoopgebied particulieren weken DLG inventariseert bij aanliggende eigenaren die daar reeds natuur in beheer hebben de belangstelling. Criteria zie toelichting stap 2 Belangstelling aanliggende eigenaren? Ja, ga naar stap 3 Nee, ga naar stap 6 stap Tijd Actie weken vanaf start verkoop overeenkomst wordt opgemaakt door DLG maanden vanaf verkoopovereenkomst Particulier dient aanvraag SN in 5 6 maanden- Dienst Regelingen geeft beschikking 12 maanden af akte van levering passeert (grondoverdracht, DLG ontvangt geld), en tegelijkertijd particulier gaat overeenkomst aan met de provincie (kwalitatieve verplichting). stap tijd Actie weken DLG plaats advertentie in huis-aan-huis blad( en bekendmaking op internet) waarin grond wordt aangeboden weken belangstellenden voor de grond kunnen het belangstellingsformulier van internet downloaden of zich melden bij DLG en krijgen belangstellingsformulier toegestuurd maanden belangstellenden dienen belangstellingsformulier in bij de DLG Particuliere belangstelling Ja, naar stap 10 nee, naar stap 9 stap tijd maanden actie DLG levert grond door aan een NB-organisatie op basis van de bestaande invloedssferenkaart voor deze organisaties. stap tijd Actie maanden DLG beoordeelt belangstellingsformulieren en besluit aan welke particulier grond wordt verkocht. Criteria zie toelichting stap 10. Zie verder stap 3,4 en 5. 9

12 Toelichting stap 2. DLG inventariseert bij aanliggende eigenaren van natuur 5 de belangstelling om de grond over te nemen om natuur te realiseren. Wanneer er meerdere kandidaten zijn wordt diegene die de grootste oppervlakte natuur 6 heeft gekozen. Indien er geen aanliggende eigenaren 7 van natuur zijn, dan wordt van de aanliggende eigenaren van landbouwgrond de belangstelling gepeild. Zijn hierbij meerdere belangstellenden dan gaat de grond naar de koper die het dichtst bij de grond woont. Toelichting stap 10 Na het plaatsen van de advertentie wordt de kandidaat geselecteerd op basis van het volgende criterium: De koper die het dichtst bij de grond eigendom heeft 8. Dit wegens betekenis van particulier natuurbeheer als economische drager voor het landelijk gebied. De betrokkenheid bij de ontwikkelingen op de grond zal groter zijn wanneer de grond dichtbij ligt. Zo wordt afgeremd dat iemand op afstand natuurbeheer als een belegging kan gaan uitvoeren en mogelijk niet gaat voor de gewenste natuurkwaliteit. 5 Als natuur wordt in deze procedure bedoeld alle grond niet zijnde landbouwgrond of bebouwde grond 6 Met "de grootste oppervlakte natuur" wordt de eigenaar met de meeste aanliggende natuur op het of de aanliggende percelen bedoelt. 7 met aanliggend eigenaar wordt bedoeld de kadastraal eigenaar direct grenzend aan het te verkopen perceel. Met de grens wordt de kadastrale grens bedoeld. Indien bijvoorbeeld de aanliggende eigenaar een (semi) overheid is met een weg of watergang wordt het perceel daar aanliggend in deze procedure niet beschouwd als direct aanliggend. In dat geval wordt de perceelsgrens tussen de eerstvolgende aanliggend eigenaar en het te verkopen perceel een dubbele kadastrale grens Daardoor worden percelen aan de andere kant van die weg of watergang liggend, ten opzichte van het te verkopen BBL perceel, in deze procedure niet als aanliggend beschouwd. Als weg of watergang kan ook enig ander tussenliggend perceel gelezen worden. In geval er een discussie ontstaat, behoudt de provincie zich het recht voor een bindend besluit hierover te nemen. 8 Indien meerdere belangstellenden aan de te verkopen grond grenzen gaat de grond naar degene die het dichtst bij de grond woont. 10

13 Wapse Vledder Wilhelminaoord Steggerda Diever Westerbork Dieverbrug Bantega Scherpenzeel Wijziging gegadigdenkaart nieuwe natuur Wezuperbrug Frederiksoord De Blesse Valthe Orvelte Eursinge Wittelte Blesdijke Willemsoord Eesveen Wijster Oldemarkt Wezup Ossenzijl Steenwijkerwold Zweeloo EMMEN Nieuwe natuur Steenwijk Kuinre Witteveen Sleen Zuidveen Kalenberg Havelte Ruinen Blankenham Oosterhesselen Barger-Compascuum Zuidbarge Scheerwolde Tiendeveen Giethoorn Geesbrug HOOGEVEEN Blokzijl Zwartemeer Ruinerwold Kolderveen Dwarsgracht Zwinderen Veenoord NBO staatsbosbeheer Nieuw-Amsterdam Erica Hollandsche Veld Marknesse Wanneperveen NBO natuurmonumenten Veenhuizen Dalen Koekange NBO landschap overijssel MEPPEL landgoed Vollenhove Zuidwolde De Wijk Belt-Schutsloot Schoonebeek Coevorden Heetveld Kraggenburg particulier Weiteveen Sint Jansklooster IJhorst gerealiseerde nieuwe natuur Nieuw-Schoonebeek De Krim Schuinesloot Staphorst Zwartsluis Slagharen Genemuiden Oud-Avereest Ane Rouveen Balkbrug Gramsbergen Dedemsvaart Kamperzeedijk Hasselt Nieuwleusen Hardenberg Radewijk Rheezerveen Mastenbroek Heemse IJsselmuiden Witharen KAMPEN Wilsum s- Heerenbroek Bruchterveld Oudleusen Bergentheim Wilsum Diffelen Welsum Berkum Westenholte Ommen Zalk Beerze ZWOLLE overige aanduidingen Mariënberg Vilsteren Dalfsen Uelsen Kloosterhaar Wijthmen Ittersum Sibculo Bruinehaar Geerdijk Hattem Langeveen in eigendom van NBO's Den Ham bos- en natuurgebieden (volgens topografische kaart) Westerhaar-Vriezenveensewijk Vroomshoop Laag Zuthem spoorlijn Lemele Manderveen Elburg Mander Lemelerveld Windesheim NORDHORN Vasse Heino Lierderholthuis gemeentegrens Lattrop Wapenveld Geesteren t Harde Ootmarsum Vriezenveen Tubbergen Reutum Hellendoorn Wijhe Raalte Denekamp Albergen Boerhaar Beuningen NIJVERDAL Broekland Wierden Haarle ALMELO Den Nul Weerselo Rossum overzichtskaart Epe Olst Saasveld Boskamp Heeten Wesepe Zenderen Gammelke De Lutte OLDENZAAL RIJSSEN BORNE Okkenbroek Deurningen Enter Diepenveen Holten Terwolde Lettele HENGELO Schalkhaar DEVENTER Losser Delden Bathmen Overdinkel Glane Goor Markelo ENSCHEDE Glanerbrug APELDOORN GRONAU Boekelo Hengevelde Beleidsinformatie: 22 april 2009, mxd. nr TOP10NL copyright TDKadaster Apeldoorn Sint Isidorushoeve 0 Haaksbergen Beekbergen Rietmolen ZUTPHEN Borculo km's