Schatkist kinderen. Rotterdam-Rijnmond

Transcriptie

1 Schatkist kinderen Rotterdam-Rijnmond

2 2 RADAR RADAR is het bureau voor gelijke behandeling en tegen discriminatie, werkzaam in de regio s Midden-en West-Brabant, Rotterdam-Rijnmond en Zuid-Holland-Zuid. RADAR toetst en bewaakt de handhaving van artikel 1 van de Grondwet. In dit wetsartikel wordt het gelijkheidsbeginsel verwoord en discriminatie verboden. De meest voorkomende vormen zijn discriminatie op grond van afkomst, geslacht, seksuele gerichtheid, geloofs- /levensovertuiging, leeftijd en handicap. RADAR ontplooit een breed scala aan activiteiten die gelijke behandeling bevorderen en discriminatie tegengaan: Hulp en advies bij klachten en meldingen van discriminatie Registratie en montering van klachten en meldingen Onderzoek, analyse en rapportage Beleidsbeïnvloeding en advisering van instellingen en organisaties Deskundigheidsbevordering en training Voorlichting en publieksbeïnvloeding Schatkisten Regelmatig wordt gezegd dat het onderwijs de oplossing is voor vele problemen van kinderen is. Dit is soms zeer frustrerend omdat de school hierdoor een enorme verantwoordelijkheid krijgt opgelegd, waarvan niet helemaal zeker is of ze deze ook hoort te nemen. Ook wordt er vaak geconstateerd dat jongeren op school veel liever en leuker zijn dan hierbuiten. Is het dan wel de oplossing om problemen als discriminatie en uitsluiting op school te behandelen? Wij denken van wel. Deze dingen gebeuren namelijk ook binnen de school of klas. Met deze schatkist wordt het bespreken van discriminatie en uitsluiting heel wat makkelijker. Want wij hebben al een grote hoeveelheid materiaal bij elkaar gezocht, vaak ook met een handleiding erbij. De onderwerpen zijn serieus en soms best zwaar, maar de nadruk ligt bij het behandelen van deze thema s op plezier. Want spelend leren is vaak met dit soort onderwerpen het effectiefst. Het materiaal heeft als doel om de jongeren bewuster te laten worden van vooroordelen, racisme en discriminatie. De schatkist bevat onder meer lespakketten, videofilms, voorleesverhalen, computerprogramma s, tentoonstellingen, interactieve cd s en informatieve spelen. Begripsvorming Termen als vooroordelen, discriminatie en racisme worden te pas en te onpas door elkaar gebruikt. Daarom worden de belangrijke begrippen hieronder uitgelegd. Vooroordelen zijn oordelen over groepen mensen, die vooraf gaan aan feitelijke waarnemingen. Met andere woorden: uitspraken over groepen mensen die niet helemaal of helemaal niet kloppen. Meestal zijn ze negatief. Discriminatie is letterlijk het maken van onderscheid. In de praktijk wordt bedoeld: het maken van onderscheid op onterechte gronden. Dus iemand anders behandelen om iets dat er helemaal niet toe doet. Je kunt gediscrimineerd worden op grond van je huidskleur of

3 3 afkomst, maar ook vanwege je leeftijd, je handicap, kortom: noem maar op. Het gaat hierbij om gedrag en handelingen. Geen onderscheid maken leidt soms ook tot discriminatie. Men behandelt mensen hetzelfde, terwijl de verschillende groepen niet hetzelfde zijn. Racisme heeft betrekking op een stelsel van denkbeelden. Globaal is het te omschrijven als een ideologie, waarbij wordt uitgegaan van de superioriteit van de ene groep ten opzichte van andere groepen. Materiaallijst Op de volgende pagina s vind je de inhoud van de schatkist jongeren voor het voortgezet onderwijs zoals deze er in Rotterdam-Rijnmond uitziet. In de regio s Midden-en West- Brabant en Zuid-Holland-Zuid zijn ook schatkisten die grotendeels overeen komen. Uitwisseling van bepaald materiaal tussen de drie regio s is mogelijk. Contact Wil je een schatkist lenen of de mogelijkheden ervan bespreken? Of ben je misschien geïnteresseerd in iets anders? We bieden naast de schatkisten ook voorlichtingen, trainingen of grootschalige projecten aan. Ga voor meer informatie naar onze website of neem contact met ons op. RADAR Rotterdam-Rijnmond Grotekerkplein GC Rotterdam t e info-rotterdam@radar.nl

4 4 Vrijheid Onderbouw Een brug naar morgen Vorm Uitgever Doelgroep Lespakket Stichting Vredeseducatie 4 tot en met 8 jaar `Een brug naar morgen is een project voor jonge kinderen over vrede en vrijheid. Centraal staat het verhaal van Roodland en Geelland. Kinderen in deze landen kennen elkaar niet omdat ze door een rivier gescheiden zijn. Ze hebben over elkaar de gekste ideeën. Op een dag lukt het hen om over de stenen die hun ouders naar elkaar gegooid hebben, bij elkaar te komen. Dan blijken ze meer met elkaar overeen te hebben dan ze dachten. Vooroordelen blijken niet waar te zijn. Vijanden worden vrienden. Letterlijk en figuurlijk wordt een brug geslagen voor een betere toekomst: een brug naar morgen. Het projectboek bevat een handleiding, gevarieerde werkvormen, een themalied en kopieerbare werkbladen. 52 pagina s A4 Geïllustreerd. Onderbouw en bovenbouw Draai je recht! Vorm Uitgever Doelgroep Educatief spel Jeugd en Vrede Vanaf 6 jaar Op ludieke wijze leert dit spel welke kinderrechten er zijn en wat ze inhouden. Wie de meeste kaartjes verzamelt, is de winnaar! Maar dan moet je wel eerst het juiste antwoord geven op de vragen of de opdrachten goed uitvoeren. Goed voor uren speel- en leerplezier voor twee tot tien spelers. Stevige doos met draaischijf, spelbord en 160 speelkaarten

5 5 Bovenbouw Kinderen inbegrepen Vorm 2 diskettes, niet voor Windows XP of hoger Uitgever Stichting Vredeseducatie Jaar 1998 Doelgroep Vanaf 9 jaar Aantal 2 exemplaren beschikbaar Met dit computerspel maken de kinderen spelenderwijs kennis met de Rechten van het Kind. Kinderen hebben recht op onderwijs, eten en drinken, en een dak boven hun hoofd. Ze hebben ook recht om te spelen, om een clubje te vormen, en om hun mening te geven. Met kleurrijke tekeningen worden in 7 spelletjes de Rechten van het Kind levend gemaakt. Het computerspel bestaat uit 2 diskettes en een beknopte handleiding. Het eerlijke wereldspel Vorm Uitgever Doelgroep Cd-rom Stichting Vredeseducatie Vanaf 11 jaar Waarom zijn arme mensen arm en rijke mensen rijk? Wie Het eerlijke wereldspel speelt, krijgt inzicht in de oorzaken en mogelijke oplossingen van het armoedeprobleem in de wereld. Een belangrijk deel van het antwoord op deze vragen ligt bij de wereldhandel. De handelsregels maken de rijke landen rijker. Dat is leuk voor de rijken maar niet voor de armen. De kloof tussen arm en rijk in de wereld is in de afgelopen twintig jaar, ondanks alle inspanningen en ontwikkelingshulp, niet kleiner geworden. De spelers van Het eerlijke wereldspel nemen het op tegen Gerrit Grijpgraag en de slangen. Door scherp na te denken en vragen goed te beantwoorden, kunnen de slangen worden opgesloten. In het spel zitten negentig vragen, verdeeld over drie niveaus. Achtergronden, oorzaken, problemen van de wereldhandel worden verhelderd door het spel te spelen, individueel of met z n tweeën.

6 6 Vooroordelen Bovenbouw De wereldstad Vorm cd-rom Uitgever Stichting Vredeseducatie Jaar 2001 Doelgroep Vanaf 10 jaar Aantal 2 exemplaren beschikbaar WERKWIJZE In een wereldstad krijgen nieuwsgierige mensen vanaf 10 jaar spannende opdrachten te vervullen. Ze gaan op zoek naar de winkel waar je de wereld kunt kopen, naar het vluchtelingenkind dat koningin werd en naar de grootste schat van de wereld. Maar dat gaat zomaar niet. De stad ligt vol blokkades die opgeruimd moeten worden. Er moeten raadselachtige vragen worden beantwoord. Het spel is een oefening in genuanceerd denken. Het is spannend en leuk om te doen voor jong en oud. Want de wereld ligt bij je om de hoek. De wereld woont in je straat, zit in je keuken en in je koelkast. Met dit spel hoef je de wijde wereld niet in: de wereld zit in jou! Met deze cd-rom kunnen kinderen alleen een spel spelen en tegelijkertijd meer informatie krijgen over o.a. feit, mening, vooroordeel etc. Dit is een leuke aanvulling wanneer er in de klas onderwerpen als multiculturaliteit, discriminatie en vooroordelen behandeld worden maar ook wanneer je kinderen zelf wilt leren genuanceerd te denken. Deze cd-rom is dus een leuke aanvulling op iets groters, waar een kind individueel mee kan spelen.

7 7 Niveau R Vorm Uitgever Doelgroep Cd-rom Jeugd en Vrede 9 tot en met 18 jaar Deze originele cd-rom neemt de intolerantie van de spelers op de korrel. Daarbij zijn de thema s vooroordelen en conflicten nooit ver uit de buurt. Maar tegelijkertijd leert Niveau R dat louter tolerantie niet voldoende is. Respect, dat is het sleutelbegrip waar het allemaal om draait. Er zijn vier niveaus, telkens op maat gemaakt voor de doelgroepen 9 tot 13 jaar en 14 tot 18 jaar. Niveau 1 leert de speler meer over de betekenis van begrippen als tolerantie, discriminatie en racisme. In Niveau 2 krijgt de speler exact 300 seconden om zich doorheen 10 moeilijke meerkeuzevragen over verdraagzaamheid te worstelen. Op het einde van de test ontdekt de speler hoe intolerant hij zelf is. Op Niveau 3 legt de speler een interactieve weg af. Verdraagzaamheid, respect, vooroordelen en conflicten passeren de revue in filmpjes, strips en foto-opdrachten. Tot slot brengt Niveau 4 zes groepsopdrachten. Filmpjes en foto s zetten de groepjes op het verkeerde been en nodigen uit tot discussie. Ligt Niveau R, het niveau van een respectvolle levenshouding, in het verschiet of is er nog heel wat werk aan de winkel. Lefgozers ontdekken het met deze test. Het vooroordelenspel Vorm cd-rom, niet voor Windows XP of hoger Uitgever Stichting Vredeseducatie Jaar 1997 Doelgroep Vanaf 11 jaar Aantal 2 exemplaren beschikbaar In dit spel worden de spelers uitgedaagd keuzen te maken met behulp van de begrippen: waar of niet waar, feit of mening, generalisaties, vooroordelen, grondrechten en discriminatie. In het eerste zelfcorrigerende onderdeel staan enkele tientallen beweringen gekoppeld aan fraai getekende illustraties met geluid centraal. De leerlingen krijgen de opdracht om de begripsomschrijvingen te toetsen aan hun eigen opvattingen. In het tweede deel ontdekken de spelers aan de hand van fotocollages dat discriminatie naar godsdienst, sekse, politiek overtuiging, etnische afkomst en huidskleur verboden is. Tot slot passen ze deze begrippen toe aan de hand van enkele krantenberichten waarin op verschillende manieren op discriminatie gereageerd wordt.

8 8 Vooroordelenkoffer Vorm lespakket Uitgever Stichting Vredeseducatie Jaar 1997 Doelgroep Vanaf 10 jaar De vooroordelenkoffer bevat 45 kleurrijke opvouwbare displays van karton. Samen vormen ze een complete tafeltentoonstelling rond tien thema s. Met behulp van een ticket volgen de kinderen per twee een route. Onderweg wordt hun mening gevraagd, voeren ze opdrachten uit en maken bepaalde keuzes. Met behulp van puzzels, geheimschrift en foto s krijgen ze op een creatieve manier inzicht in vooroordelen, het zondebokmechanisme en de verschillende achtergronden van discriminatie. In de handleiding staan vele verwerkingssuggesties en er zijn kopieerbare bladen opgenomen voor het maken van tickets. Door de duurzame uitvoering is de koffer jarenlang bruikbaar. Je hebt een ruim lokaal nodig om alle displays op te stellen. Elk groepje bezoekers start op een andere plaats, zodat niemand echt in de weg loopt en het hele parcours in iets meer dan een uur kan doorlopen worden. Voorzie echter wel tijd voor een nabespreking. Want als je dit niet doet, dan mist deze tentoonstelling haar effect. De handleiding geeft heel wat achtergrondinformatie en aanvullende tips.

9 9 Multiculturaliteit Onderbouw Dit ben ik Vorm lespakket Uitgever Anne Frank Stichting Jaar 1997 Doelgroep 4 tot en met 7 jaar Dit ben ik is lesmateriaal vol thema s over de alledaagse belevingswereld van kinderen van 4 tot 7 jaar uit verschillende etnische groepen. Het lesmateriaal helpt leerkrachten bij het realiseren van een van de doelstellingen van het onderwijs: kinderen voorbereiden op het leven in een multiculturele samenleving. Het pakket bevat een boek (handleiding), 4 cassettebandjes, een videoband, vier kleine verhalenboekjes en de grote verhalenplaten. Alles in een grote map waar het samen opgeborgen kan worden. De map kan gevouwen worden en op de tafel gezet zodat tijdens de verhalen de leerkracht het verhaal kan lezen, en de kinderen grote foto s passend bij het verhaal te zien krijgen. WERKWIJZE Dit is een compleet lespakket waar meerdere lessen mee gegeven kunnen worden. Het gaat over verschillende kinderen uit de wereld die verschillende dingen ondernemen. Gewone dingen, zoals naar de kapper gaan. Kinderen herkennen zich in de kinderen uit de verhalen maar een goede werkwijze van de docent is hier belangrijk! In de uitgebreide handleiding met tips en bijlagen vind je ook voorbeelden van situaties die zich op scholen hebben voorgedaan tijdens het werken met dit project.

10 10 Bovenbouw De Polykroon van Idem Dito Vorm Musicalpakket Uitgever Stichting Vredeseducatie Jaar 1994 Doelgroep Vanaf 10 jaar De musical gaat over gelijkheid. Het lijkt een groot ideaal als iedereen gelijk zou zijn. Iedereen Idem Dito. Niemand meer buitenlander, niemand meer gehandicapt, iedereen rijk. In de musical worden alle spelers gelijk maar dan is niemand meer zichzelf. Iedereen verliest zijn identiteit. Een ramp. Na een spannende ontknoping is blijkt dat iedereen uniek is. Leve de verschillen! Het musicalpakket wordt geleverd in fraaie bewaardoos met een muziekcassette met 7 liedjes (A-kant koor en orkest, B-kant alleen muziek en geluidseffecten), 30 tekstboekjes en een uitvoerige handleiding. Klaas en de vluchteling Vorm Uitgever Doelgroep Stripboek + handleiding Jeugd en Vrede Vanaf 9 jaar Klaas is in de wolken met zijn nieuwe vriend Terry, een Jamaicaanse jongen die samen met zijn ouders en broertje in een open asielcentrum verblijft. Via Terry komt Klaas in contact met kinderen uit heel de wereld. Met Sarat uit Sri Lanka bijvoorbeeld, die zijn land is ontvlucht uit angst voor ontvoering door de Tamil Tijgers. Of met Charles, die moederziel alleen vanuit Kongo naar België reisde nadat zijn familie werd vermoord. En dan is er nog Rahima uit Somalië, die het hart van Klaas sneller doet slaan maar wiens verhaal intens schrijnend is. Als blijkt dat Terry en zijn familie hoogstwaarschijnlijk uitgewezen zullen worden, blijft Klaas niet bij de pakken neerzitten. 'Terry moet blijven!' beslist hij resoluut en om dat voor elkaar te krijgen, mobiliseert hij de hele buurt. Alle inspanningen ten spijt valt het verdict onverbiddelijk. Maar algauw blijkt dat zelfs duizenden kilometers afstand de innige vriendschap van de jongens niet kapot krijgen. Ditmaal wordt Klaas de reiziger, ver van huis. En dat wordt een verrassende reis vol spannende avonturen.

11 11 De drakenkoning Vorm Luister-cd + begeleidend boekje Uitgever Stichting Drakenkoning Jaar 2006 Doelgroep 8 tot en met 14 jaar Op de luister CD staan acht verhalen uit verschillende windstreken. De verhalen & de vertellers 1 Moluks, De puistenprins - Geronimo Huwaë 2 Surinaams, Anansie in gevecht met de teerpop - Laetitia Griffith 3 Japans, De magische regenjas - Ayumi van der Meide 4 Chinees, Liu Yi en de drakenkoning - May An Go 5 Srilankaans, Op weg naar de hemel - Inoka Twickler 6 Marokkaans, Jij en jouw ouders - Ahmed Marcouch 7 Turks, De luie kreeft - Funda Müjde 8 Antilliaans, Het verhaal van Nora - John Leerdam Hanne en Hassan Vorm Uitgever Doelgroep Educatief spel Jeugd en Vrede Vanaf 9 jaar Culturen met elkaar vergelijken kan soms tot verrassende ontdekkingen leiden. Zeker als deze ontdekkingstocht wordt gegoten in een gezelschapsspel dat gebaseerd is op het ganzenbordprincipe. Interculturele, geografische of geschiedkundige kennis is niet vereist. De thema's zijn gegrepen uit het dagelijks leven. Hoe meer vragen de speler correct beantwoordt, hoe meer personen van verschillende origine hij mag meenemen naar het eindpunt: een fantastische interculturele bruiloft. Dit gezelschapsspel, dat best met grotere groepen kan gespeeld worden, wil zowel jong als oud aanzetten om met een open, respectvolle blik te kijken naar andere culturen. Stevige doos met spelbord, pionnen, dobbelstenen en 60 vraagkaarten. Ouders/opvoeders Waar een wil is & een weg Vorm Boek Uitgever Anne Frank Stichting Jaar 1996 Aantal 4 exemplaren beschikbaar Zes voorbeelden uit de praktijk van basis- en beroepsonderwijs door heel Nederland.

12 12 Handicap Bovenbouw Iedereen is anders Vorm Brochure Uitgever Stichting Down s Syndroom Jaar 1999 Doelgroep 10 tot en met 12 jaar Kinderen met Downsyndroom zijn eerst en vooral gewoon kinderen. Ze hebben dezelfde gevoelens en behoeften als hun leeftijdgenoten. De volgende onderwerpen komen in deze uitgave aan bod: Wat is Downsyndroom? En hoe kunnen leerlingen het beste omgaan met leeftijdgenoten die Downsyndroom hebben? Waar moeten zij rekening mee houden? Zeer instructieve en zeer rijk in kleur geïllustreerde brochure over leerlingen met Downsyndroom in het reguliere onderwijs.

13 13 Homoseksualiteit Onderbouw en bovenbouw Maarten heeft 2 mama s Vorm Lespakket Uitgever Holebifederatie vzw, Vlaanderen Jaar 2005 Doelgroep 5 tot en met 12 jaar In deze map zit vind je veel informatie over het holebithema (holebi = homo, lesbisch, biseksueel) maar ook concrete methodieken om dit thema aan te pakken in de klas. In dit lespakket vind je methodieken om in de klas aan de slag te gaan met het holebithema. De methodiekenvertrekken vaak van anders-zijn en verschillen. De leerkracht beslist zelf of en hoe ze de link met holebiseksualiteit legt. Ook zijn er methodieken die wel expliciet het holebithema behandelen. De boeken die gebruikt worden in dit lespakket, worden bijgeleverd.