In de les praten over relaties en seksualiteit. Hoe maak je het makkelijk en leuk!

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "In de les praten over relaties en seksualiteit. Hoe maak je het makkelijk en leuk!"

Transcriptie

1 In de les praten over relaties en seksualiteit Hoe maak je het makkelijk en leuk!

2 Hoe kunt u leerlingen ondersteunen en leert u hen verantwoorde keuzes te maken op het gebied van relaties en seksualiteit? Door les te geven uit het lespakket Relaties & Seksualiteit. Hiermee voldoet u ook aan de kerndoelen van het basisonderwijs. Lespakket Relaties & Seksualiteit Het lespakket Relaties & Seksualiteit is een doorlopende leerlijn voor groep 1 t/m 8 van het basisonderwijs. Makkelijk en flexibel in gebruik en passend bij de leeftijd en de leefwereld van de leerlingen. Het lespakket bestaat uit vier hoofdthema s: 1. Lichamelijke ontwikkeling en zelfbeeld Ontwikkeling van het lichaam, lichamelijke verschillen tussen jongens en meisjes, vertrouwd raken met het eigen lichaam, positief lichaams- en zelfbeeld. 2. Voortplanting en gezinsvorming Conceptie, zwangerschap, geboorte en veilig vrijen (in groep 7 & 8). 3. Sociale en emotionele ontwikkeling Verschillende relatievormen, diversiteit, familie, genderrollen en gevoelens en emoties in een relatie. 4. Seksuele weerbaarheid Onderscheid maken tussen gewenste en ongewenste situaties en aanrakingen, leren kennen van eigen wensen en grenzen en weten hoe en waar je hulp kunt vragen. Leerkrachten over het lespakket Relaties & Seksualiteit: Leerkracht groep 1&2: De lessen beginnen gewoon met wat is mijn lijf, hoe zie ik eruit, wat vind ik fijn en niet fijn, wanneer zeg/mag ik stop zeggen, wat gaat er veranderen als je groter wordt. Die lessen in de onderbouw zijn geweldig, gewoon een feest. Leerkracht groep 3: Als je vanaf groep 1 jaarlijks aandacht besteed aan dit onderwerp, kun je ook in groep 7 op een zinvolle manier de seksuele voorlichting geven, zonder gegiechel. Kinderen zijn al gewend om erover te praten, waardoor er hele mooie gesprekken ontstaan over vriendschap, relaties en seksualiteit. Leerkracht groep 6: Mensen denken altijd: kinderen weten al zoveel, maar als je het echt bespreekbaar maakt kom je erachter dat ze heel veel klokken hebben horen luiden, maar echt niets weten. Leerkracht groep 7: Voordat ik begon, vond ik het best spannend en vroeg ik me af hoe de leerlingen zouden gaan reageren. Maar ze reageerden meteen zo enthousiast. Ik vond dit echt heel leuk.

3 bewust van de variëteit hierin. De onderdelen van het lespakket Relaties & Seksualiteit Vier leskaternen voor groep 1 & 2, 3 & 4, 5 & 6 en 7 & 8 Tien lessen per katern met verschillende werkvormen, kleurrijke voorbeeldplaten en kopieerbladen. Een katern voor de leerkracht Met achtergrondinformatie over relationele en seksuele vorming en de seksuele ontwikkeling van leerlingen. Digitale lessen Via het digibord op heeft u gratis toegang tot online ondersteuning (interactieve spelletjes en audiovisueel materiaal) bij de lessen. Leerkracht groep 8: De digibordlessen bieden veel mogelijkheden. Het is heel laagdrempelig en er zitten voor de leerlingen makkelijke en leuke doe-spelletjes in. Vragenbox Hiermee kunnen leerlingen anoniem vragen stellen over relaties en seksualiteit. Omgaan met seksuele diversiteit in het basisonderwijs Een aanvulling op het lespakket Relaties & Seksualiteit Als een kind merkt, dat het zich aangetrokken voelt tot het eigen geslacht, kan het daar behoorlijk van in de war raken, zeker als de omgeving homoseksualiteit afkeurt of belachelijk maakt. Een kind kan zich dan eenzaam voelen of depressief, de seksuele gevoelens ontkennen of toevlucht zoeken in onhandelbaar gedrag. Om deze kinderen te ondersteunen en acceptatie van seksuele diversiteit te bevorderen is aandacht voor seksuele diversiteit in het basisonderwijs essentieel. Waarom aandacht voor seksuele diversiteit? 1. Al op jonge leeftijd doen kinderen hun eerste ervaringen op met seksualiteit (het ontdekken van het lichaam, zoenen, de eerste seksuele gevoelens), hebben zij relaties, gaan ze vriendschappen aan en worden verliefd. Seksuele en relationele vorming op jonge leeftijd draagt bij aan persoonlijke groei, zelfvertrouwen en een positieve seksualiteitsbeleving. Het bevordert het welzijn en de seksuele gezondheid. 2. Door op een respectvolle wijze aandacht te hebben voor (seksuele) diversiteit in het basisonderwijs, wordt de acceptatie van eventuele eigen homo-, biseksuele of transgender gevoelens en die van anderen ondersteund. 3. Als er respect is voor seksuele diversiteit in het basisonderwijs zal dit bijdragen aan een veilig en prettig school- en leefklimaat. Kinderen worden geaccepteerd in hun seksuele voorkeur/genderidentiteit of relatiekeuze en zijn zich 4. Kinderen kunnen al vanaf jonge leeftijd het gevoel hebben dat zij anders zijn. Vanaf het tiende jaar kunnen gevoelens en fantasieën ontstaan van seksuele aantrekking tot iemand van hetzelfde geslacht. Dat gevoel anders te zijn kan een Lesbrief Omgaan met seksuele diversiteit in het basisonderwijs Hierin staat hoe u kunt omgaan met seksuele diversiteit in het basisonderwijs. terughoudende werking op het kind hebben. Daarom is het belangrijk voor kinderen om te weten dat gevoelens voor iemand van hetzelfde geslacht volkomen normaal en gezond zijn. 5. Sinds vorig jaar zijn de thema s seksualiteit en seksuele diversiteit opgenomen in de kerndoelen van het onderwijs. Basisscholen zijn nu verplicht aandacht te besteden aan deze twee onderwerpen. Ze voldoen hieraan door minimaal vier lessen per jaar te geven in groep 1 t/m 8 uit het vernieuwde lespakket Relaties & Seksualiteit (2011). Kerndoel 38: De leerlingen leren hoofdzaken over geestelijke stromingen, die in de Nederlandse multiculturele samenleving een belangrijke rol spelen en ze leren respectvol om te gaan met seksualiteit en diversiteit binnen de samenleving, waaronder seksuele diversiteit.

4 Wat levert relationele en seksuele vorming op? Relationele en seksuele vorming draagt bij aan een gezonde seksuele ontwikkeling. Het maakt kinderen weerbaar en beter in staat gezondere keuzes te maken op het gebied van relaties en seksualiteit. Bij de leerlingen Er wordt niet alleen kennis aangeboden, maar ook gewerkt aan houding en vaardigheden ten aanzien van relaties en seksualiteit. De sociale vaardigheid en assertiviteit van kinderen wordt vergroot, zij gaan respectvoller met elkaar om en spreken elkaar vaker aan op ongewenst gedrag. Leerkracht groep 8: Ik merk dat de leerlingen er makkelijker, vrijer en in normalere proportie over kunnen praten. Belangrijk is dat ze grenzen durven stellen. In de klas De lessen dragen bij aan een meer open sfeer in de klas. Leerlingen durven meer vragen te stellen over het thema. Op school De lessen bevorderen de seksuele weerbaarheid en acceptatie van seksuele diversiteit en maken leerlingen vertrouwd met het onderwerp. Directeur: Ik vind het heel belangrijk en ik ben blij dat het team dit doet. Ik merk aan ouders en kinderen dat het als normaal wordt gevonden dat je erover praat en er dingen over mag vragen. Thuis Ouders voelen zich gesteund bij de seksuele opvoeding. Met de lessen kunnen ouders thuis ook makkelijker ingaan op de vragen van kinderen. Het is belangrijk om ouders vroeg te betrekken en te informeren over lessen seksuele vorming. Hiermee kunnen veel weerstanden weggenomen worden. Directeur: De sfeer in de klas is echt verbeterd. Kinderen zijn beter in staat respect te hebben voor hun eigen en andermans wensen en grenzen. Directeur: Ouders zeiden na afloop van de informatiemiddag: Ik ben zo blij dat ik geweest ben, want nu weet ik hoe ik het moet bespreken met mijn kinderen.

5 Een selectie uit onze andere producten voor het basisonderwijs: Richtlijn seksuele en relationele vorming De brochure geeft een visie op seksuele en relationele vorming. Het biedt inzicht in de seksuele ontwikkeling van leerlingen van 0 tot 18 jaar. Per ontwikkelingsfase is benoemd wat zij moeten weten, vinden en kunnen op het gebied van seksualiteit. Liefdesplein Dvd met handleiding en leerlingenboekje (o.a. over puberteit en verliefdheid) voor groep 7 & 8. Te bestellen via NTR Schooltv-webshop Kriebels op school Draaiboek voor een ouderavond over relaties en seksualiteit. Hoe betrekt u ouders bij de seksuele opvoeding. gratis te downloaden/ 20,00 Puberkwartet Kwartetspel over de puberteit, relaties en seksualiteit. Geschikt voor leerlingen uit groep 6, 7 en 8. 14,95 Pubergids voor jongens of meisjes Deze gids voor jongens of meisjes uit groep 7/8 geeft antwoord op alles wat je als jongen of meisje wilt weten over de puberteit. 0,50

6 BESTELLEN Het lespakket Relaties & seksualiteit kunt u bestellen via Totale lespakket : 66,50 Algemene introductie : 5,00 Leskatern groep 1 & 2 : 15,00 Leskatern groep 3 & 4 : 15,00 Leskatern groep 5 & 6 : 15,00 Leskatern groep 7 & 8 : 20,00 Vragenbox : 3,95 Lesbrief Omgaan met seksuele diversiteit in het basisonderwijs: gratis te downloaden of 1,95 voor handlings- en verzendkosten. Scholen die deelnemen aan de Week van de Lentekriebels krijgen 20% korting op het lespakket. Daarvoor moet u zich aanmelden via Ondersteuning bij relationele en seksuele vorming Wilt u ondersteuning bij relationele en seksuele vorming of wilt u weten hoe u ouders kunt betrekken? Neemt dan contact op met de GGD in de eigen regio. U kunt bij hen terecht voor onder andere scholing, advies over inbedding in beleid, verbreding van het draagvlak binnen de school, ouderavonden en soms gastlessen. Of kijkt u op voor externe trainers. Hier vindt u achtergrondinformatie, een overzicht van lesmaterialen en een beeldbank. Vignet gezonde School Dit is een certificaat dat scholen kunnen krijgen als ze structurele inspanningen leveren om de gezondheid van leerlingen te bevorderen. Voor Relaties en Seksualiteit kunt u een themacertificaat aanvragen. Kijkt u voor meer informatie op , Rutgers WPF

Ouderbijeenkomst Week van de Lentekriebels

Ouderbijeenkomst Week van de Lentekriebels Ouderbijeenkomst Week van de Lentekriebels Relationele en seksuele opvoeding op school en thuis Naam Christel van Helvoirt GGD Hart voor Brabant Waar denken jullie aan bij seksualiteit? Gevoelens Veiligheid

Nadere informatie

Ouderbijeenkomst Basisschool Eerschot Week van de Lentekriebels

Ouderbijeenkomst Basisschool Eerschot Week van de Lentekriebels Ouderbijeenkomst Basisschool Eerschot Week van de Lentekriebels Relationele en seksuele opvoeding op school en thuis Christel van Helvoirt medewerker Gezondheidsbevordering GGD Hart voor Brabant Bovenbouw:

Nadere informatie

Week van de Lentekriebels

Week van de Lentekriebels Ouderbijeenkomst Week van de Lentekriebels Relationele en seksuele opvoeding, op school en thuis Anja Sijbranda GGD Hart voor Brabant Programma Waarom relationele en seksuele vorming? Wat doet school?

Nadere informatie

Seksuele vorming en seksuele ontwikkeling van kinderen. Marianne Cense (Rutgers WPF) & Jos Poelman (Soa Aids Nederland)

Seksuele vorming en seksuele ontwikkeling van kinderen. Marianne Cense (Rutgers WPF) & Jos Poelman (Soa Aids Nederland) Seksuele vorming en seksuele ontwikkeling van kinderen Marianne Cense (Rutgers WPF) & Jos Poelman (Soa Aids Nederland) Programma 1. Seksuele ontwikkeling van kinderen en jongeren 2. Criteria om normaal

Nadere informatie

Workshop 7. Seksuele opvoeding en afstemming met ouders

Workshop 7. Seksuele opvoeding en afstemming met ouders Workshop 7. Seksuele opvoeding en afstemming met Sanna Maris (Rutgers) & Tim Micklinghoff (CED-Groep) Welkom! Seksuele opvoeding: verschillende petten Ouderbetrokkenheid: verschillende vormen Ouderbetrokkenheid:

Nadere informatie

Menukaart Gezonde School basisonderwijs: Relaties & Seksualiteit

Menukaart Gezonde School basisonderwijs: Relaties & Seksualiteit Menukaart Gezonde basisonderwijs: Relaties & Seksualiteit : Plaats: Locatie: Contactpersoon: Telefoonnummer: E-mailadres: Datum invullen: Inhoud: Om op een effectieve manier invulling te geven aan gezondheidsthema

Nadere informatie

SEKSUELE VORMING EN DIVERSITEIT

SEKSUELE VORMING EN DIVERSITEIT BURGERSCHAP SEKSUELE VORMING EN DIVERSITEIT onderdeel van het burgerschapsplan 2016 INHOUD 1.0 DOEL ALGEMEEN 1.1 Bevorderen burgerschap 1.2 Gelijke behandeling en discriminatie 1.3 Volwaardig burger 2.0

Nadere informatie

KIJK! SEKSUALITEIT. mijn leven. Leerjaar 1. Leskatern 3. Geschikt voor. praktijkonderwijs Basis - Kader

KIJK! SEKSUALITEIT. mijn leven. Leerjaar 1. Leskatern 3. Geschikt voor. praktijkonderwijs Basis - Kader em ex jk ki In KIJK! mijn leven Leerjaar 1 aa pl SEKSUALITEIT Leskatern 3 r Geschikt voor praktijkonderwijs Basis - Kader Seksualiteit INLEIDING Aan het begin van het voortgezet onderwijs verandert er

Nadere informatie

Seksuele Vorming en weerbaarheid

Seksuele Vorming en weerbaarheid Seksuele Vorming en weerbaarheid Workshop Orion Event woensdag 13 maart 2019 Van Koetsveldschool- ZML-Amsterdam (van pionier naar excellent) Even voorstellen.. Presentatie: Urmila Munshi Leerkracht Van

Nadere informatie

: Mw F. Langerak- Oostrom

: Mw F. Langerak- Oostrom RAADSVOORSTEL ter besluitvorming in de raad Datum Forum vergadering : 1 december 2015 Zaaknummer :203787 Datum Raadsvergadering : 14 december 2015 Portefeuillehouder Verantwoordelijk MT-lid : Mw F. Langerak-

Nadere informatie

Omgaan met seksuele diversiteit in het basisonderwijs

Omgaan met seksuele diversiteit in het basisonderwijs Omgaan met seksuele diversiteit in het basisonderwijs Een aanvulling op het lespakket Relaties & Seksualiteit Als een kind merkt, dat het zich aangetrokken voelt tot het eigen geslacht, kan het daar behoorlijk

Nadere informatie

Dat vinden wij niet raar dat vinden wij bijzonder

Dat vinden wij niet raar dat vinden wij bijzonder Dat vinden wij niet raar dat vinden wij bijzonder Aandacht voor seksuele en genderdiversiteit in je les Marianne Cense Suzanne Meijer Lisette Schutte Programma workshop 1. Introductie: Seksuele en genderdiversiteit:

Nadere informatie

Week van de Lentekriebels

Week van de Lentekriebels Week van de Lentekriebels De projectweek Week van de Lentekriebels, georganiseerd door Rutgers WPF samen met alle GGD-en in Nederland, bestaat dit jaar 10 jaar. Tijdens het project geven basisscholen in

Nadere informatie

Programma workshop seksuele opvoeding: Daar praat je toch niet over met je kinderen?

Programma workshop seksuele opvoeding: Daar praat je toch niet over met je kinderen? Programma workshop seksuele opvoeding: Daar praat je toch niet over met je kinderen? Korte kennismaking Wat dragen ouders bij? Presentatie Stelling Presentatie Opdracht Voorbeeld opzet cursus en afsluiting

Nadere informatie

PROEFLES. Lesmethode voor relationele en seksuele vorming voor het primair onderwijs GROEP 3/4 GROEP 5/6 GROEP 7/8

PROEFLES. Lesmethode voor relationele en seksuele vorming voor het primair onderwijs GROEP 3/4 GROEP 5/6 GROEP 7/8 PROEFLES Lesmethode voor relationele en seksuele vorming voor het primair onderwijs GROEP 1/2 GROEP 3/4 GROEP 5/6 GROEP 7/8 OVER DE LESMETHODE VEILIGWIJS Bedankt voor het aanvragen van de Veiligwijs proefles.

Nadere informatie

Menukaart Gezonde School basisonderwijs: Relaties & Seksualiteit

Menukaart Gezonde School basisonderwijs: Relaties & Seksualiteit Menukaart Gezonde basisonderwijs: Relaties & Seksualiteit : Plaats: Locatie: Contactpersoon: Telefoonnummer: E-mailadres: Datum invullen: Inhoud: Om op een effectieve manier invulling te geven aan gezondheidsthema

Nadere informatie

Nieuwsbrief 15 mrt 2019 t/m 22 mrt 2019

Nieuwsbrief 15 mrt 2019 t/m 22 mrt 2019 Nieuwsbrief 15 mrt 2019 t/m 22 mrt 2019 19 maart Studiedag (groep 1 t/m 8 vrij) 25 maart Schoolfotograaf Nisanur en Ifan 29 maart Groep 2 vrij Iedereen heeft heerlijk kunnen genieten van de vakantie en

Nadere informatie

KIJK! SEKSUALITEIT. mijn leven. Leerjaar 2. Leskatern 3. Ont wikkeld voor. praktijkonderwijs Basis - Kader

KIJK! SEKSUALITEIT. mijn leven. Leerjaar 2. Leskatern 3. Ont wikkeld voor. praktijkonderwijs Basis - Kader em ex jk ki In KIJK! mijn leven Leerjaar 2 aa pl SEKSUALITEIT Leskatern 3 r Ont wikkeld voor praktijkonderwijs Basis - Kader INLEIDING Seksualiteit Jongeren zijn veel bezig met relaties en seksualiteit.

Nadere informatie

Thema's per klas die aangeboden worden in de methode:

Thema's per klas die aangeboden worden in de methode: Thema's per klas die aangeboden worden in de methode: Groep 1-2 Hierbij zijn de kinderen bezig met specifieke lichaamskenmerken van zichzelf en van anderen. Ook gaan ze op zoek naar onderlinge overeenkomsten.

Nadere informatie

Besluit Raad Nr. Datum ^ ^ DEC 2 015

Besluit Raad Nr. Datum ^ ^ DEC 2 015 gemeenle ^ Montfoort Besluit Raad Nr. Datum ^ ^ DEC 2 015 RAADSVOORSTEL ter besluitvorming in de raad Datum Forum vergadering Datum Raadsvergadering Portefeuiliehouder Verantwoordelijk MT-lid Evaluatiedatum:

Nadere informatie

Relaties en seksualiteit

Relaties en seksualiteit Seksualiteit ontwikkelt zich vanaf de geboorte en is een wezenlijk onderdeel van het mens-zijn gedurende het hele leven. Seksualiteit wordt geuit en ervaren in gevoelens, gedachten, opvattingen, rollen

Nadere informatie

PRODUCTENGIDS. Seksuele gezondheid

PRODUCTENGIDS. Seksuele gezondheid PRODUCTENGIDS Seksuele gezondheid SEKSUELE GEZONDHEID BELANGRIJK? JAZEKER! Een aantal feiten* op een rij: Seksueel actieve jongeren communiceren onvoldoende over gebruik van condooms. Een kleine groep

Nadere informatie

Handleiding leskist primair onderwijs. Vlinders in je buik. GGD Eemland

Handleiding leskist primair onderwijs. Vlinders in je buik. GGD Eemland Handleiding leskist primair onderwijs Vlinders in je buik Samengesteld door Postbus 733 3800 AS Amersfoort Afdeling Gezondheidsbevordering, 2007 sopgave Pagina 1 Inleiding 1.1 van de leskist 2 1.2 De handleiding

Nadere informatie

Flyer relaties en seksualiteit

Flyer relaties en seksualiteit Inleiding Kinderen komen dagelijks via de media, ervaringen thuis of op straat in aanraking met positieve en negatieve aspecten van relaties en seksualiteit. Logisch dat ze daar op school over vertellen

Nadere informatie

Lentekriebels Theater

Lentekriebels Theater Lentekriebels Theater Eindverslag Co-creatie SIEN BS de Neerakker Heythuysen & Buro van Dormalen Puth Maart 2014 Voorwoord In de eerste week van december 2013 trof ik een chocolade letter 'S' aan in mijn

Nadere informatie

Op woensdag a.s. mogen de kinderen van de groepen 3 t/m 8 weer een hardgekookt ei meenemen. We spelen dan het éitje tiktoernooi.

Op woensdag a.s. mogen de kinderen van de groepen 3 t/m 8 weer een hardgekookt ei meenemen. We spelen dan het éitje tiktoernooi. 17 maart 2016 27 25 Even voorstellen Mijn naam is Marleen Witteveen. Ik ben 21 jaar en woon in Vianen. U zou mij kunnen kennen van mijn werkzaamheden als caissière bij de Coop. Dit werk blijf ik nog tot

Nadere informatie

Seksuele vorming: gave (op-)gave

Seksuele vorming: gave (op-)gave Seksuele vorming: gave (op-)gave De Wegwijzer Oosterwolde, 28 januari 2016 Mieneke Aalberts-Vergunst Programma Introductie Stellingen De wereld om ons heen Onze opvoeding Seksualiteit Het Bijbelse beeld

Nadere informatie

Doelen relationele vorming

Doelen relationele vorming Doelen relationele vorming RV 1 Kinderen hebben vertrouwen in zichzelf RV 1.1. Ontdekken dat ieder uniek is. RV 1.2. Zich bewust worden van hun eigen kwetsbaarheid en ermee kunnen omgaan. RV 1.3. Eigen

Nadere informatie

IEMAND VAN JE FAMILIE

IEMAND VAN JE FAMILIE POLITIE STEUNKAARTJE IEMAND VAN JE FAMILIE STEUNKAARTJE IEMAND VAN JE GEZIN STEUNKAARTJE JE VERKERING STEUNKAARTJE BESTE VRIEND/VRIENDIN STEUNKAARTJE HUISARTS STEUNKAARTJE (LEERLING)BEGELEIDER STEUNKAARTJE

Nadere informatie

Ouderavond lijf & relaties

Ouderavond lijf & relaties Ouderavond lijf & relaties Robert van der Gaag info@one2know.nl 0611003414 Voorstellen Ervaring Gezonde school, genotmiddelen, seksualiteit, voeding, bewegen, mondzorg en mediawijsheid Kinderen Wie heeft

Nadere informatie

Workshop Orion Event 14 maart 2018

Workshop Orion Event 14 maart 2018 Workshop Orion Event 14 maart 2018 Seksuele vorming, samen met ouders Sandra Zaal, gz-psycholoog/seksuoloog i.o. szaal@cordaan.nl Simone Kuiper, coördinerend begeleider skuiper@cordaan.nl Even voorstellen

Nadere informatie

Nieuwsbrief. Info. Activiteiten. Schrijf je in voor het zwemtoernooi op zondag 5 maart! NIEUWE BAAN JUFFROUW SASKIA ZWEMTOERNOOI

Nieuwsbrief. Info. Activiteiten. Schrijf je in voor het zwemtoernooi op zondag 5 maart! NIEUWE BAAN JUFFROUW SASKIA ZWEMTOERNOOI O B S B I B I T M i l l i n g e n s t r a a t 8 5 0 4 5 J A T I L B U R G 013-5 7 1 1 0 5 5 E m a i l : o b s. b i b i t @ o p m a a t - s c h o l e n. n l Nieuwsbrief J a a r g a n g 5 n r : 1 7 S c h

Nadere informatie

Inhoud. Mijn leven. de liefde en ik

Inhoud. Mijn leven. de liefde en ik Inhoud Inleiding...3 Hoofdstuk 1 Gevoelens... 4 Hoofdstuk 2 Ontmoeten... 6 Hoofdstuk 3 Verliefd... 8 Hoofdstuk 4 Date... 10 Hoofdstuk 5 Verkering... 12 Hoofdstuk 6 Intimiteit... 14 Hoofdstuk 7 Seks...

Nadere informatie

Resultaten onderzoek Rutgers i.s.m. het NOS Jeugdjournaal 2016 Samenvatting. Utrecht, maart 2016 Auteur: Hanneke de Graaf.

Resultaten onderzoek Rutgers i.s.m. het NOS Jeugdjournaal 2016 Samenvatting. Utrecht, maart 2016 Auteur: Hanneke de Graaf. Arthur van Schendelstraat 696 3511 MJ Utrecht Postbus 9022 3506 GA Utrecht +31(0)30 231 34 31 office@rutgers.nl www.rutgers.nl www.rutgers.international Utrecht, maart 2016 Auteur: Hanneke de Graaf BIC

Nadere informatie

DE STROOM. Informatieblaadje Basisschool de Beerze

DE STROOM. Informatieblaadje Basisschool de Beerze DE STROOM JAARGANG 3 NUMMER 23 3 MAART 2016 Informatieblaadje Basisschool de Beerze Inhoud: Bezoek van een schrijfster De grote rekendag Week van de Lentekriebels Boomfeestdag groepen 5/6 en 6 Agenda en

Nadere informatie

3 Competenties en indicatoren...11

3 Competenties en indicatoren...11 Inhoudsopgave 1 Achtergronden... 5 1.1 Seksuele gezondheid jongeren nog niet altijd optimaal...5 1.2 Belangrijke rol voortgezet onderwijs...6 1.3 Aandacht voor het thema in de kennisbases...7 1.4 Leervraag

Nadere informatie

Pubertijd volgens Midas Dekkers (bioloog)

Pubertijd volgens Midas Dekkers (bioloog) Pubertijd volgens Midas Dekkers (bioloog) Pubertijd is als je vader verandert van een held in een ouwe zak en je moeder van een warme haven in een theemuts Wensen en Grenzen Elizabeth Hamelinck GGD Hollands

Nadere informatie

Ik wens u alvast een goed weekend. Michel de Zwart Directeur Andreasschool. Goede Vrijdag. maandag 6 april. Tweede Paasdag.

Ik wens u alvast een goed weekend. Michel de Zwart Directeur Andreasschool. Goede Vrijdag. maandag 6 april. Tweede Paasdag. Nieuwsbrief nr. 204 maart 2015 vrijdag 3 april maandag 6 april Goede Vrijdag Tweede Paasdag - vrije dagen dinsdag 24 maart donderdag 26 maart rapportavonden vanaf 7 april Start gymlessen op sportveld (behalve

Nadere informatie

Van harte gefeliciteerd! Openbare basisschool De Vennegötte Pearsonplein 23 7242 JA Lochem 0573-252000 info@vennegotte.nl www.vennegotte.

Van harte gefeliciteerd! Openbare basisschool De Vennegötte Pearsonplein 23 7242 JA Lochem 0573-252000 info@vennegotte.nl www.vennegotte. De Opkikker 2012-2013 Nummer 25 08 maart 2013 Agenda. 11-03 Ouderavond: Week van de Lentekriebels! 11-03 Groep 6; muziekproject 6. 12-03 Bezoek synagoge groep 8 13-03 Studiedag team; leerlingen vrij!!

Nadere informatie

Werkblad Seksuele Diversiteit. KaartjesspeL voorkant

Werkblad Seksuele Diversiteit. KaartjesspeL voorkant KaartjesspeL voorkant Kaartjesspel achterkant Wat betekent LHBT? Ben je in de war als je bi bent? Hoe word je homo? Wat is coming out? Op welke leeftijd ontdek je dat je homo of lesbisch bent? Op welke

Nadere informatie

BRANDINGNIEUWS Samen doelgericht de wereld ontdekken

BRANDINGNIEUWS Samen doelgericht de wereld ontdekken BRANDINGNIEUWS Samen doelgericht de wereld ontdekken Nieuwsbrief nr. 23 3 maart 2015 Inhoud Groenten en fruit deze week Overblijfgeld Opa- en omadag Roodvonk en waterpokken Week van de lentekriebels Herinnering

Nadere informatie

Werkvormen: Lesdoelen: Filmpjes: Benodigdheden: Kinderboeken: Les 8: Verliefd. Lesoverzicht

Werkvormen: Lesdoelen: Filmpjes: Benodigdheden: Kinderboeken: Les 8: Verliefd. Lesoverzicht Les 8: Verliefd Lesoverzicht Lesdoelen: Kinderen weten dat gevoelens van verliefdheid leuk maar ook lastig kunnen zijn; Kinderen zijn zich ervan bewust dat je op verschillende types mensen verliefd kunt

Nadere informatie

Doelenlijst Relationele Vorming in de Basisschool in combinatie met de IK-zinnen

Doelenlijst Relationele Vorming in de Basisschool in combinatie met de IK-zinnen Doelenlijst Relationele Vorming in de Basisschool in combinatie met de IK-zinnen RV 1 Kinderen hebben vertrouwen in zichzelf. RV1.1 RV1.2 RV1.3 RV1.4 Ontdekken dat iedereen uniek is. Ik heb door dat iedereen

Nadere informatie

Schooljaar 2015/2016 Uitgave 26 24-03-2016

Schooljaar 2015/2016 Uitgave 26 24-03-2016 Agenda 28 maart t/m Vrijdag 1 april 4 april Donderdag 7 april Dinsdag 12 april 13 april 18 april 18 april Dinsdag 19 april 20 april Donderdag 21 april Vrijdag 22 april 9 mei 11 mei Paasvakantie Alle kinderen

Nadere informatie

Menukaart Gezonde School voortgezetonderwijs: Relaties & Seksualiteit

Menukaart Gezonde School voortgezetonderwijs: Relaties & Seksualiteit Menukaart Gezonde voortgezetonderwijs: Relaties & Seksualiteit : Plaats: Locatie: Contactpersoon: Telefoonnummer: E-mailadres: Datum invullen: Inhoud: Om op een effectieve manier invulling te geven aan

Nadere informatie

Kalender. Kalender. Parkeren. Overblijven

Kalender. Kalender. Parkeren. Overblijven Kalender Kalender 20 februari Oudergesprekken Gr. 1 t/m 7 25 februari Oudergesprekken Gr. 1 t/m 7 27 februari Rapporten mee naar huis Gr. 1 t/m 7 28 februari Carnavals-viering Alle groepen 3 mrt t/m 7

Nadere informatie

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Vrienden & Relaties

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Vrienden & Relaties MEE Ondersteuning bij leven met een beperking Vrienden & Relaties s Avonds en in het weekend zit ik vaak alleen thuis. Ik bel dan wel eens met mijn vrienden, maar ze bellen me nooit terug. Ik heb verkering,

Nadere informatie

katern Weerbaar! Ouderbetrokkenheid voor relationele en seksuele vorming in het voortgezet speciaal onderwijs Kenniscentrum seksualiteit

katern Weerbaar! Ouderbetrokkenheid voor relationele en seksuele vorming in het voortgezet speciaal onderwijs Kenniscentrum seksualiteit Weerbaar! katern Ouderbetrokkenheid voor relationele en seksuele vorming in het voortgezet speciaal onderwijs Kenniscentrum seksualiteit 2 Seksuele vorming Ouders en verzorgers zijn een belangrijke partner

Nadere informatie

Lessen en leerdoelen Kriebels in je buik

Lessen en leerdoelen Kriebels in je buik Lessen en leerdoelen Kriebels in je buik Groep 1 Les 1: Wie ben ik De leerlingen kennen hun eigen lichaam De leerlingen krijgen inzicht in de overeenkomsten en verschillen in lichaamskenmerken De leerlingen

Nadere informatie

Omgaan met ouders. Module 5. 5A Over de module. 5.1 Waarom deze module?

Omgaan met ouders. Module 5. 5A Over de module. 5.1 Waarom deze module? Module 5 Omgaan met ouders 5A Over de module 5.1 Waarom deze module? Steeds meer basisscholen zien het belang in van relationele en seksuele vorming voor jonge kinderen. Toch zijn er ook nog steeds veel

Nadere informatie

Relaties en seksualiteit

Relaties en seksualiteit Relaties en seksualiteit Lang Leve de Liefde; lesmateriaal met dvd Uitgave: Soa Aids Nederland Doelgroep: Voortgezet onderwijs Lang Leve de Liefde is een lesprogramma over relaties, seksualiteit en alles

Nadere informatie

Toelichting ondersteuningsaanbod mbo

Toelichting ondersteuningsaanbod mbo Toelichting ondersteuningsaanbod mbo Gebruik deze toelichting om uw keuze te bepalen en als hulp bij het invullen van het keuzemenu. U kunt een aanvraag doen van 7 oktober tot 29 november 2013 via het

Nadere informatie

Wiekslag Speciaal. Vanuit het kamertje

Wiekslag Speciaal. Vanuit het kamertje Wiekslag Speciaal Vanuit het kamertje Uw dochter van vijf vraagt hoe baby's in een buik komen. Uw zoontje van vier laat trots zijn stijve piemeltje zien. Uw 9-jarige moet er ineens niet meer aan denken

Nadere informatie

Welbevinden en sociale veiligheid

Welbevinden en sociale veiligheid Welbevinden en sociale veiligheid VOO R TG E Z E T O N D E R W I JS Een goede psychosociale gezondheid is belangrijk voor het sociaal functioneren, schoolprestaties en de algemene ontwikkeling. Nationaal

Nadere informatie

Voorstellen R E LA T I E S E N S E K S U A L I T E I T Mariette Haak Gezondheidsbevorderaar GGD HM mhaak@ggdhm.nl Aandachtsgebieden Gezonde school, genotmiddelen, seksualiteit, voeding, bewegen en mondzorg

Nadere informatie

SO ZML Leerlijn Seksuele Vorming

SO ZML Leerlijn Seksuele Vorming SO ZML Leerlijn Seksuele Vorming INLEIDING Fasen in de regulier verlopende seksuele ontwikkeling Baby s (0 en 1 jaar; ontdekken) zijn louter gericht op het ervaren van zintuigen. Door te voelen, te luisteren,

Nadere informatie

Zijn roze gezinnen welkom op uw school?

Zijn roze gezinnen welkom op uw school? Zijn roze gezinnen welkom op uw school? Met succes werken aan een diverse school! Tips voor basisscholen die open willen staan voor lesbische, homoseksuele, biseksuele en transseksuele ouders en hun kinderen

Nadere informatie

Inhoud onderbouw. Relaties en seksualiteit onderbouw 39

Inhoud onderbouw. Relaties en seksualiteit onderbouw 39 Inhoud onderbouw Introductie onderbouw 41 Onderwijspakket Relaties en seksualiteit 41 De algemene informatie 41 De lessen voor de onderbouw 41 Planningsformulier 41 Seksuele en relationele ontwikkeling

Nadere informatie

GIDS VOOR OUDERS. Zippy s Vrienden. Sociaal-emotioneel leren

GIDS VOOR OUDERS. Zippy s Vrienden. Sociaal-emotioneel leren GIDS VOOR OUDERS Zippy s Vrienden Sociaal-emotioneel leren PARTNERSHIP FOR Good mental health for children - for life www.zippysvrienden.nl Op onze website vindt u uitgebreide informatie over het Zippy

Nadere informatie

Relationele en seksuele vorming voor de bovenbouw van de basisschool

Relationele en seksuele vorming voor de bovenbouw van de basisschool Zo zit dat dus met 10+ Relationele en seksuele vorming voor de bovenbouw van de basisschool Werken met vormingsthema s Zo zit dat dus met 10+ Relationele en seksuele vorming voor de bovenbouw van de basisschool

Nadere informatie

Discriminatie? Niet in onze school!

Discriminatie? Niet in onze school! Discriminatie? Niet in onze school! voorlichting, training, lesmateriaal en advies voortgezet onderwijs Hé homo, doe s normaal! Uitsluiten, uitschelden en pesten horen niet bij een school waar leerlingen

Nadere informatie

Welbevinden en sociale veiligheid

Welbevinden en sociale veiligheid Welbevinden en sociale veiligheid BA S ISO N D E R W I JS Een goede psychosociale gezondheid is belangrijk voor het sociaal functioneren, schoolprestaties en de algemene ontwikkeling. Nationaal Kompas

Nadere informatie

Algemeen STAKING OP 15 MAART 2019: WIJ DOEN MEE MET DE STAKING!

Algemeen STAKING OP 15 MAART 2019: WIJ DOEN MEE MET DE STAKING! Ziekmelden kan via: De Dommeldalapp, mail afwezigdommeldal@eenbes.nl of telefonisch van 8.00 uur tot 8.30 uur. Heeft u Facebook? Kijk ook eens op onze pagina: Brede School Dommeldal 14-03-2019 nummer 17

Nadere informatie

HANDLEIDING OUDERAVOND seksuele ontwikkeling en weerbaarheid

HANDLEIDING OUDERAVOND seksuele ontwikkeling en weerbaarheid HANDLEIDING OUDERAVOND seksuele ontwikkeling en weerbaarheid Voor ouders van kinderen in groep 7 en 8 inhoud 1 Introductie 4 1.1 Weerbaarheid: de rol van ouders 4 1.2 Ouderavond 4 1.3 Doelgroep 6 1.4 Aansluiting/Inbedding

Nadere informatie

Inkijkexemplaar INLEIDING. zelfbeeld. Leskatern 1

Inkijkexemplaar INLEIDING. zelfbeeld. Leskatern 1 r aa pl em ex jk ki In zelfbeeld INLEIDING Wie ben ik en hoe presenteer ik me naar de buitenwereld? Dat zijn vragen waar veel jongeren mee bezig zijn. Het is niet makkelijk om je zeker te voelen in een

Nadere informatie

NIEUWS. Nieuwsbrief 9-8 maart 2019

NIEUWS. Nieuwsbrief 9-8 maart 2019 jongeren geen of minder risico s nemen, als ze 3 bijtjes eenmaal gaan experimenteren met seksuele relaties. Relationele en seksuele vorming binnen het basisonderwijs omvat meer dan alleen informatie over

Nadere informatie

Menukaart Gezonde School voortgezetonderwijs: Relaties & Seksualiteit

Menukaart Gezonde School voortgezetonderwijs: Relaties & Seksualiteit Menukaart Gezonde voortgezetonderwijs: Relaties & Seksualiteit Inhoud: Om op een effectieve manier invulling te geven aan gezondheidsthema s, is het belangrijk om aan de volgende 4 niveaus aandacht te

Nadere informatie

Gesprek over homoseksualiteit vraagt veilig klimaat op basisschool

Gesprek over homoseksualiteit vraagt veilig klimaat op basisschool Gesprek over homoseksualiteit vraagt veilig klimaat op basisschool Michiel Bakker RD, 04-09-2013 beeld istock istock Ze zitten soms nog op de basisschool, in groep 7 of 8: kinderen die merken dat ze homoseksuele

Nadere informatie

Richtlijn seksuele en relationele vorming

Richtlijn seksuele en relationele vorming Richtlijn seksuele en relationele vorming Visie, doelen en uitgangspunten Visie, doelen en uitgangspunten 1 2 Richtlijn seksuele en relationele vorming Inhoudsopgave Over deze brochure Deze brochure bevat

Nadere informatie

Info. Aanraken, knuffelen en meer... Informatie voor cliënten. Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde

Info. Aanraken, knuffelen en meer... Informatie voor cliënten. Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde Info Aanraken, knuffelen en meer... Informatie voor cliënten Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde Inhoud INHOUD 1. Waar gaat het over 3 2. Aanraken 4 3. Hoe noem jij dat? 5 4. Baas over

Nadere informatie

Peer to peer interventie copyright Marieke Kroneman les 3 van 4 debat

Peer to peer interventie copyright Marieke Kroneman les 3 van 4 debat 3. Derde bijeenkomst over gender stereotype verwachtingen Gender stereotype verwachtingen zijn een belangrijke determinant voor een homonegatieve houding. KERNBOODSCHAP van deze les: je hoeft niet je houding

Nadere informatie

mei 2015 Beleid seksualiteit binnen SKSG

mei 2015 Beleid seksualiteit binnen SKSG mei 2015 Beleid seksualiteit binnen SKSG Inhoud 1. Inleiding... 3 2. Hoe verloopt de seksuele ontwikkeling?... 3 3. Visie SKSG over omgaan met seksualiteit... 4 3.1. Omgeving... 5 3.2. Pedagogisch klimaat...

Nadere informatie

De Zegge s. Nieuwsbrief 26 Jaargang 9 13-03-2015. Agenda. Johannes 3:1-21; 7:45-52; 19:38-42

De Zegge s. Nieuwsbrief 26 Jaargang 9 13-03-2015. Agenda. Johannes 3:1-21; 7:45-52; 19:38-42 De Zegge s Nieuwsbrief 26 Jaargang 9 13-03-2015 Agenda Dinsdag 17 maart Groep 7 krijgt bezoek van een schrijver in de klas Woensdag 18 maart Groep 7 gaat wandelen voor water Zondag 22 maart Kerk school

Nadere informatie

KRASLOTEN, JONGERENBOEKJE SEKS&ZO, HANDLEIDING EN TRAINING

KRASLOTEN, JONGERENBOEKJE SEKS&ZO, HANDLEIDING EN TRAINING KRASLOTEN, JONGERENBOEKJE SEKS&ZO, HANDLEIDING EN TRAINING Compleet voorlichtingspakket Het voorlichtingspakket Veilig vrijen & seks bestaat uit: 1. Krasloten 2. Jongerenboekje SEKS&ZO 3. Handleiding met

Nadere informatie

Vragen over de tekst beantwoorden Discussiëren over stellingen Functioneringsniveau begrijpend lezen M7 E7

Vragen over de tekst beantwoorden Discussiëren over stellingen Functioneringsniveau begrijpend lezen M7 E7 Nieuwsbegrip Extra Met enige regelmaat ontwikkelt Nieuwsbegrip in opdracht van bedrijven of maatschappelijke organisaties een speciale themales. Bedrijven die ons vragen om zulke lessen te ontwikkelen

Nadere informatie

Een onderzoek naar seksuele voorlichtingslessen onder leerlingen uit de onderbouw van het Nederlands voortgezet onderwijs.

Een onderzoek naar seksuele voorlichtingslessen onder leerlingen uit de onderbouw van het Nederlands voortgezet onderwijs. Een onderzoek naar seksuele voorlichtingslessen onder leerlingen uit de onderbouw van het Nederlands voortgezet onderwijs. Uitgevoerd door Scholieren.com, in opdracht van Rutgers WPF. April/mei 2013 Voorwoord

Nadere informatie

Seksuele vorming in (V)SO

Seksuele vorming in (V)SO Welkom Van kwetsbaar naar weerbaar: Seksuele vorming in (V)SO Presentatie door Esther van Efferen Wiersma & Tim Micklinghoff Inhoud Het project Van kwetsbaar naar weerbaar Bijzondere doelgroepen Leerlijn

Nadere informatie

Draaiboek voor een ouderavond over relaties en seksualiteit

Draaiboek voor een ouderavond over relaties en seksualiteit Draaiboek voor een ouderavond over relaties en seksualiteit Colofon Titel: Draaiboek voor een ouderavond over relaties en seksualiteit Oorspronkelijke uitgave: NIGZ, 2006 Auteurs: Illustraties: Vormgeving:

Nadere informatie

GGD IJsselland Overzicht aanbod gezondheidsbevordering voor primair onderwijs Ga voor gezond!

GGD IJsselland Overzicht aanbod gezondheidsbevordering voor primair onderwijs Ga voor gezond! IJsselland Overzicht aanbod gezondheidsbevordering voor primair onderwijs Ga voor gezond! 1. Eten en drinken Gezonde Hap& Stap Vierdaagse Doel: Kinderen en hun ouders zijn zich bewust van het belang van

Nadere informatie

Benodigheden. Lesdoelen. Puberteit. Begrippen

Benodigheden. Lesdoelen. Puberteit. Begrippen Kriebels in je buik Puberteit 1 Puberteit Groep 8 130 min Begrippen Puberteit, lichamelijke ontwikkeling, menstruatie, ongesteld, borsten, vrouwelijk geslachtsdeel, groeispurt, vagina, maandverband, tampon,

Nadere informatie

VEILIG SEKSUEEL OPGROEIEN

VEILIG SEKSUEEL OPGROEIEN "Ik vind het fijn dat ik altijd alles met mijn hulpverlener kan bespreken en alles kan vragen, zonder dat zij daar een oordeel over heeft." (Sophie, 17 jaar) "Dankzij Qpido is mijn zoon sterker geworden

Nadere informatie

Weerbaarheidstraining voor iedereen. Weerbaar met Accres. Accres.nl/weerbaarheid

Weerbaarheidstraining voor iedereen. Weerbaar met Accres. Accres.nl/weerbaarheid Weerbaarheidstraining voor iedereen Weerbaar met Accres Accres.nl/weerbaarheid Stevig in je schoenen leren staan Weerbaarheidstraining voor iedereen! Overtuigend nee durven zeggen Weerbaar zijn betekent:

Nadere informatie

Ik ben verliefd. Benodigheden. Lesdoelen. Begrippen

Ik ben verliefd. Benodigheden. Lesdoelen. Begrippen Kriebels in je buik Ik ben verliefd 1 Ik ben verliefd Groep 4 50 min Begrippen Verliefd, lief, leuk, gevoelens, verkering, vriendschap, diversiteit, homoseksualiteit, homoseksueel, lesbisch, seksuele diversiteit

Nadere informatie

MAART. Nieuws van de directie

MAART. Nieuws van de directie 1516-11 (02-03-16) 03 maart ouderavond 04 maart Fides groep 7/8 08 maart loopbus (zie blz. 2) 09 maart juffendag/babyshower groep 3 14 maart start Week van de Lentekriebels 15 maart boomfeestdag groep

Nadere informatie

Programma Tienerclub. Tienerclub Blok 1 & 5: Adventure 4 Kids Op avontuur met jezelf

Programma Tienerclub. Tienerclub Blok 1 & 5: Adventure 4 Kids Op avontuur met jezelf Programma Tienerclub. Tienerclub Blok 1 & 5: Adventure 4 Kids Op avontuur met jezelf Vijf woensdagmiddagen kunnen jongens en meiden tussen de 10 en 14 jaar op avontuur naar zichzelf. Het kind leert zichzelf

Nadere informatie

Dit product is een samenwerking tussen SchoolsOUT en Gay&School. Informatie: SchoolsOUT Nijmegen (onderdeel van GGD Gelderland Zuid)

Dit product is een samenwerking tussen SchoolsOUT en Gay&School. Informatie: SchoolsOUT Nijmegen (onderdeel van GGD Gelderland Zuid) Dit product is een samenwerking tussen SchoolsOUT en Gay&School. SchoolsOUT en Gay&School, Nijmegen en Utrecht, herdruk 2016 Titel: Auteurs: Vormgeving & illustraties: Twee vaders/twee moeders Ursula Prinsen

Nadere informatie

Wijzer in de Liefde LES 1

Wijzer in de Liefde LES 1 Wijzer in de Liefde Draaiboek voor het geven van seksuele voorlichting aan en seksuele vorming van jeugdige asielzoekers en nieuwkomers LES 1 - Kennismaken met seksualiteit - Lesopzet Inleiding Les 1 gaat

Nadere informatie

Workshop: Sociale vaardigheden Sociaal emotionele ontwikkeling Oplossingsgericht werken

Workshop: Sociale vaardigheden Sociaal emotionele ontwikkeling Oplossingsgericht werken Workshop: Sociale vaardigheden Sociaal emotionele ontwikkeling Oplossingsgericht werken Sociale vaardigheden Menselijke eigenschappen die er voor zorgen om goed met je medemens te kunnen omgaan. Deze vaardigheden

Nadere informatie

Een Positief. leer en leefklimaat. op uw school

Een Positief. leer en leefklimaat. op uw school Een Positief leer en leefklimaat op uw school met TOPs! positief positief denken en doen Leerlingen op uw school ontwikkelen zich het beste in een positief leer- en leefklimaat; een klimaat waarin ze zich

Nadere informatie

Seksuele gezondheid bij adolescenten

Seksuele gezondheid bij adolescenten Seksuele gezondheid bij adolescenten Lieve Peremans 18-3-2014 pag. 1 Seksualiteit en seksueel gedrag Seksualiteit is een wezenlijk onderdeel van het mens-zijn gedurende het ganse leven Is veel meer dan

Nadere informatie

Ter voorbereiding op uw aanvraag vindt u in dit document de criteria en vragenlijst voor het themacertificaat Relaties en seksualiteit.

Ter voorbereiding op uw aanvraag vindt u in dit document de criteria en vragenlijst voor het themacertificaat Relaties en seksualiteit. Criteria en vragenlijst themacertificaat Relaties en seksualiteit Voortgezet onderwijs Ter voorbereiding op uw aanvraag vindt u in dit document de criteria en vragenlijst voor het themacertificaat Relaties

Nadere informatie

Hallo Nummer 11. (schooljaar , 26 maart 2017 )

Hallo Nummer 11. (schooljaar , 26 maart 2017 ) Hallo Nummer 11 (schooljaar 2016-2017, 26 maart 2017 ) Beste ouder(s)/verzorger(s), In deze Hallo: Wat er speelt binnen de groepen Wat er speelt binnen de school Gezocht: tuinouders en een bolderkar De

Nadere informatie

Vorm en inhoud geven aan burgerschap. MaatschapJIJ, passie voor vorming CNV Onderwijs, 30 januari 2013

Vorm en inhoud geven aan burgerschap. MaatschapJIJ, passie voor vorming CNV Onderwijs, 30 januari 2013 Vorm en inhoud geven aan burgerschap MaatschapJIJ, passie voor vorming CNV Onderwijs, 30 januari 2013 Inhoud Inleiding Bespiegelingen burgerschap Praktische middelen: - Kijk in mijn wijk - Geen grapjes

Nadere informatie