2

Transcriptie

1

2 2

3 3

4 Inhoud Inleiding... 5 Onderzoekverantwoording... 6 Respons... 6 Validiteit en Betrouwbaarheid... 6 Conclusies per deelonderwerp... 8 Voorbereiding centrale examens... 8 Les & Docent... 8 Uitdaging & Ambitie... 9 Persoonlijke begeleiding & niveau Resultaten per vraag Respondent Vragen Niveau Vragen centraal examen Nederlands Vragen centraal examen Engels Vragen speciale omstandigheden Bijlage: De Vragenlijst

5 Inleiding In dit onderzoeksrapport zijn de resultaten opgenomen van het onderzoek dat InsightAssist heeft verricht voor Jongeren Organisatie Beroepsonderwijs, kortweg JOB. De aanleiding van het onderzoek is het invoeren van centrale (taal)examens voor mbo studenten. Voor alle studenten die na 1 augustus 2010 met een mbo opleiding zijn gestart gelden de referentieniveaus Nederlandse taal en rekenen mbo, zoals die zijn vastgelegd in de Wet Referentieniveaus Nederlandse taal en rekenen (2010). De centrale examens zijn vanaf verplicht. Afgelopen jaar heeft JOB een onderzoek uitgevoerd naar de ervaringen van mbo studenten met het rekenonderwijs ter voorbereiding op het centrale examen rekenen. Hieruit zijn verschillende adviezen naar voren gekomen om het onderwijs te verbeteren. JOB heeft eind 2016 besloten om ook een onderzoek te doen onder studenten om de ervaringen te inventariseren rondom het taalonderwijs en de voorbereiding op het centrale examen. Het doel van het onderzoek was dan ook om op verschillende onderwerpen inzicht in de mening van de student te krijgen. Is de student op de hoogte van het feit dat er centrale taalexamens zijn? Zijn er lessen en volgen de studenten deze? Hoe beoordelen de studenten deze lessen? Daarnaast heeft JOB de wens uitgesproken inzicht te willen krijgen in de ambitie van de student. Voelt de student zich wel uitgedaagd tijdens de lessen? Is er voldoende afwisseling? Kan de student tijdens de les op een ander niveau werken? Zijn er ook studenten met de ambitie om op een hoger niveau examen te doen? Is dat überhaupt wel mogelijk op de opleiding die de student volgt? Allemaal vragen waar dit onderzoeksrapport een antwoord op geeft met de hulp van ruim 1600 ingevulde vragenlijsten, ingevuld in de maand februari De resultaten geven een kijkje in de beleving en beoordeling van het taalonderwijs van de mbo-student. Het rapport begint met een verantwoording over het onderzoek, zodat de lezer de resultaten op waarde kan schatten. Na de verantwoording volgen de belangrijkste conclusies vanuit het onderzoek. Na deze conclusies is er uitgebreid aandacht voor de resultaten per vraag. In de bijlage is de vragenlijst opgenomen. De open antwoorden waar naar verwezen wordt, zijn in een aparte bijlage aangeleverd. 5

6 Onderzoeksverantwoording Op 2 februari 2017 is de vragenlijst, na intensief overleg tussen JOB en InsightAssist, definitief gemaakt. Deze versie van de vragenlijst kunt u terug vinden in bijlage B. Deze online vragenlijst is door JOB verspreid onder mbo-studenten via de nieuwsbrief van het CJP en via het netwerk van JOB (docenten in het mbo en studentenraden). Daarnaast heeft er op de website van JOB een pop-up gestaan om studenten te attenderen op het onderzoek. Door het invullen van de vragenlijst konden studenten kans maken op een bon van 20 euro van bol.com (5x). Respons De vragenlijst is gesloten op 6 maart 2017, drie weken na het verzenden van de nieuwsbrief. Het onderzoek heeft iets minder dan 2800 hits gehad (geopend) waarvan 910 zijn geregistreerd als No reply. Dit betekent dat de link geopend is maar de persoon de vragenlijst niet is begonnen. Er zijn 1886 respondenten die begonnen zijn met de vragenlijst, 44 daarvan hebben bij vraag 1 aangegeven geen mbo opleiding te volgen. Deze 44 zijn uit de database verwijderd. Daarmee komt het totaal op een bruto respons van: Van deze 1842 zijn 406 (22%) vragenlijsten incompleet ingevuld. Hiervan zijn er 240 verwijderd (34 niveau 2, 25 niveau 3, 181 niveau 4) Bij niveau 1 is niemand verwijderd vanwege het feit dat deze groep erg ondervertegenwoordigd is. Bij de overige niveaus is de regel toegepast dat als meer dan 50% van de antwoorden ontbrak en de algemene gegevens ontbraken, de studenten uitgesloten werden. Van de 1842 ingevulde vragenlijsten zijn er 1601 (87%) als bruikbaar en waardevol beschouwd. Daarvan zijn er 166 aangegeven als incompleet. Deze zijn tijdens de analyse nogmaals gecontroleerd op normaal ingevulde antwoorden (geen extremen en/of niet relevante antwoorden). Validiteit en Betrouwbaarheid De vragenlijst heeft een aantal test-hertesten ondergaan bij de verschillende subdoelgroepen en is daarnaast door experts van JOB meerdere malen doorlopen. De onduidelijkheden die uit de testen naar voren zijn gekomen zijn aangepast. Dit is de interne validiteit ten goede gekomen. Het hoge percentage incompleet (22%) wordt voor een groot deel toegeschreven aan de lengte van de vragenlijst (tussen de 7 en 10 minuten). Er was geen patroon te ontdekken bij welke vraag de respondent is afgehaakt. De grootste groep (relatief) uitvallers zijn niveau 4-studenten die de vragenlijst zowel voor het Nederlandse als het Engelse examen moesten invullen. Tevens zijn er geen opmerkingen en/of klachten ontvangen over het niet werken van de vragenlijst. De vragenlijst en de stappen van de analyse zijn gedocumenteerd en in te zien op aanvraag. Hiermee is het onderzoek controleerbaar en herhaalbaar. De steekproef is op een niet selecte wijze tot stand gekomen, waardoor de antwoorden niet zomaar gelden voor de gehele populatie van mbo-studenten. Van de studenten in het mbo, hebben er 1601 (0,3%) hun mening gegeven. Deze groep is gecheckt op representativiteit. Op de volgende pagina is te zien in hoeverre de verschillende niveaus en de verschillende sectoren in dit onderzoek betrokken zijn. De uitspraken in dit onderzoek gelden enkel voor de onderzochte groep. Elke vertaling naar de gehele populatie is slechts een indicatie op basis van de 1601 respondenten. 6

7 Landelijk (2016) In de vragenlijst Aantallen Totaal (w.v. niet volledig) Niveau 1 2,7% 2,4% 39 (43%) Niveau 2 17,7% 12,7% 204 (13%) Niveau 3 26,7% 21,0% 337 (13%) Niveau 4 53,0% 63,8% 1021 (8%) Totale Respons 1601 (10,4%) Hierbij is niveau 4 oververtegenwoordigd en niveau 2 en 3 licht ondervertegenwoordigd. Indien relevant wordt er een splitsing gemaakt voor de antwoorden per niveau, zodat deze over- of ondervertegenwoordiging geen invloed heeft op de totale resultaten. De aantallen zijn ruim voldoende om per groep een uitspraak te doen studenten gaven antwoord op de vraag in welke sector hun opleiding zat. Daarvan wist 18% (288 studenten) de sector niet te noemen. Verdeling van de 1234 studenten die hun sector wisten te beantwoorden. Open antwoorden op deze vraag worden apart aangeleverd: Landelijk (2016) Vragenlijst Verschil Zorg, Welzijn en Sport 29,6% 43,7% 14,1% Voedsel, Groen en Gastvrijheid 14,8% 7,9% -6,9% Techniek en Gebouwde Omgeving 13,8% 7,9% -5,9% Zakelijke Dienstverlening en Veiligheid 11,4% 11,8% 0,4% ICT en Creatieve Industrie 10,4% 12,6% 2,2% Handel 9,4% 8,6% -0,8% Mobiliteit, Transport, Logistiek en Maritiem 7,2% 2,7% -4,5% Entreeopleiding 2,8% 1,3% -1,5% Specialistisch Vakmanschap 0,6% 3,6% 3,0% De resultaten beginnen met een overzicht van de respondent. Ook hier zien we een vertekening met de landelijke cijfers van de mbo-student. Vrouwen en eerstejaarsstudenten zijn oververtegenwoordigd in ons onderzoek. 7

8 Conclusies per deelonderwerp Voorbereiding centrale examens De respondenten geven aan goed op de hoogte te zijn van het feit dat zij een centraal examen moeten doen. Ze krijgen bijna allemaal taalles, gemiddeld zo n 2 uur in de week. Ze bezoeken bijna allemaal de lessen, want ze vinden dit erg belangrijk. Opvallend is dat slechts iets meer dan de helft het gevoel heeft goed voorbereid te zijn op het centrale examen (beide talen). Hieronder de belangrijkste resultaten. Studenten zijn goed op de hoogte van het feit dat zij een centraal examen Nederlands (96%) moeten doen en dat zij (op niveau 4) een centraal examen Engels moeten doen (95%) o Opvallend (gezien de steekproef) is dat 56% aangeeft het examen Nederlands al een keer gemaakt te hebben. Bij Engels is dit 47%. Dit zijn relatief grote groepen. Studenten geven aan zo n 2 uur gemiddeld per week les te krijgen in Nederlands en Engels. o Ongeveer 25% geeft aan meer dan 2 uur les per week te krijgen (beide) o Ongeveer 30% krijgt 1 uur les per week Nederlands o Ongeveer 20% krijgt 1 uur les per week Engels 94% van de studenten bezoekt deze lessen, waarvan 71% altijd en 23% vaak. 59% van de studenten heeft het gevoel goed voorbereid te zijn op het centraal examen Nederlands. Bij Engels is dit percentage ongeveer gelijk, met 56% Voor zowel Nederlands (90%) als Engels (97%) geldt dat de student de taallessen belangrijk vindt. Les & Docent De rapportcijfers voor de lessen lopen bij beide talen flink uiteen. Ongeveer een kwart geeft een onvoldoende voor de lessen, terwijl net zo n grote groep een 8 of hoger weet te geven. Een voorzichtige conclusie kan zijn dat de ervaring per student/docent dus erg wisselend is. Dat zo n grote groep nog echt een onvoldoende geeft, is wel een aandachtspunt. De docenten worden over het algemeen positief beoordeeld. De aansluiting van de taalles met het beroep wordt per taal wisselend beoordeeld. Voor Nederlands lijkt de aansluiting met het beroep beter te zijn dan voor Engels. Hieronder de belangrijkste resultaten. De taallessen beoordelen de studenten met een kleine voldoende voor zowel Nederlands als Engels. o Rond de 20-30% geeft een onvoldoende (5 of lager) aan de onderdelen Lesmateriaal, Persoonlijke begeleiding, Afwisseling en Inhoud van de lessen. o Daar tegenover staat dat ongeveer de helft van de studenten deze onderdelen met een ruime voldoende (7 of hoger) beoordeelt 79% van de studenten is het eens met de stelling dat de docent veel verstand heeft van het vak (beide talen). Rond de 70% vindt ook dat de docent het vak goed kan uitleggen (Engels 67%) De aansluiting van de lessen bij het beroep waar de student voor leert, wordt wisselend beoordeeld. Voor Nederlands is 70% het hier mee eens, bij Engels is dit: 56% 8

9 Uitdaging & Ambitie Qua uitdaging en ambitie zijn er opvallende zaken uit het onderzoek te benoemen. De taallessen worden niet beoordeeld als uitdagend. Ook zien we dat het niveau van de lessen niet altijd aansluit bij het niveau van de student. Hier is ruimte voor verbetering. Een aanzienlijk deel van de studenten heeft de ambitie om op een hoger niveau examen te doen dan waarop zij nu het examen krijgen aangeboden. Ruim de helft van de studenten weet echter niet of dit een mogelijkheid is op de school waar zij les krijgen. De belangrijkste resultaten. De taallessen worden als niet uitdagend beoordeeld. Slechts 37% van de studenten vindt de Nederlandse lessen uitdagend, bij Engels ligt dit percentage met 31% nog lager. De lessen passen niet altijd bij het niveau van de student. Bij Engels geeft 56% aan dat de lessen bij hun eigen niveau passen. Voor Nederlands ligt dit percentage op 70%. Ruim de helft van de studenten (52%) geeft aan dat er geen mogelijkheden zijn om tijdens de les op een ander niveau te werken, in ongeveer een kwart van de gevallen kan dit wel. o Voor Nederlands op niveau 4 ligt het percentage dat niet op een ander niveau kan werken relatief hoog met 56%, waarbij niveau 2 (46%) en niveau 3 (42%) beter scoren. 55% van de studenten weet niet of het centraal examen Nederlands op een hoger niveau gedaan kan worden. 34% van de studenten geeft aan dat ze wel deze ambitie hebben. o Op niveau 2 heeft 59% deze ambitie 52% van de studenten weet niet of het centraal examen Engels op een hoger niveau gedaan kan worden binnen de school. 44% van de studenten heeft wel deze ambitie. Persoonlijke begeleiding & niveau 1 Een derde van de studenten heeft aangegeven dat zij speciale omstandigheden hebben wat het maken van een taalexamen kan vermoeilijken. Minder dan de helft is het eens met de stelling dat er voldoende rekening mee wordt gehouden en dat er voldoende begeleiding is. Sowieso vindt ongeveer een derde van alle respondenten dat er onvoldoende persoonlijke begeleiding is bij de taallessen. Hieronder de belangrijkste resultaten. Van alle respondenten geeft 34% aan speciale omstandigheden te hebben wat het maken van een taalexamen enigszins kan vermoeilijken. Van deze respondenten is 48% het eens met de stelling dat er voldoende rekening gehouden wordt met hun situatie bij het taalonderwijs. Daarnaast geeft 47% aan dat zij voldoende begeleiding hebben in het taalonderwijs. 30% van alle studenten vindt de persoonlijke begeleiding bij de taallessen onvoldoende. Bij niveau 2 en 3 ligt dit percentage met 34% nog iets hoger. Van de niveau 1 studenten geeft een aanzienlijk deel aan (17 van de 22) dat zij meer onderwijs willen in Nederlands. Engels (15) en Rekenen (14) zijn iets minder vaak genoemd. 10 van 25 niveau 1 studenten zou geen centraal examen willen doen. 15 zouden dit willen in Rekenen, 14 voor Nederlands en 9 voor Engels. In het volgende hoofdstuk volgen de resultaten per vraag. 9

10 Resultaten per vraag Respondent De respondenten in het onderzoeken zijn overwegend vrouwelijke studenten, terwijl landelijke de verhouding ongeveer gelijk is tussen mannen en vrouwen. Daarnaast zien we een oververtegenwoordiging van eerstejaarsstudenten. Hier zijn geen landelijk cijfers naast gelegd. Vrouw % Man % Anders 3 0% Aantal Ingevuld ste jaar % 2de jaar % 3de jaar % 4de jaar 96 6,3% Aantal Ingevuld 1522 Een groot deel van de respondenten komt direct vanaf het vmbo. Een grote groep respondenten heeft al langer ervaring op het mbo. Ik kom direct vanaf het VMBO % MBO opleiding op een lager niveau (afgerond) % MBO opleiding op hetzelfde niveau (afgerond) 85 6% MBO opleiding op hetzelfde niveau (niet afgerond) 88 6% HBO opleiding (niet afgerond) 26 2% Anders, namelijk % Aantal Ingevuld respondenten vulde bij anders, namelijk in dat zij de havo niet hebben afgerond. Overige antwoorden zijn o.a. hogere mbo-opleiding niet afgerond, praktijkonderwijs, vmbo niet afgerond. De gemiddelde leeftijd van de respondent ligt tussen de 18 en 19 jaar. De grootste groep respondenten is tussen de 16 en 20 jaar. De oudste respondenten in dit onderzoek, zaten opvallend vaak op niveau 3, vandaar de kleine vertekening bij niveau 3 in gemiddelde leeftijd (volgende pagina). Leeftijd Gemiddelde 18,7 Minimum 15 Maximum t/m 20 85% 21 t/m 24 12,5% 25 en ouder 2,5% 10

11 Leeftijd Vrouw Man Jaar 1 Jaar 2 Jaar 3 Jaar 4 Niveau 1* 17,8 67% 33% 100% Niveau 2 18,4 68% 32% 60% 39% 1% - Niveau 3 19,3 69% 31% 47% 33% 17% 2% Niveau 4 18,6 73% 23% 42% 30% 19% 9% *24 respondenten gaven hier slechts antwoord Studenten die de vragenlijst beantwoorden volgen overwegend de Beroepsopleidende leerweg (92%). 63 instellingen zijn vertegenwoordigd in het onderzoek. Hieronder de instellingen met de hoogste responspercentages. Instelling % Noorderpoort 5,2% ROC van Twente 5,2% ROC van Amsterdam 4,9% Albeda College 4,8% Summa College 4,8% Alfa-college 3,9% Koning Willem I College 3,1% Aventus 3,0% ROC Friese Poort 3,0% ROC Horizon College 2,9% Gilde Opleidingen 2,6% ROC Tilburg 2,3% Friesland College 2,2% Rijn IJssel 2,2% Graafschap College 2,1% Hoornbeeck College 2,1% Nova College 2,1% Zadkine 2,0% BOL % BBL 115 8% Aantal Ingevuld 1522 Weet ik niet, mijn school heet* 4,7% Overige (minder dan 2%) 36,9% *72 respondenten gaven hun instellingsnaam in een open antwoord. 11

12 Vragen Niveau 1 Naar verwachting deed slechts een kleine groep respondenten uit niveau 1 mee. Hieronder de vragen die zij mochten beantwoorden, met daarbij de aantallen en de percentages. Deze percentages laten de relatieve verhouding zien, maar betekenen, gezien de marginale omvang van deze groep, verder niets. Zou jij graag (meer) taal- en rekenlessen willen hebben? Zo ja, welke? Nederlandse Taal 17 77% Engelse Taal 15 68% Rekenen 14 64% Geen extra onderwijs 5 23% Aantal Ingevuld 22 Je hoeft nu geen centrale examens te doen voor taal en rekenen, zou je deze examens willen maken? Examen Nederlands 14 56% Examen Engels 9 36% Examen Rekenen 15 60% Nee, dat wil ik niet 10 40% Aantal Ingevuld 25 Op sommige scholen mogen studenten op niveau 1 wel een centraal examen Nederlands doen (lezen en luisteren, op de computer). Is dit bij jouw opleiding zo? Ja 20 59% Nee 12 41% Aantal Ingevuld 32 Van de groep niveau 1 studenten hebben 13 studenten de overige vragen over Nederlandse lessen beantwoord. Indien relevant lichten we daar deze groep nog een keer uit. 12

13 Vragen centraal examen Nederlands Alle respondenten van niveau 2, 3 en 4 hebben deze vragen beantwoord. Bij sommige vragen wijkt de totale respons iets af. Dit heeft te maken met de optie niet van toepassing en/of het feit dat er 160 incomplete vragenlijsten met waardevolle bruikbare antwoorden zijn meegenomen in deze groep. Per vraag ziet u het antwoord en de totale respons in de tabel. Bij elke vraag is er een splitsing gemaakt naar niveau. Indien relevant is deze splitsing opgenomen in de resultaten. Bij geen splitsing is er dus geen noemenswaardig verschil tussen de niveaus waarneembaar. Op een MBO opleiding doe je een centraal examen Nederlands. Wist je dat? Ja % Nee 59 4% Aantal Ingevuld 1557 Heb je het centraal examen Nederlands al een keer gemaakt? Ja, en ik heb deze gehaald % Ja, maar ik heb deze niet gehaald 52 3% Nee, nog niet % Gehaald Niveau 2 61% Niveau 3 65% Niveau 4 48% Aantal Ingevuld 1557 Heb je tijdens de opleiding les gehad in Nederlands? Ja % Nee 35 2% Aantal Ingevuld 1577 Hoeveel lesuren heb je in de week les voor het vak Nederlands? 153 extremen (boven de 10) verwijderd Gemiddeld 0 uur t/m 2 uur 3 uur 4 uur 5 uur of meer Aantal Niveau Niveau 2 2,7-57% 16% 18% 9% 177 Niveau 3 2,3 1% 69% 14% 12% 4% 280 Niveau 4 2,3 2% 68% 14% 12% 4%

14 De volgende onderdelen gaan over jouw Nederlandse les. Geef met een rapportcijfer aan hoe tevreden je bent over... (1 is zeer slecht en 10 is zeer goed) Cijfer Gemiddeld 5 of lager t/m 10 Inhoud van de lessen 6,5 22% 23% 29% 26% Afwisseling in lessen/oefeningen 6,3 27% 23% 25% 25% Persoonlijke begeleiding 6,3 30% 18% 21% 31% Het lesmateriaal 6,3 25% 24% 26% 26% Aantal Ingevuld 1534 Opvallend niveau 2 (n=200) Ruim 34% geeft een 5 of lager voor de persoonlijke begeleiding Slechts 20% geeft een 5 of lager voor het lesmateriaal Opvallend niveau 3 (n=325) Ruim 34% geeft een 5 of lager voor de persoonlijke begeleiding Ruim 32% geeft een 5 of lager voor de afwisseling in de lessen/oefeningen Ga je naar alle lessen van het vak Nederlands? Altijd % Vaak % Soms 76 5% Nooit 4 0,3% Aantal Ingevuld 1529 Zijn er in de les mogelijkheden om op een ander niveau te werken? Ja, studenten werken op verschillende niveaus % Soms wel, soms niet % Nee, iedereen werkt op hetzelfde niveau % Aantal Ingevuld 1516 Niveau 2 Niveau 3 Niveau 4 Samen Ja, studenten werken op verschillende niveaus 24% 26% 20% 22% Soms wel, soms niet 30% 32% 24% 27% Nee, iedereen werkt op hetzelfde niveau 46% 42% 56% 52% Aantal Ingevuld

15 Ben je het eens met de volgende stellingen (Helemaal) Mee Eens Niet mee eens/niet mee oneens (Helemaal) Mee oneens Ik vind het belangrijk dat ik Nederlandse les krijg 90% 7% 3% Nederlandse les is belangrijk voor het werk wat ik ga doen 85% 11% 4% Mijn docent heeft veel verstand van Nederlands 79% 14% 6% De lessen Nederlands passen bij het werk wat ik ga doen 70% 20% 10% De lessen Nederlands passen bij mijn niveau Nederlands 70% 16% 14% Mijn docent weet Nederlands goed uit te leggen 70% 17% 13% Ik ben goed voorbereid op mijn centraal examen Nederlands 59% 28% 13% De lessen Nederlands zijn uitdagend 37% 32% 31% Aantal ingevuld tussen de 1510 en De stellingen zijn random aangeboden aan de studenten. Bij deze vraag zijn de antwoord opties helemaal mee eens en mee eens samengenomen. Dit geldt ook voor Helemaal mee oneens en oneens. De stellingen zijn hier gesorteerd van hoog naar laag op de antwoord optie (Helemaal) mee eens Opvallend niveau 3 Slechts 29% is het (helemaal) eens met de stelling dat de lessen Nederlands uitdagend zijn. Ruim 37% is het (helemaal) oneens met deze stelling Opvallend niveau 2 70% geeft aan het (helemaal) eens te zijn met de stelling dat de lessen Nederlands een goede voorbereiding zijn op het centrale examen. Een aanzienlijk deel van de studenten heeft het centraal examen Nederlandse al gemaakt. Zij geven de volgende antwoorden op de stelling van de voorbereiding: (Helemaal) Mee Eens Niet mee eens/niet mee oneens (Helemaal) Mee oneens Gemaakt en gehaald (828 studenten) 65% 23% 12% Gemaakt, en niet gehaald (52 studenten) 57% 18% 26% Nog niet gemaakt (677 studenten) 52% 34% 15% Van de respondenten die aangeven het examen al gemaakt te hebben zitten 297 studenten in het 1 ste jaar en 215 in het 2 de jaar van de opleiding. 15

16 Kun je het examen Nederlands op jouw opleiding op een hoger niveau doen? Dit kan wel % Dit kan niet % Weet ik niet % Aantal Ingevuld 1548 Niveau 2 Niveau 3 Niveau 4 Samen Dit kan wel 35% 38% 15% 23% Dit kan niet 21% 19% 24% 22% Weet ik niet 45% 43% 61% 55% Aantal Ingevuld Zou jij op een hoger niveau centraal examen Nederlands willen doen? Niveau 1 Niveau 2 Niveau 3 Niveau 4 Samen Ja 10 59% 43% 28% 34% Nee 3 41% 57% 72% 65% Aantal Ingevuld Van de mensen die op een hoger niveau (34%, n = 549) examen Nederlands willen doen geeft ruim 42% aan niet te weten of dit kan. 34% geeft aan dat dit mogelijk is op hun opleiding, en de overige 23% geeft aan dat dit niet mogelijk is. 16

17 Vragen centraal examen Engels Alle respondenten van niveau 4 hebben deze vragen beantwoord. Bij sommige vragen wijkt de totale respons iets af. Dit heeft te maken met de optie niet van toepassing en/of het feit dat er 160 incomplete vragenlijsten met waardevolle bruikbare antwoorden zijn meegenomen in deze groep. Per vraag ziet u het antwoord en de totale respons in de tabel. Op een niveau 4 opleiding doe je een centraal examen voor Engels. Wist je dat? Ja % Nee 55 5% Aantal Ingevuld 1021 Heb je het centraal examen Engels al een keer gemaakt? Ja, gehaald % Ja, niet gehaald 30 3% Nee, nog niet % Aantal Ingevuld 1021 Heb je tijdens de opleiding les gehad in het vak Engels? Ja % Nee 53 5% Aantal Ingevuld 1021 Hoeveel lesuren heb je in de week les voor het vak Engels? Geef je antwoord op basis van het laatste half jaar (begin studiejaar). Aantal respondenten meegenomen: 930 Aantal respondenten verwijderd 38 Gemiddeld Minimaal Maximaal uur 3% tot en met 2 uur 74% van 2 tot en met 3 uur 12% van 3 tot en met 6 uur 10% Totaal 100% % 17

18 De volgende onderdelen gaan over jouw Engelse les. Geef met een rapportcijfer aan hoe tevreden je bent over... (1 is zeer slecht en 10 is zeer goed) Cijfer Gemiddeld 5 of lager t/m 10 Inhoud van de lessen 6,4 24% 21% 29% 26% Afwisseling in lessen/oefeningen 6,1 31% 24% 23% 23% Persoonlijke begeleiding 6,2 32% 19% 19% 30% Het lesmateriaal 6 32% 21% 27% 21% Ga je naar alle lessen van het vak Engels? Altijd % Vaak % Soms 55 6% Nooit 4 0,4% Aantal Ingevuld 968 Zijn er in de les mogelijkheden om op een ander niveau te werken? Ja, studenten werken op verschillende niveaus % Soms wel, soms niet % Nee, iedereen werkt op hetzelfde niveau % Aantal Ingevuld 964 Ben je het eens met de volgende stellingen (Helemaal) Mee Eens Niet mee eens/niet mee oneens (Helemaal) Mee oneens Ik vind het belangrijk dat ik Engels leer 97% 2% 1% Mijn docent heeft veel verstand van Engels 79% 15% 7% Engels is belangrijk voor het werk wat ik ga doen 73% 21% 7% Mijn docent weet Engels goed uit te leggen 67% 21% 12% De lessen Engels passen bij het werk wat ik ga doen 56% 27% 17% Ik ben goed voorbereid op mijn centraal examen Engels 56% 27% 18% De lessen Engels passen bij mijn niveau Engels 53% 19% 28% De lessen Engels zijn uitdagend 31% 28% 42% Aantal ingevuld tussen de 1013 en

19 Ik ben goed voorbereid op mijn centraal examen Engels (Helemaal) Mee Eens Niet mee eens/niet mee oneens (Helemaal) Mee oneens Gemaakt en gehaald (429 studenten) 64% 23% 13% Gemaakt, en niet gehaald (30 studenten) 33% 40% 27% Nog niet gemaakt (525 studenten) 50% 19% 21% Kun je het examen Engels op jouw opleiding op een hoger niveau doen? Dit kan wel % Dit kan niet % Weet ik niet % Aantal Ingevuld 1020 Zou jij op een hoger niveau centraal examen Engels willen doen? Ja % Nee % Aantal Ingevuld 1020 Van de mensen die op een hoger niveau (44%, n = 449) examen Nederlands willen doen geeft ruim 46% aan niet te weten of dit kan. 25% geeft aan dat dit mogelijk is op hun opleiding, en de overige 28% geeft aan dat dit niet mogelijk is. 19

20 Vragen speciale omstandigheden Alle respondenten van niveau 2, 3 en 4 hebben deze vragen beantwoord. De open antwoorden worden in een apart bestand aangeleverd. Dyslexie % ADHD of ADD 141 9% Nederlands is niet mijn moedertaal 124 8% Spraak- en/of taalproblemen (bijv. stotteren, afasie) 31 2% Doof of slechthorend 23 1% Blind of zeer slechtziend (ook met bril nog slechtziend) 12 1% Anders 70 4% Aantal ingevuld % Er wordt voldoende rekening met mijn situatie gehouden bij taalonderwijs Ik heb voldoende begeleiding voor mijn situatie bij taalonderwijs (Helemaal) Mee Eens Niet mee eens/niet mee oneens (Helemaal) Mee oneens 48% 25% 27% 47% 28% 25% 20

21 Bijlage: De Vragenlijst Laat jouw mening horen over je taalonderwijs en maak kans op 1 van de 5 bol.com bonnen ter waarde van 20 euro! Wij zijn de Jongeren Organisatie Beroepsonderwijs, JOB, de belangenvereniging voor mbo-studenten. We laten jullie stem horen richting de politiek, media en mbo-instellingen om jouw onderwijs te verbeteren en daar hebben we jouw mening voor nodig! 2. Op welk niveau volg je jouw mbo-opleiding? Niveau 1 Niveau 2 - Go to 18 Niveau 3 - Go to 18 Niveau 4 - Go to 7 Ik volg op dit moment geen mbo-opleiding - Go to 40 Je volgt een niveau 1 opleiding, daarom krijg je geen (extra) taal- en rekenlessen en hoef je geen centrale examens te doen. 4. Zou jij graag (meer) taal- en rekenlessen willen hebben? Zo ja, welke? (Multiple answers allowed) Nederlandse taal Engelse taal Rekenen Ik hoef geen extra taal- en rekenonderwijs 21

22 5. Je hoeft nu geen centrale examens te doen voor taal en rekenen, zou je deze examens willen maken? (Meerdere antwoorden mogelijk) (Multiple answers allowed) Ja, een examen Nederlands Ja, een examen Engels Ja, een examen Rekenen Nee, dat wil ik niet 6. Op sommige scholen mogen studenten op niveau 1 wel een centraal examen Nederlands doen (lezen en luisteren, op de computer). Is dit bij jouw opleiding zo? Ja, ik mag een centraal examen Nederlands doen - Go to 20 Nee - Go to 28 Je volgt een niveau 4 opleiding. Dit betekent dat je een centraal examen voor Nederlands en voor Engels moet maken. In deze vragenlijst komen beide examens apart aanbod. We beginnen met het examen Engels. 8. Op een niveau 4 opleiding doe je een centraal examen voor Engels. Wist je dat? ja nee 9. Centrale examens zijn landelijke examens die worden afgenomen via de computer en voor Engels zijn het de onderdelen lezen en luisteren Heb je het centraal examen Engels al een keer gemaakt? Ja, en ik heb deze gehaald Ja, maar ik heb deze niet gehaald Nee, nog niet 22

23 10. Heb je tijdens de opleiding les gehad in het vak Engels? Ja Nee - Go to Hoeveel lesuren heb je in de week les voor het vak Engels? Geef je antwoord op basis van het laatste half jaar (begin studiejaar). (State value) 12. De volgende onderdelen gaan over jouw Engelse les. Geef met een rapportcijfer aan hoe tevreden je bent over... (1 is zeer slecht en 10 is zeer goed) (State only one answer per question) Inhou d van de lessen Afwiss eling in lessen /oefen ingen Persoo nlijke begele iding Het lesmat eriaal 13. Ga je naar alle lessen van het vak Engels? Altijd Vaak Soms Nooit - Go to 16 23

24 14. Zijn er in de les mogelijkheden om op een ander niveau te werken? Ja, studenten werken op verschillende niveaus Soms wel, soms niet Nee, iedereen werkt op hetzelfde niveau 15. Ben je het eens met de volgende stellingen (State only one answer per question) Ik vind het belangrijk dat ik Engels leer Engels is belangrijk voor het werk wat ik ga doen De lessen Engels passen bij het werk wat ik ga doen Ik ben goed voorbereid op mijn centraal examen Engels De lessen Engels passen bij mijn niveau Engels De lessen Engels zijn uitdagend Mijn docent heeft veel verstand van Engels Helemaal mee eens Mee eens Niet mee eens / Niet mee oneens Mee oneens Helemaal mee oneens Niet van toepassing 24

25 Mijn docent weet Engels goed uit te leggen 16. Kun je het examen Engels op jouw opleiding op een hoger niveau doen? Dit kan wel Dit kan niet Weet ik niet 17. Zou jij op een hoger niveau centraal examen Engels willen doen? ja nee 18. Op een MBO opleiding doe je een centraal examen Nederlands. Wist je dat? ja nee 19. Centrale examens zijn landelijke examens die worden afgenomen via de computer. Dit zijn de onderdelen lezen en luisteren. Heb je het centraal examen Nederlands al een keer gemaakt? Ja, en ik heb deze gehaald Ja, maar ik heb deze niet gehaald Nee, nog niet 20. Heb je tijdens de opleiding les gehad in Nederlands? Ja 25

26 Nee - Go to Hoeveel lesuren heb je in de week les voor het vak Nederlands? Geef je antwoord op basis van het laatste half jaar (begin studiejaar). (State value) 22. De volgende onderdelen gaan over jouw Nederlandse les. Geef met een rapportcijfer aan hoe tevreden je bent over... (1 is zeer slecht en 10 is zeer goed) (State only one answer per question) Inhou d van de lessen Afwiss eling in lessen /oefen ingen Persoo nlijke begele iding Het lesmat eriaal 23. Ga je naar alle lessen van het vak Nederlands? Altijd Vaak Soms Nooit - Go to Zijn er in de les mogelijkheden om op een ander niveau te werken? Ja, studenten werken op verschillende niveaus 26

27 Soms wel, soms niet Nee, iedereen werkt op hetzelfde niveau 25. Ben je het eens met de volgende stellingen (State only one answer per question) Ik vind het belangrijk dat ik Nederlands e les krijg Nederlands e les is belangrijk voor het werk wat ik ga doen De lessen Nederlands passen bij het werk wat ik ga doen Ik ben goed voorbereid op mijn centraal examen Nederlands De lessen Nederlands passen bij mijn niveau Nederlands De lessen Nederlands zijn uitdagend Mijn docent heeft veel verstand van Nederlands Mijn docent weet Nederlands Helemaal mee eens Mee eens Niet mee eens / Niet mee oneens Mee oneens Helemaal mee oneens Niet van toepassing 27

28 goed uit te leggen 26. Kun je het examen Nederlands op jouw opleiding op een hoger niveau doen? Dit kan wel Dit kan niet Weet ik niet 27. Zou jij op een hoger niveau centraal examen Nederlands willen doen? ja nee 28. De laatste vragen We willen nog een aantal dingen van je weten 29. Is een van de onderstaande situaties op jou van toepassing? (Multiple answers allowed) Dyslexie Nederlands is niet mijn moedertaal Spraak- en/of taalproblemen (bijv. stotteren, afasie) Blind of zeer slechtziend (ook met bril nog slechtziend) Doof of slechthorend ADHD of ADD Geen van bovenstaande Anders (waardoor het lastig is om mijn Nederlands of Engels examen te maken) _ 28

29 30. Als een van de situaties op jouw van toepassing is, kun je dan aangeven of je het eens bent met de volgende stelling (State only one answer per question) Er wordt voldoende rekening met mijn situatie gehouden bij taalonderwijs Ik heb voldoende begeleiding voor mijn situatie bij taalonderwijs Helemaal mee eens Mee eens Niet mee eens / niet mee oneens Mee oneens Helemaal mee oneens 31. Binnen welke sector valt jouw opleiding? Handel ICT en Creatieve Industrie Mobiliteit, Transport, Logistiek en Maritiem Specialist isch Vakmans chap Techniek en Gebouwd e Omgevin g Voedsel, Groen en Gastvrijh eid Zakelijke Dienstver lening en Veiligheid Zorg, Welzijn en Sport Entreeopl eiding Weet ik niet, ik volg de opleiding... _ 32. Op welke school zit je? Scholenlijst JOB (zie bijlage resultaten) Anders namelijk, 29

30 33. Wat voor een soort opleiding volg jij? Beroepsopleidende leerweg (BOL: dagelijks naar school, met stageperiodes) Beroepsbegeleidende leerweg (BBL: 4 dagen werken, 1 dag school) Weet ik niet 34. In welk jaar van de opleiding zit je momenteel? 1ste jaar 2de jaar 3de jaar 4de jaar 35. Wat is je vooropleiding? Ik kom direct vanaf het VMBO MBO opleiding op een lager niveau (afgerond) MBO opleiding op hetzelfde niveau (afgerond) MBO opleiding op hetzelfde niveau (niet afgerond) HBO opleiding (niet afgerond) Anders, namelijk _ 36. Wat is je leeftijd? (State value) 37. Wat is je geslacht? Vrouw Man Anders, namelijk 30

31 _ 38. Je bent aan het einde van de vragenlijst gekomen. Wil jij kans maken op een van de bol.com bonnen? Wil je op de hoogte gehouden worden? Vink dit aan en geef je mailadres. Dit adres wordt direct losgekoppeld van al jouw gegeven antwoorden. (Multiple answers allowed) Ja, ik wil kans maken op 1 van de bol.com bonnen Ja, ik wil op de hoogte gehouden worden van de resultaten 39. Mijn mailadres is: _ Bedankt voor het laten horen van jouw mening! Heb je een klacht of vraag over het mbo, bel JOB op of mail naar info@jobmbo.nl. Volg ons ook op Facebook en Twitter 31