Rapport van het inspectiebezoek aan Stichting Laurens, locatie Zomerhoek in Rotterdam op 14 maart 2017

Transcriptie

1 Rapport van het inspectiebezoek aan Stichting Laurens, locatie Zomerhoek in Rotterdam op 14 maart 2017 Utrecht maart 2017 V

2 Inhoud 1 Inleiding Aanleiding en belang Doelstelling Methode Toetsingskader Beschrijving locatie 5 2 Conclusie en onderbouwing Samenvatting van de scores per thema Conclusie: geboden zorg voldoet aan bijna alle normen Zomerhoek biedt persoonsgerichte zorg van goed niveau Zomerhoek voldoet op een enkel aspect na aan alle normen Cliëntgerichtheid 8 3 Handhaving Inleiding Overzicht van normen waaraan de geboden zorg niet voldeed Vervolgacties inspectie in het kader van verscherpt toezicht Laurens 9 4 Bevindingen inspectiebezoek Thema 1: sturen op kwaliteit en veiligheid Inleiding Scores Thema 2: cliëntdossier Inleiding Scores Thema 3: deskundigheid en inzet medewerkers Inleiding Scores Thema 4: medicatieveiligheid Inleiding Scores Thema 5: vrijheidsbeperking Inleiding Scores 28 Bijlage 1 Geraadpleegde documenten 31 Bijlage 2 Overzicht wet- en regelgeving, veldnormen, circulaires en rapporten 32 Pagina 2 van 33

3 1 Inleiding De Inspectie voor de Gezondheidszorg (hierna: de inspectie) heeft op 15 maart 2017 in het kader van het verscherpt toezicht op Stichting Laurens een onaangekondigd inspectiebezoek gebracht aan Stichting Laurens, locatie Zomerhoek, (hierna: Zomerhoek) in Rotterdam. In het eerste hoofdstuk van dit rapport beschrijft de inspectie het kader waarbinnen zij het bezoek bracht. In de hoofdstukken hierna volgen de conclusie, de handhaving met daarin de maatregelen die de zorgaanbieder moet nemen en ten slotte de bevindingen. 1.1 Aanleiding en belang De taak van de inspectie is het bevorderen van zorg van goede kwaliteit en van goed niveau. Goede zorg is in ieder geval veilig, doeltreffend, doelmatig, cliëntgericht en tijdig. De zorgaanbieder stemt de zorg af op de reële behoefte van de cliënt en levert de zorg in overeenstemming met de professionele standaard. Hierbij neemt de zorgaanbieder de rechten van de cliënt zorgvuldig in acht en borgt hij dat de cliënt ook met respect wordt behandeld. De inspectie vult haar taak in door erop toe te zien dat zorgaanbieders die onder toezicht staan, wet- en regelgeving, (beroeps)normen, richtlijnen en standaarden naleven. Zij doet dit onder meer door het brengen van aangekondigde en onaangekondigde inspectiebezoeken. De inspectie oefent haar toezicht niet uit vanuit de opvatting regels zijn regels, maar vanuit de overtuiging dat regels en (beroeps)normen een onontbeerlijk kader vormen voor goede zorg, en daarmee bijdragen aan de preventie van onnodige risico s voor cliënten. Etra aandacht gaat uit naar kwetsbare groepen. Aanleiding Op 9 maart 2015, 21 september 2015 en 2 februari 2016 sprak de inspectie met de raad van bestuur en raad van toezicht van Laurens. In deze gesprekken deelde de inspectie haar zorgen over de kwaliteit van zorg binnen Laurens op basis van eerdere inspectiebezoeken. Laurens stuurde daarop een kwaliteitsfoto van alle locaties naar de inspectie en lichtte een organisatiebreed verbeterplan toe. Laurens zegde aan de inspectie toe dat op 1 april 2016 alle locaties zouden voldoen aan de wettelijke normen voor kwaliteit en veiligheid. Gesprek raad van bestuur 27 juni 2016 Op 27 juni 2016 vond mede op verzoek van Laurens een vierde bestuursgesprek plaats. In dit bestuursgesprek lichtte Laurens de huidige stand van zaken toe naar aanleiding van een uitgebreide interne analyse. Hieruit bleek dat een nog uit te werken (nieuw) verbeterplan moest leiden tot een gezondere bedrijfsvoering met behoud van kwaliteit van zorg. De inspectie lichtte haar bevindingen toe naar aanleiding van de bezoeken aan Borgstate, De Hofstee en De Elf Ranken en besprak de calamiteitenanalyses vanaf 2 februari 2016 tot en met juni De inspectie lichtte tevens toe dat de ontvangen calamiteitenrapportages van Laurens vanaf 2 februari 2016 nog steeds onvoldoende waren wat betreft het formuleren van basisoorzaken en verbetermaatregelen. De inspectie constateerde dat verbetermaatregelen uit calamiteiten-analyses onvoldoende verbreed werden naar alle locaties en dat deze onvoldoende geborgd waren. Verscherpt toezicht Op meerdere momenten constateerde de inspectie dat Laurens niet aan alle normen voor goede en veilige zorg voldeed, ondanks de door Laurens geïnitieerde verbeterplannen. Laurens voldeed niet aan haar eigen doelstelling en afspraak met Pagina 3 van 33

4 de inspectie dat alle locaties per 1 april 2016 zouden voldoen aan de normen voor kwaliteit en veiligheid van zorg. Meerdere verbeterplannen van Laurens hadden onvoldoende het gewenste resultaat opgeleverd. De inspectie stelde daarop Laurens onder verscherpt toezicht op 27 juli voor een periode van 8 maanden. De inspectie verwachtte van Laurens in het kader van dit verscherpt toezicht een resultaatsverslag van de locaties die de inspectie voorafgaand aan het verscherpt toezicht bezocht: - De Elf Ranken - De Hofstee - De Borgsate - Thuiszorg Verder verwachtte de inspectie in het kader van het verscherpt toezicht van Laurens dat zij de noodzakelijke verbetermaatregelen nam voor de gehele organisatie en de inspectie daarvan een voortgangsverslag over alle locaties van Laurens stuurde na vier maanden en na zeven maanden vanaf de datum dat het verscherpt toezicht ingaat. Tussentijdse bezoeken De inspectie deed drie tussentijdse inspectiebezoeken tijdens het verscherpt toezicht. Op 3 november 2016 bezocht de inspectie locatie Aesopus, op 8 november 2016 bezocht de inspectie locatie De Tuinen en op 9 november 2016 bezocht de inspectie locatie Maasveld. De bevindingen van deze tussentijdse bezoeken besprak de inspectie op 14 november 2016 met de raad van bestuur a.i. van Laurens. De inspectie gaf daarin aan dat zij zag dat Laurens op alle locaties verbeteracties doorvoerde. De inspectie had zorgen over het kennisniveau voor het melden en analyseren van meldingen. Daarnaast was de regievoering nog onvoldoende op basis van geconstateerde risico s. Beoordeling afloop verscherpt toezicht. In de periode 6 maart 2017 tot en met 15 maart 2017 bezoekt de inspectie een vijftal locaties van Laurens. De inspectie beoordeelt op basis van de bevindingen van alle (on)aangekondigde inspectiebezoeken gedurende het verscherpt toezicht en de voortgangs- en resultatenrapportages, of het verscherpt toezicht kan worden opgeheven of dat er verdere stappen genomen moeten worden in de vorm van (bestuursrechtelijke) maatregelen. 1.2 Doelstelling De doelstelling van het inspectiebezoek was te beoordelen in hoeverre de door Zomerhoek geboden zorg voldeed aan de relevante wet- en regelgeving, (beroeps)normen, richtlijnen en standaarden die risico s bij cliënten beperken. 1.3 Methode Om tot een gefundeerd oordeel te komen, gebruikte de inspectie verschillende informatiebronnen. Door de informatie uit deze bronnen te vergelijken en te wegen, beoordeelde de inspectie of de door Zomerhoek geboden zorg voldeed aan relevante wet- en regelgeving, (beroeps)normen, richtlijnen en standaarden. De inspectie raadpleegde de volgende informatiebronnen: - uitvoerende medewerkers; Behandelaars: specialist ouderengeneeskunde ( SO) en psycholoog; het management(team); teamleider voorzitter raad van bestuur a.i. en directeur Domein Kortdurende Zorg ( bij eindgesprek); beleidsmedewerker; cliëntdossiers; documenten, genoemd in bijlage 1; Pagina 4 van 33

5 een rondgang door de locatie. Met dit instrument toetste de inspectie de geboden zorg aan de hand van de volgende thema s: _ sturen op kwaliteit en veiligheid; cliëntdossier; deskundigheid en inzet personeel; medicatieveiligheid; vrijheidsbeperking. Per thema heeft de inspectie een selectie gemaakt van normen waaraan zij de geboden zorg toetste op basis van één of meer beoordelingsaspecten. De beoordelingsaspecten omvatten niet altijd de hele reikwijdte van een norm. Incidenteel kan het voorkomen dat de inspectie feiten en risico s constateert die niet in de beoordelingsaspecten worden genoemd maar wel betrekking hebben op een norm. Dit kan reden zijn om die norm een score voldoet niet te geven. Omgekeerd kan het ook voorkomen dat de inspectie beoordelingsaspecten bij een norm als voldoet niet beoordeelt, en die norm desondanks een score voldoet krijgt. Dit kan gebeuren als de zorgaanbieder andere maatregelen heeft getroffen die hebben geleid tot goede zorg. 1.4 Toetsingskader De normen en beoordelingsaspecten die de inspectie hanteerde, zijn gebaseerd op de wet- en regelgeving en de daarvan afgeleide normen van de koepelorganisaties en de branche- en beroepsverenigingen. Bij risico s waarvoor wet- en regelgeving en daarvan afgeleide normen ontbraken, hanteerde de inspectie indien nodig eigen handhavingsnormen. Een overzicht van het normenkader is opgenomen in bijlage Beschrijving locatie Locatie Zomerhoek maakt deel uit van Stichting Laurens, een grote aanbieder van wonen, zorg en diensten in Rotterdam en omgeving. Zomerhoek ligt in de deelgemeente IJsselmonde. Locatie Zomerhoek heeft drie woongroepen voor elk zes bewoners met psychogeriatrische problematiek ZZP 5 en een woongroep voor vier bewoners met somatische problematiek. Achttien bewoners hebben een ZZP 5, twee bewoners een ZZP 8, een bewoner een ZZP 6 en een bewoner met een LG6 indicatie. Zomerhoek heeft twee vrije plaatsen op dit moment. Het gebouw is niet geschikt voor cliënten met loopdrang. Mensen met ernstig onbegrepen gedrag neemt Zomerhoek niet op. Deze cliënten verwijst Zomerhoek door naar een andere locatie. Ruim 25 vrijwilligers zijn actief binnen de verschillende vaste woongroepen. Zij ondersteunen bij groepsactiviteiten en bij individuele activiteiten voor bewoners. De familie is nauw betrokken bij de bewoners volgens de teamleider. Zij participeren in activiteiten en raken zo betrokken bij alle bewoners van de woongroep. Zomerhoek heeft een plan ontwikkeld om uiteindelijk 27 bewoners op te nemen met psychogeriatrische problematiek. Verbouwplannen zijn in ontwikkeling. Niet bekend is wanneer deze tot uitvoer worden gebracht. Personele inzet Per woongroep werkt een (1) woonbegeleider. Voor de drie woongroepen krijgen de aanwezige woonbegeleiders ondersteuning van een omloopdienst voor vijf en half uur per dag. De medewerkers koken zelf op de afdeling voor de bewoners. Naast de zorgmedewerkers werken een specialist ouderengeneeskunde (SO), psycholoog en andere vakdisciplines. Een verpleegkundige achterwacht is bereikbaar via Intermezzo (voormalig Antonius IJsselmonde). Pagina 5 van 33

6 Op Zomerhoek werken twee nachtdiensten. Deze twee nachtdiensten zijn noodzakelijk in verband met enkele beademingspatiënten. Om de nachtdienst te mogen draaien moeten medewerkers de cursus zorgvaardigheden bij chronische beademing (CTB) hebben gevolgd. Een teamleider stuur de locatie aan. Deze teamleider is gedeeltelijk werkzaam op andere locaties van Laurens. Zij werkt niet mee in de dagelijkse zorg. Pagina 6 van 33

7 2 Conclusie en onderbouwing Dit hoofdstuk start met een samenvattend overzicht van de scores per thema. Vervolgens geeft de inspectie haar conclusie. De inspectie onderbouwt haar conclusie daarna in één of meer beschouwende subparagrafen. Deze onderbouwing beschrijft de grote lijnen en de belangrijkste risico s. Een toelichting op de scores per norm staat in hoofdstuk 4. In dat hoofdstuk beschrijft de inspectie op basis van welke bevindingen de scores op de normen zijn gegeven. In alle thema s zit het onderwerp cliëntgerichtheid verweven. In dit 2 e hoofdstuk wijdt de inspectie ook een paragraaf aan dit onderwerp. In deze paragraaf beschrijft de inspectie haar overkoepelende beeld over de cliëntgerichtheid van Zomerhoek. De inspectie besteedt epliciet aandacht aan dit onderwerp, omdat goede zorg staat of valt met de mate waarin de cliënt invloed heeft op de invulling van deze zorg. In kwaliteitskaders en wetgeving krijgt cliëntgerichtheid een steeds prominentere plaats. 2.1 Samenvatting van de scores per thema De onderstaande tabel biedt per thema een samenvatting van de scores op de normen waaraan de inspectie de geboden zorg toetste. Thema's Voldoet Voldoet niet N.v.t. Niet beoordeeld Sturen op kwaliteit en veiligheid: 7 normen Cliëntdossier: 6 normen Deskundigheid en inzet van personeel: 9 normen 9 0 Medicatieveiligheid: 11 normen Vrijheidsbeperking: 9 normen Aantal normen 2.2 Conclusie: geboden zorg voldoet aan bijna alle normen De zorg die Zomerhoek biedt, voldoet op bijna alle punten aan de normen en beoordelingsaspecten die de inspectie heeft gehanteerd. Bij de norm waar de geboden zorg niet of nog niet volledig aan voldoet, bestaan mogelijke risico s voor cliënten en zijn verbetermaatregelen nodig. In hoofdstuk 3 staat aangegeven wat de inspectie van de zorgaanbieder verwacht. Pagina 7 van 33

8 2.2.1 Zomerhoek biedt persoonsgerichte zorg van goed niveau Zomerhoek voldoet op een enkel aspect na aan alle normen. Een woord van waardering is op zijn plaats voor medewerkers, behandelaren en leidinggevende. De kleine locatie, de korte lijnen en intensieve samenwerking tussen de medewerkers, behandelaren en vertegenwoordigers zorgen ervoor dat er sprake is van een uitstekende communicatie. De deskundige en betrokken medewerkers kennen hun cliënten. Er wordt binnen de Zomerhoek gewerkt met flemedewerkers, zoveel mogelijk vanuit een vaste flepool. De inspectie kreeg, op basis van gesprekken die zij voerde met medewerkers, de indruk dat de continuïteit van zorgmedewerkers intact blijft. Dit komt mede door de duidelijke inwerkstructuur die vaste medewerkers hanteren. Het werken in kleine bewonersgroepen geeft medewerkers en cliënten rust. Medewerkers hebben de tijd om persoonsgerichte zorg te kunnen geven. De teamleider stuurt helder en duidelijk aan en bewaakt met grote inzet en deskundigheid de kwaliteit van zorg. Verbouwplannen geven zorgen De plannen om Zomerhoek te verbouwen naar een locatie waarin drie groepen van negen bewoners zorg en behandeling ontvangen geeft gesprekspartners naast begrip daarvoor, ook zorgen. Kunnen zij dan nog dezelfde kwaliteit bieden aan hun bewoners? De toekomst is wat dat betreft nog onduidelijk. Alle betrokkenen weten dat de huidige personele inzet afwijkt in vergelijking met andere locaties van Laurens. De inspectie begrijpt deze zorgen en vraagt epliciet aandacht bij het management om de randvoorwaarden te scheppen dat Zomerhoek ook in de toekomst de zorg kan blijven bieden op het niveau waarop zij dat nu doet. 2.3 Cliëntgerichtheid De inspectie zag tijdens de rondleiding huiskamers waar veel herkenbare spullen stonden voor cliënten. Ook zag de inspectie dat een medewerker goed luisterde naar de wens van een bewoner om serviesgoed in dezelfde kleur aan te bieden en haar een kopje met een oor te geven. Zomerhoek organiseerde twee keer per jaar familiecontactavonden die goed bezocht werden en waar medewerkers vanuit verschillende disciplines hun werkzaamheden toelichtten. Zomerhoek koos ervoor om bij de inzet van een arts of psycholoog deze rechtstreeks met de familie contact op te laten nemen. Deze werkwijze bevorderde volgens de gesprekpartners korte lijnen tussen familie en medewerkers, wat zorgde voor goede communicatie. Pagina 8 van 33

9 3 Handhaving De inspectie vertrouwt erop dat de zorgaanbieder verbetermaatregelen neemt op de punten waar de geboden zorg niet aan de normen voldeed. De inspectie gaat ervan uit dat de informatie in hoofdstuk 4 hiervoor voldoende handvatten biedt. De inspectie verwacht dat de zorgaanbieder controleert of de zorg die overige locaties of teams bieden, ook aan alle getoetste normen voldoet. De inspectie verwacht dat de zorgaanbieder zo nodig passende maatregelen treft. De inspectie sluit na vaststelling van het rapport het inspectiebezoek af. 3.1 Inleiding Dit hoofdstuk begint met een overzicht van de normen waaraan de geboden zorg niet voldeed en waarvoor verbetermaatregelen noodzakelijk zijn. Vervolgens geeft de inspectie aan wat zij van de zorgaanbieder verwacht. Daarna beschrijft de inspectie haar vervolgacties. De inspectie gaat ervan uit dat de informatie in hoofdstuk 4 voldoende handvatten biedt om de verbeteringen door te voeren die nodig zijn om te voldoen aan de normen in paragraaf Overzicht van normen waaraan de geboden zorg niet voldeed 2.4 Medewerkers inventariseren en evalueren periodiek de cliëntgebonden risico's en baseren hierop de zorg en de ondersteuning. 3.3 Vervolgacties inspectie in het kader van verscherpt toezicht Laurens De inspectie neemt de bevindingen uit deze rapportage mee in haar eindoordeel over het verscherpt toezicht op Laurens. Dit oordeel en de onderbouwing daarvan worden beschreven in een separate brief. In deze brief geeft de inspectie ook aan wat zij van Laurens verwacht en hoe het vervolgtoezicht plaats zal vinden. Pagina 9 van 33

10 4 Bevindingen inspectiebezoek Dit hoofdstuk bevat per thema een inleiding, de scores op de normen en op de bijbehorende beoordelingsaspecten. Na ieder thema volgt zo nodig een toelichting op de scores. De scores zijn in een tabel weergegeven. Er zijn vier scoremogelijkheden: voldoet voldoet niet. In alle gevallen geldt: als de geboden zorg op één beoordelingsaspect van een norm een score voldoet niet heeft, dan scoort de geboden zorg op de hele norm voldoet niet. Dit geldt dus ook als de geboden zorg op de helft of meer dan de helft van de beoordelingaspecten van een norm een score niet beoordeeld heeft. niet van toepassing (n.v.t.). De score n.v.t. geeft de inspectie als de situatie waarop de norm van toepassing is, in Zomerhoek nooit voorkomt. niet beoordeeld. De score niet beoordeeld betekent dat de situatie waarop de norm van toepassing is in Zomerhoek wel voorkomt, maar tijdens het bezoek niet aan de orde is geweest. Heeft de zorg op de helft of meer dan de helft van de beoordelingsaspecten van die norm een score niet beoordeeld? Dan beschouwt de inspectie de geboden zorg waarop een norm van toepassing is als niet beoordeeld. Incidenteel kan het voorkomen dat de inspectie feiten en risico s constateert die niet in de beoordelingsaspecten worden genoemd maar wel betrekking hebben op een norm. Wanneer de inspectie die feiten ernstig vindt en de risico s voor cliënten groot zijn, kan dit reden zijn om die norm een score voldoet niet te geven. Omgekeerd kan het ook voorkomen dat de inspectie beoordelingsaspecten bij een norm als voldoet niet beoordeelt, en die norm desondanks een score voldoet krijgt. Dit kan gebeuren als de zorgaanbieder andere maatregelen heeft getroffen die hebben geleid tot goede zorg. De nummering van de normen is niet altijd opeenvolgend. Dit komt omdat de normen uit een groter normenbestand komen; de inspectie toetst niet aan alle normen uit dit bestand. 4.1 Thema 1: sturen op kwaliteit en veiligheid Inleiding In de uitvoering van de zorg moet zichtbaar zijn dat de zorgaanbieder stuurt op kwalitatief goede en veilige zorg. Deze zorg is gericht op het bevorderen dan wel in stand houden van de kwaliteit van bestaan en de eigen regie van de cliënt. Een zorgaanbieder die goede zorg biedt, borgt in samenspraak met relevante disciplines en partijen een effectieve Plan-Do-Check-Act(PDCA)-cyclus. Dit betekent dat hij structureel relevante kwaliteitsinformatie verzamelt en hierover met belanghebbenden in dialoog gaat. Daardoor wordt zichtbaar wat goed gaat en waar het nog beter kan. De zorgaanbieder is eindverantwoordelijk voor het uitvoeren van de hierop gebaseerde verbeteracties en voor de beoordeling van de effecten ervan. Een zorgaanbieder die goede zorg biedt, werkt systematisch aan het optimaliseren van de relatie tussen cliënt en professional. De zorgaanbieder richt zijn organisatie zo in dat medewerkers in dialoog met de cliënt kunnen handelen. Hierbij zijn de wensen en behoeften van de cliënt altijd het uitgangspunt. Pagina 10 van 33

11 Voldoet Voldoet niet N.v.t. Niet beoordeeld Rapport van het inspectiebezoek aan Zomerhoek in Rotterdam op 14 maart Scores 1.1 De zorgaanbieder gebruikt op structurele wijze cliëntervaringen voor kwaliteitsverbetering. a) Eens in de twee jaar voert de zorgaanbieder een cliëntervaringsonderzoek uit. Het laatste onderzoek is maimaal twee jaar oud. b) Maimaal binnen een jaar na het cliëntervaringsonderzoek heeft de zorgaanbieder de bevindingen op de locatie/in het team aantoonbaar gebruikt om de kwaliteit te verbeteren. 1.2 De zorgaanbieder zorgt ervoor dat medewerkers (bijna-)fouten systematisch en structureel melden. Hij verzamelt en analyseert de meldingen en gebruikt deze voor verbeteracties. a) Medewerkers zeggen (bijna-)fouten veilig te kunnen melden. b) Ten minste een persoon of commissie (bijvoorbeeld MIC) analyseert de meldingen systematisch. c) Op basis van de meldingenanalyse neemt de zorgaanbieder aantoonbaar verbetermaatregelen. 1.3 De zorgaanbieder gebruikt klachten van cliënten voor verbeteracties. a) De zorgaanbieder heeft een klachtenregeling conform de voor de doelgroep(en) geldende wetgeving 1. b) De zorgaanbieder gebruikt informatie uit de klachtenafhandeling voor verbeteracties. 1.4 De zorgaanbieder regelt cliëntenmedezeggenschap. a) De zorgaanbieder regelt medezeggenschap waarbij cliënten en/of cliëntvertegenwoordigers cliëntbelangen behartigen. b) De leden/cliënten die deelnemen aan de cliëntenmedezeggenschap ervaren dat de zorgaanbieder hen tijdig en goed informeert en goed luistert naar hun inbreng. Ook vinden zij dat de zorgaanbieder de juiste zaken agendeert. 1 Voor de klachtenprocedure zoals beschreven in de Wkkgz geldt een overgangsregeling tot 1 januari In de overgangsperiode blijft de klachtenregeling die de zorgaanbieder had op grond van de Wkcz van toepassing, tot het tijdstip waarop hij beschikt over een klachtenregeling die voldoet aan de eisen van de Wkkgz. Voor de afhandeling van Bopz-klachten geldt de klachtenprocedure zoals deze wordt beschreven in de Wkkgz niet, omdat voor de behandeling van Bopz-klachten afwijkende regels gelden, die zijn vastgelegd in de Wet Bopz en in het Besluit Klachtenbehandeling Bopz. Pagina 11 van 33

12 Voldoet Voldoet niet N.v.t. Niet beoordeeld Rapport van het inspectiebezoek aan Zomerhoek in Rotterdam op 14 maart De zorgaanbieder heeft in- en eclusiecriteria voor cliënten. a) De zorgaanbieder gebruikt in- en eclusiecriteria voor cliënten als uitgangspunt bij de samenstelling van cliëntgroepen. b) De cliënt en/of cliëntvertegenwoordiger heeft/hebben van de zorgaanbieder informatie ontvangen over de inen eclusiecriteria voor cliënten. 1.8 De zorgaanbieder zorgt ervoor dat zinvolle/ passende dagbesteding in voldoende mate aanwezig is. a) Cliënten hebben een dagbesteding die past bij hun wensen, behoeften, mogelijkheden en beperkingen. 1.9 De zorgaanbieder is in het bezit van een Verklaring omtrent gedrag (VOG) van alle medewerkers die vanaf 1 januari 2016 in dienst zijn getreden en zorg verlenen of beroepsmatig met cliënten in aanraking komen. a) De zorgaanbieder is in het bezit van een Verklaring omtrent gedrag (VOG) van alle medewerkers die vanaf 1 januari 2016 in dienst zijn getreden en zorg verlenen of beroepsmatig met cliënten in aanraking komen. (Geldt alleen voor zorgaanbieders die Wlz-zorg verlenen, zowel instellingen als solistisch werkende zorgverleners) Toelichting 1.1 a Zomerhoek voerde een cliënttevredenheidonderzoek uit in december 2016 en januari De resultaten waren nog niet bekend. Het laatste onderzoek was van b De inspectie beoordeelde niet of er een verbeterplan was uitgevoerd naar aanleiding van het onderzoek van a+b) Medewerkers vertelden dat zij fouten melden en dat deze besproken werden op het werkoverleg. Het verbetertraject voor de MIC-meldingen startte in februari Scholing ging plaats vinden in november De teamleider vertelde dat het werken met de prisma analyse weliswaar nog van start moest gaan maar dat de medewerkers op de locatie de meldingen wel zorgvuldig analyseerde. Uit de MIC-analyse van Zomerhoek van het tweede half jaar van 2016 staan meerdere oorzaken genoemd op cliënt niveau. Bijvoorbeeld wat de oorzaak was van agressie. Zo staan oorzaken genoemd als een jeugdtrauma, over en onderprikkeling en legt Zomerhoek een relatie met agressie en onbekend personeel. 1.2 c) De inspectie zag notulen van een werkoverleg. In dit verslag was te lezen dat Zomerhoek verbetermaatregelen nam naar aanleiding van meldingen. Voorbeelden daarvan waren de vroegtijdige inzet van het Pagina 12 van 33

13 omgangsoverleg; het inzetten van dans en muziek bij cliënten en het gebruik van pluche dieren bij de ADL. Uit de MIC-analyse van de tweede helft van 2016 stonden meerdere verbetermaatregelen genoemd die voortvloeiden uit de geconstateerde oorzaken. Voorbeelden daarvan waren: de inzet van vast personeel bij bewoners die bekend waren met agressie, afleiding van personeel en vrijwilligers als dreigende opbouw van agressie gezien wordt en zonodig medicatie inzetten als afleiding niet afdoende is om agressie te voorkomen. Tot slot noemde Zomerhoek de inzet van hulpmiddelen zoals muziek, ontbijt op bed en later opstaan. 1.8 a) Medewerkers van Zomerhoek beschreven de dagbesteding van de cliënt op de klantkaart. Bewoners namen zowel deel aan groepsactiviteiten als aan individuele activiteiten afgestemd op de wensen en behoeften van de cliënt. Een activiteitenbegeleider, zorgmedewerkers en vaste vrijwilligers begeleiden activiteiten. Vrijwilligers konden zelf aangeven welke activiteiten aansloten op hun voorkeuren en waren gekoppeld aan vaste woongroepen. Pagina 13 van 33

14 4.2 Thema 2: cliëntdossier Inleiding Het cliëntdossier is een belangrijke basis voor cliëntgerichte zorg. Een zorgaanbieder die goede zorg biedt, maakt met iedere cliënt en/of de cliëntvertegenwoordiger vóór de start van de zorgverlening of zo snel als mogelijk na de start van de zorgverlening, afspraken over de uitvoering van de zorg en ondersteuning. Deze afspraken gaan uit van de wensen, behoeften en mogelijkheden van de cliënt. Ook houden deze afspraken rekening met beperkingen van de cliënt en met ingeschatte mogelijke cliëntgebonden risico s. Bij de uitvoering van de zorg en ondersteuning is het uitgangspunt het zo veel mogelijk versterken van de eigen regie van de cliënt en van zijn ervaren kwaliteit van bestaan. De medewerker die eerstverantwoordelijke is voor de uitvoering van de zorg en ondersteuning aan de cliënt, stelt in dialoog met de cliënt en/of de cliëntvertegenwoordiger zorg- en ondersteuningsdoelen vast. In deze doelen moeten de wensen van de cliënt doorklinken en de wijze waarop hij zijn leven wil inrichten. De doelen zijn niet uitsluitend probleemgericht gedefinieerd maar bevorderen ook de kwaliteit van het bestaan van de cliënt zo goed mogelijk. Ook maakt de eerstverantwoordelijke medewerker met de cliënt en/of de cliëntvertegenwoordiger afspraken over de uitvoering van de zorg en ondersteuning. De medewerker legt deze afspraken vast in de vorm van een individueel zorgplan. Uit dit plan wordt duidelijk welke zorg en ondersteuning een cliënt van de zorgaanbieder vraagt. Ook beschrijft het plan wat er nodig is om de zorg- en ondersteuningsdoelen te behalen en wie daarvoor verantwoordelijk is of zijn. Naast de cliënt en/of de cliëntvertegenwoordiger en de eerstverantwoordelijke medewerker leveren alle overige betrokken medewerkers en disciplines, zoals gedragswetenschappers, artsen en paramedici, een zichtbare bijdrage aan afspraken over de uitvoering van de zorg en ondersteuning aan de cliënt. Een zorgaanbieder die goede zorg biedt, heeft geborgd beleid voor het rapporteren in het cliëntdossier over de voortgang op de zorg- en ondersteuningsdoelen en over de mate waarin deze doelen worden behaald. Ook is de zorgaanbieder verantwoordelijk voor rapportage over andere relevante zaken op individueel cliëntniveau die om rapportage vragen. De zorgaanbieder waarborgt de periodieke multidisciplinaire evaluatie van het zorgplan met de cliënt en/of de cliëntvertegenwoordiger. Na de evaluatie maken de betrokkenen met elkaar nieuwe afspraken. 3 Onder cliëntdossier verstaat de inspectie alle vastgelegde informatie op individueel cliëntniveau die relevant is voor de zorgverlening aan de cliënt. Het individuele zorgplan is een onderdeel van het cliëntdossier. Pagina 14 van 33

15 Voldoet Voldoet niet N.v.t. Niet beoordeeld Rapport van het inspectiebezoek aan Zomerhoek in Rotterdam op 14 maart Scores 2.1 De cliënt en/of de cliëntvertegenwoordiger is/zijn aantoonbaar betrokken bij het opstellen van het zorgplan 3. a) Voor iedere nieuwe cliënt is binnen zes weken na de start van de zorgverlening een zorgplan vastgesteld. b) De cliënt en/of de cliëntvertegenwoordiger is/zijn aantoonbaar betrokken bij de beschrijving van de levensgeschiedenis, wensen, behoeften, mogelijkheden en beperkingen van de cliënt. c) Uit het cliëntdossier blijkt dat de cliënt en/of de cliëntvertegenwoordiger heeft/hebben ingestemd met de inhoud van het zorgplan. 2.2 De wensen, behoeften, mogelijkheden en beperkingen van de cliënt zijn de basis voor de zorg-/ondersteuningsdoelen. 2 a) De zorg-/ondersteuningsdoelen passen bij de wensen, behoeften, mogelijkheden en beperkingen van de cliënt. b) De zorg-/ondersteuningsdoelen zijn gebaseerd op diagnostiek van relevante disciplines. 2.3 In het cliëntdossier is zichtbaar dat relevante disciplines betrokken zijn bij de zorg en ondersteuning. a) Het cliëntdossier bevat relevante informatie, zoals diagnoses, onderzoeken en/of opdrachten van betrokken disciplines. b) Relevante disciplines zijn aantoonbaar betrokken bij het opstellen en evalueren van afspraken over zorg-/ ondersteuningsdoelen. c) Vakinhoudelijke specialisten hebben hun adviezen en/of opdrachten aan medewerkers toepasbaar gemaakt voor de dagelijkse omgang met de cliënten. 4 Voor deze normen geldt een afwijkend handhavingbeleid voor cliënten die zorg ontvangen vanuit een persoonsgebonden budget (pgb). Het recht op een zorgplanbespreking en een zorgplan zoals omschreven in de Wlz geldt niet voor deze groep cliënten. Het toezicht op de zorg aan deze cliënten blijft, voor wat betreft de normen en beoordelingsaspecten die specifiek over het zorgplan gaan, beperkt tot toetsen en zo nodig het geven van het advies om bepaalde zaken te verbeteren. Verdergaande handhavingmaatregelen zullen achterwege blijven. Dit neemt niet weg dat ook de zorg aan deze groep cliënten aantoonbaar van goed niveau, doeltreffend, doelmatig en cliëntgericht moet zijn, afgestemd op de reële behoefte van de cliënt. Pagina 15 van 33

16 Voldoet Voldoet niet N.v.t. Niet beoordeeld Rapport van het inspectiebezoek aan Zomerhoek in Rotterdam op 14 maart Medewerkers inventariseren en evalueren periodiek de cliëntgebonden risico's en baseren hierop de zorg en de ondersteuning. a) In het cliëntdossier zijn relevante cliëntgebonden risico s en daaruit voortvloeiende afspraken opgenomen. Voorbeelden van cliëntgebonden risico s zijn: - huidletsel - incontinentie - vallen - problemen medicatiegebruik - ondervoeding/overgewicht - probleem- of onbegrepen gedrag - mondzorg b) De zorg-/ondersteuningsdoelen passen bij de resultaten van de individuele risico-inventarisaties. 2.5 Afgesproken doelen, acties, rapportages en evaluaties zijn op elkaar afgestemd. a) De zorg-/ondersteuningsbehoeften, de zorg-/ ondersteuningsdoelen en de acties hebben een logische samenhang. b) De (dagelijkse) rapportages zijn gekoppeld aan de zorg- /ondersteuningsdoelen en acties. c) De evaluaties van de geboden zorg en ondersteuning gaan over de zorg-/ondersteuningsbehoeften, zorg-/ ondersteuningsdoelen en zorgacties. 2.6 De cliënt en/of de cliëntvertegenwoordiger is/zijn betrokken bij de periodieke evaluatie en bijstelling van het zorgplan. De evaluatiefrequentie is volgens de veldnorm of hoger. 4 a) De cliënt en/of de cliëntvertegenwoordiger is/zijn aantoonbaar betrokken geweest bij de evaluatie van het zorgplan. b) Periodieke evaluaties zijn aantoonbaar uitgevoerd met een minimale frequentie zoals vastgelegd in de veldnorm, of vaker. c) Aantoonbaar is geëvalueerd of de gemaakte afspraken over de zorg-/ondersteuningsbehoeften, zorg-/ ondersteuningsdoelen en zorgacties zijn nageleefd. De uitkomst van de evaluatie wordt gebruikt voor een eventuele wijziging van het zorgplan. 4 Onder cliëntdossier verstaat de inspectie alle vastgelegde informatie op individueel cliëntniveau, die relevant is voor de zorgverlening aan de cliënt. Het individuele zorgplan is een onderdeel van het cliëntdossier. Pagina 16 van 33

17 Toelichting 2.1 De inspectie bekeek een dossier van een recent opgenomen cliënt. De inspectie hoorde dat Zomerhoek zo snel als mogelijk zorgde dat er een zorgplan voor de cliënt was. Vaak veel eerder dan binnen de zes weken. De cliëntvertegenwoordiger had ingestemd. Binnen 24 uur nam Zomerhoek de basisinformatie over de cliënt op in het dossier. Wensen en behoeften stonden op de klantkaart. De teamleider vertelde dat zij het belangrijk vond om zo snel mogelijk alle gegevens van de cliënt te verzamelen en de klantkaart te maken. 2.2 De wensen, behoeften, mogelijkheden en beperkingen van de cliënt zijn de basis voor de zorg-/ondersteuningsdoelen. Op de klantkaart van drie dossiers van verschillende bewoners stonden behoeften over voor en afkeuren van eten beschreven, wensen, hobby s en de gewenste vorm van bejegening. Het levensverhaal van de cliënten was in het zorgdossier te vinden en stond los van de zorgkaart. 2.3 a) In het cliëntdossier was zichtbaar dat alle relevante disciplines betrokken waren bij de zorg en behandeling van de bewoner. Rapportages van de verschillende disciplines, zoals specialist ouderengeneeskunde en psycholoog waren terug te vinden in het zorgdossier b) De diagnostiek van de relevante disciplines was terug te vinden in het zorgdossier. Medewerkers vertaalden de diagnostiek naar doelen op richting, op basis waarvan medewerkers gerichte acties konden ondernemen. 2.4 a) In de dossiers die de inspectie inzag waren relevante risico signaleringen ingevuld op basis waarvan zorgdoelen waren opgesteld b) Medewerkers voerden regelmatig individuele risico inventarisaties uit, waarna zij de zorgdoelen aanpasten. In het zorgdossier was dit aan de hand van de rapportages terug te zien. Bij een aantal doelen in het zorgplan, waar de klantkaart een afgeleide van is, stond als doel moet bekend zijn, zonder dat uit het zorgplan bleek waar dit doel over ging. Medewerkers vertelden dat op dit onderdeel uit het zorgplan dan geen doel geformuleerd stond. De bestuurder stelt in zijn reactie dat dit punt Laurensbreed geëvalueerd wordt 2.5 Rapportages waren gekoppeld aan de acties op de klantkaart. Medewerkers hoefden niet dagelijks te rapporteren, maar gaven in gesprek aan dat er in het werk met deze doelgroep dagelijks bijzonderheden waren in gedrag en psyche. Zij rapporteerden op gedrag en het effect van bijvoorbeeld een omgangsadvies. Metingen voerden medewerkers consequent uit op basis van de opdrachten van behandelaren. 2.6 a) In Zomerhoek evalueerde men vaker dan twee maal per jaar. Zo werd er geëvalueerd nadat een cliënt een maand opgenomen was, en daarna standaard drie tot vier keer per jaar. Ook was de cliëntvertegenwoordiger aanwezig bij de zorgplanbespreking. 2.6 b) De compleiteit van bewoners nam toe. Bewoners verbleven gemiddeld korter in Zomerhoek dan enkele jaren geleden. Bewoners kwamen binnen met compleere problematiek en daarom evalueerde Zomerhoek vaker. De inspectie hoorde dat evaluatie plaats vond om de drie tot vier maanden en zo nodig vaker. 2.6 c) Omgangsadviezen van de psycholoog werden in het omgangsoverleg besproken. Het omgangsoverleg belegde de psycholoog altijd in de Pagina 17 van 33

18 overlap tussen de ochtend- en de avonddienst. Zo waren er altijd minimaal twee zorgmedewerkers aanwezig. Omdat de psycholoog dit als weinig ervaarde werden de omgangsadviezen ook in het grote omgangsoverleg besproken. Op basis hiervan werden doelen afgestemd.(zie ook 3.3.) Pagina 18 van 33

19 Voldoet Voldoet niet N.v.t. Niet beoordeeld Rapport van het inspectiebezoek aan Zomerhoek in Rotterdam op 14 maart Thema 3: deskundigheid en inzet medewerkers Inleiding Een zorgaanbieder die goede zorg biedt, organiseert de uitvoering van de geboden zorg zo dat hij tijdig, doelmatig, doelgericht en deskundig in de zorg- en ondersteuningsbehoeften van de cliënt voorziet. De zorgaanbieder zet voldoende en deskundige medewerkers in. Hij schoolt, ondersteunt en stimuleert hen structureel Scores Medewerkers die goede zorg bieden, richten zich op het behouden of bereiken van het optimale niveau van functionele autonomie en kwaliteit van bestaan voor de cliënt. Deskundige medewerkers zijn betrouwbaar, werken cliëntgericht en bejegenen de cliënt op een passende manier. Zij zijn in staat om de cliënt op een professionele, multidisciplinaire wijze de juiste ondersteuning te bieden op het vlak van sociaal-emotioneel, cognitief en somatisch functioneren. Deskundige medewerkers kunnen reflecteren op het effect van het eigen handelen. Medewerkers die goede zorg bieden, werken volgens protocollen, procedures en werkinstructies. De zorgaanbieder borgt dat relevante actuele protocollen, procedures en werkinstructies aanwezig zijn. De zorgaanbieder stimuleert medewerkers om met gezond verstand te blijven werken. Hij biedt de mogelijkheid om gemotiveerd af te wijken van geldende protocollen en procedures wanneer situaties daar om vragen. Medewerkers leggen afwijkingen van protocollen, procedures, werkinstructies en zorgafspraken schriftelijk vast in het cliëntdossier. Bij de geboden zorg kunnen tegelijkertijd of opeenvolgend verschillende onderdelen van dezelfde zorgaanbieder of verschillende zorgaanbieders betrokken zijn. In zulke situaties doet de zorgaanbieder wat in zijn vermogen ligt om een goede communicatie en coördinatie tussen alle betrokkenen, onder wie de cliënt en/of de cliëntvertegenwoordiger, te waarborgen. 3.1 Medewerkers werken cliëntgericht. a) Medewerkers kunnen aangeven op welke wijze ze cliënten methodisch en actief ondersteunen in het uiten van behoeften en wensen. b) Medewerkers reageren met adequate acties op behoeften en wensen van cliënten. 3.2 Medewerkers besteden aandacht aan de invloed van hun bejegening op het gedrag van de cliënt. a) Medewerkers zijn zich ervan bewust dat de manier waarop ze cliënten bejegenen, invloed heeft op het gedrag van die cliënten. b) Medewerkers bespreken in formele overlegstructuren (zoals teambespreking, supervisie en intervisie) en in de dagelijkse praktijk met elkaar hoe de manier waarop ze cliënten bejegenen, invloed heeft op het gedrag van die cliënten. Pagina 19 van 33

20 Voldoet Voldoet niet N.v.t. Niet beoordeeld Rapport van het inspectiebezoek aan Zomerhoek in Rotterdam op 14 maart Medewerkers hebben voldoende kennis en vaardigheden om zorg en ondersteuning te kunnen bieden aan de doelgroep van cliënten. a) Medewerkers kennen de zorg- en ondersteuningsbehoeften van de cliënten. b) Medewerkers vinden dat ze voldoende zijn toegerust om met de zorg- en ondersteuningsbehoeften van de cliënten te kunnen omgaan. c) Medewerkers ervaren vakinhoudelijke ondersteuning van zowel hun direct leidinggevende als van vakinhoudelijke specialisten zoals (para-)medici, gedragswetenschappers en verpleegkundigen met aandachtsgebieden. 3.4 Medewerkers werken op een verantwoorde manier met relevante, actuele richtlijnen, protocollen en/of werkinstructies. a) Medewerkers kennen relevante richtlijnen, protocollen en werkinstructies, en weten wanneer en hoe deze moeten worden gebruikt. b) Medewerkers weten dat ze beargumenteerd kunnen afwijken van richtlijnen, protocollen en werkinstructies om individueel maatwerk mogelijk te maken. Afwijken van richtlijnen, protocollen en werkinstructies is alleen mogelijk als de afwijking is besproken en op cliëntniveau is vastgelegd. c) De zorgaanbieder borgt dat medewerkers met actuele richtlijnen, protocollen en werkinstructies werken. 3.5 Medewerkers zorgen ervoor dat cliënten in een veilige (woon-)omgeving verblijven. a) Medewerkers weten wat nodig is om ervoor te zorgen dat cliënten zich veilig voelen. Medewerkers nemen indien nodig maatregelen om de beleving van veiligheid bij cliënten te vergroten. b) Medewerkers creëren een veilige leefomgeving, rekening houdend met de individuele cliëntgebonden risico s. 3.6 Medewerkers krijgen scholing om adequaat te kunnen voorzien in de zorg- en ondersteuningsbehoeften van de cliënten. a) De zorgaanbieder weet welke kennis en kunde nodig is om te voldoen aan de zorg- en ondersteuningsbehoeften van de cliënten. b) De zorgaanbieder weet over welke kennis en kunde de medewerkers beschikken. Pagina 20 van 33

21 Voldoet Voldoet niet N.v.t. Niet beoordeeld Rapport van het inspectiebezoek aan Zomerhoek in Rotterdam op 14 maart 2017 c) De zorgaanbieder voert een scholingsplan uit dat past bij de zorg- en ondersteuningsbehoeften van de doelgroep en het deskundigheidsniveau van de medewerkers. 3.7 De zorgaanbieder zet op de juiste momenten voldoende en deskundige medewerkers in voor de uitvoering van de dagelijkse zorg. a) De zorgaanbieder borgt dat alleen bevoegde en bekwame medewerkers voorbehouden en risicovolle handelingen uitvoeren. b) De zorgaanbieder borgt de inzet van voldoende en deskundige medewerkers op basis van de zorg- en ondersteuningsbehoeften van cliënten. c) De zorgaanbieder borgt de inzet van tijdelijke invalkrachten op zo n manier dat de benodigde zorg en ondersteuning van de cliënten verantwoord is. 3.8 Vakinhoudelijke specialisten zijn in voldoende mate beschikbaar. a) Vakinhoudelijke specialisten zijn beschikbaar wanneer nodig. b) Medewerkers ervaren dat zij de bij de zorg en ondersteuning aan cliënten betrokken de vakinhoudelijke specialisten gemakkelijk kunnen bereiken en dat die hen adequaat ondersteunen. 3.9 De zorgaanbieder verzamelt en analyseert contetuele factoren die van invloed zijn op de inzet van medewerkers. Zo nodig treft de zorgaanbieder passende maatregelen. a) De zorgaanbieder heeft ziekteverzuim, personeelsverloop, inzet van invalkrachten en ervaren werkdruk in beeld. b) De zorgaanbieder treft zo nodig passende maatregelen. Toelichting 3.1 a) De inspectie zag een medewerker die inspeelde op de wensen en behoefte van een cliënt om dezelfde kleur serviesgoed te willen gebruiken voor haar ontbijt. In de dossiers zag de inspectie duidelijk omschreven acties hoe om te gaan met de bewoners. 3.1 b) Medewerkers lieten cliënten zoveel mogelijk eigen regie behouden. Zij lieten bijvoorbeeld de cliënten zelf kiezen wanneer deze op wilden staan. 3.2 a) In gesprek gaven medewerkers aan dat zij de geschiedenis van alle cliënten wilden kennen om te weten waar behoeften en wensen lagen. Om deze informatie op te halen raadpleegden medewerkers het levensverhaal in het zorgdossier van de cliënt. Ook werd familie actief betrokken. Pagina 21 van 33

22 3.2 b) Medewerkers bespraken bewoners in het richtingsoverleg en het omgangsoverleg. De teamleider had een uitgebreid omgangsoverleg ingesteld aansluitend op het werkoverleg om zo 6 maal per jaar met alle medewerkers te kunnen overleggen over het omgaan met bewoners. Dit omgangsoverleg was etra naast de reguliere omgangsoverleggen. In deze overleggen bespraken medewerkers de omgangsadviezen van cliënten en stelden deze nodig bij. 3.3 a) Medewerkers kenden hun bewoners. Op de klantkaart die uitgedraaid lag op de woongroep stond alle relevante informatie over de bewoner. Medewerkers vonden dat ze goed waren toegerust om, om te gaan met de bewoner. Op het moment dat zij hulp nodig hadden kregen zij snel ondersteuning van de psycholoog, collega of teamleider. Gesprekspartners vertelden dat binnen Zomerhoek korte communicatie lijnen waren. 3.3 b) Medewerkers vertelden dat er altijd twee gediplomeerde medewerkers aanwezig waren en de samenwerking met de afdeling somatiek goed was. Er kon teruggevallen worden op medewerkers van deze afdeling als dit nodig was. Ook gaven medewerkers aan dat zij verplicht één keer per jaar een vrijheid en veiligheidcursus volgden. Medewerkers voelden zich voldoende deskundig om met onbegrepen gedrag van cliënten om te gaan. Ook konden zij op elkaar terugvallen. 3.4 a) Tijdens de rondgang constateerde de inspectie dat medewerkers alle richtlijnen uitvoeren over de medicatieveiligheid, en het omgaan met het cliëntdossier. 3.5 a) Op iedere woongroep waren gevaarlijke voorwerpen in een aparte kamer opgeborgen. Balkons waren voorzien van een glazen wand, zodat bewoners toch vrij uitzicht hadden. Terrasstoelen stonden verzegeld aan de muur vast. Zomerhoek had aandacht voor de beveiliging van de ramen, deze bleken afgelopen jaar tijdens een storm open te kunnen waaien. Naar aanleiding van deze ontdekking zijn de ramen beveiligd. 3.6 a) Medewerkers vertelden dat zij maandelijks een update kregen uit Edu manager om te zien of zij voldeden aan hun scholingseisen. Zij konden zich intekenen voor scholingen. 3.6 b) Medewerkers gaven aan dat zij bij gebrek aan kennis altijd konden terugvallen op collega s. Ook gaf de teamleider aan dat er binnen locatie Zomerhoek medewerkers werkzaam zijn die op de locatie zelf of de voormalige locatie Antonius IJsselmonde werkten als aandachtsvelder, en dus al vijftien jaar werkervaring hebben opgedaan op dit gebied. 3.7 a) Op de woongroepen werkte een woonbegeleider niveau 3 voor zes bewoners. Medewerkers vertelden dat dit heel prettig was en zij voldoende tijd hadden voor de bewoners. Wel waren er zorgen. De verbouwplannen voorzagen in een mindere personele inzet. Per woongroep zouden dan negen bewoners komen met ongeveer dezelfde inzet aan personeel. 3.7 c) Medewerkers werkten flemedewerkers uitgebreid in. Zomerhoek werkte zoveel mogelijk met vaste invalkrachten. De zorgkaarten van de cliënten waren uitgeprint en beschikbaar voor Flemedewerkers. Zo waarborgde Zomerhoek het tegemoetkomen aan wensen en behoeften van cliënten. 3.9 Het ziekteverzuim was relatief hoog. Rond de 12 %. Dit kwam omdat een paar vaste medewerkers met grote contracten ernstig ziek waren. Op een kleine bezetting is dan het percentage direct hoog te noemen. Vervanging kwam uit de flepool. Tijdens de overdracht vertelden vaste medewerkers de belangrijkste punten over de zorg aan de cliënt. Daarnaast was het Pagina 22 van 33

23 verplicht voor de flemedewerkers om de klantkaart door te nemen. Deze waren uitgeprint en in een map gedaan. Vervolgens bood de vaste medewerker ondersteuning en kwam regelmatig langs om te kijken hoe het inwerken verliep. Pagina 23 van 33

24 Voldoet Voldoet niet N.v.t. Niet beoordeeld Rapport van het inspectiebezoek aan Zomerhoek in Rotterdam op 14 maart Thema 4: medicatieveiligheid Inleiding Het uitgangspunt is dat een cliënt die medicatie gebruikt, zelf zijn medicatie beheert. Wanneer dat niet of niet meer helemaal lukt, neemt de zorgaanbieder het medicatiebeheer deels of helemaal van de cliënt over. De cliënt heeft hierbij naar vermogen een eigen rol en verantwoordelijkheid Scores Het thema medicatieveiligheid richt zich op de (gedeeltelijke) overdracht van het medicatiebeheer door de cliënt en/of de cliëntvertegenwoordiger aan de zorgaanbieder. Er is een keten van cliënt en/of cliëntvertegenwoordiger, arts, apotheker, zorgaanbieder en zorgmedewerker. Voor een veilig medicatieproces is het van belang dat de activiteiten en verantwoordelijkheden van al deze schakels in de keten naadloos op elkaar aansluiten. Een zorgaanbieder die goede zorg biedt, heeft een adequaat medicatieveiligheidsbeleid dat ieders rol, verantwoordelijkheid en de samenwerking tussen de genoemde schakels beschrijft. De zorgaanbieder borgt dat die samenwerking plaatsvindt op een manier die de medicatieveiligheid ten goede komt. 4.1 De zorgaanbieder heeft een procedure rondom veilige en verantwoorde farmaceutische zorg beschreven. a) De zorgaanbieder heeft een procedure farmaceutische zorg die voldoet aan de eisen van de Veilige principes in de medicatieketen 5. b) In de procedure farmaceutische zorg zijn de verantwoordelijkheden van alle betrokken partijen beschreven. 4.2 De zorgaanbieder bepaalt in dialoog met de cliënt en/of de cliëntvertegenwoordiger of de medicatie geheel of gedeeltelijk in eigen beheer wordt gegeven. De zorgaanbieder legt de gemaakte afspraken over het medicatiebeheer vast in het cliëntdossier. a) De zorgaanbieder maakt in dialoog met de cliënt en/of cliëntvertegenwoordiger afspraken over het geheel of gedeeltelijk door de cliënt en/of cliëntvertegenwoordiger zelf beheren van medicatie. b) De afspraken over het geheel of gedeeltelijk door de cliënt en/of cliëntvertegenwoordiger zelf beheren van medicatie, staan in het cliëntdossier. 5 Handreiking Veilige principes in de medicatieketen, ActiZ, KNMP, NVZA, Verenso, BTN, LHV, LOC, NHG, NPCF, V&VN, 2012 Pagina 24 van 33

25 Voldoet Voldoet niet N.v.t. Niet beoordeeld Rapport van het inspectiebezoek aan Zomerhoek in Rotterdam op 14 maart 2017 c) De betrokkenen evalueren de afspraken over het geheel of gedeeltelijk zelf beheren van medicatie volgens de frequentie in de veldnorm of naar behoefte vaker. 4.3 Medewerkers die hulp bieden bij de medicatie beschikken over een actueel medicatieoverzicht en actuele toedienlijst van de apotheek. a) Medewerkers beschikken voor elke cliënt die medicatie gebruikt over een actueel medicatieoverzicht en een actuele toedienlijst van de apotheek. b) De apotheek maakt en levert de medicatieoverzichten en de toedienlijsten van cliënten die medicatie gebruiken; medewerkers maken deze overzichten en lijsten niet zelf en passen bestaande medicatieoverzichten en toedienlijsten niet zelfstandig aan. c) Medewerkers beschikken binnen 24 uur na de start van de zorg over een actueel medicatieoverzicht. 4.5 Bij medicatiewijziging past de medewerker de GDS-medicatie 6 niet aan. a) De medewerker past bij medicatiewijzigingen niet zelf de medicatie aan die de apotheek in een GDS-systeem 4 heeft uitgezet. 4.6 De zorgaanbieder draagt zorg voor het veilig en verantwoord bewaren en afvoeren van medicatie. a) De medicatiekast, de medicijnkar en de opiatenkast zijn afgesloten. Alleen medewerkers die zijn geschoold in het omgaan met medicatie en die taken op het terrein van medicatie hebben, hebben hier toegang toe. b) De zorgaanbieder heeft afspraken met de apotheek over de wijze van afvoeren van retourmedicatie. c) Medewerkers controleren de temperatuur van de koelkast waarin medicatie wordt bewaard. Deze temperatuur is minimaal 2 C en maimaal 8 C. 4.7 De zorgaanbieder registreert de (werk)voorraad medicatie en bewaakt de houdbaarheid ervan. a) De zorgaanbieder zorgt aantoonbaar voor periodieke controle op de medicatievoorraad. De zorgaanbieder heeft vastgelegd wie voor de periodieke controle verantwoordelijk is. 7 GDS = Geneesmiddelen Distributie Systeem. Bij gebruik van een GDS heeft de apotheek de geneesmiddelen per cliënt per toedientijdstip verpakt. Pagina 25 van 33