Communicatieplan CO 2 reductiesysteem

Transcriptie

1 UNCLASSIFIED TOL: Communicatieplan CO 2 reductiesysteem Conform niveau 5 op de CO 2 prestatieladder 3.0

2 UNCLASSIFIED TOL: Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 2 Externe stakeholders 4 3 Interne stakeholders 4 4 Thales visie 5 5 Key messages (Overall Thales policy on CSR) 6 6 Communicatieplan 7 7 Website Tekstuele informatie Gedeelde documenten Website SKAO 8 Colofon 9 Communicatieplan CO 2 reductiesysteem (2.C.3 & 3.C.2) 2/9

3 UNCLASSIFIED TOL: Inleiding In dit document wordt aangegeven op welke momenten en via welke middelen wordt gecommuniceerd omtrent het CO 2 reductiesysteem van Thales Transportation Systems. Daarbij is geïnventariseerd welke stakeholders betrokken zijn bij het CO 2 reductiebeleid van Thales Transportation Systems. De organisaties die belang hebben bij het CO2 reductie beleid van het bedrijf, worden meegenomen in de externe communicatie. Om te omschrijven waarom de transparantie over het CO 2 beleid past in het beleid van Thales, zijn de visie van Thales en de Key Messages in het communicatieplan opgenomen. Het communicatieplan zelf beschrijft de communicatiemomenten, middelen en de inhoud van de berichten. Daarna volgt nog een opsomming van hoe de website vormgegeven is en hoe de eigen pagina op de website van de SKAO is ingericht. Communicatieplan CO 2 reductiesysteem (2.C.3 & 3.C.2) 3/9

4 UNCLASSIFIED TOL: Externe stakeholders Onderstaand worden de bedrijven genoemd die een belang hebben bij het op de hoogte blijven van het CO 2 reductiebeleid van Thales Transportation Systems. Deze bedrijven zullen middels een nieuwsbrief aan de stakeholders geïnformeerd worden over de ontwikkelingen m.b.t. het CO 2 reductiebeleid van Thales Transportation Systems. Externe belanghebbenden Opdrachtgever: ProRail Opdrachtgever: NS Leveranciers: Vialis Infratechniek Strukton Rail Siemens Nederland Leveranciers: Huawei Technologies Nl Thales TS GmbH Belang bij het CO 2 beleid Streeft naar CO 2 reductie middels gunningcriteria in aanbestedingen Streeft naar duurzaam vervoer door m.n. in te zetten op groene stroom Streeft naar CO 2 vermindering in zowel het bedrijf als de keten Streeft naar energievermindering van bedrijf en producten Kennisniveau Bedenker van CO2 Prestatieladder dus veel kennis aanwezig Kennis vooral aanwezig over het eigen bedrijf; minder gericht op de keten Certificaat op niveau 5; veel kennis aanwezig Kennis aanwezig over eigen bedrijf en producten Leveranciers: Gebr. Van der Stroom ACS Solutions Schweiz AG Boon Edam Nederland Sectorgenoten: Platform Duurzaam OV en Spoor (in oprichting als opvolger Duurzaamspoor.nl) Projecten met gunningvoordeel: Opdrachtgever: ProRail Onderaannemer: YaWorks Geen direct belang De spoorsector streeft naar verduurzaming van de sector Streeft naar CO 2 reductie middels gunningcriteria in aanbestedingen Geen direct belang Weinig (aantoonbare) kennis Veel kennis aanwezig doordat via ProRail de CO2 Prestatieladder in de railsector belangrijk is Bedenker van CO2 Prestatieladder dus veel kennis aanwezig Weinig (aantoonbare) kennis 3 Interne stakeholders De stakeholders binnen Thales Transportation Systems worden minstens halfjaarlijks op de hoogte gehouden van het CO 2 reductiebeleid middels intranet. Ook zal hier middels presentaties, toolboxen en de maandelijkse VGM nieuwsflits aandacht gegeven worden. Management en medewerkers TTS Communicatieplan CO 2 reductiesysteem (2.C.3 & 3.C.2) 4/9

5 UNCLASSIFIED TOL: Thales visie Onderstaand de Thales visie; deze komt van de Thales Group en is daarom in het Engels beschreven: A safer world People are more mobile. Infrastructures are increasingly interconnected. Information is abundant and readily available. This is the complex world in which we live. To ensure total safety, critical decisions must be made in a limited amount of time. We help you to decide and act quickly and effectively. Anytime. Everywhere. Protecting people, property and information Our ultimate purpose is to protect people, property and information. The common denominator across the five markets we serve is safety. From cybersecurity to air traffic management, the solutions we design help to address the major security issues of today and tomorrow. Designing dependable solutions through cooperation The best way for us to answer complex requirements is to work with you. Together, we can help you to make your world safer. Cooperation is essential to our philosophy: it is one of our core values. We partner with you every step of the way to understand your challenges and to anticipate your needs. From product design to training, our customers benefit from our technical expertise. The result is dependable solutions that deliver long term satisfaction. In action: anywhere and everywhere We operate everywhere you do. Located worldwide, we help you to meet your challenges because we understand them best. Our well established local teams are ready to serve you. Interoperability is part of who we are. Our products are deployed from the depths of the sea to the frontiers of space and cyberspace. We are in action with you anywhere and everywhere. Communicatieplan CO 2 reductiesysteem (2.C.3 & 3.C.2) 5/9

6 UNCLASSIFIED TOL: Key messages (Overall Thales policy on CSR) Promoting and respecting human rights and labour conditions Local presence with local awareness for people and planet, engaging local communities Sustained professional development Promoting wellbeing of life for everybody Promoting gender equality and diversity Corruption prevention Cascade ethics awareness in the global organization A proactive role in developing standards, regulations and best practices Supporting eco design, preserving the environment and its biodiversity In the Netherlands, emphasis on implementing Participatiewet Responsible supplier relations quality label Thales Foundation Communicatieplan CO 2 reductiesysteem (2.C.3 & 3.C.2) 6/9

7 UNCLASSIFIED TOL: Communicatieplan Wat? Wie? Hoe? Doelgroep Wanneer? Waarom? CO 2 footprint Verantwoordelijke intern CO 2 reductie CO 2 footprint Verantwoordelijke CO 2 reductie Via toolbox, intranet, presentaties en VGM nieuwsflits Via internetsite en externe mailing. extern Februari & augustus; aangevuld met VGM nieuwsflits Februari & augustus CO 2 Prestatieladder eis 3.C.2 CO 2 Prestatieladder eis 3.C.2 CO 2 reductiedoelstellingen, subdoelstellingen & maatregelen. CO 2 reductiedoelstellingen, subdoelstellingen & maatregelen. Mogelijkheden voor individuele bijdrage, huidig energiegebruik en trends binnen het bedrijf. Verantwoordelijke CO 2 reductie Verantwoordelijke CO 2 reductie Verantwoordelijke CO 2 reductie Via toolbox, intranet, presentaties en VGM nieuwsflits Via internetsite en externe mailing. Via toolbox, intranet, presentaties en VGM nieuwsflits intern extern intern Februari & augustus; aangevuld met VGM nieuwsflits Februari & augustus Februari & augustus; aangevuld met VGM nieuwsflits CO 2 Prestatieladder eis 3.C.2 CO 2 Prestatieladder eis 3.C.2 CO 2 Prestatieladder eis 3.C.2 Mogelijkheden voor individuele bijdrage, huidig energiegebruik en trends binnen het bedrijf. Verantwoordelijke CO 2 reductie Via internetsite en externe mailing. extern Februari & augustus CO 2 Prestatieladder eis 3.C.2 CO 2 reductietips Verantwoordelijke CO 2 reductie Via toolbox en intranet Intern Februari & augustus; aangevuld met VGM nieuwsflits Betrokkenheid medewerkers stimuleren Communicatieplan CO 2 reductiesysteem (2.C.3 & 3.C.2) 7/9

8 UNCLASSIFIED TOL: Website Op de website wordt een dynamische pagina ingericht en bijgehouden omtrent de het CO 2 reductiesysteem van Thales Transportation Systems Tekstuele informatie Op de apart ingerichte pagina op de website bevindt zich te allen tijde up to date informatie over: Het CO 2 reductiebeleid; De CO 2 footprint; De CO 2 reductiedoelstellingen (en voortgang hiervan); De CO 2 reductie subdoelstellingen (en voortgang hiervan); De CO 2 reductie maatregelen (en voortgang hiervan); Acties en initiatieven waarvan deelnemer en/of oprichter Gedeelde documenten Tevens bevinden zich op deze pagina ten allen tijde de meest actuele versies van onderstaande documenten (te downloaden als PDF). Communicatiebericht (eis 3.C.1) Het CO 2 reductieplan (eis 3.B.1) Het CO 2 management plan (eis 2.C.3 & 3.B.2) Actieve deelname initiatieven (eis 3.D.1) Ketenanalyse Woon werkverkeer (eis 4.A.1) Ketenanalyse Transport (eis 4.A.1) Certificaat CO 2 Prestatieladder 7.3. Website SKAO Op de website van de SKAO bevinden zich te allen tijde de meest actuele versies van onderstaande documenten (te downloaden als PDF): Overzicht sector en keteninitiatieven (3.D.1) Kwalitatieve Scope 3 Analyse (4.A.1) Ketenanalyse Woon werkverkeer (4.A.1) Ketenanalyse Transport (4.A.1) Op de website van SKAO dient elk document een pdf te zijn, met vermelding van een versienummer, een handtekening van de autoriserende verantwoordelijke manager, en de autorisatiedatum. Communicatieplan CO 2 reductiesysteem (2.C.3 & 3.C.2) 8/9

9 UNCLASSIFIED TOL: Colofon auteur(s) Isabelle Borsboom, Marcel Kuipers, Margriet de Jong kenmerk Communicatieplan CO 2 reductiesysteem datum versie 2.0 status Goedgekeurd Communicatieplan CO 2 reductiesysteem (2.C.3 & 3.C.2) 9/9

10 UNCLASSIFIED TOL: CO 2 reductieplan: doelstellingen en voortgang Thales Transportation Systems 2 e half jaar 2015 Conform de CO 2 prestatieladder 3.0 CO 2 reductieplan: doelstellingen en voortgang 1/10

11 UNCLASSIFIED TOL: Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 2 Absolute CO 2 emissies 2014 en Voortgang subdoelstellingen Hoofddoelstelling Scope 1: subdoelstelling wagenpark Scope 2: subdoelstelling elektraverbruik Scope 2: subdoelstelling gasverbruik Conclusies voortgang subdoelstellingen 8 4 CO 2 reductieplan Status van reductiemaatregelen 9 Colofon 10 CO 2 reductieplan: doelstellingen en voortgang 2/10

12 UNCLASSIFIED TOL: Inleiding In dit document worden de scope 1 & 2 CO 2 reductiedoelstelling van Thales Transportation Systems gepresenteerd en de voortgang van de CO 2 reductie beoordeeld. Voorafgaand hieraan is de CO 2 footprint opgesteld voor scope 1 & 2 volgens eisen zoals gesteld in ISO en het GHG Protocol en scope 3 analyse opgesteld volgens het GHG Protocol. Vanaf begin 2016 zullen de scope 3 doelstellingen bekend zijn; de voortgang hiervan zal vanaf dan in de voortgangsdocumenten opgenomen worden. In het volgende hoofdstuk worden de emissies van 2014 en 2015 beschreven. In hoofdstuk 3 is de hoofddoelstelling nader uitgewerkt in subdoelstellingen en de voortgang daarvan. In hoofdstuk 4 wordt vervolgens het plan van aanpak en de status van de uit te voeren maatregelen beschreven. Dit reductieplan is opgesteld in overleg en met goedkeuring van het management. De voortgang in (sub)doelstellingen en maatregelen wordt ieder half jaar beoordeeld. CO 2 reductieplan: doelstellingen en voortgang 3/10

13 UNCLASSIFIED TOL: Absolute CO 2 emissies 2014 en 2015 Voor het CO 2 reductiebeleid van Thales Transportation Systems is als referentiejaar het jaar 2014 gekozen. Vervolgens is voor 2015 geanalyseerd welke veranderingen in CO 2 uitstoot reeds zichtbaar zijn zodat bepaald kan worden in hoeverre de doelstellingen realiseerbaar zijn en hoe verder gestuurd kan worden op het CO 2 reductiebeleid. Emissie inventaris (ton CO2) S verschil Gasverbruik 186,6 125,4 198,2 6% Leasewagens 566,3 228,4 502,4 11% Totaal: 752,9 353,8 700,6 7% Elektraverbruik 577,4 293,6 579,8 0,4% Privé km 5,7 2,1 5,2 9% Huurwagens 52,6 5,0 7,8 85% Vliegreizen 11,6 10,5 31,4 172% Totaal: 633,1 311,1 624,2 1% TOTAAL: 1.400,1 665, ,8 5,4% Voortgang CO2 uitstoot: 100% 95% 95% scope 1 scope 2 Tabel 1: Absolute CO 2 emissies Thales Transportation Systems van 2014 (referentiejaar) en Het verschil is uitgedrukt in % van 2015 ten opzichte van Te zien is dat de totale absolute CO 2 uitstoot gedaald is met 5,4%. Daarbij is de uitstoot door vliegreizen behoorlijk gestegen, het gasverbruik en elektraverbruik licht gestegen en zijn de overige emissiestromen (uitstoot door auto s) gedaald. Op het elektraverbruik is een correctie in het referentiejaar (2014) toegepast voor de locatie Energieweg; de reden voor deze correctie wordt in alinea 3.3 nader beschreven. In de volgende alinea s zal per doelstelling een uitleg gegeven worden over de huidige voortgang in CO 2 reductie. CO 2 reductieplan: doelstellingen en voortgang 4/10

14 UNCLASSIFIED TOL: Voortgang subdoelstellingen De hoofddoelstelling is uitgesplitst per emissiestroom om zodoende doelstellingen te formuleren die gedetailleerder en beter meetbaar zijn. Deze subdoelstellingen hebben als referentiejaar 2014 en als doeljaar Ieder half jaar met de evaluatie van het reductieplan zal hieronder per subdoelstelling de voortgang in CO 2 reductie beschreven worden. Deze voortgang wordt aangetoond op basis van de verzamelde emissiegegevens betreffende scope 1 & Hoofddoelstelling Onderstaand wordt de reductiedoelstelling van Thales Transportation Systems gepresenteerd. In de volgende alinea s wordt een onderbouwing van per subdoelstelling gegeven. Scope 1 & 2 doelstellingen Thales Transportation Systems * Thales Transportation Systems wil in 2018 ten opzichte van % minder CO 2 uitstoten 3.2. Scope 1: subdoelstelling wagenpark Thales Transportation Systems wil de komende jaren 2% per jaar reduceren op het brandstofverbruik van het wagenpark. Dit wordt gerealiseerd door de aanschaf van zuiniger leasewagens en door aandacht te besteden aan zuinig rijgedrag door medewerkers. Thales Transportation Systems reduceert het leaseauto energie verbruik met 8%* Zoals in hoofdstuk 2 in de tabel is te zien, maakt Thales Transportation Systems gebruik van een leasewagenpark en daarnaast ook van huurauto s. De trend die zich in het eerste half jaar van 2015 liet zien m.b.t. brandstofverbruik van wagens, is doorgezet: in 2015 is het verbruik door huren van auto s sterk verminderd met 85%. Het verbruik van het wagenpark is ook minder geworden; een reductie van 11%. Worden de CO 2 uitstoot door brandstofverbruik van beide emissiestromen samengevoegd, dan is nog steeds sprake van een totale reductie in brandstof van 18%. De vermindering in verbruik van huurwagens wordt dus niet gecompenseerd door een stijging in verbruik van leasewagens Verschil Brandstofverbruik leaseauto's (diesel) 566, % Brandstofverbruik huur 52,6 7,8 85% Brandstof totaal: 618,9 510,2 18% Tabel 2: CO 2 uitstoot (kg) voor het brandstofverbruik van 2014 en Uit bovenstaande gegevens blijkt dat de trend op dit moment is dat de doelstelling voor reductie van brandstofverbruik ruimschoots overtroffen wordt. Omdat deze reductie ruim boven verwachting is, wordt onderzocht wat de oorzaken voor de sterke daling in brandstofverbruik zijn. CO 2 reductieplan: doelstellingen en voortgang 5/10

15 UNCLASSIFIED TOL: Scope 2: subdoelstelling elektraverbruik Door het inkopen van groene stroom, het uitvoeren van een analyse op elektraverbruik en een verbetering in verwarmingstechniek (beide op het kantoorpand in Huizen) verwacht Thales Transportation Systems op het verbruik van gas&elektra een flinke CO 2 reductie te behalen: Thales Transportation Systems reduceert de CO2 emissie m.b.t. het elektraverbruik van haar kantoren met 80%* Het elektraverbruik van Thales Transportation Systems is in 2015 met 3% gestegen ten opzichte van het totaal in Dat komt met name doordat de locatie aan de Energieweg pas halverwege 2014 in gebruik is genomen; het missen van een half jaar elektraverbruik van de Energieweg heeft een bijdrage van zo n 2,5% op het totale verbruik. Om deze scheve vergelijking met de referentiefootprint te corrigeren, wordt het elektraverbruik in de referentie aangepast naar tweemaal het verbruik van de Energieweg. Zodoende blijft de referentie representatief voor de CO 2 uitstoot van de komende jaren en vind een eerlijke vergelijking plaats. De trend in elektraverbruik is dan slechts licht gestegen en ziet er als volgt uit: Emissies (ton CO 2 ) S verschil Elektraverbruik 577,4 293,6 579,8 0,4% Tabel 3: CO 2 uitstoot van elektra met het verbruik van de Energieweg 2014 geëxtrapoleerd naar een heel jaar. In 2018 beoogt Thales Transportation Systems een reductie van 80% op het elektraverbruik; dat is 20% per jaar. Deze reductie zal geen continue vermindering zijn maar gerealiseerd worden door één belangrijke maatregel, namelijk de overstap naar groene stroom in het pand in Huizen. Deze overstap zal in 2016 plaatsvinden. Daarnaast zijn er nog kleinere maatregelen die bij kunnen dragen aan CO 2 reductie bovenop de gestelde 80%. Mocht blijken dat in 2016 een stijging in elektraverbruik zichtbaar blijft terwijl er wel reeds maatregelen getroffen zijn om het elektraverbruik te reduceren, dan zal gezocht moeten worden naar extra maatregelen om bij te sturen zodat de doelstelling van 2018 gehaald wordt. Opp Verschil Locaties (m2) Elektra (kwh) Elektra (kwh) Huizen ,5% Energieweg, magazijn+testcenter ,9% Lekstraat, magazijn % Ridderkerk, magazijn % Westland, magazijn % Elektra totaal: ,4% Tabel 4: Elektraverbruik van de vestigingen van Thales Transportation Systems. De cijfers van de Energieweg in 2014 zijn geëxtrapoleerd naar een heel jaar. CO 2 reductieplan: doelstellingen en voortgang 6/10

16 UNCLASSIFIED TOL: Scope 2: subdoelstelling gasverbruik Thales Transportation Systems wil door het reduceren van het verbruik in het kantoorpand in Huizen haar totale gasverbruik terugdringen met 10%: Thales Transportation Systems reduceert het gasverbruik van haar kantoren met 10%* Het gasverbruik was in de eerste helft van 2015 drastisch gestegen (34%); in de tweede helft van 2015 echter weer afgenomen waardoor het totaal van 2015 uitkomt op 6,3% meer dan in Op de kantoorlocatie in Huizen is 10% meer gas verbruikt; voor de overige locaties zijn inschattingen aan de hand van oppervlakte gedaan (voor de Energieweg is ook hier in 2014 het verbruik voor een heel jaar berekend) en deze verbruiken zijn dus niet gewijzigd ten opzichte van Opp Verschil Locaties (m2) Gas (m3) Gas (m3) Huizen % Energieweg, magazijn+testcenter % Lekstraat, magazijn % Ridderkerk, magazijn % Westland, magazijn % Gasverbruik totaal: ,3% Tabel 5: Gasverbruik van de vestigingen van Thales Transportation Systems. De cijfers van 2015 zijn geëxtrapoleerd naar een heel jaar. Het kantoorpand in Huizen draagt bij aan een toename in gasverbruik. Deze toename wordt met name veroorzaakt doordat de winter in 2014 erg zacht is geweest; de winter (januari/februari) van 2015 is iets kouder geweest. Wanneer het verbruik van locatie Huizen vergeleken wordt met het aantal gewogen graaddagen, blijkt het relatieve verbruik in ,14% lager te liggen dan in Gas (m 3 ) 2015 Gas (m 3 ) Gasverbruik Huizen (m3) Gewogen graaddagen m3/gewogen graaddag 25,24 25,21 0,14% Tabel 6: Gasverbruik voor locatie Huizen gerelateerd aan gewogen graaddagen (berekent via mindergas.nl; locatie Schiphol, stookgrens 18 graden). CO 2 reductieplan: doelstellingen en voortgang 7/10

17 UNCLASSIFIED TOL: Conclusies voortgang subdoelstellingen Uit bovenstaande alinea s blijkt dat binnen de CO 2 footprint van Thales Transportation Systems al een redelijke daling in CO 2 emissies zichtbaar is ( 5,4%). Het elektraverbruik is, na de correctie voor het verbruik van de Energieweg in 2014, slechts minimaal gestegen (0,4%). Het brandstofverbruik van huurwagens is zeer klein geworden ( 85%; 0,6% van de totale footprint). Deze daling wordt niet gecompenseerd door een stijging in het leasewagenverbruik: ook daar is het brandstofverbruik gedaald ( 11%). Ook de zakelijk gereden kilometers met privé wagens is gedaald ( 9,2%). De CO 2 uitstoot door vliegreizen is bijna verdubbeld, hoewel dit aandeel op de totale footprint nog steeds klein is (2,4%). Het gasverbruik is gestegen met 6,3%; deze stijging wordt volledig verklaard door de koudere dagen in 2015: wanneer gerelateerd aan het aantal graaddagen is het gasverbruik van de kantoorlocatie in Huizen met 0,14% gedaald. CO 2 reductieplan: doelstellingen en voortgang 8/10

18 UNCLASSIFIED TOL: CO 2 reductieplan 4.1. Status van reductiemaatregelen Reductiemaatregel Status Scope 1 Cursus Het Nieuwe Rijden aan medewerkers In 2016 Invoeren ECO module Tomtom In onderzoek Het Nieuwe Rijden regelmatig onder de aandacht brengen Gebeurd in communicatie naar medewerkers Vervanging wagenpark door zuiniger exemplaren Gebeurd continu Gebruikmaken van innovatieve vloeistof verwarming Wordt op dit moment uitgevoerd Scope 2 Inkoop groene stroom in Huizen In 2016 Aanpassingen regeltechniek analyse Optivolt Is reeds uitgevoerd Plaatsen slimme meters in panden TTS In onderzoek CO 2 reductieplan: doelstellingen en voortgang 9/10

19 UNCLASSIFIED TOL: Colofon auteur(s) Marcel Kuipers, Margriet de Jong kenmerk CO 2 reductiedoelstellingen Thales Transportation Systems datum versie 1.1 status Definitief CO 2 reductieplan: doelstellingen en voortgang 10/10

20 UNCLASSIFIED TOL: CO2 managementplan Thales Transportation Systems Auteur: Margriet de Jong, Marcel Kuipers Versie: 2.0 Datum: Handtekening autoriserend verantwoordelijk manager Authorisatiedatum: Naam:.. 1

21 UNCLASSIFIED TOL: Inhoud 1 Inleiding Energie meetplan Planning meetmomenten Scope 1 & 2 emissies Vestiging Huizen Vestiging Ridderkerk, Lekstraat, Westland en Energieweg Scope 3 emissies Keuze voor meenemen van GHG categorie Toelichting op gebruikte berekeningen Stuurcyclus TVB Matrix Energiemanagement actieplan Kwaliteitsmanagementplan

22 UNCLASSIFIED TOL: Inleiding Het CO 2 managementplan bevat een aantal vaste onderdelen voor het up to date houden van het CO 2 managementsysteem. Het plan is opgezet om te zorgen dat het gehele CO 2 reductiesysteem voldoet aan de eisen van ISO50001, ISO en dat gedurende het jaar continue verbetering plaats vindt. Het CO2 managementsysteem maakt zoveel mogelijk gebruik van het Chorus 2.0 referentiesysteem met de nadruk op de processen: 4.1 guarantee quality and manage continuous improvement 4.2 manage documents 9.2 manage HSE impacts 3

23 UNCLASSIFIED TOL: Energie meetplan 2.1 Planning meetmomenten Voor het meten van de verschillende energiestromen is een plan opgesteld. In de onderstaande tabel is te zien wanneer energiefactoren gemeten worden, door wie en waar de informatie verkregen kan worden. 2.2 Scope 1 & 2 emissies Vestiging Huizen Categorie Meetmoment Wie Toelichting Scope 1 Gasverbruik (in m 3 aardgas) Brandstofverbruik leaseauto s (in liters benzine, diesel & LPG) Brandstofverbruik huurauto s (in liters benzine en diesel) Scope 2 Elektriciteitsverbruik (in kwh) Elk half jaar CO 2 verantwoordelijke (site HSE manager) Elk half jaar CO 2 verantwoordelijke Elk half jaar CO 2 verantwoordelijke Elk half jaar CO 2 verantwoordelijke Gegevens van metingen Liander, vanuit HSSE 2014 Tankoverzicht Leaseplan en tankoverzichten Volker Wessels Volker Business Lease en Volker Stevin Materieel Rapport Travelcard 2014 en overzicht Rent Thales TTS Gegevens van metingen Liander, vanuit HSSE 2014 Vliegreizen (in km per reis) Elk half jaar CO 2 verantwoordelijke Boekingen Reisbureau Hengelo Vestiging Ridderkerk, Lekstraat, Westland en Energieweg Categorie Meetmoment Wie Toelichting Scope 1 Gasverbruik (in m 3 aardgas) Scope 2 Elektriciteitsverbruik (in kwh) Elk half jaar CO 2 verantwoordelijke Elk half jaar CO 2 verantwoordelijke Geschat a.d.h.v. m 2 oppervlakte Geschat a.d.h.v. m 2 oppervlakte 4

24 UNCLASSIFIED TOL: Scope 3 emissies Keuze voor meenemen van GHG categorie De GHG (Green House Gas) categorieën die niet meegenomen zijn in de scope 3 analyse van Thales Transportation Systems omdat deze niet van toepassing of slechts marginaal zijn, zijn: 2. Capital Goods, 8. Leased Assets (upstream), 10. Processing of Sold Products, 13. Leased Assets (downstream), 14. Franchises en 15. Investments. Categorie 3. Fuel and Energy Related Activities, en categorie 6. Business Travel, zijn reeds afgedekt in de emissie inventaris scope 1 en Toelichting op gebruikte berekeningen Op basis van bedrijfsgegevens, inschattingen en conversiefactoren uit literatuur is een berekening gemaakt van de grootte van scope 3 emissie van Thales Transportation Systems. Onderstaand wordt per categorie een opsomming gegeven van de gebruikte gegevens, de activiteiten, emissiewaarden en bronnen van deze emissiewaarden. De gebruikte gegevens en emissiewaarden per categorie zijn de best mogelijke waardes die op dit moment beschikbaar zijn. Deze scope 3 emissies zullen ieder jaar opnieuw geïnventariseerd worden en waar mogelijk en noodzakelijk verbeterd. 1. Purchased Goods & Services Gegevensbronnen Activiteiten Emissiefactor Bronnen emissiefactor Leverancierslijst Koeriersdiensten Diverse producten ICT apparatuur Personele diensten 0,81 kg/ (road transport) 0,91 kg/ (metal products) 0,45 kg/ (office machinery&pc s) 0,42 kg/ (construction) Defra, 2011 Omgerekend van naar. 4/9. Transportation & Distribution (Up&downstream) Gegevensbronnen Activiteiten Emissiefactor Bronnen emissiefactor Inschatting van aantal leveringen en verzendingen per week Leveringen en transport naar plaatsingslocatie 0,295 kg/tkm (vrachtwagen <20t) 0,628 kg/tkm (bestelbus) co2emissiefactoren.nl, Waste Generated in Operations Gegevensbronnen Activiteiten Conversiefactor Bronnen conversiefactor Afvalbonnen 2014 Papier, karton Hout Metal scrap Elektronica Rest, batterijen 180 kg/ton 366 kg/ton 900 kg/ton 900 kg/ton 300 kg/ton Prognos, Employee Commuting 5

25 UNCLASSIFIED TOL: Gegevensbronnen Activiteiten Emissiefactor Bronnen emissiefactor FTE en inschatting gemiddelde afstand Diesel Benzine OV 0,213 kg/km 0,224 kg/km 0,061 kg/km co2emissiefactoren.nl, Use of Sold Products Gegevensbronnen Activiteiten Emissiefactor Bronnen emissiefactor Opgeleverde producten + vermogen elektraverbruik 0,526 kg/kwh co2emissiefactoren.nl, End of life treatment of Sold Products Gegevensbronnen Activiteiten Emissiefactor Bronnen emissiefactor Inkooplijst Verwerking producten einde levensduur 1,21 kg/ (sewage & refuse systems) Defra, 2011 Omgerekend van naar. Bronnen emissiefactoren voluit: - co2emissiefactoren.nl - Prognos, "Resource savings and CO2 reduction potential in waste management in Europe and the possible contribution to the CO2 reduction target in 2020" Guidelines to Defra / DECC's GHG Conversion Factors for Company Reporting 6

26 UNCLASSIFIED TOL: Stuurcyclus Het CO 2 beleid van Thales Transportation Systems kent cycli van een half jaar, waarin de gegevens voor de CO 2 footprint verzameld worden, de voortgang van de CO 2 reductie en behalen van de doelstelling bepaald wordt en hierover intern en extern wordt gecommuniceerd. Ook de nuttige toepassing van het sector of keteninitiatief in de afgelopen periode wordt geëvalueerd. Hieronder weergegeven is een zogenoemde PDCA cyclus, waarin de verschillende fasen van het CO 2 reductiebeleid zijn weergegeven. 7

27 UNCLASSIFIED TOL: TVB Matrix Onderstaande matrix beschrijft de taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden binnen Thales Transportation Systems ten aanzien van het gehele CO2 reductiesysteem. Ten aanzien van de projecten met gunningsvoordeel worden de uit te voeren werkzaamheden (berekenen footprint, communicatie, reviews) zoveel mogelijk geïntegreerd met het bestaande systeem. Voor de inventarisatie van gegevens en het opnemen van het project in het algehele CO2 reductiesysteem is de KAM coördinator verantwoordelijk. Op dit moment is er één project met gunningsvoordeel: het project Landelijk Beheer Netwerken. TVB Matrix Bijhouden website Interne nieuwsbrief Bijhouden intranet Nieuwsberichten aanleveren Externe communicatie Verzamelen gegevens emissie inventaris Opstellen CO2 footprint Opstellen emissie inventaris rapport Uitvoeren review CO2 reductiesysteem Bepalen CO2 reductiedoelstellingen Bepalen CO2 reductiemaatregelen Uitvoeren energie audit Up to date houden energiemeetplan Voldoen aan eisen ProRail Realiseren CO2 reductie doelstellingen Voldoen aan ISO Deelname aan sectorinitiatieven Uitvoeren onderzoek naar energiereductie Implementatie energie meetplan Voldoende commitment management Bijhouden website Bijhouden intranet Versturen van nieuwsberichten Rapporteren aan management Goedkeuren van interne communicatie Goedkeuren van externe communicatie Accorderen van doelstellingen Accorderen van emissie inventaris Functies Taken Verantwoordelijkheden Bevoegdheden Directievertegenwoordiger X X X X X X X X X KAM Manager X X X X X X X X X Projectleider CO2 reductie X X X X X X X X X X X X X Communications officer X X 8

28 UNCLASSIFIED TOL: Energiemanagement actieplan Dit beknopte hoofdstuk heeft als doel om aan te tonen dat Thales Transportation Systems aan alle onderdelen uit NEN50001 voldoet. Er is besloten hiervoor geen apart energiemanagement programma op te stellen omdat de eisen in de andere documenten geïntegreerd zijn. Zie onderstaand een opsomming van de eisen. Per eis is een verwijzing naar de betreffende documentatie opgenomen in de tabel onderaan dit hoofdstuk. Eisen van NEN 50001: Uitvoeren van een energie review (directiebeoordeling) a) Het energieverbruik en de gebruikte energiefactoren moeten gebaseerd zijn op metingen of andere data. b) Significant energieverbruik, in het bijzonder significante veranderingen, moeten in beeld worden gebracht. c) Een inschatting van het verwachte energieverbruik van de komende periode. d) Het identificeren van alle personen die werken voor de organisatie wiens acties kunnen leiden tot significante veranderingen in het energieverbruik. e) Identificatie van mogelijkheden om energie te besparen en het bepalen van de prioriteiten Opstellen van referentiekader a) Basisjaar is Vaststellen van performance indicatoren voor monitoren (meten KPI s) a) Beschrijven van de handelingen Energie doelstellingen, doelen en programma s a) Het aanwijzen van verantwoordelijkheden. b) De middelen en het tijdspad voor het behalen van de verschillende doelen Monitoring, meten en analyseren a) De organisatie maakt en beschrijft de bewaking en de eisen om de gestelde doelen te behalen. Er moet een energie meetplan worden geschreven en geïmplementeerd. b) De organisatie moet er voor zorgen dat het energieverbruik en bijbehorende energiefactoren op vooraf bepaalde momenten wordt gemeten en gedocumenteerd. c) De organisatie moet ervoor zorgen dat juistheid en herhaalbaarheid van de meetmethode die is gebruikt past bij de taak. d) De organisatie moet de relatie tussen het energieverbruik en de energiefactoren aangeven. En zal op vooraf bepaalde momenten de werkelijke situatie toetsen met de verwachte situatie. e) De organisatie moet alle significante afwijking van het verwachte energieverbruik documenteren, inclusief de mogelijke oorzaken. f) De relatie tussen het energieverbruik en de energie factoren moeten op vooraf bepaald tijdstip worden beoordeeld en waar nodig aangepast. g) De organisatie moet zijn energieverbruik, waar mogelijk, vergelijken met andere, gelijksoortige, organisaties Afwijkingen, verbeteringsacties en preventieve maatregelen. a) De organisatie moet afwijkingen identificeren en binnen een vooraf gestelde tijdslijn verbeteringsacties uitvoeren. De organisatie moet alle relevante documentatie bewaren rekening houdend met de wettelijke termijn. 9

29 UNCLASSIFIED TOL: NEN Documenten CO 2 reductiesysteem a Emissie inventaris b Energie beoordeling, H3 Emissie inventaris rapport c Energie beoordeling, H3 Emissie inventaris rapport d Energie beoordeling, H3 Emissie inventaris rapport e CO 2 reductieplan, bijlage A Inventarisatie reductiemogelijkheden a Energie beoordeling, H3 Emissie inventaris rapport a CO 2 reductieplan, H3 CO 2 reductieplan a CO 2 reductieplan, H3 CO 2 reductieplan b CO 2 reductieplan, H3 CO 2 reductieplan a CO 2 managementplan, H2 Energie meetplan b CO 2 managementplan, H2 Energie meetplan c CO 2 managementplan, H2 Energie meetplan d Interne audit e Energie beoordeling, H3 Emissie inventaris rapport en Interne audit f Interne audit g CO 2 reductieplan, 1 Vergelijking met sectorgenoten a Interne audit 10

30 UNCLASSIFIED TOL: Kwaliteitsmanagementplan Dit document is opgesteld om aan te tonen dat het CO 2 reductiesysteem van Thales Transportation Systems aan de eisen conform hoofdstuk 6.1 van ISO voldoet. Er is besloten hiervoor geen apart kwaliteitsmanagementplan op te stellen omdat de eisen in de andere documenten geïntegreerd zijn. Om specifiek aan te geven met welke documenten aan de eisen van hoofdstuk 6.1 uit ISO14064 wordt voldaan, worden onderstaand deze letterlijke eisen opgesomd. Per eis staat in de tabel onderaan dit hoofdstuk aangegeven welk document uit het CO 2 reductiesysteem van Thales Transportation Systems hier aan voldoet. Eisen van ISO Hoofdstuk 6.1: 6.1 Informatiemanagement De organisatie moet de volgende procedures opstellen en onderhouden: a) Garanderen dat het informatiemanagement voldoet aan de eisen van ISO14064 b) Garanderen dat het consistent is met de principes van het GHG protocol c) Regelmatig de compleetheid van de emissie inventaris controleren. d) Identificeer fouten en missende aspecten en; e) Documenteer en archiveer relevante emissie gegevens, ook informatie over management activiteiten De informatiemanagement procedures moeten tenminste bevatten: a) De identificatie en beoordeling van de verantwoordelijkheden en de eigenaar van deze verantwoordelijkheden. b) Het identificeren, implementeren en beoordelen van geschikte training voor medewerkers van het projectteam. c) Het identificeren en beoordelen van de organizational boundaries d) Het identificeren en beoordelen van de CO 2 emissie bronnen en afvoerplekken. e) Het selecteren en beoordelen van rekenmethodes voor het berekenen van de emissie inventaris. f) Een beoordeling van de gebruikte rekenmethode. g) Het gebruik, onderhoud en kallibratie van meetapparatuur (indien van toepassing) h) Het ontwikkelen en onderhouden van een systeem om data te verzamelen i) Regelmatige controles op accuratie van de berekening j) Periodieke interne audits en technische beoordelingen. k) Een periodieke beoordeling van de mogelijkheden om het informatie management te verbeteren. 6.2 Documentbeheer De organisatie moet een procedure opstellen om de documentatie te beheren en te archiveren. De organisatie zal de documentatie beheren en onderhouden als onderbouwing van de ontwikkeling en onderhoud van de emissie inventaris zodat dit ook geverifieerd kan worden. De documentatie, op papier of digitaal, zal worden behandeld volgens het door de organisatie opgezette informatiemanagement. 11

31 UNCLASSIFIED TOL: NEN Documenten CO 2 reductiesysteem a Energie beoordeling, H3 Emissie inventaris rapport b Energie beoordeling, H3 Emissie inventaris rapport c Energie beoordeling, H3 Emissie inventaris rapport en Interne Audit d Interne Audit e Energie beoordeling, H3 Emissie inventaris rapport a CO 2 managementplan, H4 TVB matrix en CO 2 reductieplan, H3 CO 2 reductieplan b Energie beoordeling, H3 Emissie inventaris rapport c Energie beoordeling, H3 Emissie inventaris rapport d Energie beoordeling, H3 Emissie inventaris rapport e Energie beoordeling, H3 Emissie inventaris rapport f Energie beoordeling, H3 Emissie inventaris rapport g Energie beoordeling, H3 Emissie inventaris rapport h Energie beoordeling, H4 Energie beoordeling i Energie beoordeling, H4 Interne controle j Interne Audit k Interne Audit 6.2 CO 2 managementplan, H1 12

32 Thales Transportation Systems gaat door met CO 2 reductie! Thales Transportation Systems wil de uitstoot van CO 2 en het verbruik van schaarse middelen als gevolg van levering van haar producten en diensten verminderen. Om een gedegen CO 2 reductiesysteem op te zetten, kiest Thales Transportation Systems daarbij voor certificering op niveau 5 van de CO 2 -Prestatieladder. Om meer inzicht in haar verbruiken te krijgen, berekent Thales Transportation Systems jaarlijks haar CO 2 footprint. Dit inzicht in de CO 2 uitstoot maakt het mogelijk om effectieve doelstellingen op te stellen. In het jaar 2014 is de CO 2 footprint voor het eerst berekend. Deze berekening is uitgevoerd voor scope 1 (directe) en scope 2 (indirecte) conform richtlijnen van ISO Voor 2015 is de footprint op nieuw vastgesteld en wordt onderstaand gepresenteerd: Scope 1 en 2 emissies Thales Transportation Systems (totaal = ton CO 2 ) 2% 15% 0% 1% Gasverbruik Leasewagens Elektraverbruik 44% Zakelijke km priveauto's Huurauto's Vliegreizen 38% In totaal is er 87 ton CO2 minder uitgestoten dan in Dit is met name te wijten aan verminderd brandstofgebruik bij de leasewagens en bij de huurauto s. De hoeveelheid gas en elektraverbruik (o.a. door de extra werklocatie voor het NMA project) is gestegen. Dit geldt ook voor het aantal vliegreizen. Het aandeel van de vliegreizen in de CO2 footprint blijft echter marginaal. Project met gunningsvoordeel Thales Transportation Systems heeft vorig jaar het contract Landelijk Beheer Netwerken van Prorail met gunningsvoordeel ondertekend. Binnenkort wordt de eerste CO2 footprint van dit project gepubliceerd.

33 Voortgang CO 2 Prestatieladder Oktober 2016 Thales Transportation Systems behaald niveau 5 op de CO 2 Prestatieladder! Thales Transportation Systems wil de uitstoot van CO 2 en het verbruik van schaarse middelen als gevolg van productie en levering van haar producten verminderen. Om een gedegen CO 2 reductiesysteem te hanteren, heeft Thales Transportation Systems daarbij gekozen voor certificering op niveau 5 van de CO 2 -Prestatieladder. Inmiddels zijn de beoordelingen op dit systeem afgerond en mag met gepaste trots worden vermeld dat het certificaat behaald is! CO 2 footprint Om inzicht in haar verbruiken te krijgen, berekent Thales Transportation Systems halfjaarlijks haar CO 2 footprint. Over het jaar 2014 is de CO 2 footprint voor het eerst berekend; deze footprint dient als basisjaar voor de vergelijking met volgende jaren. Over het eerste half jaar van 2016 is de footprint opnieuw berekend; in deze periode is in totaal 395,2 ton CO 2 uitgestoten, waarvan 367,6 in scope 1 (directe emissies zoals brandstof) en 27,6 ton in scope 2 (indirecte emissies zoals elektra). Scope 1 en 2 emissies Thales Transportation Systems (totaal = 395 ton CO 2 ) 1% 0% 3% 3% 22% Gasverbruik Leasewagens Elektraverbruik 71% Zakelijke km priveauto's Huurauto's Vliegreizen Reductiemaatregelen De grootste stap die de afgelopen periode gezet is, is het feit dat voor het kantoorpand in Huizen nu groene stroom wordt ingekocht in plaats van grijs. Dat heeft een duidelijk effect op de CO 2 -footprint; het aandeel elektraverbruik is in het eerste half jaar van 2016 nog slechts 3% op de totale CO 2 - uitstoot, terwijl dit in % was. Ook de toepassing van de alternatieve vloeistof voor verwarming, OptiFlow, lijkt goed uit te pakken: beloofd was een reductie van 25,7% op het gasverbruik. Wanneer we het gasverbruik (gerelateerd aan het aantal graaddagen) van het eerste half jaar van 2016 vergelijken met 2014 lijkt er ruim 30% minder gas verbruikt te zijn. Een deel van deze besparing komt echter ook voor rekening van de stoombevochtiger die in dezelfde periode is uitgezet; hoe groot dit aandeel is, is onbekend. Om meer inzicht te krijgen in het energieverbruik, is de afgelopen periode naast de slimme elektrameters die er al waren, nu ook een slimme gasmeter geplaatst. Op die manier kunnen verbruiken met hogere frequentie en op een eenvoudiger manier geanalyseerd worden.

34 Voortgang CO 2 Prestatieladder Oktober 2016 Op dit moment wordt overlegd met de pandeigenaar, en instrumenten onderzocht om te zien welke mogelijkheden er nog zijn om het pand in Huizen verder te verduurzamen. Reductiedoelstelling Thales Transportation Systems heeft zichzelf als doel gesteld om in % minder CO 2 uit te stoten (scope 1&2) dan in het referentiejaar Met de vergroening van het elektraverbruik van het pand in Huizen lijkt dit doel over het eerste half jaar van 2016 reeds behaald; de uitstoot van 367,6 ton in dit half jaar is slechts 28% van de totale uitstoot in Om een gedegen conclusie te trekken wordt echter gewacht op de resultaten van geheel 2016, om zodoende uit te kunnen gaan van een stabieler meetresultaat. Reductie in de keten Om ook CO 2 reductie in de keten te realiseren, focust Thales Transportation Systems op een aantal strategieën om in de keten invloed uit te oefenen. Daarbij wordt gekeken naar leveranciers, transport door ketenpartners, woon-werkverkeer en energiezuinigheid van geleverde producten/diensten. Op dit moment worden nog de nodige gegevens verzameld en overleg gevoerd met ketenpartners; de verwachting is dat we eind 2016 meer informatie kunnen geven over CO 2 - reductie in de keten. Individuele bijdrage Zijn er ideeën om onze CO 2 uitstoot verder te reduceren? We horen het graag! Reacties hierover kunnen gestuurd worden naar Marcel Kuipers