Monitor Diversiteit 2016 Een kwantitatieve studie naar de zichtbaarheid van diversiteit op het scherm in Vlaanderen

Transcriptie

1 Monitor Diversiteit 2016 Een kwantitatieve studie naar de zichtbaarheid van diversiteit op het scherm in Vlaanderen Knut De Swert (UvA) Ine Kuypers (UA) Julie De Smedt (UA) Anne Hardy (UA) Stefaan Walgrave(UA)

2 Overzichtpresentatie Inleiding en methodologie Resultaten Algemene conclusie en discussie

3 Inleiding In opdracht van Studiedienst Samenwerking van Vervolgstudievan Kleurbekennen2004 en Monitor Diversiteit Diversiteit in de beheersovereenkomst: minima en streefdoelen(2020).

4 Sample Enkel programma s van VRT-producties of productiehuizen Uitzenddagen verspreid over het hele jaar Geen gemiste dagen Programma s uitgezonden tussen 12u en 24u 12u-18u en 23u-24u: buiten primetime 18u-23u: primetime Methodologie Extra primetime bij KETNET (16u-18u) en enkele specifieke programma s

5 Methodologie Sample gelijkaardig aan Monitor Diversiteit 2015 Primetime Ketnet uitgebreid(16u-18u) Extra sample van enkele programma s genomen Aantal opnamedagen 84 Aantal programma s Aantal actoren

6 Analyse op actorniveau: actoren Waarneembare, uiterlijke kenmerken Coderen 11 codeurs Uitgebreideopleiding Methodologie Beperktedubbelcodering Intercodeurbetrouwbaarheid: goed tot zeer goed

7 Resultaten Etnisch-culturele diversiteit Diversiteit naar gender Diversiteit naar leeftijd Diversiteit naar handicap

8 Etnisch-culturele diversiteit

9 BeheersovereenkomstVRT Minimaalstreefcijfervoor NieuweVlamingen : 5% In het gehele intern en extern geproduceerde tv-aanbod, uitgezonderd programma-aankoop Een persoon met een nationaliteit van een land dat niet behoort tot de landen van de Europese Unie van voor de uitbreiding, of een persoon van wie minstens één ouder of twee grootouders in die situatie verkeren

10 NieuweVlaming Alle actoren in een Belgische context die van buiten de EU afkomstig zijn In een Belgische context op het scherm getoond Vlaams = Belgisch Ook Oost-Europeanen(EU) tellen als Nieuwe Vlamingen

11 EvolutieNieuweVlamingen (Per zender) VRT (N=10875) Ketnet (N=4177) Canvas (N=964) Eén (N=5734) 6,2% 6,3% 6,2% 6,8% 7,3% 8,6% 8,0% 5,4% 8,7% 6,1% 6,6% 8,4% 8,6% 7,7% 4,1% 7,3% 9,1% 9,7% 8,6% 6,2% 5,0% 5,0% 5,5% 5,5% 8,1% 7,4% 11,7% 11,9% 2009 % Nieuwe Vlaming (N=1966) 2011 % Nieuwe Vlaming (N=1461) 2012 % Nieuwe Vlaming (N=9018) 2013 % Nieuwe Vlamingen (N=14115) 2014 % Nieuwe Vlamingen (N=13246) 2015 % Nieuwe Vlamingen (N=11930) 2016 % Nieuwe Vlaming (N=10875)

12 EvolutieNieuweVlamingen (Non-fictie, per zender) VRT (N=7624) Ketnet (N=1937) Canvas (N=938) Eén (N=4749) 4,1% 6,6% 6,4% 6,7% 7,7% 8,9% 9,6% 8,7% 6,1% 12,0% 9,2% 11,3% 10,5% 11,5% 8,0% 7,5% 8,9% 9,8% 8,7% 6,3% 4,6% 5,4% 5,5% 5,8% 8,5% 7,6% 12,6% 14,9% 2009 (N=1616) 2011 (N=1181) 2012 (N=6903) 2013 (N=10219) 2014 (N=9786) 2015 (N=7799) 2016 (N=7624)

13 EvolutieNieuweVlamingen (Fictie, per zender) VRT (N=3251) 4,5% 5,7% 4,7% 4,4% 4,2% 6,7% 6,3% 2009 (N=349) Canvas (N=26) Ketnet (N=2240) 4,0% 3,8% 4,3% 4,2% 3,1% 3,9% 7,8% 6,1% 6,9% 6,1% 11,0% 2011 (N=280) 2012 (N=2115) 2013 (N=3869) 2014 (N=3726) 2015 (N=4131) 2016 (N=3251) Een (N=985) 3,1% 4,0% 5,1% 6,5% 5,5% 6,3% 6,9%

14 Factoren aangegeven door de codeurs om Nieuwe Vlamingen te coderen % als factor aangeduid door codeur MD2015 (N=1.022) MD2016 (N=867) Huidskleur 69,3 % 73,2 % Naam 35,9 % 38,4 % Auditieve kenmerken(taal) 23,0 % 25,8 % Context 12,7 % 12,2 % Afkomst aangegeven door anderen 10,5 % 9,7 % Andere visuele kenmerken(buiten huidskleur) 8,2 % 8,9 % Geeft zelf afkomst aan 4,9 % 5,0 %

15 Verdeling taal gesproken door Nieuwe Vlamingen (2016, N=602) 0,5%,3%,2% 1,8%,3% 6,8% 1,2% 14,1% 74,8% Andere Nederlands Engels Frans Arabisch Turks Chinees Russisch/slavisch Spaans/Portugees/Italiaans

16 Etnisch-culturelediversiteit: Besluit VRT haalt minimaal streefcijfer Nieuwe Vlamingen : 8,0% (en ook streefdoel 7,5%) Ietsminderdan in 2015, maar hogerdan voorheen Primetime nog hoger(9%) Nieuwe Vlamingen spreken vaker Nederlands(3/4) Eén: 7,4%, lichte achteruitgang, geen verlies bij Fictie Ketnet: 8,6%, stabiel hoog resultaat, Non-fictie verbetert zelfs nog. Canvas: 8,6%, correctie ten opzichte van het heel hoge cijfer vorig jaar(vooral door non-fictie).

17 Genderdiversiteit

18 Beheersovereenkomst Minimaalstreefcijfervoorde vertegenwoordigingvan vrouwen: 33% in het gehele intern en extern geproduceerde tv-aanbod, uitgezonderd programma-aankoop

19 Verdelingactorennaargeslacht(2016) 62,6% 37,4% Man (N=8429) Vrouw (N=5040)

20 Verdelingactoren naargeslachtper zender 2016 alle programma s Eén (N=7.187) Canvas (N=1.770) Ketnet (N=4.512) VRT (totaal) (N=13.469) Man 64,0% 70,2% 57,4% 62,6% Vrouw 36,0% 29,8% 42,6% 37,4%

21 Evolutievrouwelijkeactoren (Per zender) Een (N=7187) Canvas (N=1770) Ketnet (N=4512) Totaal VRT (N=13469) 34,6% 30,5% % vrouw ,0% 35,8% 34,4% % vrouw ,2% 36,0% % vrouw ,8% % vrouw ,3% 26,8% % vrouw ,1% 25,6% % vrouw ,0% 29,8% %vrouw ,4% 38,6% 40,5% 42,0% 42,7% 44,1% 42,6% 34,3% 31,6% 33,8% 36,6% 35,3% 38,0% 37,4%

22 Evolutievrouwelijkeactoren (Non-fictie, per zender) Een (N=6201) Canvas (N=1744) Ketnet (N=2126) Totaal VRT (N=10071) 34,6% 30,5% 34,0% 33,8% 31,7% 33,5% 33,5% 25,8% 29,3% 26,8% 28,6% 25,3% 27,2% 29,8% 41,4% 38,6% 40,5% 43,9% 43,6% 46,3% 46,3% 34,3% 31,6% 33,8% 35,1% 32,9% 35,2% 35,6% % vrouw 2009 % vrouw 2011 % vrouw 2012 % vrouw 2013 % vrouw 2014 % vrouw 2015 %vrouw 2016

23 Evolutievrouwelijkeactoren (Fictie, per zender) 42,9% 44,2% 47,6% Een (N=986) 45,7% 48,0% 50,2% 52,0% Canvas (N=26) Ketnet (N=2386) Totaal Vrt (N=3398) 36,0% 36,0% 36,1% 33,0% 47,0% 30,8% 33,0% 34,7% 37,7% 40,1% 41,9% 42,4% 39,3% 38,0% 41,1% 41,5% 41,5% 43,1% 44,8% 42,9% % vrouw 2009 % vrouw 2011 % vrouw 2012 % vrouw 2013 % vrouw 2014 % vrouw 2015 % vrouw 2016

24 Geslachtsdiversiteit: Besluit VRT haalt ruim minimaal streefcijfer: 37,4% Net onder het cijfer van 2015 (toen overal sterke vooruitgang) Meervrouwenin eenpubliekerol(maar kloofblijft) Eén: 36,0% Minimaal streefcijfer gehaald, stabiel. Voor Non-fictie apart blijfthet nipt(33,5%), voorfictieiser het overwicht(nipt) vrouwelijk Ketnet: 42,6% Geen verdere vooruitgang, wel het dichtst bij evenwicht. Canvas: 29,4% Langzaam op weg naar het minimale streefcijfer Wel iets beter buiten dan binnen primetime

25 Leeftijddiversiteit

26 Diversiteit naarleeftijdin prime-time (2016) Vgl. met bevolkingscijfers Vlaanderen 1% 1% 1% 5% 6% 2% 1% 4% 7% 23% 19% 27% 25% 5% 14% 20% 50% 50% 16% 14% 4% 3% 24% 41% 41% 19% 8% 27% 13% 21% hoge leeftijd (80+) senior (65-80) middelbaar (50-64) volwassene (30-49) jong volwassene (19-29) min 18-jarige

27 Evolutieleeftijdsdiversiteit (allevrt-zenders) 41,4 8,6 8 18,5 18,6 4,8 VRT 2009 (N=2458) VRT 2011 (N=2048) VRT 2012 (N=6457) VRT 2013 (N=9023) VRT 2014 (N=9317) VRT 2015 (N=8481) VRT 2016 (N=8513)

28 Leeftijdsdiversiteit: Besluit In lijnmet eerdereedities Aandeel-18-jarigen en 65-plussers blijft laag, weinig evolutie(wel iets meer ouderen) Vrouwelijke actoren zijn ook vaak jonger(bij-18 en +65 geen onevenwicht) Ketnet: Shift van -12 naar12-18 zetzichdoor, nu ookin non-fictie. In 2016 meer aandacht voor de oudere generatie(30+, 50+ en 65+). Canvas: Blijft relatief middelbaar en oud, zonder tekenen van verandering(integendeel). Eén: meer ouderen, maar minder jongeren.

29 Diversiteit naar handicap

30 Handicap per zender(2016, Prime-time) 1,2% 0,4% 0,7% 0,9% Een (N=3988) Canvas (N=1590) Ketnet (N=2947) Vrt Totaal (N=8525)

31 Evolutiehandicap TotaalVRT ( , primetime) 0,7% 1,1% 1,0% 0,7% 1,1% 0,9% 0,9% VRT 2009 (N=2468) VRT 2011 (N=2049) VRT 2012 (N=6457) VRT 2013 (N=9077) VRT 2014 (N=8397) VRT 2015 (N=8505) VRT 2016 (N=8525)

32 Handicap: Besluit Er zijn0,9% gehandicaptente zienop VRT Dat wasookexact het aantalvan 2015, minderdan in 2014 Eén: 1,2% Relatief stabiel, hoogste cijfer van de drie zenders Ketnet: 0,7% Licht herpakt(na lager cijfer in 2015) Canvas: 0,4% Blijft laag Algemeen: weinigpersonenmet eenhandicap zichtbaar op televisie. Vaak fysieke handicaps.

33 Algemeneconclusie Ethnisch-culturele diversiteit VRT haalt minimale streefcijfers van ruim: 8,0% Eerder stabiel of lichte achteruitgang Beter in primetime dan erbuiten, meer Nieuwe Vlamingen spreken Nederlands Geslacht VRT haalt mininaal streefcijfer: 37,4% Eénhaalthet maar niptvoornon-fictie, zeerruimvoor Fictie Canvas apart haalt minimaal streefcijfer nog niet (wel verdere verbetering) Sommigeleeftijdsgroepen(jeugd, ouderen) genderneutraal of zelfs overwegend vrouwelijk

34 Algemeneconclusie Leeftijd Aandeel-18-jarigen en 65-plussers blijftover het algemeen laag, al zijn er lichte verbeteringen op alle zenders wat betreft ouderen. Handicap Weinig mensen met een handicap zichtbaar, vooral fysieke handicaps zichtbaar De verhoudingen blijven ook intact: Eén toont meer mensenmet eenhandicap dan Ketnet, en eenpak meerdan Canvas.

35 Algemeneconclusie Allessameneenlicht positiefverhaal. Het meeste van de vrij spectaculaire vooruitgang op vlak van Nieuwe Vlamingen en geslacht van MD 2015 behouden. VRT haaltof benadertniet alleenin het algemeen, maar ook per zender en per genre de minimale streefcijfers. Toch lijken de meeste opwaartse trends te vroeg af te botten. Werkpunten Iedereen: Aandeelmensenmet eenhandicap op het scherm, dit evolueert eigenlijk niet. Canvas: doorgaan met meer vrouwelijke actoren(vooral nonfictie). Ouderemensenkrijgenwatmeeraandacht(op ééntenkostevan jongeren).