FYRA: hoe een hogesnelheidstrein op een zijspoor belandde
|
|
- Jurgen Vedder
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 FYRA: hoe een hogesnelheidstrein op een zijspoor belandde Voorbehoud De FYRA case is een weergave van het proces van besluitvorming inzake de aankoop van een complex vervoerssysteem. De case beschrijving pretendeert niet volledig te zijn. Noodzakelijke documenten bleken niet verkrijgbaar. Daarnaast is de case FYRA onderwerp van parlementair onderzoek waarbij sprake is van voortschrijdend inzicht. Dat betekent dat de hier geboden inzichten Djdelijke waarde hebben. De case is geanalyseerd vanuit een contracdng- en inkoopperspecdef. De analyse levert enkele interessante inzichten op voor de inkoop- en aanbestedingsprakdjk. Met als doel: dit soort ernsdge problemen in de toekomst te voorkomen voor alle pardjen. 1
2 FYRA: hoe een hogesnelheidstrein op een zijspoor belandde Proof of answer FYRA case Case analysis: how to proceed Describe the history of the reladonship Check the facts Check what has been agreed and documented Decide about your analydcal framework Apply your analydcal framework IdenDfy the core problems Assess liability versus responsibility your legal posidon your business posidon 8. Explore alternadve soludons 9. Decide about preferred soludon 10. Prevent to go to court as long as you can 2
3 FYRA case Timeline Eind jaren december December Idee Hogesnelheidslijn Aanleg HSL Zuid Stuurgroep ingesteld voor aanschaf materieel HSA wint aanbesteding HLS voor 148 miljoen Stuurgroep hee] specificade gereed Ansaldo Breda haalt targets in deal met Denemarken niet HSA informeert V&W dat vervoersprognose naar beneden moet worden bijgesteld; en dat condnuiteit HSA niet is gewaarborgd Aanbesteding treinmaterieel door HSA: twee bieders blijven over (Alsthom en AB) AB wint ent tekent contract: NMBS bestelt 3 FYRA s, NS bestelt 16 FYRA s, te leveren in 2007 Onderzoek commissie Duyvestein naar aanleg HSL Geheime nodde over gebrekkige competendes AB NL en B maken nieuwe afspraken over frequende, aanpassingen in TSI s FYRA zal niet in 2007 worden geleverd FYRA case Timeline December 2006 CerDficate of Access HSL Zuid na test met Zwitsers materieel 2008 HSA luidt de noodklok: gaat zonder financiele steun failliet. V&W gee] financiele steun. 500 testriien uitgevoerd door NS op HSL Zuid traject NS huurt extern materieel in om over HSL Zuid te rijden onder naam FYRA tussen Amsterdam en Roierdam. Dit gaat niet zonder problemen. April 2009 Eerste FYRA geleverd; NS begint met testriien December 2009 Thalys treinen rijden over HSL Zuid traject 2010 Nieuw onderzoek naar haalbaarheid business case HSA November 2011 Denemarken haalt AB materieel uit dienstregeling na veiligheidsincidenten 9 december 2012 Eerste rit FYRA Begin 2012 Kamermeerderheid gee] NS concessie voor exploitade HSL Zuid voor 10 jaar Juni 2012 Eerste FYRA V250 rijdt in NL en verkrijgt cerdficaat 9-18 januari % van de FYRA V250 riien halen eindbestemming niet (oorzaak: sneeuw en mankementen) 18 januari 2013 FYRA uit dienstregeling gehaald 20 januari 2013 NS en NMBS stellen AB aansprakelijk: overige FYRA s worden gannuleerd. 30- mei 2013 NS besluit te stoppen met FYRA/AB en maakt dit op 3 juni bekend (NMBS op 31 mei) Zomer 2013 Tweede Kamer besluit tot Parlementaire Enquete 3
4 FYRA case Timeline Huidige stand van zaken: Alle treinstellen op non acdef gezet, geparkeerd op Watergraafsmeer Er is 120 miljoen uitgegeven aan 9 treinstellen, 80 miljoen vastgelegd in bankgarande In 2012 hee] NS een claim ingediend bij AB van 60 miljoen wegens te late oplevering Wat is tussen pardjen overeengekomen? Design & Construct Contract Contract for plant and design build (Design & Build contract) The contractor designs and provides, in accordance with the client s requirements, plant and/or other works May include any combinadon of civil, mechanical, electrical and/or construcdon works. Ontwerp specificade Vijf criteria: 1) prijs per volwaardige zitplaats, 2) technische en funcdonele kwaliteit, 3) de mate waarin ingebouwde technologieën al zijn bewezen, 4) geschaie levensduur, en 5) nazorg. Het prijs element bepaalde 70 % van de eindscore. 4
5 Contract models Contract model Construct Design&Construct EPC / Turnkey DBFM DBFMO Project stages IniDate Responsibility employer Research DefiniDon Basic design Detailed design Joint Responsibility Responsibility Contractor Final design Technical design Project start up Project execudon Maintenance As agreed OperaDon Financing FYRA case V&W NS Financial Services Gebruiks- ovk ExploitaDeo vk NS Concessie ovk Stuurgroep HSA Tweede kamer D&C Ansaldo Breda Adviseurs: BCG, Lloyds, Concept Risk, Vienna Arsenaal, MoiMacdonald, E&Y, BelcoRay, ILT, Advocaten Onduidelijk: Wie is opdrachtgever? inhoud tender- documenten? prestade eisen en gebruikseisen? inhoud D&C contract? onderhoud en reservedelen rol Nedtrain? 5
6 DefiniDes en begripsaqakening Contract management DefiniDon: Contract management is the process that ensures all pardes to a contract fully meet their obligadons, in order to sadsfy the operadonal objecdves of the contract and the strategic business goals of the customer. DefiniDes en begripsaqakening Contract management DefiniDon: Contract management is the process that ensures all pardes to a contract fully meet their obligadons, in order to sadsfy the operadonal objecdves of the contract and the strategic business goals of the customer. 6
7 DefiniDes en begripsaqakening DiagnosDc Framework DefiniDes en begripsaqakening Contract management 1. Basic design and engineering 2. Sending out invitadon for tender 3. Contract negodadon and closure 4. Detailed project engineering and planning 5. Subcontrac- Dng and procurement 5. Project execudon 6. TesDng and delivery 7. Maintenance and guarantee 8. Claims handling 7
8 DefiniDes en begripsaqakening Contractmanagement proces Pre- contractuele fase Contractuele fase Post- contractuele fase Context Grote druk op het project als gevolg van uitkomsten concessie verlening HSA: met 148 miljoen aan exploitadekosten was er geen posideve business case gevolg: minder geld beschikbaar voor aanschaf treinen.. 8
9 Governance Onduidelijk is wie eindverantwoordelijk is voor dit project, wie verantwoordelijk was voor de gehele aansturing van dit project: Stuurgroep: beslissend voor uitkomsten tender proces en leverancierskeuze NSFS: feitelijke opdrachtgever, maar geen inhoudelijke kennis NS: inhoudelijke kennis, maar geen opdrachtgever Pre- contractuele fase: SpecificaDe: FuncDonele specificade, maar onduidelijkheid over prestade eisen Onduidelijk waarom gekozen voor een geheel nieuw ontwerp Uitgangspunt: proven technologies, maar dit is niet gehanteerd ERTMS systeem was nog nergens operadoneel; toch als ontwerpeis genomen Pre- contractuele fase: Tenderproces: onderworpen aan Europese richtlijnen SelecDeproces: van 8 à 7 à 4 à 2 à 1 leverancier Hoe hee] prekwalificade plaatsgevonden: site audits uitgevoerd? ReferenDebezoeken uitgevoerd? Met markdnformade (ervaringen Denemarken,Noorwegen, Zweden) is niets gedaan Financiele situade leveranciers bekend maar niets mee gedaan Beoordeling voorstellen leveranciers: Oorspronkelijke voorstel van AB voldeed niet aan eisen AB in staat gesteld Djdens tenderfase aanbieding te herzien (andere aanbieders niet in de gelegenheid gesteld) Tijdens de tenderfase werd het aantal te bestellen treinstellen gewijzigd; hierop haakten enkele aanbieders af 9
10 Pre- contractuele fase: Tenderproces: onderworpen aan Europese richtlijnen Vijf criteria: 1) prijs per volwaardige zitplaats, 2) technische en funcdonele kwaliteit, 3) de mate waarin ingebouwde technologieën al zijn bewezen, 4) geschaie levensduur, en 5) nazorg. Het prijs element bepaalde 70 % van de eindscore. In zee gaan met een nieuwe fabrikant voor de levering van een nieuw product in een complexe governance struktuur houdt een enorm risico in wijzigingen Djdens tenderfase roepen de vraag op in hoeverre de opdrachtgever rechtmadg hee] gehandeld Op het moment van contractering was al duidelijk dat AB de overeengekomen leverdjd niet zou halen waarom is men toch de overeenkomst met AB aangegaan? ReferenDes AB waren negadef Er lijkt sprake van ernsdg mismanagement 10
11 Contractuele fase: D&C contract veronderstelt ontwerpverantwoordelijkheid bij fabrikant..djdens de producde werd AB lasdggevallen met de nodige ontwerpwijzigingen als gevolg van wijzigingen in de TSI s. D&C contract houdt fabrikant aansprakelijk voor het funcdoneren van het geleverde conform opdrachtgever s gebruikseisen D&C contract houdt fabrikant aansprakelijk voor verkrijgen benodigde cerdficaten Tijdens producdefase zo min mogelijk VZW s vanuit OG wenselijk Vraag: in hoeverre dient een OG zich te informeren over de voortgang en uitvoering werkzaamheden ON? Post- contractuele fase: Testen en afname: Hoe hee] FYRA zowel in B als in NL vereiste cerdficaten kunnen verkrijgen? Wat is de rol van de cerdficerende instandes geweest? Dit ondanks de vele technische mankementen Djdens de vele testriien CommunicaDe: OG hee] onvoldoende zicht gehouden op voortgang werkzaamheden Werkbezoeken aan AB resulteerden in gerede twijfel over AB s vakmanschap en kwaliteitsborging Zeer weinig AB funcdonarissen waren de Engelse taal machdg Zeer weinig NS funcdonarissen waren het Italiaans machdg Onduidelijk hoe communicade tussen pardjen was gestructureerd wijze waarop eea in de prakdjk verliep maakt een chaodsche indruk Tijdens de uitvoeringsfase hee] OG onvoldoende zicht gehouden en controle uitgeoefend op de door AB uitgevoerde werkzaamheden fieldexpediDng door ervaren auditors was op zijn plaats geweest. 11
12 FYRA case Juridische poside Ieder D&C contract kan ontbonden worden wegens fundamental default.. Eerst in gebreke stellen is gebeurd Met termijn om zaken te herstellen AB kreeg 3 maanden Rapport van MoiMacDonald is duidelijk inzake gebreken Daarbij kan het feit dat men cerdficade hee] verkregen niet als excuus dienen AB zal moeten opdraaien voor de schade.deze is vermoedelijk contractueel afgetopt ( gecapt ) Wellicht kan AB vergoeding krijgen voor in opdracht van NS uitgevoerde technische wijzigingen in AB zal vermoedelijk verzoeken om onasankelijk technisch onderzoek dat zal resulteren in een conclusie dat de treinen kunnen Djden met minder reparades die meer Djd vergen dan de gestelde 3 maanden De uitspraak van de rechter zal vermoedelijk wel 2-3 jaar op zich laten wachten een business oplossing lijkt niet meer haalbaar. Fyra case Dat de FYRA case gelopen is zoals zij gelopen is, is geen toeval: De veel te hoge concessieprijs zeie HSA en haar aandeelhouders onder grote budgeiaire druk hierdoor bleef er minder geld over voor de aanschaf van materieel De complexe governance struktuur die naar het zich liet aanzien autonoom ontstond, maakte een adequate sturing van dit complexe traject met Dentallen verschillende stakeholders met verschillende belangen onmogelijk De keuze mbt een geheel nieuw te ontwikkelen trein is alle pardjen boven de macht gegaan en is gezien het aantal treinstellen als volstrekt onrealisdsch te kwalificeren De gevolgde aanbestedingsprocedure is gebrekkig geweest en op punten ook onrechtmadg oorspronkelijk gehanteerde uitgangspunten zijn niet aangehouden Door opportunisdsch handelen is men uitgekomen bij een leverancier die ook op voorhand niet was gekwalificeerd Daarbij hee] men onvoldoende toezicht en controle uitgeoefend op het werk Hetgeen hee] geresulteerd in een enorme maatschappelijke schade De contractvorm waarvoor gekozen is zal vermoedelijk een beperkte damage control mogelijk maken eea asankelijk van de vraag of AB als onderneming zal overleven. 12
13 Leerpunten In geval van complexe aanbestedingstrajecten is het van groot belang: Een goede governance struktuur waarin duidelijk is wie beslist en wie stuurt Een goede specificade van wat men voor ogen hee]: Technische specificade à construct contract/uav contract FuncDonele specificade à D&C contract/epc contract Een rechtmadg tendertraject waarbij de EG beginselen worden gerespecteerd gericht op het selecteren van een leverancier met bewezen bekwaamheden Een goed gekozen contractvorm waarin rechten, plichten van pardjen zijn aangegeven Een grondige risico analyse die als basis kan dienen voor de communicade tussen pardjen Een professionele planning and controlstruktuur waarbij pardjen elkaar op de hoogte houden van vorderingen en problemen en contractuele afspraken worden bewaakt Een goede persoonlijke verstandhouding tussen alle betrokken sleutelfuncdonarissen. Iedere opdrachtgever krijgt de leverancier die hij verdient! 13
ERVARING MET BEST VALUE PROCUREMENT ALS OPDRACHTGEVER BIJ GEMEENTE SCHIEDAM
ERVARING MET BEST VALUE PROCUREMENT ALS OPDRACHTGEVER BIJ GEMEENTE SCHIEDAM Even voorstellen 1. Jan Hendrik Bouman 2. Werkzaam bij Inter Project Management 3. Gedetacheerd als Algemeen projectleider bij
Nadere informatieHet is noodzakelijk om dit proces zorgvuldig te doorlopen en de rapportages en het voorstel voor het alternatief zorgvuldig te beoordelen.
> Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Plesmanweg 1-6 2597 JG Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456
Nadere informatiePresentatie Infraspeed voor Vereniging Publiek Vervoerrecht 5 June 2014. 5 Juni 2014 Infraspeed Presentatie voor Vereniging Publiek Vervoersrecht
Presentatie Infraspeed voor Vereniging Publiek Vervoerrecht 5 June 2014 1 Inhoud presentatie Korte geschiedenis van het HSL Zuid-project Infraspeed organisatie, contracten en betalingen De klant Enige
Nadere informatieISO 9001: Business in Control 2.0
ISO 9001: 2015 Business in Control 2.0 Waarom Geintegreerd toepassen verschillende management normen Betere aansluiting normen op de strategie; zorgen voor een goede inbedding in de bedrijfsvoering WAAROM
Nadere informatieDe opdrachtgever van DBFM(O)
De opdrachtgever van DBFM(O) Rob Peters DACE contactbijeenkomst Soest Innovatieve contractvormen DBFM(O) Innovatief aanbesteden Life cycle Fysieke beschikbaarheid Operationele beschikbaarheid Bezettingsgraad
Nadere informatieTFS als perfecte tool voor Scrum
TFS als perfecte tool voor Scrum René van Osnabrugge renevo@delta-n.nl About me René van Osnabrugge Communicate @renevo renevo@delta-n.nl http://osnabrugge.wordpress.com Agenda Wat is Scrum? Wat is ALM
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2005 2006 22 026 Nederlands deel van een hogesnelheidsspoorverbinding Amsterdam-Brussel-Parijs en Utrecht-Arnhem-Duitse grens Nr. 236 BRIEF VAN DE MINISTER
Nadere informatieWat is het echte verhaal van Ketensamenwerking?
Workshop Ketensamenwerking Wat is het echte verhaal van Ketensamenwerking? Prof.dr. Jack AA van der Veen evofenedex Leerstoel Supply Chain Management Nyenrode Business Universiteit Buiding Inspiration
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2005 2006 22 026 Nederlands deel van een hogesnelheidsspoorverbinding Amsterdam Brussel Parijs en Utrecht Arnhem Duitse grens Nr. 237 BRIEF VAN DE MINISTER
Nadere informatieOpleiding PECB IT Governance.
Opleiding PECB IT Governance www.bpmo-academy.nl Wat is IT Governance? Information Technology (IT) governance, ook wel ICT-besturing genoemd, is een onderdeel van het integrale Corporate governance (ondernemingsbestuur)
Nadere informatie2013D03487 LIJST VAN VRAGEN
2013D03487 LIJST VAN VRAGEN Nr Vraag 1 Kunt u in een tijdslijn uiteenzetten wanneer er welke cruciale beslispunten zijn genomen in het complete Fyra-dossier zoals dat vanaf 2000 is ingezet? Kunt u een
Nadere informatieOpleiding PECB ISO 9001 Quality Manager.
Opleiding PECB ISO 9001 Quality Manager www.bpmo-academy.nl Wat is kwaliteitsmanagement? Kwaliteitsmanagement beoogt aan te sturen op het verbeteren van kwaliteit. Tevens houdt het zich bezig met het verbinden
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2014 2015 22 026 Nederlands deel van een hogesnelheidsspoorverbinding Amsterdam-Brussel-Parijs en Utrecht-Arnhem-Duitse grens Nr. 480 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS
Nadere informatieDe voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG. Datum 17 juni 2013 Betreft Proces vergunningverlening V250
> Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Plesmanweg 1-6 2597 JG Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456
Nadere informatie2010 Integrated reporting
2010 Integrated reporting Source: Discussion Paper, IIRC, September 2011 1 20/80 2 Source: The International framework, IIRC, December 2013 3 Integrated reporting in eight questions Organizational
Nadere informatie(Big) Data in het sociaal domein
(Big) Data in het sociaal domein Congres Sociaal: sturen op gemeentelijke ambities 03-11-2016 Even voorstellen Laudy Konings Lkonings@deloitte.nl 06 1100 3917 Romain Dohmen rdohmen@deloitte.nl 06 2078
Nadere informatiewijzer in aanbesteden
wijzer in aanbesteden investeren in Het voortraject betaalt zich later uit Lisa Bloem, Danny Bosman Een architect of adviseur inhuren (dienst), nieuw kantoormeubilair kopen (levering) of een nieuw gemeentehuis
Nadere informatieOppepper serie 1 Wind op land contractmanagement Sessie 1: De Turbine Tender
Oppepper serie 1 Wind op land contractmanagement Sessie 1: De Turbine Tender INTRODUCTIE Wie, wat en waar 2 INTRODUCTIE Veiligheid Verzamelpunt 3 INTRODUCTIE BLIX Consultancy - Onafhankelijk adviesbureau
Nadere informatieDe waterbouwer van de toekomst
De waterbouwer van de toekomst Op zoek naar zijn bagage Sander Dekker, Van Oord Nederland, 7 maart 2013 Copyright Van Oord 2012 1 Toch zouden de watertovenaars machteloos zijn, wanneer ze, om hun grote
Nadere informatieActivant Prophet 21. Prophet 21 Version 12.0 Upgrade Information
Activant Prophet 21 Prophet 21 Version 12.0 Upgrade Information This class is designed for Customers interested in upgrading to version 12.0 IT staff responsible for the managing of the Prophet 21 system
Nadere informatieDe voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG
> Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Rijnstraat 8 2515 XP Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456 0000
Nadere informatieNMBS start met treindienst in Noorderkempen vanaf 15 juni
NMBS start met treindienst in Noorderkempen vanaf 15 juni Oplossing voor technische problemen in samenwerking met Alstom Vanaf 15 juni kan zonder enig veiligheidsrisico een treindienst ingelegd worden
Nadere informatieINTERNATIONAL STANDARD ON AUDITING 560 GEBEURTENISSEN NA DE EINDDATUM VAN DE PERIODE
INTERNATIONAL STANDARD ON AUDITING 560 GEBEURTENISSEN NA DE EINDDATUM VAN DE PERIODE INHOUDSOPGAVE Paragraaf Inleiding... 1-3 Definities... 4 Gebeurtenissen die zich vóór de datum van de controleverklaring
Nadere informatieAan de voorzitter van Provinciale Staten in de provincie Drenthe De heer J. Tichelaar Postbus 122 9400 AC Assen. Datum: 27 juni 2013
Aan de voorzitter van Provinciale Staten in de provincie Drenthe De heer J. Tichelaar Postbus 122 9400 AC Assen. Datum: 27 juni 2013 Betreft: schriftelijke vragen ex artikel 41 Reglement van orde voor
Nadere informatieVergaderen in het Engels
Vergaderen in het Engels In dit artikel beschrijven we verschillende situaties die zich kunnen voordoen tijdens een business meeting. Na het doorlopen van deze zinnen zal je genoeg kennis hebben om je
Nadere informatieOUTSOURCING In dit document wordt het begrip outscourcing of aanbesteding nader toegelicht.
OUTSOURCING In dit document wordt het begrip outscourcing of aanbesteding nader toegelicht. Vormen van outsourcing In praktijk zien we verschillende vormen van outsourcing die we verder niet toelichten
Nadere informatieONDERZOEKSVOORSTEL PARLEMENTAIRE ENQUÊTE FYRA. 1. Inleiding
ONDERZOEKSVOORSTEL PARLEMENTAIRE ENQUÊTE FYRA 1. Inleiding Aanleiding De problemen rond de Fyra en de publieke verontwaardiging hierover zijn voor de vaste Kamercommissie voor Infrastructuur en Milieu
Nadere informatieGeneral info on using shopping carts with Ingenico epayments
Inhoudsopgave 1. Disclaimer 2. What is a PSPID? 3. What is an API user? How is it different from other users? 4. What is an operation code? And should I choose "Authorisation" or "Sale"? 5. What is an
Nadere informatieWat komt er op ons af?
BUSINESS ASSURANCE ISO 45001 Wat komt er op ons af? Apply veiligheidsdag Hans Snoeren 25 mei 2016 1 EHS Conversion_01_Introduction_Rev 0 SAFER, SMARTER, GREENER Introductions Planning ontwikkeling ISO
Nadere informatiePROces management. To manage is to work the process, to lead is to own the process. Obstacles are just nature s way of showing us what we can do.
PROces management To manage is to work the process, to lead is to own the process. Obstacles are just nature s way of showing us what we can do. Proces management betre. het richten, inrichten en verrichten
Nadere informatieThemabijeenkomst Verbonden Partijen. Emmen, 18 februari 2013 Mr. Frank A.H.M. van Attekum Deloitte Consulting B.V.
Themabijeenkomst Verbonden Partijen Emmen, 18 februari 2013 Mr. Frank A.H.M. van Attekum Deloitte Consulting B.V. Agenda Onderwerp Voorstellen, inleiding en verwachtingen Gemeentelijke taken in perspectief
Nadere informatie2 e webinar herziening ISO 14001
2 e webinar herziening ISO 14001 Webinar SCCM 25 september 2014 Frans Stuyt Doel 2 e webinar herziening ISO 14001 Planning vervolg herziening Overgangsperiode certificaten Korte samenvatting 1 e webinar
Nadere informatieLife Cycle Denken & Integraal Ontwerpen. Amersfoort Roderik Schunck Eric Bom Danny Boers
Life Cycle Denken & Integraal Ontwerpen Amersfoort 2-2-2009 Roderik Schunck Eric Bom Danny Boers Agenda Deel 1 Terugblik bijeenkomst 2008 Waarom Life Cycle Denken en Integraal Ontwerpen? (Marktvraag) Verbinding
Nadere informatieHelp je Power BI Analytics project om zeep 6 succesfactoren. Marc Wijnberg Gebruikersdag 2018
Help je Power BI Analytics project om zeep 6 succesfactoren Marc Wijnberg Gebruikersdag 2018 20+ jaren ervaring in Business Intelligence BI & Analytics Projectendokter Trainer en Partner Sorsebridge Agile
Nadere informatieVAN INFRAPROVIDER NAAR NETWERKMANAGER DBFM-A15 MaVa. Jaap Zeilmaker projectdirecteur
VAN INFRAPROVIDER NAAR NETWERKMANAGER DBFM-A15 MaVa Jaap Zeilmaker projectdirecteur 1-12-2011 Leitmotief niet het object staat centraal maar de functie die het object vervult. Ontwikkeling komt voort uit
Nadere informatieRegie uit een andere Branche. Hoe om te gaan met de vraag en de levering. Facto Magazine Congres 12 mei 2009. www.quintgroup.com
Regie uit een andere Branche Facto Magazine Congres 12 mei 2009 Hoe om te gaan met de vraag en de levering THIS DOCUMENT CONTAINS PROPRIETARY INFORMATION, WHICH IS PROTECTED BY COPYRIGHT. ALL RIGHTS RESERVED.
Nadere informatieVoorkom pijnlijke verrassingen Nieuwe Controleaanpak Belastingdienst. Presentator: Remko Geveke
Voorkom pijnlijke verrassingen Nieuwe Controleaanpak Belastingdienst Presentator: Remko Geveke Start webinar: 08:30 uur Agenda Nieuwe Controleaanpak Belastingdienst Verticaal Toezicht vs. Horizontaal Toezicht
Nadere informatieRaadsvoorstel ISE - Intentieovereenkomst
gemeente Eindhoven 16R6733 Raadsnummer Inboeknummer 16bst00378 Beslisdatum B&W 22 maart 2016 Dossiernummer 16.12.252 Raadsvoorstel ISE - Intentieovereenkomst Inleiding In 2005 heeft uw gemeenteraad ingestemd
Nadere informatieVerantwoording en controle in het Sociaal Domein. Drs. A.B. (Toby) Bergshoeff RA 17 november 2016
Verantwoording en controle in het Sociaal Domein Drs. A.B. (Toby) Bergshoeff RA 17 november 2016 Agenda Verantwoording en controle in het Sociaal Domein 1. Terugblik 2015 Ruim 50% van de gemeenten geen
Nadere informatieContractmanagement voor Software-ontwikkeling
Contractmanagement voor Software-ontwikkeling Presentatie PIANO / NEVI Regionale bijeenkomst Den Haag nieuwe inzichten in contracteren en besturen November 2009 Marcel Blommestijn 2 Doel van deze presentatie
Nadere informatieInnovatief opdrachtgeverschap
Innovatief opdrachtgeverschap CBZ Bouwdag Verpleging en Verzorging Bussum, 6 maart 2008 Inhoud TNO en innovatief opdrachtgeverschap Waarom geïntegreerd contract? Wat kunnen we leren uit andere sectoren?
Nadere informatieNVB Strategie-implementatie en verandering
NVB Strategie-implementatie en verandering Dr. Jeroen van der Velden Associate professor Strategy alignment Co-director Strategy center Nyenrode Business Universiteit Dr. Jeroen van der Velden Associate
Nadere informatie13.30 uur Welkom uur Inzicht en ontwikkelingen rondom Best Value uur Eerste ronde praktijkcases uur Koffie/thee pauze
Eventuele subtitel Best Value 13.30 uur Welkom 13.35 uur Inzicht en ontwikkelingen rondom Best Value 14.15 uur Eerste ronde praktijkcases 15.15 uur Koffie/thee pauze 15.30 uur Tweede ronde praktijkcases
Nadere informatiePLM & CAD Consultancy
2 Over USG 3 Facts & Figures PARTNERS Elke maand helpen we 90.000 mensen aan het werk via ons netwerk van 5.195 medewerkers in 944 kantoren in 8 landen. Dit maakt ons de 2de grootste speler in de Nederlandse
Nadere informatieContractmanagement bij NS Mirjam Kop/André Mulder
Contractmanagement bij NS Mirjam Kop/André Mulder Wij helpen u graag Onze medewerkers staan voor u klaar om u een goede reis te bezorgen Agenda Even voorstellen Wat is contractmanagement Hoe heeft NS dit
Nadere informatieSessie 16: VOOR- EN NADELEN VAN BVP: HOE MAAK JE KEUZES? J e r o e n v a n d e R i j t
Sessie 16: VOOR- EN NADELEN VAN BVP: HOE MAAK JE KEUZES? J e r o e n v a n d e R i j t WIE BEN IK? Mede-oprichter van Best Value Group met Wiebe Witteveen & Wencke Heijblok Met Best Value bezig sinds 2006
Nadere informatieIdentity & Access Management & Cloud Computing
Identity & Access Management & Cloud Computing Emanuël van der Hulst Edwin Sturrus KPMG IT Advisory 11 juni 2015 Cloud Architect Alliance Introductie Emanuël van der Hulst RE CRISC KPMG IT Advisory Information
Nadere informatieArjan Geertsema. Marco van der Wijst
Arjan Geertsema Marco van der Wijst Ervaring traditionele aanbestedingen Opgave Gemeente Groningen Vindt de aanbieder die boven het maaiveld uitsteekt en sluit hiermee een (raam)overeenkomst van 1 jaar
Nadere informatieChecklist Slimme vragenlijst regievoering
Checklist Slimme vragenlijst regievoering versie 2.0 Slimme vragenlijst Leveranciersselectie Hoe stel ik vast dat dit beste leverancier is? Welke criteria hanteer ik daarbij? Wat als het selectieproces
Nadere informatieINFORMATIEBIJEENKOMST ESFRI ROADMAP 2016 HANS CHANG (KNAW) EN LEO LE DUC (OCW)
INFORMATIEBIJEENKOMST ESFRI ROADMAP 2016 HANS CHANG (KNAW) EN LEO LE DUC (OCW) 14 november 2014 2 PROGRAMMA ESFRI Roadmap, wat is het en waar doen we het voor? Roadmap 2016 Verschillen met vorige Schets
Nadere informatieniet in gevaar komt. Datum: Informerend Datum: Adviserend
Oplegvel 1. Onderwerp Bovenregionale samenwerking Gecertificeerde instellingen (GI s) 2. Rol van het Platformtaak volgens Dagelijks Bestuur samenwerkingsorgaan Holland Rijnland 3. Regionaal belang Door
Nadere informatieHet verduurzamen van maatschappelijk vastgoed m.b.v. ESCO s. Hans Hörter, Commercieel Adviseur DWA installatie- en energieadvies
18-12-2012 1 Het verduurzamen van maatschappelijk vastgoed m.b.v. ESCO s Hans Hörter, Commercieel Adviseur DWA installatie- en energieadvies Onderwerpen Achtergrond: waarom gebeurt er zo weinig? Wat is
Nadere informatieRisico s van Technologisch Succes in digitale transformatie S T R A T E G I C A D V I S O R
Risico s van Technologisch Succes in digitale transformatie 2e Risk Event 2019 11 april 2019 The S T R A T E G I C A D V I S O R Ymanagement school of the autonomous University of Antwerp 2 Prof. dr. Hans
Nadere informatieContractmanagement voor Software-ontwikkeling
Contractmanagement voor Software-ontwikkeling nieuwe inzichten in contracteren en besturen Presentatie PIANO / NEVI Regionale bijeenkomst Zwolle Oktober 2009 Ralph Hofman 2 Doel van deze presentatie De
Nadere informatieAMC Seminar 2009 Dr.Ir. Leo A.M. van Dongen Directeur NedTrain Fleet Services
Rolling Stock Life-Cycle Logistics AMC Seminar 2009 Dr.Ir. Leo A.M. van Dongen Directeur NedTrain Fleet Services NedTrain: Wie zijn we? Onderdeel van NS Concern Onderhoudsbedrijf van rollend materieel
Nadere informatieVan Commissionaire naar LRD?
Van Commissionaire naar LRD? Internationale jurisprudentie en bewegingen in het OESO commentaar over het begrip vaste inrichting (Quo Vadis?) Mirko Marinc, Michiel Bijloo, Jan Willem Gerritsen Agenda Introductie
Nadere informatieParlementaire enquête Fyra
1 Stenografisch verslag van een openbaar verhoor in het kader van de parlementaire enquêtecommissie Fyra op 27 mei 2015 in de Enquêtezaal van het Logement te Den Haag. Gehoord wordt: de heer Eland (custom
Nadere informatieNieuwe contractvormen en projectcontrol
Nieuwe contractvormen en projectcontrol Rin-Sjoerd Zijlstra 12 juni 2014 Agenda Projecten in het nieuws Nieuwe kijk op projecten? Projectfalen en contractvorm Keuze voor juiste contractvorm Projectcontrol
Nadere informatieEuropese aanbesteding netwerkapparatuur en diensten
Europese aanbesteding netwerkapparatuur en diensten Agenda Voorstellen Aanleiding van de aanbesteding Scope IGEA Deelnemende ROC s Ondersteuning Beginselen Europees aanbesteden Aanbestedingsstrategie Planning
Nadere informatieRECEPTEERKUNDE: PRODUCTZORG EN BEREIDING VAN GENEESMIDDELEN (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM
Read Online and Download Ebook RECEPTEERKUNDE: PRODUCTZORG EN BEREIDING VAN GENEESMIDDELEN (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM DOWNLOAD EBOOK : RECEPTEERKUNDE: PRODUCTZORG EN BEREIDING VAN STAFLEU
Nadere informatie10/09/2013. 4 Maatregelen Nederrijn. Wie zijn we. Wat doen we. Wat doen we anders. Waarom doen we dit? Rijkswaterstaat Boskalis.
Nederland efficiënter beschermen tegen hoogwater 4 Maatregelen Nederrijn 10 september 2013 Waterschap Rivierenland, Tiel Dirk-Jan Zwemmer (PM Boskalis) Jeroen Eikholt (CM ) Wie zijn we Wat doen we Wat
Nadere informatieNEC3 als alternatieve contractvorm in de bouw
Management Advies Automatisering Bouw Huisvesting Vastgoed @brinkgroep NEC3 als alternatieve contractvorm in de bouw Als u zoekt naar samenwerking en vertrouwen Specialisten geïntegreerde contracten en
Nadere informatieBuilding the next economy met Blockchain en real estate. Lelystad Airport, 2 november 2017 BT Event
Building the next economy met Blockchain en real estate Lelystad Airport, 2 november 2017 Blockchain en real estate Programma Wat is blockchain en waarvoor wordt het gebruikt? BlockchaininRealEstate Blockchain
Nadere informatieNationaal Model BIM Protocol
Nationaal Model BIM Protocol Dik Spekkink BIM Loket Kennisdag Schiphol, De praktijk van het BIM Protocol BIM Protocol is een belangrijk document Voorwaarde voor een succesvol BIM-project Wordt vaak opgesteld
Nadere informatieDeze centrale vraag leidt tot de volgende deelvragen, die in het onderzoek beantwoord zullen worden.
Aan: Gemeenteraad van Druten Druten, 27 juli 2015 Geachte voorzitter en leden van de gemeenteraad, In de eerste rekenkamerbrief van 2015 komt inkoop en aanbesteding aan bod. Dit onderwerp heeft grote relevantie,
Nadere informatiemensen, die het maken PRAKTISCHE CHECKLIST OM KOSTEN TE BESPAREN
PRAKTISCHE CHECKLIST OM KOSTEN TE BESPAREN Hoe kan ik in deze tijd kosten besparen, zonder mijn bedrijfsvoering te reorganiseren? De bedrijfskundige experts in de zorg, facility, inkoop en logistiek van
Nadere informatie4 JULI 2018 Een eerste kennismaking met gemeentefinanciën en verbonden partijen voor raadsleden - vragen
4 JULI 2018 Een eerste kennismaking met gemeentefinanciën en verbonden partijen voor raadsleden - vragen Alkmaar Bergen Castricum Heerhugowaard Heiloo Langedijk Uitgeest Hoe verhoud het EMU saldo zich
Nadere informatieHet opschorten van de handel op de Amsterdamse Effectenbeurs Kabir, M.R.
Tilburg University Het opschorten van de handel op de Amsterdamse Effectenbeurs Kabir, M.R. Published in: Bedrijfskunde: Tijdschrift voor Modern Management Publication date: 1991 Link to publication Citation
Nadere informatieDe voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG
a 1 1 > Retouradres: Postbus 20901, 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Plesmanweg 1-6 2597 JG Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T
Nadere informatiePPS in Aruba: PPS contracten in de praktijk. PPP Knowledge Center Aruba Marcelle van Valkenburg Pels Rijcken & Droogleever Fortuijn Mark Birnage
PPS in Aruba: PPS contracten in de praktijk PPP Knowledge Center Aruba Marcelle van Valkenburg Pels Rijcken & Droogleever Fortuijn Mark Birnage PPP Knowledge Center Aruba Ambition Promote and facilitate
Nadere informatieWaarde creatie door Contract Management
Waarde creatie door Contract Management Value Next voor opdrachtgever en opdrachtnemer Herman van den Hoogen M: 06-53.96.36.14 www.hoogen- Procurement.com Nick Piscaer M: 06-37.60.03.12 nick.piscaer@ziggo.nl
Nadere informatieData? Informatie? Kennis! Wijsheid!
Data? Informatie? Kennis! Wijsheid! Ivo Cré, Polis Wat is Polis? Netwerk 70 Europese steden en region s Innovatie Uitwisseling van kennis en ervaringen Europese en internationale initiatieven Europese
Nadere informatieKPMG PROVADA University 5 juni 2018
IFRS 16 voor de vastgoedsector Ben u er klaar voor? KPMG PROVADA University 5 juni 2018 The concept of IFRS 16 2 IFRS 16 Impact on a lessee s financial statements Balance Sheet IAS 17 (Current Standard)
Nadere informatieBEST VALUE PROCUREMENT
1 BEST VALUE PROCUREMENT VOOR DE INKOOP VAN INGENIEURSDIENSTEN Best Value Consulting Programma 2 Introductie Best Value Procurement elementen Eerste ervaringen met BVP: Out of the Box Ingenieursdiensten
Nadere informatieBouwrecht Academie. Meer informatie
Bouwrecht Academie Bouwrecht Academie Het bouwrecht regelt en waarborgt de bouwprocessen. Belangrijk daarbij zijn de afspraken tussen opdrachtgever, architect en aannemer. Goede kennis van bouwrecht is
Nadere informatiePrestatieinkoop Maximale ruimte voor leveranciers!
Prestatieinkoop Maximale ruimte voor leveranciers! 15 november 2012 Jeroen van de Rijt Het probleem VOORBEELDEN. 3 5 TEST VAN KOSTENREDUCTIE NAAR WAARDECREATIE IN INKOOP: AANLEIDING Concurrentiestellen
Nadere informatieWelke factoren beïnvloeden het gezamenlijk leren door leraren? Een systematische literatuurreview Thurlings, M.C.G.; den Brok, P.J.
Welke factoren beïnvloeden het gezamenlijk leren door leraren? Een systematische literatuurreview Thurlings, M.C.G.; den Brok, P.J. Published in: Onderwijs Research Dagen(ORD), 11-12 Juni 2014, Groningen,
Nadere informatieIncidenten in de Cloud. De visie van een Cloud-Provider
Incidenten in de Cloud De visie van een Cloud-Provider Overzicht Cloud Controls Controls in de praktijk Over CloudVPS Cloudhosting avant la lettre Continu in ontwikkeling CloudVPS en de Cloud Wat is Cloud?
Nadere informatieabcdefgh Aan de voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG Geachte voorzitter,
abcdefgh Aan de voorzitter van de Tweede Kamer der StatenGeneraal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Contactpersoon Datum 15 juni 2007 Ons kenmerk RWS/SDG/2007/903 Onderwerp Financiële gevolgen verschuiven aanvangsdatum
Nadere informatieVIOS: Veiligheid In en Om School (Safety In and Around Schools)
VIOS: Veiligheid In en Om School (Safety In and Around Schools) Kim Kranenborg TNO Human Factors P.O Box 23 3769 ZG Soesterberg +31 346 356267 kranenborg@tm.tno.nl Knowledge for business VIOS: Veiligheid
Nadere informatieHoe een verouderde installatie terug energieefficiënt
Hoe een verouderde installatie terug energieefficiënt maken? Energiebesparend investeren en energiespaarcontracten Kurt Detavernier Copyright Siemens Ltd 2008 Building Technologies Our approach during
Nadere informatieNew Engineering Contract
New Engineering Contract Sprekers Paul Fondse Projectmanager namens ICC Bart van Eijk Projectmanager Courtys New Engineering Contract NEC3 in het kort Toepassing op project ICC Permanent Premises NEC3
Nadere informatieTilburg University. Hoe psychologisch is marktonderzoek? Verhallen, T.M.M.; Poiesz, Theo. Published in: De Psycholoog. Publication date: 1988
Tilburg University Hoe psychologisch is marktonderzoek? Verhallen, T.M.M.; Poiesz, Theo Published in: De Psycholoog Publication date: 1988 Link to publication Citation for published version (APA): Verhallen,
Nadere informatieVerdieping: Met de kennis van nu het Fyra-debacle
Verdieping: Met de kennis van nu het Fyra-debacle Korte omschrijving werkvorm: Met de kennis van nu snapt ineens niemand meer waarom de Nederlandse overheid de NS de hogesnelheidslijn (hsl) heeft gegund.
Nadere informatieConferentie Examinering in de bpv 31 mei 2013 Workshop : handboeken BPV en het buitenland
Conferentie Examinering in de bpv 31 mei 2013 Workshop : handboeken BPV en het buitenland Andre van Voorst : sr adviseur Kenwerk / Examenwerk Mirjam Hensels : projectleider BPV Handboeken Programma Inleiding
Nadere informatieISO 9001: Niets aan de hand! Enkele cosmetische wijzigingen... of toch niet?
ISO 9001:2015... Niets aan de hand! Enkele cosmetische wijzigingen... of toch niet? NNK bijeenkomst, 09 september 2014 Bob Alisic / ActinQ V2.1 Waarom een nieuwe versie van ISO 9001? De norm in lijn te
Nadere informatieR-meeting, 14 april, Delft
R-meeting, 14 april, Delft EPC of split contract? De voor- en nadelen tijdens contractering en bouw van windparken hands-on experience in wind energy Inhoud 1. BLIX 2. Projectcyclus 3. Wat is EPC, wat
Nadere informatieContract Management Dag 2015
Contract Management Dag 2015 De relatie maakt de prestatie DEEL 2; Contract Management bij industriële onderhouds contracten Opdrachtgever en Opdrachtnemer een betere nachtrust? Contract Management Herman
Nadere informatieRaadsvoorstel (gewijzigd) 26 september 2013 AB13.00729 RV2013-062
Raadsvergadering d.d. Casenummer Raadsvoorstelnummer Raadsvoorstel (gewijzigd) 26 september 2013 AB13.00729 RV2013-062 Gemeente Bussum Besluit nemen over advies effectmeting Inkoop en inhuur van de rekenkamercommissie
Nadere informatieWorkshop lokale breedbandinitiatieven
Workshop lokale breedbandinitiatieven De civiele en fiscale aspecten van de breedbandcoöperatie 4 oktober 2016 Programma Inleiding Kenmerken van de coöperatie Belastingheffing en coöperatie Bijzonderheden
Nadere informatieRapport. Rapport betreffende een klacht over de Dienst Wegverkeer te Zoetermeer. Datum: 24 mei 2013. Rapportnummer: 2013/056
Rapport Rapport betreffende een klacht over de Dienst Wegverkeer te Zoetermeer. Datum: 24 mei 2013 Rapportnummer: 2013/056 2 Klacht Verzoeker klaagt erover dat de Dienst Wegverkeer (RDW) niet tijdig over
Nadere informatieDe impact van automatisering op het Nederlandse onderwijs
De impact van automatisering op het Nederlandse onderwijs Een verkenning op basis van data-analyse Amsterdam, september 2016 Leiden we op tot werkloosheid? De impact van automatisering op het onderwijs
Nadere informatieUitkomst Enquête 20% als Maximum Bonus voor alle Financiële medewerkers?
Uitkomst Enquête 20% als Maximum Bonus voor alle Financiële medewerkers? Inhoud: 1. Aanleiding 2. Geen bonus bij Staatsteun 3. Lagere beloningen (in de top) bij staatsdeelnemingen 4. Ontnemen onterechte
Nadere informatieJuridische aspecten van geschillen PON-seminar, 20 september Polo van der Putt
Juridische aspecten van geschillen PON-seminar, 20 september 2018 Polo van der Putt Ja, maar 1. Niets gaat als gepland 2. Niets is wat het lijkt 3. Meningsverschillen horen erbij 4. De meeste geschillen
Nadere informatieALS JE DOET WAT JE DEED,
ALS JE DOET WAT JE DEED, KRIJG JE WAT JE KREEG MASTERCLASS CIRCULAIR INKOPEN 25 MAART 2015 AGENDA 1. WAAROM? 2. PROCESMATIGE INNOVATIE 3. TECHNISCH-INHOUDELIJKE INNOVATIE 4. BUSINESS MODEL INNOVATIE 5.
Nadere informatieEXIN Projectmanagement Foundation
EXIN Projectmanagement Foundation Literatuur B Editie 201805 Copyright 2018 EXIN Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden openbaar gemaakt of verveelvoudigd, opgeslagen in een dataverwerkend
Nadere informatie2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE
> Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4
Nadere informatieUitnodiging Security Intelligence 2014 Dertiende editie: Corporate IAM
Uitnodiging Security Intelligence 2014 Dertiende editie: Corporate IAM 5 maart 2014 De Beukenhof Terweeweg 2-4 2341 CR Oegstgeest 071-517 31 88 Security Intelligence Bijeenkomst Corporate IAM On the Internet,
Nadere informatieEnterprise Architectuur. een duur begrip, maar wat kan het betekenen voor mijn gemeente?
Enterprise Architectuur een duur begrip, maar wat kan het betekenen voor mijn gemeente? Wie zijn we? > Frederik Baert Director Professional Services ICT @frederikbaert feb@ferranti.be Werkt aan een Master
Nadere informatie