Presentatie Voeding Nu. mr. drs. Sarah Arayess Rotterdam, 13 juni 2017

Transcriptie

1 Presentatie Voeding Nu mr. drs. Sarah Arayess

2 NU: juist communiceren over voeding Op het menu vandaag: communiceren over voeding I. Claimsverordening B2B reclame II. III. Kidsmarketing en food IV. Klein beetje social media V. Wrap up 2/..

3 Voorbeeldje van internet 3/..

4 Food law: oerwoud van regels (?) 4/.. Europees en nationaal niveau Algemene reclameregels Algemene levensmiddelenregels Zoals: Algemene Levensmiddelen Verordening 178/2002/EG, Claimsverordening 1924/2006/EG Product-specifieke regels Zoals: voorschriften voor zuivel, voedingssupplementen, novel food e.d. Zelfregulering Zoals: Nederlandse Reclamecode & specifieke codes zoals Reclamecode voor Voedingsmiddelen, Reclamecode Social Media

5 Wettelijk kader reclame/ levensmiddelenrecht 5/..

6 Algemene regels voor voeding: Claims

7 Wat is een claim? 7/.. Claimsverordening 1924/2006/EC Artikel 2.2 (1) : claim : elke boodschap of aanduiding die niet verplicht is op grond van de communautaire of nationale wetgeving, met inbegrip van illustraties, grafische voorstellingen of symbolen, ongeacht de vorm, waarmee gesteld, de indruk gewekt of geïmpliceerd wordt dat een levensmiddel bepaalde eigenschappen heeft. Hele brede definitie (!)

8 Claims? 8/..

9 Wat zit er in, wat staat er op? 9/.. Inhoud bepaalt (deels) claims die gemaakt kunnen worden Claim moet worden gekoppeld aan nutriënt/ingrediënt Algemene voorschriften voor claims, o.a.: niet onjuist, dubbelzinnig of misleidend niet excessieve consumptie stimuleren of vergoeilijken Specifieke voorschriften voor voedingsclaims/ gezondheidsclaims

10 Voedingsclaims 10/.. Claimt bepaalde heilzame voedingseigenschappen, bijv. t.a.v. van energetische waarde Enkel voedingsclaims uit bijlage Claimsvo. zijn toegestaan Die tevens voldoen aan andere voorwaarden Claimsvo. Voorbeelden voedingsclaims: Vetarm/vetvrij Suikervrij Zoutarm Bron van..

11 Gezondheidsclaims 11/.. Claimt verband tussen levensmiddel en gezondheid In principe verboden, tenzij toegelaten Vo. 432/2012/EC Verplichte extra vermeldingen bij gezondheidsclaims O.a.: wijzen op belang van een gevarieerde, evenwichtige voeding en een gezonde levensstijl

12 Definitie gezondheidsclaim: Deutsches Weintor 12/.. Brede definitie: HvJEU 6 september 2012, C-544/10 (Deutsches Weintor) Milde wijn: makkelijk te verteren Gezondheidsclaim, of eerder een algemene claim met betrekking tot (korte termijn) welzijn? Brede definitie: het gaat om een gezondheidsclaim Bovendien: überhaupt geen claims voor dranken met een alcoholgehalte >1.2% alcohol

13 Gezond met Rens Kroes 13/.. Rens Kroes, 346k volgers op Instagram Voorbeeld 2015: Albert Heijn rectificeert claims gemaakt door Rens Kroes in Allerhande Suikervrij (voor recepten met honing/ahoornsiroop) Honing heeft medicinale eigenschappen Allerhande benadrukt dat de uitspraken van de geïnterviewden voor hun rekening komen en niet het standpunt of beleid van Albert Heijn weergeven.

14 Ook een merk kan een claim zijn.. 14/..

15 Test case I: Leon s superfood salad (UK) 15/.. Claim?

16 ASA Leon s superfood salad 16/.. ASA 26 oktober 2016, A (Leon Restaurants) Original Superfood Salad ASA: Superfood = een gezondheidsclaim Geen toelating! Verweer: gebruikt als naam voor een reeks van salades sinds 2004: valt onder de overgangsregeling Valt niet onder overgangsregeling, niet toegestane gezondheidsclaim!

17 Test case II: Goody Good Stuff 17/..

18 RCC (VZ) Goody Good Stuff 18/.. VAF 26 juli 2016, dossiernr. 2016/00431 (Goody Good Stuff) Interpretatie van de Claimsverordening door de RCC Klacht: beter is dan ander snoep? Voorzitter: naam is géén claim. Eventuele gezonde indruk wordt voldoende weggenomen door ingrediënten declaratie Geen misleiding: toegestaan! Kun je over twisten? Interpretatie NVWA ook zo soepel?

19 19/.. Communicatie aan gezondheidsprofessionals

20 Way out I: informatie 20/.. Claimsverordening alleen van toepassing op reclame Deze verordening is van toepassing op voedings- en gezondheidsclaims die in commerciële mededelingen worden gedaan.. en dus niet op informatie Maar: ruime definitie reclame Swinglevend (RCC 2010/00516) Artikel over supplement Q10 + verwijzing naar website met reclame

21 Commerciële content en informatie scheiden 21/.. Scheiding commerciële en informatiekanalen Bijv. oprichten aparte stichting of website Schriftelijke productinformatie of samples en wetenschappelijke informatie (met verboden claims) niet gelijktijdig versturen

22 Way out II: B2B verhouding 22/.. Uitweg: healthcare professional? Tot 2016: NL: Richtsnoerdocument KOAG/KAG UK Food Standards Agency Ook in andere lidstaten Communicatie in B2B verhouding valt niet onder Claimsverordening Tenzij: communicatie bedoeld voor consument Nu: Innova Vital (!)

23 HvJ EU Innova Vital (C-19/15) 23/.. Brief gericht aan artsen over product Vitamine D3 (voedingssupplement) Is de Claimsvo van toepassing? Ja, de Claimsverordening is ook van toepassing op: claims die worden gedaan in een commerciële mededeling; over een levensmiddel dat bestemd is om als zodanig aan de eindgebruiker te worden geleverd, wanneer deze mededeling niet aan de eindgebruiker maar; uitsluitend aan beroepsbeoefenaars in de gezondheidszorg is gericht

24 De redenering van het HvJEU 24/.. HCP beschikt niet over actuele kennis om claim op juistheid te checken Ook professionals kunnen misleid worden Te goeder trouw (foute) informatie doorgeven aan consument Vertrouwensrelatie Zonder toepasselijkheid Claimsvo. risico op omzeilen Kerngedachte Claimsvo.: hoog niveau van consumentenbescherming

25 Wat mag nog wel? 25/.. Objectieve informatie over nieuwe wetenschappelijke ontwikkelingen verstrekken Gebruik van jargon Géén commerciële mededelingen Uitspraak gaat over HCP, niet over álle professionals uitweg?

26 Schematisch: 26/.. AFZENDER: WEL/NIET COMMERCIEEL MEDEDELING: INFORMATIE OF RECLAME? PRODUCT: LINK JA/NEE

27 Hoe gaat dit in de praktijk? (1) 27/.. Gadgets bij een congres?

28 Hoe gaat dit in de praktijk? (2) 28/.. Gratis product samples met bijbehorende flyers?

29 Hoe gaat dit in de praktijk? (3) 29/..

30 Zelfregulering: reclamecodes 30/..

31 Reclameregels 31/.. Artikel 2 NRC: Reclame dient in overeenstemming te zijn met de wet, de waarheid, de goede smaak en het fatsoen De wet is bijvoorbeeld óók de Claimsverordening RCC kan toetsen aan de wet.. en doet dit ook!

32 Foodwatch vs. de supermarkten 32/.. RCC 28 maart 2017 (Jumbo, AH, Plus) Warenwetbesluit Vruchtensappen 2012 Definitie sap: een vloeistof bestaande uit 100% vruchtensap, zonder toevoegingen Klacht: sappen die niet voldoen aan wettelijke definitie onder categorie Sap in de online webshop AH, Jumbo en Plus VZ: schapindeling niet snel misleidend t.a.v. aard producten

33 Zelfregulering: Reclamecode voor Voedingsmiddelen

34 Reclamecode voor Voeding (RVV) 34/.. Bijzondere code Reclame moet juist en volledig zijn over smaak, portiegrootte en bijdrage aan verantwoord voedingspatroon (art. 1) Beperkte toelaatbaarheid claims (Claimsverordening) (art. 3) Tonen levensmiddel als onderdeel maaltijd: maaltijd moet voldoen aan Richtlijnen Goede Voeding (!) (art. 5) Verbod tonen van/aansporen tot overmatige consumptie (art. 6) Verbod claim als deze gelet op de productgroep niet relevant is (art. 5) ChupaChups lolly: 0% vet (RCC CVB 12 januari 2005, IER 2005, 32 m.nt. EHH)

35 RVV: reclame gericht op kinderen 35/.. Belangrijkste verandering: uitbreiding verbod reclame gericht op kinderen Was verboden onder 7 jaar Nu verboden onder 13 jaar Uitzondering voor leeftijd 7 t/m 12 jaar: Voor gezonde voeding Per categorie zijn waarden bepaald (calorieën, vet, zout en suiker) Dus reclame voor bijv. sommige ontbijtgranen toegestaan, andere niet! Geldt niet voor: verpakkingen, POS-materiaal

36 RVV: verdere regels 36/.. Verdere regels kinderreclame o.a.: geen gebruik kinderidolen (art. 10) niet linken met status of populariteit (art. 11) geen reclame op basisscholen, verblijven en opvang (art. 12) geen extra grote ( king size ) verpakkingen op voortgezet onderwijs (art. 14)

37 Hervormingen in de Reclamecode? 37/.. Eind 2016 in het nieuws: Staatssecretaris van Rijn laat aan de Tweede Kamer weten dat idolen op verpakkingen van ongezond voedsel zullen verdwijnen in de loop van 2017 FNLI: voorstel beperking in de Reclamecode voor Voedingsmiddelen van het gebruik van licensed media characters (tot 13 jaar) op verpakkingen en POS-materiaal

38 Einde van het vinkjes tijdperk 38/.. Sinds 1 augustus 2016 is het blauwe vinkje niet meer toegestaan op producten met kindermarketing Keuze: of de kindermarketing elementen of het blauwe vinkje.. Kindermarketing elementen: afbeeldingen idolen/animatiefiguren en bepaalde bewoordingen Op 19 oktober 2016 is aangekondigd dat beide vinkjes na 10 jaar gaan verdwijnen Overgangstermijn van 12 maanden Vervanger: de voedingsapp

39 Terug naar onze casus: Slimpie 39/..

40 Vakantie doe-boek van Supermarkt Hoogvliet (1) 40/.. O.a. RCC 23 september 2015, dossiernr. 2015/00868 Reclame-uitingen in de vorm van kleurplaten, puzzels etc. Producten als: snoep, hagelslag en pannenkoekenmix RCC: Strijd met Reclamecode Deel publiek jonger dan 7 jaar Tussen 7-12 jaar: producten voldoen niet aan criteria voor gezonde voeding Sluikreclame Aanbeveling voor Hoogvliet én adverteerders

41 Vakantie doe-boek van Supermarkt Hoogvliet (2) 41/..

42 Reclame gericht op kinderen? 42/..

43 Kind als ontvanger: Enge hamburger (1) 43/..

44 Kind als ontvanger: Enge Hamburger (2) 44/.. RCC 23 juni 2016, 2016/00359 (Mc Donalds) Schrikeffect, angstaanjagend voor kinderen Opdracht Mc Donalds: toon filmpje alleen aan personen van 13+ Kind zag filmpje toch! Mogelijk bij inlog ouder of zonder inlog RCC: Adverteerder verantwoordelijk, ondanks goed mediabeleid! Let dus op bij adverteren op Youtube. GS&F, maar ook: (ongezonde) voeding, alcohol, etc. RCC sturende rol voor de markt?!

45 Social media

46 Reclamecode Social Media (RSM) 46/.. Sinds 1 januari 2014 Doel: misleiding consument voorkomen Uitwerking norm herkenbaarheid reclame uit artikel 11 NRC Regel 1: reclame via SM moet herkenbaar zijn Regel 2: als verspreider vergoeding ontvangt (geld/natura) én dit de geloofwaardigheid van uiting beïnvloedt, moet dit in de uiting uitdrukkelijk worden vermeld Relevante Relatie (RR) Door opmaak/presentatie of door tekst of hashtag Bijv: #spon, #paid, #sample, #adv, #prom In uiting zelf!

47 Vloggers & kids 47/..

48 Gids Content Creators en Adverteerders 48/.. FNLI en BvA publiceerde Gids Content Creators en Voedingsmiddelenadverteerders (11 april 2017) Afspraken en tips voor gebruik influencers in voedingsmiddelenreclame Focus: vloggers (& reclame gericht op kinderen) Overzicht weten zelfregulering Checks op campagnes en influencers Doel: houvast bieden voor adverteerders en influencers!

49 Wrap-up

50 Take home messages & toekomst 50/.. Reclame voor voedingsmiddelen is aan (strenge) regels gebonden Way out voor bedrijven is informatie! Continue in ontwikkeling Toekomst: Strengere regulering bloggers en vloggers? Geen idolen meer op ongezond voedsel? Groeiende rol voor zelfregulering!

51 Hoogenraad & Haak, advertising + IP advocaten info@hoogenhaak.nl t +31 (0) f +31 (0) PO Box KB Amsterdam