De Nederlandse Reclame Code en de Reclame Code Commissie Zelfregulering & reclame voor voedingsmiddelen

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "De Nederlandse Reclame Code en de Reclame Code Commissie Zelfregulering & reclame voor voedingsmiddelen"

Myriam van der Berg
6 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 De Nederlandse Reclame Code en de Reclame Code Commissie Zelfregulering & reclame voor voedingsmiddelen Fiona Vening Bijeenkomst VoedingNU Dinsdag 13 juni 2017

2 Inhoud Wat doet de Stichting Reclame Code? Hoe werkt de procedure bij de Reclame Code Commissie? Hoeveel klachten over reclame voor voeding zijn er jaarlijks? Wat staat er in de Nederlandse Reclame Code en wie bepaalt dat? Enkele relevante uitspraken van de Reclame Code Commissie Ruimte voor vragen

3 Wat doet de Stichting Reclame Code?

4 Doel Stichting Reclame Code Doel: zorgen dat er op een verantwoorde wijze reclame wordt gemaakt Ongeacht het gebruikte medium/platform Hoe doen we dat? Adverterend bedrijfsleven stelt zelf regels op waaraan reclame moet voldoen Regels staan in de Nederlandse Reclame Code Reclame Code Commissie beoordeelt na ontvangst van klachten of die regels zijn overtreden SRC biedt adverteerders diensten aan om te helpen voorkomen dat de regels worden overtreden, zoals copy advies, trainingen, voorlichting en monitoring

5 Waarom zelfregulering? Begrijpelijke en praktische regels die rekening houden met praktijk en nieuwe ontwikkelingen; beperken nieuwe reclameverboden en invullen wettelijke open normen via bijzondere reclamecodes door de branche zelf Creëren van een gelijk speelveld voor eerlijke concurrentie en bedrijfsvoering Laagdrempelige klachtenprocedure: gratis voor consument; eenvoudig, transparant en snel; beoordeling door vakbekwame en deskundige professionals uit de praktijk & consumentenvertegenwoordigers o.l.v. onafhankelijke voorzitter (rechter) Vergroten van vertrouwen consument in reclame

6 Wie zijn er betrokken bij SRC? Adverteerders Communicatie-adviesbureaus Media (verspreidingswijze) Consumentenbond

7 Samenstelling onafhankelijke Reclame Code Commissie (lid namens organisaties van) Adverteerders (lid namens organisatie van) Communicatieadviesbureaus Onafhankelijke voorzitter (rechter) (lid namens organisaties van) Media (lid op voordracht van Benoemingscie. Consumentenleden) Consumenten Leden oordelen zonder last of ruggespraak Verschoning en wraking mogelijk

8 Hoe werkt de procedure bij de Reclame Code Commissie?

9 Klagen bij de Reclame Code Commissie Iedereen kan klagen: consument, concurrent, ngo (bv. Foodwatch of CB) etc. Online klachtenformulier Klacht moet voldoen aan vormvereisten Consumenten en ANBI-instellingen betalen geen klachtengeld Bedrijven en personen in uitoefening beroep/bedrijf betalen 1000,- (tenzij bedrijf jaarlijkse bijdrage aan SRC heeft betaald, dan 0,-/ 250,-) Als de klacht in behandeling wordt genomen, beslist óf de voorzitter zelfstandig, óf de klacht wordt geagendeerd bij de voltallige Reclame Code Commissie (RCC) Bezwaar tegen voorzittersbeslissingen bij de voltallige RCC Beroep tegen RCC-beslissingen bij het College van Beroep

11 Hoeveel klachten over reclame voor voeding en niet-alcoholhoudende dranken? Afgewezen klachten Toegewezen klachten Totaal aantal beslissingen voeding Totaal aantal beslissingen algemeen (12%) 157 (11%) 146 (12%) % over misleiding 40% over strijd met subjectieve normen 19% overig

12 Wat gebeurt er als de NRC is overtreden? Aanbeveling om niet meer op dergelijke wijze reclame te maken o Evt. gecombineerd met tijdstip (radio/tv) of termijn waarbinnen de aanbeveling moet zijn opgevolgd o vrijblijvend advies bij ideële reclame MAAR aanbeveling kan ook achterwege worden gelaten: toewijzing zonder aanbeveling Herhaalde/ernstige overtreding: verspreiding als Alert Publicatie uitspraak in openbare online database op (ook via RSS feeds) Verplichte aansluiting media-instellingen o.b.v. Mediawet: reclame die in strijd met NRC is bevonden, wordt niet meer uitgezonden Negeren aanbeveling: plaatsing op non-compliant lijst & melding aan ACM

13 Een aanbeveling, en dan? Bij elke aanbeveling zit een complianceformulier dat de adverteerder moet retourneren Wijze van compliance is verantwoordelijkheid van adverteerder zelf Uitsluitend de (voorzitter van de) Reclame Code Commissie (dan wel het College van Beroep) kan na een nieuwe klacht oordelen over de vraag of de aangepaste uiting voldoet aan de eisen van de Nederlandse Reclame Code Cijfers: 97% van adverteerders volgt uitspraak op (past uiting aan of stopt met uiting) 3% negeert uitspraak: vermelding in online rubriek Melding bij ACM (boete mogelijk) Vragen over aanpassing? Copy advies mogelijk

14 De Nederlandse Reclame Code

15 Opbouw Nederlandse Reclame Code Algemeen Gedeelte Raamwerk ICC code (legal, decent, honest, truthful) Europese wetgeving (o.a. misleiding, oneerlijke handelspraktijken) Van toepassing op alle reclame Bijzondere reclamecodes Invullen open normen (zoals misleiding) (Volks)gezondheid Wijze van verspreiding ( , brievenbus) MVO (milieu, kinderen)

16 Algemene regels NRC (Deel A) Reclame moet in overeenstemming zijn (art. 2) met de wet (= incl. EU verordeningen) de waarheid de goede smaak en het fatsoen Reclame mag niet nodeloos kwetsen (art.4) Reclame mag niet oneerlijk zijn (art. 7) en dus niet misleiden (art. 8) Reclame moet herkenbaar zijn (art. 11)

17 De Bijzondere Reclame Code I. Volksgezondheid/maatschappelijk (aspecten) Reclamecode voor alcoholhoudende dranken (RVA) 2014 Milieu Reclame Code (MRC) Reclamecode voor Tabaksproducten (RVT) Reclamecode voor Voedingsmiddelen (RVV) 2015 Kinder- en Jeugdreclamecode (KJC) Code Publieksreclame voor Geneesmiddelen (CPG) 2015 Code reclame voor Medische zelfzorg Hulpmiddelen (CMH) II. Wijze van verspreiding/verzamelen gegevens Code brievenbusreclame, huissampling en direct response advertising (CBR) Code voor het gebruik van Postfilter 2015 Code verspreiding ongeadresseerd reclamedrukwerk (Code VOR) Code reclame via Reclamecode Social Media (RSM) Code Telemarketing (CTM) 2012 III. Branche-specifieke misleiding Reclamecode voor kansspelen (RVK) 2015 (ook sub I) Reclamecode voor telefonische informatiediensten (RTI) Code voor Personenauto s (CVP) Reclamecode Reisaanbiedingen (RR) 2014 Reclamecode SMS-dienstverlening Reclamecode Cosmetische Producten (RCP)

18 Reclamecode voor Voedingsmiddelen Initiatief van FNLI Sinds 2005 onderdeel van de NRC, laatst gewijzigd per 1 januari 2015 Geeft o.a. regels m.b.t. gezondheidsclaims en voedingsclaims (verwijzing naar Claimsverordening) en kinderen

19 Voorbeelden van uitspraken

Kipstukjes zonder kip 2016/00196/A, 4 april 2016 Klacht: misleidend & onsmakelijk Oordeel RCC: I. gemiddelde consument begrijpt dat product geen kip bevat (geen misleiding) II.

20 Kipstukjes zonder kip 2016/00196/A, 4 april 2016 Klacht: misleidend & onsmakelijk Oordeel RCC: I. gemiddelde consument begrijpt dat product geen kip bevat (geen misleiding) II. vreemdgaan humoristisch bedoeld (terughoudend bij subjectieve normen) III. het scheelt je aan calorieën = voedingsclaim die niet voldoet aan de Claimsverordening. Daardoor strijd met de wet (artikel 2 NRC) Lekker vreemdgaan? Vanavond nog? Kies dan Vivera kipstukjes zonder kip. Het scheelt je aan calorieën want het is lekker zonder vlees. Zo is vreemdgaan ook nog eens goed voor je.( )

100% Xylitol 2016/00105, 23 juni 2016 Klacht: 100% xylitol is onjuist, uit de ingrediëntenopgave op de achterzijde van de verpakking en op de website van AH blijkt dat het product naast de zoetstof

21 100% Xylitol 2016/00105, 23 juni 2016 Klacht: 100% xylitol is onjuist, uit de ingrediëntenopgave op de achterzijde van de verpakking en op de website van AH blijkt dat het product naast de zoetstof xylitol (99,8%) o.a. ook de zoetstof aspartaam (0,1%) bevat. Misleidend. Verweer: geoorloofd naar boven afgerond, er staat gezoet met zoetstoffen in meervoud en het staat in ingrediëntenlijst RCC: 100% = wekt stellige indruk dat uitsluitend met xylitol is gezoet Algemene lijn: gemiddelde consument betrekt gehele verpakking in aankoopbesluit, leest de ingrediëntendeclaratie en stelt zich zo op de hoogte van precieze samenstelling van product Verpakking zet consument op verkeerde been, ook al bevat de ingrediëntenlijst de juiste info Aanwezigheid van aspartaam = belangrijke informatie voor bep. personen Voedselinformatie mag niet misleidend zijn m.b.t. samenstelling product CvB: verpakking kan gemiddelde consument misleiden t.a.v. samenstelling van product voor wat betreft het percentage xylitol. Bevestiging RCC.

100% natuurlijk 2016/00917, 20 maart 2017 Klacht (concurrent): I. ongeoorloofde natuurclaim (100% natuurlijk) en II. Gezondheidsclaim ( stress verlagend en concentratie verhogend ), III.

22 100% natuurlijk 2016/00917, 20 maart 2017 Klacht (concurrent): I. ongeoorloofde natuurclaim (100% natuurlijk) en II. Gezondheidsclaim ( stress verlagend en concentratie verhogend ), III. misleidende vergelijkende reclame (o.a. meeste kauwgum onnatuurlijk/ongezond) RCC: voedselinformatie op etiket mag niet misleiden (EU VIC-Verordening) normaal geïnformeerde en redelijk omzichtige en oplettende gemiddelde consument TB: Natuurlijk ingrediënt = in de natuur voorkomende verschijningsvorm van ingrediënten of waarbij bereidingswijze geen afbreuk doet aan natuurlijk karakter I. Niet volledig natuurlijk, misleidend en daardoor oneerlijk II. Strijd met Claimsverordening/wet/art. 2 NRC III. Vgl. is misleidend en kleinerend strijd met art. 13 NRC

Limoncello pudding 2016/00879 13 december 2016 Klacht: er zit geen druppel limoncello in Verweer: gaat om smaak, consument verwacht geen toetje vergelijkbaar met sterke drank & leest

23 Limoncello pudding 2016/ december 2016 Klacht: er zit geen druppel limoncello in Verweer: gaat om smaak, consument verwacht geen toetje vergelijkbaar met sterke drank & leest ingrediëntendeclaratie Voorzitter RCC: Gemiddelde consument leest eerst de lijst van ingrediënten. Maar door gebruikte bewoordingen, plaats, kleur en woord limoncello dat groot en dominant in beeld komt, wekt etiket de verwachting dat product in enige mate limoncello bevat. Misleidend over de samenstelling Geen aanbeveling omdat adverteerder erkent dat het duidelijker had gekund en het product niet meer beschikbaar is en komt.

24 of

25 Vragen?

Vergelijkbare documenten

De rol van de Stichting Reclame Code

De rol van de Stichting Reclame Code Sessie 3: Etikettering en misleiding Fiona Vening Food Law Event Dinsdag 20 juni 2017 Inhoud Wat doet de Stichting Reclame Code? Hoe werkt de procedure bij de Reclame