Voedings- en gezondheidsclaims

Transcriptie

1 Wetgeving rond aanvraag, toelating en gebruik

2 2 Wie is? Werktuigbouwer, TNO: adviseur productielocaties voor mengvoeder Vanaf jaren 90 Advies en toetsing HACCP en ISO- kwaliteitssystemen O.a brood- en banketbakkerijen, slachterijen, specerijenproducenten. Jurist, privaatrecht, levensmiddelenrecht Introductie van levensmiddelen, ingrediënten en claims Combinatie kennis levensmiddelenrecht, productaansprakelijkheid, levensmiddelenproductie, voedselveiligheid en kwaliteit. Multidisciplinaire EU- en TNO projecten zoals claims, nieuwe ingrediënten, valorisatie van bijproducten Productaansprakelijkheid en levensmiddelen: praktijkboek Levensmiddelenrecht

3 3 : wat zijn dat? Voorbeelden van voedingsclaims Wetgeving rond aanvraag, toelating en gebruik

4 4 Wetgeving rond voedings- en gezondheidsclaims Sinds 2006 geharmoniseerde wetgeving in Europese Unie Verordening (EG) Nr. 1924/2006 voedings- en gezondheidsclaims Richtlijn 2000/13/EG etikettering en presentatie levensmiddelen, na 13 december 2014 Verordening (EU) nr. 1169/2011 voedselinformatie aan consumenten Voedingsclaims Gezondheidsclaims Risicoreductieclaims, Claims inzake risicobeperking Kinderclaims, Claims die verband houden met de ontwikkeling en de gezondheid van kinderen

5 5 Voedingsclaim Claim die stelt, indruk wekt of impliceert dat een levensmiddel bepaalde heilzame voedingseigenschappen heeft toe te schrijven aan: a) de energetische waarde (calorische waarde) die het i) levert, ii) in verlaagde of verhoogde mate levert, of iii) niet levert, en/of b) de nutriënten of andere stoffen die het i) bevat, ii) in verlaagde of verhoogde hoeveelheid bevat, of iii) niet bevat;

6 6 Voorbeelden voedingsclaims (1) 30 voedingsclaims toegelaten BEVAT GEEN ENERGIE energetische waarde maximaal 4 kcal (17 kj)/100 ml EIWITRIJK minimaal 20 % van de energetische waarde geleverd door eiwitten VEZELRIJK vezelgehalte minimaal 6 g/100 g of 3 g/100 kcal

7 7 Voorbeelden voedingsclaims (2) Recent toegevoegd GEEN NATRIUM/ZOUT TOEGEVOEGD Product bevat: geen toegevoegd natrium/zout of enig ander toegevoegd natrium/zout bevattend ingrediënt en niet meer dan 0,12 g natrium of de gelijkwaardige waarde voor zout, per 100 mg of 100 ml bevat. Gewijzigd Voorwaarden voor verlaagd gehalte aan verzadigde vetten en verlaagd gehalte aan suikers

8 8 Gezondheidsclaims Gezondheidsclaim: een claim die stelt, de indruk wekt of impliceert dat er een verband bestaat tussen een levensmiddelencategorie, een levensmiddel of een bestanddeel daarvan en de gezondheid Stand van zaken: generieke lijst, wetenschappelijke beoordeling door EFSA 4000 aanvragen, 80% afgewezen door EFSA Artikel 13.1 lijst in werking op 14 december 2012!!

9 9 Vergelijkende claims, Risicoreductieclaims, Caims inzake ziekterisicobeperking Vergelijkende voedingsclaims: vergelijken van samenstelling met die van reeks levensmiddelen van dezelfde categorie Bevat 30% meer calcium dan. Let op aanpassing samenstelling! Risicoreductieclaim: een claim inzake ziekterisicobeperking: claim die stelt, de indruk wekt of impliceert dat de consumptie van een levensmiddelencategorie, een levensmiddel of een bestanddeel daarvan een risicofactor voor het ontstaan van een ziekte bij de mens in significante mate beperkt Calcium vermindert het risico op botontkalking

10 10 Kinderclaims Kinderclaim: een claim die verband houden met ontwikkeling en gezondheid van kinderen Calcium is goed voor de botten van kinderen

11 11 Algemene beginselen claims (1) In de handel te brengen en reclame maken Niet: onjuist, dubbelzinnig of misleidend zijn leiden tot twijfels omtrent de veiligheid en/of de geschiktheid uit voedingsoogpunt van andere levensmiddelen de excessieve consumptie van een levensmiddel stimuleren of vergoelijken stellen, suggereren of impliceren dat een evenwichtige, gevarieerde voeding in het algemeen geen toereikende hoeveelheden nutriënten kan bieden Afwijken mogelijk vanwege bijzondere omstandigheden. structureel tekort aan Jodium door lage gehaltes van nature in levensmiddelen

12 12 Algemene beginselen claims (2) Niet (vervolg): tekst of illustraties, grafische afbeeldingen of symbolen zinspelen op veranderingen in lichaamsfuncties die de consument vrees kunnen inboezemen of op diens vrees kunnen inspelen.

13 13 Voorwaarden voor gebruik voedings- en gezondheidsclaims (1) Voedingsprofielen Instrument om te kunnen beoordelen of een levensmiddel een claim mag dragen. Van belang: voedingskundige samenstelling zoals ten aanzien van vet, suiker en zout. Komen waarschijnlijk in 2013 Wetenschappelijk bewijs voor heilzaam nutritioneel of fysiologisch effect Biologische beschikbaarheid: nutriënt of andere stof aanwezig in een vorm door het lichaam te gebruiken

14 14 Voorwaarden voor gebruik voedings- en gezondheidsclaims (2) Significante hoeveelheid nutrient in product voor nutritionele of fysiologische effect volgens: norm of algemeen aanvaard wetenschappelijk bewijs; Begrijpelijk voor gemiddelde consument van heilzame effecten in claim Claims hebben betrekking op het consumptiegerede levensmiddel bereid volgens aanwijzingen van de fabrikant

15 15 Aanvraag claim (1) Verordening (EG) Nr. 353/2008 uitvoeringsvoorschriften voor aanvragen van vergunning voor gezondheidsclaims Guidances, o.a. EFSA, FSA (UK) 1. naam en adres van de aanvrager 2. nutriënt of andere stof, of het levensmiddel of de categorie levensmiddelen waarvoor de gezondheidsclaim wordt gedaan en de bijzondere eigenschappen ervan 3. onderzoeken, en, voorzover beschikbaar, onafhankelijke collegiaal getoetste studies die met betrekking tot de gezondheidsclaim zijn verricht en alle andere gegevens aan de hand waarvan kan worden aangetoond dat de gezondheidsclaim aan criteria voldoet;

16 16 Aanvraag claim (2) 4. voor zover nodig, een aanwijzing betreffende de informatie die door eigendomsrechten is beschermd, vergezeld van een verifieerbare staving 5. een afschrift van andere wetenschappelijke studies die voor de gezondheidsclaim van belang zijn 6. een voorstel voor de tekst van de gezondheidsclaim waarvoor een vergunning wordt aangevraagd, in voorkomend geval met inbegrip van specifieke voorwaarden voor het gebruik ervan 7. een samenvatting van de aanvraag

17 17 Verkrijgen vergunning voor claim (1) Aanvrager Voor opname op bestaande lijst Indienen aanvraag bij bevoegde nationale autoriteit lidstaat In Nederland VWS Autoriteit/VWS: Bevestigt de ontvangst binnen veertien dagen Zendt aanvraag naar EFSA ter beoordeling Zendt aanvraag ter kennisname naar Commissie en overige lidstaten

18 18 Verkrijgen vergunning voor claim (2) EFSA, advies Binnen vijf maanden tenzij nadere informatie nodig is EFSA en nationale autoriteiten kunnen nadere informatie verlangen Toetsing wetenschappelijke onderbouwing en voldoen aan verordening Zendt het advies aan de Commissie, de lidstaten en de aanvrager: Het advies met motivatie en basis voor advies Beoordelingsrapport van gezondheidsclaim

19 19 Verkrijgen vergunning voor claim (3) Commissie besluit over aanvraag, rekening houdend met: het advies van EFSA, toepasselijke bepalingen van het Gemeenschapsrecht en andere factoren die ter zake een rol spelen na raadpleging van lidstaten binnen twee maanden na ontvangst van het advies EFSA

20 Vragen? 20

21 21 Informatie Dank voor uw aandacht! Mr. ing. H.L. (Heereluurt) Heeres Consultant Levensmiddelenrecht Research Group RAPID Risk Analysis for Products In Development T +31 (0) E heereluurt.heeres@tno.nl