Natuurinclusieve landbouw
|
|
- Gabriël Jansen
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Natuurinclusieve landbouw bezien vanuit de Rijksoverheid Bas Volkers (Ministerie van EZ) 19 januari 2017
2 Inhoud presentatie Waar komt het vandaan? Waarom natuurinclusieve landbouw? Wat is het? Wat doet de rijksoverheid? Verdere ontwikkeling 2 19 januari 2017
3 Natuurvisie Van natuur beschermen tégen de samenleveing naar de natuur versterken mèt de samenleving Maatschappelijke initiatieven Natuurcombinaties, o.a. Natuurinclusieve landbouw Natuurinclusief = natuur inbegrepen. Een manier van denken en doen waarin natuur altijd wordt meegenomen. Natuurinclusief denken en doen heeft twee kanten: die van de kans en die van de voorzorg. 3
4 Waarom natuurinclusieve landbouw Meervoudige maatschappelijke opgave: biodiversiteit beschermen, herstellen en ontwikkelen veilig en verantwoord voedsel produceren; gezonde economie Meer specifiek: achteruitgang biodiversiteit is van invloed op de voedselproductie. (intensieve) landbouw heeft een grote impact op de biodiversiteit maatschappelijke acceptatie voor schaalvergroting en intensivering neemt af. groeiend besef dat natuur en landbouw elkaar nodig hebben. Het kan en moet anders Doel: over pakweg tien jaar is het gangbaar om biodiversiteit te integreren in een rendabele agrarische bedrijfsvoering 4 19 januari 2017
5 Waarom? Wat beogen we ermee? Milieudruk, grondstoffen, hulpbronnen Biodiversiteit Toekomstperspectief boeren (inkomen, invulling bedrijf) Relatie producent-consument (eigenheid) 5
6 Ambitie Over pakweg 10 jaar is het gangbaar om natuur en biodiversiteit te integreren in een rendabele bedrijfsvoering. Natuur integreren? Rendabel? Gangbaar? 6
7 Natuur integreren? Natuur inbegrepen, kans, voorzorg. functionele biodiversiteit natuurlijke plaagwering bestuivers en andere ecosysteemdiensten verdienmodellen handelingsperspectief begeleidende biodiversiteit ANLb groene en blauwe dooradering, weidevogels, akkerranden gedrag co-existentie kringlooplandbouw emissiebeperking, efficiënt gebruik natuurlijk kapitaal 7 17 januari 2017
8 Concreter Plaagbestrijders Akkerranden Kruidenrijkdom Andere teelten Andere rassen Lichtere machines Plantgezondheid (minder gewasbeschermingsmiddelen) Hogere grondwaterstand Polycultuur Bodemleven Klimaat/CO2 Niet-kerende grondbewerking Bodemvruchtbaarheid (minder kunstmest) Kippen achter de koeien aan Circulair (minder externe inputs) Weidegang Voer van eigen grond 8 Kruidenrijk gras Darmflora
9 Kippen achter de koeien aan Circulair (minder externe inputs) Concreter 2 Weidegang Voer van eigen grond Kruidenrijk gras Darmflora Dierenwelzijn Ruimte, buiten leven Diergezondheid (minder antibiotica etc.) Beheer houtwallen, solitaire bomen Botanisch beheer Landschap, natuurwaarden Slootbeheer Akkervogels Akkerranden Weidevogels Grasland Wintervoedsel veldjes Vogelakkers Kruidenrijk gras 9
10 Rendabel? Elke omgeving biedt haar eigen verdienmogelijkheden. 10
11 Gangbaar? Onduidelijk: Wanneer is iets gangbaar? Wanneer is iemand natuurinclusief? Keuze: nu geen harde definitie. Geen uitsluiting Wel richting Duidelijk: Beweging nodig: Boeren in beweging 11
12 Ja en nee Is het: Agrarisch natuurbeheer Verduurzaming Agro-ecologie Natuurboeren Boeren voor Natuur Biologisch Kringlooplandbouw Veldleeuwerik 12
13 Wat doet de (Rijks)overheid? Regelgeving? Subsidieregeling? transitie voorfase startfase versnellings fase stabilisatiefase Belangrijke elementen voor versnellingsfase: Groter verband, verbinding met alle betrokkenen Maatwerk in regelgeving 3P Duurzame verdienmodellen 4 e P: aandacht voor processen: leerprocessen, netwerken Pad 1 Pad 2 Pad 3 Tijd Living Lab / pilots Ontstaan van passend regime 13
14 3 agenda s Interne/beleidsagenda Samenwerking binnen DGAN Samenwerking met provincies en I&M Stroomlijnen beleid en regelgeving landbouw en natuur Kennis- en onderwijsagenda Kennisontwikkeling Verbinden van kennis en kennisvragen Integratie natuurinclusieve landbouw in curricula groen onderwijs Kennisverspreiding naar onderwijs en praktijk Netwerkagenda Netwerkvorming: netwerkdag, netwerkagenda Ondersteuning perspectiefvolle initiatieven en pilots Green Deals met leerdoel voor overheid 14
15 Samenwerking in beleid binnen EZ Uitwerken ambities en indicatoren Programma bijen en bestuivers GLB Diergezondheid Voedselagenda 15
16 Kennis en onderwijs Dossier Groen Kennisnet Onderwijsinstellingen Beleidsondersteunend onderzoek Groene KWIN 16
17 Netwerk Netwerkdagen (o.a. met Joel Salatin) Bottom up Topsector Manifest op Voedseltop Ondersteuning initiatieven: Commonland - Veenweidegebied, Courage Dairyland Stewardship Council, Living Lab Fryslân Green Deals: Weidevarkens, Herenboeren, Voedselbossen Ook betrekken: erfbetreders, ketenpartijen, financiers, consumenten 17
18 Komende tijd Kamerbrief met scenario s ontwikkeling natuurinclusieve landbouw Netwerk verder vormgeven adhv Manifest Groene KWIN: data verzamelen 18
19 Waar kunnen collectieven meerwaarde hebben? Kringlopen sluiten op regionaal niveau Biodiversiteitsimpact realiseren Onderlinge wisselteelten, bouwplannen afstemmen financiële verevening? (Schiermonnikoog) 19
20 Samenvatting Nog een open begrip; de richting is om natuurlijke processen, systemen en eigenschappen een grotere rol te geven in de bedrijfsvoering. Het staat en valt bij de invulling van iedere individuele ondernemer. Het is niet makkelijk. Overheid wil voorwaarden scheppen voor ondernemers om stappen te zetten richting een natuurinclusieve bedrijfsvoering. 20
21 Wanneer is het gelukt? Geïnvesteerd in kennis en onderwijs Gebruik gemaakt van visionairs: out of the box Mindset van producenten, hun zakelijke omgeving en consumenten is veranderd Regionale samenwerking ontstaan Ecosysteemfuncties in landschappen zijn hersteld Kennis over natuurinclusieve landbouw wordt geëxporteerd 21
Pilots natuurinclusieve landbouw in het nieuwe GLB
Pilots natuurinclusieve landbouw in het nieuwe GLB Aard MULDERS Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit Directie natuur & biodiversiteit a.n.a.m.mulders@minez.nl Inhoud presentatie Inleiding:
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG. Datum 10 juli 2017 Betreft Natuurinclusieve landbouw
> Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Directoraat-generaal Agro en Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den
Nadere informatieVoedsel. 13 juni 2019, Pieter Rijzebol.
Voedsel 13 juni 2019, Pieter Rijzebol https://www.gelderland.nl/duurzame-land-en-tuinbouw Onderwerpen Korte voorzieningsketens Onderzoek omvang Korte keten City deal Voedsel Nieuw coalitieakkoord Korte
Nadere informatieLNV pilots Toekomstbestendige landbouw in het nieuwe GLB
7 pilot voorstellen 1 5 4 4 1 6 3 4 1 4 1 Met regionaal maatwerk naar een groenere akkerbouw 2 Groen productief en levend Limburg 3 Regionaal maatwerk toekomstig GLB 4 50 Tinten groen in Kleinschalig cultuurlandschap
Nadere informatieHet Europese landbouwbeleid & biodiversiteit: van Brussel tot Blessum
Het Europese landbouwbeleid & biodiversiteit: van Brussel tot Blessum Symposium Melkveehouderij en biodiversiteit. Leeuwarden 23-24 mei 2018. Anne van Doorn Wat wil de koe Wat wil de burger Wat wil de
Nadere informatieNatuurinclusieve landbouw: wat kan het u opleveren? Jan Willem Erisman
Natuurinclusieve landbouw: wat kan het u opleveren? Jan Willem Erisman Louis Bolk (1866-1930) Hoe ruimer zou onze opvatting van het leven zijn, indien het ons gegeven was dit eens te bestuderen met verkleinglazen"
Nadere informatieWat is natuurinclusieve landbouw?
Wat is natuurinclusieve landbouw? Jan Willem Erisman 's-hertogenbosch, 3 april 2018 Louis Bolk instituut Natuurinclusief: denken, ontwerpen en doen J.P. Thysse Waar wij wonen RV www.louisbolk.org Consumentenprijs
Nadere informatieTransformatie landbouw en omgevingskwaliteit
Transformatie landbouw en omgevingskwaliteit Jan Willem Erisman PCL discussiebijeenkomst Maatschappelijke opgaven en Omgevingskwaliteit, Utrecht, 6 juni2018 Louis Bolk Instituut (sinds 1976) www.louisbolk.org
Nadere informatieSAMEN VOOR BIODIVERSITEIT. Wat betekent het Deltaplan Biodiversiteitsherstel voor boeren en tuinders? December 2018
SAMEN VOOR BIODIVERSITEIT Wat betekent het Deltaplan Biodiversiteitsherstel voor boeren en tuinders? December 2018 BIODIVERSITEIT: GEDEELD BELANG, GEDEELDE VERANTWOORDELIJKHEID Op 19 december 2018 is het
Nadere informatieNatuurinclusieve landbouw goed voor boer, burger en landschap
Natuurinclusieve landbouw goed voor boer, burger en landschap Jan Willem Erisman Beesd, 15 november 2018 Louis Bolk Instituut (sinds 1976) www.louisbolk.nl 2 Overzicht presentatie De stikstofproblematiek
Nadere informatieEen visie op de toekomstige landbouw in Nederland
Een visie op de toekomstige landbouw in Nederland Jan Willem Erisman ALV Markdal, Galder, 24 september 2018 Inhoud Introductie Louis Bolk Instituut Achtergronden huidige landbouw De visie van de minister
Nadere informatieGroene diensten Leveren van biodiversiteit. Jetze Genee, 11 april 2019
Leveren van biodiversiteit Jetze Genee, 11 april 2019 (ANLb pakketten) WAT zijn dat? 6-jarige pakketten natuur en landschapsbeheer Conform via de landelijke catalogus Groen Blauwe diensten vastgesteld.
Nadere informatieBodem, landschap en watersysteem bepalend voor functie-toedeling
Bodem, landschap en watersysteem bepalend voor functie-toedeling Jan Willem Erisman 8 juni 2018 Louis Bolk Instituut (sinds 1976) www.louisbolk.org Voedselzekerheid! Wat heeft landbouwbeleid gebracht (in
Nadere informatieLaat de natuur voor je werken
Laat de natuur voor je werken Jelle Pilat -Vereniging Noardlike Fryske Wâlden (NFW) Albert van der Ploeg Voorzitter Living Lab Natuurinclusieve landbouw (LL NIL) (en voorzitter NFW) Opbouw Presentatie
Nadere informatieALLES BEGINT MET EEN IDEE
ALLES BEGINT MET EEN IDEE Samenwerking in het kader van het EIP Programma Rol van de provincies, SNN en RVO Subsidiefacts (algemeen) Subsidiabele kosten Subsidiefacts (provincie) Het EIP (Europees Partnerschap
Nadere informatieToekomst agrarisch natuur- en landschapsbeheer rond Winterswijk. Jan Stronks
Toekomst agrarisch natuur- en landschapsbeheer rond Winterswijk Jan Stronks Stand van zaken huidig landschap Bos en natuur in de plus! Agrarisch cultuurlandschap sterk in de min: Natuurwaarde holt achteruit
Nadere informatieSustainable Development Goals: transities realiseren met duurzaam landgebruik
Sustainable Development Goals: transities realiseren met duurzaam landgebruik Organisch stof als sleutelelement? Margot de Cleen en Co Molenaar Urgentie maatschappelijke opgaven: 2030 is morgen Mondiale
Nadere informatieBeste Randy, Bedankt voor de medewerking. Met vriendelijke groet, Danny Eijsackers.
Van: Danny Eijsackers [mailto:d.eijsackers@milieufederatie.nl] Verzonden: woensdag 10 mei 2017 14:58 Aan: Statengriffie Onderwerp: Bijeenkomst boerenlandvogels Beste Randy, Hierbij stuur ik je 2 documenten
Nadere informatieRegio Deal Natuurinclusieve Landbouw. Samen werk maken van een vitaal platteland in Noord-Nederland
Regio Deal Natuurinclusieve Landbouw Samen werk maken van een vitaal platteland in Noord-Nederland 1 In Noord-Nederland maken we samen met u werk van een vitaal platteland en een gezonde agrarische sector.
Nadere informatieVisie op bodemvruchtbaarheid vanuit de landbouwsector. Themadag Nederlandse Bodemkundige Vereniging Vrijdag 8 november 2013 Mark Heijmans
Visie op bodemvruchtbaarheid vanuit de landbouwsector Themadag Nederlandse Bodemkundige Vereniging Vrijdag 8 november 2013 Mark Heijmans Introductie Mark Heijmans LTO Nederland Vereniging met 60.000 agrarisch
Nadere informatieC-213 Green Deal Natuurinclusief Grondgebruik Herenboeren
C-213 Green Deal Natuurinclusief Grondgebruik Herenboeren Partijen 1. De staatssecretaris van Economische Zaken, de heer Martijn van Dam, handelend in zijn hoedanigheid van bestuursorgaan, hierna te noemen:
Nadere informatieNaar een natuurinclusieve veehouderij in de Provincie Noord-Brabant Vorm geven aan de doorontwikkeling van een gangbare naar een natuurinclusieve
Naar een natuurinclusieve veehouderij in de Provincie Noord-Brabant Vorm geven aan de doorontwikkeling van een gangbare naar een natuurinclusieve bedrijfsvoering. Waarom natuurinclusieve landbouw? De landbouw
Nadere informatieLNV bodemstrategie. Gerrie Haenen. Ministerie LNV Plantaardige Agroketens en Voedselkwaliteit. 15 november 2018
LNV bodemstrategie Gerrie Haenen Ministerie LNV Plantaardige Agroketens en Voedselkwaliteit Bodemkwaliteit Goede bodemkwaliteit voor hoogproductieve landbouw, en voor: duurzame voedselproductie, minder
Nadere informatieDe bodem is van ons allemaal
Congres Bodem Anders! De bodem is van ons allemaal Openingsspeech 20 maart 2015 Beste mensen, Hartelijk dank voor de uitnodiging om hier vandaag de aftrap te mogen geven. Deze kans laat ik niet onbenut
Nadere informatieDuurzame Dierlijke Agroketens
A b c Duurzame Dierlijke Agroketens Visie van het Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie op de Veehouderijketen De Veetelers - Sympodium 'EEN KETEN VOL KANSEN' drs. Henri Kool Directeur
Nadere informatieLTO visie gemaakt door 24 melkveehouders Samen naar een nieuwe Wij
Toekomstvisie melkveehouderij 2025 LTO visie gemaakt door 24 melkveehouders Samen naar een nieuwe Wij Werken aan visie 24 leden zijn samen op visie reis gegaan. In iets meer dan 100 dagen hebben zij hun
Nadere informatieNEXT Landscape. OmgevingslabXL. 15 mei 2017 Susanne Vleeshouwers (gemeente Tilburg)
NEXT Landscape OmgevingslabXL 15 mei 2017 Susanne Vleeshouwers (gemeente Tilburg) NEXT Landscape..? Van traditionele ordening. Economie Ecologie Sociaal naar nieuwe economische dragers. Dat verdient beter
Nadere informatieLANDBOUW EN BIODIVERSITEIT. Ledenbijeenkomst 2 februari 2018
LANDBOUW EN BIODIVERSITEIT Ledenbijeenkomst 2 februari 2018 Presentaties Floris van Arkel (projectleider FPG) Ontwikkeling biodiversiteit groene ruimte Belang voor leden FPG Context: mechanismen en barrières?
Nadere informatieRegiodeal Natuurinclusieve Landbouw. Noord-Nederland als koploper voor een duurzaam platteland
Regiodeal Natuurinclusieve Landbouw Noord-Nederland als koploper voor een duurzaam platteland t Is de wa ait, t is de hoaver t Is t koolz oad in de b lui It lûd, dat fan e hiem en komt It balten d at oer
Nadere informatieOnderneem mee met KTC!
Onderneem mee met KTC! Ga mee voorop en vooruit in de veenweiden Het Kennis Transfer Center Zegveld gaat een nieuwe fase in. Met de aankoop van buurgrond en -gebouwen, kan sneller en professioneler op
Nadere informatieBiodiversiteit in de melkveehouderij
SAMENVATTING CONCEPTUEELKADER Biodiversiteitinde melkveehouderij Investereninveerkracht enreducerenvanrisico's JanWillemErisman NickvanEekeren WillemijnCuijpers JandeWit 2014 Louis Bolk Instituut Samenvatting
Nadere informatieOp weg naar een kringloopcertificaat
Op weg naar een kringloopcertificaat Extra impuls voor duurzame melkveehouderij in Midden-Delfland Er is een kringloopcertificaat in de maak voor duurzame melkveehouderij. Deze proeve van duurzaamheid
Nadere informatieHoe boeren afwegingen maken over weidevogelbeheer en natuurinclusieve landbouw. Theo Vogelzang, Wageningen Economic Research,
Boeren in beweging Hoe boeren afwegingen maken over weidevogelbeheer en natuurinclusieve landbouw Theo Vogelzang, Wageningen Economic Research, 8-11-2018 Raamwerk Willen: Intrinsieke motivatie, Identiteit
Nadere informatieSamenwerken aan natuurinclusieve. landbouw in Friesland
Samenwerken aan natuurinclusieve landbouw in Friesland OIM Werkconferentie 12 oktober 2017 Subtitel Weergave uitkomsten workshop Samenwerken aan natuurinclusieve landbouw in Friesland OIM Titel 2 Weergave
Nadere informatieSBIR Verduurzamen voedselproductie
SBIR Verduurzamen voedselproductie Informatiebijeenkomst 16 juli 2014 Alexia Michel, Ministerie EZ Topsector Agri&Food en Tuinbouw&Uitgangmaterialen Achtergrond Initiatief: topsector Agri&Food en ministerie
Nadere informatieBiodiversiteit als basis voor het agrarische bedrijf Jan Willem Erisman Nick van Eekeren Willemijn Cuijpers Jan de Wit
I N S T I T U U T Biodiversiteit als basis voor het agrarische bedrijf Jan Willem Erisman Nick van Eekeren Willemijn Cuijpers Jan de Wit Het nut van biodiversiteit Hoe intensiever het bedrijf, hoe lager
Nadere informatieMANIFEST NATUURINCLUSIEVE LANDBOUW
Samenvatting MANIFEST NATUURINCLUSIEVE LANDBOUW Op weg naar Nederland als Levend Lab januari 2017 1) Wij zijn een netwerk van initiatiefnemers in de natuurinclusieve landbouw. Een netwerk dat zich ontwikkelt
Nadere informatieProeftuinen Landbouw en Natuur 12 december Flevolandbouw
Proeftuinen Landbouw en Natuur 12 december 2018 - Flevolandbouw Introductie FAC Coöperatie Flevolands Agrarisch Collectief U.A. (FAC) Visie Opgericht in 2015 door 6 ANV s, invulling samen met LTO Noord
Nadere informatieDe Vogelvriendelijke weken van Ekoplaza en Vogelbescherming
De Vogelvriendelijke weken van Ekoplaza en Vogelbescherming Concept criteria voor akkerbouw om de mate van Vogelvriendelijk boeren te bepalen De grondstoffenleverancier van het product is een agrarisch
Nadere informatieGreen Deal. 21 November 2013 Herry Nijhuis (AgentschapNL) Coördinerend manager Green Deals
Green Deal 21 November 2013 Herry Nijhuis (AgentschapNL) Coördinerend manager Green Deals Inhoud presentatie Overheidsbeleid Green Deal Green Deal Aanpak Voorbeelden van Green Deals Green Deal initiatief
Nadere informatieBiodiversiteit visie Boerenbond. Symposium biodiversiteit 4 november 2010
Biodiversiteit visie Boerenbond Symposium biodiversiteit 4 november 2010 1 Landbouw en biodiversiteit Domesticatie leidde tot 1000den variëteiten en soorten Heel wat biodiversiteit is er omwille van landbouw
Nadere informatiePROVINCIE FLEVOLAND. 1 8 JULI 2018 Onderwerp. Provinciale Staten van Flevoland D.t.v. de griffie mevrouw A. Kost INTERN
PROVINCIE FLEVOLAND Postbus 55 8200 AB Lelystad Provinciale Staten van Flevoland D.t.v. de griffie mevrouw A. Kost Telefoon (0320)-265265 Fax (0320)-265260 f-mai7 provincieoflevoland.nl Website wvnw.flevoland.nl
Nadere informatiePlatform Biodiversiteit, Ecosystemen en Economie
Een initiatief IUCN-Nederland en VNO-NCW met deelname van: Bedrijfsleven Shell, FrieslandCampina, DSM Recron, IDH Initiatief Duurzame Handel LTO Nederland Natuur- en milieuorganisaties Natuurmonumenten,
Nadere informatieSTUREN MET WATER. over draagvlak en draagkracht in de westelijke veenweiden
STUREN MET WATER over draagvlak en draagkracht in de westelijke veenweiden STUREN MET WATER Het ontwerp Sturen met water van het Veenweide Innovatiecentrum Zegveld (VIC) zet in op actief, dynamisch grondwaterbeheer
Nadere informatieCALL#3 IMPULS VOOR NATUUR- INCLUSIEVE LANDBOUW
CALL#3 IMPULS VOOR NATUUR- INCLUSIEVE LANDBOUW Circular Art Lab Limburg (CALL) legt duurzaamheidsopgaven via open oproepen ( calls ) voor aan geëngageerde makers en denkers. Zij worden uitgenodigd kansen
Nadere informatieKringlooplandbouw - Ondernemend Ambachtelijk Boeren
Duurzame landbouw Gezond voedsel - Vitaal platteland Kringlooplandbouw - Ondernemend Ambachtelijk Boeren Frits van der Schans 21 november 2018 Achtergrond Frits van der Schans Boerenzoon met 6 broers en
Nadere informatieKRINGLOOPLANDBOUW BIOLOGISCHE SECTOR
Ambitieagenda KRINGLOOPLANDBOUW BIOLOGISCHE SECTOR juni 2019 BIOLOGISCH - VAN NATURE KRINGLOOPLANDBOUW De biologische keten zit vol sterke en ervaren pioniers op het gebied van kringlooplandbouw. Zij werken
Nadere informatieStikstofproblematiek: kader voor duurzame voedselproductie
Stikstofproblematiek: kader voor duurzame voedselproductie Jan Willem Erisman Arnhem, 24 januari 2018 Louis Bolk (1866-1930) Hoe ruimer zou onze opvatting van het leven zijn, indien het ons gegeven was
Nadere informatieGrenzen aan intensivering van de Nederlandse veehouderij
Grenzen aan intensivering van de Nederlandse veehouderij Wageningen, 7 februari 2013 Wouter van der Weijden Stichting Centrum voor Landbouw en Milieu www.clm.nl Dijkhuizen-these 1. Hoge productie per ha
Nadere informatieHoog tijd voor een écht duurzame landbouw
nnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnn... Hoog tijd voor een écht duurzame landbouw een visie over de hervormingen in de landbouw Oktober 2013 nnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnn... Inleiding Landbouwbeleid heeft grote invloed op
Nadere informatieOmgevingsgericht ondernemen met natuur en landschap. Boeren met Natuur 23 maart 2016 Midden Limburg
Omgevingsgericht ondernemen met natuur en landschap Boeren met Natuur 23 maart 2016 Midden Limburg Maarten Vrolijk Livestock Research Earth overshoot day Earth Overshoot Day = dag waarop we alle bronnen
Nadere informatieAlles van waarde is weerloos over landschap, herijking EHS groen blauwe diensten
Alles van waarde is weerloos over landschap, herijking EHS groen blauwe diensten Gerbrand van t Klooster LTO Nederland Coördinator ruimtelijke ordening Waarden van het landschap, RLG (1996): ruimte en
Nadere informatieZeeland werkt met boeren aan een oplossing!
Zeeland werkt met boeren aan een oplossing! Voor landbouw én natuur Aandachtsvelden en sporen voor een Zeeuwse uitvoeringsagenda voor de toekomst van het landelijk gebied Titel ontleend aan meerjarenplan
Nadere informatieAmbitie: Op naar een Vitale Teelt in 2030
Ambitie: Op naar een Vitale Teelt in 2030 Met bollen en bloemen van topkwaliteit, vrij van ziekten, op een rendabele manier geteeld in harmonie met de omgeving, emissieloos, klimaatneutraal en met een
Nadere informatieMANIFEST NOVI NAAR EEN NIEUW NEDER LAND
MANIFEST NOVI NAAR EEN NIEUW NEDER LAND WERK ALS ÉÉN OVERHEID De fysieke en sociale leefomgeving van Nederland gaan de komende decennia ingrijpend veranderen. Transities in de energievoorziening, de landbouw,
Nadere informatieDUURZAAM BODEMBEHEER IN DE LANDBOUW
DUURZAAM BODEMBEHEER IN DE LANDBOUW Samen de schouders onder duurzaam bodembeheer EEN GEZONDE BODEM IS IN BELANG VAN DE HELE MAATSCHAPPIJ Wageningen UR en het Louis Bolk Instituut hebben in opdracht van
Nadere informatieUITGANGSPUNTEN. Uitgangspunten voor het ontwerp
We abuse land because we regard it as a commodity belonging to us. When we see land as a community to which we belong, we may begin to use it with love and respects. Aldo Leopold UITGANGSPUNTEN Uitgangspunten
Nadere informatieVergroening en verduurzamen landbouw
Duurzame landbouw Gezond voedsel - Vitaal platteland Vergroening en verduurzamen landbouw Wim Dijkman Dronten, 2-12 2014 1 Agenda Groen Ondernemen Gemeenschappelijk Landbouwbeleid Maatregelen POP en water
Nadere informatieZuid-Hollandse weide- en akkervogels in de knel, hernieuwde aanpak nodig
Zuid-Hollandse weide- en akkervogels in de knel, hernieuwde aanpak nodig Inleiding Nederland heeft op grond van de Europese Vogel- en Habitatrichtlijn de verplichting om voor alle van nature voorkomende
Nadere informatieMeer biologische en duurzame landbouw in Noord-Holland
Meer biologische en duurzame landbouw in Noord-Holland PvdA Noord-Holland Werkplan voor 2019 PvdA Noord-Holland Werkplan biologische landbouwgrond 2019 Manifest voor meer biologische en duurzame landbouw
Nadere informatieUNITING THE ORGANIC WORLD
International Federation of Organic Agriculture Movements Principles of Organic Agriculture 1 Beginselen van de Biologische Landbouw De Beginselen vormen de wortels, waaruit de biologische landbouw groeit
Nadere informatieDatum 18 december 2014 Betreft Aansluiting vergroening GLB en agrarisch natuur- en landschapsbeheer
> Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA s-gravenhage Ministerie van Economische Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den
Nadere informatieDe Voorzitter Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG. Datum 11 februari 2019 Betreft Reactie Deltaplan Biodiversiteitsherstel
> Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres Postbus 20401 2500 EK
Nadere informatieVeerkrachtige landbouw Het conceptueel kader voor biodiversiteit in Zeeland
Veerkrachtige landbouw Het conceptueel kader voor biodiversiteit in Zeeland Chris Koopmans Jan Willem Erisman Louis Bolk Instituut Onafhankelijk kennisinstituut, duurzame landbouw, voeding en gezondheid
Nadere informatieDatum 30 november 2015 Betreft Nieuw stelsel agrarisch natuur- en landschapsbeheer en weidevogels
> Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA s-gravenhage Directoraat-generaal Agro en Directie en Biodiversiteit Bezoekadres Bezuidenhoutseweg
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2013 2014 33 576 Natuurbeleid Nr. 17 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN ECONOMISCHE ZAKEN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag,
Nadere informatie25 jaar NAV NAV-visie op de Nederlandse akkerbouw tot 2030
25 jaar NAV 1 NAV-visie op de Nederlandse akkerbouw tot 2030 Visie NAV 2 Visie NAV: Een goed inkomen voor akkerbouwers Economisch en maatschappelijk duurzame akkerbouw Gewenste situatie: Nederlandse boeren
Nadere informatieDe impact van Veldleeuwerik; 15 jaar verder
Duurzame landbouw Gezond voedsel - Vitaal platteland De impact van Veldleeuwerik; 15 jaar verder Gijs Kuneman 15 juni 2017 1 Evaluatievragen Inzet en motivatie Veldleeuwerikteler Inschatten van impact
Nadere informatieCHALLENGE LANDSCHAP Kwaliteit door ontwikkelen
CHALLENGE LANDSCHAP 2070 Kwaliteit door ontwikkelen 54 JAAR TERUG, 54 JAAR VOORUIT landschap in transitie - 1962 1962 54 JAAR TERUG, 54 JAAR VOORUIT landschap in transitie - 2016 2016 LANDSCHAP IN 2070
Nadere informatieBoeren hebben. oplossing! een. Meerjarenplan 2020 van ZLTO
Boeren hebben een oplossing! Meerjarenplan 2020 van ZLTO Boerenkracht & financiering KLIMAAT VOEDSELZEKERHEID & GEZONDHEID VITAAL PLATTELAND Innovatie, data & kennis ZLTO (Zuidelijke Land- en Tuinbouw
Nadere informatieNo regret natuurmaatregelen op het boerenbedrijf
No regret natuurmaatregelen op het boerenbedrijf Laaghangend fruit en haalbare maatregelen op maat Arjen de Groot, Wageningen Environmental Research Boer Proof Natuur ForwardFarm Abbenes, 6 juli 2018 Meer
Nadere informatieManifest. Organische stof: leven in de Nederlandse bodem
Manifest Organische stof: leven in de Nederlandse bodem Benut het 6 de Actieprogramma Nitraatrichtlijn om de positie van organische stof in de Nederlandse meststoffenregelgeving te verbeteren! Wij roepen
Nadere informatieAgendapunt 9 Position paper Natuurinclusieve landbouw
Agendapunt 9 Position paper Natuurinclusieve landbouw Sinds zijn introductie in de Rijksnatuurvisie van 2014 heeft de term natuurinclusieve landbouw een hoge vlucht genomen. Partijen zoeken BoerenNatuur.nl
Nadere informatieBiobedrijfsnetwerken Onderzoeksstrategie voor biologische landbouw en voeding Vlaanderen
Biobedrijfsnetwerken Onderzoeksstrategie voor biologische landbouw en voeding Vlaanderen 2013-2017 4 december 2014, studienamiddag Biolandbouw en voeding: een uitdaging voor elke onderzoeker! Gent Visie
Nadere informatieNatuurinclusieve landbouw
Natuurinclusieve landbouw Food-for-thought ESG Anne van Doorn, Dick Melman, Judith Westerink SSG Nico Polman, Theo Vogelzang PSG Hein Korevaar Herfst 2016 Dit rapport is gratis te downloaden van http://dx.doi.org/10.18174/401503
Nadere informatieNatuurinclusieve landbouw: wat kunnen en willen we ermee?
Achtergrondnotitie Natuurinclusieve landbouw: wat kunnen en willen we ermee? Sinds zijn introductie in de Rijksnatuurvisie van 2014 heeft de term natuurinclusieve landbouw een hoge vlucht genomen. Er zijn
Nadere informatieBijeenkomst groenblauwe leefomgeving donderdag 1 maart 2018 Samenvatting opgehaalde inbreng
Bijeenkomst groenblauwe leefomgeving donderdag 1 maart 2018 Samenvatting opgehaalde inbreng Inleiding De provincie Zuid-Holland werkt samen met haar partners aan het opstellen van een nieuwe visie op de
Nadere informatieWat stelt De Nationale DenkTank 2012 voor om de voedselketen te verduurzamen*?
Samenvatting van de bevindingen van de Nationale DenkTank 2012 boer Consument Wat stelt De Nationale DenkTank 2012 voor om de voedselketen te verduurzamen*? verwerker *De voorstellen van de denktank voor
Nadere informatieC-214 Green Deal Weidevarkens: naar een verantwoorde natuurinclusieve varkenshouderij
C-214 Green Deal Weidevarkens: naar een verantwoorde natuurinclusieve varkenshouderij Partijen 1. De Staatssecretaris van Economische Zaken, de heer M.H.P. van Dam, handelend in zijn hoedanigheid van bestuursorgaan,
Nadere informatieVersnellingsagenda COLOFON
De Versnellingsagenda is een initiatief van: FrieslandCampina LTO Noord BoerenNatuur Natuur- en Milieufederaties Drenthe, Groningen, Friesland Provincies Fryslan, Groningen, Drenthe Contactadres: Agroagenda
Nadere informatieVerdienmodellen natuurinclusieve landbouw
Verdienmodellen natuurinclusieve landbouw Jaarcongres Nederlandse Akkerbouw Vakbond Nico Polman, Wageningen Economic Research 13 februari 2019 Veel vragen natuurinclusieve landbouw Wat levert natuurinclusieve
Nadere informatieMinisterie van Landbouw, Natuur en voedselkwaliteit. Nationale Bijenstrategie Bed & Breakfast for Bees
Ministerie van Landbouw, Natuur en voedselkwaliteit Nationale Bijenstrategie 2017-2023 Bed & Breakfast for Bees Waarom een Nationale Bijenstrategie? Bestuivers: bijen, zweefvliegen, kevers, dag- en nachtvlinders
Nadere informatieImpressieverslag Werkconferentie Natuurinclusieve Landbouw
Impressieverslag Werkconferentie Natuurinclusieve Landbouw 22 November 2016 HAS Den Bosch Dagvoorzitter: Rachelle Eerhart ( Regiocoördinator Rechtstreex Rotterdam) Welkom door Edo Dijkman, sectordirecteur
Nadere informatieDe economie van ecologie Economie & ecologie Gebiedscollectieven voor meetbaar en verkoopbaar natuurresultaat
Economie & ecologie Gebiedscollectieven voor meetbaar en verkoopbaar natuurresultaat Merijn Bos Achtergrond: ecosysteemdiensten 2 voorbeelden: Bloeiende akkerranden Aanbevelingen Noodzaak: meetbaarheid,
Nadere informatieWat zijn duurzame landbouwsystemen, en hoe kunnen we die bereiken?
Duurzame landbouw Gezond voedsel - Vitaal platteland Wat zijn duurzame landbouwsystemen, en hoe kunnen we die bereiken? Gijs Kuneman 21 mei 2016 1 Duurzaam? 2 Inhoud 1. Hoe beoordeel je duurzaamheid 2.
Nadere informatieMeerjarenbeleidsplan
Meerjarenbeleidsplan 2016-2021 Wie zijn we en wat doen we? De Natuur en Milieufederaties (NMF s) werken aan groene, duurzame en klimaatbestendige provincies. Provincies waar we duurzaam kunnen wonen en
Nadere informatieKringlooplandbouw: Meer verdienen met aandacht voor het natuurlijk systeem. Linda van der Weijden
Kringlooplandbouw: Meer verdienen met aandacht voor het natuurlijk systeem Linda van der Weijden Opzet Inhoud: Hoe ontwikkel je met het natuurlijk systeem? Proces: Hoe pakken we dat aan? 2 Wat is kringlooplandbouw?
Nadere informatieAgrarisch Natuur- en Landschapsbeheer (ANLb) in de praktijk Een sfeerimpressie
Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer (ANLb) in de praktijk Een sfeerimpressie Evelien Verbij 15 november 2018 Voor goed weidevogelbeheer is openheid van het landschap en een droge bodem van groot belang.
Nadere informatie22-5-2014. Landbouw in bos. Landbouw met bos. Landbouw buiten bos. Agroforestry in het verleden, heden en toekomst
22-5-2014 Agroforestry in het verleden, heden en toekomst Evolutie landbouw Mei 2014, Anne Oosterbaan Landbouw in bos Vruchten, groenten en vlees uit het bos Akkertjes in het bos, dieren in het bos Recente
Nadere informatieWat je aan elkaar hebt
Wat je aan elkaar hebt Hoe sterk is uw netwerk? 22 april 2015 Judith Westerink, Alwin Gerritsen, Wim Nieuwenhuizen M.m.v. Raymond Schrijver, Sabine van Rooij, Theo Vogelzang, Frans van Alebeek, Henri Holster
Nadere informatieInnovatieagenda Melkveehouderij
Innovatieagenda Melkveehouderij stappen naar een nieuwe melkweg samen met ketenpartijen in de melkveehouderij INLEIDING NL 20 Waarom een innovatieagenda? Innovatie is een belangrijke voorwaarde voor de
Nadere informatieSamenwerking rondom Bodem De praktijk in Noord-Brabant
Samenwerking rondom Bodem De praktijk in Noord-Brabant Harrie Vissers 21 september 2017 Congres SIKB Varkensdichtheid per gemeente (aantal varkens per ha landbouwgrond) aantal varkens Nederland: 12,5 mln
Nadere informatieImpressieverslag Werkconferentie Natuurinclusieve Landbouw 22 November 2016 HAS Den Bosch
Impressieverslag Werkconferentie Natuurinclusieve Landbouw 22 November 2016 HAS Den Bosch Dagvoorzitter: Rachelle Eerhart (Regiocoördinator Rechtstreex Rotterdam) Welkom door Edo Dijkman, sectordirecteur
Nadere informatieAQUATISCHE LANDBOUW. haal meer uit land én water
AQUATISCHE LANDBOUW haal meer uit land én water AQUATISCHE LANDBOUW Waarom wel het land, maar niet de sloot benutten in de veenweiden? Dat is de vraag waar het om draait in het icoon Aquatische landbouw
Nadere informatieNatuurinclusieve landbouw voor duurzame voedselproductie
Natuurinclusieve landbouw voor duurzame voedselproductie Jan Willem Erisman Elsendorp, 29 maart 2018 Louis Bolk (1866-1930) Hoe ruimer zou onze opvatting van het leven zijn, indien het ons gegeven was
Nadere informatieVereniging Agrarisch Landschap Achterhoek SAMEN WERKEN AAN EEN BETER RESULTAAT
Vereniging Agrarisch Landschap Achterhoek SAMEN WERKEN AAN EEN BETER RESULTAAT JAARBERICHT 2018 INHOUD WIE IS DE VALA? PAGINA 3 CIJFERS EN ACTIVITEITEN VAN 2018 PAGINA 4 AGRARISCH NATUUR- EN LANDSCHAPSBEHEER
Nadere informatieAntwoord. van Gedeputeerde Staten op vragen van. A.H.K. van Viegen (PvdD) (d.d. 1 mei 2018) Nummer 3390
van Gedeputeerde Staten op vragen van A.H.K. van Viegen (PvdD) (d.d. 1 mei 2018) Nummer 3390 Onderwerp Advies Raad voor de Leefomgeving en Infrastructuur om veestapel te reduceren Aan de leden van Provinciale
Nadere informatieNo regret maatregelen voor de natuur
No regret maatregelen voor de natuur Laaghangend fruit en maatregelen op maat Arjen de Groot Wageningen Environmental Research Platform Groen Haarlemmermeer Hoofddorp, 28 januari 2019 Natuurherstel in
Nadere informatieDoe mee voor een mooi en duurzaam Overijssel. Beleidsplan Natuur en Milieu Overijssel
Doe mee voor een mooi en duurzaam Overijssel Beleidsplan Natuur en Milieu Overijssel 2017-2019 Duurzaam samen Samen met inwoners, overheden en bedrijven werkt Natuur en Milieu Overijssel aan een mooi en
Nadere informatieHoutskoolschets Asten april 2017
Houtskoolschets Asten2030 14 april 2017 Opzet Asten2030 Start A Verkenning B Verbreding C 3 Verankering Dag van de Toekomst Besluit vorming 1. Werk Conferentie intern 2. Werk Conferentie intern Internet
Nadere informatie