Roeselare, Mandellaan 101. Afbraak en gesloten Ruwbouw

Transcriptie

1 Roeselare, Mandellaan 101 GROOTKEUKEN DIENSTENCENTRUM TEN ELSBERGE Afbraak en gesloten Ruwbouw BELANGRIJKE INLICHTING VOOR DE INSCHRIJVER DEZE TWEE DOCUMENTEN (PRIJSBEREKENING & BESCHRIJVING VAN DE UITVOERINGSMETHODE, ART. 30 K.B. TMB) DIENT U VERPLICHT BIJ UW INSCHRIJVING TE VOEGEN. HET NIET-INVULLEN, HET NIET-ONDERTEKENEN OF HET NIET-BIJVOEGEN VAN DEZE DOCUMENTEN BIJ UW INSCHRIJVING VEROORZAAKT DE NIETIGHEID VAN UW INSCHRIJVING!!! OPDRACHTGEVER OCMW ROESELARE Gasthuisstraat 10, 8800 ROESELARE Tel 051/ Fax 051/ ONTWERPER Architecten- en Ingenieursbureau Vanacker BVBA Koning Albert I-laan 135 bus ROESELARE Tel. 051/ Fax 051/ info@aiv.be ARCHITECTEN- EN INGENIEURSBUREAU VANACKER bvba

2 INHOUD INHOUD BELANGRIJKE OPMERKINGEN VOOR DE INSCHRIJVERS DOOR DE AANNEMER TOE TE PASSEN VEILIGHEIDSMAATREGELEN SPECIFIEK VOOR DE WERF ADMINISTRATIEVE INLICHTINGEN KORTE BESCHRIJVING VAN HET PROJECT LIGGING TUSSENKOMENDE PARTIJEN OPDRACHTGEVER ARCHITECT COÖRDINATOR VEILIGHEID EN GEZONDHEID INRICHTING VAN DE WERF BURELEN REFTER KLEEDKAMERS TOILETTEN WASPLAATS BRANDBEVEILIGING LIJST OPROEPNUMMERS VUURVERGUNNING UITVOERING VAN DE WERKEN VERKEER OP DE WERF ORGANISATIE VAN HET TOEGANGSBEHEER VAN DE VOORNAAMSTE EN BIJKOMENDE TOEGANGEN AFSLUITEN VAN DE WERF ALGEMEEN METING MATERIAAL UITVOERING TOEPASSING COLLECTIEVE BESCHERMINGSMIDDELEN PERSOONLIJKE BESCHERMINGSMIDDELEN OPSLAG OP DE WERF SCHOONMAAK VAN DE WERF KENNISGEVING TECHNISCHE INSPECTIE AANBRENGING VEILIGHEIDSSIGNALISATIE MEDISCHE ZORGEN LADDERS WETTELIJKE KEURINGEN EN OPLEVERING VAN DE ARBEIDSMIDDELEN EN PBM S TILLEN VAN LASTEN ELKE BOUWDIRECTIE BELAST MET DE UITVOERING VAN DE WERKEN ZAL REGELMATIG OPLEIDINGEN I.V.M. TILTECHNIEKEN GEVEN. AANGEPASTE HEFHULPMIDDELEN EN TRANSPORTMIDDELEN STAAN STEEDS TER BESCHIKKING VAN HET PERSONEEL HULPVERLENING DOOR ALLE ONDERNEMINGEN TE RESPECTEREN BEPALINGEN VEILIGHEIDSORGANISATIE AAN DE TOP HYGIËNE EN ALGEMENE VEILIGHEID BIJLAGE 1. VERPLICHTINGEN EN VERANTWOORDELIJKHEDEN VAN DE TUSSENKOMENDE PARTIJEN BIJLAGE 2. WERFREGLEMENT INLEIDING /29

3 6.2 ALGEMENE INFORMATIE VEILIGHEIDS- EN GEZONDHEIDSPLAN HET POSTINTERVENTIEDOSSIER COÖRDINATIEVERGADERING BESCHRIJVING VAN TECHNISCHE MIDDELEN PLANNING DER WERKEN BEZOEKEN VAN DE WERF ONGELUKKEN OP DE WERF INRICHTING VAN DE WERF TOEGANGEN EN OPSLAGPLAATSEN ORDE EN NETHEID HULPDIENSTEN EN EERSTE ZORGEN LOKALEN EN HYGIËNE SIGNALISATIE EN INFORMATIE BESCHERMINGSMIDDELEN ONDERAANNEMERS EN LEVERANCIERS SPECIFIEKE RISICO S BIJLAGE 3. TE VOLGEN PROCEDURE BIJ ONGEVAL EERSTE ZORGEN HANDEL EN BLIJF KALM /29

4 1 BELANGRIJKE OPMERKINGEN VOOR DE INSCHRIJVERS De inschrijver zijn aandacht wordt gevestigd op artikel 30 van het K.B. van betreffende TMB met volgende bepalingen: 1. De kandidaten dienen bij hun offertes een document te voegen dat verwijst naar het veiligheids-en gezondheidsplan en waarin zij beschrijven op welke wijze zij het bouwwerk zullen uitvoeren om rekening te houden met dit veiligheids-en gezondheidsplan Dit document bevat: De intentieverklaring dat de inschrijver het V&G-plan stipt zal toepassen. Het specifiek V&G-plan van de aannemer, omvattende de risico-analyse van de uit te voeren werkzaamheden en de preventiemaatregelen die hij zal treffen om deze risico s te verminderen. De lijst met onderaannemers en contactpersonen. Deze lijst bevat de namen van de personen, hun adres, telefoon, fax, gsm-nummer en e- mailadressen. Deze lijst kan uiteraard tijdens de werkzaamheden steeds worden bijgewerkt. De aannemer verspreidt danop eigen initiatief een aangepaste lijs aan alle partijen. Een beschrijving hoe de werkzaamheden zullen worden uitgevoerd met aanduiding van de planning van de werf, het materieel dat zal worden aangewend voor de uitvoering van de werkzaamheden 2. De kandidaten voegen bij hun offertes een afzonderlijke prijsopgave (model in bijlage) in verband met de door het veiligheids-en gezondheidsplan bepaalde preventiemaatregelen en middelen, inbegrepen de buitengewone beschermingsmaatregelen en middelen. De totale prijs van deze maatregelen wordt door de inschrijver verdeeld over alle artikelen van de inschrijving. 3. De inschrijver zal de veiligheidscoördinator verwezenlijking ten laatste twee weken voor de voorlopige oplevering volgende documenten overmaken: - as-builtplannen - keuringsattesten elektriciteit en gas indien deze beschikbaar zijn - kopie van de bouwvergunning - lastenboek Deze documenten dienen de veiligheidscoördinator in staat stellen zijn PID-dossier op te stellen. De kostprijs voor het opmaken van deze documenten is inbegrepen in de inschrijvingsprijs van de aannemer. Het niet overhandigen van deze documenten kan aanleiding geven tot het niet toestaan van de voorlopige oplevering. 4/29

5 2 DOOR DE AANNEMER TOE TE PASSEN VEILIGHEIDSMAATREGELEN SPECIFIEK VOOR DE WERF Werftoegang, werfopslag en werfinrichting: voor de start der werken zal de aannemer een werfinrichtingsplan ter goedkeuring voorleggen aan de veiligheidscoördinator met aanduiding van werfopslag, burelen, lokalen personeel, sanitair werfafsluiting. Gedurende de ganse looptijd der werken dient de aannemer de nodige voorzorgsmaatregelen te treffen t.b.v. de bescherming van de omgeving en de veiligheid van derden, inclusief de volledige afsluiting van de werf en alle zones voor werfopslag. Coördinatie met alle onderaannemers; inclusief informatieverspreiding De aannemer dient een verpozingzone, alsook een sanitaire ruimte met toilet en stromend waters ter beschikking te stellen aan zijn personeel. Deze sanitaire ruimte is enkel toegankelijk voor de werklieden en niet voor derden bedoeld. De aannemer dient een veilige werkmethode voor te stellen. Dit omvat oa. de plaatsing van een collectieve randbeveiliging op alle werkniveaus gedurende de ganse duur der werkzaamheden. Op de tijdstippen dat de randbeveiliging nog niet is aangebracht, dienen de personeelsleden een veiligheidsharnas met levenslijn, vastgehaakt aan een hoger gelegen punt te dragen. Elke inbreuk op voorgaande bepalingen zal aanleiding geven tot het stilleggen van de werf totdat de werf voldoende veilig is. Eveneens kan het opdrachtgevend bestuur besluiten tot het inhouden van een bedrag op de aannemingssom. De hoogte van het bedrag wordt bepaald als zijnde het dubbele van de kostprijs van de maatregelen die de aannemer heeft uitgespaard door op het vlak van veiligheid en gezondheid in gebreke te blijven. 5/29

6 3 ADMINISTRATIEVE INLICHTINGEN 3.1 KORTE BESCHRIJVING VAN HET PROJECT Afbraak en gesloten ruwbouw Grootkeuken Dienstencentrum Ten Elsberge 3.2 LIGGING 8800 ROESELARE, Mandellaan TUSSENKOMENDE PARTIJEN OPDRACHTGEVER Vennootschap: OCMW ROESELARE Adres: Gasthuisstraat ROESELARE Tel: 051/ Fax: 051/ ARCHITECT Vennootschap: Architecten en Ingenieursbureau Vanacker BVBA Straat: Koning Albert-I-laan 135 bus 3 te 8800 Roeselare Tel: 051/ Gsm : 0477/ COÖRDINATOR VEILIGHEID EN GEZONDHEID Vennootschap: Straat: Tel: 051/ Gsm : 0477/ Fax: 051/ info@aiv.be Architecten en Ingenieursbureau Vanacker BVBA Koning Albert-I-laan 135 bus 3 te 8800 Roeselare 6/29

7 3.4 INRICHTING VAN DE WERF BURELEN De aannemer plaatst een werfkeet, ingericht als bureelruimte. Deze bureelruimte is voorzien van verwarming tot 18 C, verlichting 500 Lux en beschikt over een vergadertafel met 6 stoelen, 3 gekeurde helmen en 3 paar veiligheidslaarzen voor bezoekers. Deze werfkeet wordt op geregelde tijdstippen gereinigd REFTER KLEEDKAMERS De aannemer zal een gezondheidsinrichting voor 15 personen plaatsen. Deze gezondheidsinrichting zal beantwoorden aan de CAO van 05/01/ TOILETTEN De aannemer zal toiletten plaatsen die beantwoorden aan de CAO van 05/01/84. Deze toiletten zijn voorzien van lavabo s met stromend water, zeep en handdoeken WASPLAATS De aannemer plaatst een wasplaats die beantwoordt aan de CAO van 05/01/84. De ruimte met de wasinrichting is afgesloten en verwarmd. Er is stromend koud en warm water aanwezig. De capaciteit van de wasinrichting staat in verhouding met het aantal werknemers op de werf BRANDBEVEILIGING De aannemer stelt gekeurd blustoestellen ter beschikking aan zijn personeel LIJST OPROEPNUMMERS In de werfkeet van de arbeiders of op een andere steeds toegankelijke plaats hangt de aannemers de lijst uit moet noodoproepnummers. De aannemer zorgt ervoor dat er steeds minstens één werkend telefoontoestel of GSM op de werf aanwezig is. De lijst met oproepnummers bevat oa. de oproepnummers van de volgende instanties: ziekenwagen, brandweer, antigifcentrum, ziekenhuis, politie, brandwondencentrum, dichtstbijzijnde huisdokter VUURVERGUNNING De vuurvergunning wordt afgeleverd door de bouwheer. De werfleiding zal instaan voor de opvolging. De aannemer richt twee weken voor de uitvoering van de werkzaamheden zijn vraag voor een vuurvergunning aan de bouwheer. 7/29

8 4 UITVOERING VAN DE WERKEN 4.1 VERKEER OP DE WERF Het verkeer van de werfwerktuigen, het laden en lossen van de voertuigen, vindt plaats onder toezicht van een lid van de betrokken onderneming. De regels zijn vastgelegd door de bouwdirectie belast met de uitvoering. De toegang van de werf voor persoonlijke voertuigen is verboden. Het parkeren van voertuigen op het openbaar eigendom gebeurt volgens het wegverkeersreglement. Het verkeer van de werfwerktuigen is verboden op de openbare weg en blijft onderworpen aan de wegcode. 4.2 ORGANISATIE VAN HET TOEGANGSBEHEER VAN DE VOORNAAMSTE EN BIJKOMENDE TOEGANGEN De toegang voor het publiek is verboden. De eventuele bezoeken op de plaats van niet-bevoegde personen maken deel uit van een voorafgaand akkoord van de opdrachtgever, bouwdirectie en de coördinator-verwezenlijking (met gebruik van de I.B.M.). Alle bezoekers aan de werf dienen een aangepast schoeisel, kledij en veiligheidsuitrusting te dragen. 4.3 AFSLUITEN VAN DE WERF ALGEMEEN De aannemer dient ervoor te zorgen dat het betreden van de bouwplaats door derden wordt verhinderd, een behoorlijke afsluiting is dienaangaande aangewezen (VM/B 97-art.25 1o). Deze omheining wordt geplaatst door de algemene aannemer en wordt behouden tot na de voorlopige oplevering. Waar de bouwplaats grenst aan openbaar terrein, plaatst de aannemer de nodige signalisatie, die voldoende doeltreffend is om onbevoegde personen te weren, alsook de veiligheid van het verkeer te waarborgen. Daarnaast plaatst hij ook volgende zaken bij de werftoegang: Pictogrammen die duiden op het verplicht dragen van helm, veiligheidsschoenen, gehoorbescherming Werfmeldingsformulier METING Overeenkomstig de aanduidingen in het bijzonder bestek en/of de samenvattende opmeting wordt de meting als volgt opgevat : Alle kosten zijn ten laste van de algemene aannemer, die hiervoor de nodige prijs voorziet in zijn inschrijving. De nodige borden, signalisatie, verlichting, overdekkingen, voetgangerspaden, taksen, enz. worden hierbij inbegrepen. 8/29

9 4.3.3 MATERIAAL De hoogte van de voorlopige omheining bedraagt tenminste 1,80 m. en stemt overeen met de voorschriften van art van STS 11 - uitgave De afsluiting is voorzien van de nodige afsluitbare toegangen. De omheining kan bestaan uit geprefabriceerde panelen uit gegalvaniseerde of geplastificeerde metalen buiskaders, waartussen een draadnet van het kleine ruittype is bevestigd. De panelen worden geplaatst in verplaatsbare betonnen voetstukken. Waar de omheining wordt aangebracht op het voetpad, wordt ze aangevuld met stevige houten looppaden op gelijke hoogte met het bestaande voetpad, minstens 0,80 m breed en voorzien van een stevige borstwering op 1,00 m hoogte UITVOERING Inplanting, materiaal, afmetingen en uitrusting zijn in overeenstemming te brengen met de geldende gemeentelijke voorschriften. De aannemer doet de vereiste aanvragen en betaalt de verschuldigde taksen. De omheining wordt voldoende stevig uitgevoerd, onderhouden en zonodig hersteld. Zij wordt voorzien van de nodige signalisatie, verlichting en beveiliging overeenkomstig de voorschriften van art van STS 11 (1990) en het Ministerieel Besluit van 25/3/1977. De afsluiting wordt voorzien van de nodige afsluitbare toegangen, waarbij de poorten worden voorzien van stevige grendels en sloten. De aannemer zorgt er evenwel voor dat de opdrachtgever en ontwerper permanent toegang tot de werf hebben, ook buiten de werkuren. Sleutels van alle afgesloten gedeelten zijn te bezorgen aan de architect en de bouwheer. De omheining blijft eigendom van de aannemer en wordt pas weggenomen zodra dit, op grond van de vordering van de werken en mits akkoord van het Bestuur mogelijk is TOEPASSING Volledige afsluiting van de bouwplaats ten opzichte van het openbaar terrein. 4.4 COLLECTIEVE BESCHERMINGSMIDDELEN Op werkplateaus waar de borstwering minder dan 100 cm hoog is, zal de bouwdirectie belast met de uitvoering der werken een veiligheidsleuning plaatsen die voldoende stevig is en voldoet aan de vigerende wetgeving. De leuning zal bestaan uit een plank op 1.00m hoogte, een tussenleuning op 0.50 m hoogte en een plint van 15cm. Voor het plaatsen van de CBM s zal waar nodig gebruik gemaakt worden van PBM s. Openingen in werkplateaus (kokers, trapgaten, ) worden ten allen tijde dichtgelegd met platen die voldoende stevig zijn. De beschermingsmiddelen mogen enkel worden weggenomen indien de werkzaamheden vereisen dat deze openingen vrijgemaakt zijn. Onmiddellijk na het beëindigen van deze werkzaamheden worden de beschermingsmiddelen in hun oorspronkelijke toestand 9/29

10 teruggeplaatst door de aannemer die deze beschermingsmiddelen heeft weggenomen. 4.5 PERSOONLIJKE BESCHERMINGSMIDDELEN Veiligheidshelm Het dragen van een veiligheidshelm is voor iedereen op de werf verplicht. Voor bepaalde activiteiten (bv. metselwerken) kan de aannemer vooraf toelating vragen om het dragen van de helm tijdens deze werkzaamheden niet te verplichten. Veiligheidshandschoenen Al naargelang de werken die moeten worden uitgevoerd, stelt de aannemer aan zijn personeel aangepaste handschoenen ter beschikking. Veiligheidsbril Indien de werknemers werken uitvoeren die gevaarlijk zijn voor de ogen worden aangepaste veiligheidsbrillen ter beschikking gesteld. Het dragen van een veiligheidsbril is verplicht voor volgende werkzaamheden: schijven, slijpen, werken met de sloophamer, lassen, Gehoorbescherming Indien de werknemers werken uitvoeren die gevaarlijk zijn voor de oregen worden aangepaste gehoorbeschermingen ter beschikking gesteld. Het dragen van een gehoorbescherming is verplicht bij het hanteren van de sloophamer, Stofmaskers De aannemer stelt steeds stofmaskers ter beschikking van zijn werknemers. Het dragen van een stofmasker is verplicht tijdens de werkzaamheden waarbij stof vrijkomt o.a. bij het schijven in de muren t.b.v. het plaatsen van leidingen en stopcontacten. Veiligheidsschoenen Veiligheidsschoenen of veiligheidslaarzen, bestand tegen warmte en voorzien van antislipzolen met stalen plaat en stalen top en anti-statische moeten verplicht gedragen worden door iedereen die de werf betreedt, ook door werfleiders of andere leidinggevenden. Werkkledij Aangepaste werkkledij (katoen) wordt ter beschikking gesteld van de werknemers. Deze kledij wordt op kosten van de firma gewassen en hersteld. Het is verboden, ook in de zomer, met ontbloot bovenlijf te werken. Het is eveneens verboden om met een korte broek te werken. 10/29

11 Regenkledij Regenkledij wordt gratis ter beschikking gesteld. 4.6 OPSLAG OP DE WERF De opslagplaatsen en de laad- en loszones zijn niet veranderlijk en worden vastgelegd in onderling akkoord met de bouwdirectie en de coördinatorverwezenlijking. De opslagplaats van gevaarlijke producten moet duidelijk aangegeven zijn en dient verwijderd te zijn van de werkzones. 4.7 SCHOONMAAK VAN DE WERF Alle ondernemingen zijn gehouden aan dagelijkse schoonmaak van hun werkzones. De verantwoordelijkheid om dit te coördineren berust op het bestuur belast met de uitvoering der werken. 4.8 KENNISGEVING TECHNISCHE INSPECTIE De voorafgaande kennisgeving moet 15 dagen voor de aanvang van de werken worden verstuurd aan de Technische Inspectie en het NAVB. De coördinator ontvangt spontaan een kopie van dit meldingsformulier en van het meldingsbewijs. Tevens zal het bestuur belast met de uitvoering der werken steeds de lijst met tussenkomde partijen aanvullen en overmaken aan alle partijen, naarmate de werken vorderen. 4.9 AANBRENGING VEILIGHEIDSSIGNALISATIE Alle veiligheidssignalisatie moet worden aangebracht vanaf het moment van de aanvang van de werkzaamheden. De aannemer zorgt ervoor dat aan de toegang van de werf, duidelijk de namen en de telefoonnummers uithangen van de bouwheer, de architect, het studiebureau, de aannemer(s) en de veiligheidscoördinator verwezenlijking MEDISCHE ZORGEN Alle werknemers worden jaarlijks medisch onderzocht. Chauffeurs en bedieners van machines zijn in het bezit van een geldig rijbewijs en een kaart van medisch onderzoek als bekleders van een veiligheidspost LADDERS Alleen ladders in uitstekende staat zullen gebruikt worden. Beschadigde ladders worden onmiddellijk hersteld of verwijderd. Alle toegangladders zullen boveaan vastgemaakt worden. Zij zullen ook minstens 1m uitsteken boven het platform waar ze toegang tot geven. Door-en toegangen zullen steeds vrijgehouden worden. De toegangladders zullen ook elke dag nagezien worden door een bevoegd persoon. 11/29

12 4.12 WETTELIJKE KEURINGEN EN OPLEVERING VAN DE ARBEIDSMIDDELEN EN PBM S De aannemer besteedt bijzondere aandacht aan de hiernavolgende wettelijke opdrachten: De oplevering en periodieke keuring van hefwerktuigen en het hijsgereedschap De oplevering van installaties conform het voorkomingsgebied zoals voorzien in de Wet op het welzijn en zijn uitvoeringsbesluiten, meer bepaald in de wetgeving inzake de arbeidsmiddelen Het gelijkvormigheidsonderzoek van elektrische installaties conform de artikelen 270 en 272 van het AREI (Algemeen Elektrisch Reglement op de Elektrische Installaties) De oplevering en eventuele periodieke keuring van de PBM s conform het voorkomingsbeleid zoals voorzien in de Wet op het Welzijn en zijn uitvoeringsbesluiten, en meer bepaald in de wetgeving betreffende de Persoonlijke Beschermingsmiddelen TILLEN VAN LASTEN Elke bouwdirectie belast met de uitvoering van de werken zal regelmatig opleidingen i.v.m. tiltechnieken geven. Aangepaste hefhulpmiddelen en transportmiddelen staan steeds ter beschikking van het personeel HULPVERLENING Iedere aannemer heeft de verplichting om vanaf twintig tewerkgestelde werknemers op de bouwplaats (onderaannemers inbegrepen), een E.H.B.O.- hulpverlener op de bouwplaats te hebben DOOR ALLE ONDERNEMINGEN TE RESPECTEREN BEPALINGEN VEILIGHEIDSORGANISATIE AAN DE TOP Elke bouwdirectie belast met de uitvoering der werken zorgt voor de verspreiding en multikopiëring van volgende documenten naar zijn onderaannemers: V&G-plan, inclusief lijst met tussenkomende partijen Verslagen van de werfrondgang Opmerkingen van de coördinator In het coördinatiedagboek noteert elke onderneming de naam en het telefoonnummer van de persoon die in de desbetreffende onderneming verantwoordelijk is voor de veiligheid op de werf. Verspreiden onder het personeel van alle informatie inzake ongevallenpreventie De ondernemingen moeten in het bezit zijn van de noodzakelijke vergunningen om hun activiteiten in België uit te oefenen Elk personeelslid moet conform de normen zijn van het land in welke hij zijn beroep uitoefent 12/29

13 HYGIËNE EN ALGEMENE VEILIGHEID De leider of de algemene onderneming, de bouwdirectie belast met de realisatie zal de ondernemingen informeren aangaande de algemene en bijzondere aanbevelingen en maatregelen eigen aan de werf. De tussenkomende ondernemingen op de werf : o moeten opmerkzaam zijn voor de veiligheids- en gezondheidsvoorschriften en de werkvoorwaarden die van kracht zijn, in toepassing van minimale veiligheids- en gezondheidsvoorschriften toepasselijk op de werf conform artikel 50 van het K.B. en bijhorende Bijlage III o maken aan de coördinator-verwezenlijking Veiligheid en Gezondheid hun Veiligheids- en Gezondheidsplan van de aannemers (V.G.P.A.) over, dit een week voor elke tussenkomst op de werf, o zorgt dat elk personeelslid gekwalificieerd en medisch bekwaam is. 13/29

14 5 BIJLAGE 1. VERPLICHTINGEN EN VERANTWOORDELIJKHEDEN VAN DE TUSSENKOMENDE PARTIJEN -3.3 van de wet op het welzijn van 4 augustus 1996 : De strafrechtelijke verantwoordelijkheid van alle betrokken partijen Overeenkomstig artikel 81 van de wet, zijn de werkgever, zijn lasthebbers of aangestelden die de bepalingen van deze wet of van de uitvoeringsbesluiten overtreden strafbaar met gevangenisstraf van acht dagen tot één jaar en/of een geldboete van 50 tot frank (te vermenigvuldigen per 200). Een administratieve boete van tot frank is eveneens van toepassing. De strafbare personen zijn de werkgever, zijn lasthebbers of aangestelden. Deze begrippen hebben volgende betekenis : De werkgever is de natuurlijke- of de rechtspersoon (N.V., B.V.B.A, V.Z.W., provincie, gemeente...) die toezicht uitoefent op zijn werknemers en aangestelden. Wanneer de werkgever een natuurlijk persoon is, kan hij onmiddellijk persoonlijk aangesproken worden. Wanneer de werkgever een rechtspersoon is, is de uitdrukking "societas delinquere potest sed puniri non potest" toepasselijk. Dit betekent dat een rechtspersoon een inbreuk kan plegen, maar hij hiervoor niet strafrechtelijk kan vervolgd worden. De rechter zal via onderzoek nagaan welke natuurlijke persoon is opgetreden namens de rechtspersoon of een strafbaar feit heeft gepleegd. Hij kan gaan om : - De organen van de rechtspersoon (beheerraad, dagelijks bestuur); - De personen bekleed met beslissingsbevoegdheid ; De personen die zijn tussengekomen zoals aangestelden of lasthebbers maar die volledige bevoegdheid hebben om de werkgever te binden (voorbeeld, top van de hiërarchie) en wie derhalve een vertegenwoordiging zijn van de werkgever. De lasthebber is een persoon die door een andere persoon bekleed wordt met het gezag en de capaciteit om juridisch in zijn naam en voor zijn rekening op te treden, bijvoorbeeld een sociaal secretariaat. De lasthebber kenmerkt zich door een zekere onafhankelijkheid ten overstaan van de werkgever (er is geen arbeidsovereenkomst). Meer nog, hij kan enkel juridische aktes neerleggen, t.t.z. aktes die rechtsgevolgen met zich meebrengen. De aangestelde is een werknemer die de macht heeft of de nodige kennis of te waken over de naleving van de wet, zelfs als deze kennis beperkt is in de tijd of de ruimte. De aangestelde moet dus een deel van de macht van de werkgever uitoefenen en dient hiervoor over de nodige kennis en middelen te beschikken. Hij valt onder de wettelijke definitie van personen wie strafrechterlijk kunnen vervolgd worden, daar waar een éénvoudige werknemer strafrechtelijk niet kan vervolgd worden. Immers, hij is niet onderworpen aan het sociaal strafrecht. 14/29

15 Omdat men concreet beroep doet op de juridische concepten van de Wet op het welzijn aangaande de betrokken personen, kan hun strafwettelijke verantwoordelijkheid als volgt worden samengevat. De werkgever draagt in het kader van de Wet betreffende het welzijn binnen de onderneming de eindverantwoordelijkheid. Deze eindverantwoordelijkheid bestaat eveneens ten opzichte van de hiërarchische lijn die is belast met de uitvoering van het de Wet op het Welzijn en ten overstaan van de preventieadviseurs die een raadgevende functie hebben en de werkgever bijstaan. De hiërarchische lijn is door de werkgever belast met de uitvoering van de bepalingen van de Wet op het Welzijn. Dit impliceert dat zij waken over de naleving in de praktijk van deze bepalingen, wat steeds een zekere bevoegdheid tot het geven van bevelen inhoudt. Het concept van de hiërarchische lijn omschrijft alle niveaus van de hiërarchie binnen de onderneming, van hoog tot laag. De personeelsdirecteur, de productiedirecteur, de onderhoudsverantwoordelijke, de werkplaatsverantwoordelijke, de ploegbaas en anderen, welke ook de titel is die hen is toegewezen, behoren tot de hiërarchische lijn zoals bepaald in de Wet op het Welzijn. Het begrip kan nog worden verduidelijkt op basis van volgende categorieën van personen die zijn vermeld in het kader van de sociale verkiezingen (28) : Directiepersoneel : omvatten de personen die de bevoegdheden van de werkgever uitoefenen, t.t.z. zij die de daadwerkelijke uitvoerende functie binnen de onderneming uitoefenen. Ze voeren deze verantwoordelijkheid altijd op één lijn uit; Het kaderpersoneel: omvatten personeelsleden die niet toebehoren tot het directiepersoneel, die een universitaire diploma hebben behaald of die beschikken over een gelijkwaardige professionele ervaring en een hogere functie bekleden. Deze hogere functie kan bestaan uit de uitoefening van een deel van de verantwoordelijkheid van de werkgever en derhalve in een lijnfunctie maar het kan gaan om een staffunctie; De feitelijke hiërarchie binnen de onderneming omvat de personen die, op een lager niveau, een deel uitoefenen van de verantwoordelijkheid van de werkgever, bijvoorbeeld de opzichters. Vertrekkende van deze definities, is de hiërarchische lijn volgens de betekenis van de Wet op het Welzijn samengesteld uit het kaderpersoneel belast met een lijnfunctie en de feitelijke hiërarchie. Op strafrechterlijk niveau, zijn zij de aangestelden van de werkgever. De positie van het directiepersoneel is in dit kader ambivalent. Soms kunnen ze beschouwd worden als onderdeel van de hiërarchische lijn, soms, kunnen zij beschouwd worden als werkgever, bijvoorbeeld de top van de hiërarchie. Een functie aan de hiërarchische top kan in deze context betekenen dat men zowel behoort tot de hiërarchische lijn of dat men hen beschouwt als incarnatie van de werkgever. Op strafrechtelijk niveau, betekent dat zij als aangestelden van de werkgever aanzien worden, of dat zij worden beschouwd als incarnatie van de werkgever zelf. 15/29

16 Bij de bepaling van de strafrechterlijke verantwoordelijkheid van de leden van de hiërarchische lijn, moet men altijd rekening houden met de beklede functie binnen de hiërarchie (bevorderd of niet) en de toegekende taakfuncties en de concrete bevoegdheden (ruim of beperkt). Daarom is de functiebeschrijving en de taakverdeling binnen de onderneming van groot belang. De preventieadviseur staat de werkgever bij voor de toepassing van de maatregelen omschreven in Wet betreffende het Welzijn. Hij heeft dus een adviserende functie ten overstaan van de werkgever en de werknemers. In het organogram van de onderneming is zijn functie dus een staffunctie. Dit betekent dat de preventieadviseur, in deze hoedanigheid, strafrechterlijk niet kan vervolgd worden voor de niet-toepassing van de Wet betreffende het Welzijin. Dit betekent evenwel niet dat hij volledig straffeloos blijft. Hij kan wel degelijk strafrechtelijk vervolgd worden op basis van het gemeen strafrecht, omdat hij niet of slecht zijn opdracht vervult. Hij gaat hier dus over een beroepsaansprakelijkheid. Wanneer hij zich niet of slecht van zijn taken kwijt, betekent dit een gebrek aan voorzichtigheid of voorzienigheid wat een fout betekent in het kader van het strafrecht, en dat hij kan verantwoordelijk gesteld indien een ongeval hieruit voorvloeit. In zijn hoedanigheid als raadgever kan de preventieadviseur niet de plaats innemen van de werkgever. Hij kan, gezien het karakter van zijn opdracht en het ontbreken van de bevoegdheid tot het geven van bevelen, aanzien worden als een aangestelde van de werkgever. Daarom dat de interne preventieadviseur nooit verantwoordelijk is voor de naleving van de bepaling van de Wetten betreffende het Welzijn. Niettemin moet men vaststellen dat heden ten dage, in tal van ondernemingen, de I.D.P.B. (Interne Dienst van Preventie en Bescherming) een dubbele taak vervult en zodoende behoort tot een deel van de hiërarchische lijn. In dat geval, kan hij eveneens als aangestelde van de werkgever gehouden zijn. Hij gebeurt ook dat de werkgever in contractueel akkoord aan de I.D.P.B. de bevoegdheid tot het geven van bevelen geeft. In dat geval wordt hij eveneens beschouwd als aangestelde van de werkgever. De werknemer die louter handelt als uitvoerder kan nooit strafrechterlijk vervolgd worden op basis van de wet van 4 augustus Het sociaal recht is immers een recht die er is om de werknemers te beschermen, zodanig dat hij niet naar recht strafrechterlijk kan vervolgd worden. Daarenboven, de werkgever moet en zal zelf sancties nemen aangezien hij gezag uitoefent over de werknemers. Hij moet in staat zijn, bijvoorbeeld, om disciplinaire sancties te treffen welke staan beschreven in de wet van 8 april 1965 betreffende arbeidsovereenkomsten (29). In ernstige gevallen kan de werkgever overgaan tot ontslag wegens dringende redenen. Daarenboven, de werknemer kan zelfs strafrechterlijk vervolgd worden op basis van het gemeen strafrecht, bijvoorbeeld wanneer een ongeval wordt veroorzaakt. Hij kan eveneens in bepaalde gevallen burgerrechtelijk aansprakelijk worden gesteld. 16/29

17 6 BIJLAGE 2. WERFREGLEMENT 6.1 INLEIDING De verschillende elementen beschreven in het huidig reglement vinden hun oorsprong in de regelgeving inzake veiligheid en gezondheid op de bouwwerven. De reglementeringen zijn met name het Algemeen Reglement voor de Arbeids Bescherming (A.R.A.B.), de Wet betreffende het Welzijn van de werknemers (Wet van 4 augustus 1996), de Europese richtlijn aangaande de minimum voorschriften inzake veiligheid en gezondheid op de tijdelijke of mobiele bouwplaatsen, hernomen in het K.B. van 25 januari Het geheel van opdrachten die zijn gerealiseerd door de Coördinator Veiligheid en Gezondheid zijn genomen in het kader van deze reglementering en onder de verantwoordelijkheid van de Opdrachtgever. Huidig document heeft als voornaamste doelstelling de inventaris van de voorschriften op te maken welke toelaten om op een praktische wijze de samenwerking tussen de aanwezige ondernemers op de werf inzake veiligheid en gezondheid te bekomen. Het betreft een niet volledige lijst van verplichtingen gericht aan de ondernemers die hun activiteiten uitoefenen op een bouwwerf. Het geheel van onderrichtingen opgenomen in huidig document hebben de goedkeuring verkregen van de opdrachtgever. Een van de belangrijkste verplichtingen van de aannemers op de werf bestaat uit een samenwerking Coördinator veiligheid en gezondheid, alsook met de andere tussenkomende partijen aanwezig op de werf, in het kader van de naleving van de minimum voorschriften inzake veiligheid en gezondheid. De aanwezige aannemers, alsook hun onderaannemers, zijn gehouden om de voorschriften hierna omschreven na te leven. De praktische toepassing van de richtlijnen opgenomen in dit document zijn aangepast in functie van belangrijkheid van de werf, het type activiteiten en de mogelijke risico s. De samenwerking moet wederkerig zijn en men zal telkenmale als het mogelijk is rekening houden met het opbouwend advies van de aannemer. In geval van onmogelijkheid om een voorafgaand akkoord te verkrijgen van de Coördinator veiligheid en gezondheid betreffende de toepassing van voorschriften omschreven in dit document, moet de Coördinator veiligheid en gezondheid onmiddellijk per fax verwittigd worden van elke wijziging aan hetgeen oorspronkelijk is overeengekomen. Alle noodzakelijke aanvullende verklaringen voor de goede toepassing van dit document kunnen verkregen worden bij de Coördinator veiligheid en gezondheid. 17/29

18 6.2 ALGEMENE INFORMATIE De verwezenlijking van de taken van de coördinatie veiligheid en gezondheid op de tijdelijke of mobiele bouwplaatsen houdt vooral de samenwerking in tussen de verschillende tussenkomende partijen, (Opdrachtgever, Architect, Aannemers, Onderaannemers). Deze samenwerking uit zich vooral in de uitwisseling van informatie tussen de verschillende tussenkomende partijen. De coördinator heeft als voornaamste taak de informatie-uitwisseling te bevorderen aangaande risicohandeling met betrekking tot veiligheid en gezondheid van de werknemers op de werf. Opdat deze opdracht tot een goed einde zou gebracht worden, is de medewerking van alle betrokken ondernemingen noodzakelijk. Alle aannemers moeten vooraf de coördinator inlichten over elke wijziging, aanpassing en evolutie van de werkzaamheden op de werf. Deze overdracht van informatie gebeurt verbaal en wordt schriftelijk bevestigd. De geschreven bevestiging gebeurt via fax of drager. De coördinator zal in uitvoering van zijn opdracht de exacte tijdspannes waarop en de soorten informatie vastleggen. Deze uitwisseling van informatie zou door de aannemers eveneens moeten overgemaakt worden aan Opdrachtgever, eventueel naar de bouwdirectie belast met het ontwerp en eveneens naar de onderaannemers. De informatie-uitwisseling aangaande de minimum voorschriften betreffende veiligheid en gezondheid zullen eveneens plaatsvinden bij de uitvoering van de coördinatievergaderingen (zie Punt 6. Coördinatievergaderingen). Het geheel van middelen (documenten, brieven, rapporten) die deel uitmaken van de informatie-uitwisseling zijn ter beschikking op de werf of worden bijgehouden door de Coördinator. Algemeen gesproken behandelt deze informatie hoofdzakelijk de veiligheid en gezondheid van de werknemers. Bijvoorbeeld, over de gebruikte technieken, de middelen ter uitvoering, de organisatie van de werken, de gedetailleerde planning van de verschillende organisaties van de werkposten, de preventiemiddelen en de toegepaste bescherming. De planning van de gedetailleerde activiteiten ter aanvulling van de algemene planning moet telkens wanneer nodig opgemaakt worden. Elke tekortkoming betreffende de verplichting van informatie- uitwisseling zal telkens genoteerd worden. 18/29

19 6.3 VEILIGHEIDS- EN GEZONDHEIDSPLAN Het veiligheids- en gezondheidsplan wordt aangevuld met de specifieke veiligheidsen gezondheidsplannen van de aannemers. De hoofdaannemer heeft als plicht de gedetailleerde veiligheids- en gezondheidsplannen van de aannemers die hun werkzaamheden in aanneming of onderaanneming beschrijven aan de coördinator over te maken. De beschrijving van deze werkzaamheden in aanneming of onderaanneming moeten de inventaris inhouden van de technische middelen en de gebruikte werkuitrusting (zie punt 7). In aanvulling van deze beschrijving van de werkzaamheden, zal de aannemer alle mogelijke risico s voor de veiligheid en gezondheid van de werknemers beschrijven alsook alle preventie- en individuele en collectieve beschermingsmiddelen die de gevolgen van het risico verminderen of uitschakelen. Het veiligheids- en gezondheidsplan van de aannemers neemt volledig de algemene en administratieve informatie over betreffende de werf (vb: gegevens van de verschillende tussenkomende partijen, van de verzekeringsmaatschappijen, van de controle-instanties, de vertegenwoordigers, het aantal van ondernemingen en de aanwezige werknemers, ) Het veiligheids- en gezondheidsplan van de aannemers kan eventueel opgemaakt worden in samenspraak met de Coördinator veiligheid en gezondheid. Dit veiligheids- en gezondheids-plan van de aannemers kan ter beschikking worden gesteld van om het even welke tussenkomende partij op de werf. Alle noodzakelijke documenten voor de toepassing van het veiligheids- en gezondheidsplan worden in bijlage gevoegd aan het veiligheids- en gezondheidsplan. De coördinator-verwezenlijking heeft als voornaamste taak te waken over de goede uitvoering en toepassing van de voorschriften opgenomen in het veiligheids- en gezondheidsplan. De aannemer heeft derhalve de verplichting alle noodzakelijke informatie door te geven aan zijn werknemers ter naleving veiligheids- en gezondheidsplan op de werf. Wanneer noodzakelijkerwijze een aanpassing of wijziging van de inhoud van het veiligheids- en gezondheidsplan nodig is, dient met de Coördinator veiligheid en gezondheid op voorhand te verwittigen. Geen enkele wijziging of aanpassing van het veiligheids- en gezondheidsplan zal worden uitgevoerd zonder voorafgaande goedkeuring van de Coördinator veiligheid en gezondheid. 6.4 HET POSTINTERVENTIEDOSSIER Het opmaken en aanpassen van het Postinterventiedossier is in het kader van de uitoefening van zijn taken ten laste van de Coördinator veiligheid en gezondheid, zowel tijdens de fase van ontwerp als verwezenlijking. De aannemer is verplicht alle 19/29

20 nodige documenten kosteloos en in voldoende aantal over te maken voor het opmaken van het Postinterventiedossier, op straffe van weigering van oplevering. De problemen die beschreven worden in het Postinterventiedossier handelen over de veiligheid en gezondheid van de werknemers bij de uitvoering van werken als verbouwingen, aanpassingswerken, onderhoud, reiniging, herstellingen, welke worden uitgevoerd op deze bouwplaats. De documenten alsook de plannen as-built, technische fiches van de gebruikte producten, beschrijving van de geïnstalleerde uitrusting, gebruiksaanwijzing, gelijkvormigheidsattesten, worden derhalve bijgevoegd in het Postinterventiedossier. Derhalve zal, voor elke postinterventie die wordt uitgevoerd op de werf door de aannemer, hij dienen rekening te houden met dat deel van het Postinterventiedossier welke handelt over de activiteit dat hij zal uitoefenen. 6.5 COÖRDINATIEVERGADERING De aannemer is gehouden deel te nemen aan alle georganiseerde vergaderingen samengeroepen door de Coördinator veiligheid en gezondheid. In mate van het mogelijke, zullen deze coördinatievergaderingen tezelfdertijd plaatsvinden als de andere vergaderingen op de werf. Beperkte vergaderingen worden georganiseerd met de vertegenwoordigers van de aanwezige aannemers en hun onderaannemers. De Coördinator veiligheid en gezondheid zal een kopie van de verslagen van de coördinatievergaderingen overmaken aan de betrokken aannemers, waarbij de betrokken bouwdirectie de multikopiëring en verspreiding verzorgen onder hun onderaannemers. Elke coördinatie- vergadering zal voorgezeten worden door de Coördinator veiligheid en gezondheid. Het hoofddoel van de vergaderingen is de problemen op de werf op te lossen door akkoorden tussen de betrokken partijen, alsook beschermingsmiddelen te voorzien voor de risico s van toekomstige activiteiten. 6.6 BESCHRIJVING VAN TECHNISCHE MIDDELEN De aannemer is gehouden tot het overhandigen aan de Coördinator veiligheid en gezondheid van alle informatie betreffende de technische middelen die worden gebruikt voor de uitvoering van zijn activiteiten op de werf. Deze technische middelen worden beschreven in het veiligheids- en gezondheidsplan van de aannemers welke dient te worden overhandigd aan de Coördinator veiligheid en gezondheid (zie punt 3. Veiligheids- en gezondheidsplan). In het geval van wijzigingen betreffende de voorziene technische middelen voorzien of bij ingebruikname van nieuwe middelen, dient men de Coördinator veiligheid en gezondheid vooraf te verwittigen. Onder technische middelen begrijpt men hefwerktuigen, de geprefabriceerde elementen, de stellingen, de bekisting, 20/29

21 Het veiligheids- en gezondheidsplan moet de inventaris bevatten van de risico s en beschermingsmiddelen van elk van de technische middelen. Alle gebruikte arbeidsmiddelen, nodig voor de uitvoering van de werken, moeten conform zijn aan de geldende wetgeving en daarom dragen bepaalde werkmiddelen het CE-keurmerk. De werkmiddelen worden zowel op een interne als externe manier gecontroleerd. Alle documenten betreffende deze controles moeten overgemaakt worden aan de Coördinator veiligheid en gezondheid, in het bijzonder, de documenten opgemaakt door bevoegde keuringsinstanties aangaande alle aan keuring onderworpen werkmiddelen. De aanwending op de werf van de werkmiddelen zal gebeuren in overeenstemming met de voorschriften van het veiligheids- en gezondheidsplan. Eventuele specifieke instructies zullen worden voorgelegd aan de arbeider die gebruik maakt van specifieke werkmiddelen. 6.7 PLANNING DER WERKEN Een algemene planning van de werken zal opgemaakt worden door de aannemer en zal worden overhandigd aan de Coördinator veiligheid en gezondheid. De algemene planning wordt eventueel nader omschreven in de gedetailleerde plannen aangaande de bijzondere taken die de specifieke risico s inhouden. De organisatie van de coördinatie van de co-activiteiten en de opeenvolging van de activiteiten op de werf zal worden voorbereid op basis van de gemaakte planning. Alle aanpassingen of wijzigingen aangebracht aan de algemene planning maken deel uit van een voorafgaand akkoord met de Coördinator veiligheid en gezondheid. 6.8 BEZOEKEN VAN DE WERF In de fase van de verwezenlijking van de activiteiten op de werf, is één van de meest belangrijke taken van de Coördinator veiligheid en gezondheid de controle op de naleving van de voorschriften en raadgevingen van het veiligheids- en gezondheidsplan. Dit wordt voornamelijk gerealiseerd door de verschillende bezoeken op de werf. De vertegenwoordiger van de aannemer zal eventueel moeten deelnemen aan deze bezoeken. Het resultaat van deze bezoeken wordt verbaal meegedeeld op de werf door de Coördinator veiligheid en gezondheid. In het coördinatiedagboek schrijft de coördinator zijn bevindingen neer. Dit coördinatiedagboek zal ten allen tijde door alle partijen op de werf raadpleegbaar zijn. 21/29

22 De aannemer is verplicht de samenwerking te verzekeren met de Coördinator veiligheid en gezondheid in naam van zijn werknemers en zijn eventuele onderaannemers, dit in het kader van deze bezoeken. 6.9 ONGELUKKEN OP DE WERF Het hoofddoel van de taken van de coördinator veiligheid en gezondheid is risico s voortvloeiend uit de activiteiten op de werf beperken en werkongevallen voorkomen. In het kader van controle op het goede verloop van de werken, wordt dus ook een document opgemaakt met overzicht van alle ongevallen die op de werf zijn voorgekomen. De aannemer is daarom verplicht om elk ongeval te melden aan de Coördinator veiligheid en gezondheid. Een kopie van de officiële verklaring, welke kan voorzien worden, wordt overgemaakt aan de wetsverzekeraar en aan de Technische inspectie. Bij ontstentenis van een dergelijk document, kan gebruik gemaakt worden van een standaarddocument zoals in bijlage gevoegd. Alle informatie voortkomend uit de verslagen van een ongeluk en hetgeen erop volgt, dienen als basis voor de Coördinator veiligheid en gezondheid om exacte statistieken op te maken betreffende ongevallen. De informatie omvat in het bijzonder het type ongeluk, het type verwondingen, de tijdelijke of blijvende arbeidsongeschiktheid, het aantal verloren dagen, de middelen nodig om gelijkaardige ongevallen in de toekomst te voorkomen. Eveneens zal elk ernstig ongeval worden gemeld aan de Coördinator veiligheid en gezondheid INRICHTING VAN DE WERF De aannemer is gehouden tot het opmaken van een installatieplan van de werf omvattend de inplanting van : de lokalen op de werf (bureaus, vergaderzaal, refter-vestiaire, sanitair, ) de eventuele hefwerktuigen (hijskraan, goederenlift, ) de belangrijkste en bijkomende toegangen (ingangen, trappen, overlopen, ) opslagplaatsen (materialen en afvalproducten) oprichting van specifieke werkzones (montagebouw, solderen, vlechtwerk) Dit plan is onderworpen aan de voorafgaande goedkeuring van de Coördinator veiligheid en gezondheid. Elke wijziging of verandering aan het installatieplan, is onderworpen aan de voorafgaande goedkeuring van de Coördinator veiligheid en gezondheid. 22/29

23 6.11 TOEGANGEN EN OPSLAGPLAATSEN De aannemer heeft de verantwoordelijkheid over de belangrijkste, minder belangrijke en voorlopige toegangen tot de werf, daar hij voor de veiligheid moet instaan van de werknemers en andere tussenkomende partijen. Deze toegangen zijn omschreven in een beheersplan betreffende de toegangen, opgemaakt in samenwerking met de Coördinator veiligheid en gezondheid en welke is opgenomen in het Coördinatiedagboek. Elke wijziging aan dit beheers-plan moet onderworpen aan de voorafgaande goedkeuring van de Coördinator veiligheid en gezondheid. In functie van de verschillende types uitgangen die worden aangewend (trappen, voorlopige trappen, overlopen, ladders, ) zal een risicoanalyse van vallen, val uit de hoogte, wegglijden, struikelen worden opgemaakt en zullen de preventie- en beschermingsmiddelen die nodig zijn, worden ingevoerd. Alle gebruikte toegangen hebben een reglementaire minimumbreedte van 80 cm en minimumhoogte van 200 cm. Deze hoogte wordt natuurlijk aangepast in functie van het aantal en frequentie van de toegangen. Elke toegang zal worden beschermd conform de reglementering met in het bijzonder collectieve beschermingsmiddelen om het risico van val uit de hoogte te beperken. Alle toegangen zijn volledig onbelemmerd en verlicht. Elk gebruik van de minder belangrijke en voorlopige toegangen door de verschillende aannemers, zal eveneens worden gepreciseerd in het beheersplan van de toegangen. De algemene regel is dan ook wanneer een toegang wordt verboden of verdwijnt, zal een andere toegang worden in gebruik genomen. De aannemer heeft de verantwoordelijkheid een voldoende aantal toegangen open te stellen voor alle tussenkomende partijen en de wijze van toegang moet een maximum aan veiligheid waarborgen. De algemene organisatie van de werf zal onvermijdelijk rekening moeten houden met de inrichting van de verschillende toegangen. (Zie Punt 11 Installatie van de werf) Het beheer van de opslagplaatsen op de werf kan worden gevoegd in een plan dat wordt opgenomen bij het beheersplan van de toegangen. De aannemer heeft de verantwoordelijkheid over het beheer van de belangrijkste en bijzondere opslagplaatsen op de werf. De organisatie hiervan moet op elk moment zorgen voor het vrij verkeer op de werf en de onbelemmerde doorgang van de belangrijkste, minder belangrijke en bijzondere toegangen. De organisatie van de levering van materialen en materieel op de werf, moet overeenkomen met de voorschriften van het plan met opslagplaatsen. De organisatie van de opslagplaatsen op de werf moet rekening houden met de geldende reglementen inzake beperking van manuele verhandeling op de werf. Speciaal daartoe bestemde zones voor de opslag kunnen op de werf voorzien worden. 23/29

24 Men zal in de mate van het mogelijke vermijden dat de opslagplaatsen in de onmiddellijke nabijheid zijn van werkposten of sociale lokalen ORDE EN NETHEID De aannemer heeft als taak in te staan voor het regelmatig onderhoud van de werf. De speciale zones bestemd voor de voorlopige opslag van afval zijn eveneens omschreven op de werf. De organisatie van het onderhoud en opslag van afvalproducten gebeurt in overleg met de Coördinator veiligheid en gezondheid. Algemeen kan men stellen dat de aannemer de taak heeft om het onderhoud te organiseren op een manier die een continue orde en netheid van de werf garandeert. Vuilnisbakken zullen worden geplaatst om het afval te verzamelen in de door de werknemers gebruikte lokalen. Het selectief sorteren en ophalen van vuilnis kan eveneens worden voorzien. Bij het einde van elke werkpost, heeft de werknemer de verplichting om alle afval voortkomend uit de activiteit in de nabijheid van zijn werkpost te verzamelen, of zijn afval wordt onmiddellijk verwijderd naar de opslagplaats voor afvalproducten. De techniek van het afvalbeheer wordt opgenomen in het veiligheids- en gezondheidsplan HULPDIENSTEN EN EERSTE ZORGEN De aannemer zal op de werf de nodige middelen ter beschikking stellen voor het verlenen van de eerste hulp bij ongeval. Het gaat over een reglementaire eerste hulp verbandkist welke ter beschikking staat van de arts en een verbanddoos welke door de werknemers kan gebruikt worden. Hij zorgt eveneens voor een draagbaar en reglementaire bedekking. Geschreven voorschriften betreffende eerste hulp worden ter beschikking gesteld van de werknemers en een kopie hiervan wordt overhandigd aan de Coördinator veiligheid en gezondheid. De noodnummers worden bekendgemaakt op een druk bezochte plaats op de werf (bijvoorbeeld : lokalen bezet door de werknemers). Men vermeldt vanzelfsprekend het telefoonnummer van het ziekenhuis in de onmiddellijke omgeving. De aannemer vermeldt indien er eerste hulpverstrekkers aanwezig zijn op de werf. Deze informatie wordt overgenomen door de Coördinator veiligheid en gezondheid in het Coördinatiedagboek. Speciale voorschriften worden aan de werknemers kenbaar gemaakt in geval van dreigend onmiddellijk onheil waarbij evacuatie van het personeel noodzakelijk is. Deze richtlijnen zullen worden uitgehangen op de werf op een plaats vast te leggen in samenspraak met de Coördinator veiligheid en gezondheid. Een reddingsplan moet geplaatst worden op de werf, waarschijnlijk aan de belangrijke toegang tot de werf. 24/29

25 6.14 LOKALEN EN HYGIËNE De aannemer heeft als verplichting aan zijn werknemers refters, vestiaires en voldoende sanitaire ruimten ter beschikking te stellen. De inrichting van deze lokalen en sanitaire ruimten alsook hun plaatsing zal gebeuren in onderling akkoord met de Coördinator veiligheid en gezondheid. Deze plaatsingen zullen worden opgenomen in het installatieplan van de werf. Elke wijziging, aanvulling zal plaatsvinden in voorafgaand akkoord met de Coördinator veiligheid en gezondheid. Het onderhoud en de reiniging van deze lokalen vallen onder de verantwoordelijkheid van de aannemer. Dit moet op de werf worden uitgevoerd op regelmatige tijdstippen. De noodzakelijke middelen (bemeubiling, verbruiksgoederen) worden ter beschikking gesteld in deze lokalen en sanitaire ruimten. Deze lokalen worden geplaatst in alle veiligheid en worden eventueel verwarmd. De aannemer staat de andere tussenkomende partijen toe de lokalen en sanitaire ruimten te betreden SIGNALISATIE EN INFORMATIE Alle informatie en instructies die ter beschikking staan van de werknemers betreffende het risicobeheer inzake veiligheid en gezondheid, maken deel uit van een signalisatiemethode. Daarom zal de aannemer op één punt op de werf, op voorhand te bepalen met de Coördinator veiligheid en gezondheid, één of meerdere panelen plaatsen welke toelaten de werknemers en de tussenkomende partijen te informeren. Elke zone op de werf waar het risicobeheer ondoeltreffend en onvoldoende is, zal duidelijk worden aangegeven, meer bepaald onbeschermde zones met het risico van val van een hoogte, of zones met welbepaalde risico s (vb. laswerken). Deze manier van informatie en signalisatie moet regelmatig op punt worden gehouden door de aannemer. Alle documenten die volledig of in het bijzonder gericht zijn aan de werknemers, moeten deel uitmaken van deze informatieoverdracht. Signalisatie zal eveneens worden aangewend om te herinneren aan de verplichting tot het dragen van individuele beschermingsmiddelen zoals veiligheidshelmen en veiligheidslaarzen. Eveneens zal aan de buitenzijde van de werf worden kenbaar gemaakt dat de werf niet toegankelijk is voor onbevoegden (vb. bord verbod zich te begeven op de werf of verboden toegang ). Verschillende manieren van signalisatie kunnen worden gebruikt (borden, opschriften, voorlopige omsluiting, veiligheidslinten wit/rood, veiligheidskegels). Het gebruik van deze signalisatie maakt deel uit van een voorafgaand akkoord met de Coördinator veiligheid en gezondheid. 25/29