College van Dijkgraaf en Heemraden Waterschap Zuiderzeeland Postbus AE LELYSTAD. Geachte partner van Nieuw Land,

Transcriptie

1 I c College van Dijkgraaf en Heemraden Waterschap Zuiderzeeland Postbus AE LELYSTAD Datum Bijlagen Uw Kenmerk Ons kenmerk als genoemd /100 Onderwerp Concept begroting en het concept jaarplan van Nieuw Land voor 2014 Geachte partner van Nieuw Land, In de bijlagen vindt u de concept begroting en het concept jaarplan van Nieuw Land voor Graag verzoek ik u voor 1 juni aanstaande uw mening te geven over deze documenten, opdat ze in de bestuursvergadering van 12 juni aanstaande door het bestuur van Nieuw Land kunnen worden vastgesteld. De opzet van deze documenten is sinds het afgelopen jaar aangepast op verzoek van de provincie, in overleg met onze accountant en volgens de richtlijnen van de BBV ingericht. De opzet gaat uit van vijf productgroepen (museum, onderzoek, archief, erfgoedcentrum en commerciële activiteiten). De percentages voor de toerekening in de begroting zijn gebaseerd op de verdeling van de formatie van Nieuw Land tussen de verschillende productgroepen. In 2014 zal met de toetreding van de gemeente Noordoostpolder en de provincie de formatie voor archiefwerkzaamheden uitbreiden. Daarnaast wordt een technisch medewerker die vanwege het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd uit dienst treedt om financiële redenen niet vervangen. De onderzoekers die in 2013 deels middels projectgeld gefinancierd konden worden zullen in 2014 weer volledig op de exploitatie van Nieuw Land drukken. 13 s Nieuw Land krijgt te maken met een verdere korting op het budget. De provincie voert een verdere, reeds aangekondigde korting door. Een voornemen van de provincie om een extra korting van ongeveer , door te voeren is nog niet in de begroting opgenomen. De korting die de gemeenten en het waterschap krijgen sinds 2010 door geen indexering toe te passen is ook in de begroting 2014, voor het vierde jaar op rij, opgenomen. Deze kortingen worden in de exploitatie opgevangen door enkele personeelsvoordelen op te offeren, het documentatiebudget te korten, enkele zaken zoals onderhoud te versoberen, energie te besparen en geen reservering voor projecten vanuit de exploitatie meer te doen. Dit betekent feitelijk dat Nieuw Land in 2014 alleen activiteiten en tentoonstellingen kan organiseren als daar extern geld voor geworven wordt. Met vriendelijke groet. gema

2 pp and Erfaoedcentrum April 2013

3 Nieuw Land Nieuw Land Erfgoedcentrum is het museum+archief+studiecentrum van Flevoland. Het vertelt het verhaal van de geschiedenis van het gebied vanaf de allereerste bewoning zo'n 5000 v.c, met speciale aandacht voor het Zuiderzeeproject en de ontstaansgeschiedenis en inrichting van de nieuwste provincie van Nederland. Nieuw Land vertelt dat verhaal met een breed palet van activiteiten: tentoonstellingen, presentaties, audiovisuele middelen, publicaties, educatieve programma's, ontmoetingen en speelse activiteiten. Doelgroepen voor Nieuw Land zijn gezinnen met kinderen in Lelystad, Flevoland én Nederland, scholieren, studenten en wetenschappers, geïnteresseerden in geschiedenis, met speciale aandacht voor Flevolandse thema's en locaties, genealogen, belangstellenden in (maritieme) archeologie, landinrichting, erfgoed, polders en waterbeheersing. Nieuw Land heeft zich ontwikkeld tot een toegankelijk instituut, waarin in de volle breedte van de mogelijkheden gewerkt wordt aan de missie 'bezoekers actief verleiden om met andere ogen naar Flevoland te kijken'. Deze missie is kenmerkend voor de manier waarop gewerkt wordt en met welke intentie. Nieuw Land is een geregistreerd museum waar attractieve permanente en tijdelijke tentoonstellingen het verhaal vertellen van de Swifterbantcultuur, het Zuiderzeeproject, de inpoldering, opbouw en inrichting van Flevoland, de Canon, de 450 gevonden scheepswrakken in het gebied, waar de schatten uit de museale collectie worden getoond, waar evocatieve en educatieve presentaties kinderen in vervoering brengen, waar debatten, lezingen en presentaties worden georganiseerd en waar het publiek kan genieten van het museumrestaurant en het aanbod in de winkel. Nieuw Land is het rijksarchief in de provincie Flevoland en in die hoedanigheid beheerder van de archieven van de provincie, de gemeenten Lelystad, Dronten, Noordoostpolder, Zeewolde en Urk, het Waterschap Zuiderzeeland en van de rijksdiensten. De archieven worden verzameld, beheerd en volgens de Archiefwet ter inzage gegeven aan het publiek voor (wetenschappelijk) onderzoek. Ook particuliere archieven die belang hebben voor het versterken van het beeld van de geschiedenis van dit gebied worden door Nieuw Land verzameld en toegankelijk gemaakt. Nieuw Land beheert boeken, tijdschriften, papieren archieven, maar ook kaarten, foto's, films en audiomateriaal. Nieuw Land is een studiecentrum, waar met name archeologisch en cultuurhistorisch wetenschappelijk onderzoek wordt gedaan ten behoeve van de eigen presentaties, vanwege de verdere kennisopbouw over het gebied en op verzoek van derden. Publicaties, websites, presentaties tijdens symposia, congressen, lezingen en tentoonstellingen zijn het resultaat van dit onderzoek. Nauwe contacten en samenwerkingsrelaties met Nederlandse universiteiten zijn een direct gevolg hiervan. En Nieuw Land is een erfgoedhuis, waar de zorg en het presenteren van erfgoed in de provincie belangrijke drijfveren zijn, maar waar ook andere instanties, zoals overheden en college culturele instellingen, worden geadviseerd en ondersteund op het gebied van onder andere museologie, archeologie, archiveren, educatie en monumentenzorg. Nieuw Land heeft zich ontwikkeld tot een breed georiënteerde, deskundige én aantrekkelijke ontmoetingsplek. Enthousiasme, verrassing, attractiviteit en kwaliteit zijn termen die karakteriseren wat we doen. Deze kenmerken zijn te herkennen in de brede variëteit van activiteiten die Nieuw land aanbiedt aan diverse doelgroepen, maar ook in een herkenbare stijl van presenteren en communiceren. Als organisatie ontwikkelt Nieuw Land zich verder met bijvoorbeeld persoonlijke ontwikkelingsplannen voor de medewerkers, door het formuleren van een informatie-, collectie en digitaliseringsplan, een calamiteitenplan en risico-inventarisaties. Het educatieve aanbod is sterk gegroeid in hoeveelheid, thema's en kwaliteit. Nationaal heeft Nieuw Land goede banden: Nieuw Land participeert in de Nederlandse Museumvereniging (NMV), de vereniging van samenwerkende centra en musea in wetenschap en techniek (VSC), het landelijk convent van RHC's, stichting BRAIN, Bond Heemschut en lokale, provinciale en nationale netwerken zoals het overleg van provinciale erfgoedhuizen (OPEN).

4 De omgeving In de afgelopen jaren is belangstelling van het publiek voor geschiedenis en erfgoed toegenomen. Talrijk zijn de verhalen over de 'vaderlandse', Europese en mondiale geschiedenis. Tal van projecten geven inwoners een gevoel van verbodenheid met hun eigen (woon)omgeving of trekken nieuwe inwoners of bedrijvigheid aan. Algemeen wordt aangenomen dat gebieden zonder zichtbare geschiedenis minder aantrekkelijk zijn als woon-, werk- of leefomgeving. Nieuw Land heeft constateert dat er meer belangstelling is voor het gebied en met het besef dat Flevoland wel degelijk geschiedenis heeft is de aantrekkelijkheid van het gebied vergroot en de betrokkenheid van de bevolking bij de eigen omgeving toegenomen. De waardering van hen die er wonen is groot. Voor Nieuw Land is dit reden om op de ingeslagen inhoudelijke weg verder te gaan. Toch zijn er ook een aantal ontwikkelingen waardoor de aandacht voor cultuur en erfgoed onder druk staan. Er is duidelijk minder geld beschikbaar voor het terrein waarin Nieuw Land actief is en dat is ook te merken aan het exploitatiebudget. In 2013 en 2014 bezuinigt de provincie bijna 15% op de totale bijdrage aan Nieuw Land. Daarnaast wordt het steeds moeilijker geoormerkte subsidies en eenmalige bijdragen van fondsen of sponsors te bemachtigen. De afnemende financiële mogelijkheden beperken de mogelijkheden om erfgoed- en cultuurbeleid verder te ontwikkelen en het publiek daarbij te betrekken. Structurele Samenwerking Om Nieuw Land voor de lange termijn de mogelijkheid te bieden erfgoed, cultuur en geschiedenis in Flevoland te presenteren voor een zo groot mogelijk publiek is besloten gesprekken aan te gaan met een aantal partners aan de kust in Lelystad met als doel te komen tot structurele samenwerking. Erfgoed is een kerntaak van de provincie Flevoland. Nieuw Land als het erfgoedcentrum van Flevoland speelt een belangrijke uitvoerende rol voor het erfgoedbeleid van deze provincie, hetgeen vertaald wordt in een structurele financiële bijdrage door deze overheid. Hoewel de bijdrage van de provincie vanwege bezuinigingen lager is dan voorgaande jaren is de continuïteit van de bijdrage als zodanig niet in gevaar. Ook wat betreft de archiefwettelijke taken is de continuïteit van Nieuw Land verzekerd, zeker nu ook de gemeente Noordoostpolder en de provincie zelf partner worden in de Gemeenschappelijke Regeling en daarmee een structurele financiële bijdrage voor de archiefzorg door Nieuw Land zullen doen. Met deze zekerheden is het echter niet zo dat groei van het aantal bezoekers gerealiseerd kan worden. De afgelopen jaren is het aantal bezoekers licht gestegen met enkele honderden per jaar, rond een degelijke per jaar. Steeds vaker wordt de vraag gesteld waarom stijging van dit aantal niet mogelijk is, ofwel voldoende gebruik wordt gemaakt van de mogelijkheden die het gebied zou bieden (de enorme aantallen bezoekers van het naastgelegen Bataviastad) en wordt gesteld dat de hoogte van de bijdrage door de provincie steeds minder in verhouding staat tot het aantal gebruikers. Wat de waarde van deze constateringen ook zijn, het is ook de wens van Nieuw Land om meer mensen te bereiken en mee bezoekers naar het centrum te trekken. Gezien de beperkte beschikbare middelen qua financiën en collecties, gezien de omgeving waarin Nieuw Land opereert die niet de meest cultuur geëngageerde is en om Nieuw Land zelf optimaal gemotiveerd te houden zich in te zetten voor de presentatie van erfgoed, cultuur en geschiedenis in dit gebied is een sprong voorwaarts noodzakelijk. Deze sprong zien we in de samenwerking met RCE Lelystad en de Bataviawerf om Erfgoedpark Batavialand tot stand te brengen. Met dit park wordt het gebied aan de kust ontwikkeld tot een cultureel themapark met grote potentie, wordt Flevoland op de kaart gezet als de plek waar het verhaal van de bewoning op de grens van water en land verteld wordt en moet worden en zullen de bezoekersaantallen aan Nieuw Land vertienvoudigen. Deze ontwikkeling doet recht aan het belang van het verhaal, aan de rol van Flevoland in de Nederlandse geschiedenis, aan de nog niet door

5 iedereen geziene aantrekkelijkheid van het gebied, en aan de mogelijkheid een aantrekkelijke bijdrage aan het culturele aanbod in Nederland te realiseren. In 2014 zal Nieuw Land zich inzetten om de realisatie van Batavaialand voor te bereiden en daar de (financiële) middelen voor te vinden. Keuzecriteria Nieuw Land moet keuzes maken in wat wel en wat niet gedaan wordt. Deze keuzes worden gemaakt op basis van de volgende criteria: Erfgoed en cultuur in Flevoland: Nieuw Land ziet zich als stimulator van aandacht voor cultureel erfgoed in Flevoland. De geschiedenis van het Zuiderzeegebied en Flevoland: het enthousiasmeren van het publiek voor de (maritieme) geschiedenis van staat centraal in het werk van Nieuw Land. Zo veel mogelijk belangstellenden: Nieuw Land kiest voor die activiteiten die het meest onthaal bij het publiek vinden. Gezonde financiële huishouding: bij de keuze van de activiteiten houdt Nieuw Land de kosten zo laag mogelijk en maakt de inkomsten zo hoog mogelijk. Wensen en belangen stakeholders: inhoudelijke keuzes prevaleren, maar er wordt niet voorbijgegaan aan de wensen van stakeholders en geldschieters. Vitale partners: bij de keuze van de activiteiten wordt gekeken naar mogelijkheden van bestaande netwerken en het aangaan van nieuwe samenwerkingsverbanden. Resultaten Nieuw Land gaat uit van ten minste bezoekers in Er wordt gewerkt op basis van een sluitende begroting. De aandacht in de pers zal ten minste het aantal vermeldingen in 2012 evenaren, met een totale waarde van minimaal ,-. De gemiddelde entreeprijs, waarmee in de begroting wordt gerekend, en die ook voor de Museumkaart wordt gehanteerd, is 3,50. Het aantal donateurs van het FlevoFonds (de vriendenvereniging van Nieuw Land) groeit van 213 tot minimaal 250 leden. Nieuwe projecten worden volledig door externe financiering gedekt. Breed takenpakket Brede aandacht voor erfgoed, cultuur en geschiedenis is noodzakelijk. Nieuw Land ziet het als zijn taak met een brede invulling qua thema's en activiteiten bij te dragen aan de beeldvorming van de Flevoland. Die invulling ziet er volgens Nieuw Land als volgt uit. Het Museum Nieuw Land is een geregistreerd museum, aangesloten bij de Nederlandse Museumvereniging (NMV), acceptant van de Museumkaart en onderschrijft de voorwaarden uit het Museumregister en de International Council of Museums (ICOM). Deze voorwaarden hebben onder andere betrekking op de manier waarom het museum omgaat met de collecties, de manier waarop deze worden gepresenteerd aan het publiek en hoe het museum met de bezoekers omgaat. Tentoonstellingen Nieuw Land is een museum waar het publiek zich thuis voelt, iets van zijn gading vindt en mee kan doen. Met permanente tentoonstellingen wordt het verhaal vertelt: de prehistorie en Swifterbantcultuur op basis van de terrestrische archeologie van Flevoland, de geschiedenis van de scheepvaart op de Zuiderzee middels de maritieme archeologie, het verhaal van Cornelis Lely en de inpoldering van de Zuiderzee en de geschiedenis, inrichting en ontwikkeling van Flevoland. De permanente tentoonstellingen over deze onderwerpen zijn Water & Land, Oer!, Polderen, het Watertheater, Ondergronds en Watermensen. Naast permanente presentaties maakt Nieuw Land ook tijdelijke tentoonstellingen. Daarbij staan verrassing, stijl en (inhoudelijke) kwaliteit centraal. Bij voorkeur maakt Nieuw Land deze

6 tentoonstellingen zelf, met diverse partners. Gezien de financiële situatie van Nieuw Land zullen grote producties zoals in het verleden Ridders, Rovers & Rauwdouwers of Schipbreuk, niet snel meer georganiseerd worden tenzij Nieuw Land daarvoor de volledige financiering extern kan vinden. Gekozen wordt voor kleinschalige tentoonstellingen, slimme samenwerkingsverbanden en het overnemen van bestaande presentaties. Dit zal ongetwijfeld ten koste gaan van de interactiviteit en aantrekkelijkheid voor gezinnen. Slimme, goedkope maar aanstekelijke activiteiten komen daarvoor in de plaats. In 2014 staan de volgende tijdelijke presentaties op het programma: o Het Wilde Oog. Begin 2014 zullen foto's worden getoond van dit collectief, waarin klederdrachten met een knipoog in een actuele context worden gepresenteerd. Urk en Spakenburg zullen herkenbaar en verassend in beeld gebracht worden. Gefinancierd uit eigen middelen, reeds gereserveerd in o Canon XXL. Deze vanwege langer durende fondswerving uitgestelde tentoonstelling zal vanaf de meivakantie van 2014 gepresenteerd worden. Het is een levensgrote spel over de Canon van Nederland. Het spel is ontwikkeld door stichting de Vier Musketiers en Nieuw Land is de eerste locatie waar het spel, dat zowel door individuele bezoekers als door (school)groepen kan worden gespeeld gepresenteerd wordt. Het spel is zeer educatief en aantrekkelijk vormgegeven. Extern gefinancierd middels stichting de Vier Musketiers. o Batavialand Gepresenteerd. In samenwerking met RCE en Bataviawerf en onder voorbehoud van de komende ontwikkelingen presenteert Nieuw Land een aantal ideeën en beelden van wat Batavialand gaat worden en hoe het er uit kan gaan zien. Een eerste kennismaking voor het publiek, na de zomer van Gefinancierd uit eigen middelen. o Flevolands landschap geschilderd. Een jaarlang project waarbij Nederlandse landschapsschilders worden uitgenodigd het levende landschap van Flevoland te schilderen, uitmondend in een tentoonstelling in Nieuw Land in het najaar van Extern gefinancierd. O Collecties Nieuw Land heeft een museale collectie van gebruiksvoorwerpen, kunst en memorabilia die betrekking hebben of gebruikt zijn tijdens de inpoldering en inrichting van Flevoland. Deze collectie is in betrekkelijk korte tijd opgebouwd en deels weer verloren gegaan tijdens de brand in het Informatiecentrum Nieuw Land in Daarnaast heeft Nieuw Land een mooie archiefcollectie met documenten, maquettes, films, kaarten en foto's en een bibliotheekcollectie met boeken, kranten en tijdschriften. Als depot voor bodemvondsten in Flevoland heeft Nieuw Land ook de beschikking over een unieke organische en anorganische archeologische collectie. De collecties zijn zeer presentabel voor het publiek en een schat waar het museum uit kan putten. Helaas zitten er relatief weinig stukken of voorwerpen van grote museale waarde in de collecties, zodat Nieuw Land alert blijft om de collecties met specifieke en betaalbare stukken, voorwerpen van erfgoed en kunst, foto's en films uit te breiden. Nieuw Land versobert het aanschaffen van nieuwe documentatie vanwege de financiële situatie. Activiteiten, lezingen, cursussen Nieuw Land is een ontmoetingsplek waar niet alleen datgene wat Nieuw Land zelf vertelt van waarde is, maar waar de inbreng van het publiek belangrijk is. Nieuw Land probeert actief het publiek bij de activiteiten te betrekken door onderwerpen te kiezen die leven bij het publiek en activiteiten te organiseren waarbij de inbreng van het publiek aantrekkelijk is en een toegevoegde waarde heeft. Ook in 2014 organiseert Nieuw Land de lezingen in het kader van de MuseumJeugdUniversiteit, colleges voor kinderen van 8 tot 12 jaar over onderwerpen die zij zelf interessant vinden. Voor de achtste keer zal de Cornelis Lelylezing worden georganiseerd, een samenwerkingsverband met Stichting Kennistransfercentrum Flevoland, waarvoor Nieuw Land zowel inhoudelijk bijdraagt als de logistiek verzorgd. De cursus Genealogie wordt weer gegeven, alsmede een cursus Oud Schrift. Speciale activiteiten worden georganiseerd in de schoolvakanties, de week van de geschiedenis, het weekeinde van de wetenschap en het musemweekeinde. Met dit soort activiteiten wordt de druk om steeds nieuwe dure tijdelijke tentoonstellingen te maken kleiner. Educatie Educatie is een speerpunt in de activiteiten van Nieuw Land. De sterkere aandacht voor erfgoed- en cultuureducatie, onder andere door het aanstellen van twee educatiemedewerkers, heeft geleid tot een geheel vernieuwd lessenprogramma bij de permanente tentoonstellingen van Nieuw Land, lessen bij de tijdelijke presentaties en een grote bekendheid en enthousiasme bij de scholen in Flevoland en

7 daar buiten. Deze activiteiten zullen in de komende tijd worden voortgezet. Zo geeft Nieuw Land met de Kubus, Museum de Paviljoens en theatergroep Bonte Hond uitvoering aan een gezamenlijk programma voor een doorlopende leerlijn erfgoed- en cultuureducatie voor het basisonderwijs in Flevoland. Dit programma, gefinancierd door het Fonds voor Cultuurparticipatie en de provincie Flevoland, loopt van 2013 tot Het Archief Nieuw Land is het rijksarchief in de provincie Flevoland en beheert en presenteert de archieven van de rijksdiensten in de provincie, de gemeenten Lelystad, Dronten, Zeewolde, Urk en Noordoostpolder en het Waterschap Zuiderzeeland. Nieuw Land opereert op basis van de Archiefwet. Het ontvangt de archieven van de partners in principe na 20 jaar en beheert die, conserveert ze, digitaliseert ze en maakt ze toegankelijk voor het publiek. En bij dit toegankelijk maken van de collecties zal steeds meer gebruik worden gemaakt van de sociale media. De papieren archieven, foto's, kaarten en audiobestanden worden opgeslagen in de geklimatiseerde depottoren van Nieuw Land, de digitale bestanden zijn middels de website toegankelijk gemaakt. Indien het publiek de originelen willen raadplegen kan dat in de studiezaal van Nieuw land, waar bezoekers ook toegang hebben tot de bibliotheek en het informatiecentrum met tijdschriften. Naast het verzamelen van de bij wet aangewezen rijksarchieven verzamelt Nieuw Land ook specifieke privéarchieven, die een toegevoegde waarde hebben op de rijksarchieven, dan wel de kwaliteit van het verhaal over de geschiedenis van Flevoland en het Zuiderzeeproject verhogen. De archivarissen van Nieuw Land adviseren de informatiespecialisten van de partners en inspecteren de archivering ter plekke. Op die manier garanderen zij dat de informatievoorziening aan de burger optimaal is en dat de naar Nieuw Land over te brengen archieven voor overbrenging op orde zijn. Informatie, met name overheidsinformatie, wordt steeds belangrijker. Burgers worden mondiger en willen inzicht in de informatie die de overheid maakt, verzameld of beheert. Steeds vaker wordt een beroep op transparantie gedaan en wordt de overheid verzocht informatie op een toegankelijke manier openbaar te maken. De rijksarchieven, als bewaarders van die overheidsinformatie, zullen zich moeten aanpassen om aan die toenemende vraag te kunnen voldoen. Grote inspanning worden gedaan om de toegankelijkheid van de overheidsinformatie te waarborgen. Een andere feit is dat de archieven van de toekomst niet meer op papier zullen worden gemaakt maar direct digitaal zullen zijn. Websites, s, word-bestanden en pdf s zijn de documenten van de (nabije) toekomst. Ook zullen de reeds gemaakte papieren documenten steeds meer gedigitaliseerd worden. Het archief van de toekomst zal dus kleiner zijn, een plek waar een beperkt aantal papieren documenten van historische of juridische waarde wordt bewaard, maar waar het overgrote deel van de informatie digitaal beschikbaar is. In de komende jaren optimaliseert Nieuw Land zijn fysieke archiefcapaciteit om alle archieven van de partners te kunnen herbergen. Met de komst van archieven van de gemeente Noordoostpolder moet de capaciteit in eerste instantie groter worden. Dit gebeurt kostenneutraal. Daarnaast participeert Nieuw Land met nationale partners in de ontwikkeling van een nationaal e-depot voor digitale archieven. Het gebruik van de studiezaal van Nieuw Land neemt in de komende tijd verder af. Daarom wordt de openstelling van de studiezaal beperkt. In dat kader is ook bekeken welke abonnementen wel of niet gecontinueerd dienen te worden en welke documentatie Nieuw Land nog ter beschikking wil stellen aan het publiek. Investeringen om het publiek beter digitaal toegang tot de archieven en documentatie te kunnen geven worden onderzocht. Tot digitalisering van papieren archieven en films wordt besloten indien daar de financiële middelen voor zijn. Er wordt actief naar fondsen daarvoor gezocht. De archieven met betekenis voor het verhaal en de kennis over de maritieme geschiedenis, het Zuiderzeeproject en de inpoldering krijgen daarbij prioriteit. Archeologisch Depot Nieuw Land is het archeologisch depot van Flevoland. Alle in de bodem van Flevoland opgegraven archeologische vondsten worden in het depot bewaard, geconserveerd en gedocumenteerd. Een deel van deze vondsten wordt aan het publiek getoond. De vondsten met betrekking tot de Swifterbantcultuur zijn uniek en vormen een schat in wetenschappelijk opzicht, die het tonen waard is. Extra aandacht wordt aan de maritiem archeologische vondsten gegeven. De capaciteit van het

8 archeologisch depot is echter krap. Bijzondere nieuwe vondsten worden met prioriteit aan de presentaties toegevoegd. Onderzoek Nieuw Land wil naast een publiekstrekker ook kenniscentrum zijn. Het doen van onderzoek en het presenteren van de resultaten zijn dan onontbeerlijk. Onder de noemer Studiecentrum doet Nieuw Land cultuurhistorisch wetenschappelijk onderzoek naar diverse thema's met betrekking tot de geschiedenis van het Zuiderzeeproject en Flevoland. De gepromoveerde onderzoekers van Nieuw Land doen (archief- en literatuuronderzoek, interviewen betrokkenen en deskundigen en schrijven publicaties om verschillende redenen. Ten eerste gebeurt dit om hiaten in de kennis over de geschiedenis van het gebied op te vullen. Ten tweede wordt onderzoek gedaan ten behoeve van de presentaties en tentoonstellingen van Nieuw Land en ten derde wordt de collectie onderzocht en van betekenis en verhaal voorzien. Nieuw Land doet ook onderzoek in opdracht van derden. De opdrachtgevers kunnen zeer divers zijn. Dit onderzoek wordt altijd met financiële steun van die opdrachtgevers of van andere derden gedaan. Nieuw Land streeft ernaar om één derde van de kosten voor onderzoek te dekken uit externe financiering. De aanstelling van Prof. dr. André van Holk als buitengewoon hoogleraar maritieme archeologie aan de Rijksuniversiteit Groningen was succesvol. Nieuw Land heeft met de provincie, gemeente Lelystad, Rijksuniversiteit van Groningen en RCE afspraken gemaakt hoe de International Fieldschool for Maritime Archaeology Flevoland (IFMAF) te continueren. Erfqoedcentrum Nieuw Land is ook het erfgoedcentrum van Flevoland, waar de zorg en de aandacht voor het gebouwde, gevonden en niet materiële erfgoed centraal staan. Op diverse manieren bieden de medewerkers van Nieuw Land advies en ondersteuning aan medewerkers van diverse overheden en culturele instellingen in Flevoland. Het Steunpunt Archeologie en Monumenten adviseert medewerkers van diverse gemeenten bij het formuleren en uitvoeren van archeologie- en monumentenbeleid. Met de provincie Flevoland en de Flevolandse gemeenten zal in worden gekeken op welke wijze de taken van het Steunpunt vanaf 2013 het beste kunnen worden vormgegeven. De museumconsulent van Nieuw Land helpt de andere musea in Flevoland bij hun registratie als museum en bij de verlenging van die status. Zoals reeds gezegd adviseren de archivarissen van Nieuw Land de informatiespecialisten van de provincie, gemeenten en het waterschap bij het ordenen, selecteren en bewaren van hun archieven. De educatiemedewerkers van Nieuw Land ondersteunen andere instellingen bij het ontwikkelen van cultuur- en erfgoededucatie en lesprogramma's en het aanbieden aan een zo breed mogelijk publiek van scholieren en volwassenen. Historische Verenigingen en particulieren kunnen bij Nieuw Land terecht voor inhoudelijke informatie en advies. Ondersteuning wordt geboden aan mensen die op zoek zijn naar informatie over hun voorouders. Een speciaal archeologisch spreekuur biedt de mogelijkheid om vondsten te laten identificeren en waarderen. Al deze taken zijn minder zichtbaar voor het brede publiek maar daarmee niet minder belangrijk voor het culturele klimaat in de provincie en voor uitstraling van Nieuw Land. Er zal een serieuze poging worden ondernomen om, ondanks de kortingen op het budget van Nieuw Land, deze diensten en samenwerkingsverbanden toch te blijven continueren. Commerciële activiteiten Winkel Nieuw Land is voornemens een nieuwe winkel in te richten met spullen die betrekking hebben op Flevoland, inpoldering, (maritieme) archeologie, scheepsbouw, scheepvaart en artikelen die passen bij de tijdelijke tentoonstellingen. De winkel straalt kwaliteit en aantrekkelijkheid uit en is gericht op een breed publiek. Goedkopere hebbedingetjes en souvenirs worden afgewisseld met meer exclusieve producten. Boeken zullen breed gesorteerd verkrijgbaar zijn. Nagegaan wordt of samenwerking met een professionele handelaar of winkel(keten) voordelen voor Nieuw Land oplevert. De Cantine De Cantine is sinds september 2011 het museumrestaurant van Nieuw Land. Het historische gebouw, een replica van de kantine van het Werkeiland Lelystad, is zoveel mogelijk oorspronkelijk ingericht. De bouw is gerealiseerd met een rentevrije lening van de gemeente Lelystad, die in 40 jaar wordt

9 terugbetaald uit de opbrengst van de huur en exploitatie van de Cantine. Het gebouw en de inventaris, inclusief de keuken, zijn eigendom van Nieuw Land. De Cantine wordt ingezet in de promotie van Nieuw Land. De uitbaters verzorgen tegen redelijk tarief de catering bij speciale gelegenheden in het museum en voorde huurders van zalen en faciliteiten in Nieuw Land. De Cantine kan worden gehuurd voor speciale groepsbijeenkomsten en presentaties. Gasten van het restaurant hebben direct toegang tot het museum wat naar verwachting extra bezoekers oplevert. Zaalverhuur Nieuw Land beschikt over een aantal zalen die zeer geschikt zijn voor de verhuur aan bedrijven, instellingen en overheden voor vergaderingen, presentaties, symposia en andere bijeenkomsten. De zalen zijn voorzien van alle visuele en audio gemakken. De catering wordt vanuit het restaurant verzorgd. Een speciaal 'acquisitie plan Zaalverhuur' zal worden opgesteld en uitgevoerd. Fondswerving Eenzijdige afhankelijkheid van subsidies van de overheid biedt niet meerde betrouwbare basis voor het opereren van erfgoedinstellingen als Nieuw Land. Een groter percentage eigen inkomsten is daarom noodzakelijk. Verder heeft Nieuw Land maar een klein vrij besteedbaar budget waar tentoonstellingen van gemaakt kunnen worden en andere activiteiten van georganiseerd kunnen worden. De kwaliteit en frequente vernieuwing daarvan vergen een groter budget dan uit de bijdragen van de partners kan worden vrijgespeeld. Daarom wordt voor zowel structurele ondersteuning als voor tijdelijke activiteiten geld gezocht bij fondsen en de markt. In de afgelopen tijd was Nieuw Land daar regelmatig succesvol in, maar echt grote klappers bleven uit, met name bij het zoeken naar structurele inkomsten. De sponsormarkt in Flevoland is te klein en Nieuw Land is te klein voor grote sponsors van buiten Flevoland. Met creativiteit, kwaliteit, aantrekkelijkheid en een grotere inzet gaat Nieuw Land proberen meer inkomsten uit fondswerving te genereren. In de formatie wordt ruimte vrijgemaakt om meer aandacht aan fondserving te kunnen geven. Personeel en gebouw Nieuw Land heeft een hoogwaardige staf van vaste medewerkers. Waar mogelijk en relevant wordt in hen geïnvesteerd om hun vaardigheden en kennis verder te optimaliseren en up to date te houden. Gezien de financiële situatie van Nieuw Land zal in 2014 minder geïnvesteerd kunnen worden dan voorheen. Zo is het budget dat vrijgemaakt is in 2012 voor opleiding voortkomend uit de individuele ontwikkelingsplannen geschrapt. Bezoek aan congressen en seminars wordt beperkt, internationale reizen alleen bij hoge uitzondering. Bij het ontstaan van vacatures zal altijd eerst naar de noodzaak voor vervanging worden gekeken als ook naar de financiële consequenties. Vervanging is niet vanzelfsprekend. Vervanging bij langdurige ziekte of bij zwangerschap vindt alleen plaats als het niet anders kan. Het gebouw is i eigendom van Nieuw Land. Het wordt onderhouden volgens het meerjarenonderhoudsplan. Daartoe wordt jaarlijks ,-- gedoteerd aan de reservering voor onderhoud. Nieuw Land blijft investeren in verbetering van het binnenklimaat in de depots en presentatieruimten. Toelichting begroting Nieuw Land opereert met een dekkende begroting. De begroting 2014 is separaat bijgevoegd. Deze begroting is in lijn met het Besluit Begroting & Verantwoording provincies en Gemeenten (BBV) en gaat uit van vijf programmalijnen: museum, archief, onderzoek, erfgoedcentrum en commerciële activiteiten. Nieuw Land gaat een financieel moeilijk jaar tegemoet. De inkomsten blijven achter, met name door de aangekondigde korting door de provincie Flevoland van bijna 15% in twee jaar, met 2014 als tweede jaar. Het vertrek per februari 2014 van het Servicebureau voor de Flevolandse Bibliotheken (SFB), dat bij Nieuw Land kantoor- en depotruimte huurde levert een verlies van ,- aan inkomsten op. De bijdrage van ,- van de gemeente Noordoostpolder is geoormerkt voor archieftaken en heeft geen positieve invloed op het resultaat. Opgemerkt zij ook dat de gemeentelijke partners en het waterschap al vier jaar lang geen indexering van hun bijdrage hebben gehad met als

10 gevolg het in de afgelopen vier jaar mislopen van ,-. Ondanks verwoede pogingen, activiteiten en investeringen in presentaties is Nieuw Land er niet in geslaagd substantieel meer bezoekers te trekken. Wel is de gemiddelde entreeprijs hoger geworden, in de begroting is 3,50 opgenomen. Opbrengsten van commerciële activiteiten blijven, bij deze bezoekersaantallen, tegenvallen en zijn reëel in de begroting opgenomen. Nieuw Land zal zich inzetten om de ruimten die SFB achterlaat wederom te verhuren. Het is moeilijk te snijden in de kosten van Nieuw Land omdat veel kosten gerelateerd zijn aan het personeelsbestand dat bestaat uit medewerkers met vaste contracten en over het algemeen lange dienstverbanden. Er is voor gekozen om de vacature voor een technisch medewerker in 2013 niet te vervullen. De archivaris A en een medewerker audiovisueel zijn wel vervangen vanwege de afspraken met de partners en de toetreding van de gemeente Noordoostpolder. In de personeelssfeer is gesneden in de opleidingen, de lunchkosten en het personeelsuitje. Het onderhoud gebouwen is met ,- teruggebracht. Documentatiekosten zijn teruggebracht met ,.--. Hiermee presenteert Nieuw Land een sluitende begroting, met dien verstande dat de jaarlijkse reservering voor projecten van ongeveer ,- voor 2014 niet mogelijk is. Nieuw Land kan dus het centrum draaiend houden en is voor extra activiteiten en tentoonstellingen volledig afhankelijk van externe financiering. Nieuw Land zal ondanks deze financiële situatie zich tot het uiterste inspannen om ook in 2014 een geloofwaardig museum+archief+studiecentrum te zijn. In lijn met het BBV zijn de volgende paragrafen opgenomen: Weerstandsvermogen Het weerstandsvermogen heeft tot doel om eventuele risico's in de toekomst op te kunnen vangen die niet op een andere manier ondervangen zijn en die financieel nadelige gevolgen kunnen hebben voor Nieuw Land. Als gevolg van een bestuursbesluit in 2006 is besloten om dit vermogen te maximaliseren tot 10% van de jaarlijkse bijdrage van de partners. Op deze manier worden deze risico's voldoende afgedekt. De toevoegingen en onttrekkingen op dit vermogen betreffen resultaten van de afgelopen jaren. Ultimo 2012 bedraagt het vermogen 7% van de bijdragen van de partners. Mochten er risico's zijn in de toekomst die niet opgevangen kunnen worden door het weerstandsvermogen dan geldt de volgende verdeling aan de partners zoals vermeld in de Gemeenschappelijke Regeling: De Provincie Flevoland 74% Het Rijk 16% Gemeente Lelystad 4,5% Gemeente Dronten 2,5% Gemeente Urk 1,0% Gemeente Zeewolde 1,5% Waterschap Zuiderzeeland 0,5% H/eersfancfscapac/'fe/ï Onder weerstandscapaciteit wordt verstaan: het geheel aan beschikbare en vrij aanwendbare financiële middelen om mogelijke resterende risico's met financiële gevolgen op te kunnen vangen. Deze risico's zijn ondervangen in "Het bestemmingsfonds vervanging tentoonstelling" en "Het bestemmingsfonds uitbreiding collectie". Bedrijfsvoering/Interne Zaken. De afdeling Interne zaken dient als ondersteuning om de kerntaken van Nieuw Land tot uitvoer te brengen. Deze afdeling heeft derhalve geen eigen programma. De kosten van deze afdeling zijn evenredig verdeeld over de programma's Museum, Onderzoek, Archief, Erfgoedcentrum en Commerciële activiteiten. Kapitaalgoederen De gebouwen waar Nieuw Land gebruik van maakt, zijn eigendom van Nieuw Land. Ter financiering van deze gebouwen zijn 2 leningen afgesloten bij de BNG waarbij de gebouwen als zekerheid gelden. Door de provincie Flevoland is een borgtocht afgegeven voor in totaal exclusief de rente bij aanvang van de lening. Voor het overige deel draagt Nieuw Land zelf het risico. Het reguliere onderhoud wordt jaarlijks getoetst en in de begroting wordt dit jaarlijks gewaardeerd op basis van voorgaande jaren. Daarnaast vindt er jaarlijks een toevoeging plaats aan de reserve groot onderhoud gebouwen. Deze reserve wordt gevormd op basis van een meerjarenbegroting groot

11 onderhoud gebouwen. Deze meerjarenbegroting heeft een looptijd van 15 jaar. Om de 2 jaar wordt deze begroting geactualiseerd en daarbij worden de toevoegingen aan de reserves aangepast. Het gebouwenbeheer is uitbesteed aan een externe partij.

12 begroting begroting 2014 BATEN Bijdragen cn Subsidies Het Rijk Tegoedkoming korting Rijk Provincie Flevoland financering kapitaalslasten Provincie Flevoland Provincie Flevoland PJMP Provincie Flevoland IFMAF Provincie Flevoland Steunpunt Provincie Flevoland Cultuurparticipatie Archieftaken Noord Oost Polder Gemeente Lelystad Gemeente Dronten Gemeente Zeewolde Gemeente Urk Waterschap Zuiderzeeland Totaal Bijdragen en Subsidies Bijdrage wetenschappelijke plus functie Resultaten projecten 0 0 Entreegelden Opbrengst winkel Opbrengst boekverkopen en souvenirs Kostprijs boekverkopen en souvenirs Totaal opbrengst winkel II.OOO Opbrengst verkoop museumjaarkaarten Opbrengst rondleidingen en presentaties Opbrengsten Restaurant Opbrengst huur zalen Opbrengst huur depot/kantoorruimte Huur De Cantine Opbrengst diversen Opbrengst Archief Ontvangen interest Totaal overige baten O OOO Totaal Baten S ^6 LASTEN Brutolonen Sociale lasten Ingehuurd Personeel Educatie/opleidingen Uitkering ziekengeld Ziekengeldverzekering Overige personeelskosten Reiskosten personeel Autokosten Wervingskosten personeel Representatiekosten personeel Kosten vrijwilligers Kantinekosten Personeelsuitje Doorbelasting personeelskosten Totaal Personeelskosten Schoonmaakkosten Dotatie groot onderhoud Onderhoud Ge bouwen/inventaris/terrein en Kosten "de Cantine" (alle kosten) Bewakingskosten Verzekering gebouwen Energiekosten Belastingen en heffingen Kosten opslag/interne verhuizing Overig/onvoorzien Doorbelasting huisvestingskosten Totaal huisvestingskosten OOO O O O0O ivi.ooo OOO no.ooo O0O A Porti en telefoon Kopieerkosten Kantoorbenodigdheden Computerkosten Contributies Assurantiekosten algemeen ICT Doorbelastingkantoorkostcn Totaal kantoorkosten Actualisering Tentoonstellingen Advortcntickosten promotie Marketing & Promotiemiddelen Kosten evenementen Onvoorzien/Overig Totaal promotiekosten Educatiekosten Do cu m e n ta tie koste n Kosten wetenschappelijke plus Kosten Steunpunt archeologie Kosten IFMAF Accountantskosten Onvoorzien

13 ETOS-S-T / 80^ Niet aftrekbare btw uit kosten Totaal overige kosten Bank Nederlandse gemeente Bank Nederlandse gemeente Rente Leningen gebouwen Afschrijving kantoorinventaris Afschrijving Archiefinventarrs Afschrijving vaste tentoonstelling Afschrijving Kantoorinrichting Afschrijving computerapparatuur Afschrijving vervoermiddelen Afschrijvingen Totale kosten TOTAAL EXPLOITATIERESULTAAT Mutaties Bestemmingsreserve Van bestemmingsfonds vaste tentoonstelling Reservering weerstandsreserve Exploitatieresultaat na mutaties begroting begroting SO.OOO O

14 o o o o r ^ & o o o o o o o o g!?g i?5> 8S.S.888 o o o o o o o o o o o o o o Ln ui T* t" - 2 O o o <j- d 4- S "? oooooooooooooo q 9 o p O ^ cd CD KJ O x D O ^ ^ j d - ^ O ^. ' j D m LT, <t m to m 5 S m m sgr8as Erfgoed centrum - o o o o o o o O ' O M w r - o O ^ ^ ^ l - O ^ P tri o tn to o> o. ^ T m ni LT Y 8 R 8 SSiR? r* 00 O vo ffi SSfS ü IC i Ln ' oooop-ooooooooo r- <t o> o o o yo o f0 <r o o o a* < 1 s1 O «3 s ) O i i O irt i O n 9 m P 5,8 8 S; d si " r - Totaal a 8 o" o" o" o~ o" o" o" o" o o o o o o o o 3fi se 3«o" o' o" o" OOO OOO Commercieel 3 s a? af oo" co" t $ 5; 5 <j ae sa 38 ae ae 5; 5 * ^ 5 g CO 00 CO 00 CO q o. o q q q Lil LH LA o LT! Erfgoed centrum 3^ SS 00 oo as ^-^sa -a aeaaaa <t <r -dae -aa?ae <r o 00 COffl CO co_ o oo_ to m O 1! <J^ ^ Archief 3a ^ as i * s 8 ü 8 sa 38 se sa O" O" 8 O" O" O" O" 0" 0" 0" 0" " 0" o* d 0 n *T 0 <r co co o 00 r. r. o *"- rö in m Onderzoek aa aeaaaea* 3«3e3«3e3«3e3«3a3e8e ««o«-»«->t-«o aü >e a» ae s6 >«o" i/l 1^ o" 1^ u'i Museum a* * ae a8 a» a 8 8«a 8 a 8 aaaaaeseaeaaaaaaaas* OOOOOO ooooooooooo O - " cn cü o" R R a 0 " 3 3 C " t r > K 1 LI? O f 00 ai K ^ ui «m o f <t o ffl^la fi^.ci ö # * 8a ga» p- ï S!» v nj n -o xi 3^>x> i a.a.c o O m O l ilïlll " 3 K O

15 o p? g g o o o g 0 o 0 ( O L/"l q O o ai LTl Ö LTl 8 O O O O O RS if Sg a vb r 1 r r ri OOOO O OOOO Erfgoed centrum OOO O o o er* <f CO IN VO LT pi F: i o o o o o i i u-i o t- o o 10 ^ SS ir O g Si? oó ^ p O O sa? i 1 e a 1 q O r O < Totaal a! O d 3,00% 3,00% 3,00% 3,00% O o" o" o" O o O 6 O O o" o" o" O SS* O O SS ae ae ae se as ae ae O O o* o" o" o" o" o" o' O o. O, Commercieel 38 ^ "ï o" o* * 0 i * o_ in as sa 3S ^ 2 " " 3«36 q. q 3* 3? SS 38 as q a8 as a5 O O o* d o' a^sssss asa". aeae asa^ae Erfgoedcentrum a* d SSSS O SSSS O u? aa ae 3«O O o" o" o" O O ae 3e 3e 0 0 O O Onderzoek 3* ^ 3? 3e # 3e ae 3«36 o" o" o' o* o* o' 3a se 3e 3G OOOO OOOO 1A IA ui ir, 38 a» a» o" 1^ o" as as a» a* as as * SSSS Museum 38 $ ^ o a' 8' s'sa SSSS OOOO OOOO o_ q 8 vo q q^ in fa o g O ro z as d «OOOOOO" in, s 111 IS Ë s Ma: " 5 I «5 t '5. ï E S c c c c c c c c :> :> :> :> :> :> :> ;> <<<<<<<<