4IP = Internet Protocol 4Protocol gebruikt op netwerk laag in het internet 4Geen betrouwbaarheid

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "4IP = Internet Protocol 4Protocol gebruikt op netwerk laag in het internet 4Geen betrouwbaarheid"

Transcriptie

1 Internet Protocol Telematica Quality Of Service (Netwerk laag) Hoofdstuk 5 4IP = Internet Protocol 4Protocol gebruikt op netwerk laag in het internet 4Geen betrouwbaarheid n Pakketten kunnen verloren raken (verdwalen) n Pakketten kunnen weggegooid worden bij grote drukte n Routers kunnen uitvallen Best-effort protocol Transport Protocols TCP/IP 4Op laag 4 (Transport Laag) van het Internet wordt betrouwbaarheid toegevoegd 4TCP (Transport Control Protocol) corrigeert de fouten die in IP communicatie kunnen ontstaan 4TCP gebruikt checksum en hertransmissie net als de datalink laag (sliding window protocol) 4TCP is verbindingsgericht 4TCP verbindingen lopen tussen processen (programma s) n Bijv tussen browser en webserver n Eindpunten worden geadresseerd met ports (80=http) UDP 4Voor sommige toepassingen is de foutcorrectie van TCP niet zinvol 4Bijv. (real-time) multimedia: n Door foutcorrectie wordt extra vertraging veroorzaakt n Hierdoor wordt het beeld/geluid schokkering n Het is zinvoller om het foute stuk te vergeten 4UDP (User Datagram Protocol) is een protocol op laag 4 dat geen foutcorrectie doet 4Boodschappen worden van zender-port naar ontvanger-port gestuurd 4In de hoop dat ze aankomen. Multimedia 4Voor multimedia is UDP/IP nog steeds niet voldoende 4Op laag 3 (netwerk laag; IP) moet je kunnen aangeven dat sommige pakketten belangrijker zijn dan andere (prioriteiten) 4Er moet een mogelijkheid zijn om capaciteit te reserveren gedurende een uitzending 4Tijdens een multimedia uitzending moeten pakketten die gedeeltelijk dezelfde route volgen slechts één keer verzonden worden 1

2 Multicast Quality of Service 4In een netwerk moet onderscheid gemaakt worden tussen de eisen van verschillende toepassingen n Elastisch: kan zich aanpassen aan de beschikbare capaciteit ( , downloaden) n Inelastisch: kan zich niet of moeilijk aanpassen (real-time multimedia, interactief, chatten) 4Om aan te geven wat de behoefte van een toepassing/verbinding is hebben we het begrip Quality of Service (QoS) QoS attributen 4Throughput (doorvoer): hoeveel data/minuut halen we minimaal 4Delay (vertraging): Hoelang duurt het van zender tot ontvanger 4Delay variation (vertragingsvariatie): hoeveel variatie zit er in de vertraging 4Packet loss (verlies van pakketten): Hoe groot is het percentage pakketten dat verloren gaat 4Bedenk bij verschillende toepassingen welke factoren belangrijk zijn QoS in IPv4 4In IP header: Precedence (prioriteit) en TOS (Type of Service) velden 4Oorspronkelijk niet gebruikt 4Precedence (0 t/m 7) geeft aan hoe urgent het pakket is (7 = meest urgent) 4TOS geeft aan wat belangrijk is: n Minimale vertraging n Maximale doorvoer n Maximale betrouwbaarheid n Minimale kosten TOS field in IPv4 TOS implementatie 4Route selectie: router kan proberen de beste route te vinden 4Netwerk Service: router kan aan het netwerk vragen om de service te leveren (bijv bij ATM) 4Queueing discipline: router kan het pakket in de queue plaatsen overeenkomstig TOS/precedence 2

3 Precedence implementatie 4Router stopt pakketten in de queue afhankelijk van precedence 4Router gooit pakketten met lage precedence eerder weg dan hoge 4Daarna pakketten die een lagere betrouwbaarheid vragen 4Pakketten die bedoeld zijn voor netwerk beheer kunnen evt. beter beschermd worden dan andere pakketten ISA 4Integrates Services Architecture = totaal voor QoS in IP netwerken 4Admission control: voor aanvraag van een flow met specifieke QoS 4Pakketten reizen dan in de aangevraagde flow 4Indien niet genoeg capaciteit wordt de aanvraag geweigerd 4Gewone pakketten kunnen met besteffort reizen ISA/router ISA Componenten 4Reservation protocol: tussen routers onderling en routers/hosts. Om flow met bepaalde QOS aan te vragen 4Admission control: bepalen of de aanvraag voldaan kan worden. 4Management agent: een onderdeel waarmee de beslissingen gestuurd kunnen worden 4Routing protocol: neemt de beslissingen over de routering ISA Routering 4Classifier & route selectie: classificeert pakketten aan de hand van flow/qos. Bepaalt naar welke knoop het pakket gestuurd moet worden 4Packet scheduler: beheert de wachtrijen voor iedere uitgaande lijn en bepaalt in welke volgorde pakketten verstuurd worden resp. Weggegooid worden. RSVP 4RSVP = Reservation Protocol 4Wordt gebruikt om van tevoren een QoS te reserveren voor een specifieke verbinding 4De routers op de route reserveren dan capaciteit, bufferruimte etc. indien mogelijk 4Als niet mogelijk dan kan de applicatie kiezen om te wachten of genoegen te nemen met lagere QoS. 4Wie doet de reservering: zender of ontvanger? 3

4 Multicasting 4Multicast is uitzending naar meerdere ontvangers 4Niet elke ontvanger hoeft alles te ontvangen (bijv. alleen het geluid van een uitzending) 4Daarom de ontvanger laten reserveren 4Reserveringsboodschappen gaan de omgekeerde route van de uitzending 4Reserveringsboodschappen moeten regelmatig gegeven worden 4RSVP heeft speciale boodschappen om deze routes vast te leggen RSVP data flows 4Session: dataflow naar een specifieke bestemming (na reservering) 4Flow spec: beschrijft welke QoS gewenst is 4Filter spec: beschrijft welke pakketten naar deze bestemming tot de flow behoren n Afzender n Soort protocol n Etc. RSVP reservering DS data reservering 4DS = Differentiated Services 4= simpeler mechanisme voor QoS 4Geen flows maar groepen gebruikers 4Programma s hoeven niet veranderd te worden met reserveringsaanvragen 4Klant spreekt van te voren QoS eisen af met provider 4In IP pakket een octet voor DS (Type of Service octet/traffic Class octet) 4Alle pakketten met dezelfde DS octet waarde worden hetzelfde behandeld DS domains DS elementen 4Classifier: verdeelt pakketten in klassen aan de hand van DS octet 4Meter: houdt bij hoeveel pakketten van een bepaalde klasse zijn 4Marker: stopt pakketten zo nodig in een andere klasse als er teveel zijn of bij overgang naar ander DS domain 4Shaper: vertraagt pakketten indien nodig 4Dropper: gooit pakketten weg als het niet anders kan 4

5 DS structuur Token bucket 5

LAN, MAN, WAN. Telematica. Schakeltechnieken. Circuitschakeling. 4Wordt vooral gebruikt in het telefoonnetwerk 4Communicatie bestaat uit 3 fasen:

LAN, MAN, WAN. Telematica. Schakeltechnieken. Circuitschakeling. 4Wordt vooral gebruikt in het telefoonnetwerk 4Communicatie bestaat uit 3 fasen: LAN, MAN, WAN Telematica Networking (Netwerk laag) Hoofdstuk 11, 12 Schakeltechnieken 4Circuitschakeling: tussen zender en ontvanger wordt een verbinding gelegd voor de duur van de communicatie 4Pakketschakeling:

Nadere informatie

Bij rekenvragen de berekening opschrijven. Bij beredeneringsvragen de motivering geven.

Bij rekenvragen de berekening opschrijven. Bij beredeneringsvragen de motivering geven. Open vragen (7 vragen): 60% van het cijfer. ij rekenvragen de berekening opschrijven. ij beredeneringsvragen de motivering geven. 1. Een browser vraagt een kleine HTML pagina op van een website. In de

Nadere informatie

Computerarchitectuur en netwerken. Multimedia in netwerken

Computerarchitectuur en netwerken. Multimedia in netwerken Computerarchitectuur en netwerken 14 Multimedia in netwerken Lennart Herlaar 20 oktober 2015 Inhoud Multimedia in netwerken Quality of Service Streaming en buffering Protocollen (RTSP, RTP) Scheduling

Nadere informatie

Computerarchitectuur en netwerken. Multimedia in netwerken

Computerarchitectuur en netwerken. Multimedia in netwerken Computerarchitectuur en netwerken 14 Multimedia in netwerken Lennart Herlaar 30 oktober 2017 Inhoud Multimedia in netwerken Quality of Service Streaming en buffering Protocollen (RTSP, RTP) Scheduling

Nadere informatie

Tweede deeltentamen Netwerken (INFONW) 29 juni 2009

Tweede deeltentamen Netwerken (INFONW) 29 juni 2009 Departement Informatica en Informatiekunde, Faculteit Bètawetenschappen, UU. In elektronische vorm beschikbaar gemaakt door de TBC van A Eskwadraat. Het college INFONW werd in 2008-2009 gegeven door drs.

Nadere informatie

Gigaset pro VLAN configuratie

Gigaset pro VLAN configuratie Gigaset pro VLAN configuratie Hogere betrouwbaarheid door gebruik van VLAN s. De integratie van spraak en data stelt eisen aan de kwaliteit van de klanten infrastructuur. Er zijn allerlei redenen waarom

Nadere informatie

QoS / Quality Of Service

QoS / Quality Of Service Quality of Service QoS / Quality Of Service De QoS-functie zorgt ervoor dat datastromen, zowel inkomend als uitgaand, met een bepaalde prioriteit worden behandeld. Er kan bijvoorbeeld per poort of per

Nadere informatie

QoS / Quality Of Service

QoS / Quality Of Service Quality of Service QoS / Quality Of Service De QoS-functie zorgt ervoor dat datastromen, zowel inkomend als uitgaand, met een bepaalde prioriteit worden behandeld. Er kan bijvoorbeeld per poort of per

Nadere informatie

computernetwerken - antwoorden

computernetwerken - antwoorden 2015 computernetwerken - antwoorden F. Vonk versie 4 24-11-2015 inhoudsopgave datacommunicatie... - 2 - het TCP/IP model... - 3 - protocollen... - 4 - netwerkapparatuur... - 6 - Dit werk is gelicenseerd

Nadere informatie

Revisie geschiedenis. [XXTER & KNX via IP]

Revisie geschiedenis. [XXTER & KNX via IP] Revisie geschiedenis [XXTER & KNX via IP] Auteur: Freddy Van Geel Verbinding maken met xxter via internet met de KNX bus, voor programmeren of visualiseren en sturen. Gemakkelijk, maar niet zo eenvoudig!

Nadere informatie

Instellingen Microsoft ISA server

Instellingen Microsoft ISA server Instellingen Microsoft ISA server Om Teleblik media door de Microsoft ISA server te kunnen afspelen is er een speciale regel nodig, die dit verkeer expliciet toestaat. Het verdient aanbeveling om deze

Nadere informatie

Modem en Codec. Telematica. Amplitude-modulatie. Frequentie-modulatie. Soorten modems. Fase-modulatie

Modem en Codec. Telematica. Amplitude-modulatie. Frequentie-modulatie. Soorten modems. Fase-modulatie Modem en Codec Telematica Data Transmissie (Fysieke laag) Hoofdstuk 6 t/m 8 Een modem gebruikt analoge signalen om digitale signalen te versturen Een codec gebruikt digitale signalen om analoge signalen

Nadere informatie

Computernetwerken Deel 2

Computernetwerken Deel 2 Computernetwerken Deel 2 Beveiliging Firewall: toegang beperken IDS: inbraak detecteren en alarmeren Encryp>e: gegevens verbergen Firewall Waarom? Filteren van pakkeben Wildcard mask: omgekeerd subnetmasker

Nadere informatie

Part 17-A INTERNET: basisbegrippen techniek & beveiliging

Part 17-A INTERNET: basisbegrippen techniek & beveiliging Part 17-A INTERNET: basisbegrippen techniek & beveiliging Fridoline van Binsbergen Stierum KPN AUDIT vrije Universiteit amsterdam 7 April 2003 File 17-A Internet techniek & beveiliging 2003 Programma PROGRAMMA

Nadere informatie

smart-house Netwerk & Port Forwarding. TELENET MODEM ONLY

smart-house Netwerk & Port Forwarding. TELENET MODEM ONLY smart-house Netwerk & Port Forwarding. TELENET MODEM ONLY Netwerken - Introductie Hoe vind ik mijn lokaal ip adres? De verschillende routers en ip ranges. Waar kan ik mijn publiek internet ip adres vinden?

Nadere informatie

Computerarchitectuur en netwerken. TCP congestion control Netwerklaag

Computerarchitectuur en netwerken. TCP congestion control Netwerklaag Computerarchitectuur en netwerken 10 TCP congestion control Netwerklaag Lennart Herlaar 10 oktober 2018 Inhoud Congestiebeheer TCP congestiebeheer Netwerk laag principes van de netwerklaag IP adressen

Nadere informatie

Netwerken. 6 januari 2014 David N. Jansen

Netwerken. 6 januari 2014 David N. Jansen Netwerken 6 januari 2014 David N. Jansen Huiswerkopdracht 2 donderdag 9 januari al inleveren! Leerstof voor vandaag. Stallings hoofdst 17 www.williamstallings.com /OS/OS6e.html M17_STAL6329_06_SE_C17.QXD

Nadere informatie

Quality of Service. DrayTek Vigor 1000, 2130 & 2750 serie

Quality of Service. DrayTek Vigor 1000, 2130 & 2750 serie Quality of Service DrayTek Vigor 1000, 2130 & 2750 serie Quality of Service De QoS-functie zorgt ervoor dat datastromen, zowel inkomend als uitgaand, met een bepaalde prioriteit worden behandeld. U kunt

Nadere informatie

IPv6 @ NGN. Wageningen, 30 oktober 2008. Iljitsch van Beijnum

IPv6 @ NGN. Wageningen, 30 oktober 2008. Iljitsch van Beijnum IPv6 @ NGN Wageningen, 30 oktober 2008 Iljitsch van Beijnum Blok 3+4: Routering & adressering When is the tube empty? HD ratio: in hierarchical system never possible to use every single address: HD = log(addresses

Nadere informatie

Quality of Service First Priority of VoIP SIP/RTP

Quality of Service First Priority of VoIP SIP/RTP Quality of Service Inhoudsopgave Quality of Service... 3 Quality of Service Algemene informatie... 4 First Priority for VoIP SIP/RTP... 7 Quality of Service toepassen op HTTPS verkeer... 8 Quality of Service

Nadere informatie

Computerarchitectuur en netwerken. Inleiding NETWERKEN

Computerarchitectuur en netwerken. Inleiding NETWERKEN Computerarchitectuur en netwerken 7 Inleiding NETWERKEN Lennart Herlaar 26 september 28 Inhoud Hoe gaat de informatie door het netwerk heen? Algemene principes Protocollen Connecties virtuele circuits

Nadere informatie

xxter Mobotix T24 configuratie

xxter Mobotix T24 configuratie xxter Mobotix T24 configuratie Setup / instellingen voor VoIP De Mobotix T24 kan in samenwerking met xxter als video intercomsystem werken. De configuratie zoals beschreven in dit document is getest. Andere

Nadere informatie

IPv6. Seminar Innoveer je campusinfrastructuur: DNSSEC en IPv6 4 december 2014 Niels den Otter <Niels.denOtter@surfnet.nl>

IPv6. Seminar Innoveer je campusinfrastructuur: DNSSEC en IPv6 4 december 2014 Niels den Otter <Niels.denOtter@surfnet.nl> IPv6 WAAROM HOE WANNEER Seminar Innoveer je campusinfrastructuur: DNSSEC en IPv6 4 december 2014 Niels den Otter IPv6 IP-versie 6 (IPv6) gaat wereldwijd doorbreken. Instellingen

Nadere informatie

OSI model. Networking Fundamentals. Roland Sellis

OSI model. Networking Fundamentals. Roland Sellis OSI model Networking Fundamentals Roland Sellis OSI Open System Interconnections model Proces beschrijving Transport van van host naar host Het is een model! koning schrijver vertaler bemiddelaar midden

Nadere informatie

Computerarchitectuur en netwerken. Inleiding NETWERKEN

Computerarchitectuur en netwerken. Inleiding NETWERKEN Computerarchitectuur en netwerken 7 Inleiding NETWERKEN Lennart Herlaar 22 september 25 Inhoud Hoe gaat de informatie door het netwerk heen? Algemene principes Protocollen Connecties virtuele circuits

Nadere informatie

The OSI Reference Model

The OSI Reference Model Telematica Applicatielaag Hoofdstuk 16, 17 Applicatielaag 4Bevat alle toepassingen die van het netwerk gebruik maken n E-mail n Elektronisch nieuws n WWW n EDI (Electronic Data Interchange) n Napster,

Nadere informatie

Vlaams Communicatie Assistentie Bureau voor Doven, vzw

Vlaams Communicatie Assistentie Bureau voor Doven, vzw Vlaams Communicatie Assistentie Bureau voor Doven, vzw Dendermondesteenweg 449, 9070 Destelbergen tolkaanvraag@cabvlaanderen.be - www.cabvlaanderen.be -www.tolkaanvraag.be Ondernemingsnummer : 445491009

Nadere informatie

Computerarchitectuur en netwerken. Multicast protocollen Datalinklaag/LANs

Computerarchitectuur en netwerken. Multicast protocollen Datalinklaag/LANs Computerarchitectuur en netwerken 12 Multicast protocollen Datalinklaag/LANs Lennart Herlaar 24 oktober 2017 Inhoud Netwerklaag broadcast multicast Datalink laag foutdetectie en -correctie multiple access

Nadere informatie

1. inleiding. Dit werk is gelicenseerd onder een Creative Commons Naamsvermelding NietCommercieel GelijkDelen 3.0 Unported licentie

1. inleiding. Dit werk is gelicenseerd onder een Creative Commons Naamsvermelding NietCommercieel GelijkDelen 3.0 Unported licentie 1. inleiding Misschien zonder het te beseffen, maak je dagelijks gebruik van computernetwerken. Of je nu WhatsApp gebruikt om je vrienden een bericht te sturen of Google Chrome om iets op te zoeken, je

Nadere informatie

Temperatuur logger synchronisatie

Temperatuur logger synchronisatie Temperatuur logger synchronisatie Juni 10, 2010 1 / 7 Temperatuur logger synchronisatie Introductie Twee of meerdere ontvangers van het Multilogger systeem kunnen met de temperature logger synchronisatie

Nadere informatie

Hoofdstuk 15. Computernetwerken

Hoofdstuk 15. Computernetwerken Hoofdstuk 15 Computernetwerken 1 Figuur 15.1: Bustopologie. Figuur 15.2: Stertopologie. Figuur 15.3: Ringtopologie. Transport layer Network layer Datalink layer Physical layer OSI model 4 3 2 1 TCP IP

Nadere informatie

Op dit lesmateriaal is een Creative Commons licentie van toepassing Remie Woudt

Op dit lesmateriaal is een Creative Commons licentie van toepassing Remie Woudt Informatica 5 1 Op dit lesmateriaal is een Creative Commons licentie van toepassing. 2014 Remie Woudt remie.woudt@gmail.com Voorblad: Boom getekend met de programmeertaal LOGO, gebruik makend van recursie.

Nadere informatie

SIP analyse. Handleiding

SIP analyse. Handleiding o SIP analyse Handleiding SIP analyse handleiding Versie 1.1 www.voipgrid.nl Inhoudsopgave 1. Introductie pagina 5 2. SIP pagina 6 3. Een SIP trace maken pagina 7 4. SIP analyse pagina 9 5. Veel voorkomende

Nadere informatie

Tentamen Telematica Systemen en Toepassingen (261000) 8 november

Tentamen Telematica Systemen en Toepassingen (261000) 8 november Page 1 of 16 Naam Initialen Studentnummer Geboortedatum Studierichting Tentamen Telematica Systemen en Toepassingen (261000) 8 november 2006 9.00 12.30 Opmerkingen: Alleen 1 dubbelzijdig blad met aantekeningen

Nadere informatie

Port Redirection NAT >> Port Redirection Enable.

Port Redirection  NAT >> Port Redirection Enable. Port Redirection Port Redirection Door middel van Port Redirection (ook wel Port Forwarding genoemd), kunt u bepaalde externe poorten doorsturen naar een interne poort. Het verschil tussen Open Ports en

Nadere informatie

HANDLEIDING. Premium Spam Filter Email Level 1 AUGUSTUS 2014 AD HOSTING B.V.

HANDLEIDING. Premium Spam Filter Email Level 1 AUGUSTUS 2014 AD HOSTING B.V. HANDLEIDING Premium Spam Filter Email Level 1 AUGUSTUS 2014 AD HOSTING B.V. Inhoudsopgave Inkomend... 3 Inkomende Spam Quarantaine... 4 Inkomende log zoekopdracht... 6 Opslagperiode... 7 Toegang... 7 Vertraging...

Nadere informatie

Zelftest Internet concepten en technieken

Zelftest Internet concepten en technieken Zelftest Internet concepten en technieken Document: n0832test.fm 10/02/2010 ABIS Training & Consulting P.O. Box 220 B-3000 Leuven Belgium TRAINING & CONSULTING INTRODUCTIE ZELFTEST INTERNET CONCEPTEN EN

Nadere informatie

Presentatie TCP/IP voor LPCB Nederland 20 en 28 juni 2011

Presentatie TCP/IP voor LPCB Nederland 20 en 28 juni 2011 Van Dusseldorp Training Presentatie TCP/IP voor LPCB Nederland 20 en 28 juni 2011 Van Dusseldorp Training Programma 1. Activiteiten Van Dusseldorp Training 2. Alarmcommunicatie algemeen 3. LAN-WAN 4. Toegangsnetwerken

Nadere informatie

Computerarchitectuur en netwerken. TCP congestion control Netwerklaag

Computerarchitectuur en netwerken. TCP congestion control Netwerklaag Computerarchitectuur en netwerken 10 TCP congestion control Netwerklaag Lennart Herlaar 6 oktober 2015 Inhoud Congestiebeheer TCP congestiebeheer Netwerk laag principes van de netwerklaag IP adressen IP

Nadere informatie

chello academy cursusboek TCP/IP Een handleiding over het Transmission Control Protocol/Internet Protocol

chello academy cursusboek TCP/IP Een handleiding over het Transmission Control Protocol/Internet Protocol chello academy cursusboek TCP/IP Een handleiding over het Transmission Control Protocol/Internet Protocol Voordat je begint TCP/IP De techno chello module TCP/IP is onderdeel van de cursus Netwerkbeginselen

Nadere informatie

Setup van uw Norman Online Protection account

Setup van uw Norman Online Protection account Setup van uw Norman Online Protection account Deze manual geeft u stap voor stap instructie om gebruik te gaan maken van uw Norman Online Protection service. Norman ASA en Norman/SHARK BV zijn niet verantwoordelijk

Nadere informatie

Syslog / Mail Alert Setup

Syslog / Mail Alert Setup Syslog / Mail Alert Setup Syslog Wat is Syslog? Syslog is een utility waarmee de router activiteit kan worden bijgehouden. Tevens kan de utility worden gebruikt als debug utility. Wanneer gebruikt u Syslog?

Nadere informatie

Versie 2.0 d.d. juli 2015 Aansluitspecificaties

Versie 2.0 d.d. juli 2015 Aansluitspecificaties Versie d.d. juli 2015 Aansluitspecificaties Copyright Mtel B.V. november 2014 1 Aansluitspecificaties VoIP diensten Mtel biedt met haar Online BedrijfsTelefonie en Online Contact Center diensten een VoIP

Nadere informatie

Computernetwerken! E-mail: SMTP Simple Mail Transfer Protocol, POP Post Ofice Procotol

Computernetwerken! E-mail: SMTP Simple Mail Transfer Protocol, POP Post Ofice Procotol Computernetwerken 1. Fundamentals Communicatie vereist regels, deze regels noemt met protocollen. Mensen kunnen met relatief losse regels (protocollen) communiceren, bij computers moet dit strikt vastliggen.

Nadere informatie

IC Mail Gateway Gebruikershandleiding

IC Mail Gateway Gebruikershandleiding IC Mail Gateway Gebruikershandleiding Versiebeheer Versie Datum Naam Wijziging 1.0 27 oktober 2008 ICA Initieel document 1.1 18 juni 2010 ICA Document geheel herzien 2.0 30 januari 2013 ICA Aanpassing

Nadere informatie

EasyAccess 2.0 Handleiding. Maak een Domain aan

EasyAccess 2.0 Handleiding. Maak een Domain aan EasyAccess 2.0 Handleiding Met EasyAccess 2.0 wordt het eenvoudig om HMI's wereldwijd te benaderen via internet zonder dat er poorten in de router open gezet hoeven te worden. Doordat er een 128-bit SSL

Nadere informatie

Optibel Breedband Telefonie Installatie- en Gebruikershandleiding SPA-2102

Optibel Breedband Telefonie Installatie- en Gebruikershandleiding SPA-2102 Optibel Breedband Telefonie Installatie- en Gebruikershandleiding SPA-2102 Gefeliciteerd met uw keuze voor Optibel telefonie. We hopen dat u tevreden zult zijn met onze service en zien er naar uit de komende

Nadere informatie

Beschrijving webmail Enterprise Hosting

Beschrijving webmail Enterprise Hosting Beschrijving webmail Enterprise Hosting In dit document is beschreven hoe e-mail accounts te beheren zijn via Enterprise Hosting webmail. Webmail is een manier om gebruik te maken van e-mail functionaliteit

Nadere informatie

Uitwerking 1 Netwerken, toets 3 (INFONW) 31 januari 2005

Uitwerking 1 Netwerken, toets 3 (INFONW) 31 januari 2005 Informatica Instituut, Faculteit Wiskunde en Informatica, UU. In elektronische vorm beschikbaar gemaakt door de TBC van A Eskwadraat. Het college INFONW werd in 2004/2005 gegeven door Piet van Oostrum.

Nadere informatie

Infrastructuur Samengesteld door Leon Wetzel

Infrastructuur Samengesteld door Leon Wetzel Infrastructuur Samengesteld door Leon Wetzel Protocollen Protocol Netwerkprotocollen Een protocol is een stelsel afspraken waarin het formaat en de volgorde van de berichten wordt gedefinieerd die tussen

Nadere informatie

KULSYSMN [SPAM?] 14 december 2006. Products that can improve your life! Dirk Janssens LUDIT - KULeuvenNet

KULSYSMN [SPAM?] 14 december 2006. Products that can improve your life! Dirk Janssens LUDIT - KULeuvenNet KULSYSMN [SPAM?] Products that can improve your life! 14 december 2006 Dirk Janssens LUDIT - KULeuvenNet 1 Overzicht Email setup K.U.Leuven Inkomende spam ƒ Centraal niveau ƒ Gebruiker niveau Uitgaande

Nadere informatie

Goedkope DSL aansluitingen hebben voor de bewaking op afstand een belangrijk nadeel:

Goedkope DSL aansluitingen hebben voor de bewaking op afstand een belangrijk nadeel: Wereldwijd beelden beschikbaar Kosteloze service Goedkope DSL aansluitingen hebben voor de bewaking op afstand een belangrijk nadeel: Wisselende IP adressen. Alleen via een dynamische nameserver kunt u

Nadere informatie

Laten we eens beginnen met de mouwen op te stropen en een netwerk te bouwen.

Laten we eens beginnen met de mouwen op te stropen en een netwerk te bouwen. Practicum Filius In deze proefles gaan we jullie kennis laten maken met computernetwerken. Na afloop van dit practicum heb je een goede basis van waar een netwerk uit kan bestaan, hoe je een netwerk bouwt

Nadere informatie

Zelftest Internet concepten en technieken

Zelftest Internet concepten en technieken Zelftest Internet concepten en technieken Document: n0832test.fm 25/01/2017 ABIS Training & Consulting P.O. Box 220 B-3000 Leuven Belgium TRAINING & CONSULTING INTRODUCTIE ZELFTEST INTERNET CONCEPTEN EN

Nadere informatie

Gebruikershandleiding MyMediBridge

Gebruikershandleiding MyMediBridge Gebruikershandleiding MyMediBridge Contents 1. Toegang tot MyMediBridge krijgen 2. Zich aanmelden 3. De verschillende opties a) Pas uw profiel aan b) Zoek naar een gebruiker in het netwerk van 14.000 MediMail

Nadere informatie

5. De netwerklaag. De funktie van de netwerklaag - De datalink brengt frames van het ene punt van een transmissiekanaal naar een ander.

5. De netwerklaag. De funktie van de netwerklaag - De datalink brengt frames van het ene punt van een transmissiekanaal naar een ander. 5. De netwerklaag in2210 Computernetwerken: Netwerklaag 1 De funktie van de netwerklaag - De datalink brengt frames van het ene punt van een transmissiekanaal naar een ander. - De netwerklaag brengt pakketten

Nadere informatie

Infosessie Systeembeheerders. 26 juni 2002. VPN aan de KULeuven

Infosessie Systeembeheerders. 26 juni 2002. VPN aan de KULeuven Infosessie Systeembeheerders VPN aan de KULeuven Doel (1) vertrouwelijke informatie ter beschikking stellen van 'KUL-vreemde' netwerken thuiswerkers mobiele gebruikers externe contracten kotnet constante

Nadere informatie

Voorbeeld. SMTP relaydienst uitschakelen Microsoft Exchange 2007/2010

Voorbeeld. SMTP relaydienst uitschakelen Microsoft Exchange 2007/2010 Voorbeeld SMTP relaydienst uitschakelen Microsoft Exchange 2007/2010 Voorbeeld STMP relaydienst uitschakelen Microsoft Exchange 2007/2010 In dit document treft u een instructie voor het uitschakelen van

Nadere informatie

GIN MAIL-SMS HANDLEIDING

GIN MAIL-SMS HANDLEIDING GIN MAIL-SMS HANDLEIDING Als gebruiker van de GIN diensten heeft u automatisch een e-mailadres op het internet. U kunt dus, terwijl u mobiel bent, zowel e-mail ontvangen als e-mail verzenden. E-mail wordt

Nadere informatie

Development Partner. Partner of the year 2010 Partner of the year 2011. Configuratiehandleiding. Xerox Device Agent

Development Partner. Partner of the year 2010 Partner of the year 2011. Configuratiehandleiding. Xerox Device Agent Partner of the year 2010 Partner of the year 2011 Development Partner Configuratiehandleiding Xerox Device Agent Wat is de Xerox Device Agent (XDA)? XDA detecteert en controleert afdrukapparaten, in het

Nadere informatie

Er zijn diverse andere software platformen en providers die werken met SIP, maar in dit voorbeeld gaan we uit van de volgende software:

Er zijn diverse andere software platformen en providers die werken met SIP, maar in dit voorbeeld gaan we uit van de volgende software: Er zijn diverse andere software platformen en providers die werken met SIP, maar in dit voorbeeld gaan we uit van de volgende software: Counterpath Bria SIP client. Net2 Entry Configuration Utility (SIP

Nadere informatie

m.b.v. digitale certificaten en PKI Versie: mei 2002 Beknopte Dienstbeschrijving beveiligen van e-mail

m.b.v. digitale certificaten en PKI Versie: mei 2002 Beknopte Dienstbeschrijving beveiligen van e-mail Beknopte dienstbeschrijving Beveiligen van e-mail m.b.v. digitale certificaten en PKI Document: Versie: mei 2002 Beknopte Dienstbeschrijving beveiligen van e-mail Inhoudsopgave 1. Inleiding 2 2. Snel te

Nadere informatie

Communicatienetwerken

Communicatienetwerken Communicatienetwerken Oefeningen 4 : ALGEMEEN (niet voor MTI) Woensdag 2 december 2009 1 VRAAG 1 : MAC/IP adressen toekennen 2 VRAAG 1 : MAC/IP adressen toekennen Scenario Link 1 Link 2 Link 3 Link 4 Link

Nadere informatie

Computerarchitectuur en netwerken. Multicast protocollen Datalinklaag/LANs

Computerarchitectuur en netwerken. Multicast protocollen Datalinklaag/LANs Computerarchitectuur en netwerken 12 Multicast protocollen Datalinklaag/LANs Lennart Herlaar 20 oktober 2014 Inhoud Netwerklaag broadcast multicast Datalink laag foutdetectie en -correctie multiple access

Nadere informatie

H2.64 DVR Handleiding voor de smartphone. Versie: 1.1 Status: For review

H2.64 DVR Handleiding voor de smartphone. Versie: 1.1 Status: For review H2.64 DVR Handleiding voor de smartphone Versie: 1.1 Status: For review Om de camera beelden van de DVR op de smartphone te zien zijn er een aantal eisen vooraf. Binnen netwerk Voor binnen het netwerk

Nadere informatie

PhPlist Gebruikers Handleiding

PhPlist Gebruikers Handleiding PhPlist Gebruikers Handleiding Auteur: Sander Duivenvoorden Bedrijf: Buildnet webservices E-mail: support@buildnet.nl Datum: 23-09-2008 Laatste wijziging: 17-10-2008 Versie: 1.1 1 Inleiding Het verzenden

Nadere informatie

Handleiding Faxdiensten

Handleiding Faxdiensten Handleiding Faxdiensten Auteur: Marketing Datum: 01-10-2014 Versie: 2.0 Aantal bladen: 12 Nummer: 1018 2 P a g i n a Inhoud 1. Inleiding... 3 2. Beheer E-Fax IN- en E-Fax OUT-diensten... 4 3. E-Fax-overzicht...

Nadere informatie

Hoofdstuk 15. Computernetwerken

Hoofdstuk 15. Computernetwerken Hoofdstuk 15 Computernetwerken 1 Figuur 15.1 Bustopologie Figuur 15.2 Stertopologie Figuur 15.3 Ringtopologie isolatie kern afscherming Figuur 15.4 Coaxkabel Figuur 15.5 Tweeaderige UTP Coating Core Cladding

Nadere informatie

Verslag Project Gedistribueerde Systemen

Verslag Project Gedistribueerde Systemen Bart stukken Bjorn Schobben Wietse Jorissen Verslag Project Gedistribueerde Systemen Platform OS De software is ontwikkeld onder windows (zowel XP als 7). Taal Er is gebruik gemaakt van C++ om het spel

Nadere informatie

Live Mail Windows. Deel 1 Downloaden en installeren van Windows Live Mail

Live Mail Windows. Deel 1 Downloaden en installeren van Windows Live Mail Live Mail Windows Dit programma kan alleen onder MS Windows worden geïnstalleerd en is één van de betere programma's om mee te E-mailen op een Windows computer Windows Live Mail is een prima programma

Nadere informatie

cursusinformatie_2004.qxd 18-2-2004 13:21 Pagina 45 Internet Techniek

cursusinformatie_2004.qxd 18-2-2004 13:21 Pagina 45 Internet Techniek cursusinformatie_2004.qxd 18-2-2004 13:21 Pagina 45 Internet Techniek cursusinformatie_2004.qxd 18-2-2004 13:21 Pagina 46 TCP/IP heeft geen geheimen meer voor mij! cursusinformatie_2004.qxd 18-2-2004 13:21

Nadere informatie

Inhoud. Packet Tracer x. Labs xi

Inhoud. Packet Tracer x. Labs xi v Inhoud Packet Tracer x Labs xi 1 Het netwerk verkennen 1 1.1 Netwerk-resources 1 1.1.1 Netwerken van verschillende grootten 1 1.1.2 Clients en servers 2 1.2 LAN s, WAN s en Internet 4 1.2.1 Netwerkcomponenten

Nadere informatie

Communications and Networking: An Introduction

Communications and Networking: An Introduction Communications and Networking: An Introduction Hoofdstuk 7 Internet Application Layer Protocols 1. a) Op het moment van schrijven:.eu (Europese Unie). b) B.v.:.au (Australië),.at (Oostenrijk > Austria)

Nadere informatie

Wat basiskennis... IPv4, is het einde nabij? Applicatie. Sessie. Fysiek

Wat basiskennis... IPv4, is het einde nabij? Applicatie. Sessie. Fysiek Wat basiskennis... TCP/IP model Applicatie Transport Internet Fysiek OSI model Applicatie Presentatie Sessie Transport Netwerk Data Link Fysiek MAC (bv: 90:fb:a6:ae:b3:5a) IPv4 (bv: 127.0.0.1) (R)ARP TCP,

Nadere informatie

Voice over IP Voip BASICS. By Eng. Denis Duynslaeger

Voice over IP Voip BASICS. By Eng. Denis Duynslaeger Voice over IP Voip BASICS By Eng. Denis Duynslaeger 1 Bouwblokken Voice over IP H.323 Clients - SIP Softphone of IP phones Gatekeeper Converteert IP ADRESS naar Telefoonnummer Houdt alle gesprekken in

Nadere informatie

Sturen van mail via de PZV website

Sturen van mail via de PZV website PZV-Zeezeilen: Mailen via de website 29-03-2012 1 Sturen van mail via de PZV website Via de PZV website kunnen webredacteuren en webmasters mail sturen naar leden. Ze hebben hiervoor de volgende mogelijkheden:

Nadere informatie

POP locatie. Straatkast. i-box. i-box NOC. i-box. Datacenter

POP locatie. Straatkast. i-box. i-box NOC. i-box. Datacenter Straatkast POP locatie Datacenter Het beheer van uw telecomruimten neemt veel tijd in beslag en is een kostbaar proces. U heeft immers 24/7 personeel nodig dat alle processen nauwkeurig in de gaten houdt.

Nadere informatie

Aan de slag met DNS Jeroen van Herwaarden, Robbert-Jan van Nugteren en Yannick Geerlings 19-3-2010

Aan de slag met DNS Jeroen van Herwaarden, Robbert-Jan van Nugteren en Yannick Geerlings 19-3-2010 Aan de slag met DNS Jeroen van Herwaarden, Robbert-Jan van Nugteren en Yannick Geerlings 19-3-2010 Inhoud Hoofdstuk 1 Inleiding... 3 Hoofdstuk 2 Algemene informatie over DNS... 4 Hoofdstuk 3 Verschillende

Nadere informatie

4Passief: n Afluisteren. n Geen gegevens gewijzigd of vernietigd. n Via de routers van WAN. n Via draadloze verbindingen. 4Fysieke afsluiting

4Passief: n Afluisteren. n Geen gegevens gewijzigd of vernietigd. n Via de routers van WAN. n Via draadloze verbindingen. 4Fysieke afsluiting Telematica Hoofdstuk 20 4Passief: n Afluisteren Bedreigingen n Alleen gegevens (inclusief passwords) opgenomen n Geen gegevens gewijzigd of vernietigd n Op LAN kan elk station alle boodschappen ontvangen

Nadere informatie

4Problemen met zakendoen op Internet

4Problemen met zakendoen op Internet Intranet Telematica Toepassingen Hoofdstuk 18 4gebruik Internet toepassingen voor netwerk binnen een organisatie 4In plaats van gespecialiseerde netwerkprogramma's 4Vooral WWW en e-mail 4WWW browser toegang

Nadere informatie

Genkgo Hosting. A. Wat is hosting?...2. B. Welke hostingscenario's zijn er mogelijk?...3. Scenario 1: Verhuizen domeinnaam, verhuizen e-mail...

Genkgo Hosting. A. Wat is hosting?...2. B. Welke hostingscenario's zijn er mogelijk?...3. Scenario 1: Verhuizen domeinnaam, verhuizen e-mail... Genkgo Hosting A. Wat is hosting?...2 B. Welke hostingscenario's zijn er mogelijk?...3 Scenario 1: Verhuizen domeinnaam, verhuizen e-mail... 3 Scenario 2: Niet verhuizen domeinnaam, niet verhuizen e-mail...3

Nadere informatie

LAN segment. Virtual local area network. Twee LAN segmenten. Evolutie. een enkelvoudige hub of switch is een fysisch LAN segment (Ethernet segment)

LAN segment. Virtual local area network. Twee LAN segmenten. Evolutie. een enkelvoudige hub of switch is een fysisch LAN segment (Ethernet segment) LAN segment een enkelvoudige hub of is een fysisch LAN segment (Ethernet segment) Virtual local area network een VLAN is een verzameling computers in een LAN die met elkaar kunnen communiceren alsof ze

Nadere informatie

Tentamen Telematica Systemen en Toepassingen (261000) 3 november 2004

Tentamen Telematica Systemen en Toepassingen (261000) 3 november 2004 Page 1 of 14 Naam Initialen Studentnummer Geboortedatum Studierichting Tentamen Telematica Systemen en Toepassingen (61000) 3 november 004 Opmerkingen: Alleen 1 dubbelzijdig blad met aantekeningen / samenvatting

Nadere informatie

e-tracker Pro User guide

e-tracker Pro User guide e-tracker Pro Vol g de statu s van uw pakketten online User guide Versie 0.1 Inhoudstafel Introductie... 2 Zich aanmelden bij e-tracker pro... 3 Hoe e-tracker Pro gebruiken?... 5 Het horizontale menu...6

Nadere informatie

B2B-portaal. Functie wachtwoord opnieuw instellen. Gebruikershandleiding

B2B-portaal. Functie wachtwoord opnieuw instellen. Gebruikershandleiding B2B-portaal Functie wachtwoord opnieuw instellen Gebruikershandleiding I. Inleiding Het eerste gedeelte van dit document richt zich tot gebruikers van de bpost-portaalsite voor bedrijven die hun gebruikersnaam

Nadere informatie

Computerarchitectuur en netwerken. Transportlaag

Computerarchitectuur en netwerken. Transportlaag Computerarchitectuur en netwerken 9 Transportlaag Lennart Herlaar 10 oktober 2017 Inhoud Transport laag UDP TCP protocollen voor betrouwbaarheid Transportlaag Wat doet de transportlaag? De netwerklaag

Nadere informatie

Kiezen voor een eigen Dark Fiber. 10 Redenen waarom eigen Dark Fiber verstandig is

Kiezen voor een eigen Dark Fiber. 10 Redenen waarom eigen Dark Fiber verstandig is Kiezen voor een eigen Dark Fiber 10 Redenen waarom eigen Dark Fiber verstandig is Waarom eigen Dark Fiber verstandig is 1. Goedkoper 2. Meerdere parallelle en onafhankelijke verbindingen naast elkaar 3.

Nadere informatie

VKblog-importer : De gebruiksaanwijzing.

VKblog-importer : De gebruiksaanwijzing. VKblog-importer : De gebruiksaanwijzing. deze gebruiksaanwijzing beschrijft versie 0.1.2 VKblog-importer is een plugin voor WordPress die bedoeld is om blogs van VKblog te importeren in WordPress. Posts

Nadere informatie

Om dit aan te kunnen aanbieden dienen op de Front End server twee applicaties aanwezig te zijn:

Om dit aan te kunnen aanbieden dienen op de Front End server twee applicaties aanwezig te zijn: In november 2010 lanceerde Microsoft de nieuwe versie van OCS genaamd Lync. Aan de verschillende edities is niet veel veranderd. Zo zijn er nog steeds een Standard en Enterprise Editie beschikbaar. Het

Nadere informatie

Toetsmatrijs examen 8432

Toetsmatrijs examen 8432 Kwalificatie en Crebo: MK-TMA, TCS 10230 & 10231 Deelkwalificatie en Crebo: 4057 versie 3 50863 Servicedocument: 6552 Titel van het examen: Theorie transportnetwerken Relevante eindtermen. Taco. 1 de leerling

Nadere informatie

Windows Basics. yvan vander sanden. 22 februari 2015

Windows Basics. yvan vander sanden. 22 februari 2015 Windows Basics yvan vander sanden 22 februari 2015 Windows is nog altijd een veel gebruikt operating system. Als technicus moet je bekend zijn met het Windows operating system om gebruikers te kunnen helpen,

Nadere informatie

Om zelf een live stream op te zetten heb je een aantal dingen nodig:

Om zelf een live stream op te zetten heb je een aantal dingen nodig: How to: Live stream In dit document vind je een uitleg over live streaming video via het internet, tevens bevat het een stap voor stap beschrijving om zelf aan de slag te gaan. Het is bedoeld voor zaaleigenaren

Nadere informatie

UBizz-UBizz Exchange For more information visit our website at www.pyrrho.com

UBizz-UBizz Exchange For more information visit our website at www.pyrrho.com Automatisering voor Financiële Dienstverleners UBizz-UBizz Exchange For more information visit our website at www.pyrrho.com 2 Historie Revisie Datum Door Wijzigingen 1.0 23 maart 2007 AJ Eerste versie

Nadere informatie

Handleiding Back-up Online

Handleiding Back-up Online Handleiding Back-up Online April 2015 2015 Copyright KPN Zakelijke Markt Alle rechten voorbehouden. Zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van KPN Zakelijke Markt mag niets uit dit document worden

Nadere informatie

Als we Outlook opstarten zien we het hiernaast afgebeelde scherm, wat voor de meeste mensen toch wel enige uitleg behoeft, van boven naar onder:

Als we Outlook opstarten zien we het hiernaast afgebeelde scherm, wat voor de meeste mensen toch wel enige uitleg behoeft, van boven naar onder: E-mail in Outlook Als we Outlook opstarten zien we het hiernaast afgebeelde scherm, wat voor de meeste mensen toch wel enige uitleg behoeft, van boven naar onder: 1. Menubalk; met van links naar recht

Nadere informatie

Dit document is bedoeld om de verschillen in beeld te brengen tussen. Revit Server en Globalscape WAFS.

Dit document is bedoeld om de verschillen in beeld te brengen tussen. Revit Server en Globalscape WAFS. %HWUHIW 3ULQWGDWXP 21-10-2010 %HVWDQGVQDDP _Revit_server_SCS_21-10-2010.doc 3DJLQD Dit document is bedoeld om de verschillen in beeld te brengen tussen Revit Server en Globalscape. Geprobeerd wordt om

Nadere informatie