LAN, MAN, WAN. Telematica. Schakeltechnieken. Circuitschakeling. 4Wordt vooral gebruikt in het telefoonnetwerk 4Communicatie bestaat uit 3 fasen:

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "LAN, MAN, WAN. Telematica. Schakeltechnieken. Circuitschakeling. 4Wordt vooral gebruikt in het telefoonnetwerk 4Communicatie bestaat uit 3 fasen:"

Transcriptie

1 LAN, MAN, WAN Telematica Networking (Netwerk laag) Hoofdstuk 11, 12 Schakeltechnieken 4Circuitschakeling: tussen zender en ontvanger wordt een verbinding gelegd voor de duur van de communicatie 4Pakketschakeling: data wordt verdeeld in pakketjes en elk pakketje wordt afzonderlijk gerouteerd door het netwerk 4Frame relay: speciale vorm van pakketschakeling 4Cell relay: tussenvorm Circuitschakeling 4Wordt vooral gebruikt in het telefoonnetwerk 4Communicatie bestaat uit 3 fasen: n Opzetten van de verbinding (kiezen): In het netwerk wordt een route uitgezocht en er wordt kanaalcapaciteit gereserveerd n Uitwisseling van informatie (bijv. telefoongesprek): de data gaan over de gereserveerde kanalen n Verbreken van de verbinding: De kanaalcapaciteit wordt vrijgegeven n De kanaalcapaciteit is gereserveerd ook al wordt er geen data verstuurd Telefoonnetwerk Circuits over FDM/TDM De verbindingen behoeven geen koperdraden of glasvezels te zijn. Bijv een slot in TDM is ook mogelijk 1

2 Routering 4Tijdens het opzetten van de verbinding moet een route gekozen worden 4Deze route wordt voor de hele verbindingstijd gebruikt 4De centrales hebben routetabellen die aangeven wat de optimale route naar een andere centrale is 4Plus alternatieve routes voor het geval er iets mis is of het te druk is Routetabel Verbindingsgericht/loos 4De manier van communiceren in het telefoonnetwerk heet verbindingsgericht (connection oriented) 1. Maak verbinding 2. Communiceer 3. Verbreek verbinding 4Bij Verbindingsloze communicatie (connectionless) wordt elke boodschap apart verzonden (vergelijk brief, telegram) Pakketschakeling 4Bij pakketschakeling (packet switching) wordt de data in (kleine) pakketjes verdeeld 4Elk pakketje bevat informatie over de eindbestemming 4Elk pakketje wordt afzonderlijk door het netwerk gestuurd (geen gereserveerde capaciteit) 4Pakketjes kunnen i.h.a. verschillende routes kiezen Routering 1 Routering 2 2

3 Voordelen 4Beter gebruik van verbindingen (geen reservering) 4Zender en ontvanger kunnen verschillende snelheden gebruiken 4Bij grote drukte kan toch gecommuniceerd worden (op lagere snelheid) 4Mogelijkheid om pakketten verschillende prioriteiten te geven Nadelen 4Pakketten worden in tussenliggende knopen opgeslagen (store-and-forward): dit geeft vertraging 4De tijd die pakketten erover doen kan erg varieren: dit geeft jitter bij multimedia toepassingen 4Pakketten moeten bij bestemming weer op volgorde gezet worden 4Extra overhead per pakket nodig Variaties 4Datagram: Ieder pakket wordt afzonderlijk opgestuurd en gerouteerd (geen relatie met ander pakketten), dus verbindingsloos 4Virtueel circuit: Van tevoren wordt een route uitgestippeld voor de pakketten (maar niet gereserveerd). Alle pakketten van de verbinding gaan via deze route, dus verbindingsgericht. Virtueel circuit 1 Virtueel circuit 2 Voorbeelden pakketschakeling 4Internet: n Gebruikt IP protocol binnen het netwerk n Gebruikt datagrammen n Geen error-correctie tussen de zender en ontvanger (wel op point-to-point datalink) 4X.25: datanetwerk van de telefoonmaatschappijen (KPN etc.) n Gebruikt LAPB protocol (vgl. HDLC) n Gebruikt virtuele circuits n Heeft error-correctie op datalink en tussen zender en ontvanger 3

4 Drie lagen: 1. Fysiek 2. Link 3. Packet (=Netwerk) X.25 X.25 routering Frame relay Bij X.25 wordt veel extra werk gedaan: n Informatie n Inpakken en uitpakken bij elke tussenliggende knoop n Error-correction op zowel laag 2 als laag 3 (en misschien ook nog in hogere lagen) n Informatie over de verbindingen (control) zit tussen de data Frame relay: Frame relay 4Het opzetten van de verbindingen is gescheiden van de gebruikersdata 4Multiplexen en schakelen gebeurt op laag 2 en niet op laag 3 4Error-correction en flow control alleen tussen de eindpunten (niet point-to-point) verzorgd door een hogere laag. Dit kan omdat de huidige verbindingen betrouwbaar genoeg zijn. Frame relay routering ATM 1 4ATM (Asynchronous Transfer Mode) is een nieuwe techniek die gebruik maakt van cell relay 4Data wordt verdeeld in kleine cellen (48 bytes data+5 bytes header) die door het netwerk gerouteerd worden 4Alleen checksum voor de header 4Speciale hardware routers die de cellen zo snel mogelijk routeren (geen store-andforward als niet nodig is) 4

5 ATM 2 4Hoge snelheden (155 Mb/s) 4Virtuele kanalen (circuits) die gebundeld kunnen worden in virtuele paden 4Een virtueel kanaal (virtual channel) is een logische verbinding tussen twee punten 4Een virtueel pad (virtual path) is een bundel virtuele kanalen die dezelfde eindpunten hebben 4Vergelijk een aantal TCP verbindingen over dezelfde ADSL lijn. ATM 3 4Circuits (virtual channels) kunnen verschillende eigenschappen hebben: n Voor telefoon, multimedia circuit met gegarandeeerde capaciteit n Voor data, file transfer etc. circuit met variabele capaciteit, lagere prioriteit n Ook verschillende kwaliteit m.b.t. vertraging, verlies e.d. ATM 4 4Opzetten en verbreken van virtual channels/paths: n `semi-permanente' verbindingen (vgl. huurlijnen) n Apart control kanaal tussen gebruiker en netwerk n Voor het opzetten van een control kanaal hebben we een apart kanaal (meta-signaling channel) nodig. n Via het meta-signaling kanaal kan ook een control kanaal tussen twee gebruikers opgezet worden. 4Voor virtuele paden soortgelijk. Capaciteitsverdeling CBR = vaste snelheid (gegarandeerd) VBR = vaste minimum snelheid + gegarandeerde pieken ABR = vaste minimum snelheid + pieken (evt. pakketverlies) UBR = geen gegarandeerde snelheid (geen terugkoppeling) 5

4IP = Internet Protocol 4Protocol gebruikt op netwerk laag in het internet 4Geen betrouwbaarheid

4IP = Internet Protocol 4Protocol gebruikt op netwerk laag in het internet 4Geen betrouwbaarheid Internet Protocol Telematica Quality Of Service (Netwerk laag) Hoofdstuk 5 4IP = Internet Protocol 4Protocol gebruikt op netwerk laag in het internet 4Geen betrouwbaarheid n Pakketten kunnen verloren raken

Nadere informatie

Computerarchitectuur en netwerken. Inleiding NETWERKEN

Computerarchitectuur en netwerken. Inleiding NETWERKEN Computerarchitectuur en netwerken 7 Inleiding NETWERKEN Lennart Herlaar 26 september 28 Inhoud Hoe gaat de informatie door het netwerk heen? Algemene principes Protocollen Connecties virtuele circuits

Nadere informatie

Computerarchitectuur en netwerken. Inleiding NETWERKEN

Computerarchitectuur en netwerken. Inleiding NETWERKEN Computerarchitectuur en netwerken 7 Inleiding NETWERKEN Lennart Herlaar 22 september 25 Inhoud Hoe gaat de informatie door het netwerk heen? Algemene principes Protocollen Connecties virtuele circuits

Nadere informatie

Bij rekenvragen de berekening opschrijven. Bij beredeneringsvragen de motivering geven.

Bij rekenvragen de berekening opschrijven. Bij beredeneringsvragen de motivering geven. Open vragen (7 vragen): 60% van het cijfer. ij rekenvragen de berekening opschrijven. ij beredeneringsvragen de motivering geven. 1. Een browser vraagt een kleine HTML pagina op van een website. In de

Nadere informatie

Modem en Codec. Telematica. Amplitude-modulatie. Frequentie-modulatie. Soorten modems. Fase-modulatie

Modem en Codec. Telematica. Amplitude-modulatie. Frequentie-modulatie. Soorten modems. Fase-modulatie Modem en Codec Telematica Data Transmissie (Fysieke laag) Hoofdstuk 6 t/m 8 Een modem gebruikt analoge signalen om digitale signalen te versturen Een codec gebruikt digitale signalen om analoge signalen

Nadere informatie

TRANSPORTTECHNIEKEN in netwerken

TRANSPORTTECHNIEKEN in netwerken TRANSPORTTECHNIEKEN in netwerken De netwerkfunctie (OSI-laag 3) zorgt dat de informatie op de juiste bestemming komt. Deze routeringfunctie kan op een aantal manieren geschieden. De meest gebruikte techniek

Nadere informatie

Les D-02 Datacommunicatie op Ethernet en Wifi netwerken

Les D-02 Datacommunicatie op Ethernet en Wifi netwerken Les D-02 Datacommunicatie op Ethernet en Wifi netwerken In deze les staan we stil bij datacommunicatie op Ethernet netwerken en Wifi netwerken. 2.1 Wat is datacommunicatie? We spreken van datacommunicatie

Nadere informatie

in3001 datacommunicatie en netwerken, deel A

in3001 datacommunicatie en netwerken, deel A in00 datacommunicatie en netwerken, deel A Studiemateriaal College in00 Datacommunicatie en Netwerken deel A Augustus 00 J.W.J. Heijnsdijk Technische Universiteit Delft Faculteit Informatietechnologie

Nadere informatie

Toetsmatrijs examen 8432

Toetsmatrijs examen 8432 Kwalificatie en Crebo: MK-TMA, TCS 10230 & 10231 Deelkwalificatie en Crebo: 4057 versie 3 50863 Servicedocument: 6552 Titel van het examen: Theorie transportnetwerken Relevante eindtermen. Taco. 1 de leerling

Nadere informatie

Computerarchitectuur en netwerken. TCP congestion control Netwerklaag

Computerarchitectuur en netwerken. TCP congestion control Netwerklaag Computerarchitectuur en netwerken 10 TCP congestion control Netwerklaag Lennart Herlaar 10 oktober 2018 Inhoud Congestiebeheer TCP congestiebeheer Netwerk laag principes van de netwerklaag IP adressen

Nadere informatie

uw ICT partner ADSL Home en Business

uw ICT partner ADSL Home en Business uw ICT partner ADSL Home en Business ADSL Home en Business Inhoudsopgave Inhoudsopgave 1 1.0 Introductie 2 1.1 Wat is DSL 2 1.2 Hoe werkt DSL 2 1.3 ADSL is de Asymmetrische variant van de DSL techniek

Nadere informatie

Communications and Networking: An Introduction

Communications and Networking: An Introduction Communications and Networking: An Introduction Hoofdstuk 4 Local Area Networks 1. Voordelen Gebruikersaccounts en beveiliging gecentraliseerd op server computer, waardoor administratie eenvoudiger wordt.

Nadere informatie

In figuur 1 is de traditionele oplossing afgebeeld om LAN's onderling aan elkaar te koppelen via gehuurde WAN-verbindingen.

In figuur 1 is de traditionele oplossing afgebeeld om LAN's onderling aan elkaar te koppelen via gehuurde WAN-verbindingen. 9 Frame relaying Voorkennis Datacommunicatie: De betekenis van open systeem. Inleiding In figuur 1 is de traditionele oplossing afgebeeld om LAN's onderling aan elkaar te koppelen via gehuurde WAN-verbindingen.

Nadere informatie

Op dit lesmateriaal is een Creative Commons licentie van toepassing Remie Woudt

Op dit lesmateriaal is een Creative Commons licentie van toepassing Remie Woudt Informatica 5 1 Op dit lesmateriaal is een Creative Commons licentie van toepassing. 2014 Remie Woudt remie.woudt@gmail.com Voorblad: Boom getekend met de programmeertaal LOGO, gebruik makend van recursie.

Nadere informatie

communicatie is onderhevig aan fouten

communicatie is onderhevig aan fouten 1.1 Een communicatiemodel Algemeen communicatiemodel Model voor datacommunicatie Verschil datacommunicatie en telecommunicatie Communicatie schematisch communicatie is onderhevig aan fouten Datacommunicatie

Nadere informatie

Multiple PVC. Dienstbeschrijving. Copyright The Voip Company 2011 Pagina 1 van 8

Multiple PVC. Dienstbeschrijving. Copyright The Voip Company 2011 Pagina 1 van 8 Multiple PVC Dienstbeschrijving Copyright The Voip Company 2011 Pagina 1 van 8 Inhoud Hoofdstuk 1... 3 1.0 Introductie... 3 1.1 Voordelen van een dual pvc... 3 1.2 Ruime keuze... 3 1.3 Wat is een SLA?...

Nadere informatie

Part 17-A INTERNET: basisbegrippen techniek & beveiliging

Part 17-A INTERNET: basisbegrippen techniek & beveiliging Part 17-A INTERNET: basisbegrippen techniek & beveiliging Fridoline van Binsbergen Stierum KPN AUDIT vrije Universiteit amsterdam 7 April 2003 File 17-A Internet techniek & beveiliging 2003 Programma PROGRAMMA

Nadere informatie

Dienstbeschrijving KPN IP-VPN. Een dienst in KPN ÉÉN

Dienstbeschrijving KPN IP-VPN. Een dienst in KPN ÉÉN Dienstbeschrijving KPN IP-VPN Een dienst in KPN ÉÉN Versie : v1.0 Datum : 1 januari 2018 Inhoud 1 Dit is KPN IP-VPN 3 2 KPN IP-VPN varianten 4 2.1 Kenmerken 4 3 KPN IP-VPN 5 3.1 Technisch 5 3.2 Redundancy

Nadere informatie

Presentatie TCP/IP voor LPCB Nederland 20 en 28 juni 2011

Presentatie TCP/IP voor LPCB Nederland 20 en 28 juni 2011 Van Dusseldorp Training Presentatie TCP/IP voor LPCB Nederland 20 en 28 juni 2011 Van Dusseldorp Training Programma 1. Activiteiten Van Dusseldorp Training 2. Alarmcommunicatie algemeen 3. LAN-WAN 4. Toegangsnetwerken

Nadere informatie

Communicatie tussen Computers

Communicatie tussen Computers Communicatie tussen Computers Deel II : Cowley H. 4, 5 Peter van Kranenburg Vandaag Recap Codering Switching LAN WAN Netwerkmodel: OSI Lagen Source Destination Application Stream of data Application Stream

Nadere informatie

De reden dat providers (KPN) voor Routed IPTV kiezen is vanwege het ondersteunen van bepaalde diensten zoals Netflix op de SetupBox.

De reden dat providers (KPN) voor Routed IPTV kiezen is vanwege het ondersteunen van bepaalde diensten zoals Netflix op de SetupBox. Routed IPTV Inhoudsopgave Routed IPTV... 3 Routed IPTV WAN configuratie... 4 Routed IPTV LAN configuratie... 8 IGMP Proxy & IGMP Snooping... 11 Hardware Acceleration... 12 Load Balance / Route Policy...

Nadere informatie

Computerarchitectuur en netwerken. TCP congestion control Netwerklaag

Computerarchitectuur en netwerken. TCP congestion control Netwerklaag Computerarchitectuur en netwerken 10 TCP congestion control Netwerklaag Lennart Herlaar 6 oktober 2015 Inhoud Congestiebeheer TCP congestiebeheer Netwerk laag principes van de netwerklaag IP adressen IP

Nadere informatie

computernetwerken - antwoorden

computernetwerken - antwoorden 2015 computernetwerken - antwoorden F. Vonk versie 4 24-11-2015 inhoudsopgave datacommunicatie... - 2 - het TCP/IP model... - 3 - protocollen... - 4 - netwerkapparatuur... - 6 - Dit werk is gelicenseerd

Nadere informatie

Studiehandleiding TMGZ-AMAL23. Technische informatica

Studiehandleiding TMGZ-AMAL23. Technische informatica Technische informatica pagina 2 van 9 Inleiding Het is niet langer toekomstmuziek om woningen te voorzien van slimme toepassingen waardoor ouderen langer thuis kunnen wonen. Automatische verlichting en

Nadere informatie

n Korte afstanden (max 1 à 2 km) n Grote snelheden tegen lage kosten (10- n Grote betrouwbaarheid n Meestal broadcast netwerk, dus geen

n Korte afstanden (max 1 à 2 km) n Grote snelheden tegen lage kosten (10- n Grote betrouwbaarheid n Meestal broadcast netwerk, dus geen Telematica Wireless/LANs Hoofdstuk 13-14 LAN 4Local Area Network kenmerken: n Korte afstanden (max 1 à 2 km) n Grote snelheden tegen lage kosten (10-1000Mb/s) n Grote betrouwbaarheid n Meestal broadcast

Nadere informatie

4Logical Link Control: 4Medium Access Control

4Logical Link Control: 4Medium Access Control Opdeling Datalink Laag Telematica LANs Hoofdstuk 15 4Logical Link Control: n Error handling n Flow Control 4Medium Access Control: n Framing n Access Control n Addressing LLC en MAC sublagen MAC 4Medium

Nadere informatie

Computerarchitectuur en netwerken. Multicast protocollen Datalinklaag/LANs

Computerarchitectuur en netwerken. Multicast protocollen Datalinklaag/LANs Computerarchitectuur en netwerken 12 Multicast protocollen Datalinklaag/LANs Lennart Herlaar 24 oktober 2017 Inhoud Netwerklaag broadcast multicast Datalink laag foutdetectie en -correctie multiple access

Nadere informatie

Computerarchitectuur en netwerken. Multimedia in netwerken

Computerarchitectuur en netwerken. Multimedia in netwerken Computerarchitectuur en netwerken 14 Multimedia in netwerken Lennart Herlaar 20 oktober 2015 Inhoud Multimedia in netwerken Quality of Service Streaming en buffering Protocollen (RTSP, RTP) Scheduling

Nadere informatie

Extended Ethernet. uw ICT partner

Extended Ethernet. uw ICT partner Extended Ethernet uw ICT partner Extended Ethernet Inhoudsopgave Inhoudsopgave...1 1.0 Introductie...2 1.1 Wat is Extended Ethernet...2 1.2 Hoe werkt Extended Ethernet...2 1.3 Wat zijn de leveringsvoorwaarden

Nadere informatie

Les D-03 Internet. 2011, David Lans

Les D-03 Internet. 2011, David Lans Les D-03 Internet In deze les staan we stil bij internet. Het gebruik van internet met al haar mogelijkheden is niet meer weg te denken in ons dagelijks leven. We verzamelen informatie, leren, communiceren

Nadere informatie

Theorie Informatica. Inhoud: 1. Systeem 2. Programmeren 3. Informatiesystemen 4. Internet 5. Besturingssystemen 6. Theorie bij praktijk

Theorie Informatica. Inhoud: 1. Systeem 2. Programmeren 3. Informatiesystemen 4. Internet 5. Besturingssystemen 6. Theorie bij praktijk Theorie Informatica Inhoud: 1. Systeem 2. Programmeren 3. Informatiesystemen 4. Internet 5. Besturingssystemen 6. Theorie bij praktijk 1 1. Systeem CPU = Central Processor Unit Het voert alle processen

Nadere informatie

slides11.pdf December 7, 2001 1

slides11.pdf December 7, 2001 1 Onderwerpen Inleiding Algemeen 11 Netwerken Termen en Definities Problemen en oplossingen Toepassingen in het Internet Toekomstmogelijkheden Piet van Oostrum 7 dec 2001 INL/Alg-11 1 X INL/Alg-11 1 X Computer

Nadere informatie

Basis communicatie netwerk

Basis communicatie netwerk Basis communicatie netwerk In het Hypotheken Data Netwerk communiceert een tussenpersoon direct met een maatschappij. De tussenpersoon gebruikt hiervoor het pakket HDN Basic. De maatschappij gebruikt het

Nadere informatie

Infrastructuur Samengesteld door Leon Wetzel

Infrastructuur Samengesteld door Leon Wetzel Infrastructuur Samengesteld door Leon Wetzel Protocollen Protocol Netwerkprotocollen Een protocol is een stelsel afspraken waarin het formaat en de volgorde van de berichten wordt gedefinieerd die tussen

Nadere informatie

Computerarchitectuur en netwerken. Multimedia in netwerken

Computerarchitectuur en netwerken. Multimedia in netwerken Computerarchitectuur en netwerken 14 Multimedia in netwerken Lennart Herlaar 30 oktober 2017 Inhoud Multimedia in netwerken Quality of Service Streaming en buffering Protocollen (RTSP, RTP) Scheduling

Nadere informatie

Vigor 2860 serie Multi PVC/EVC - RoutIT

Vigor 2860 serie Multi PVC/EVC - RoutIT Vigor 2860 serie Multi PVC/EVC - RoutIT PPPoA en NAT + PPPoA en routing RoutIT maakt gebruik van 2 keer PPPoA, waarbij de eerste PPPoA wordt gebruikt voor NAT en de tweede PPPoA wordt toegepast voor routing.

Nadere informatie

SIP analyse. Handleiding

SIP analyse. Handleiding o SIP analyse Handleiding SIP analyse handleiding Versie 1.1 www.voipgrid.nl Inhoudsopgave 1. Introductie pagina 5 2. SIP pagina 6 3. Een SIP trace maken pagina 7 4. SIP analyse pagina 9 5. Veel voorkomende

Nadere informatie

OSI model. Networking Fundamentals. Roland Sellis

OSI model. Networking Fundamentals. Roland Sellis OSI model Networking Fundamentals Roland Sellis OSI Open System Interconnections model Proces beschrijving Transport van van host naar host Het is een model! koning schrijver vertaler bemiddelaar midden

Nadere informatie

LANs, WANs en Protocollen Cowley H4, H5 en H6. Robbert Jan Beun

LANs, WANs en Protocollen Cowley H4, H5 en H6. Robbert Jan Beun LANs, WANs en Protocollen Cowley H4, H5 en H6 Robbert Jan Beun Jullie hoeven geen afkortingen te kennen Leer met de slides erbij en probeer ze te begrijpen. Ze laten zien wat we belangrijk vinden. Heeft

Nadere informatie

Wat is communicatie het begrip Algemeen Het uitwisselen van informatie (van Dale) Opzettelijk of onopzettelijk zenden van een boodschap met als doel d

Wat is communicatie het begrip Algemeen Het uitwisselen van informatie (van Dale) Opzettelijk of onopzettelijk zenden van een boodschap met als doel d en netwerkstructuren Wim Slabbekoorn Wat is communicatie het begrip Algemeen Het uitwisselen van informatie (van Dale) Opzettelijk of onopzettelijk zenden van een boodschap met als doel de ander op één

Nadere informatie

HBO5 Informatica Netwerkbeheer (90 studiepunten)

HBO5 Informatica Netwerkbeheer (90 studiepunten) STUDIEFICHE CVO DE AVONDSCHOOL Opleiding HBO5 Informatica Netwerkbeheer (90 studiepunten) Module C3 Datacommunicatie Plaats van de module in de opleiding: In de module 'Datacommunicatie' leer je diverse

Nadere informatie

IP-VPN. uw ICT partner

IP-VPN. uw ICT partner IP-VPN uw ICT partner IP-VPN Inhoudsopgave 1. Dienstbeschrijving...2 1.1 Introductie...2 1.1.1 Wat is een IP-VPN?...2 1.1.2 Hoe werkt het MPLS-netwerken?...3 1.1.3 Interforce Networks BV IP-VPN kenmerken...4

Nadere informatie

Vigor 2850 serie Dual PPPoA/PVC - RoutIT

Vigor 2850 serie Dual PPPoA/PVC - RoutIT Vigor 2850 serie Dual PPPoA/PVC - RoutIT PPPoA en NAT + PPPoA en routing RoutIT maakt gebruik van 2 keer PPPoA, waarbij de eerste PPPoA wordt gebruikt voor NAT en de tweede PPPoA wordt toegepast voor routing.

Nadere informatie

Situatieschets + vereisten Logisch LAN ont werp ( + VLAN s) Fysieke bekabeling WAN ontwerp Beveiliging. Concept ACL s

Situatieschets + vereisten Logisch LAN ont werp ( + VLAN s) Fysieke bekabeling WAN ontwerp Beveiliging. Concept ACL s Situatieschets + vereisten Logisch LAN ont werp ( + VLAN s) Fysieke bekabeling WAN ontwerp Beveiliging Concept ACL s Secundaire school m et 2 vest igingsplaat sen en 3 gebouwen Hoofdvestiging: Gebouw A:

Nadere informatie

Productmeeting EqualLogic

Productmeeting EqualLogic Productmeeting EqualLogic Storage - algemeen Donderdag 8 november 2007 Peter Van Waeleghem Agenda Opslag van gegevens Principe Technologie Optimalisatie van de opslag RAID Opslag via een netwerk Extra

Nadere informatie

5. De netwerklaag. De funktie van de netwerklaag

5. De netwerklaag. De funktie van de netwerklaag . De netwerklaag in3001 datacomm. en netwerken : Netwerklaag 1 De funktie van de netwerklaag - De datalink brengt frames van het ene punt van een transmissiekanaal naar een ander. - De netwerklaag brengt

Nadere informatie

Computernetwerken! E-mail: SMTP Simple Mail Transfer Protocol, POP Post Ofice Procotol

Computernetwerken! E-mail: SMTP Simple Mail Transfer Protocol, POP Post Ofice Procotol Computernetwerken 1. Fundamentals Communicatie vereist regels, deze regels noemt met protocollen. Mensen kunnen met relatief losse regels (protocollen) communiceren, bij computers moet dit strikt vastliggen.

Nadere informatie

ing. W.J. Roos (EPN) ISDN-werkboek 1

ing. W.J. Roos (EPN) ISDN-werkboek 1 ISDN Studieroute Bestudeer eerst uit je theorieboek het ISDN-hoofdstuk. Maak daarna de volgende vragen en opdrachten. Kennisvragen 1) Geef van de volgende stellingen aan of ze goed of fout zijn: a) Het

Nadere informatie

Tentamen Telematica Systemen en Toepassingen (19261000/1) 9 november 2011, 8.45 12.15

Tentamen Telematica Systemen en Toepassingen (19261000/1) 9 november 2011, 8.45 12.15 Page 1 of 13 Naam Initialen Studentnummer Studierichting Tentamen Telematica Systemen en Toepassingen (19261000/1) 9 november 2011, 8.45 12.15 Opmerkingen: Alleen 1 dubbelzijdig blad met aantekeningen

Nadere informatie

voorbeeldvragen Informatietechnologie Foundation ITF.NL editie april 2011 inhoud inleiding 2 voorbeeldexamen 3 antwoordindicatie 8 evaluatie 19

voorbeeldvragen Informatietechnologie Foundation ITF.NL editie april 2011 inhoud inleiding 2 voorbeeldexamen 3 antwoordindicatie 8 evaluatie 19 voorbeeldvragen Informatietechnologie Foundation ITF.NL editie april 2011 inhoud inleiding 2 voorbeeldexamen 3 antwoordindicatie 8 evaluatie 19 EXIN Hét exameninstituut voor ICT ers Janssoenborch, Hoog

Nadere informatie

Computerarchitectuur en netwerken. Multicast protocollen Datalinklaag/LANs

Computerarchitectuur en netwerken. Multicast protocollen Datalinklaag/LANs Computerarchitectuur en netwerken 12 Multicast protocollen Datalinklaag/LANs Lennart Herlaar 20 oktober 2014 Inhoud Netwerklaag broadcast multicast Datalink laag foutdetectie en -correctie multiple access

Nadere informatie

Digitaal standaard / DigiStream 2048 en (City) Premium Access. Tarieven vanaf januari 2015

Digitaal standaard / DigiStream 2048 en (City) Premium Access. Tarieven vanaf januari 2015 Digitaal standaard / DigiStream 2048 en (City) Premium Access Tarieven vanaf januari 2015 Inhoud Inleiding 3 Digitaal standaard / DigiStream 2048 4 Tariefstructuur 5 Tarieven 7 (City) Premium Access 8

Nadere informatie

BGP. internet. fysieke infrastructuur. en de. van het. Iljitsch van Beijnum Groningen/Amsterdam 23/24 april 2003

BGP. internet. fysieke infrastructuur. en de. van het. Iljitsch van Beijnum Groningen/Amsterdam 23/24 april 2003 BGP en de fysieke infrastructuur van het internet Iljitsch van Beijnum Groningen/Amsterdam 23/24 april 2003 In telefonieland 1903: al 3,2 miljoen telefoonabonnees in de VS! Afstand beperkt tot ruim 2000

Nadere informatie

Tweede deeltentamen Netwerken (INFONW) 29 juni 2009

Tweede deeltentamen Netwerken (INFONW) 29 juni 2009 Departement Informatica en Informatiekunde, Faculteit Bètawetenschappen, UU. In elektronische vorm beschikbaar gemaakt door de TBC van A Eskwadraat. Het college INFONW werd in 2008-2009 gegeven door drs.

Nadere informatie

Beschrijving 4G voor Business Partners

Beschrijving 4G voor Business Partners Beschrijving 4G voor Business Partners September 2013 Inhoud 1. 4G; Wat is het?... 3 2. Waarom 4G van Yes Telecom... 3 3. Wat kunt u met 4G?... 3 4. Wat heeft u nodig om gebruik te kunnen maken van 4G?...

Nadere informatie

LAN segment. Virtual local area network. Twee LAN segmenten. Evolutie. een enkelvoudige hub of switch is een fysisch LAN segment (Ethernet segment)

LAN segment. Virtual local area network. Twee LAN segmenten. Evolutie. een enkelvoudige hub of switch is een fysisch LAN segment (Ethernet segment) LAN segment een enkelvoudige hub of is een fysisch LAN segment (Ethernet segment) Virtual local area network een VLAN is een verzameling computers in een LAN die met elkaar kunnen communiceren alsof ze

Nadere informatie

De module is bedoeld voor starters in de IT.

De module is bedoeld voor starters in de IT. Exameneisen Network and Datacommunication Foundation (NDF) Publicatiedatum 1-04-2008 Startdatum 1-01-2004 Doelgroep De module is bedoeld voor starters in de IT. Voorkennis Hoewel een kandidaat zonder specifieke

Nadere informatie

IP-VPN. Dienstbeschrijving. Copyright The Voip Company 2011 Pagina 1 van 15

IP-VPN. Dienstbeschrijving. Copyright The Voip Company 2011 Pagina 1 van 15 IP-VPN Dienstbeschrijving Copyright The Voip Company 2011 Pagina 1 van 15 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 2 1. Dienstbeschrijving... 3 1.1 Introductie... 3 1.2 IP-VPN... 6 1.3 IP-VPN Plus... 7 1.4 IP-VPN

Nadere informatie

Netwerken. Wat is communicatie? Wat is een netwerk? Welke soorten netwerken zijn er? Wat heb je nodig om op Internet te komen?

Netwerken. Wat is communicatie? Wat is een netwerk? Welke soorten netwerken zijn er? Wat heb je nodig om op Internet te komen? Netwerken Wat is communicatie? Communicatie is het overdragen van informatie. als jij met iemand in gesprek bent verzend je met je mond geluidssignalen (=de zender) via de lucht (=het kanaal) naar degene

Nadere informatie

Samenvatting Informatica Hoofdstuk 1, 2, 3 (Instruct)

Samenvatting Informatica Hoofdstuk 1, 2, 3 (Instruct) Samenvatting Informatica Hoofdstuk 1, 2, 3 (Instr) Samenvatting door een scholier 552 woorden 27 november 2003 5,5 33 keer beoordeeld Vak Informatica H1 Kenmerk van een bedrijf: het gezamenlijk nastreven

Nadere informatie

Tornado 840 / 841 handleiding

Tornado 840 / 841 handleiding 1.1 Opstarten en inloggen Tornado 840 / 841 handleiding Activeer uw browser en de-activeer de proxy of voer het IP-adres van dit product in bij de uitzonderingen. Voer vervolgens het IP-adres van dit product

Nadere informatie

Technote Point-to-Point configuratie EnGenius

Technote Point-to-Point configuratie EnGenius Technote Point-to-Point configuratie EnGenius Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 2 Voorbereiding... 3 3 IP configuratie van de computer/notebook (Win7)... 4 4 Configuratie WDS Point-to-Point link... 5 4.1

Nadere informatie

Internet-padvinder samcra voor irritatievrij bellen over Internet

Internet-padvinder samcra voor irritatievrij bellen over Internet wetenschap & onderzoek Internet-padvinder samcra voor irritatievrij bellen over Internet afbeelding www.caida.org Beeld van de complexe structuur van het internet. Biologen en natuurkundigen zagen daarin

Nadere informatie

Basis communicatie netwerk

Basis communicatie netwerk Basis communicatie netwerk In het Hypotheken Data Netwerk communiceert een tussenpersoon direct met een maatschappij. De tussenpersoon gebruikt hiervoor het pakket HDN Client. De maatschappij gebruikt

Nadere informatie

Het bestaat niet; maar je kunt het wél kopen.

Het bestaat niet; maar je kunt het wél kopen. Het bestaat niet; maar je kunt het wél kopen. nl.wikipedia.org/wiki/cruijffiaans Rob Hulsebos Enode Industrial Networks EVEN VOORSTELLEN In industriele netwerken sinds 90 Veel erover gepubliceerd Cursussen,

Nadere informatie

VP-Anylink De super dongle voor een snelle en betrouwbare mobiele breedbandverbinding

VP-Anylink De super dongle voor een snelle en betrouwbare mobiele breedbandverbinding Inhoud presentatie Wie is Simac Electronics bv? Relatie tussen Simac en Procyon Networks Doelstelling en toepassing van het product VP-Anylink Introductie Procyon Networks Techniek rond VP-Anylink Waarom

Nadere informatie

MBO. Dirksen Opleidingen BV 1

MBO. Dirksen Opleidingen BV 1 MBO Dirksen Opleidingen BV 1 Telecom in de markt Systeemhuizen Providers Installateurs Dirksen Opleidingen BV 2 Telecom in de markt Interne S-bus OTFC ISDN toestel NT1 Huis centrale Analoge poorten Dirksen

Nadere informatie

Netwerken. 6 januari 2014 David N. Jansen

Netwerken. 6 januari 2014 David N. Jansen Netwerken 6 januari 2014 David N. Jansen Huiswerkopdracht 2 donderdag 9 januari al inleveren! Leerstof voor vandaag. Stallings hoofdst 17 www.williamstallings.com /OS/OS6e.html M17_STAL6329_06_SE_C17.QXD

Nadere informatie

BGP. internet. fysieke infrastructuur. en de. van het. Iljitsch van Beijnum Groningen/Amsterdam 23/24 april 2003

BGP. internet. fysieke infrastructuur. en de. van het. Iljitsch van Beijnum Groningen/Amsterdam 23/24 april 2003 BGP en de fysieke infrastructuur van het internet Iljitsch van Beijnum Groningen/Amsterdam 23/24 april 2003 Overzicht Geschiedenis van het telefoonnet en het internet Kabelinfrastructuur Inter-Domain Routing

Nadere informatie

IP Services. De grenzeloze mogelijkheden van een All IP -netwerk

IP Services. De grenzeloze mogelijkheden van een All IP -netwerk IP Services De grenzeloze mogelijkheden van een All IP -netwerk Voor wie opgroeit in deze tijd is het de grootste vanzelfsprekendheid. Je zet de computer aan en je kunt mailen, chatten, elkaar spreken

Nadere informatie

5. De netwerklaag. De funktie van de netwerklaag - De datalink brengt frames van het ene punt van een transmissiekanaal naar een ander.

5. De netwerklaag. De funktie van de netwerklaag - De datalink brengt frames van het ene punt van een transmissiekanaal naar een ander. 5. De netwerklaag in2210 Computernetwerken: Netwerklaag 1 De funktie van de netwerklaag - De datalink brengt frames van het ene punt van een transmissiekanaal naar een ander. - De netwerklaag brengt pakketten

Nadere informatie

QoS / Quality Of Service

QoS / Quality Of Service Quality of Service QoS / Quality Of Service De QoS-functie zorgt ervoor dat datastromen, zowel inkomend als uitgaand, met een bepaalde prioriteit worden behandeld. Er kan bijvoorbeeld per poort of per

Nadere informatie

Gigaset pro VLAN configuratie

Gigaset pro VLAN configuratie Gigaset pro VLAN configuratie Hogere betrouwbaarheid door gebruik van VLAN s. De integratie van spraak en data stelt eisen aan de kwaliteit van de klanten infrastructuur. Er zijn allerlei redenen waarom

Nadere informatie

Arduino en APRS EZHE Workshop April 2017, PD1DDK

Arduino en APRS EZHE Workshop April 2017, PD1DDK Arduino en APRS EZHE Workshop April 2017, PD1DDK Wat kunnen we met APRS? 1. Op kaarten aprs stations weergeven en hun gegevens opvragen. 2. Weerstation info opvragen. 3. Berichten uitwisselen met andere

Nadere informatie

Hoofdstuk 15. Computernetwerken

Hoofdstuk 15. Computernetwerken Hoofdstuk 15 Computernetwerken 1 Figuur 15.1: Bustopologie. Figuur 15.2: Stertopologie. Figuur 15.3: Ringtopologie. Transport layer Network layer Datalink layer Physical layer OSI model 4 3 2 1 TCP IP

Nadere informatie

Nut van bepalen van Fourier-getransformeerde v/e signaal f(t)?

Nut van bepalen van Fourier-getransformeerde v/e signaal f(t)? Nut van bepalen van Fourier-getransformeerde v/e signaal f(t)? Via de Fourier-transformatie kan het spectrum van het signaal bepaald worden (bij niet-periodieke signalen een continu spectrum, bij periodieke

Nadere informatie

Infosessie Systeembeheerders. 26 juni 2002. VPN aan de KULeuven

Infosessie Systeembeheerders. 26 juni 2002. VPN aan de KULeuven Infosessie Systeembeheerders VPN aan de KULeuven Doel (1) vertrouwelijke informatie ter beschikking stellen van 'KUL-vreemde' netwerken thuiswerkers mobiele gebruikers externe contracten kotnet constante

Nadere informatie

Bespreking. Je kunt je met je team hier inschrijven om je werk te bespreken op dinsdag of donderdag. tinyurl.com/b1iuwtrust

Bespreking. Je kunt je met je team hier inschrijven om je werk te bespreken op dinsdag of donderdag. tinyurl.com/b1iuwtrust Inleveren Zet de studentnamen en teamnaam bovenaan het document. Zet de naam van je begeleider (sa) bovenaan het document. Stuur werk op naar begeleider via email en in een normaal formaat. Maak de procesbeschrijving

Nadere informatie

Belnet Multipoint-dienst

Belnet Multipoint-dienst Productfiche Interconnectiviteitsdienst - Multipoint Multipoint-dienst Steeds meer onderwijs-, onderzoeks- en overheidsinstellingen wensen hun geografische sites te verbinden. speelt met zijn dienstverlening

Nadere informatie

Tentamen IN2210 Computernetwerken I dinsdag 28 oktober tot uur

Tentamen IN2210 Computernetwerken I dinsdag 28 oktober tot uur Technische Universiteit Delft Faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica Tentamen IN0 Computernetwerken I dinsdag 8 oktober 003 4.00 tot 7.00 uur Algemeen: - Het gebruik van boeken en aantekeningen

Nadere informatie

Vervolg: Uw Machines integreren in een bestaand netwerk?

Vervolg: Uw Machines integreren in een bestaand netwerk? Vervolg: Uw Machines integreren in een bestaand netwerk? Op 26 maart jl. heb ik tijdens het Industrial Ethernet Event in het Evoluon een presentatie mogen geven over hoe je op een veilige en efficiënte

Nadere informatie

IP-VPN Dienstbeschrijving

IP-VPN Dienstbeschrijving IP-VPN Dienstbeschrijving Versie : 1.6 Datum : 25 Mei 2007 Auteur : WH / MH / ME Pagina 2 van 15 Inhoudsopgave 1. Dienstbeschrijving... 3 1.1 Introductie...3 1.1.1 Wat is een IP-VPN?...3 1.1.2 Hoe werkt

Nadere informatie

SD-WAN, de nieuwe IT- Infrastructuur. Een functionele en technische uitleg waarom SD-WAN zo populair is.

SD-WAN, de nieuwe IT- Infrastructuur. Een functionele en technische uitleg waarom SD-WAN zo populair is. SD-WAN, de nieuwe IT- Infrastructuur Een functionele en technische uitleg waarom SD-WAN zo populair is. 01 Waarom SD-WAN Blz. 1 02 Uitleg SD-WAN Blz. 2 03 Functionaliteiten Blz. 3-4 04 Veilige toegang

Nadere informatie

Dienstbeschrijving EWAN

Dienstbeschrijving EWAN Dienstbeschrijving EWAN Inhoud 1. Introductie... 4 1.1 Ethernet over DSL... 4 1.2 Ethernet over Glasvezel... 4 1.3 Ethernet over Radio... 4 2. Techniek... 5 2.1 Aansluiting... 5 2.2 EVC/VLAN... 5 2.3 Rate

Nadere informatie

Datacommunicatie. ir. Patrick Colleman

Datacommunicatie. ir. Patrick Colleman Datacommunicatie ir. Patrick Colleman Inhoud Afkortingen Voorwoord 1 Hoofdstuk 1: Inleiding tot de datacommunicatie en OSI model 1 1.1 Wat is datacommunicatie 2 1.2 Datacommunicatienetwerken 3 1.3 Indeling

Nadere informatie

Nieuwe ontwikkelingen Internet

Nieuwe ontwikkelingen Internet ICS-EB 682 Technische Universiteitt(i)Eindhoven Faculty of Electrical Engineering Section of Digital Infonnation Systems Afstudeerverslag: Nieuwe ontwikkelingen Internet IP Switching en gerelateerde technieken

Nadere informatie

Module I - Soorten Netten

Module I - Soorten Netten Module I - Soorten Netten Wanneer we spreken over de verspreiding van informatie via IP netwerken en de bereikbaarheid van deze gegevens, dan kunnen we de netwerken onderverdelen in drie belangrijke soorten.

Nadere informatie

5-1. De funktie van de netwerklaag - De datalink brengt frames van het ene punt van een transmissiekanaal naar een ander. 5.

5-1. De funktie van de netwerklaag - De datalink brengt frames van het ene punt van een transmissiekanaal naar een ander. 5. De funktie van de netwerklaag - De datalink brengt frames van het ene punt van een transmissiekanaal naar een ander.. De netwerklaag - De netwerklaag brengt pakketten van bron naar bestemming. in2210 Computernetwerken:

Nadere informatie

Computernetwerken Deel 2

Computernetwerken Deel 2 Computernetwerken Deel 2 Beveiliging Firewall: toegang beperken IDS: inbraak detecteren en alarmeren Encryp>e: gegevens verbergen Firewall Waarom? Filteren van pakkeben Wildcard mask: omgekeerd subnetmasker

Nadere informatie

SURFnet7. sambo-ict 30 mei 2013. Alexander van den Hil alexander.vandenhil@surfnet.nl

SURFnet7. sambo-ict 30 mei 2013. Alexander van den Hil alexander.vandenhil@surfnet.nl SURFnet7 sambo-ict 30 mei 2013 Alexander van den Hil alexander.vandenhil@surfnet.nl SURFnet7: Schaalbaar netwerk Instelling Instelling Routed IP Applicatie Applicatie Applicatie (Layer 3) Applicatie Applicatie

Nadere informatie

Medical Glas. Wel zo zorgeloos

Medical Glas. Wel zo zorgeloos Medical Glas Wel zo zorgeloos MedicalConnect, een totaalconcept voor zorginstellingen. Internet is tegenwoordig onmisbaar, ook voor een zorginstelling. En voor uw klanten is het wel fijn om gemakkelijk

Nadere informatie

LANs, WANs en Protocollen Cowley H4, H5 en H6. Robbert Jan Beun

LANs, WANs en Protocollen Cowley H4, H5 en H6. Robbert Jan Beun LANs, WANs en Protocollen Cowley H4, H5 en H6 Robbert Jan Beun Jullie hoeven geen afkortingen te kennen Adressering Wie communiceert met wie? Aandacht en routering Hoe zet je de communicatie op? Vermijden

Nadere informatie

Veelgestelde vragen Corporate en Zakelijk Internet

Veelgestelde vragen Corporate en Zakelijk Internet Laatste wijziging op 28 februari 2017 Veelgestelde vragen Corporate en Zakelijk Internet In dit document geven wij antwoord op veelgestelde vragen over onze diensten Corporate Internet en Zakelijk Internet.

Nadere informatie

SDWAN November

SDWAN November SDWAN November 2017 2017 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 2 Wat is SDWAN?... 4 Samengevat:... 5 3 Hoe werkt SDWAN?... 6 3.1 SDWAN en MPLS... 7 3.2 SDWAN en Cloud... 8 3.3 SDWAN en Security... 9 3.4 SDWAN

Nadere informatie

Koppelen Centix Datacollecter aan RS-485 bus d.m.v. de Moxa 5150.

Koppelen Centix Datacollecter aan RS-485 bus d.m.v. de Moxa 5150. Pagina 1 van 7 pagina s. Koppelen Centix Datacollecter aan RS-485 bus d.m.v. de Moxa 5150. Het is mogelijk om het Centix datacollector (DC) werkstation direct aan te sluiten op de RS-485 bus, zonder dat

Nadere informatie

Studentgegevens. Algemene tentamengegevens. Naam vak Technische informatica Vakcode (studievolg) TZGM-AMAL23. Bijzonderheden

Studentgegevens. Algemene tentamengegevens. Naam vak Technische informatica Vakcode (studievolg) TZGM-AMAL23. Bijzonderheden IN TE VULLEN DOOR DE STUDENT: Studentgegevens Naam student: Studentnummer: Klas: Kruis hiernaast naam van de eigen vakdocent aan: Ik weet het niet/ik volgde geen les Vermeld op ieder blad je naam, studentnummer

Nadere informatie