Groen in de stad. ontwerpen en aanleggen. Groen in de stad. onderhouden en beheren. Inhoudsopgave. Hoofdstuk 1. Hoofdstuk 2

Transcriptie

1 Inhoudsopgave Hoofdstuk 1 Groen in de stad ontwerpen en aanleggen. Hoofdstuk 2 Groen in de stad onderhouden en beheren Hoofdstuk 3 Groen in de stad promoten

2 Groen in de stad ontwerpen en aanleggen 6

3 ORIËNTATIE 8 THEORIE Stadsgroen Op schaal tekenen De ontwerptekening Uitzetten Het beplantingsplan Huisvesting van dieren Verrijking van huisvesting 38 OPDRACHTEN 41 1 Een eenvoudige moestuin maken 41 2 Een ontwerptekening maken KB GL 43 3 Een ontwerptekening uitzetten 45 4 Plantvakken aanplanten 47 5 Een afrastering plaatsen 49 6 Een bemestingsadvies opstellen GL 53 7 Een gerbilverblijf ontwerpen en inrichten 54 8 Huisvesting van dieren controleren op welzijn 55 EINDOPDRACHT 57 TERUGBLIK 59 BEGRIPPENLIJST 60 7

4 ORIËNTATIE Oriëntatie Praktijkschets Eén van de kenmerken van een ontwerper en inrichter van de groene ruimte is dat hij of zij oplossingen zoekt voor problemen. Dit vraagt van de ontwerper om creativiteit en inzicht in hoe je dingen maakt. Daarvoor heb je bijvoorbeeld kennis nodig over planten en dieren, maar ook over materialen en gereedschappen. Je moet kunnen experimenteren en houden van onderzoeken en ontdekken. De video Design, stoel laat zien wat een ontwerper doet. Dit verschilt eigenlijk niet zo veel van wat jij doet als je een groene ruimte gaat ontwerpen en inrichten. Is het wat voor jou? Zie jij jezelf als iemand die creatief is en dingen kan ontwerpen voor de groene ruimte? Wat lijkt jou mooi aan het ontwerpen en inrichten van de groene ruimte? En wat lijkt je lastig of vervelend werk? Wat wil je leren/onderzoeken/ontdekken/uitproberen in deze lesperiode? Wat ga je doen? In deze lesperiode ga je leren hoe je een ontwerp maakt en realiseert voor een groene ruimte met planten en dieren. Je leert onder meer over het maken van een ontwerptekening, het tekenen op schaal, een beplantingsplan ontwerpen, het houden van dieren en het ontwerpen van een huisvesting en een kooiverrijking voor dieren. De kennis en vaardigheden die je hier opdoet, kun je goed gebruiken in je werk als medewerker vergroening stedelijke omgeving. 8

5 THEORIE 1.1 Stadsgroen Er zijn heel veel verschillende soorten groene buitenruimtes, van heel groot tot heel klein. Al het groen heeft een andere functie. In steden en dorpen vind je grote groene delen zoals parken met grote bomen en gras, maar ook kleine tuintjes op een balkonnetje. Afb. 1.1Een geveltuin kan bestaan uit planten in potten. Je kunt ook een plant in de grond zetten door een stoeptegel uit de bestrating te halen. Wat weet ik al? Welke vormen van stadsgroen ken jij? Welke vormen van stadsgroen zijn er rondom de school? MOESTUIN EN KRUIDENTUIN De eerste tuinen ooit waren moestuinen en kruidentuinen bij kloosters. Die tuinen waren functioneel en werden gebruikt om voedsel te verbouwen, meestal voor eigen gebruik. Later kregen tuinen ook andere functies. Een stadstuin is een tuin in stedelijk gebied, bijvoorbeeld een tuin bij een huis. Omdat mensen het leuk vinden om groenten en kruiden te eten die ze zelf geteeld hebben, hebben sommige mensen ook een moestuin, zelfs in een stadstuin. Voor een moestuin is het belangrijk dat de grond los en vruchtbaar is en dat er voldoende zonlicht is. Het onderhoud van een moestuin bestaat onder andere uit onkruid verwijderen, water geven en bemesten. Afb. 1.2Een moestuin kun je al maken als je een stukje grond van 1 m2 hebt. Afb. 1.3In moestuinen vind je vaak groenten, fruit, kruiden en snijbloemen. Afb. 1.4Een kruidentuintje kun je ook maken door kruiden in een potje op tafel te zetten. Daar heb je geen lap grond voor nodig. 9

6 THEORIE 1.1 Wat was de functie van de eerste tuinen? om te ontspannen om bloemen te kweken om dieren te houden om voedsel te verbouwen BALKONTUIN Niet alle huizen hebben een tuin. Sommige huizen hebben een balkon. Ook op een balkon kun je een tuin maken. Dat noem je een balkontuin. Balkontuinen zijn ook stadsgroen. Je kunt een balkontuin maken door bakken met planten neer te zetten of aan de muur of balustrade planten op te hangen. Een balkontuin zorgt ervoor dat dieren, zoals vogels, meer voedselplekken krijgen en dat de stad er groener uitziet. Daardoor komen er meer soorten dieren in de stad, anders gezegd: de biodiversiteit wordt groter. Het onderhoud van een balkontuin is afhankelijk van de soort planten, maar de werkzaamheden bestaan vooral uit seizoensplanten vervangen, water geven, dode bloemen en bladeren verwijderen en bemesten. Afb. 1.5Ook op een klein balkon kun je met hangplanten in potten de stad groener maken. Afb. 1.6Een leuk, goedkoop idee voor een balkontuin: verf conservenblikken en doe er plantjes in. Afb. 1.7In de winter kun je, net als in een tuin, op het balkon voedsel voor vogels ophangen. 1.2 Wat is één van de onderhoudswerkzaamheden die je doet in een balkontuin? spitten schoffelen verticuteren water geven VERTICALE TUIN Een bijzondere stadstuin is de verticale tuin. Dat is een tuin aan de muur. De planten hangen in bakken en potten of met substraat aan de muur. Zo kun je zelfs hele gevels bekleden. Een ander woord voor verticale tuin is muurtuin of geveltuin. Verticale tuinen kun je op verschillende manieren maken: met substraatpanelen inclusief watergeefsysteem, met groeizakken met potgrond en planten en met kruidenzakjes. Het onderhoud is afhankelijk van het systeem. 10

7 THEORIE Veel voorkomende werkzaamheden zijn onkruid verwijderen, dode planten vervangen, bemesten en water geven. Bij een hoge gevel heb je daar een hoogwerker voor nodig. Afb. 1.8Hele gebouwen kunnen aan de buitenkant groen aangekleed worden. Deze verticale tuinen worden veel toegepast in grote steden, waar weinig ruimte is voor groen. Afb. 1.9Een muur kun je groen maken door planten op te hangen. Deze planten moet je wel regelmatig water geven. Afb. 1.10Een verticale tuin hoeft niet duur te zijn. Ook met petflessen kun je een verticale tuin maken. 1.3 Hoe wordt een verticale tuin ook wel genoemd? balkontuin kruidentuin muurtuin moestuin ANDER GROEN IN DE OPENBARE RUIMTE Naast tuinen is er ander soort groen in de stad. Parken bijvoorbeeld. Parken zijn vaak grote oppervlakten groen, met bomen en struiken, grasvelden en waterpartijen. Het is een plek waar mensen komen om te ontspannen. Ze komen er wandelen, picknicken, hardlopen en fietsen. Het onderhoud aan parken wordt uitgevoerd door de gemeente. Kleinschaligere groene ruimtes die horen bij het openbaar groen zijn perken en bloembakken. Ze fleuren het straatbeeld op en maken de stad aantrekkelijker. Ook perken en bloembakken worden onderhouden door de gemeente. Een recente ontwikkeling in steden is de stadslandbouw. Stadslandbouw wil zeggen dat in de stad groente en fruit verbouwd worden. Commerciële bedrijven, maar ook burgers doen daaraan mee. Op braakliggende terreinen, schoolpleinen en in gemeentegroen leggen mensen tuinen aan waar ze groentes en fruit verbouwen en oogsten. Stadslandbouw is een duurzame manier van verbouwen van groente. Duurzaam, omdat het dicht bij huis is en er weinig transportkosten en energiekosten voor gemaakt zijn. Daarnaast maakt het mensen bewuster van wat ze eten en waar dat eten vandaan komt. 11