Milieukosten internaliseren: een troef voor duurzame vastgoedontwikkeling

Transcriptie

1 Milieukosten internaliseren: een troef voor duurzame vastgoedontwikkeling Dienst Postacademische Vorming K.U.Leuven Campus Kortrijk Professional Meetings Real Estate: Groene Gebouwen Deel 3: Economische aspecten Frank De Troyer Prof. Dr. Ir. Arch. Departement Architectuur Stedenbouw en Ruimtelijke Ordening (ASRO) KULeuven November 2010 Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 1 Inhoud Duurzaamheid is fundamentele maatschappelijke opdracht, geen verkoopsstunt Duurzaamheid meten, geen ongefundeerde puntenlijstjes Op lange termijn: Externe milieukost én sociale doelstellingen internaliseren November 2010 Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 2 Frank De Troyer 1

2 Duurzaamheid is fundamenteel Uitstoot naar lucht, bodem, water Uitputting grondstoffen November 2010 Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 3 CO 2 uitstoot en opwarming CO 2 (PPM) ICCP Intergovernmental Panel on Climate Change November 2010 Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 4 Frank De Troyer 2

3 CO 2 uitstoot en opwarming ICCP November 2010 Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 5 Uitputting grondstoffen Ontginbare reserves ASPO, Association for the Study of Peak Oil November 2010 Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 6 Frank De Troyer 3

4 Besluit Productie en consumptiepatroon aanpassen Beperkte beschikbare middelen zo efficiënt mogelijk gebruiken Nu reeds handelen, met visie op lange termijn November 2010 Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 7 Inhoud Duurzaamheid is fundamentele maatschappelijke opdracht, geen verkoopsstunt Duurzaamheid meten, geen ongefundeerde puntenlijstjes Op lange termijn: Externe milieukost én sociale doelstellingen internaliseren November 2010 Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 8 Frank De Troyer 4

5 Duurzaamheid meten Van definitie en slogans naar kwantificeren Development that meets the needs of the present without compromising future generations to meet their own needs 1987: Gro Harlem Brundtland UN commission (WCED) Our Common Future via LCA (Life Cycle Analysis) en LCIA (Life Cycle Impact Analysis) November 2010 Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 9 Menselijke activiteit in proces uit Materie Energie Land Fauna en flora Mensuren Vaste afval Emissies naar water Emissies naar lucht Rest energie November 2010 Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 10 Frank De Troyer 5

6 Definitie LCA = van wieg tot graf benadering Extractie en behandeling van grondstoffen Het productieproces Transport en distributie Gebruik en hergebruik Onderhoud Recyclage Finale afvalverwijdering November 2010 Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 11 LCA: methode Vastleggen van doel en reikwijdte ISO Inventarisatie ISO Impact analyse Interpretatie ISO ISO Toepassingen Besluitvorming * Strategiebepaling * Bedrijfsbeleid * Productinnovatie Marketing Environmental Product Declarations Andere ISO November 2010 Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 12 Frank De Troyer 6

7 LCA algemeen: procesboom Product Product Product Product Product Product Product Product Product Product Product Product November 2010 Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 13 Voorbeeld: wanden buitenwanden binnenwanden November 2010 Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 14 Frank De Troyer 7

8 Procesboom op niveau wand November 2010 Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 15 Rijhuis versus Bungalow November 2010 Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 16 Frank De Troyer 8

9 Gebouwtypes Appartement Rijhuis Bungalow Half - open bebouwing November 2010 Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 17 Wijk lay-out Appartement Rijhuis Half - open bebouwing Bungalow November 2010 Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 18 Frank De Troyer 9

10 LCI: input output analyse Analyse bestaande databanken Selectie op basis van: ouderdom databank (jaartal) bouwmaterialen (Y/N) gegevens relevant voor Belgische context (Y/N) gegevens relevant voor Europese context (Y/N) type gegevens: gemiddeld (A) of producentspecifiek (P) info over onzekerheid van de gegevens (Y/N) andere opmerkingen November 2010 Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 19 Eco-invent SimaPro 6.0 Process Process Category type Material Process identifier EIN_SYSX Type System Name brick, at plant Time period Geography Technology Representativeness Multiple output allocation Substitution allocation Cut off rules Capital goods Boundary with nature Infrastructure No Date 19/08/2005 Record Data entry by: Daniel Kellenberger Telephone: ; empa.du@ecoinvent.ch; Company: EMPA-DU; Country: CH Generator Generator/publicator: Daniel Kellenberger Telephone: ; empa.du@ecoinvent.ch; Company: EMPA-DU; Country: CH Literature references Life Cycle Inventories of Building Products/2003/Kellenberger D. Data has been published entirely in Copyright: true Collection method Sampling procedure: The data relates to 12 brick production plants in Germany, Austria and Switzerland; The estimation of infrastructure relates to one company in Switzerland (Ziegelei Gasser AG in Rapperswil BE), Data treatment Extrapolations: See geography Verification Proof reading validation: passed Validator: Roberto Dones Telephone: ; psi@ecoinvent.ch; Company: PSI; Country: CH Comment Translated name: Backstein, ab Werk Included processes: includes first ginding process, wet process (includes second ginding, mixing and plastifying), storage, forming (extruding molding method) and cutting, drying, firing, loading, packing and storage Remark: not included: charge of the wastewater and solid waste, it's assumed that the waste heat is totale reused for drying, no hard coal coke is used within these 12 plants; Geography: certain exchanges are proxies (CH for RER), specially for the petrol consumption the proxy "operation, passenger car" has been used; data stem from Switzerland, Germany and Austria Technology: Mix of different technologies (different firing fuels) in A, D, CH. Version: 1.2 Synonyms: Ziegel, clay, Ton Energy values: Undefined Production volume: unknown Allocation rules System description Ecoinvent November 2010 Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 20 Frank De Troyer 10

11 Eco-invent SimaPro 6.0 Process Process Category type Material Process identifier EIN_SYSX Emissions to air Type System Acetone low. pop. 3,0636E-09 kg Name brick, at plant Acrolein low. pop. 3,7806E-12 kg Time period Geography Actinides, radioactive, unspecified low. pop. 8,7234E-12 kbq Technology Aerosols, radioactive, unspecified low. pop. 1,6768E-07 kbq Representativeness Aldehydes, unspecified low. pop. 3,1822E-10 kg Multiple output allocation Aluminum low. pop. 2,1245E-09 kg Substitution allocation Cut off rules Ammonia low. pop. 2,2382E-07 kg Capital goods Antimony low. pop. 6,257E-10 kg Boundary with nature Antimony-124 low. pop. 1,2237E-12 kbq Infrastructure No 19/08/2005 Date Antimony-125 low. pop. 1,277E-11 kbq Record Data entry by: Daniel Kellenberger Telephone: ; Company: EMPA-DU; Argon-41 low. pop. 0, kbq Country: CH Arsenic low. pop. 4,596E-09 kg Generator/publicator: Daniel Kellenberger Barium low. pop. 2,4666E-09 kg Generator Telephone: ; Company: EMPA-DU; Barium-140 Country: CH low. pop. 8,3068E-10 kbq Life Cycle Inventories of Building Products/2003/Kellenberger D. Benzene low. pop. 1,1425E-07 kg Literature references Benzo(a)pyrene low. pop. 5,716E-10 kg Data has been published entirely in Copyright: true Beryllium low. pop. 4,5827E-12 kg Collection method Sampling procedure: The data relates to 12 brick production plants in Germany, Austria Boron and Switzerland; The estimation of infrastructure relates to one company in Switzerland low. pop. 2,6495E-07 kg (Ziegelei Gasser AG in Rapperswil BE), Bromine low. pop. 1,511E-08 kg Extrapolations: See geography Butadiene low. pop. 7,9072E-16 kg Data treatment Verification Proof reading validation: passed Butane low. pop. 3,4369E-07 kg Validator: Roberto Dones Telephone: ; Company: PSI; Country: CHCadmium low. pop. 1,3861E-09 kg Translated name: Backstein, ab Werk Calcium low. pop. 1,4198E-09 kg Comment Included processes: includes first ginding process, wet process (includes second Carbon dioxide, biogenic ginding, mixing and plastifying), storage, forming (extruding molding method) and cutting, low. pop. 7,4068E-06 kg Carbon dioxide, fossil drying, firing, loading, packing and storage low. pop. 0, kg Remark: not included: charge of the wastewater and solid waste, it's assumed that the Carbon disulfide low. pop. 3,0446E-07 kg waste heat is totale reused for drying, no hard coal coke is used within these 12 plants; Carbon monoxide, biogenic low. pop. 3,3369E-08 kg Geography: certain exchanges are proxies (CH for RER), specially for the petrol Carbon monoxide, fossil consumption the proxy "operation, passenger car" has been used; data stem from low. pop. 0, kg Switzerland, Germany and Austria Carbon-14 low. pop. 0, kbq Technology: Mix of different technologies (different firing fuels) in A, D, CH. Cerium-141 low. pop. 2,0138E-10 kbq Version: 1.2 Cesium-134 low. pop. 9,6447E-12 kbq Synonyms: Ziegel, clay, Ton Cesium-137 Energy values: Undefined low. pop. 1,7097E-10 kbq Chlorine Production volume: unknown low. pop. 2,2233E-14 kg Allocation rules System description November 2010 Ecoinvent Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 21 LCI: input output analyse Ecoinvent Aanpassingen noodzakelijk voor gebruik binnen Belgische context: Elektriciteitsmix Transport Import EOL scenario s November 2010 Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 22 Frank De Troyer 11

12 Duurzaamheidindicatoren 1. Beter leesbaar mak 2. Vereenvoudigen 3. Communicatie verbeteren November 2010 Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 23 Equivalente stoffen G W P kg CO2 equivalent Global Warming Potential Verzuring kg SO2 equivalent Vermesting kg PO4 equivalent Ozonlaag aantasting kg CFC-11 eq. enz November 2010 Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 24 Frank De Troyer 12

13 Van LCA naar LCIA Hoe erg is impact? Impact waarop? Bvb menselijke gezondheid Teloorgang van biodiversiteit Uitputting van grondstoffen Hoe erg op elk van de effecten November 2010 Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 25 LCIA Life Cycle Impact Analysis Levende en niet-levende natuur November 2010 Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 26 Frank De Troyer 13

14 LCIA Life Cycle Impact Analysis(2) Levende en niet-levende natuur Bij de levende bekleedt de mens een speciale plaats November 2010 Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 27 ECO indicator 99 Keuze te beschouwen milieu-effecten November 2010 Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 28 Frank De Troyer 14

15 Impact Assessment e.g. e.g. gram SO SO 2 2 /house.type Emissions 1. LCA LCA Dispersion modelling e.g. e.g. Sulphate/Nitrates formation (µg/m 3 3 )) Exposure calculations e.g. e.g. Numberof astmaticsexposed 2. LCIA LCIA Impact assessment assessment Impacts Dose response functions on onhuman health, crops, buildings November 2010 Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 29 Lokale en Globale effecten Opwarming aarde Lokaal: stof, geluid, licht, straling (1/r²) November 2010 Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 30 Frank De Troyer 15

16 ECO indicator 99 November 2010 Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 31 Menselijke gezondheid (Human Health = HH) uitgedrukt in DALY, Disability Adjusted Life Years 10 DALY 10 jaar vervroegd overlijden 20 personen ½ jaar vervroegd overlijden Ziekte 50% levenskwaliteit Bvb 1 persoon 20 jaar Bvb 20 personen 1 jaar November 2010 Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 32 Frank De Troyer 16

17 Kwaliteit van ecosystemen (Quality Ecosystems = QE) PDF*oppervlakte*tijd (Potentially Disappeared Fraction). Mogelijks verdwenen species Over X m² Gedurende Y jaar November 2010 Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 33 Uitputting van Grondstoffen (Depletion of Resources = DR) MJ (Mega Joule) Surplus energie nodig om een grondstof te ontginnen Eerst eenvoudige ontginningen Daarna moeilijkere ontginningen November 2010 Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 34 Frank De Troyer 17

18 Voorbeeld impact op HH Toestandanalyse (Fate Analysis): link tussen emissie en tijdelijke verandering in concentratie Blootstellingsanalyse (Exposure Analysis): link tussen tijdelijke concentraties en een dosis Effectanalyse (Effect Analysis): link tussen de dosis en een aantal gezondheidseffecten Schadeanalyse (Damage Analysis): link tussen gezondheidseffecten en het aantal jaar beperkte levenskwaliteit en/of verloren jaren November 2010 Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 35 Hoe erg is effect Normalisatie: Hoe erg is impact in verhouding tot belasting voor gemiddelde Europeaan Zelfde maateenheid voor uiteenlopende effecten (bvb 3 getallen: menselijke gezondheid, uitputting grondstoffen, verstoring ecosystemen) November 2010 Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 36 Frank De Troyer 18

19 Wegen van HH, QE en DR HH: 40% QE: 40% DR: 20% Σ Andere wegingen mogelijk (parameters in modellen) November 2010 Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 37 LCIA Life Cycle Impact Analysis Bvb: Eco indicator 99 Uitputting grondstoffen Kwaliteit van Ecosystemen Menselijke gezondheid MJ surplusenergie PDF/m²a DALY t.o.v. gemiddelde Europeaan 20% 40% 40% November 2010 Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 38 Frank De Troyer 19

20 Eco-indicator 99 Category Carcinogenics Resp. organics Resp. inorganics Climate change Radiation Ozone layer Ecotoxicity Acidification/eutrophication Land use Minerals Fossil fuels Unit DALY DALY DALY DALY DALY DALY PAF*m².yr PDF*m².yr PDF*m².yr MJ surplus MJ surplus November 2010 Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 39 Besluit Geverifieerde LCA van producten moet zo snel mogelijk beschikbaar komen (EPD) Hoeveelheden moeten uit CAADmodellen gehaald worden Milieuscores moeten gegenereerd worden November 2010 Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 40 Frank De Troyer 20

21 Inhoud Duurzaamheid is fundamentele maatschappelijke opdracht, geen verkoopsstunt Duurzaamheid meten, geen ongefundeerde puntenlijstjes Op lange termijn: Externe milieukost én sociale doelstellingen internaliseren November 2010 Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 41 Integratie van financiële kost en duurzaamheid Initial Financial Costs November 2010 Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 42 Frank De Troyer 21

22 Integratie van financiële kost en duurzaamheid Initial Financial Costs Periodic Financial Costs November 2010 Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 43 Integratie van financiële kost en duurzaamheid Initial Financial Costs Initial Environmental Costs Periodic Financial Costs November 2010 Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 44 Frank De Troyer 22

23 Integratie van financiële kost en duurzaamheid Initial Financial Costs Initial Environmental Costs Periodic Financial Costs Periodic Environmental Costs Monetisation of environmental effects November 2010 Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 45 Initiële financiële kost en LCC Initial Financial 20 Costs + 15 (IFC+FFC=TFC) Periodic Financial cost 10 = Life cycle 5 financial costs 0 0 5Initial Financial 10 Costs 15 IFC Solutions 45 TFC=IFC Convex borderline Borderline November 2010 Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 46 Frank De Troyer 23

24 Initiële financiële kost en LCC Initial Costs + Periodic cost = Life cycle costs TFCandTFEC ; 33 13; ; 30 12; ; 18 15; 18 6; 16 12; 16 9; 1511; 15 10; ; Solution1 Solution2 Solution3 35; 35 Solution4 Solution original borderline including IEC (only for points on origanal borderline) 6; 0 5; 0 10; 0 borderline for TFEC (only for points on original borderline) 0 0; 0 9; Initial Costs IFC and IFEC November 2010 Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 47 Integratie van financiële kost en milieukost Life Cycle Cost Initial Financial and Life cycle Financial Initial Financial and Life cycle Financial Optimal allocation of initial costs in order to reduce total costs Lowest borderline Initial Cost November 2010 Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 48 Frank De Troyer 24

25 Integratie van financiële kost en milieukost Life Cycle Cost Initial Financial and Life cycle Financial Total Initial and Total Life cycle Cost Initial Cost November 2010 Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 49 Hoe monetariseren: 2 principes Schadekosten bepalen Preventie of compensatiekosten bepalen Uiteindelijk doel: externe kosten internaliseren November 2010 Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 50 Frank De Troyer 25

26 Monetariseren via schade e.g. e.g. gram SO SO 2 2 /house.type Emissions Dispersionmodelling e.g. e.g. Sulphate/Nitrates formation (µg/m 3 3 ) ) Exposure calculations e.g. e.g. Number of of astmaticsexposed LCA LCIA Impact assessment Impacts Dose response functions on on human health, crops, buildings Damage Monetisationof impacts (subtotal) monetisation November 2010 Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 51 Principe Monetariseren: vb DALY Verloren arbeidsjaren Kosten gezondheidszorg Individueel gedragen Door maatschappij gedragen Evalueren hinder Door enquêtes Korte termijn lange termijn Door waarneming November 2010 Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 52 Frank De Troyer 26

27 Tweede mogelijkheid monetariseren : Compensatie of preventiekost Niet kosten van gevolgen Wel: Of kosten voorkomen Of kosten compenseren November 2010 Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 53 Compensatie of preventiekost Zorgen dat: Of effecten niet voorkomen (roetfilter, afvalrecyclage, nuttige toepassing restwarmte, ) Of effecten gecompenseerd worden ( schone lucht kopen) November 2010 Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 54 Frank De Troyer 27

28 Marginale meerkost Preventie of Compensatie Kost Hoeveelheid November 2010 Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 55 Vb: Uitstoot Één grote schoorsteen Elke dieselwagen Enkel vrachtwagens Enkel autobussen November 2010 Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 56 Frank De Troyer 28

29 Duurzaamheidniveau Preventie of Compensatie Kost Hoeveelheid November 2010 Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 57 Methodologische problemen Te bereiken niveau? Technisch te bepalen? Politiek te bepalen? Marginale kost Alle processen overzien Emissierechten kopen November 2010 Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 58 Frank De Troyer 29

30 Niet via impacts Identification and quantification of emissions and burdens LCA Assessment of their environmental impacts LCIA Monetary valuation of these impacts Monetary valuation November 2010 Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 59 Samenvatting e.g. e.g. gram gram SO SO /house.type 2 Emissions To do insert pictue of house LCA LCA Generate cost cost reduction curves per per pollutant e.g. e.g. cost cost for for reduction of of 1 ton ton of of SO2 SO2 (euro/ton SO2) SO2) Identify policy target for for emission reduction e.g. e.g. x tons tons objective Economic Assessment of of reduction costs costs Calculate marginal reduction costs costs (P) (P) P objective Identification of of of of of policy policy target target Additional expenditures Monetisationof emissions monetisation November 2010 Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 60 Frank De Troyer 30

31 Stappen naar internaliseren Rapporteren milieukost Verbod als milieukost te hoog Deelstappen o.b.v. ervaring EPW (zie volgende slide) November 2010 Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 61 Ervaring EPW BEREKENING (E-peil ~ milieukost): STAP 1: monetariseringsprincipes STAP 2: monetariseringsgetallen op basis van huidige kennis STAP 3: monetariseringsgetallen herzien na 5 jaar BOETE (te hoog energieverbruik) ~ MILIEUKOST STAP 1: rapporteren zonder boete (milieu kost) STAP 2: progressieve introductie van belasting November 2010 Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 62 Frank De Troyer 31

32 Nood aan databank in/outputs Enorm werk: Specifieke Belgische situatie Belgische producten en bouwwijzen Specifiek transport Gemiddelde situatie versus duurzame bedrijven Hoge voorinstel waarde voor producten om producenten te stimuleren beter te doen en belastingsvoordeel te genieten November 2010 Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 63 Sociale luik van duurzaamheid? Voor bedrijf goede punten als: sponsor schone klerenproject info- krantje voor personeel kinderkribbe Voor stedelijk project: sociale werkplaats binnen project RVT binnen project November 2010 Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 64 Frank De Troyer 32

33 Sociale luik van duurzaamheid? Zoals bij milieukosten sociaal gewenste situatie doorrekenen en extremen verbieden/opleggen : sociaal vangnet werkloosheid gezondheidszorg sociale voorzieningen wereldhandel November 2010 Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 65 Algemeen besluit: een visie op lange termijn Duurzaamheid is fundamentele maatschappelijke opdracht, geen verkoopsstunt Duurzaamheid meten, geen ongefundeerde puntenlijstjes Op lange termijn: Externe milieukost én sociale doelstellingen internaliseren November 2010 Leuven Kortrijk - Postacademische Vorming 66 Frank De Troyer 33