Een tool in ontwikkeling op basis van de MMG berekeningswijze

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Een tool in ontwikkeling op basis van de MMG berekeningswijze"

Transcriptie

1 Een tool in ontwikkeling op basis van de MMG berekeningswijze Seminaries Duurzaam Bouwen, Leefmilieu Brussel 29 januari 2016 Evi Rossi, AMB, dienst Databeheer & Statistiek Roos Servaes, AMB, dienst Beleidsinnovatie

2 INHOUD 1. Materiaalbewust bouwen in kringlopen ( ) 2. Materiaalprestatie van gebouwen (MMG)

3 1. Materiaalbewust bouwen in kringlopen

4 Materiaalbewust bouwen in kringlopen Vlaamse Preventieprogramma ( ) Ambities voor 2020 en Zo weinig mogelijk primaire grondstoffen gebruiken: delfstoffen en energie Juiste materiaal op de juiste plaats Gevaarlijke afvalstoffen definitief uit de keten halen Materiaalkeuze met de laagste milieu-impact Veranderingsgericht ontwerpen en bouwen

5 Van puin ruimen tot grondstoffen produceren Eerste uitvoeringsplan bouw (1995) Storten terugdringen Breken tot granulaten stimuleren tot 50% recyclage Tweede uitvoeringsplan ( ) Milieuverantwoord materiaalgebruik en afvalbeheer in de bouw Optimaal beheer van gerecycleerde granulaten Tot 90% inzetten Milieu-impact van materialen in de bouw Beleidsprogramma ( ) Materiaalbewust bouwen in kringlopen Van kwantitatieve naar een kwalitatieve benadering Van efficiëntie naar effectiviteit MMG-tool

6 Materiaalbewust bouwen in kringlopen Met behulp van 5 thema s: 24/02/2015 6

7 2. Materiaalprestatie gebouwen Contact: BIM/IBGE: Sophie Bronchart SPW: Magali Deproost OVAM: Evi Rossi, Roos Servaes

8 Waarom een MMG-tool? MMG = Milieugerelateerde Materiaalprestaties van Gebouwelementen Materiaalprestaties tijdens alle levensfases (ontginning van het materiaal, productie, montage, gebruik, onderhoud tot sloopfase) Methode: Levenscyclusanalyse Een duurzaam materiaal bestaat niet bouwprofessionals inzicht geven in gevolgen materiaalgebruik voor duurzaamheid op gebouw(element)niveau Tool moet vlot te gebruiken zijn door de architect in de ontwerpfase Tool is ondersteunend en adviserend, gericht op de bouwprofessional die actief met duurzaam bouwen wenst te werken

9 Ontwerptool Korte termijn Vereenvoudigde evaluatie op gebouwniveau (= som van de gebouwelementen) Middellange termijn Tool op gebouwniveau Lange termijn Tool op wijkniveau

10 Materiaalprestaties meten en verbeteren Ontwikkeling ontwerptool voor architecten ( ) Bton: IBO 2013

11 Materiaalprestaties meten en verbeteren Milieugerelateerde materiaalprestatie van gebouwelementen Bepalingsmethode milieuprestatie van gebouwen (in Vlaamse/Belgische context) ( Milieuprofielendatabank (115 gebouwelementvarianten) Expert-rekentool

12 Modelling Environmental Impacts: selection of environmental indicators Global Warming Pot. Environmental topics Ozon Depletion Pot. Climat change Acidification Smog Depletion of ozone Layer Particulate matter Water quality? Acidification Pot. (l+w) Eutrophication Pot. Ph. Chem. Ozon Cr. Pot. Ab. Depl. Pot. non-fossil Ab. Depl. Pot. fossil Human toxicity CENindicator cf EN Water consumption Respiratory inorganics Spatial Use Soil erosion Industrial waste Noise Radiation, human Radiation, ecosystems Ecotoxicity Land occupation CEN+ indicator ILCD Handbook Land transformation Water depletion

13 Modelling Environmental Impacts: selection of environmental indicators Environmental topic Climat change Acidification Smog Depletion of ozone Layer Particulate matter Water quality Water consumption Spatial Use Soil erosion Industrial waste Noise Global Warming Pot. Ozon Depletion Pot. Acidification Pot. (l+w) Eutrophication Pot. Ph. Chem. Ozon Cr. Pot. Ab. Depl. Pot. non-fossil Ab. Depl. Pot. fossil Human toxicity Respiratory inorganics Radiation, human Radiation, ecosystems Ecotoxicity Land occupation Land transformation Water depletion CENindicator EN CEN+ indicator ILCD Handbook

14 Modelling Environmental Impacts: selection of individual indicators Environmental topic Climat change Acidification Smog Depletion of ozone Layer Particulate matter Water quality Water consumption Spatial Use Soil erosion Industrial waste Noise Global Warming Pot. Ozon Depletion Pot. Acidification Pot. (l+w) Eutrophication Pot. Ph. Chem. Ozon Cr. Pot. Ab. Depl. Pot. non-fossil Ab. Depl. Pot. fossil Human toxicity Respiratory inorganics Radiation, human Radiation, ecosystems Ecotoxicity Land occupation Land transformation Water depletion [kg CO 2 eq.] [kg CFC-11 eq.] [kg SO 2 eq.] [kg PO 4 3- eq.] [kg C2H4 eq.] [kg Sb eq.] [MJ, net caloric value] [DALY] [DALY] [DALY] [m³ H 2 O] indicators Ecotox., terrestrial Ecotox., marine water Ecotox., fresh water Land occup. agricultural Land occup., urban Land transf. rainforest Land transf., other [kg 1,4 DB eq] [kg 1,4 DB eq] [kg 1,4 DB eq] [sp. x y.] [sp. x y.] [sp. x y.] [sp. x y.]

15 Modelling Environmental Impacts: selection of monetised indicators Environmental topic Climat change Acidification Smog Depletion of ozone Layer Particulate matter Water quality Water consumption Spatial Use Soil erosion Industrial waste Noise Global Warming Pot. Ozon Depletion Pot. Acidification Pot. (l+w) Eutrophication Pot. Ph. Chem. Ozon Cr. Pot. Ab. Depl. Pot. non-fossil Ab. Depl. Pot. fossil Human toxicity Respiratory inorganics Radiation, human Radiation, ecosystems Ecotoxicity Land occupation Land transformation Water depletion indicators Eutroph., fresh water Eutroph, marine Ecotox., terrestrial Ecotox., marine water Ecotox., fresh water Land occup. agricultural Land occup., urban Land transf. rainforest Land transf., other

16 Monetization factors Scenario MEDIAN MINIMUM MAXIMUM Climate change kg CO2 eq euro/kg 0,06 0,012 0,3 Ozone depletion kg CFC-11 eq euro/kg 49,1 12,3 169,3 Terrestrial acidification kg SO2 eq euro/kg 0,85 0,21 3,40 Freshwater eutrophication Kg P eq euro/kg Marine eutrophication Kg N eq euro/kg 18 3,6 90 Photochemical oxidant formation kg NMVOC eq euro/kg 7,4 1,85 29,6 Abiotic depletion - non fossils (only metals) kg Fe eq euro/kg 0,052 0,0104 0,26 Abiotic depletion - fossils kg oil eq euro/kg Human toxicity DALY euro/daly Particulate matter formation (Belgium) DALY euro/daly Ionising radiation, human health DALY euro/daly Terrestrial ecotoxicity kg 1,4-DB eq euro/kg 4,31 1, ,24 Freshwater ecotoxicity kg 1,4-DB eq euro/kg 0,019 0, ,076 Marine ecotoxicity kg 1,4-DB eq euro/kg 1,40E-06 3,50E-07 5,60E-06 Agricultural land occupation (forest) m²a euro/m²a 0,036 0,007 0,182 Agricultural land occupationt (other) m²a euro/m²a 0,132 0,026 0,662 Urban land occupation species.yr euro/m²a 0,181 0,036 0,907 Natural land transformation m² euro/m² Tropical rain forest transformation species.yr euro/m² 0,8 0,16 4,00 Water depletion m³ euro/m³

17 Modelling Environmental Impacts: summary Environmental topic Climat change Acidification Smog Depletion of ozone Layer Particulate matter Water quality Water consumption Spatial Use Soil erosion Industrial waste Noise 18 individual scores 16 monetised scores 3 aggregated scores (CEN, CEN+, ALL) Global Warming Pot. Ozon Depletion Pot. Acidification Pot. (l+w) Eutrophication Pot. Ph. Chem. Ozon Cr. Pot. Ab. Depl. Pot. non-fossil Ab. Depl. Pot. fossil Human toxicity Respiratory inorganics Radiation, human Radiation, ecosystems Ecotoxicity Land occupation Land transformation Water depletion indicators Eutroph., freshwater Eutroph, marine. Ecotox., terrestrial Ecotox., marine water Ecotox., fresh water Land occup. agricultural Land occup., urban Land transf. rainforest Land transf., other

18 Visualisation: single element

19 Visualisation: single element

20 Visualisation: multiple elements

21 Visualisation: multiple elements

22 Visualisation: multiple elements

23 Visualisation: multiple elements

24

25 25 Roos Servaes 12 december 2014

26 26 Roos Servaes 12 december 2014

27 27 Roos Servaes 12 december 2014

28 28 Roos Servaes 12 december 2014

29 29 Roos Servaes 12 december 2014

30 Materiaalprestaties meten en verbeteren element (buitenwand) Indicatieve streefwaarde Representatieve elementoplossing Gevelsteen (klei) Isolerende snelbouwsteen rotswol 6cm gipspleister arcrylverf

31 Werkvelden en acties Materiaalprestatie gebouwen 2016 en verder Ontwikkeling MMG-tool MMG-methodiek: verfijnen en uitbreiden naar gebouwniveau MMG-catalogus: uitbreiden aantal gebouwelementen Ontsluiten kwaliteitsvolle data: in overleg met FOD Relatie energie & materialen

32 EPD-data in MMG Basis-data in MMG: gemiddelde EPD: merkspecifieke, realistischere data voor specifieke context

33 Energie en materialen

34 Energie en materialen

35 Dank voor uw aandacht Zijn er nog vragen? Evi Rossi Roos Servaes Vlaamse overheid Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij Stationsstraat Mechelen T: F:

Circulaire economie Duurzaam materiaalgebruik in de bouw

Circulaire economie Duurzaam materiaalgebruik in de bouw Circulaire economie Duurzaam materiaalgebruik in de bouw Gent, 29 november 2016 Roos Servaes, Meg Scheppers INHOUD 1. Circulaire economie 2. Materiaalbewust bouwen in kringlopen (2014-2020) 3. Materiaalprestatie

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw :

Opleiding Duurzaam Gebouw : Opleiding Duurzaam Gebouw : Duurzaam Bouwen Van A tot Z Leefmilieu Brussel Milieu-impactevaluaties in de gebouwde omgeving Milieugerelateerde materiaalprestatie van gebouwelementen Deel 2 Damien TRIGAUX

Nadere informatie

Levenscyclusanalyse van grassportvelden. 22 november Jasper Scholten

Levenscyclusanalyse van grassportvelden. 22 november Jasper Scholten Levenscyclusanalyse van grassportvelden 22 november 2012 Jasper Scholten Inhoud 1. Introductie Blonk Consultants 2. De levenscyclusanalyse (LCA) in 4 stappen 3. Resultaten 4. Advisering over duurzaam sportveldonderhoud

Nadere informatie

Materiaalbewust bouwen in kringlopen

Materiaalbewust bouwen in kringlopen Materiaalbewust bouwen in kringlopen Vlaams beleidsprogramma & concrete acties Roos Servaes, AMB, dienst Beleidsinnovatie INHOUD 1. Vlaams Beleidsprogramma (2014-2020) 2. Niet-steenachtige fractie 3. Materiaalprestatie

Nadere informatie

BEDRIJFSINFORMATIE. VOOR PLUS groen beton. MRPI-code DATUM AFGIFTE 20 september 2012

BEDRIJFSINFORMATIE. VOOR PLUS groen beton. MRPI-code DATUM AFGIFTE 20 september 2012 BEDRIJFSINFORMATIE VOOR PLUS groen beton MRPI-code 20.1.00026.004 Van Nieuwpoort Betonmortel B.V. Postbus 167 2800 DA Gouda Tel.: +31 (0)182 597 400 Fax: +31 (0)182 597 410 E-mail: betonmortel@van-nieuwpoort.nl

Nadere informatie

Kwaliteitsvolle gerecycleerde granulaten - Een stand van zaken

Kwaliteitsvolle gerecycleerde granulaten - Een stand van zaken Kwaliteitsvolle gerecycleerde granulaten - Een stand van zaken Trends en evoluties van het beleid Philippe Van de Velde, AMB, team EBO INHOUD 1. Kader verder in opbouw 2. Waarheen met het beleid? 3. En

Nadere informatie

Milieu-impact van groene wandsystemen

Milieu-impact van groene wandsystemen Groen Bouwen: Groene gevels voor duurzame gebouwen en steden Milieu-impact van groene wandsystemen Lisa Wastiels, An Janssen WTCB Met de financiële steun van: 1 Milieu-impact van groene wanden 1. Levenscyclusanalyse

Nadere informatie

Circulaire Economie in de bouwsector. Veerle Labeeuw (Team Vlaams Materialenprogramma, OVAM) Jiska Verhulst (Directeur Plan C vzw) 15 maart 2016

Circulaire Economie in de bouwsector. Veerle Labeeuw (Team Vlaams Materialenprogramma, OVAM) Jiska Verhulst (Directeur Plan C vzw) 15 maart 2016 Circulaire Economie in de bouwsector Veerle Labeeuw (Team Vlaams Materialenprogramma, OVAM) Jiska Verhulst (Directeur Plan C vzw) 15 maart 2016 WIE? Sinds 2012 Historiek van afvalbeleid naar Kleine regio,

Nadere informatie

Milieubeoordeling houten bruggen Diana de Graaf

Milieubeoordeling houten bruggen Diana de Graaf Milieubeoordeling houten bruggen Diana de Graaf Vergelijkende milieustudie bruggen Onderzoek Brede studie met meerdere sectoren Specificatie, berekeningsmethode, data Niet-materiaal gebonden specificaties

Nadere informatie

TOTEM & Circulariteit. Roos Servaes Masterclass Kamp C, 4 oktober 2018

TOTEM & Circulariteit. Roos Servaes Masterclass Kamp C, 4 oktober 2018 TOTEM & Circulariteit Roos Servaes Masterclass Kamp C, 4 oktober 2018 OVAM: ambities circulair bouwen in Vlaanderen Beleidsprogramma Bouw (2014-2020): Materiaalbewust bouwen in kringlopen 5 thema s TOTEM

Nadere informatie

WAT BRENGT DE TOEKOMST NOG MEER VOOR DE EVALUATIE VAN DE MILIEUPRESTATIES VAN GEBOUWEN EVOLUTIE OP EUROPEES NIVEAU

WAT BRENGT DE TOEKOMST NOG MEER VOOR DE EVALUATIE VAN DE MILIEUPRESTATIES VAN GEBOUWEN EVOLUTIE OP EUROPEES NIVEAU WAT BRENGT DE TOEKOMST NOG MEER VOOR DE EVALUATIE VAN DE MILIEUPRESTATIES VAN GEBOUWEN EVOLUTIE OP EUROPEES NIVEAU LAETITIA DELEM & LISA WASTIELS WTCB DUURZAME ONTWIKKELING CSTC DEVELOPPEMENT DURABLE 1

Nadere informatie

Milieuprofiel van gebouwelementen details per variant. 8. Raam

Milieuprofiel van gebouwelementen details per variant. 8. Raam Milieuprofiel van gebouwelementen details per variant 8. Raam Domentbeschrijving 1. Titel publicatie Milieuprofiel van gebouwelementen, details per variant: raam 2. Verantwoordelijke uitgever Danny Wille,

Nadere informatie

Relevantie van (carbon) footprinting voor telers. Jasper Scholten 23 juni 2011

Relevantie van (carbon) footprinting voor telers. Jasper Scholten 23 juni 2011 Relevantie van (carbon) footprinting voor telers Jasper Scholten 23 juni 2011 Inhoud 1. Blonk Milieu Advies 2. Levenscyclusanalyse (LCA) 3. Carbon Footprinting 4. Footprint van brouwgerst 5. Footprint

Nadere informatie

TOTEM & Circulariteit. Roos Servaes Build up / Inspiratiedag GDCB 23 mei 2019

TOTEM & Circulariteit. Roos Servaes Build up / Inspiratiedag GDCB 23 mei 2019 TOTEM & Circulariteit Roos Servaes Build up / Inspiratiedag GDCB 23 mei 2019 Waarom? Wat is de impact van onze gebouwen? Welke bouwmaterialen zijn meer of minder duurzaam? Hoe kan ik afwegingen maken rond

Nadere informatie

Bouwmaterialen Toekomst

Bouwmaterialen Toekomst Bouwmaterialen Toekomst Stichting Agrodome Informatie centrum Hergroeibare producten Bio based products Fred van der Burgh Impact op het milieu door de bouw industrie 35% Wegtransport 35% Afvalproductie

Nadere informatie

Milieuprofiel van gebouwelementen details per variant. 10. Binnenschrijnwerk

Milieuprofiel van gebouwelementen details per variant. 10. Binnenschrijnwerk Milieuprofiel van gebouwelementen details per variant 1. Binnenschrijnwerk Domentbeschrijving 1. Titel publicatie Milieuprofiel van gebouwelementen, details per variant: binnenschrijnwerkerij 2. Verantwoordelijke

Nadere informatie

REFERENTIE BETONMORTELS Aan: Daaf de Kok (De betonketen)

REFERENTIE BETONMORTELS Aan: Daaf de Kok (De betonketen) REFERENTIE BETONMORTELS Aan: Daaf de Kok (De betonketen) Van: 16-maart- 2016 Betreft: Referentie betonmortels 1. Inleiding In opdracht van het Netwerk Betonketen zijn er referentiebetonmengsels voor het

Nadere informatie

Samenvatting Duurzaamheid van het afvalwater transport systeem; LCA methodiek toegepast op verschillende diameters en materialen

Samenvatting Duurzaamheid van het afvalwater transport systeem; LCA methodiek toegepast op verschillende diameters en materialen Samenvatting Duurzaamheid van het afvalwater transport systeem; LCA methodiek toegepast op verschillende diameters en materialen Inleiding De complexiteit van ons afvalwatersysteem is, naast de lange levensduur,

Nadere informatie

Beleidsprogramma 'Materiaalbewust bouwen in kringlopen'

Beleidsprogramma 'Materiaalbewust bouwen in kringlopen' Beleidsprogramma 'Materiaalbewust bouwen in kringlopen' Philippe Van de Velde OVAM, Afdeling Afvalstoffen en Materialenbeheer, team eindverwerking en bouw Staalbouwdag 2014 Brussel 27 november 2014 Inhoud

Nadere informatie

Materiaalbewust bouwen & TOTEM. John Wante, Roos Servaes MINA-hoorzitting, 18 maart 2019

Materiaalbewust bouwen & TOTEM. John Wante, Roos Servaes MINA-hoorzitting, 18 maart 2019 Materiaalbewust bouwen & TOTEM John Wante, Roos Servaes MINA-hoorzitting, 18 maart 2019 1. Intro 2. TOTEM 3. Circulariteit 4. Conclusies Klimaatimpact van een gebouw 60 50 40 30 20 10 Klimaatimpact door

Nadere informatie

Environmental Profile of Building Element details per variant. 9. Trap

Environmental Profile of Building Element details per variant. 9. Trap Environmental Profile of Building Element details per variant 9. Trap Domentbeschrijving 1. Titel publicatie Milieuprofiel van gebouwelementen, details per variant: trap 2. Verantwoordelijke uitgever Danny

Nadere informatie

Levenscyclusanalyse en de bouw Streven naar een meetbare en berekenbare duurzaamheid van gebouwen

Levenscyclusanalyse en de bouw Streven naar een meetbare en berekenbare duurzaamheid van gebouwen Levenscyclusanalyse en de bouw Streven naar een meetbare en berekenbare duurzaamheid van gebouwen Pieter Van Laere - Sustainable Development Manager Saint-Gobain Construction Products - ISOVER De kers

Nadere informatie

Synthesenota BREEAM: Duurzaamheid meten

Synthesenota BREEAM: Duurzaamheid meten Synthesenota BREEAM: Duurzaamheid meten Frank De Troyer Prof. Dr. Ir. Arch. Departement Architectuur Stedenbouw en Ruimtelijke Ordening (ASRO) KULeuven Frank.DeTroyer@asro.kuleuven.be BREEAM + meten FDT

Nadere informatie

Levenscyclusanalyse (LCA) Product carbon footprint (PCF)

Levenscyclusanalyse (LCA) Product carbon footprint (PCF) 10/05/2011 Levenscyclusanalyse (LCA) Product carbon footprint (PCF) VITO An Vercalsteren Inhoud» Wat is een LCA algemene principes» Hoe is een LCA opgebouwd relatie met ISO Globale opbouw en aanpak Fase

Nadere informatie

Milieuprofiel van gebouwelementen details per variant. 3. Dragende binnenwand

Milieuprofiel van gebouwelementen details per variant. 3. Dragende binnenwand Milieuprofiel van gebouwelementen details per variant. Dragende binnenwand Domentbeschrijving. Titel publicatie Milieuprofiel van gebouwelementen, details per variant: dragende binnenwand. Verantwoordelijke

Nadere informatie

INLEIDING TOT LEVENSCYCLUSANALYSE ALGEMENE PRINCIPES EN GEBRUIK LISA WASTIELS & LAETITIA DELEM WTCB DUURZAME ONTWIKKELING CSTC DEVELOPPEMENT DURABLE

INLEIDING TOT LEVENSCYCLUSANALYSE ALGEMENE PRINCIPES EN GEBRUIK LISA WASTIELS & LAETITIA DELEM WTCB DUURZAME ONTWIKKELING CSTC DEVELOPPEMENT DURABLE INLEIDING TOT LEVENSCYCLUSANALYSE ALGEMENE PRINCIPES EN GEBRUIK LISA WASTIELS & LAETITIA DELEM WTCB DUURZAME ONTWIKKELING CSTC DEVELOPPEMENT DURABLE 1 INLEIDING TOT LEVENSCYCLUSANALYSE 1. Levenscyclusanalyse

Nadere informatie

Duurzaamheid bouwwerken - Nieuwe Nederlandse en Europese normen en regelgeving

Duurzaamheid bouwwerken - Nieuwe Nederlandse en Europese normen en regelgeving Duurzaamheid bouwwerken - Nieuwe Nederlandse en Europese normen en regelgeving Agnes Schuurmans Voorzitter NEN 351 281 (CEN TC350) Rockwool International 1 Bouwbesluit - 1 april 2012 Milieuparagraaf Artikel

Nadere informatie

Circulaire economie LCA als basis DUBOkeur als bewijs

Circulaire economie LCA als basis DUBOkeur als bewijs DUURZAAMGEBOUWD CONGRES Workshop 2E Circulaire economie LCA als basis DUBOkeur als bewijs Inhoud Materialen worden belangrijker Life Cycle Assessment (LCA) DUBOkeur prof.dr.ir. Michiel Haas Faculty CiTG

Nadere informatie

Vergelijking milieuaspecten LED-lichtbakken

Vergelijking milieuaspecten LED-lichtbakken Vergelijking milieuaspecten LED-lichtbakken Monitoring 2015 (meting 4 van 5) Datum: 5 juni 2015 Versie: 1.1 In opdracht van: Uitgevoerd door: Terry Heemskerk Vakgroep Lichtreclame, Uneto-VNI Laura Golsteijn

Nadere informatie

Wat is de Environmental Product Declaration (EPD)?

Wat is de Environmental Product Declaration (EPD)? Wat is de Environmental Product Declaration (EPD)? In een Environmental Product Declaration of EPD wordt in een 11-tal impactcategoriën de milieu-impact van een product uitgedrukt in getallen. Het is een

Nadere informatie

Vergelijking milieuaspecten LEDlichtbakken

Vergelijking milieuaspecten LEDlichtbakken Vergelijking milieuaspecten LEDlichtbakken Nulmeting Datum: 22 november 2012 Versie: Eindrapport Project nummer: C423 In opdracht van: Uitgevoerd door: Vakgroep Lichtreclame, Uneto-VNI Jorrit Leijting,

Nadere informatie

VERGELIJKING KINGSPAN RW QUADCORE TM MET ANDERE DAKOPBOUWEN

VERGELIJKING KINGSPAN RW QUADCORE TM MET ANDERE DAKOPBOUWEN VERGELIJKING KINGSPAN RW QUADCORE TM MET ANDERE DAKOPBOUWEN Aan: Van: Evert Kraaima [Kingspan Insulated Panels] Kamiel Jansen, Joost van Leeuwen [NIBE] Datum: 21-09-2018, laatste wijzigingen: 26-11-2018

Nadere informatie

Het duurzaam materialenbeheer in de bouwsector in Vlaanderen

Het duurzaam materialenbeheer in de bouwsector in Vlaanderen Het duurzaam materialenbeheer in de bouwsector in Vlaanderen Beleidsmedewerker, afdeling Afvalstoffen- en Materialenbeheer, team bouw Uitvoeringsplan Bouw 2007-2013: Pionier in zijn soort, zowel naar vorm

Nadere informatie

Milieuprofiel van gebouwelementen details per variant. 1. Vloer op volle grond

Milieuprofiel van gebouwelementen details per variant. 1. Vloer op volle grond Milieuprofiel van gebouwelementen details per variant 1. Vloer op volle grond Domentbeschrijving geïntegreerde milieubeoordeling details van per materialengebruik variant: vloer op in volle gebouwen grond

Nadere informatie

Vergelijking milieuaspecten led-lichtbakken

Vergelijking milieuaspecten led-lichtbakken VAKGROEP LICHTRECLAME Vergelijking milieuaspecten led-lichtbakken Monitoring 2015 (meting 5 van 5) De techniek waarop Nederland draait 1 Opdrachtgever Terry Heemskerk Vakgroep Lichtreclame, UNETO-VNI Auteur(s)

Nadere informatie

Vergelijking milieuaspecten led-letter reclameverlichting

Vergelijking milieuaspecten led-letter reclameverlichting VAKGROEP LICHTRECLAME Vergelijking milieuaspecten led-letter reclameverlichting Monitoring 212 De techniek waarop Nederland draait 1 UNETO-VNI, februari 213, Zoetermeer Niets uit deze uitgave mag worden

Nadere informatie

Geokunststoffen en de reductie van de CO2 footprint

Geokunststoffen en de reductie van de CO2 footprint Geokunststoffen en de reductie van de CO2 footprint M. Nods Nods Consultancy www.nods-consultancy.com m.nods@nods-consultancy.com Principes circulaire economie 2 NGO: algemene introductie 1 De Life Cycle

Nadere informatie

Verantwoorde keuze van bestratingsproducten

Verantwoorde keuze van bestratingsproducten Verantwoorde keuze van bestratingsproducten Bij de keuze van producten voor bestratingen gelden verschillende afwegingsfactoren. De impact van een bepaalde keuze op het milieu is daar één van, een factor

Nadere informatie

25% 57% NOx 25% PM. Strong foundations 24/06/2016. E-mobility. The transition towards sustainable mobility

25% 57% NOx 25% PM. Strong foundations 24/06/2016. E-mobility. The transition towards sustainable mobility E-mobility 25% The transition towards sustainable mobility Prof. Dr. ir. Joeri Van Mierlo Director of Mobility, Logistics and Automotive Technology Research Centre 57% NOx 25% PM 2 1 Billion Euro s per

Nadere informatie

Haal meer uit de MAT 1 credit

Haal meer uit de MAT 1 credit Haal meer uit de MAT 1 credit Gert Jan van Beijnum 05-10-2016 g.j.v.beijnum@nibe.org www.nibe.org www.nibe.info 1 1 NIBE 1 m2 Photovoltaic panel, multi-si, at plant/rer/i U 100% 0,932 m2 2,63 kg 10,1 kg

Nadere informatie

TEPPFA onderzoek naar duurzaamheid kunststofleidingsystemen: een integrale milieuanalyse

TEPPFA onderzoek naar duurzaamheid kunststofleidingsystemen: een integrale milieuanalyse TEPPFA onderzoek naar duurzaamheid kunststofleidingsystemen: een integrale milieuanalyse Carolin Spirinckx Workshop Innovatie in Kunststoffen 17 November 2010 Stadhuis Gent Agenda 1. Inleiding 2. TEPPFA

Nadere informatie

LCA Studie Levens Cyclus Analyse van enkele tropische houtsoorten ten behoeve van damwanden

LCA Studie Levens Cyclus Analyse van enkele tropische houtsoorten ten behoeve van damwanden LCA Studie Levens Cyclus Analyse van enkele tropische houtsoorten ten behoeve van damwanden Management samenvatting Inleiding Damwanden zijn een belangrijke markt voor duurzaam geproduceerd tropisch hout,

Nadere informatie

Vergelijking milieuaspecten led-letter reclameverlichting

Vergelijking milieuaspecten led-letter reclameverlichting VAKGROEP LICHTRECLAME Vergelijking milieuaspecten led-letter reclameverlichting Monitoring 2015 (meting 5 van 5) De techniek waarop Nederland draait 1 Opdrachtgever Terry Heemskerk Vakgroep Lichtreclame,

Nadere informatie

Milieuprofiel van gebouwelementen details per variant. 6. Plat dak

Milieuprofiel van gebouwelementen details per variant. 6. Plat dak Milieuprofiel van gebouwelementen details per variant 6. Plat dak Domentbeschrijving 1. Titel publicatie Milieuprofiel van gebouwelementen, details per variant: 2. Verantwoordelijke uitgever Danny Wille,

Nadere informatie

Levenscyclusanalyse & duurzame inkoop van weginfrastructuur. 28 november 2018

Levenscyclusanalyse & duurzame inkoop van weginfrastructuur. 28 november 2018 Levenscyclusanalyse & duurzame inkoop van weginfrastructuur 28 november 2018 Agenda Jasper de Klein - Trainee Rijkswaterstaat Peter Gosselink - Royal HaskoningDHV Reinier de Nooij - Optimal Scans Uw ervaringen

Nadere informatie

Screening LCA van e-waste recycling in Nederland

Screening LCA van e-waste recycling in Nederland Screening LCA van e-waste recycling in Nederland 2009-2012 Datum: 9 april 2013 Versie: Eindrapport Project nummer: CL1006b In opdracht van: Uitgevoerd door: Hendrik Bijker, Wecycle Jorrit Leijting, PRé

Nadere informatie

Vergelijking milieuaspecten LED-letter reclameverlichting

Vergelijking milieuaspecten LED-letter reclameverlichting Vergelijking milieuaspecten LED-letter reclameverlichting Monitoring (meting 4 van 5) Datum: 18 juni Versie: 1.1 In opdracht van: Uitgevoerd door: Terry Heemskerk Vakgroep Lichtreclame, Uneto-VNI Laura

Nadere informatie

SuFiQuaD. Sustainability, Financial and Quality evaluation of Dwelling types. Frank De Troyer, Karen Allacker. OVAM 1 oktober 2009.

SuFiQuaD. Sustainability, Financial and Quality evaluation of Dwelling types. Frank De Troyer, Karen Allacker. OVAM 1 oktober 2009. SuFiQuaD Sustainability, Financial and Quality evaluation of Dwelling types Frank De Troyer, Karen Allacker. OVAM 1 oktober 2009 1 Doel Presentatie Wat kunnen we uit SuFiQuaD project leren voor een toekomstgericht

Nadere informatie

Het Eenheidsreglement voor gerecycleerde granulaten

Het Eenheidsreglement voor gerecycleerde granulaten Het Eenheidsreglement voor gerecycleerde granulaten Ronde Tafel handhaving grondverzet en inerte stromen Gent 20 mei 2016 Philippe Van de Velde OVAM Afdeling Afvalstoffen- en Materialenbeleid team Bouw

Nadere informatie

dr. ir. Ralph Hamerlinck en ir. Jan-Pieter den Hollander Inleiding ontwikkelingen duurzaam bouwen en Webtools voor duurzaamheid

dr. ir. Ralph Hamerlinck en ir. Jan-Pieter den Hollander Inleiding ontwikkelingen duurzaam bouwen en Webtools voor duurzaamheid Seminar duurzaam bouwen met staal dr. ir. Ralph Hamerlinck en ir. Jan-Pieter den Hollander Inleiding ontwikkelingen duurzaam bouwen en Webtools voor duurzaamheid Inhoud Inleiding ontwikkelingen duurzaam

Nadere informatie

Duurzaamheid meten van verschillende eiwitbronnen. Veerle Van linden. Inspiration day: : The ProteinShift Brugge, ILVO ILVO

Duurzaamheid meten van verschillende eiwitbronnen. Veerle Van linden. Inspiration day: : The ProteinShift Brugge, ILVO ILVO Duurzaamheid meten van verschillende eiwitbronnen Veerle Van linden Inspiration day: : The ProteinShift Brugge, 11-12-2018 Inhoud Hoe meten we duurzaamheid van voeding? Levenscyclusanalyse (LCA): wat is

Nadere informatie

Vergelijking milieuaspecten LED reclame verlichting

Vergelijking milieuaspecten LED reclame verlichting Vergelijking milieuaspecten LED reclame verlichting Eindrapport Datum: 30 juni 2011 Projectnummer: 307 In opdracht van: Vakgroep Lichtreclame, Uneto-VNI Uitgevoerd door: Hoofd auteur: PRé Consultants B.V.

Nadere informatie

Elektrische voertuigen de transitie naar een duurzame mobiliteit

Elektrische voertuigen de transitie naar een duurzame mobiliteit Elektrische voertuigen de transitie naar een duurzame mobiliteit Prof. Dr. ir. Joeri Van Mierlo Director of Mobility, Logistics and Automotive Technology Research Centre 25% Vrije Universiteit Brussel

Nadere informatie

Milieueffecten van veranderingen bij Op Pad en SNP Reismagazine

Milieueffecten van veranderingen bij Op Pad en SNP Reismagazine Milieueffecten van veranderingen bij Op Pad en SNP Reismagazine Milieueffecten van veranderingen bij Op Pad en SNP Reismagazine Delft, CE Delft, februari 2016 Publicatienummer: 16.2D79.13 Deze notitie

Nadere informatie

LCA-quickscan vergelijking onkruidbestrijdingsmethoden

LCA-quickscan vergelijking onkruidbestrijdingsmethoden LCA-quickscan vergelijking onkruidbestrijdingsmethoden In opdracht van Plant Research International Wageningen UR Eindrapport Niels Jonkers Amsterdam, 31 juli 2012 IVAM research and consultancy on sustainability

Nadere informatie

Ontwikkeling van indicatoren en modellen voor circulaire economie Hoorzitting MINA-Raad 18 mei 2017

Ontwikkeling van indicatoren en modellen voor circulaire economie Hoorzitting MINA-Raad 18 mei 2017 Ontwikkeling van indicatoren en modellen voor circulaire economie Hoorzitting MINA-Raad 18 mei 2017 Koen Smeets Afdeling Afval- en materialenbeheer Diensthoofd Administratief en datacentrum Inhoud Input

Nadere informatie

LCA Wapeningsstaal. Branchestudie VWN

LCA Wapeningsstaal. Branchestudie VWN LCA Wapeningsstaal Branchestudie VWN Opdrachtgever Koninklijke Metaalunie Contactpersoon de heer P. van der Mars Kenmerk R076390af.00001.tdr Versie 01_001 Datum 9 Juni 2015 Auteur T.E. (Thom) de Rijk MSc.

Nadere informatie

Vragen en antwoorden bij de onderzoeksopdracht 'Milieugerelateerde materiaalimpact van gebouw(element)en' (MMG)

Vragen en antwoorden bij de onderzoeksopdracht 'Milieugerelateerde materiaalimpact van gebouw(element)en' (MMG) Vragen en antwoorden bij de onderzoeksopdracht 'Milieugerelateerde materiaalimpact van gebouw(element)en' (MMG) Auteur: Roos Servaes Versie:6 1 Beleidsdoelstellingen inzake onderzoeksopdracht MMG 1.1 Wat

Nadere informatie

Naar één Europese markt vol groene producten

Naar één Europese markt vol groene producten Het Milieu Dossier accepteert artikelen die de voortgang in beleid, onderzoek en maatschappelijke respons documenteren. Bijdragen worden beoordeeld door een redactieteam. Naar één Europese markt vol groene

Nadere informatie

Duurzaam energie en materiaal gebruik

Duurzaam energie en materiaal gebruik SBRCURnet symposium DUURZAAM BOUWEN EN HET GEBRUIK VAN (REKEN)TOOLS Duurzaam energie en materiaal gebruik prof.dr.ir. Michiel Haas 12-06-2013 1 Inhoud Bouwindustrie is belangrijk Geen energieprobleem Materialen

Nadere informatie

Environmental Product Declaration

Environmental Product Declaration Nederlandse Branchevereniging voor de Timmerindustrie Nieuwe 's-gravelandseweg 16 1405 HM Bussum Nederland www.nbvt.nl Environmental Product Declaration In overeenstemming met EN 15804, volgens de bepalingsmethode

Nadere informatie

DoorTAStend, LCA studie van draagtassen

DoorTAStend, LCA studie van draagtassen TNO-rapport TNO 2014 R10949 DoorTAStend, LCA studie van draagtassen Earth, Life and Social Sciences Princetonlaan 6 3584 CB Utrecht Postbus 80015 3508 TA Utrecht www.tno.nl T +31 88 866 42 56 infodesk@tno.nl

Nadere informatie

Environmental Product Declaration

Environmental Product Declaration Nederlandse Branchevereniging voor de Timmerindustrie Nieuwe 's-gravelandseweg 16 1405 HM Bussum Nederland www.nbvt.nl Environmental Product Declaration In overeenstemming met EN 15804, volgens de bepalingsmethode

Nadere informatie

Environmental Product Declaration

Environmental Product Declaration VRK isolatie Boterberg 7 5047 ST Tilburg, Nederland Environmental Product Declaration In overeenstemming met EN 15804, volgens de bepalingsmethode SBK 2.0, november 2014 Productnaam: Métisse RT Datum van

Nadere informatie

Environmental Product Declaration

Environmental Product Declaration Nederlandse Branchevereniging voor de Timmerindustrie Nieuwe 's-gravelandseweg 16 1405 HM Bussum Nederland www.nbvt.nl Environmental Product Declaration In overeenstemming met EN 15804, volgens de bepalingsmethode

Nadere informatie

Milieuprofiel van gebouwelementen details per variant. 5. Verdiepingsvloer

Milieuprofiel van gebouwelementen details per variant. 5. Verdiepingsvloer Milieuprofiel van gebouwelementen details per variant 5. Verdiepingsvloer Domentbeschrijving 1. Titel publicatie Milieuprofiel van gebouwelementen, details per variant: verdiepingsvloer 2. Verantwoordelijke

Nadere informatie

Het Eenheidsreglement voor gerecycleerde granulaten

Het Eenheidsreglement voor gerecycleerde granulaten Het Eenheidsreglement voor gerecycleerde granulaten Studiedag Bouw- en sloopafval Antwerpen 24 februari 2015 Koen De Prins OVAM Afdeling Afvalstoffen- en Materialenbeleid team Bouw INHOUD 1. Bouwen in

Nadere informatie

Sustainable Constructions Duurzaam stapelen

Sustainable Constructions Duurzaam stapelen 1 Sustainable Constructions Duurzaam stapelen Ir. Chris Hamans Rockwool International A.S. - DK 2 Duurzaam en Sustainable UK: Sustainability and Durability D: Nachhaltig und Dauerhaft NL: Duurzaam en Duurzaam??

Nadere informatie

Duurzaam materialenbeheer in Vlaanderen en Europa

Duurzaam materialenbeheer in Vlaanderen en Europa Vrijdag 4 februari 2011 Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR Symposium C2C in de Belgische bouwwereld - Gyproc Duurzaam materialenbeheer in Vlaanderen en Europa

Nadere informatie

BIM: impact op duurzame gebouwen

BIM: impact op duurzame gebouwen Seminarie Duurzame gebouwen BIM: impact op duurzame gebouwen 15 juni 2018 BIM EN LCA-TOOLS Illustratie van de werking van de Belgische tool TOTEM voor de ecologische doorlichting van gebouwen Sophie Bronchart

Nadere informatie

Ecodesign. Leen Van Aken. Groep Design & Technologie

Ecodesign. Leen Van Aken. Groep Design & Technologie Ecodesign Leen Van Aken Groep Design & Technologie Wat is ecodesign? Eco - design Ecologisch > esthetisch, ergonomisch, economisch, functioneel, Levenscyclus > ontwerp, productie, distributie, gebruik

Nadere informatie

Environmental Product Declaration

Environmental Product Declaration Nederlandse Branchevereniging voor de Timmerindustrie Nieuwe 's-gravelandseweg 16 1405 HM Bussum Nederland www.nbvt.nl Environmental Product Declaration In overeenstemming met EN 15804, volgens de bepalingsmethode

Nadere informatie

Environmental Product Declaration

Environmental Product Declaration Nederlandse Branchevereniging voor de Timmerindustrie Nieuwe 's-gravelandseweg 16 1405 HM Bussum Nederland www.nbvt.nl Environmental Product Declaration In overeenstemming met EN 15804, volgens de bepalingsmethode

Nadere informatie

Vergelijking milieuaspecten LED-reclameverlichting. Eindrapport onderzoek 2010-2011

Vergelijking milieuaspecten LED-reclameverlichting. Eindrapport onderzoek 2010-2011 Vergelijking milieuaspecten LED-reclameverlichting Eindrapport onderzoek 2010-2011 1 Coverbeeld: Kunstwerk Het geheim van de Nano Marijke de Goey, Delft 2009 2uneto-vni is de ondernemersorganisatie voor

Nadere informatie

Environmental Product Declaration

Environmental Product Declaration MOSO International BV Adam Smithweg 2 1689 ZW Zwaag, the Netherlands Environmental Product Declaration In overeenstemming met EN 15804, volgens de bepalingsmethode SBK 2.0, november 2014 Productnaam: MOSO

Nadere informatie

LCA, de maatstaf voor milieu effecten? Maurits Dorlandt

LCA, de maatstaf voor milieu effecten? Maurits Dorlandt LCA, de maatstaf voor milieu effecten? Maurits Dorlandt Inhoud Levenscyclusanalyse (LCA) Meten, zweten en aannames Discussiepunten Soorten LCA s 3 Functies van LCA s Voorbeelden in de praktijk 2 Onze voetafdruk

Nadere informatie

LCA-resultaten van geleiderails

LCA-resultaten van geleiderails LCA-resultaten van s Vanuit de opzet van een nieuw Landelijk Afvalbeheerplan (LAP2) is gekeken of er door ketensamenwerking mogelijkheden kunnen worden gevonden om de milieudruk van materialen in de afvalfase

Nadere informatie

OPTIMISATIE VAN EEN PROJECT IN TOTEM OPTIMISATION D UN PROJET DANS TOTEM

OPTIMISATIE VAN EEN PROJECT IN TOTEM OPTIMISATION D UN PROJET DANS TOTEM OPTIMISATIE VAN EEN PROJECT IN TOTEM OPTIMISATION D UN PROJET DANS TOTEM SOPHIE BRONCHART LEEFMILIEU BRUSSEL BRUXELLES ENVIRONNEMENT DIVISION ÉNERGIE 1 OPTIMISATION VAN EEN PROJECT IN TOTEM OPTIMISATIE?

Nadere informatie

Life Cycle Analysis Granova. Heros Sluiskil B.V. Samenvatting uit rapport: Datum

Life Cycle Analysis Granova. Heros Sluiskil B.V. Samenvatting uit rapport: Datum Samenvatting uit rapport: Life Cycle Analysis Granova Heros Sluiskil B.V Datum 10-10-2014 Opdrachtgever Heros Sluiskil B.V. Oostkade 5 4541 HH Sluiskil Opdrachtnemer EcoChain Technologies B.V. Oostenburgermiddenstraat

Nadere informatie

Tabel 1 Basisprofiel standaard geleiderails

Tabel 1 Basisprofiel standaard geleiderails Memo Aan: Kenmerk: Betreft: Van: Delft, 8 mei 2014 Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, Verzinkerij Van Aert LCA-resultaten van s Basisprofielen van de standaard s en de verzinkte s en vergelijking

Nadere informatie

Milieudeclaraties van bouwproducten ~ stand van zaken & toekomstige evoluties ~

Milieudeclaraties van bouwproducten ~ stand van zaken & toekomstige evoluties ~ Milieudeclaraties van bouwproducten ~ stand van zaken & toekomstige evoluties ~ Piet Vitse (PCE-FOAMGLAS) voorzitter BMP-WG Duurzaam Bouwen 1 1 1. Uitgangspunt 2. Maatschappelijk & wettelijk kader CPR

Nadere informatie

MATERIAAL-MILIEUPRESTATIE EN DE CIRCULAIRE ECONOMIE

MATERIAAL-MILIEUPRESTATIE EN DE CIRCULAIRE ECONOMIE MATERIAAL-MILIEUPRESTATIE EN DE CIRCULAIRE ECONOMIE Wat zit er achter instrumenten zoals GPR Gebouw, MRPI-MPG en BREEAM-NL / DGBC Materialentool? Harry van Ewijk (SGS) NVBV-Kennisdag, 14 juni 2017 1 HARRY

Nadere informatie

Environmental Product Declaration

Environmental Product Declaration Nederlandse Branchevereniging voor de Timmerindustrie Nieuwe 's-gravelandseweg 16 1405 HM Bussum Nederland www.nbvt.nl Environmental Product Declaration In overeenstemming met EN 15804, volgens de bepalingsmethode

Nadere informatie

Environmental Product Declaration

Environmental Product Declaration Nederlandse Branchevereniging voor de Timmerindustrie Nieuwe 's-gravelandseweg 16 1405 HM Bussum Nederland www.nbvt.nl Environmental Product Declaration In overeenstemming met EN 15804, volgens de bepalingsmethode

Nadere informatie

CONCEPT Environmental Product Declaration

CONCEPT Environmental Product Declaration Nederlandse Branchevereniging voor de Timmerindustrie Nieuwe 's-gravelandseweg 16 1405 HM Bussum Nederland www.nbvt.nl CONCEPT Environmental Product Declaration In overeenstemming met EN 15804, volgens

Nadere informatie

Milieu-impact van betongebruik in de Nederlandse bouw. Status quo en toetsing van verbeteropties. Rapport Delft, april 2013

Milieu-impact van betongebruik in de Nederlandse bouw. Status quo en toetsing van verbeteropties. Rapport Delft, april 2013 Milieu-impact van betongebruik in de Nederlandse bouw Status quo en toetsing van verbeteropties Rapport Delft, april 2013 Opgesteld door: M.M. (Marijn) Bijleveld G.C. (Geert) Bergsma M. (Marit) van Lieshout

Nadere informatie

Environmental Product Declaration

Environmental Product Declaration Nederlandse Branchevereniging voor de Timmerindustrie Nieuwe 's-gravelandseweg 16 1405 HM Bussum Nederland www.nbvt.nl Environmental Product Declaration In overeenstemming met EN 15804, volgens de bepalingsmethode

Nadere informatie

Milieu-impact van betongebruik in de Nederlandse bouw. Status quo en toetsing van verbeteropties. Rapport Delft, april 2013

Milieu-impact van betongebruik in de Nederlandse bouw. Status quo en toetsing van verbeteropties. Rapport Delft, april 2013 Milieu-impact van betongebruik in de Nederlandse bouw Status quo en toetsing van verbeteropties Rapport Delft, april 2013 Opgesteld door: M.M. (Marijn) Bijleveld G.C. (Geert) Bergsma M. (Marit) van Lieshout

Nadere informatie

Alternatieve bindmiddelen met een lagere CO 2 -voetafdruk: de Calciumsulfoaluminaat cementen

Alternatieve bindmiddelen met een lagere CO 2 -voetafdruk: de Calciumsulfoaluminaat cementen Alternatieve bindmiddelen met een lagere CO 2 -voetafdruk: de Calciumsulfoaluminaat cementen Joris Schoon, Applied Technology Laboratories Manager, HeidelbergCement Benelux Marcel Bruin, Manager Applied

Nadere informatie

Milieuanalyse: PaperWise als papier voor het tijdschrift Petrochem

Milieuanalyse: PaperWise als papier voor het tijdschrift Petrochem Milieuanalyse: PaperWise als papier voor het tijdschrift Petrochem Milieuanalyse: PaperWise als papier voor het tijdschrift Petrochem Delft, CE Delft, september 2015 Deze notitie is opgesteld door: M.M.

Nadere informatie

Methode en data in Europees perspectief

Methode en data in Europees perspectief Methode en data in Europees perspectief SBK-symposium Nationale Milieudatabase 24 februari 2011 Agnes Schuurmans (vz normcie 351 281 / lid SBK-TIC / Rockwool) Europese ontwikkelingen waarvoor milieu-informatie

Nadere informatie

Blik op de toekomst. John Wante, hoorzitting MINA raad, 18 mei 2017

Blik op de toekomst. John Wante, hoorzitting MINA raad, 18 mei 2017 Blik op de toekomst John Wante, hoorzitting MINA raad, 18 mei 2017 18/05/2017 2 Bron: ETC, draft report product circularity, 2017 Waste management indicators 3 Material circularity indicator Ontwikkeld

Nadere informatie

Bouwmaterialen en Milieu

Bouwmaterialen en Milieu Verantwoord gevelonderhoud 22/11/2012 Bouwmaterialen en Milieu prof.dr.ir. Michiel Haas 1 DUBOkeur en Milieuclassificaties 2 Wat is DUBOkeur? IS GOED VOOR JE HUMEUR 3 Wat is DUBOkeur? DUBOkeur is het enige

Nadere informatie

Infonamiddag deel I Infovergaring / ELFM²databank. Tom Behets & Katleen De Turck

Infonamiddag deel I Infovergaring / ELFM²databank. Tom Behets & Katleen De Turck Infonamiddag deel I Infovergaring / ELFM²databank Tom Behets & Katleen De Turck ELFM²-onderzoeksproject van OVAM Methodiek Uitwerking van een structurele aanpak naar analogie met traditionele mijnbouw

Nadere informatie

Duurzame oplossing door houtreparatie!

Duurzame oplossing door houtreparatie! Duurzame oplossing door houtreparatie! Het systeem om meerpalen te repareren in plaats van vervanging door nieuwe palen, is niet alleen goedkoper maar blijkt ook minder belastend te zijn voor het milieu.

Nadere informatie

MILIEUPROFIELEN VAN SCHEEPSBRANDSTOFFEN IN DE NATIONALE MILIEUDATABASE. Suzanne de Vos-Effting

MILIEUPROFIELEN VAN SCHEEPSBRANDSTOFFEN IN DE NATIONALE MILIEUDATABASE. Suzanne de Vos-Effting MILIEUPROFIELEN VAN SCHEEPSBRANDSTOFFEN IN DE NATIONALE MILIEUDATABASE Suzanne de Vos-Effting OPZET PRESENTATIE Motivatie RWS milieuprofielen scheepsbrandstof Aanpak berekening Resultaten Gebruik milieuprofielen

Nadere informatie

FAQ KB EPD Scope van het KB? Zijn er overgangsmaatregelen voorzien? Hoe moet een fabrikant een LCA of levenscyclusanalyse uitvoeren?

FAQ KB EPD Scope van het KB? Zijn er overgangsmaatregelen voorzien? Hoe moet een fabrikant een LCA of levenscyclusanalyse uitvoeren? FAQ KB EPD Scope van het KB? De wetgeving geldt voor alle milieuboodschappen die op het bouwproduct worden aangebracht, maar niet voor reclamefolders en -panelen. Zijn er overgangsmaatregelen voorzien?

Nadere informatie

OVAM materialenbeleid. Roos Servaes innovatiemedewerker

OVAM materialenbeleid. Roos Servaes innovatiemedewerker OVAM materialenbeleid innovatiemedewerker OVAM materialenbeleid Materialendecreet en nieuw uitvoeringsbesluit Milieugerelateerde materiaalprestatie van gebouw(element)en Studie C2C in de bouw Interreg

Nadere informatie