Het kind. Rekening houden met het temperament en de ontwikkeling van het kind (= grenzen die het kind aan ons stelt ). Luisteren naar kinderen.
|
|
- Lodewijk Siebe Adam
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Grenzen stellen aan kleuters. Infoavond i.s.m. VZW SIG door Guido D'eer. dinsdagavond 9 maart 2004 De Linde Grenzen stellen is een belangrijk element in de opvoeding en vaak de oorzaak van problemen. Met grenzen omgaan is in onze samenleving belangrijk.regels en grenzen zijn echter niet altijd duidelijk, zeker niet voor kleine kinderen. De eerste plaats waar men leert omgaan met regels en grenzen is binnen het gezin. De school is een uitbreiding, een moeilijkere situatie (meer kinderen/juf) ; kinderen testen hier uit wat ze eerder binnen het gezin leerden. Systeembenadering. Volgende elementen spelen allemaal een rol : flexibiliteit, act.niveau, sociabiliteit, temperament (= fundamentele eigenheid), mate van ik-gerichtheid, reactieniveau, creativiteit. Ook in de ontwikkeling zijn er verschillende factoren van belang(lichamelijk, sociaal, emotioneel, communicatief, cognitie, perceptie, neurobiologie, neurologie, cultuur, motoriek, spiritueel,..).in de opvoeding moet men rekening houden met het niveau van de ontwikkeling (wat kan het kind aan ).Bij kinderen met problemen is het soms moeilijk om in te schatten wat ze wel of niet aankunnen. Het kind. Rekening houden met het temperament en de ontwikkeling van het kind (= grenzen die het kind aan ons stelt ). Luisteren naar kinderen. De ouder. Ook bij de ouder(s) spelen allerhande factoren een rol (temperament, opvoedingswaarden, probleemoplossend vermogen, betrokkenheid, stressbestendigheid, opvoederskwaliteiten, verwachtingen,communicatief vermogen, mate van inzicht in de ontwikkeling, ) Een ouder is ook maar een mens en heeft ook zijn grenzen. De combinatie ouder kind. Opvoeding = de RELATIE tussen het kind in ontwikkeling en de handelende volwassenen. Socialisatie = kinderen leren functioneren in een groter geheel. Regels en grenzen kom je overal in het leven tegen.
2 Brussen (broers + zussen) Ook hun temperament, ontwikkeling, de plaats in de rij, het aantal kinderen, spelen een rol. Zij bepalen mee de regels en grenzen. Het gezin. De partnerrelatie, de financiële draagkracht, de communicatie, gezinscultuur, de gezinsgrenzen, de huisvesting, de stressfactoren, bepalen allemaal mee de regels en grenzen. Kinderen leren veel van hun ouders over hoe grenzen opleggen, hoe met elkaar omgaan. Kinderen zijn hierin vaak spiegels voor hun ouders. De familie. De verwachtingen, waarden en normen, de relatie met de ouders en met het kind, de opvoedingsbetrokkenheid, de mate van het bieden van steun en hulp bepalen ook mee de regels en grenzen. De school. Binnen de school zijn er volgende elementen die ook mee de regels en grenzen bepalen :creativiteit, temperament van de leerkracht, scholingsgraad, onderwijsmethodiek, hulpnetwerk, klasgroepkenmerken, opvoederskwaliteiten, inzicht in de ontwikkeling, schoolcultuur. Op school wordt er veel geoefend in het leren omgaan met grenzen. De omgeving. Cultuur, hulpnetwerk, betrokkenheid, geloofsgemeenschap, steunfiguren, naschoolse activiteiten, jeugdbeweging,. oefenen allemaal hun invloed uit. Tijdens de lagere school breidt de omgeving steeds verder uit. Samenleving. Hulpsystemen, wetenschappelijk onderzoek, onderwijsinfrastructuur, sociale zekerheid, waarden en normen hebben allemaal hun invloed. Ouders en opvoeden. Opvoeden = sturen (leiden), steunen (koesteren, verzorgen, accepteren), stimuleren (uitdagen,zelf laten ontdekken) In elke leeftijdsfase ligt de verdeling van deze 3 elementen anders.de juiste dosis op iedere leeftijd! Baby. Sturen (minst) : aanbrengen dag/nachtritme, eten op vaste momenten, zorgen voor veiligheid Steunen (meest) : verzorgen,troosten Stimuleren (iets meer dan sturen) : bezig zijn met de baby. Peuters. Sturen (al iets meer) : veiligheid geven, verbod aanhouden reageren op storend
3 gedrag (zo vroeg mogelijk, anders ontstaan er later problemen), ouder-kind grens aangeven (peuters proberen vaak boven ouders te gaan staan). Steunen : (meest): aandacht geven, geduldig zijn, begrip tonen Evenwicht zoeken tussen sturen en steunen! Stimuleren : ruimte geven, boeiende omgeving aanbieden. Kleuters. Sturen (wordt belangrijker) : regels aanbrengen, opvolgen van de regels. Steunen : aandacht geven, begrip tonen Stimuleren : veel laten spelen (variatie is belangrijk), samen dingen doen, praten en luisteren (kleuters hebben al een bepaald taalniveau om dingen uit te leggen, luisteren om te horen wat hen bezighoudt). Steunen en stimuleren zijn in dezelfde mate belangrijk. Aandacht geven is de belangrijkste beloning! Lagere school. Sturen : goede gewoonten leren, opvolgen Steunen : aandacht geven, samen problemen aanpakken, begrip tonen Stimuleren : uitbreiden van de kringen, samen dingen doen, overleggen, samen problemen oplossen ( = voorbereiden op later, loslaten ; creativiteit van de ouders is belangrijk : leren analyseren, zoveel te meer trucs ouders aanbrengen, zoveel te meer kan het kind zelf toepassen). Bij het sturen worden leeftijdgenoten ook belangrijk. Stimuleren vormt het belangrijkste aandeel, steunen wordt minder belangrijk ( basis is voordien gelegd). Jongeren. Sturen (minst) : grenzen bewaken (basis is vroeger gelegd, nu wordt geëxperimenteerd) en opvolgen. Teveel sturen heeft in deze fase vaak een tegenovergesteld effect. Steunen : reageren op (pos.) gedrag, aanmoedigen, begrip tonen
4 Stimuleren : overleggen, samen problemen oplossen, praten en luisteren (jongere praat meer, ouders moeten meer luisteren). Steunen is belangrijk : zeer emotionele leeftijd (pubertijd = onzekerheid) Regels en grenzen. Opvoeden = goed communiceren, goed reageren! Regels en grenzen zijn vaak te abstract. Leer in termen van gedrag te spreken (= waarneembaar en duidelijk). Vb. : zeg niet : Ruim op! maar : Ruim je trein op! Wat je vraagt moet controleerbaar zijn. Vb : Je bent stout! Wat bedoel je hiermee? Aan "stout" kan je niets veranderen, wel aan storend gedrag. Het is belangrijk om aan kinderen duidelijk te maken wat niet kan. Soms moet storend gedrag afgeblokt worden, soms ook bestraft. Gedrag moet steeds in een context gezien worden ; elk gedrag kan zowel positief als storend zijn. Mogelijke reacties op gedrag : belonend/bestraffend/geen. Het effect van de reactie kan zijn : minder of meer storend gedrag keer hetzelfde zeggen. BEGRIJPEN : het kind moet het kunnen begrijpen, soms teveel uitleg en dan gaat de boodschap verloren. GEHEUGEN : het geheugen van kinderen is kleiner dan dat van volwassenen, soms ook selectief MOTIVATIE : leefwereld van kinderen is anders dan die van volw. VAARDIGHEDEN : soms vragen we dingen die kinderen niet kunnen BELANGEN :de belangen van het kind kunnen anders liggen.het kind is sterk ikgericht en zal minder rekening houden met konsekwenties voor anderen. Ouders hebben vaak niet de tijd om alles 1000 keer te zeggen en vervreemden van hun kinderen. Leiding en grenzen :. VEILIGHEID : volwassene heeft roer in handen, is belangrijk om zich goed te voelen ZELFSTANDIGHEID : ruimte is er pas als ruimte begrensd is SOC. VAARDIGHEDEN : leren om met grenzen van anderen om te gaan. Kinderen scoren zwak op vlak van sociale vaardigheden door een opvoeding waar leiding en grenzen vaag zijn. Kinderen protesteren (en maar goed ook). Kinderen willen hun zin doen (volw. ook). Soms is er protest omdat er teveel gevraagd wordt (ik kan dat niet). Kinderen willen zelf beslissen (is een belangrijke vaardigheid) en hun eigen manier zoeken (creativiteit). Ouders worden door het protest geconfronteerd met hun eigen aanpak (zijn we goed bezig?) Protest steeds ernstig nemen (niet hetzelfde als kind zijn zin geven!!!) : bekijken of je er rekening mee kunt houden).
5 Je kan : vragen en overleggen : dialoog, samen zoeken regels stellen eisen Het is belangrijk om deze 3 dingen soepel te gebruiken. Tips voor regels. - duidelijke regel - duidelijk gedrag (waarneembaar) - te controleren regel - controleren - eensgezindheid (liefst zoveel mogelijk, zeker niet tegengesteld) - duidelijke sancties en gevolgen Reacties Op positief gedrag - aandacht geven (laten horen dat je het gezien hebt). Tijd vrijmaken is een zeer belangrijke beloning - complimentjes - aanmoedigen - beloning geven( bv. dessert, stripboek) We geven vaak te weinig aandacht aan positieve dingen. Negeren : geen reactie, geen aandacht Bestraffend : - afkeuring tonen - negatieve gevolgen - even apart zetten - straf geven (iets onprettigs geven, iets prettigs wegnemen) Straf Goeie straf = straf die helpt, maar het kind in waardigheid laat) - duidelijk - op voorhand aangekondigd ( verschil tussen mishandelend en niet mishandelend bezig zijn : kind krijgt kans om straf te ontlopen, straf is gedeelde verantwoordelijkheid) - aangepast aan de situatie - doen wat je beloofd hebt (zowel bij beloning als straf).consequent zijn : anders maak je jezelf belachelijk en zal het kind in de toekomst niet meer luisteren). - eensgezindheid bij de ouders : essentieel : eensgezindheid in gedrag (daarom niet in ideeën) : anders wordt regel onduidelijk.debatteer over straf als de kinderen er NIET bij zijn.
6 Kleuterklas. Meestal hebben ouders het moeilijker met gedrag thuis. Moeilijk gedrag in de klas : probeer een aanknopingspunt te zoeken bij de ouders. Een kind dat in de klas niet in staat is om met regels om te gaan heeft dit thuis nog niet geleerd (ligt daarom niet altijd aan ouders, bvb. : ADHD, autisme of bepaalde situaties als echtscheiding, overlijden) Probeer als ouder en kleuterleidster tot dezelfde definitie te komen en om hulp te zoeken. Als ouders ontkennen kan de kleuterjuf hulp zoeken bij het CLB of extern. Soms kan het ook gewoon niet klikken tussen de juf en het kind. Als ouders en school pedagogisch adekwaat handelen en het kind blijft storend gedrag vertonen, dan is er sprake van een ontwikkelingsstoornis of een pathologie. Liegen van kinderen. Waarom liegt het kind? Welk nut heeft liegen voor het kind? Jezelf afvragen of je te streng bent, of straf als onrechtvaardig wordt beschouwd. Vaak is er sprake van ongenoegen, een verbindingslijn die verbroken is. Bij lagere school kind : duidelijke afspraken maken en duidelijke sancties voorzien.duidelijk maken dat het de relatie aantast en dat het vertrouwen weg is.kind is verantwoordelijk voor eigen gedrag! Ruzie. Kinderen moeten kans krijgen om problemen zelf op te lossen. Mogelijke regel : ruzie maken mag, maar pijn doen niet. Wie pijn doet, krijgt straf. Ruzie gaat vaak om macht, territorium. Ruzie om speelgoed : elk een stuk eigendom : het kind beslist zelf, gemeenschappelijk speelgoed = eigendom van de ouders. Als je niet weet wie je moet straffen : iedereen straffen. Ruzie-afspraken maken. In het heetst van de strijd : eerst afkoelen, dan praten; Door samen te spelen leer je de strategieën van je kinderen kennen. Veelgemaakte fout : oudste moet altijd toegeven. Oudste steunen in zijn positie van oudste. Leren rekening houden met elkaar! Werken met een puntensysteem. Belangrijk om met belonen te differentiëren (voor het ene kind mag het iets moeilijker zijn dan voor het andere). Eventueel een collectieve beloning geven als iedereen bv. stilgezeten heeft.
Omdat ik het zeg! Regels en grenzen bij kinderen in de basisschoolleeftijd
Omdat ik het zeg! Regels en grenzen bij kinderen in de basisschoolleeftijd Inleiding Kinderen zijn kinderen. Ze moeten nog veel leren en hebben daarbij leiding en aanmoediging nodig van volwassenen. Door
Nadere informatieSTOP 4-7 programma. Samen sterker Terug. Pad
STOP 4-7 programma Samen sterker Terug Op Pad STOP 4-7 PROGRAMMA Samen sterker Terug Op Pad Ecologisch (samen) en positief (sterker terug op pad) Een vroeg interventie- of preventieprogramma: kindtraining
Nadere informatieDe opvoedingsdriehoek. Ann Li Thuisbegeleider bij Feniks www.feniks-opvoeding.org
De opvoedingsdriehoek Ann Li Thuisbegeleider bij Feniks www.feniks-opvoeding.org Een woord vooraf Wat is normaal? Ieder kind is anders 1 op 4 sociale interacties bij kinderen onder 5j is agressief Ongeveer
Nadere informatieOver peuters en kleuters
Over peuters en kleuters Even terugdenken aan onze eigen puberteit Stemmingswisselingen Boos worden om niets Ruzie maken over niets Met de deuren slaan voor aandacht Experimenteergedrag Grenzen af tasten
Nadere informatieVisie (Pedagogisch werkplan)
Visie (Pedagogisch werkplan) Gastouderopvang De Krummeltjes stelt zich tot doel om een omgeving te bieden waarin kinderen kunnen opgroeien tot zelfstandige en evenwichtige mensen met respect voor anderen
Nadere informatiePubers opvoeden. Veranderingen in de puberteit
Pubers opvoeden Pubers opvoeden De puberteit is de ontwikkelingsfase tussen 10 en 18 jaar. Maar die puberteit is er natuurlijk niet opeens. Vanaf ongeveer 9 jaar kan je al merken dat kinderen beginnen
Nadere informatieHET ANTI-PEST-BELEID VAN ONZE SCHOOL
Stationsstraat 81 3370 Boutersem 016/73 34 29 www.godenotelaar.be email: directie.nobro@gmail.com bs.boutersem@gmail.com HET ANTI-PEST-BELEID VAN ONZE SCHOOL 1. Het standpunt van de school: Pesten is geen
Nadere informatieGeestig Omgaan met (ongewenst) gedrag van kinderen in groep
Geestig 2017 Omgaan met (ongewenst) gedrag van kinderen in groep basisprincipes van het scheppen van een positief klimaat, het bieden van structuur en herstelgericht reageren op ongewenst gedrag YES I
Nadere informatieFeedback geven. Feedback kan positief en negatief zijn. Negatieve feedback geven is moeilijk
2 12 Feedback geven Feedback is een boodschap over het gedrag of de prestaties van een ander. Feedback is onmisbaar als je met anderen samenwerkt. Je moet zo nu en dan kunnen zeggen dat het werk van de
Nadere informatieHuis-, tuin-, en keukentips voor ouders om brussen beter te begrijpen
Huis-, tuin-, en keukentips voor ouders om brussen beter te begrijpen Thomas Powell is een Amerikaanse professor die zich specialiseerde in gezinnen met een kind met een handicap en die bijzondere aandacht
Nadere informatieSamen sterker Terug Op Pad. Vroegtijdige ecologische aanpak van gedragsproblemen bij jonge kinderen
Samen sterker Terug Op Pad Vroegtijdige ecologische aanpak van gedragsproblemen bij jonge kinderen STOP project van VBJK Steunpunt en Trainingscentrum Opvoeding Gesubsidieerd door het Ministerie van de
Nadere informatiePedagogisch beleid in Brede School de Waterlelie, Prinsenhof te Leidschendam
Pedagogisch beleid in Brede School de Waterlelie, Prinsenhof te Leidschendam Inleiding: ATB de Springplank, een algemeen toegankelijke basisschool en Vlietkinderen, maatwerk in kinderopvang, beiden gehuisvest
Nadere informatieGEDRAGS KLAPPER. Samen bouwen aan positief gedrag. Leo Jans, Sarah Herteleer, Isabelle Vandevyvere en Bieke Santermans
GEDRAGS KLAPPER Samen bouwen aan positief gedrag Leo Jans, Sarah Herteleer, Isabelle Vandevyvere en Bieke Santermans Met illustraties van Josine van Schijndel De bouwstenen van deze gedragsklapper. Thema
Nadere informatiePedagogisch beleidsplan Uit&Thuis
Pedagogisch beleidsplan Uit&Thuis Gastouderopvang is een kwestie van vertrouwen. Ouders moeten de zekerheid hebben dat hun kind ook in hun afwezigheid een verantwoorde opvoeding in een veilige omgeving
Nadere informatieKoffieochtend 20 oktober 2016 OPVOEDING IN DE FAMILIE
Koffieochtend 20 oktober 2016 OPVOEDING IN DE FAMILIE Voorstelronde Mesut Cifci, onderwijsondersteuner/oudercontactpersoon Welke ouders zijn er vandaag aanwezig? Samen met en van elkaar leren! Het belang
Nadere informatieWacht maar tot ik groot ben!
www.geerttaghon.be Wacht maar tot ik groot ben! Omgaan met agressie bij kleine kinderen Geert Taghon 2013 Ontwikkeling kleine kind De wereld leren kennen en zich hieraan aanpassen (adaptatie) Processen
Nadere informatiePesten komt helaas op iedere school voor, ook bij ons. Het is een probleem dat wij onder ogen zien en op onze school serieus aan willen pakken.
& het pestprotocol Pesten komt helaas op iedere school voor, ook bij ons. Het is een probleem dat wij onder ogen zien en op onze school serieus aan willen pakken. Een pestproject of de lessen over pesten
Nadere informatieUtrecht, Gooi & Vecht. Ondersteuning bij leven met een beperking. Moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind
Utrecht, Gooi & Vecht Ondersteuning bij leven met een beperking Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Inhoudsopgave Wat betekent het dat uw kind moeilijk lerend is en wat 3
Nadere informatie1.1. Het creëren van een veilige en vertrouwde omgeving
Pedagogisch Beleidsplan 1.1. Het creëren van een veilige en vertrouwde omgeving Een veilige en vertrouwde omgeving is de basis van waaruit een kind zich kan gaan ontwikkelen. Het is dus belangrijk dat
Nadere informatieKoffieochtend 3 november 2016 REGELS EN GRENZEN IN DE OPVOEDING
Koffieochtend 3 november 2016 REGELS EN GRENZEN IN DE OPVOEDING Voorstelronde Mesut Cifci, onderwijsondersteuner/oudercontactpersoon Welke ouders zijn er vandaag aanwezig? Samen met en van elkaar leren!
Nadere informatiePestprotocol OBS Prinses Marijke
Pestprotocol OBS Prinses Marijke Pesten is een probleem dat in alle geledingen van de maatschappij voorkomt. Pesten komt helaas op iedere school voor, ook bij ons. Het is een probleem dat wij onder ogen
Nadere informatieWelkom Boek. Deel 2; Pedagogisch beleid. Welkom-Kind Z.O. Friesland Willinge Prinsstraat PE Oldeberkoop
Welkom Boek Deel 2; Pedagogisch beleid Welkom-Kind Z.O. Friesland Willinge Prinsstraat 22 8421 PE Oldeberkoop www.gastouder-friesland.nl info@welkomkindfriesland.nl 0516-850338 Inhoudsopgave: Inleiding
Nadere informatieGehechtheid in de klas
Gehechtheid in de klas Corinne Verheule SAV Kennismiddag Adoptie 4 november 2016 Adoptiekind in de klas Kijken door een hechtingsbril 2 Gehechtheid Een duurzame, emotionele en wederkerige band tussen een
Nadere informatieHet probleem is dat pesten soms wordt afgedaan als plagerij of als een onschuldig spelletje.
1-1. HET PROBLEEM Pesten en plagen worden vaak door elkaar gehaald! Het probleem is dat pesten soms wordt afgedaan als plagerij of als een onschuldig spelletje. Als je gepest bent, heb je ervaren dat pesten
Nadere informatieCurriculum Vitae Paula Ingelse
Curriculum Vitae Paula Ingelse Paula Ingelse is opvoedkundige en werkt vanuit eigen praktijk LiefdevolleLeiding. Ze adviseert gezinnen met vragen én zorgen rond het grootbrengen van hun kinderen. Ze is
Nadere informatiePestprotocol. Plagen en pesten. Pesten op school, hoe gaan we er mee om?
Pesten op school, hoe gaan we er mee om? Pesten komt helaas op iedere school voor, ook bij ons. Het is een probleem dat wij onder ogen willen zien en op onze school serieus willen aanpakken. Plagen en
Nadere informatiePESTPROTOCOL OBS DE BONGERD. Pestprotocol obs de Bongerd
PESTPROTOCOL OBS DE BONGERD Pestprotocol obs de Bongerd Pesten is een probleem dat in alle geledingen van de maatschappij voorkomt. Pesten komt helaas op iedere school voor, ook bij ons. Het is een probleem
Nadere informatievoor OUDERS Formulier doelstellingen Gedrag van mijn kind Ik wil graag dat mijn kind: Datum: Dit formulier is ingevuld door: Adres: Postcode: Tel:
Gedrag van mijn kind Ik wil graag dat mijn kind: Datum: Dit formulier is ingevuld door: : Postcode: Tel: beter om kan gaan met leeftijdsgenoten sociaal vaardiger wordt beter zijn/haar vrije tijd kan invullen
Nadere informatieOpvoedingswinkel Mechelen Activiteitenkalender
Opvoedingswinkel Mechelen Activiteitenkalender januari april 2015 Workshop: Hoe slecht is een slecht rapport? (ADHD) ZIT STIL VZW Ouders vinden school belangrijk. Over huiswerk maken en lessen leren wordt
Nadere informatieMoet mijn kind nog luisteren?
Moet mijn kind nog luisteren? Grenzen stellen in de opvoeding Mauri Met dank aan M. Wysmans Schoolreglement uit 1848 Kaartspelen in de klas Vloeken Alcohol drinken op school Liegen Meisjes spelen met jongens
Nadere informatieVerhogen van leerlingmotivatie. bij wereldoriëntatie / kernconcepten door motivatie-ondersteunend leerkrachtengedrag
Astrid van den Hurk & Kris Verbeeck Verhogen van leerlingmotivatie bij wereldoriëntatie / kernconcepten door motivatie-ondersteunend leerkrachtengedrag Najaar 2013 Programma Opening en welkom Deelname
Nadere informatieBrief voor ouder over thema 1
Brief voor ouder over thema 1 Steeds meer scholen besteden aandacht aan sociaal-emotionele vaardigheden en gezondheidsvaardigheden. Niet alleen om probleemgedrag te bestrijden en om ongewenst gedrag te
Nadere informatieLeven in een groep. Hoe gaat dat en wat vinden jongeren?
Leven in een groep bij DHG Hoe gaat dat en wat vinden jongeren? Jij bent belangrijk! Als je thuis woont, is je opvoeding een taak van je ouders. Woon je bij De Hoenderloo Groep, dan zorgen de groepsleiders
Nadere informatieAMETHIST Developing People
AMETHIST Developing People COMMUNICEREN MET KINDEREN AMETHIST Developing People Argonweg 7 11 3812 RB Amersfoort 033 7370182 www.amethistdevelopingpeople.nl Waarom? Wie kent het niet? Het gevoel van machteloosheid
Nadere informatiePedagogische Begeleidingsdienst Basisonderwijs GO! wereldoriëntatie
& Pedagogische Begeleidingsdienst Basisonderwijs GO! wereldoriëntatie E HO DIT T RK AL E W ITA? G I D IER H CA mens & maatschappij specifieke visie van leerlijn naar methodiek van methodiek naar leerlijn
Nadere informatieAls opvoeden even lastig is
Als opvoeden even lastig is Hoe pak je dat dan aan? Soms weet ik niet meer wat ik moet doen om hem stil te krijgen. Schattig? Je moest eens weten. Hoezo roze wolk? Mijn dochter kan af en toe het bloed
Nadere informatieCURSUSSEN & TRAININGEN VOOR KINDEREN EN OUDERS
2018 / 2019 CURSUSSEN & TRAININGEN VOOR KINDEREN EN OUDERS Dit is een document over het cursusaanbod van het Sociaal Pedagogisch Werk van Partners in Welzijn. Het is opgedeeld in cursussen voor kinderen,
Nadere informatieMindfulness bij volwassenen met een autismespectrumstoornis. Annelies Spek Klinisch psycholoog / Senior onderzoeker GGZ Eindhoven
Mindfulness bij volwassenen met een autismespectrumstoornis Annelies Spek Klinisch psycholoog / Senior onderzoeker GGZ Eindhoven Volgorde Overbelasting Mindfulness Theorie Praktijk (aanpassingen) Onderzoeksresultaten
Nadere informatieVan gedragsregulering naar opvoeding
Van gedragsregulering naar opvoeding Over het voorkomen en aanpakken van ongewenst gedrag Gebruikelijke benadering van gedragsproblemen: een kindgerichte blik (factoren in het kind) Leidt tot classificatie
Nadere informatieWelke ruimte en skills hebben leerlingen nodig om bevlogen en gemotiveerd te werken. Astrid van den Hurk 22 januari 2015
Welke ruimte en skills hebben leerlingen nodig om bevlogen en gemotiveerd te werken Astrid van den Hurk 22 januari 2015 Doelen Zicht op basisbehoeftes van leerlingen om gemotiveerd te kunnen werken; Zelfdeterminatietheorie
Nadere informatieSOCIALE VAARDIGHEDEN: contactsleutels
SOCIALE VAARDIGHEDEN: contactsleutels We gebruiken op school voor het 4 de, 5 de en 6 de leerjaar de handleiding CONTACTSLEUTELS van uitgeverij De Sleutel. Kenmerken van Contactsleutels: Elk leerjaar beschikt
Nadere informatieDe piek van het pesten ligt tussen 10 en 14 jaar, maar ook in lagere en hogere groepen wordt gepest.
PESTPROTOCOL Pesten komt helaas op iedere school voor> Het is een probleem dat we onder ogen zien en op onze school serieus aanpakken. De manier waarop dat gebeurt, wordt beschreven in dit protocol. Het
Nadere informatieVoor het eerst naar de kleuterschool
Voor het eerst naar de kleuterschool 1. Welkom EEN NIEUWE JUF VOOR J U L E S Welkom in de eerste kleuterklas! Je zal merken dat er van deze jonge kinderen al veel wordt verwacht. Toch willen we sterk
Nadere informatieHoe kunt u voor uw bijzondere kleinkind zorgen? Tips voor opa s en oma s. Foto Britt Straatemeier. Deze brochure werd mogelijk gemaakt door:
Hoe kunt u voor uw bijzondere kleinkind zorgen? Tips voor opa s en oma s Foto Britt Straatemeier Deze brochure werd mogelijk gemaakt door: Tips voor grootouders Foto Susanne Reuling Als in het gezin van
Nadere informatie1. Voorwaarden voor het aanpakken van pesten.
Protocol pesten 1 Voorwoord Pesten is een probleem dat in alle geledingen van de maatschappij voorkomt. Pesten komt helaas op iedere school voor, ook bij ons. Het is een probleem dat wij onder ogen zien
Nadere informatiebasisschool Maria Boodschap
ENGAGEMENTSVERKLARING basisschool Maria Boodschap Basisschool Maria Boodschap Perustraat 4 2030 Antwerpen-Luchtbal Tel.: 03/541.06.13 Fax.: 03/542.60.76 E-mail: maria.boodschap@cksa.be Website: www.mariaboodschap.be
Nadere informatieIene miene mutte. Kinderen, ouders en (echt)scheiding
Iene miene mutte Kinderen, ouders en (echt)scheiding Scheiding Herbekeken Beslissing Man/vrouw/ samen? Scheiding Toename/ afname? Verblijfsregeling? Bilocatie/ moeder/vader Inleiding - 16.000 scheidingen
Nadere informatiePuberteit en Autismespectrumstoornissen
Uitnodiging Puberteit en Autismespectrumstoornissen Het Centrum voor Jeugd en Gezin Midden-Limburg organiseert op woensdag 2 maart 2016 een thema-avond met als onderwerp puberteit en autismespectrumstoornissen.
Nadere informatiePedagogisch Beleid. Nanny Association
Pedagogisch Beleid Nanny Association Rijen, juni 2006 Inhoud Inleiding 1. Nanny Association 2. Profiel nanny 3. Functie- en taakomschrijving 4. Accommodatie en materiaal 5. Ouderbeleid 6. Pedagogische
Nadere informatiePESTPROTOCOL CBS De Borgh
PESTPROTOCOL CBS De Borgh Doel van dit pestprotocol: -Dat alle kinderen zich in hun basisschoolperiode vrij en veilig kunnen voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen. -Door regels en afspraken
Nadere informatieEen dynamische kijk op familierelaties binnen de context van dementie.
Een dynamische kijk op familierelaties binnen de context van dementie. Tanja Everaert Kerkstraat 115 9200 Dendermonde 052 26 28 23 Meander @dementie.be www.dementie.be 1 Ik trok een streep: tot hier, nooit
Nadere informatiePestprotocol BS de Kersenboom
Pestprotocol BS de Kersenboom Doel Alle kinderen moeten zich in hun basisschoolperiode veilig kunnen voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen Door regels en afspraken zichtbaar te maken kunnen
Nadere informatieMEE Nederland. Raad en daad voor iedereen met een beperking. Moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind
MEE Nederland Raad en daad voor iedereen met een beperking Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Inhoudsopgave
Nadere informatieEditie Opvoeden in je Buurt
Editie 2015- Opvoeden in je Buurt Het thema van de Week van de Opvoeding 2015 was Opvoeden in je buurt. Het thema werd door de partners van de Week van de Opvoeding uit een shortlist van 10 onderwerpen.
Nadere informatieDs. J. Polyanderschool en Ds. J. Bogermanschool te Dordrecht
Pestprotocol Ds. J. Polyanderschool en Ds. J. Bogermanschool te Dordrecht Inleiding Op onze school willen we de kinderen een veilig pedagogisch klimaat bieden, waarin zij zich op een prettige en positieve
Nadere informatieMediaopvoeding. workshop 2015. Mediaopvoeding
Mediaopvoeding workshop 2015 Mediaopvoeding Contents Wat is mediaopvoeding?... 2 De jeugd van tegenwoordig... 3 Kinderen overzien niet alle gevaren van de media... 3 Opvoedingsstijlen... 4 Opvoedingscompetenties...
Nadere informatieAlle kinderen zich veilig laten voelen in hun basisschoolperiode, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen.
PESTPROTOCOL Inhoud pestprotocol 1. Doel van dit pestprotocol 2. Pesten op school 3. Signalen en oorzaken 4. Hoe gaan we op de Wegwijzer om met pesten? 5. Belangrijke regels 6. Onze schoolregels 7. De
Nadere informatieBehandeling. Leven zoals jij dat wilt. Rian leerde voor zichzelf opkomen. Ondersteund door SDW
Behandeling Leven zoals jij dat wilt Rian leerde voor zichzelf opkomen Ondersteund door SDW Welke informatie vind je in deze brochure? SDW helpt je verder pagina 3 Therapie pagina 9 Onderzoek en behandelplan
Nadere informatieWerkstuk Verzorging Kindermishandeling
Werkstuk Verzorging Kindermishandeling Werkstuk door een scholier 2457 woorden 9 april 2007 6,5 170 keer beoordeeld Vak Verzorging Inleiding Ik heb dit onderwerp gekozen omdat ik het erg interessant vind
Nadere informatieAnti-pestprotocol. We werken samen aan een goede sfeer op school. Catharinaschool Wellerlooi
Anti-pestprotocol We werken samen aan een goede sfeer op school Catharinaschool Wellerlooi Inleiding De Catharinaschool wil haar kinderen een veilig pedagogisch klimaat bieden. Wij streven ernaar dat de
Nadere informatiePeuters: lief maar ook wel eens lastig
Peuters: lief maar ook wel eens lastig Informatie voor ouders Het Centrum voor Jeugd en Gezin ondersteunt met deskundig advies, tips en begeleiding. Een centraal punt voor al je vragen over opvoeden en
Nadere informatiePedagogisch Werkplan BSO In de Manne
Pedagogisch Werkplan BSO In de Manne Inhoud: 1. Inleiding 2. Indeling van de groepen 3. Dagindeling 4. Het team 5. Emotionele veiligheid 6. Persoonlijke competentie 7. Sociale competentie 8. Waarden en
Nadere informatieWERKBLADEN. Starterskit. voor zelfcoaching. Mark Vlemmings. Thema, uitgeverij van Schouten & Nelissen
WERKBLADEN Starterskit voor zelfcoaching Mark Vlemmings Thema, uitgeverij van Schouten & Nelissen WERKBLAD ANALYSE 1 Dit is het probleem waar ik aan wil werken: 2 Ik heb de volgende onprettige gevoelens
Nadere informatieCursus Omgaan met klachten
Cursus Omgaan met klachten Aanleg beplantingen en grasvelden AOC Oost Almelo C. ter Steege Doel van deze les Je leert in deze cursus over: - Klachten - Klachten ontvangen - Valkuilen - Emoties opvangen
Nadere informatiedrs. Leonard Coffi, MBA OPVOEDING HOEZO, HOEZO OPVOEDING?
drs. Leonard Coffi, MBA OPVOEDING HOEZO, HOEZO OPVOEDING? Introductie Definitie van opvoeding en opvoedingsstrategiën Doel van de opvoeding Het opvoedingsproces Opvoedingsstijlen drs. Leonard Coffi,MBA
Nadere informatiePestprotocol Jansenius de Vriesschool Juni 2011
Pestprotocol Jansenius de Vriesschool Juni 2011 Doelstelling Alle leerlingen moeten zich in hun basisschoolperiode vrij en veilig kunnen voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen. Door regels
Nadere informatieInformatie voor ouders
Weerbaarheid Informatie voor ouders Het Centrum voor Jeugd en Gezin ondersteunt met deskundig advies, tips en begeleiding. Een centraal punt voor al je vragen over opvoeden en opgroeien, dat is handig!
Nadere informatieGedrags- en pestprotocol ODS Windkracht 10
Gedrags- en pestprotocol ODS Windkracht 10 Dit gedrags- en pestprotocol hebben wij opgesteld met als doel dat alle kinderen zich in hun basisschoolperiode vrij en veilig kunnen voelen. Zo zorgen wij dat
Nadere informatieInge Glazemakers. Overzicht. Hoop en verwachting. Ouderschap en opvoeding
Overzicht Inge Glazemakers Onze hoop en verwachtingen Opvoeden bij kinderen met metabole aandoening: een extra uitdaging Gedrag van kinderen: wat opvoeden soms moeilijk maakt Wat is positief opvoeden?
Nadere informatiePestprotocol OBS Mathenesse Januari 2010
Pestprotocol OBS Mathenesse Januari 2010 Doelstelling Alle leerlingen moeten zich in hun basisschoolperiode vrij en veilig kunnen voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen. Door regels en afspraken
Nadere informatiehoud altijd de specifieke leerling met zijn individuele hulpvraag in het achterhoofd
Sleutelwoord is structuur De school is een uitgelezen plaats om de leerling met het Syndroom van Asperger te leren omgaan met leeftijdgenoten. Goede begeleiding is dan van belang. Docent kunnen veel voor
Nadere informatieInhoud gedragsprotocol
Gedragsprotocol Inhoud gedragsprotocol Pagina Voorwoord 1. Op de St. Josephschool willen wij zo met elkaar omgaan 4 2. Aanpak van ruzies en pestgedrag 5 3. Consequenties 6 4. Begeleiding van de gepeste
Nadere informatieKlik, voor meer info, op een onderwerp in de pedagogische cirkel.
Klik, voor meer info, op een onderwerp in de pedagogische cirkel. stimu stimu aanbieden en Lees meer in ons beleid Hygiëne en voeding stimu stimu aanbieden en Reageer op de emotie van het kind, benoem
Nadere informatieStraffen en belonen. Veronique de Vries Psychologe
Straffen en belonen 1 Veronique de Vries Psychologe HOPON Wat: Opvoeders van kinderen tussen 0 en 12 jaar ondersteunen. Hoe: Adviesgesprekken, infomomenten, thuisbegeleiding, ouder- en kindtrainingen,
Nadere informatieInleiding - Aanleiding
Expert : Sofie VANDONINCK, KU Leuven Verslag : Sarah TRAEN, Studente Communicatiewetenschappen UGent Inleiding - Aanleiding Sofie Vandoninck voerde tijdens haar doctoraat onderzoek naar weerbaarheidsopbouw
Nadere informatieCursusoverzicht Context 2014 Zaanstreek Waterland
Cursusoverzicht Context 2014 Zaanstreek Waterland Kinderen 5-12 jaar KOPP/KVO Doe-praatgroep (8-12 jaar). Een vader of moeder met problemen Als je vader of moeder een psychisch of verslavingsprobleem heeft
Nadere informatieZORGBUREAU JOKIJO PEDAGOGISCHE BELEIDSDOCUMENTEN
ZORGBUREAU JOKIJO PEDAGOGISCHE BELEIDSDOCUMENTEN MISSIE WIE IS ZORGBUREAU JOKIJO? JoKiJo is een kleinschalig, betrokken zorgbureau dat hulp richt op de specifieke hulpvraag, wensen en behoeften van iedere
Nadere informatieHoofdstuk 4: De gehele periode van wennen 6
Wenbeleid Inhoud 2 Hoofdstuk 1: Inleiding 3 Hoofdstuk 2: Eerste kennismaking 4 Hoofdstuk 3: Het afscheid 5 Hoofdstuk 4: De gehele periode van wennen 6 Bijlage 1: Wenschema 2 1. Inleiding Pedagogische medewerkers
Nadere informatieRespectvol in gesprek over gewicht en leefstijl
Introductie Respectvol in gesprek over gewicht en leefstijl 08/03/2018 SANNE NIEMER Onderzoeker kinderen en obesitas VU-projectleider LEFF 2 Waarom lastig om te bespreken? Vrees voor negatieve reacties
Nadere informatieattitudes zelfstandig leren kennis vaardigheden
zelfstandig leren Leren leren is veel meer dan leren studeren, veel meer dan sneller lijstjes blokken of betere schema s maken. Zelfstandig leren houdt in: informatie kunnen verwerven, verwerken en toepassen
Nadere informatiePedagogisch beleid gastouderbureau via Laura
Pedagogisch beleid gastouderbureau via Laura Inleiding Gastouderbureau via Laura biedt kinderen een fijne en vertrouwde opvang waar zij kunnen groeien en de wereld om hen heen kunnen ontdekken. Terwijl
Nadere informatieWaar kan ik terecht met vragen?
Waar kan ik terecht met vragen? Je kan gratis en anoniem terecht voor een gesprek bij volgende organisaties. De Opvoedingslijn 078 15 00 10 of opvoedingslijn@groeimee.be De Opvoedingswinkel 03 236 29 39
Nadere informatiePestprotocol. Basisschool St. Maarten. Halsteren
Pestprotocol Basisschool St. Maarten Halsteren Versie december 2011 1 Pesten is een probleem dat in alle geledingen van de maatschappij voorkomt. Pesten komt helaas op iedere school voor, ook bij ons.
Nadere informatieTACTIEKEN BIJ DE STRIJDGEEST
TACTIEKEN BIJ DE STRIJDGEEST Het werkmateriaal is een onderdeel van de website Krachtenspel.nl. Werkmateriaal Sociaal Emotionele Educatie (SEE) Alle informatie is te vinden op de website Jan Ausum en Mieke
Nadere informatieGeneral information of the questionnaire
General information of the questionnaire Name questionnaire: Schaal voor Ouderlijk Gedrag Original author: Van Leeuwen, 2002 Translated by: / Date version: / Language: Dutch Schaal voor Ouderlijk Gedrag
Nadere informatieMijn kind heeft een LVB
Mijn kind heeft een LVB Wat betekent een licht verstandelijke beperking nu precies? Informatie voor ouders van kinderen en jongeren met een licht verstandelijke beperking in de leeftijd van 6 tot 23 jaar
Nadere informatieSlecht nieuws goed communiceren
Slecht nieuws goed communiceren M A N U K E I R S E F A C U L T E I T G E N E E S K U N D E, K U L E U V E N Waarheid is een van de meest krachtige medicamenten waarover men beschikt, maar men moet nog
Nadere informatieCONCEPT PESTPROTOCOL SBO DE BALANS
CONCEPT PESTPROTOCOL SBO DE BALANS Reina Bos en Henk Versteeg 0 Inhoudsopgave: 1. Pesten op school: Hoe gaan wij er mee om? 2. Algemene voorwaarden 3. Hoe willen wij daar op De Balans mee omgaan? 4. Uitgangspunten
Nadere informatieOuder zijn en blijven na een moeilijke echtscheiding
Ouder zijn en blijven na een moeilijke echtscheiding Voorwoord Erger je je ook wel eens blauw als je net je kind bent gaan halen bij je ex-partner? Voel je je ook machteloos als hij of zij beslissingen
Nadere informatieOpvoedingswinkel Mechelen Activiteitenkalender
Opvoedingswinkel Mechelen Activiteitenkalender mei - juni 2017 Speelactiviteit Kom je mee spelen? Speeltijd voor ouders en hun peuter (1-3 jaar) SAMENLEVINGSOPBOUW ANTWERPEN PROVINCIE - SCHOOLSTART Kom
Nadere informatieCollectief aanbod Jeugd Houten
Collectief aanbod Jeugd Houten Groepsmaatschappelijk werk Santé Partners in Houten 2018-2019 1 Inhoud Blz. Training Sterk staan 9-12.... 3 Zomertraining Plezier op School (aankomende brugklassers). 4 Assertiviteitstraining
Nadere informatieSamen groeien. Maak kennis met onze pedagogische visie
Samen groeien Maak kennis met onze pedagogische visie Best spannend, de zorg voor je kind overdragen op een ander. Hoe prettig is het als je weet dat het in goede handen is. Kober kinderopvang biedt je
Nadere informatieIk ben Bas. Dagmar Stam
Titel Ik ben Bas Dagmar Stam prentenboek + handleiding 19 ISBN: 905030656X + 9058295192 Ik ben Bas is een prentenboek voor kinderen van twee tot vier jaar. 13 grote platen laten op een veelkleurige wijze
Nadere informatieDit is een verklaring van directie, leerkrachten, medezeggenschapsraad, ouderraad, ouders en leerlingen van o.b.s. de Piramide, locatie Woolderschool.
Pestprotocol 1 Dit is een verklaring van directie, leerkrachten, medezeggenschapsraad, ouderraad, ouders en leerlingen van o.b.s. de Piramide, locatie Woolderschool. In deze verklaring is vastgelegd dat
Nadere informatieleef gemeenschap kent 5 posities leef gemeenschap kent 5 posities leef gemeenschap kent 5 posities Respectvol begrenzen en lichaamstaal.
leef gemeenschap kent 5 posities Respectvol begrenzen en lichaamstaal. 1. Kordaat (agressief) leider 1908 Avondschool VTI Brugge, Groeninge. leiden 2. Vriendelijk leider begeleiden 3. Gewelddadig leider
Nadere informatieMaandag 18 januari 2016 VTI Diksmuide. Jan Coppieters
Maandag 18 januari 2016 VTI Diksmuide Jan Coppieters Opvoeden De jeugd van tegenwoordig houdt van luxe. Ze heeft slechte manieren, veracht alle gezag, heeft geen respect en praat als ze zou moeten werken.
Nadere informatie