Beleidskader Bedrijfshulpverlening beleidskader BHV 1

Transcriptie

1 Beleidskader Bedrijfshulpverlening beleidskader BHV 1

2 1 INLEIDING Integraal veiligheid beleid zorgt voor veiligheid voor medewerkers en cliënten, plezier en productiviteit en uiteindelijk minder verzuim en arbeidsuitval. Bedrijfshulpverlening is onderdeel van een integraal veiligheid beleid en draagt bij tot de beheersing van veiligheidsrisico s in de organisatie. Deze beleidskader over bedrijfshulpverlening (BHV), is mede tot stand gekomen naar aanleiding van het bezoek door de arbeidsinspecteur begin 2008 en uit gesprekken met diverse functionarissen uit de rayons. Doel van het beleidskader Dit beleidskader geeft richtlijnen hoe de Bedrijfshulpverlening organisatie binnen... moet worden ingericht. Het beschrijft geen standaardmaatregelen, maar beschrijft de aanpak om te komen tot maatwerkafspraken binnen regio s en een invulling op maat in locaties. Doelgroep Deze nota is geschreven voor de bestuurder en rayondirecteuren. De nota ondersteunt bij het vaststellen van beleid en het maken van afspraken over de inrichting van de BHV in de organisatie. Leeswijzer Hoofdstuk 2 bevat het wettelijk kader waarbinnen de BHV georganiseerd moet worden. Hoofdstuk 3 beschrijft de nieuwe opleiding- en herhalingstructuur van de Bedrijfshulpverlening. In hoofdstuk 4 worden de kosten van het huidige model en het nieuwe model van opleiden beschreven. beleidskader BHV 2

3 2. BEDRIJFSHULPVERLENING 2.1. Aanleiding Integraal veiligheid beleid omvat een breed spectrum van onderwerpen zoals arbeidsomstandigheden, gezondheid en veiligheid. In de huidige organisatie is het beleid rondom veiligheid gefragmenteerd, dit wil zeggen verschillende afdelingen/staven houden zich met een deel bezig. Begin dit jaar (2008) heeft de arbeidsinspectie in het kader van de meerjaren strategie bij instellingen in de gehandicaptenzorg inspectie uitgevoerd op een aantal thema s die betrekking hebben op integrale veiligheid. Deze thema s zijn: - Agressie en geweld. - Aanpak van fysieke belasting. - Bescherming werknemers tegen biologische agentia. - Aanwezigheid van beleid op het gebied van bedrijfshulpverlening en het daadwerkelijk uitvoeren van ontruimingsoefeningen. Ook bij verschillende locaties van... zijn begin dit jaar (2008) door de arbeidsinspecteur inspecties uitgevoerd op bovengenoemde thema s. Op bijna alle thema s met uitzondering van de aanpak fysieke belasting heeft de inspecteur incidenten of overtredingen geconstateerd. Naar aanleiding van de constateringen van de arbeidsinspectie is het van belang dat de organisatie beleid ontwikkeld rond het thema veiligheid. Het onderdeel bedrijfshulpverlening wordt in dit beleidskader beschreven. De inspectie heeft bij inspectiebezoeken in de locaties geconstateerd dat medewerkers weliswaar zijn opgeleid tot bedrijfshulpverlener maar dat het ontbreekt aan het houden van ontruimingsoefeningen. Door het niet houden van oefeningen ontstaat een ongewenste situatie, omdat bij het oefenen pas vastgesteld kan worden of de genomen maatregelen toereikend zijn om snel en adequaat hulp te verlenen Huidige situatie bedrijfshulpverlening Indertijd is gekozen om middels een snelle actie de bedrijfshulpverlening opleiding breed te implementeren binnen de organisatie. Uitgangspunt is dat te alle tijde tenminste één bevoegde BHV- er op de locatie aanwezig moet zijn. Dit heeft tot gevolg dat in kleinschalige woonlocaties alle medewerkers een basis opleiding van twee dagen tot bedrijfshulpverlener volgen en iedere twee jaar een herhalingscursus van één dag. De personeelsfunctionaris en de locatiemanager monitoren de bedrijfshulpverlening opleidingen. Tegelijk is het, door onder andere het verloop van medewerkers, niet altijd mogelijk om op ieder moment een bedrijfshulpverlener op locatie te hebben. Uit gesprekken met betrokken functionarissen uit het primaire proces komen de onderstaande knelpunten/behoeften naar voren: - Een van de grootste knelpunten in de huidige wijze van opleiden tot bedrijfshulpverlener is dat deze arbeidsintensief in tijd is en gepaard gaat met hoge kosten, tegen laag rendement; - Het houden van ontruimingsoefeningen is verplicht, maar dit wordt onvoldoende in locaties gehouden; - Er is behoefte om een simpeler instrument RI&E in te zetten ter bepaling wat er daadwerkelijk organiek noodzakelijk is op het gebied van Bedrijfshulpverlening. - Er is behoefte aan afstemming en vastleggen van verantwoordelijkheden tussen centraal en decentraal niveau. Verantwoordelijk- en bevoegdheden zijn onvoldoende op elkaar afgestemd, door het verbeteren van de afstemming en de regie ontstaat er meer samenhang tussen zaken en onderwerpen. beleidskader BHV 3

4 - De taken, rollen ten aanzien van het beleid rondom BHV zijn onduidelijk, welke functionaris is waar verantwoordelijk voor. - Situaties op kleine locaties, ten aanzien van personele bezetting, behoeft aandacht. Kortom in de praktijk is gebleken dat het financieel en organisatorisch zeer moeilijk is om de bedrijfshulpverlening te kunnen realiseren. Door wijzigingen in Arbowet (2007) is er ruimte om opnieuw een afweging te maken ten aanzien van het opleiden van bedrijfshulpverleners. 3. Conclusie en adviezen Algemeen kan worden geconcludeerd dat in het onderwerp veiligheid bewustwording een belangrijke factor is, waardoor medewerkers tot op het operationele niveau hun taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden kennen en vooral ook nemen. Aangezien veiligheid overal op ingrijpt en in alle organisatie onderdelen naar voren komt is samenhang en integratie van belang. Wat nodig is, is sturing op de processen en het samenvoegen van de diverse onderwerpen met betrekking tot veiligheid. Doelen hiervan zijn; kostenbesparing, efficiëncy, betere dienstverlening naar het primaire proces, een veiliger werk- en woonomgeving. De dienstverlening van de organisatie is gericht op de cliënt dus ook integrale veiligheid moet als product op de cliënt gericht zijn. Op korte termijn stellen wij voor om de opleiding en herhalingstructuur van de bedrijfshulpverlening te herzien. Adviezen De onderstaande adviezen zijn geformuleerd naar aanleiding van de gesignaleerde knelpunten: - Maak managers integraal verantwoordelijk voor het hebben en handhaven van wetgeving op het gebied van de bedrijfshulpverlening - Zorg voor goede ondersteuning van de managers door ploegleider BHV te benoemen die als hoofdtaken heeft de coördinatie rondom de bedrijfshulpverlening ( ontruimingsoefeningen). - Maak een interne functionaris verantwoordelijk voor signalering, rapportering, ondersteuning en evaluatie van veiligheid; - Zorg voor een goede opleiding van medewerkers zodat de bedrijfshulpverlening optimaal gegarandeerd is. - Zorg voor een RI&E waarbij de uitkomsten simpeler vertaalt kunnen worden naar wat organiek noodzakelijk is voor de BHV organisatie op loactie Nieuw BHV beleid Het nieuwe BHV beleid is gebaseerd op de herziene Arbowet (2007). Belangrijke veranderingen in de wet ten aanzien van BHV zijn: - BHV is maatwerk; - De organisatie van de bedrijfshulpverlening moet worden opgesteld op basis van de uitkomst van de RI&E ( risico inventarisatie & evaluatie); - Werkgever en werknemer in overleg met de Ondernemingsraad bepalen het vaststellen van het BHV beleid; - Het alarmeren en samenwerken met hulpverleningsorganisaties is geen onderdeel meer van BHV. Belangrijk aandachtspunt voor het inrichten van de bedrijfshulpverlening is zorg op maat. Dit betekent onder andere dat met de uitkomsten van de RI&E bepaald wordt welke voorzieningen er noodzakelijk zijn. Op basis van de restrisico s kunnen bedrijfshulpverleners voor één of meer deeltaken worden opgeleid, bijvoorbeeld voor reanimatie of levensreddende handelingen. beleidskader BHV 4

5 De manier waarop de bedrijfshulpverlening is georganiseerd en de maatregelen die zijn getroffen moeten (schriftelijk) zijn vastgelegd en worden gecommuniceerd. Met bovenstaande uitgangspunten in het achterhoofd willen wij de organisatie voor de BHV op de onderstaande wijze invullen: - Manager is verantwoordelijk voor veiligheid; - Aanstellen van ploegleider(s) BHV voor het uitvoeren en evalueren van ontruimingsoefeningen; - Alle medewerkers krijgen ontruimingstaken en volgen een (korte) training in het ontruimen en het bestrijden van een beginnende brand. - Benoemen van veiligheidsfunctionaris, die wet- en regelgeving op het gebied van veiligheid kan monitoren en managers kan adviseren ten aanzien van het veiligheidbeleid en de ploegleiders BHV kan ondersteunen en adviseren bij hun taakuitvoering; 3.2. Ploegleider BHV per regio De ploegleider BHV krijgt de taak het mede organiseren en oefenen van medewerkers in het ontruimen van de locatie en het blussen van een beginnende brand. De taken zijn: - Het maken en het oefenen van een ontruimingsplan. - Het vastleggen en evalueren van de ontruimingsoefeningen. - Het bespreken van BHV- zaken op locatieniveau. In een latere fase kan het takenpakket van de ploegleider BHV worden uitgebreid met: - Het bijhouden en controleren van de noodverlichting, vluchtwegen, deuren en blussers etc. - Het maken en bijhouden van het ontruiming - en bedrijfshulpverleningsplan. De ploegleider heeft een gecertificeerde opleiding Basis Bedrijfshulpverlener en volgt daarnaast een aanvullende tweedaagse training tot ploegleider BHV bij een gecertificeerd instituut. De kosten van de opleiding tot ploegleider zijn 380,-- per cursist exclusief BTW. Om het jaar een herhalingscursus van één dag kosten per cursist 187,85 exclusief BTW. Voor de berekening van de inzet van de ploegleder BHV zijn wij uitgegaan dat iedere locatie 1 x per jaar een ontruimingsoefening houd. De organisatie heeft 800 locaties. Medewerkers krijgen 4 uur oefening en training per jaar, dit betekent voor de inzet van de ploegleider BHV 3200 uur op jaarbasis. Aanname dat er 12 regio s komen, er per regio 2 ploegleiders betekent dit in totaal 48 ploegleiders voor de gehele organisatie. beleidskader BHV 5

6 3.3. Basistraining voor alle medewerkers Veiligheid is de verantwoordelijkheid voor iedere medewerker dit betekent dat alle medewerkers verplicht zijn een basistraining volgen. Doel van de Basis Brand Training (BBT) is dat alle medewerkers kennis hebben van brandveiligheid en de eigen rol daarin en praktische vaardigheden hebben om te kunnen handelen in het geval van calamiteit of brand. Deze kennis en vaardigheden worden gekoppeld aan de praktijksituatie, in de vorm van 1x per jaar een ontruimingsoefening. Resultaat hiervan zal zijn dat er permanent een hogere veiligheid geboden kan worden aan de cliënten. De training combineert theorie en praktisch oefenen op locatie, de training is voor alle medewerkers verplicht en bestaat uit de volgende onderdelen: Preventie Repressie Nazorg Alarmapparatuur; Brandmeldinstallatie Ontruimingsplan Blussen en blusmiddelen, voorkomen en verspreiding, ontruiming Opvang Dit betekent dat medewerkers eenmalig een basistraining volgen, dit is een fysieke training op de locatie. Om het jaar volgen de medewerkers een herhalingstraining. De basistraining voor medewerkers kan incompagny worden gegeven, voordelen van incompagny cursus zijn lagere kosten, een grotere flexibiliteit bij het inroosteren van medewerkers. Het team opleiden heeft aangegeven dat ze organisatorisch zaken kunnen regelen zoals, administratie, monitoring en meedenken over cursusopzet en inhoud. Geadviseerd wordt om te investeren in een e-learning systeem (in ontwikkeling bij VGN). Waarbij de tijd voor het trainen van medewerkers effectief kan worden besteed aan het oefenen van vaardigheden. 3.4 Opleiden tot gecertificeerde bedrijfshulpverleners met deeltaken Afhankelijk van de uitkomsten van de RI&E met betrekking tot restrisico s in een locatie, zullen op een aantal locaties binnen de organisatie medewerkers een gecertificeerde opleiding tot basis bedrijfshulpverlener volgen. Cursusduur is 2 dagen. De cursus moet gegeven worden door een bevoegde instantie. De kosten per cursist bedragen ongeveer Met het hierboven geschetste BHV beleid denken wij een behoorlijke besparing te kunnen realiseren op de huidige wijze van opleiden van Bedrijfshulpverleners. Daarbij ontstaat een grotere flexibiliteit bij het inroosteren van medewerkers en kunnen wij een grotere continuïteit over de jaren garanderen. Op deze wijze kunnen wij de veiligheid van medewerkers en cliënten voldoende waarborgen. In het onderstaande schema is een vergelijking tussen het huidige beleid en opleiden van BHV en het nieuwe model. Het schema geeft de verschuiving aan in verantwoordelijkheden. beleidskader BHV 6

7 NIVEAU HUIDIGE MODEL NIEUW MODEL STRATEGISCH STAF P&O Vastgoedorganisatie Facilitair STUUR- EN WERKGROEP OP HET GEBIED VAN VEILIGHIED OF VELILIGHEIDSFUNCTIONARIS TACTISCH NIET INGEVULD LEIDINGGEVENDE VERANTWOORDELIJK VOOR COÖRDINATIE BHV OPERATIONEEL LEIDINGGEVENDE MEDEWERKERS VOLGEN EEN BASIS OPLEIDIING BHV PLOEGLEIDER BHV Instructeur voor Basistraining ALLE MEDEWERKERS TRAINING ONTRUIMEN EN BRAND Een aantal medewerkers volgen een certificeerde opleiding beleidskader BHV 7

8 4 FINANCIELE BEREKENING VERSCHILLENDE OPLEIDINGSMODELLEN Het uitgangspunt is het opleiden van bedrijfshulpverleners met een besparing ten opzichte van het huidige opleidingsmodel uitgevoerd wordt. In bijlage 1 zijn de kosten van de verschillende opleidingsmodellen uitgewerkt: - Huidige model van opleiden, gebaseerd op de gegevens uit Eduper (2007), dit zijn de medewerkers die in samenwerking met Ricas zijn opgeleid. - Huidig model additioneel, waarbij op basis van de gegevens van inkoop een ruwe schatting van de kosten is gemaakt van het aantal opgeleide medewerkers in de regio. - Nieuwe BHV beleid, incompagny opleiden van medewerkers (BHV) op locatie, waarbij twee opties mogelijk zijn, namelijk het werken met externe of interne instructeurs. Zie bijlage. Aanloop en investeringskosten Naast de directe opleidingskosten voor medewerkers, ploegleider BHV, zijn er investeringskosten, zoals aanschaf en onderhoud van E- learning systeem, implementatiekosten. De aanschaf van een e- learning systeem kan worden bekostigd uit de besparingen van het nieuwe BHV beleid. Eventueel aanstellen van een veiligheidsfunctionaris. beleidskader BHV 8

9 beleidskader BHV 9