Inhoud. e-zine van Stade Advies, Kwaliteit van samenleven. Nummer 2016 nummer november 2016

Transcriptie

1 e-zine van Stade Advies, Kwaliteit van samenleven Nummer 2016 nummer 7 24 november 2016 Inhoud 1. Welkom bij St@dium, het e-zine van Stade Advies Wooncongres 2016 over de nieuwe woningnood Handreiking prestatieafspraken is vernieuwd Handreiking voor het delen van woningen Onderzoek naar gelukkig oud worden in de stad Continuïteit zorg niet in gevaar door langer thuis wonen Voorkomen van sociale spanningen in de wijk Wijkteam moet huisarts eerst versieren Een op de negen kinderen heeft het thuis zwaar Gemeente is vaker verwijzer naar jeugdhulp Informatiepunt voor werken met de Omgevingswet Stade Advies zoekt nieuwe collega's St@dium, e-zine van Stade Advies Kwaliteit van samenleven Jaargang 2016 nr. 7 1/13

2 1. Welkom bij het e-zine van Stade Advies. Met dit e-zine brengen we u op de hoogte van belangrijke ontwikkelingen en wetenswaardigheden in de maatschappelijke sector en van onze mogelijkheden om u hierin bij te staan. Niet alle artikelen en nieuwsflitsen zullen op u, uw organisatie of uw functie van toepassing zijn. Toch zijn wij er van overtuigd dat u zeker steeds een aantal wetenswaardigheden of trends aantreft die voor u interessant zijn. TIP 1: Als een artikel-link in de mailversie van St@dium een foutmelding geeft kunt u het betreffende artikel ook via de webversie opvragen. TIP 2: Er is ook een pdf-bestand met alle artikelen, dat u eventueel kan gebruiken om te printen. Met dit e-zine brengen we u op de hoogte van belangrijke ontwikkelingen en wetenswaardigheden in de maatschappelijke sector en van onze mogelijkheden om u hierin bij te staan. Niet alle artikelen en nieuwsflitsen zullen op u, uw organisatie of uw functie van toepassing zijn. Toch zijn wij er van overtuigd dat u zeker steeds een aantal wetenswaardigheden of trends aantreft die voor u interessant zijn. St@dium verschijnt ongeveer een keer per maand. Omdat het in verband met de zomer al wat langer geleden is treft u hierbij een extra uitgebreide aflevering met veel nieuws en wetenswaardigheden. Natuurlijk stellen we het op prijs uw reactie te ontvangen. Heeft u ideeën, opmerkingen, suggesties of aanmerkingen? Mail deze naar de redactie. Dit kunt u doen via de knop 'Contact'. Het kan zijn dat u deze St@dium ontvangt zonder dat u zich hiervoor aangemeld heeft. Mocht u dit e-zine niet meer willen ontvangen, dan kunt u dit laten weten via de knop 'Aan- en afmelden'. Wilt u meer weten over onze diensten en producten, kijk dan ook op onze website Als u vragen heeft, dan kunt u vanzelfsprekend altijd contact met ons opnemen. Telefonisch zijn wij bereikbaar tijdens kantooruren op nummer (030) U kunt ook een e- mail sturen naar e-zine@stade.nl, dan nemen wij zo snel mogelijk contact met u op. Jaap van der Veen Redacteur Volg Stade Advies op Twitter St@dium, e-zine van Stade Advies Kwaliteit van samenleven Jaargang 2016 nr. 7 2/13

3 2. Wooncongres 2016 over de nieuwe woningnood Ruim 300 deelnemers kwamen op 11 oktober 2016 samen in de Haagse Hogeschool voor het jaarlijkse Platform31 OTB TU Delft Wooncongres. Thema van deze zevende editie was: De nieuwe woningnood? Na jaren van crisis lijkt de woningmarkt op plekken weer oververhit en is sprake van woningnood. De prognoses van de woningbehoefte lopen flink op, waarbij scenario s worden geschetst van een behoefte van 1 miljoen woningen. Maar waar moeten deze woningen komen? En hoe krijgen we dat voor elkaar? Meer informatie Op de website van Platform31 kunt u de presentaties en verslagen nalezen. St@dium, e-zine van Stade Advies Kwaliteit van samenleven Jaargang 2016 nr. 7 3/13

4 3. Handreiking prestatieafspraken is vernieuwd Er is een herziene versie van de Handreiking Prestatieafspraken: samenwerken volgens de Woningwet Op basis van de eerste ervaringen met het maken van prestatieafspraken tussen huurders, verhuurders en gemeenten heeft adviesbureau Companen de handreiking op een aantal punten aangepast. De handreiking is gemaakt in opdracht van het ministerie van BZK en in samenwerking met Aedes, VNG en Woonbond. Woonvisie tot verantwoording Gemeenten, woningcorporaties en huurdersorganisaties werken sinds de inwerkingtreding van de nieuwe Woningwet op een andere manier samen. Zij maken op gelijkwaardige basis afspraken over de volkshuisvestelijke opgave in hun gebied. Deze afspraken leggen zij vast in prestatieafspraken. De handreiking prestatieafspraken beschrijft het proces rondom het maken van de afspraken: van het opstellen van de gemeentelijke Woonvisie tot de verantwoording. Ook bevat de handreiking een aantal voorbeelden uit de praktijk. De nieuwe versie is aangepast op een aantal punten, waaronder de Woonvisie, het besluitvormingsproces bij gemeenten, geschillenbeslechting en verantwoording en verslaglegging. Bron: Aedes, 26 oktober 2016 e-zine van Stade Advies Kwaliteit van samenleven Jaargang 2016 nr. 7 4/13

5 4. Handreiking voor het delen van woningen Gemeenten, corporaties en andere verhuurders komen met vormen van woningdelen vaak op nog onbekend terrein en aarzelen soms om de stap te zetten. Het zou jammer zijn als daardoor kansen blijven liggen op een efficiëntere benutting van bestaande woningen. De VNG en Platform Opnieuw Thuis hebben een handreiking gemaakt met een overzicht van de gevolgen, mogelijkheden en eisen die gepaard gaan met het delen van woningen. De onderwerpen die aan de orde komen zijn: De relatie met de taakstelling van gemeenten volgens de Huisvestingswet De (contract)vormen die voor kunnen komen De gevolgen die er kunnen zijn voor het inkomen van de huurders en voor huurtoeslag De gevolgen voor de rechtspositie van de huurder De mogelijke belemmeringen in beleid en regelgeving De eisen die deze woonvorm aan de woning stelt (de hardware) De eisen die deze woonvorm aan verhuur, beheer en begeleiding stelt (de software) Tips over de sociale kant van woningdelen Tips over de communicatie met de omgeving Bron en downloaden: VNG, 14 november 2016 e-zine van Stade Advies Kwaliteit van samenleven Jaargang 2016 nr. 7 5/13

6 5. Onderzoek naar gelukkig oud worden in de stad Architectenbureau Heren5 deed onderzoek naar anticiperende senioren die in de stad wonen'. Deze senioren hebben de ambitie zelf te bepalen hoe ze oud willen worden. Wat zijn hun woonwensen en welke eisen stellen zij aan de buurt? Zij spraken met stadsveteranen en met deskundigen. Op tijd nadenken Er wonen in Amsterdam meer alleenstaanden dan in de rest van het land: 44% van de Amsterdamse 55-plussers is alleenwonend. Een steeds groter aantal stadsveteranen heeft geen kinderen en het aantal echtscheidingen neemt toe. Voor de groeiende groep alleenstaanden zijn vrienden en leeftijdgenoten van belang en een netwerk in de buurt. In Amsterdam wonen plussers en in 2040 is dit aantal gestegen naar De groep is divers, ook qua inkomen. Het enorme contrast zal doorwerken in de woonwensen. Onderzoeker Yvon Hoogendijk raadt senioren aan om op tijd na te denken over verhuizen. Door zelf op tijd het heft in eigen hand te nemen, ben jij degene die bepaalt hoe de nieuwe woning eruit ziet: waar en met wie je gaat wonen in de derde woonfase van het leven. Volgens Hoogendijk is veiligheid een belangrijk aspect voor senioren. Acht kansen om gelukkig oud te worden Opvallende uitkomst uit het onderzoek is dat ouderen liever wandelen dan fietsen en dan niet de kortste route nemen. Brede stoepen, ruimte om elkaar en overzichtelijke oversteekplaatsen te passeren is wenselijk. Het onderweg zijn is een tijdverdrijf geworden, aldus Liesker en Delisse. Verder blijkt dat stadsveteranen waarde hechten aan culturele activiteiten en aan voldoende sportfaciliteiten. Liesker en Delisse zien acht kansen om gelukkig oud te kunnen worden in de stad: 1. De stad wordt goed gebruikt door de stadveteraan, dus maak de stad goed beloopbar. 2. Er is geen doelgroep actiever dan stadsveteranen, dus zorg voor goede culturele voorzieningen. 3. Veiligheid is een ruimtelijke kans: stadsveteranen houden van hofjes. 4. De kracht van de grijze buurteconomie: benut deze want stadveteranen zetten graag hun levenservaring in. 5. Een gebouw met een aanleiding: zorg voor een plek die aanleiding geeft elkaar tegen te komen en contact te maken. 6. Stadsveteranen wonen graag gemixt. 7. Stadsveteranen wonen liever iets hoger. 8. Een seniorenwoning kan klein, maar een senior wil wel ruimte om zich heen. Bron: Kenniscentrum Wonen-Zorg, 11 oktober 2016 e-zine van Stade Advies Kwaliteit van samenleven Jaargang 2016 nr. 7 6/13

7 6. Continuïteit zorg niet in gevaar door langer thuis wonen In de Monitor Effecten langer thuis wonen onderzoekt de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) voor de tweede maal de gevolgen van extramuralisering. Het onderzoek richt zich met name op de financiële effecten voor zorgaanbieders. De NZa concludeert dat de continuïteit van de zorg niet in gevaar komt, ook al staan zorgorganisaties voor flinke veranderopdrachten (lees financiële tegenvallers). Inkomsten op het vastgoed nemen af en niet alle locaties kunnen blijven bestaan. Dat betekent in sommige gevallen verhuizen voor cliënten. Maar in alle regio s blijft de zorg gegarandeerd, stelt de NZa. De Monitor Effecten langer thuis wonen concentreert zich voornamelijk op de financiële problematiek voor zorgaanbieders als gevolg van extramuralisering. De scope van het onderzoek is dus kleiner dan de titel doet vermoeden. Huuropbrengst Een van de ervaren problemen is het verschil in huuropbrengst tussen Woningwet en NHC. Voormalige verzorgingshuizen brengen daardoor minder huur op en de zorginfrastructuur levert vaak onvoldoende inkomsten. Daarnaast krijgen zorgorganisaties te maken met het Woningwaarderingsstelsel bij het verhuren van appartementen en zijn herbestemmingsmogelijkheden vaak beperkt. Zorg gegarandeerd De NZa concludeert dat, gegeven de financiële posities van de onderzochte zorgorganisaties, alleen een tiental kleine zorgorganisaties een zodanig grote extramuraliseringsopgave en zwakke financiële positie hebben, dat zij hierdoor in de problemen komen. Deze aanbieders zijn verspreid over meerdere regio s en de NZa gaat ervan uit dat bij een faillissement van een aanbieder, de zorgvraag door andere aanbieders kan worden opgevangen. Daarmee zou de zorg in alle regio s voldoende gegarandeerd zijn. Bron en meer informatie: Kenniscentrum Wonen-Zorg, 26 oktober 2016 St@dium, e-zine van Stade Advies Kwaliteit van samenleven Jaargang 2016 nr. 7 7/13

8 7. Voorkomen van sociale spanningen in de wijk In 2016 organiseerden Platform31 en het CCV drie leerkringen over het onderwerp Sociale Spanningen in de Wijk. De dagen vonden plaats op locatie in wijken die te maken hebben gehad met verschillende sociale spanningen in de afgelopen jaren; Kanaleneiland (Utrecht), de Schilderswijk (Den Haag) en Katendrecht (Rotterdam). Onderdeel van elke leerkring was een rondwandeling door de wijk onder leiding van een professional uit de wijk. Deelnemers aan deze leerkringen waren werkzaam bij gemeenten, welzijnsorganisaties, woningcorporaties en politie. Tijdens de leerkringen spraken we over verschillende type spanningen tussen bewoners, tussen verschillende etnische groepen, tussen nieuwkomers en gevestigden, tussen jong en oud. We spraken met de deelnemers en experts over vragen als: Wie of wat is het cement van een wijk? Hoe kunnen we culturele verschillen tussen bewoners overbruggen? Hoe wordt het thuisgevoel van wijkbewoners bepaald? En hoe kun je een betrouwbaar signaleringsnetwerk creëren waarin snel duidelijk wordt wat de sentimenten zijn in de wijk, en waar zich mogelijk spanningen voor zouden kunnen doen? Daaruit kwamen 10 aanbevelingen om spanningen tussen verschillende bewonersgroepen in de wijk tegen te gaan. Aanbevelingen 1. Verdiep je in de geschiedenis van de wijk; welke spanningen hebben er eerder gespeeld? Tussen welke groepen? Wat is het DNA van de wijk? Zijn bewoners gewend aan nieuwkomers? 2. Breng bewoners met elkaar in contact en geef ze het gevoel van grip en vertrouwen dat ze invloed op hun wijk kunnen uitoefenen terug als ze dat zijn kwijtgeraakt. 3. Stimuleer dat bewoners elkaar leren kennen, het best op een informele manier. 4. Maak voor je signaleringsnetwerk in de wijk contacten met zelforganisaties, bewoners en sleutelfiguren uit de wijk. 5. Geef de verbindende professionals in de wijk (de wijkagent, de sleutelfiguur, de bewoner die zich als vrijwilliger voor zijn buurt wil inzetten, de huismeester) voldoende ruimte om zijn of haar verbindende rol goed in te vullen. Laat vrijwilligers en sleutelfiguren een verbindende rol vervullen maar overvraag hen niet. 6. Ben je als professional of beleidsmedewerker bewust wat je eigen opvattingen zijn en hoe deze gekleurd kunnen zijn door je eigen ervaringen en achtergrond. 7. Let erop dat gerichte subsidies voor specifieke groepen in de wijk ook het thuisgevoel van andere bewoners in de wijk onder druk kunnen zetten. 8. Een andere manier om spanningen te voorkomen is het afspreken van omgangsregels in een gebied waar potentieel spanningen kunnen ontstaan. In Kanaleneiland, Utrecht, heeft men dit bijvoorbeeld voor een speeltuin/plaats met de bewoners uit de buurt vastgelegd. Op deze plekken zijn ook mensen aangewezen als bemiddelaars. Zie de Vreedzame School en de Vreedzame Wijk. 9. Ook rondom de komst van verwarde personen in de wijk kunnen sociale spanningen ontstaan. Om dat te verminderen wordt in sommige gemeenten geprobeerd om via een netwerk mensen in een buurt te bundelen zoals het Key-ring project. 10. Een belangrijke aanbeveling die ook op nationaal niveau geldt, is dat we ons bewust moeten zijn van de mate waarin we etnisch labelen. Om sociale spanningen te voorkomen moeten we ook in ons taalgebruik het cement van de wijk vormen. Bron en meer informatie: Platform31, 15 november 2016 e-zine van Stade Advies Kwaliteit van samenleven Jaargang 2016 nr. 7 8/13

9 9. Wijkteam moet huisarts eerst versieren De huisarts is een essentiële partner voor het wijkteam. Goede samenwerking en afstemming moeten daarom vanzelfsprekend zijn. Maar is dat ook zo? Geert-Jan van Loenen, huisarts in Hengelo en bestuurslid van de Landelijke Huisartsen Vereniging: De verbinding tussen het medische en sociale domein wordt al jaren bepleit, maar het staat nog steeds in haar prilste jeugd. Alle begin is moeilijk. De huisarts is een essentiële partner voor het wijkteam. Goede samenwerking en afstemming moeten daarom vanzelfsprekend zijn. Maar is dat ook zo? Het wijkteam kan de huisarts helpen om zijn overvolle bord wat leger te krijgen. Aan de andere kant is de huisarts voor het wijkteam een waardevolle partner. De huisarts kan een informatiebron van onschatbare waarde zijn voor wijkteamleden. Natuurlijk heeft een huisarts te maken met een beroepsgeheim, maar daarbinnen is het toch mogelijk om veel informatie te delen. Als de patiënt hier maar toestemming voor geeft. Een wijkteam kan de huisarts het beste de kans bieden om vanuit expertise bij te dragen om de samenwerking tot stand te brengen. Van Loenen benadrukt dat het in dat kader altijd het beste is om binnen te komen via een patiënt. Wanneer je de huisarts belt om een afspraak te maken om jezelf als wijkteamlid voor te stellen, zal hij niet snel geneigd zijn je te ontvangen. Maar als je belt met een vraag over een van jouw cliënten die ook zijn patiënt is, heb je een goede ingang. Bron en verder lezen: Zorg en Welzijn, 3 november 2016 St@dium, e-zine van Stade Advies Kwaliteit van samenleven Jaargang 2016 nr. 7 9/13

10 9. Een op de negen kinderen heeft het thuis zwaar Meer dan 11 procent van de 11- en 12-jarigen heeft drie of meer ingrijpende ervaringen meegemaakt en heeft het moeilijk thuis. Dat blijkt uit onderzoek in opdracht van Augeo. Veel kinderen krijgen te maken met een scheiding, emotionele of lichamelijke verwaarlozing of mishandeling, psychische problemen of middelenmisbruik door hun ouders of geweld tussen hun ouders. Lichamelijke verwaarlozing gaat in 96 procent van de gevallen vergezeld van een andere ingrijpende ervaring; een scheiding in 50 procent van de gevallen. Bron: Nederlands Jeugdinstituut, 3 november 2016 St@dium, e-zine van Stade Advies Kwaliteit van samenleven Jaargang 2016 nr. 7 10/13

11 10. Gemeente is vaker verwijzer naar jeugdhulp Kinderen en jongeren die jeugdhulp nodig hebben, worden steeds meer via gemeenten verwezen. Het eerste halfjaar van 2016 gaat het om een kwart van de jeugdhulpcliënten, blijkt uit cijfers van het CBS. In de eerste helft van 2015 kwam nog maar 12 procent van de verwijzingen via de gemeente. Daaronder vallen kinderen en jongeren die bij de jeugdhulp terechtkomen via een gemeentelijk wijkteam, de school of de politie. Ook de verwijzing via een jeugdarts of gespecialiseerde arts is toegenomen, van 6,9 naar 12,5 procent. De huisarts verwijst nog altijd het meest naar de jeugdhulp, zo'n 40 procent van de cliënten. Bron: Nederlands Jeugdinstituut, 1 november 2016 St@dium, e-zine van Stade Advies Kwaliteit van samenleven Jaargang 2016 nr. 7 11/13

12 11. Informatiepunt voor werken met de Omgevingswet Hulp krijgen om met de Omgevingswet te werken is vanaf vandaag een stukje makkelijker geworden. Minister Schultz zette in aanwezigheid van bestuurders van VNG, IPO en Unie van Waterschappen een nieuwe release live van de website aandeslagmetdeomgevingswet.nl. Daarin zitten nieuwe functionaliteiten en meer informatie: nieuwe samenwerking tussen de helpdesk Bouwregelgeving, Bodem+, Helpdesk Water en InfoMil start van omvangrijke kennisbank Omgevingswet informatiepunt met uiteindelijk vragen per jaar (in topjaar) De website aandeslagmetdeomgevingswet.nl is het online kanaal van het programma Aan de slag met de Omgevingswet. Het programma is een samenwerkingsverband van gemeenten (VNG), provincies (IPO), waterschappen (UvW) en het Rijk. Informatiepunt Overheden creëren met de nieuwe functionaliteiten stapsgewijs met elkaar een informatiepunt waarop zij dienstverlening bieden voor mensen die gaan werken met de Omgevingswet. Dienstverlening voor iedereen die gaat leren werken met de Omgevingswet breidt zich zo stap voor stap uit. Nieuw is de mogelijkheid online vragen te stellen aan een informatiepunt (die in de drukste periode meer dan vragen per jaar zal beantwoorden), en een omvangrijke kennisbank over de wet- en regelgeving. De bedoeling is dat de website regelmatig releases krijgt, op basis van de behoefte die er leeft bij de gebruikers. Een grote volgende stap is direct telefonische bereikbaarheid voor de vraagafhandeling eind Bron: VNG, 10 november 2016 e-zine van Stade Advies Kwaliteit van samenleven Jaargang 2016 nr. 7 12/13

13 12. Stade Advies zoekt nieuwe collega's Wij zijn op korte termijn op zoek naar nieuwe collega s. We zoeken junioren, medioren en senioren op de terreinen van de volkshuisvesting & bewonersparticipatie, gebiedsontwikkeling & duurzaamheid, kwaliteit & rendement. Wij bieden een inspirerende en professionele werkomgeving van waaruit wij samen ondernemen. Wij kunnen kiezen uit een brede mix aan mogelijkheden om de samenwerking te formaliseren. Deze mogelijkheden lopen uiteen van een vaste aanstelling tot een afspraak op oproepbasis en van ingroeimogelijkheden richting partnerschap tot tijdelijke coöperatie rondom projecten. Als je interesse hebt, neem dan contact op met Erik Vermathen op telefoonnummer Adviseur Volkshuisvesting Op korte termijn zoeken wij specifiek een Ondernemende senior adviseur Volkshuisvesting. Heeft u belangstelling neem dan voor 5 december contact met ons op! Meer informatie St@dium, e-zine van Stade Advies Kwaliteit van samenleven Jaargang 2016 nr. 7 13/13