CBR JAARBOEK

Transcriptie

1 CBR JAARBOEK

2

3 CBR JAARBOEK Centrum voor Beroepsvervolmaking in de Rechten (ed.) Antwerpen Cambridge

4 CBR Jaarboek Centrum voor Beroepsvervolmaking in de Rechten (ed.) 2012 Antwerpen Cambridge ISBN D/2012/7849/61 NUR 820 Alle rechten voorbehouden. Behoudens uitdrukkelijk bij wet bepaalde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, op welke wijze ook, zonder de uitdrukkelijke voorafgaande toestemming van de uitgever.

5 VOORWOORD De zestiende jaargang van het CBR Jaarboek ligt voor u, met de verzamelde teksten van de referaten die tijdens het voorbije gerechtelijk/academisch jaar aan de deel ne mers van de CBR-studieavonden werden aangeboden. Het jaarboek vormt het sluitstuk van de doelstelling die het CBR zich van bij zijn ont staan, nu reeds 27 jaar geleden, voorop heeft gesteld: aan professionele beoefenaars van het recht de gelegenheid bieden om hun parate kennis te toetsen aan de actuele stand van wetgeving, rechtspraak en doctrine en hen op een praktijkgerichte wijze in hun beroepsuitoefening te ondersteunen. Het CBR heeft er steeds voor gezorgd dat de deelnemers aan de studieavonden naast een mondelinge toelichting, gebracht door de allerbeste specialisten in de materie, ook telkens over een zorgvuldig ge docu menteerde tekst konden beschik ken, die in de beginjaren nog niet in boekvorm werd uitgegeven, wat een verwijzing ernaar bemoeilijkte. Vanaf het 12de werkingsjaar (gerechtelijk/academisch jaar ) kwam daarin verandering en werden de teksten van de referaten gebundeld in een jaarboek. Niet zonder trots kan het CBR inmiddels reeds terugblikken op een reeks van ze stien jaarboeken waarin omzeggens alle deelgebieden van het recht aan bod ko men. In de loop van die 27 jaar namen niet minder dan rechtspractici aan de door het CBR ingerichte studieavonden deel. Dit aantal is geëxtrapoleerd uit de ge de tailleer de cijfer ge gevens die vanaf het gerechtelijk/academisch jaar nauw keurig door onze medewerkers wer den geregistreerd. Tijdens die laatste 17 jaar werden onze studieavonden exact door personen bijgewoond, hoofdzakelijk advocaten (67%), magistraten (21%), bedrijfsjuristen (4%) en academici (3%). Uiteraard maken ook de notarissen en gerechtsdeurwaarders deel uit van ons vast cliënteel, maar gezien de eerder beperkte omvang van hun respectieve korpsen, kan hun aanwezigheid op de studieavonden niet op een statis tisch rele vante wijze worden weergegeven. Het globale aantal deelnemers aan de CBR-studieavonden varieert van jaar tot jaar. Het jaar was een absoluut topjaar met niet minder dan v

6 Voorwoord inschrijvin gen (van wie ook effectief aanwezig). Het 12de werkings jaar ( ) was tot op heden het minst succesvol met slechts in schrijvingen (van wie slechts 555 effectief aanwezig). De laatste vijf jaar blijft het aantal in schrijvingen eerder constant op tot per jaar (van wie 750 tot ook effec tief aanwezig zijn). Het CBR-aanbod beperkt zich overigens niet tot de studieavonden: naast de zes studieavonden die jaarlijks worden aangeboden, richt het CBR immers ook work shops in, postacademische opleidingen en lessencycli. Ook het Antwerps Juristen congres, dat tijdens het voorbije jaar reeds aan zijn vijfde editie toe was, is een ini t ia tief van het CBR. Het Centrum voor Beroepsvervolmaking in de Rechten is een gezamenlijk initiatief van de Raad van de Orde van Advocaten te Antwerpen en de Faculteit Rechten aan de Universiteit Antwerpen, ontstaan tijdens het gerechtelijk/academisch jaar , terwijl in 2001 ook een structureel samenwerkingsverband met het Instituut voor Permanente Vorming van de Faculteit Rechtsgeleerd heid van de Universiteit Gent werd aangegaan. Het programma wordt sa men gesteld door een stuurgroep, waarin verschillende juridische beroepen verte gen woordigd zijn, en periodiek worden de resultaten door de raad van bestuur geë va lueerd. Het CBR-bestuur heeft steeds gestreefd naar een combinatie van uitstekende kwa li teit met betaalbaarheid. Een eenvoudige vergelijking met de bijscholingsmoge lijk he den die de commerciële markt aanbiedt, toont aan dat de inspanningen die op dat vlak door het CBR-bestuur worden geleverd, door geen enkele andere marktspeler worden geëvenaard. Het CBR-bestuur dankt alle medewerkers van het afge lopen jaar voor de inspannin gen die werden geleverd: de sprekers voor het vele werk dat zij aan de voorbereiding van hun referaten hebben besteed, de voor zitters voor de voortreffelijke wijze waarop zij de studieavond in goede banen heb ben geleid, de leden van de stuurgroep voor de evenwichtige keuze die zij hebben gemaakt in de veelheid van te behandelen onderwerpen, en de administratieve medewerkers voor het vele werk dat zij in alle stilte achter de schermen hebben verzet. Dirk Grootjans Stafhouder van de Orde van Advocaten te Antwerpen vi

7 INHOUD Voorwoord v Actualia verbintenissenrecht ( ) Aloïs Van Oevelen Hoofdstuk I. Inleiding Afbakening van het onderwerp Hoofdstuk II. De invloed van de wet van 6 april 2010 betreffende marktpraktijken en consumentenbescherming op het contractuele verbintenissenrecht Hoofdstuk III. De contractvrijheid Beperking door het verbod van rechtsmisbruik Hoofdstuk IV. Het vereiste van het gemeenschappelijke karakter van de dwaling Hoofdstuk V. De bindende derdenbeslissing Hoofdstuk VI. De oorzaak Hoofdstuk VII. Het vervagende onderscheid tussen rechtsregels van openbare orde en van dwingend recht en het daarop gebaseerde onderscheid tussen absolute en relatieve nietigheid Hoofdstuk VIII. De interpretatie te goeder trouw van overeenkomsten Hoofdstuk IX. Rechtsverwerking als bijzondere toepassing van rechtsmisbruik Hoofdstuk X. De imprevisieleer Hoofdstuk XI. De samenloop van contractuele en buitencontractuele aansprakelijkheid Hoofdstuk XII. Moratoire interest en het onderscheid tussen geldschulden en waardeschulden Hoofdstuk XIII. Het anatocisme Hoofdstuk XIV. De exceptie van niet-uitvoering Hoofdstuk XV. De ontbinding wegens wanprestatie Hoofdstuk XVI. De opzegging van een overeenkomst Hoofdstuk XVII. De pauliaanse vordering Hoofdstuk XVIII. Het derdenbeding Hoofdstuk XIX. Voorwaardelijke verbintenissen Hoofdstuk XX. Hoofdelijke verbintenissen en verbintenissen in solidum vii

8 Inhoud Hoofdstuk XXI. Overdracht van schuldvordering Hoofdstuk XXII. Tenietgaan van verbintenissen Recente ontwikkelingen in het beslag- en executierecht Stan Brijs en Charlotte De Muynck Hoofdstuk I. Inleiding afbakening onderwerp Hoofdstuk II. Centraal bestand van beslagberichten Hoofdstuk III. Minnelijke invordering Hoofdstuk IV. Bewarend beslag: voorwaarden Hoofdstuk V. Bewarend beslag: geldigheidsduur Hoofdstuk VI. Uitvoerbare titel Hoofdstuk VII. Onbeslagbaarheid Hoofdstuk VIII. Voorlopige tenuitvoerlegging Hoofdstuk IX. Kantonnement Hoofdstuk X. Dwangsom Hoofdstuk XI. Betekening bevel Hoofdstuk XII. Uitvoerend derdenbeslag Hoofdstuk XIII. Derdenbeslag: schuldenaarsverklaring Hoofdstuk XIV. Uitvoerend roerend beslag Hoofdstuk XV. Evenredige verdeling Hoofdstuk XVI. Uitvoerend onroerend beslag Hoofdstuk XVII. Rangregeling De rechtsplegingsvergoeding rechtgetrokken (?) Stefaan Voet Hoofdstuk I. Inleiding Hoofdstuk II. Rechtsplegingsvergoeding en juridische tweedelijnsbijstand. 121 Hoofdstuk III. Minimumvergoeding bij verstek, niet betwisten en uitstel van betaling Hoofdstuk IV. Het Openbaar Ministerie als procespartij in burgerlijke zaken steeds vrijgesteld van een rechtsplegingsvergoeding Hoofdstuk V. Afschaffing artikel 6 van de wet van 2 augustus Hoofdstuk VI. Geen rechtsplegingsvergoeding bij onbevoegdheid Hoofdstuk VII. De burgerrechtelijk aansprakelijke partij toegevoegd in artikel 162bis, tweede lid Sv Hoofdstuk VIII. Pluraliteit van vorderingen en procespartijen: één rechtsplegingsvergoeding per gerechtelijke band (lees: procesverhouding) Hoofdstuk IX. Conclusie viii

9 Inhoud Actualia vennootschapsrecht 2012 Herman Braeckmans Hoofdstuk I. Dagelijks bestuur in de NV Hoofdstuk II. De voorlopig bewindvoerder Hoofdstuk III. Individuele onderzoeks- en controlebevoegdheid van de aandeelhouder Hoofdstuk IV. Geschillenregeling Hoofdstuk V. Gerechtelijke ontbinding om wettige redenen Actualia bestuur, algemene vergadering, kapitaal en (overdracht van) aandelen Robby Houben Hoofdstuk I. Inleiding Hoofdstuk II. Het bestuur van de vennootschap Hoofdstuk III. De algemene vergadering Hoofdstuk IV. Kapitaal en (overdracht van) aandelen De rechter en de fiscaal administratieve sancties Michel Maus Hoofdstuk I. Inleiding Hoofdstuk II. De wettigheidstoets van de fiscale rechter Hoofdstuk III. De toetsing van de sanctie aan de beginselen van behoorlijk bestuur Hoofdstuk IV. De toetsing van de sanctie aan artikel 6 EVRM Hoofdstuk V. De toetsing van de sanctie aan artikel 1 van het Eerste Protocol bij het EVRM Hoofdstuk VI. Besluit De Salduz-wet van 13 augustus 2011 Joachim Meese Hoofdstuk I. Inleiding Hoofdstuk II. Een blik over de grenzen Hoofdstuk III. De totstandkoming van de Belgische Salduz-wet Hoofdstuk IV. Bespreking Hoofdstuk V. Besluit ix

10 Inhoud De Antigoonrechtspraak Philip Traest Hoofdstuk I. Inleiding Hoofdstuk II. Voorgeschiedenis Hoofdstuk III. Het Antigoon-arrest van 14 oktober Hoofdstuk IV. De verdere Antigoonrechtspraak Hoofdstuk V. Antigoon en het Europees Hof voor de Rechten van de Mens Hoofdstuk VI. Antigoon en het Grondwettelijk Hof Hoofdstuk VII. Antigoon en de onderzoeksgerechten Hoofdstuk VIII. Antigoon buiten het strafrecht Hoofdstuk IX. Rechtsvergelijking Hoofdstuk X. Antigoon en de wetgever Hoofdstuk XI. Besluit Drie jaar Wet Continuïteit Ondernemingen Over kleine en grote knelpunten en misverstanden Melissa Vanmeenen Hoofdstuk I. Inleiding Hoofdstuk II. Het succes van de WCO in cijfers Hoofdstuk III. Overzicht van de wets wijzigingen Hoofdstuk IV. Overzicht van enkele knelpunten binnen de WCO Afdeling V. Besluit x