Coöperatie Eno U.A. Jaarverslag 2014

Transcriptie

1 Coöperatie Eno U.A. Jaarverslag 2014

2 Inhoudsopgave 1. Verslag van de Raad van Commissarissen Verslag van de Raad van Bestuur Algemene informatie Toestand per balansdatum Ontwikkeling gedurende het boekjaar en resultaten Risicobeheersing Verantwoording Governance Principes De verwachte gang van zaken Jaarrekening Geconsolideerde balans per 31 december 2014 (voor resultaatbestemming) Geconsolideerde winst- en verliesrekening over Geconsolideerd kasstroomoverzicht Toelichting op de geconsolideerde jaarrekening Toelichting algemeen Toelichting op de geconsolideerde balans Toelichting op de geconsolideerde winst- en verliesrekening Enkelvoudige balans per 31 december 2014 (voor resultaatbestemming) Enkelvoudige winst- en verliesrekening over Toelichting op de enkelvoudige jaarrekening Toelichting algemeen Toelichting op de enkelvoudige balans Overige gegevens Statutaire bepalingen inzake het resultaat Bestemming van het resultaat Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

3 Verklaring betreffende de jaarrekening Verantwoordelijkheid van de Raad van Bestuur Verantwoordelijkheid van de accountant Oordeel Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen

4 1. Verslag van de Raad van Commissarissen Rol en samenstelling van de Raad van Commissarissen De Raad van Commissarissen houdt toezicht op het beleid van de raad van bestuur en op de algemene gang van zaken in de coöperatie en de met haar verbonden bedrijven. Verder vervult de Raad van Commissarissen de werkgeversrol en staat het bestuur met raad ter zijde. Om zijn taak goed te kunnen vervullen is de Raad van Commissarissen met zes personen breed samengesteld. Bij aanvang 2014 bestond de RVC uit vijf personen en was er een vacature. Conform het rooster van aftreden hebben zich in 2014 mutaties voorgedaan. Per 1 maart 2014 is de heer van Van der Linden en per 31 december 2014 is de heer Berkemeijer teruggetreden als commissaris vanwege einde zittingstermijn. We zijn hen beide veel dank verschuldigd voor hun inzet en betrokkenheid in de afgelopen 9 jaren. In 2014 heeft een wervingsprocedure voor twee nieuwe commissarissen gelopen. Dat heeft er in geresulteerd dat op 11 november 2014 in de personen van mevrouw Stellema en de heer Arnold twee kandidaten ter toetsing bij DNB zijn voorgedragen. DNB heeft het toetsingsproces in januari 2015 afgerond, waarna beide kandidaten in een extra bijeenkomst van de Ledenraad per 1 februari 2015 tot commissaris bij Eno benoemd zijn. De zittingstermijn van de heer Schepers eindigde per 31 december Hij is na toetsing door DNB per 1 januari 2015 herbenoemd als voorzitter van de Raad van Commissarissen. De commissarissen hebben gezamenlijk specialistische kennis van verzekeringen, zorg, financiën, sociaalpolitieke zaken en het besturen van organisaties. Zij volgen maatschappelijke ontwikkelingen op de voet. De opinievorming komt tot stand op basis van onafhankelijkheid en een kritische houding. Om aan onze toezichthoudende taak verdieping te geven zijn binnen de Raad van Commissarissen twee commissies samengesteld: - de audit & risk commissie; deze richt zich op de activiteiten, verslaglegging en beheersing van de financiële en operationele risico s, die uit de bedrijfsvoering voortvloeien. De externe accountant en compliance officer zijn directe gesprekspartners voor de audit & risk commissie, maar ook voor de Raad van Commissarissen als geheel. - de remuneratiecommissie; deze houdt zich bezig met de functionerings- en beoordelingsgesprekken en het beloningsbeleid van het Bestuur. De Raad van Commissarissen werkt volgens de governance principes en regelingen, zoals die door de brancheorganisatie voor zorgverzekeraars zijn vastgelegd en onderschrijft de principes en de wenselijkheid van transparantie in bestuur, het toezicht en het afleggen van verantwoordelijkheid daarover aan belanghebbenden. De totale honorering voor de Raad van Commissarissen over 2014 is ,-- geweest, exclusief 3.756,-- onkostenvergoedingen en exclusief ,-- BTW. Daarnaast heeft in 2014 nog een betaling plaatsgevonden die op 2013 betrekking had voor een honorering van 4.850,--, exclusief onkostenvergoedingen en exclusief 1.282,-- BTW. De genoemde bedragen zijn op hele euro s afgerond. Het aanwezigheidspercentage van de commissarissen bij de plenaire vergaderingen bedroeg in %. Daarnaast heeft een afvaardiging van de Raad van Commissarissen een bijeenkomst van de overlegvergaderingen van de ondernemingsraad met de bestuurder bijgewoond. Ook woont de Raad van Commissarissen alle vergaderingen van de ledenraad (4) bij. Onderwerpen 2014 In en over 2014 zijn veel onderwerpen de revue gepasseerd. Zonder een volledig en uitputtende opsomming te doen, zijn een aantal thema s duidelijk aan te geven. Met betrekking tot het onderdeel bestuur en organisatie is veel aandacht geweest voor het project E-Norm. Dit project betreft de vernieuwing van het ICT landschap. Ook aan het cultuurprogramma Eno ontwikkelt is aandacht besteed. Beide onderdelen hebben grote impact op de ontwikkeling van de medewerkers binnen Eno. Mede door het project E-Norm worden er nieuwe eisen aan medewerkers gesteld. Op de afdelingen Polis en 4

5 Declaratie zijn medewerkers in een zorgvuldig doorlopen proces met externe expertise getoetst aan deze nieuwe eisen. Dat heeft er toe geleid dat van een groep medewerkers afscheid is genomen, omdat zij niet aan de nieuwe eisen voldoen en daarvoor ook niet ontwikkelbaar bleken te zijn. De ontwikkeling van de veranderingen wordt met pulsemetingen gemonitord. De Raad van Commissarissen heeft zich overtuigd dat het beloningsbeleid binnen de daarvoor geldende kaders valt. In 2013 is met Zorgverzekeraars Nederland door een werkgroep van commissarissen de bezoldigingscode ontwikkeld. Deze regeling vloeit rechtstreeks voort uit de Wet Normering Topinkomens. Tot slot heeft de Raad van Commissarissen in nauwe samenspraak met de Ledenraad zeven kandidaten geworven voor de Ledenraad. Deze kandidaten zijn conform de procedures per 1 januari 2015 in de Ledenraad gekozen. Daarmee is invulling gegeven aan alle nog in 2014 openstaande vacatures en nieuwe vacatures per volgens het rooster van aftreden. Het thema beleid betreft onderwerpen zoals het strategisch plan Nieuw Perspectief, het jaarplan, het commercieel beleid, het zorginkoopbeleid, ICT, bedrijfsprocessen en risicobeleid. Ook is aandacht besteed aan onderwerpen als bedrijfscultuur en klanttevredenheid. Met name is de aandacht gericht op de realisatie van de doelstellingen, zowel inhoudelijk als financieel. Het thema financieel beleid verdient een aparte vermelding met onderwerpen als het jaarverslag (inclusief jaarrekening), de financiële resultaten, de beleggingen (incl. adviezen Beleggingsadviescommissie) en het vermogensbeheer. Het kapitaalbeleid 2014 is eind 2013 door de Raad van Commissarissen goedgekeurd en in maart 2014 door de ledenraadvergadering vastgesteld. Het kapitaalbeleid 2015 is eind 2014 door de Raad van Commissarissen goedgekeurd en is voor de ledenraadvergadering in maart 2015 ter vaststelling geagendeerd. Een ander belangrijk thema is toezicht met onderwerpen als contacten en samenwerking met De Nederlandsche Bank, NZa en de externe accountant. In dat kader is ook kennis genomen van uitkomsten van de thema onderzoeken van DNB. Een ander belangrijk thema is Solvency II. De invoering hiervan raakt de organisatie in al haar geledingen. De Raad van Commissarissen volgt de ontwikkelingen ter zake van dit onderwerp nauwgezet. De audit & risk commissie speelt hierbij een belangrijke rol. In 2014 is de keuze gemaakt dat PWC met ingang van het boekjaar 2015 de nieuwe accountant wordt. De keuze voor PWC is in de ledenraad vastgesteld. Verder is de Raad van Commissarissen ook nadrukkelijk met het eigen functioneren en de eigen ontwikkeling bezig geweest. Dit betreft onder meer de permanente educatie. In 2014 is een PE programma van PWC gevolgd. Daarnaast is in 2014 het functieprofiel voor de Raad van Commissarissen herzien en is de geschiktheidsmatrix voor de gehele Raad van Commissarissen besproken en vastgesteld. Zoals aangegeven heeft de Raad van Commissarissen twee voorbereidingscommissies, namelijk de audit & risk commissie en de remuneratiecommissie. Deze laatste commissie heeft de reguliere functioneringsgesprekken met de directie gevoerd. Verder is een nieuw beloningsbeleid voor de Raad van Commissarissen ontwikkeld. Deze is afgestemd op de kaders van de Wet Normering Topinkomens. De besproken onderwerpen zijn in de voltallige Raad van Commissarissen besproken. Het beloningsvoorstel voor de Raad van Commissarissen is door de ledenraad goedgekeurd en vastgesteld. De audit & risk commissie heeft vooral verdieping aangebracht in de onderwerpen, die financieel, compliance en risk georiënteerd zijn. Over deze onderwerpen heeft verslaglegging aan de voltallige Raad van Commissarissen plaatsgevonden. Onderwerpen die bij de audit & risk commissie in 2014 op de agenda hebben gestaan zijn onder meer: jaarrekening 2013, accountantsverslag 2013, managementletter KPMG, Audit Serviceplan KPMG 2014, de keuze voor een nieuwe accountant, de kwartaalrapportages met financiële en andere ken- en stuurgetallen, begroting 2015, beleggingen en vermogensbeheer, omzetting van de Beleggingsadviescommissie in de Beleggingscommissie, inclusief de personele vulling van deze commissie, Solvency II, inclusief de ORSA en Eigen Risico Beoordeling, de rapportage van de actuaris, het auditplan, de kwartaalrapportages compliance, risk & fraude, interne audit dienst, interne audits, de rapportages van de NZa (AWBZ en ZVW), het beleid op fraude 5

6 en medisch materiële controle en de contacten en toezichtthema s van en samenwerking met De Nederlandsche Bank. Tot slot De Raad van Commissarissen merkt op, dat de voortdurende dynamiek in de zorgsector - ook in 2014 een grote verantwoordelijkheid legt bij de organisatie. Dat heeft van alle medewerkers veel inzet, flexibiliteit en aanpassingsvermogen vereist. Dat de medewerkers met veel passie en loyaliteit hun bijdrage aan de ontwikkeling van ENO en daarmee aan het belang van de leden-verzekerden hebben geleverd verdient daarom een groot compliment. Deventer, 5 juni 2015 J. Schepers, Voorzitter Raad van Commissarissen 6

7 2. Verslag van de Raad van Bestuur 2.1 Algemene informatie Juridische structuur Coöperatie Eno U.A te Deventer op de Munsterstraat 7 maakt deel uit van de groep Eno. Van deze groep maakt naast Eno Zorgverzekeraar N.V.,., Eno Holding B.V., Eno Aanvullende Verzekeringen N.V., Salland Zorgkantoor B.V., Eno Zorg B.V., Eno Bewaar B.V., Pegasus Kennis B.V., Salland WMO+ B.V., Medipay B.V. en Stichting RegiZorg Nederland deel uit. De structuur is in onderstaand organogram doorgegeven. Stichting RegiZorg is niet opgenomen in het organogram aangezien het geen onderdeel uit maakt van de juridische entiteiten structuur van Eno. Aan het hoofd van de groep staat de Coöperatie Eno U.A. De coöperatie heeft een dochtermaatschappij Eno Holding B.V. Deze vennootschap houdt alle aandelen van de werkmaatschappijen en is ook bestuurder van de werkmaatschappijen. Eind 2014 heeft de groep Eno 181 medewerkers (fte) (2013: 175 fte) in dienst die de activiteiten van de groep uitvoeren. In Eno Zorgverzekeraar N.V. zijn de zorgverzekeringsactiviteiten ondergebracht. De activiteiten van het zorgkantoor zijn ondergebracht in Salland Zorgkantoor B.V. De activiteiten van de aanvullende verzekeringen worden uitgevoerd in Eno Aanvullende Verzekeringen N.V. De groep Eno wordt bestuurd door de Raad van Bestuur van de Coöperatie Eno. Op de groep wordt toezicht gehouden door de Raad van Commissarissen. De Raad van Bestuur en de Raad van Commissarissen leggen verantwoording aan de ledenraad van de Coöperatie Eno. Activiteiten en doelstelling en beleid De coöperatie heeft tot doelstelling om de belangen van haar leden te behartigen op het gebied van Zorgverzekeringen. Binnen de groep is Eno Zorgverzekeraar N.V. de zorgverzekeraar die valt onder de bepalingen van de Zorgverzekeringswet. Het merendeel van deze activiteiten wordt uitgevoerd in de regio Salland. Eno Aanvullende Verzekeringen N.V. voert de aanvullende verzekering uit, alleen voor verzekerden van Eno Zorgverzekeraar N.V. De aanvullende verzekering sluit aan op de verplichte verzekering van de Zorgverzekeringswet en omvat vergoedingen die niet zijn opgenomen in de basisverzekering. De belangrijkste 7

8 vergoedingen binnen de aanvullende verzekering zijn: tandheelkundige hulp, fysiotherapie, hulpmiddelen, alternatieve geneeswijze en buitenlanddekking. De activiteiten van Zorgkantoor Midden IJssel zijn opgenomen in Salland Zorgkantoor B.V. Zij is de uitvoerder van de algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ). De activiteiten worden uitgevoerd voor de regio Salland. Eno Zorg B.V. voert een tweetal activiteiten uit. In de rol van intermediair worden ziektekosten en reisverzekeringen verkocht. Voor de ziektekosten verzekeringen treedt De Goudse verzekeringen op als risicodrager, voor reisverzekeringen Allianz Global Assistance (voorheen Mondial Assistance). Eno Bewaar B.V. is de houder van de Eno beleggingspool. In deze vennootschap is een beleggingspool opgericht waarmee Eno Zorgverzekeraar N.V. met Eno Aanvullende verzekeringen N.V. voor gezamenlijke rekening belegt. Pegasus Kennis B.V. is de consultancy tak van Eno. In deze vennootschap worden consultancy activiteiten uitgevoerd op het gebied van implementatie van samenwerkingen tussen gemeenten en zorgverzekeraars. Salland WMO+ B.V. voert activiteiten uit voor gemeenten. Zij verzorgt de uitvoering van Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) voor diverse gemeenten. In Medipay B.V. en Stichting Regizorg worden geen activiteiten meer gevoerd. 2.2 Toestand per balansdatum Uit de balans blijkt dat Coöperatie Eno ultimo het boekjaar een financieel gezonde organisatie is. Coöperatie Eno heeft ultimo 2014 een eigen vermogen van 67,4 miljoen (2013: 61,7 miljoen). In 2014 is een positief resultaat behaald van 5,7 miljoen (2013: 2,7 miljoen). Hieronder staan enkele kerncijfers: Resultaat Resultaat technische rekening schadeverzekering Brutomarge Bedrijfskosten Beleggingsresultaat Schaderatio 84,0% 85,1% 8

9 Het technisch resultaat bedraagt 2,9 miljoen (2013: 1,2 miljoen). In het technisch resultaat is een beleggingsresultaat van 2,1 miljoen (2013: 1,0 miljoen) inbegrepen. Het totale beleggingsresultaat is 3,1 miljoen (2013 1,6 miljoen). 2.3 Ontwikkeling gedurende het boekjaar en resultaten Belangrijke gerealiseerde doelen 2014 Oplevering ICT-infrastructuur; Implementatie digitale poststromen, inclusief declaraties; Volledig nieuwe mijn-omgevingen voor alle labels; Nieuw werkgeversportaal HollandZorg; Nieuw functiehuis; Implementatie nieuwe klachtenapplicatie; Recordaantal verzekerden; Gezond financieel resultaat; Verdere professionalisering fraudebestrijding en materiële controle; Risicobewustzijn in de organisatie vergroot; Herbevestiging strategische koers; Realisatie functionele eenheid algemeen, functionele eenheid machtigingen en functionele eenheid klachten. Evenals vorige jaren blijven er onzekerheden met betrekking tot de bepaling van de financiële resultaten. Deze onzekerheden zijn onder paragraaf 2.4 Risicobeheersing en in de toelichting op de jaarrekening nader uiteengezet. In de jaarrekening is op een prudente wijze een inschatting gemaakt van de risico s. Gedurende 2014 heeft er definitieve afrekening plaatsgevonden met het Zorginstituut Nederland met betrekking tot het jaar 2005 en De technische voorziening bedraagt per 31 december miljoen (31 december miljoen). De daling wordt voornamelijk veroorzaakt door een verschuiving in het aantal verzekerden verdeeld naar label. Het Salland label had een lichte daling en Holland Zorg en Energiek een stijging in verzekerde aantallen. Eind 2014 zijn de ziekenhuisnota s 2013 bijna volledig betaald, maar blijven de declaraties GGZ 2013 en 2014 nog achter. Voor een aantal ziekenhuizen resteert ultimo 2014 een vordering over 2012 en 2013 door gemaakte plafondafspraken. Coöperatie Eno U.A. heeft het jaar 2014 afgesloten met een positief resultaat van 5,7 miljoen (2013 2,7 miljoen). Ten opzichte van 2013 is het resultaat met 3,0 miljoen gestegen. De resultaatsstijging is de resultante van een toegenomen resultaat op de zorgkosten, een hogere premietekortvoorziening en een stijging van de beheerskosten en beleggingsopbrengst. Deze effecten hebben geleid tot een technisch resultaat van 2.9 miljoen positief. Door een positief niettechnisch resultaat van 2,8 miljoen bedraagt het resultaat 5,7 miljoen positief. Maatschappelijke aspecten van ondernemen De overheveling van delen van de langdurige zorg naar de Zorgverzekeringswet (Zvw) vroeg in 2014 veel tijd van een aantal medewerkers. Lange tijd bleef onbekend hoe de nieuwe verdeling vanaf 1 januari 2015 er precies uit zou gaan zien. De groep mensen die zorg ontving via de AWBZ bestond uit een groot aantal subgroepen. Voor 9

10 elk van deze groepen betekende de herverdeling van zorg over Wmo, Zvw en Wlz iets anders. Verpleging en verzorging werd een nieuw onderdeel in de Zvw, af te nemen als zorg in natura (geleverd door een gecontracteerde zorgaanbieder) of als persoonsgebonden budget (pgb) op basis van een indicatie door de (nieuwe) wijkverpleegkundigen. In een vroeg stadium heeft Eno met gemeentes (Deventer, Voorst, Olst-Wijhe en Raalte) en zorgaanbieders in de regio Salland afgesproken om, binnen de rechtelijke kaders, nauw contact te hebben over het informeren van burgers/verzekerden/cliënten. Het doel was een goede transitie in de regio waarin passende zorg wordt verleend binnen de budgettaire kaders. Begin 2014 stelde Eno haar visie op de eerstelijnszorg vast. Ook die is tot stand gekomen in nauw overleg met de zorgaanbieders en met de Ledenraad van Eno. Met de maatschappelijke aspecten zijn ook milieuaspecten meegenomen. Beperkte premiestijging door goede zorginkoop en prudent financieel beleid Een aantal externe ontwikkelingen in 2014 had een premie-opdrijvend effect. Dat gold bijvoorbeeld voor de overheveling van delen van de AWBZ naar de Zvw. Zorgverzekeraars hebben nog geen ervaring met de nieuwe verstrekking verpleging en verzorging en de consumptie daarvan door verzekerden. Ook Eno reserveerde daarom een extra buffer om een onverwacht hoge schadelast te kunnen opvangen voor deze volledig risicodragende verstrekking. Per 1 januari 2015 zijn zorgverzekeraars bovendien volledig risicodragend voor de extramurale behandeling van zintuiglijke gehandicaptenzorg en voor de kosten van add-ons voor vrijwel alle dure geneesmiddelen. Ten slotte leidt de inwerkingtreding van Solvency 2, per 1 januari 2016, tot hogere solvabiliteitseisen. Deze verschillende ontwikkelingen vragen om extra financiële reserves. Aan de andere kant bespaarde Eno ook in 2014 op de inkoop van zorg (met name geneesmiddelen) en voerde Eno, net als in de jaren daarvoor, een prudent financieel beleid. Dit leidde ertoe dat Eno voor haar verzekerden de premiestijging per 2015 zeer beperkt kon houden. Productontwikkeling en verzekerdengroei Eno hanteert een multilabelstrategie, waarbij elk label zijn eigen toegevoegde waarde voor haar klanten heeft, met als bovenliggend doel versterking van de zorg in het kernwerkgebied van Eno. Om daar beter invulling aan te geven, ontwikkelde Eno in 2014 een nieuw label voor verzekerden buiten de kernregio: Salland ZorgDirect. Salland ZorgDirect biedt een goed gecontracteerd zorgaanbod (natura) tegen een scherpe prijs. Voor Salland Zorgverzekeringen is een separate basispolis ontwikkeld, die erin voorziet dat alleen inwoners van Overijssel en Gelderland zich bij Salland Zorgverzekeringen kunnen verzekeren. Daarmee kan Eno via dit label gerichter invulling geven aan de dienstverlening voor haar verzekerden in deze regio. Zo heeft Eno voor Salland Zorgverzekeringen voor 2015 in de regio een zorgaanbod van bijna 100 procent gecontracteerd. In het afgelopen jaar groeide het aantal verzekerden van de Eno-labels tot een recordhoogte. Twee factoren die de groei positief beïnvloedden zijn de instroom van HollandZorg-verzekerden tijdens het jaar en de positieve natuurlijke instroom van verzekerden in met name het label Energiek. De derde belangrijke factor zijn de positieve resultaten van de campagneperiode. De overall doelstelling van 5 procent groei werd in de overstapperiode 2014/2015 ruim gehaald. Wel zijn er duidelijke onderlinge verschillen in de groei-ontwikkeling. Zo blijkt het ene label beter in staat om klanten vast te houden of nieuwe klanten te trekken. Deze en andere analyses worden dan ook betrokken In de planvorming voor de campagneperiode 2015/

11 Investeren in medewerkers Onder de naam Eno Ontwikkelt startte Eno in 2013 met een organisatiebrede visie op personeelsontwikkeling op basis van vijf pijlers. In 2014 werd dit vervolgd onder de naam Eno Ontwikkelt verder. Belangrijke onderdelen hiervan zijn: Maandelijkse prestatiedialogen tussen twaalf medewerkers van verschillende afdelingen; Periodieke pulsemeting. Per afdeling wordt hiermee de perceptie van medewerkers over de voortgang van Eno Ontwikkelt verder gemeten; Eno Ontwikkelt verder is onderdeel van het introductieprogramma voor nieuwe medewerkers. De vernieuwde ICT, processen en werkzaamheden binnen Eno stellen nieuwe eisen aan medewerkers. Verschillende (groepen) medewerkers hebben assessments gedaan. Onder andere met behulp daarvan werden gesprekken gevoerd over ontwikkeltrajecten, doorstroom of uitstroom. Door het gewijzigde karakter van de werkzaamheden ontstonden ook nieuwe functies, die deels met bestaande en deels met nieuwe medewerkers zijn ingevuld. In nauwe afstemming met de Ondernemingsraad voerde Eno in 2014 een nieuw functiehuis in. Dit functiehuis sluit aan bij de gewijzigde functie-eisen in de organisatie. Project fraudebestrijding Eno heeft in 2014 volop geïnvesteerd in onderzoeken naar misbruik en oneigenlijk gebruik. Hiervoor is de onderzoekscapaciteit fors uitgebreid. Een van de projecten die gestart zijn is het onderzoek naar de toegekende budgetten PGB. Eind 2014 zijn de meeste onderzoeken afgerond, echter nog niet allemaal. Bij de onderzoeken zijn er tot op heden 55 fraudegevallen geconstateerd. Vernieuwing processen en ICT Het afgelopen jaar werkte Eno met volle kracht verder aan het bedrijfsprogramma E-Norm, gericht op het realiseren van een volledig nieuwe ICT-omgeving. E-Norm levert nu al een grote bijdrage aan de realisatie van de strategie. De nieuwe architectuur vraagt om het opnieuw bezien en beschrijven van werkprocessen en daarmee dikwijls tot nieuwe uitvoeringstaken in nieuwe functies voor medewerkers. In 2014 is de volledig nieuwe infrastructuur opgeleverd. De poststromen verlopen sinds april vrijwel volledig digitaal. Verder is een aantal nieuwe applicaties is in gebruik genomen, waaronder een CRM-pakket en een nieuwe klachtenapplicatie. Voldoen aan toezichtseisen Eno ontving begin 2014 een aanwijzing van de NZa om de uitvoering van de Zvw met betrekking tot: Gepast gebruik; Materiele controle en misbruik en oneigenlijk gebruik; Formele controles te verbeteren. Eno heeft, volgens afspraak, uiterlijk 1 juli 2014 een eindrapport opgeleverd aan de NZa waarin zij de opvolging van de verbeterpunten processen materiële controle en misbruik en oneigenlijk gebruik verantwoordt. Uiterlijk 1 oktober 2014 heeft Eno, eveneens volgens afspraak, de resultaten van het verbetertraject gepast gebruik opgeleverd. Eind 2014 oordeelde de NZa dat Eno bijna alle aanbevelingen voldoende heeft opgevolgd. In 2015 is aan de laatste aanbeveling voldaan. Dit betreft de personele uitbreiding van de afdeling zorgcontrol. 11

12 2.4 Risicobeheersing Algemeen Het gericht toepassen van risicomanagement ziet de Raad van Bestuur als een kritische succesfactor voor het bedrijven van een beheerste bedrijfsvoering. Hiermee biedt Eno zekerheid gericht op continuïteit, zowel op korte als op lange termijn, aan haar verzekerden en haar medewerkers. Ter bevordering van de beheerste bedrijfsvoering hanteert Eno het three lines of defence model waarbij de eerste lijn (de business) verantwoordelijk is voor het beheersen van risico s. De tweede lijn, Compliance & Risk, adviseert de eerste lijn bij het beheersen van risico s en heeft daarnaast een monitorende rol. De derde lijn betreft de Interne Audit Dienst welke de opzet, bestaan en werking van het risicomanagementsysteem toetst. Het risicobeheer- en controlesysteem is beschreven in het Eno risicomanagementbeleid, welke wordt goedgekeurd door de Raad van Bestuur en de Raad van Commissarissen. De Raad van Bestuur aanvaardt de volledige verantwoordelijkheid voor de opzet en werking van de Eno risicobeheer- en controlesystemen. Risicobereidheid Jaarlijks wordt de strategische risicobereidheid van Eno door de Raad van Bestuur en de Raad van Commissarissen vastgesteld. Het vaststellen van deze risicobereidheid vindt plaats aan de hand van een aantal categorieën waarbij rekening gehouden wordt met zowel harde (bijvoorbeeld kapitaalmanagement) als zachte aspecten (bijvoorbeeld gedrag en cultuur). In het algemeen wordt de risicobereidheid van Eno als relatief laag beschouwd. Deze houding acht Eno passend bij het karakter en de aard van de organisatie. De naleving van de risicobereidheid wordt periodiek gemonitord middels kritische risico indicatoren. Risicomanagement proces Eno hanteert een gestandaardiseerd risicomanagementproces. Dit proces is opgedeeld in een aantal stappen. 1. Strategie en risicobereidheid Het risicomanagement proces bij Eno start bij de stap waarbij jaarlijks of frequenter indien de omstandigheden verlangen, vanuit de bedrijfsstrategie en de geformuleerde doelstellingen, het risicobeleid inclusief de risicobereidheid wordt vastgesteld. 2. Risicoidentificatie en -analyse Op basis van de gekozen strategie en bijbehorende doelstellingen worden periodiek risico assessments georganiseerd met verschillende interne betrokkenen waaronder de Raad van Bestuur, managers, afdelingshoofden en andere medewerkers om risico s te identificeren en te analyseren. Het inventariseren van risico s vindt jaarlijks plaats, tenzij eerder gewenst is. Het analyseren van risico s vindt continu plaats. De analyse wordt uitgevoerd in termen van kans en impact, in deze fase wordt de bruto kans en impact van de risico s bepaald. 3. Risicobeheersing Nadat de risico s geanalyseerd zijn op bruto kans en impact, wordt een risicostrategie gekozen. In de meeste gevallen worden risico s beheerst, tenzij dit niet nodig geacht wordt en het bruto risico passend is binnen de risicobereidheid van Eno. Het beheersen van risico s vindt plaats middels het inzetten van beheersmaatregelen. Na het treffen van beheersmaatregelen resteren de netto risico s. Per netto risico wordt bepaald of deze binnen de risicobereidheid van Eno valt. Als dit niet het geval is worden additionele stappen gezet waardoor de kans op voordoen van een risico of de impact van een risico verder gemitigeerd wordt. 12

13 4. Monitoring & rapportage Sinds het derde kwartaal van 2014 wordt de effectiviteit van beheersmaatregelen periodiek (veelal per kwartaal) beoordeeld door de eigenaren van de beheersmaatregelen middels een monitoringtool. De leidinggevenden van de eigenaren van de beheersmaatregelen monitoren vervolgens deze beoordeling. Daarnaast toetst Compliance & Risk of het totale risicomanagementproces in voldoende mate doorlopen wordt, inclusief de toetsing van de beoordeling en monitoring van de beheersmaatregelen. Ieder kwartaal wordt ten behoeve van de Raad van Bestuur en het Audit & Risk Committee een integrale risicomanagement rapportage opgesteld waarin verslag gedaan wordt van de beheersing van de risico s. Risico s per niveau Eno past het gestandaardiseerde risicomanagementproces toe op een drietal niveaus. Strategische risico s De strategische risico s worden geïnventariseerd op basis van de organisatiebrede strategie van Eno. De huidige governance structuur (de Raad van Commissarissen, de Raad van Bestuur en het managementteam) waarborgt dat de strategische risico s worden bewaakt. Waar nodig worden beheersmaatregelen benoemd, welke periodiek worden bewaakt. Naast de kwartaalrapportages rapporteert Compliance & Risk twee keer per jaar aan de Raad van Commissarissen omtrent de voortgang van de risicomanagement vraagstukken. Tactische risico s De Raad van Bestuur en het managementteam zijn verantwoordelijk voor de inventarisatie van tactische risico s. Per afdeling worden jaarlijks risico-inventarisaties gemaakt, waarna beheersmaatregelen worden geïmplementeerd en bewaakt. De bewaking van de beheersmaatregelen wordt per kwartaal gerapporteerd aan het Audit & Risk Committee en de Raad van Bestuur. Operationele risico s Eno brengt jaarlijks per proces in kaart welke risico s een rol kunnen spelen. De key risks worden voorzien van beheersmaatregelen en hierop vindt tevens dossiervorming plaats. De handmatige controles zullen zoveel mogelijk in de komende jaren worden vervangen door systeemcontroles, waardoor de controlecyclus efficiënter zal verlopen. In het kader van het E-norm programma wordt 2015 primair gezien als overgangsjaar voor de nieuwe ICT omgeving. In deze nieuwe ICT omgeving wordt zoveel mogelijk gesteund op application controls. Tevens gaan in de nieuwe ICT omgeving rechtsmatigheidscontroles op het declaratieverkeer zo veel mogelijk automatisch verlopen. Naast de hiervoor genoemde niveaus worden risico s geïnventariseerd en geanalyseerd bij diverse interne projecten en aanverwante aandachtsgebieden zoals vermogensbeheer en business continuity management. Zo is in 2014 is het business contuinity management beleidsplan herijkt en zijn maatregelen getroffen op basis van een business impact analyse en een business contuinity management risicoanalyse. Risicocategorieën Hieronder worden de voor Eno belangrijkste risicocategorieën omschreven: Matching en renterisico Voor Eno betreft het matching-/renterisico voornamelijk het risico dat er ontoereikende afstemming is tussen rentegevoelige activa en passiva op het gebied van rentelooptijden en rentevoet. Dit risico wordt primair beheerst door de duration in de portefeuille zo goed mogelijk te matchen met de duration van de verplichtingen. Tevens wordt het liquiditeitsrisico, waarbij liquiditeitstekorten kunnen optreden als gevolg van het onvoldoende op elkaar afgestemd zijn van de timing en de omvang van inkomende en uitgaande kasstromen, beheerst door de inzet van 13

14 de strategische beleggingsmix en actieve monitoring van kasstromen. Het vermogensbeheer is daarnaast uitbesteed aan een externe vermogensbeheerder. Marktrisico Het marktrisico betreft het risico als gevolg van het blootstaan aan wijzigingen in marktprijzen van verhandelbare financiële instrumenten. Eno heeft in 2014 een strategisch beleggingsplan opgesteld waarin tevens de strategische beleggingsmix van Eno beschreven is. Deze strategische beleggingsmix mitigeert de financiële impact van dit risico tot een beperkt niveau. Eno heeft in 2014 een nieuw beleggingsbeleid opgesteld. In het beleggingsstatuut staan de kaders beschreven waarbinnen de Raad van Bestuur het mandaat heeft om te handelen. Risicovolle c.q. speculatieve beleggingen worden vermeden. Er werd in 2014 belegd in onroerend goed, aandelen, obligaties en liquiditeiten. Het onroerend goed betreft het eigen pand. Eno houdt conform haar beleid geen derivaten aan. De Compliance & Risk Officer heeft formeel zitting in de beleggingscommissie welke Eno adviseert over het te voeren beleggingsbeleid. Het beleggingsbeleid van Eno is relatief risicomijdend. Het grootste deel van het belegd vermogen is belegd in (staats-)obligaties en een klein deel in aandelen en deposito s. Kredietrisico Het krediet risico betreft het risico dat een tegenpartij contractuele of andere verplichtingen niet kan nakomen. Om het kredietrisico op de uitstaande liquide middelen en beleggingen zo veel mogelijk te beperken heeft Eno haar liquide middelen en beleggingen in 2014 zoveel mogelijk gespreid. Het debiteurenrisico van de basisverzekering is gemitigeerd door de wanbetalersregeling van de Zorgverzekeringswet. Verzekeringstechnisch risico Eno is primair een zorgverzekeraar en richt zich voornamelijk op eigen zorggerelateerde producten als zorgverzekeringen. Het verzekeringsrisico voor Eno wordt beperkt doordat de inkomsten uit het landelijke budget op basis van risicoverevening, verevening, nacalculatie-effecten en effect bandbreedteregeling toegekend worden aan de zorgverzekeraars. Het resterende risico wordt beperkt door maatregelen op het gebied van schadelastbeheersing en aanpassingen met betrekking tot de premie. Omgevingsrisico Binnen de categorie omgevingsrisico is voor Eno voornamelijk het politieke risico relevant. Eno opereert in een branche waar politiek invloeden zichtbaar aanwezig zijn. Voorbeelden van dergelijke risico s betreffen de onzekerheden met betrekking tot de overheveling van de AWBZ naar voornamelijk de WLZ, WMO en zvw en de mogelijke herindeling van de zorgkantoor regio s waardoor de continuïteit van Salland Zorgkantoor B.V in het geding kan komen. Eno mitigeert dit risico door continu de politieke besluitvorming en de daarmee samenhangende wijzigingen in wet- en regelgeving nauwgezet te volgen en haar beleid en organisatie daarop tijdig aan te passen. Tevens wordt dit risico gemitigeerd door in ZN en VRZ verband de politieke besluitvorming proactief te volgen, en actief de discussie te zoeken met betrekking tot eventuele aanpassingen in bijvoorbeeld het risicovereveningsysteem. Operationeel risico Het operationeel risico betreft het risico als gevolg van verliezen als gevolg van niet toereikende of falende interne processen door mensen, systemen en/of externe gebeurtenissen. Dergelijke risico s worden op verschillende manieren beheerst zoals de inzet van adequate systemen, kwalitatief hoogwaardig personeel en het efficiënt inrichten van de bedrijfsprocessen. De omgevingsrisico s zoals hiervoor beschreven hebben directe gevolgen met betrekking tot de operationele bedrijfsvoering van Eno als groep. Werknemers van Salland 14

15 Zorgkantoor B.V. staan bijvoorbeeld onder contract bij Eno Zorgverzekeraar N.V. waardoor gevolgen met betrekking tot de inzet van personeel voor rekening zijn van Eno Zorgverzekeraar N.V. Financieel risico Salland Zorgkantoor B.V. loopt als uitvoerder van de AWBZ een aantal financiële risico s. Hierbij kan gedacht worden aan financiële risico s die gelopen worden als gevolg van budgetoverschrijding van beheerskosten. Uiteindelijk zijn dergelijke risico s tevens voor rekening van de Eno groep aangezien Salland Zorgkantoor B.V ondergebracht is bij de Coöperatie Eno U.A. Dergelijke risico s worden, onder andere, beheerst door het invoeren van diverse (interne) controles, het sturen op adequate managementinformatie en het maken van duidelijke planningsafspraken. Liquiditeitsrisico s worden voornamelijk beheerst door de actieve monitoring van inkomende en uitgaande kasstromen. Financiële risico s die gekoppeld zijn aan de uitvoering van de AWBZ zijn, mits Eno voldoet aan de wettelijke vereisten die van toepassing van bij de uitvoering van de AWBZ, voor rekening van Zorginstituut Nederland. Een voorbeeld hiervan betreft de uitbetaling van vergoedingen aan budgethouders die beschikken over een onjuiste indicatiestelling en die door Eno niet teruggevorderd kunnen worden. Een ander belangrijk financieel risico betreft het risico dat gelopen wordt wanneer er niet voldoende voldaan wordt aan wet- en regelgeving zoals de prestatie-indicatoren van de NZa. Een onvoldoende beoordeling van een prestatie-indicator kan leiden tot boetes en uiteindelijk kan de concessie van het Zorgkantoor in het geding komen. Veranderingen in wet- en regelgeving worden actief gemonitord binnen de Eno. IT- en uitbestedingsrisico Het ICT beheer van Eno is uitbesteed aan hosting partner Vancis. Deze hosting partner is gecertificeerd naar de Code voor Informatiebeveiliging. IT risico s worden beheerst door de inzet van diverse maatregelen en procedures op, onder andere, het gebied van testen, fysieke en logische toegangsbeveiliging, dataencryptie en conversie van bestanden. Tevens heeft Eno in 2014 een IT Control Framework opgezet en wordt een informatiebeveiligingsbeleid geïmplementeerd ter beheersing van de IT risico s. Daarnaast vinden uitbestedingen plaats met betrekking tot, onder andere, de inkoop van zorg, de digitalisering en verwerking van inkomende poststromen, de verzending van uitgaande post en het vermogensbeheer. Uitbestedingsrisico s worden beheerst door het gebruik van, onder andere, risicoanalyses, heldere contracten, het monitoren van de SLA afspraken en continue afstemming met de externe partners. Kritische uitbestedingen moeten voldoen aan de eisen zoals beschreven in het in 2014 aangepaste Eno uitbestedingsbeleid. De uitbestede partners worden door Eno periodiek hierop getoetst. Integriteitsrisico Het integriteitsrisico betreft het risico dat de integriteit van Eno negatief wordt beïnvloed door niet integere of, onethische gedragingen in relatie tot vigerende wet- en regelgeving en de door Eno zelf opgestelde (gedrags-) normen. Eno beheerst dit risico op verschillende manieren. Een belangrijke waarborg met betrekking tot dit risico betreft de integere bedrijfscultuur van Eno. Eno heeft in 2014 aan de hand van het programma Eno ontwikkelt gerichte stappen gezet richting de gewenste bedrijfscultuur waarbinnen veel aandacht uitgegaan is naar gedrag en houding van medewerkers. Daarnaast ondertekenen nieuwe medewerkers bij indiensttreding de Eno gedragscode en worden nieuwe en bestaande medewerkers (periodiek) gescreend op betrouwbaarheid. Juridisch risico Juridische risico s bij Eno kunnen voornamelijk optreden wanneer Eno niet voldoet aan wet- en regeling en/of wanneer contractuele bepalingen niet correct gedocumenteerd zijn. Nieuwe wet- en regelgeving wordt bij Eno 15

16 geïnventariseerd en geanalyseerd door het impactteam wet- en regelgeving en door Juridische Zaken. Vervolgens ziet Compliance & Risk toe op de naleving van deze wet- en regelgeving. Belangrijke wet- en regelgeving in deze is bijvoorbeeld: de Zorgverzekeringswet, de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten, de Wet marktwerking gezondheidszorg, de Wet op het Financieel Toezicht en de Wet bescherming persoonsgegevens. Solvency II In 2014 heeft Eno substantiële stappen gemaakt in de verdere implementatie van Solvency II. De richtlijnen met betrekking tot pilaar 1 en pilaar 2 zijn inmiddels volledig geïmplementeerd. In 2015 worden de resterende stappen met betrekking tot pilaar 3 verder geïmplementeerd. Eno maakt bij de beheersing van haar risico s een zorgvuldige afweging tussen het wel of niet invoeren van beheermaatregelen. Deze keuze wordt primair gebaseerd op basis van de risicobereidheid van Eno. De mogelijke impact van de belangrijkste risico s is tevens gekoppeld aan de financiële buffers die Eno aanhoudt in het kader van Solvency II. Eno hanteert hiertoe een solvabiliteitsratio (SCR) van minimaal 120%. De hoogte van de solvabiliteitsratio is bepaald op basis van de risico s die Eno loopt in haar bedrijfsvoering en wordt door de Raad van Bestuur passend geacht bij het huidige en gewenste risicoprofiel van Eno. In 2014 heeft Eno een Eigen Risico Beoordeling (ERB) uitgevoerd. De ERB is een equivalent van de Own Risk and Solvency Assessment (ORSA). Op basis van het voordoen van de meest kritische strategische risico s zijn diverse (stress) scenario s opgesteld. Vervolgens is de financiële impact van deze scenario s getoetst. De volgende strategische risico s dienden als een belangrijke basis voor het bepalen van de ERB scenario s: - Toenemende beheerskosten - Explosieve groei van zorgkosten - Hoge groei of afname aantal verzekerden - Aanpassingen in wet- en regelgeving - Waardedalingen beleggingen - Kwetsbaarheid ICT systemen De ERB heeft geleid tot nieuwe inzichten en een bevestiging van de gekozen strategie. Naast het jaarlijks uitvoeren van deze ERB heeft Eno ORSA triggerlimieten opgesteld. Deze worden ieder kwartaal gemonitord. Als een triggerlimiet overschreden wordt, wordt overwogen een nieuwe ORSA uit te voeren. Op deze manier wordt het risicoprofiel van Eno gemonitord en krijgt de ORSA een continu karakter. Risicocultuur en bewustzijn Eno is ervan overtuigd dat een effectief risicomanagementsysteem het beste tot zijn recht komt als de medewerkers voldoende risicobewust zijn. In 2014 heeft Eno gerichte stappen gezet om het risicobewustzijn van de medewerkers de verhogen. Zo is er een monitoringtooling geïmplementeerd waardoor de effectiviteit van de beheersmaatregelen periodiek beoordeeld worden door de medewerkers. Het periodiek beoordelen van beheersmaatregelen werkt zichtbaar bewustzijns verhogend. Tevens zijn er risicobewustzijn sessies georganiseerd. Deelnemers hebben deelgenomen aan een risicomanagement simulatiegame en verschillende vervolgsessies waarbij interactief gesproken is over risicomanagement in zijn algemeenheid en de toepassing hiervan bij Eno. Informatie en communicatie De communicatie van financiële en managementinformatie vindt plaats volgens vaste richtlijnen. Eno zet hiervoor mondelinge en schriftelijke communicatiemiddelen in. Maandelijks vinden business reviews plaats van de Raad van Bestuur met de managers. Dit houdt een maandelijks bilateraal overleg in en een rapportage per kwartaal. 16

17 Recapitulatie van onzekerheden Met betrekking tot de jaarrekening 2014 kunnen de onzekerheden als volgt worden samengevat: de Hoge Kosten Compensatie somatische zorg 2012 en de Hoge kosten Compensatie GGZ 2012 t/m 2014 zijn nog niet afgerekend; er vindt nog macronacalculatie plaats van de kosten over 2011 en flankerend beleid over 2012, 2013 en 2014; de bijdrage van het Zorginstituut Nederland over de jaren 2011 t/m 2014 wordt nog gedeeltelijk nagecalculeerd; de definitieve verhouding tussen de vaste en variabele kosten van ziekenhuiszorg moet over 2013 en 2014 nog bepaald worden; het budget eigen risico 2014 is nog niet definitief vastgesteld; de inschatting van de kosten GGZ 2013 en 2014 wordt bemoeilijkt vanwege het ontbreken van belangrijke spiegelinformatie; er vindt nog materiele controle plaats op declaraties van zorgaanbieders. Hieruit kan nog vermindering van de schadelast volgen wat kan leiden tot een verlaging van de kosten die in de risicoverevening worden gebracht. De hoogte hiervan is onzeker. De uitkomsten van de zelfonderzoeken MSZ en GGZ moeten nog worden bepaald. Voor 2015 wordt een negatief resultaat verwacht. 17

18 2.5 Verantwoording Governance Principes Coöperatie Eno onderschrijft de regulering zoals opgenomen in de Governance Code van het verbond van Verzekeraars zoals die geldt voor Eno Zorgverzekeraar N.V. en Eno Aanvullende Verzekeringen N.V. Hierin zijn gedragsregels opgenomen over de volgende onderwerpen. 1. Raad van Commissarissen a. Samenstelling en deskundigheid b. Taak en werkwijze 2. Raad van Bestuur a. Samenstelling en deskundigheid b. Taak en werkwijze 3. Risicomanagement 4. Audit 5. Beloningsbeleid Onderstaand wordt per onderdeel toegelicht in hoeverre de groep Eno voldoet aan de code en welke punten zij een eigen invulling geeft aan de code. Voor de volledige naleving van de code verwijzen wij naar onze website. 1. Raad van Commissarissen a. Samenstelling en deskundigheid Eno voldoet aan dit onderdeel van de code. Bij toekomstige wijzigingen in de samenstelling van de Raad van Commissarissen wordt een evenredige verdeling man / vrouw meegewogen. Er is een programma van permanente educatie voor de leden van de Raad van Commissarissen opgesteld. Daarnaast zijn er in 2014 een aantal bijeenkomsten georganiseerd met betrekking tot de deskundigheidsmatrix conform eisen DNB. Hierbij is aandacht besteedt aan de deskundigheid van de commissarissen met betrekking tot de toezichthoudende rol binnen een zorgverzekeraar. Ook hebben de commissarissen individueel gewerkt aan de verdieping van hun deskundigheid. De volgende personen maken per deel uit van de Raad van Commissarissen: J. Schepers, voorzitter en hernoemd tot en met J.N. Berkemeijer, vice-voorzitter en aftredend per J. Dijkstra, lid en benoemd tot en met N.W. de Boer, lid en herbenoemd per b. Taak en werkwijze Eno Zorgverzekeraar N.V. voldoet op dit onderdeel aan de code. In 2014 is het onderdeel risicomanagement besproken in de vergaderingen van het Audit & Risk Committee. 2. Raad van Bestuur a. Samenstelling en deskundigheid Eno voldoet aan dit onderdeel van de code. Bij toekomstige wijzigingen in de samenstelling van de raad van bestuur wordt een evenredige verdeling man / vrouw meegewogen. Er is een programma van permanente educatie voor de Raad van Bestuur en het management team opgesteld. Daarnaast zijn er in 2014 een aantal kennis sessies georganiseerd waarbij aandacht is gegeven aan de deskundigheid van de Raad van Bestuur en 18

19 het management team met betrekking tot de impact van Solvency II en financiering van de zorg. Ook hebben de Raad van Bestuursleden individueel gewerkt aan de verdieping van hun deskundigheid. De volgende personen maken per deel uit van de raad van bestuur: F. Blankers, algemeen directeur en benoemd voor onbepaalde tijd E.L. Hooiveld, financieel directeur en benoemd voor onbepaalde tijd b. Taak en werkwijze Eno Zorgverzekeraar N.V. voldoet op dit onderdeel volledig. 3. Risicomanagement Eno voldoet op dit onderdeel volledig aan de code. De Audit Committee is uitgebreid met taken m.b.t. risicomanagement en fungeert inmiddels als Audit & Risk Committee. De risicobereidheid is vastgesteld en wordt verder vertaald naar operationele aspecten. 4. Audit Eno voldoet aan de code. Met ingang van 2012 is de interne audit dienst gestart met haar werkzaamheden. 5. Beloningsbeleid Vanaf 1 januari 2015 is voor financiële ondernemingen de Wet beloningsbeleid financiële ondernemingen (Wbfo) van toepassing. De Wbfo geldt voor iedereen die werkt onder verantwoordelijkheid van Nederlandse financiële ondernemingen, dochters van Nederlandse financiële ondernemingen en ondernemingen die tot een groep met een moeder in Nederland behoren, waarbij die groep hoofdzakelijk actief is in de financiële sector. Ook Eno. valt onder deze nieuwe wetgeving. Eno. kent geen variabele beloning voor raad van bestuur, het managementteam en voor sleutelfunctionarissen in het kader van Solvency II. Voor overige medewerkers (natuurlijke personen) kent Eno een beloningssystematiek waarbij, afhankelijk van beoordelingsscore en relatieve salarispositie, een verdeling van de salarisverhoging plaatsvindt over een structurele component en een eenmalige component. 2.6 De verwachte gang van zaken Perspectief op 2015 Op dit moment ligt er in de Kamer een uitgebreid pakket aan maatregelen als alternatief voor de in december 2014 gesneuvelde Zorgwet. De Kamerbrief Kwaliteit loont beschrijft voorstellen gericht op bevordering van inkoop op kwaliteit, het verder organiseren en formaliseren van verzekerdeninvloed en het bevorderen van transparantie. Eno volgt het publieke en politieke debat over deze maatregelen actief en beziet deze in het licht van haar visie, missie en strategie. In 2015 staan bij Eno onder andere de volgende onderwerpen centraal: Volledige implementatie E-Norm en de daarbij horende investeringen; Verder worden er geen grote investeringen verwacht. Verdere ontwikkeling inkoop op kwaliteit; Tijdig en juist informeren van verzekerden en zorgaanbieders over het inkoopbeleid 2016; Overgang naar nieuwe kantoorautomatisering; Implementatie van beleid op het vlak van business continuity management, risicomanagement, e-health; Verdere ontwikkeling toegevoegde waarde labels. 19

20 Alle onderdelen van Eno dragen bij aan de continuïteit van het bedrijf. Het vraagt een ondernemende en professionele werkhouding. Een scherp bewustzijn van de toenemende risico s en uitdagingen en grote aandacht voor de kwaliteit van de uitvoering blijven daarbij onontbeerlijk voor het toekomstig succes. De continuïteit van het bedrijf is alleen mogelijk met een duurzaam rendement. De financiële basis was en is nog altijd goed bij Eno. De door Eno ontwikkelde plannen voldoen aan de wettelijke eisen en het groeiende verzekerdenaantal en de positieve klantwaarderingen laten zien dat deze plannen ook recht doen aan de wensen van verzekerden. Daarmee blijft Eno voor haar verzekerden een betrouwbare en onderscheidende organisatie Momenteel wordt over de vormgeving van de WLZ nog een discussie gevoerd. Hierbij zijn alle opties nog open en de gevolgen voor Salland Zorgkantoor B.V. nog onzeker. Voorlopig is Salland Zorgkantoor B.V. uitvoerder van de WLZ. Vooralsnog is de verwachting dat Salland Zorgkantoor B.V. ook haar werkzaamheden in 2016 en volgende jaren zal continueren. De Raad van Bestuur is positief gestemd voor het jaar Door alle onzekerheden is het moeilijk om een goede inschatting te geven van het te verwachten resultaat De Raad van Bestuur verwacht echter op basis van de huidige inschatting van de risico s dat er een negatief resultaat wordt behaald voor 2015 welke is voorzien. Deventer, 5 juni 2015 De Raad van Bestuur F. Blankers E.L. Hooiveld 20

21 3.Jaarrekening 3.1 Geconsolideerde balans per 31 december 2014 (voor resultaatbestemming) Activa (x 1.000) 31 december december 2013 Immateriële vaste activa Onderzoek en ontwikkeling (1) Beleggingen Terreinen en gebouwen (2) Beleggingen in groepsmaatschappijen en deelnemingen (3) Overige financiële beleggingen (4) Vorderingen Vorderingen uit directe verzekering (5) Zorginstituut Nederland (6) Overige vorderingen (7) Overige activa Materiële vaste activa (8) Liquide middelen (9) Overlopende activa Overige overlopende activa (10)