Coöperatie Eno U.A. Jaarverslag 2013

Transcriptie

1 Coöperatie Eno U.A. Jaarverslag 2013

2 Inhoudsopgave 1. Verslag van de Raad van Bestuur Algemene informatie Toestand per balansdatum Ontwikkeling gedurende het boekjaar en resultaten Risicobeheersing Verantwoording Governance Principes Verslag van de Raad van Commissarissen Jaarrekening Geconsolideerde balans per 31 december 2013 (voor resultaatbestemming) Geconsolideerde winst- en verliesrekening over Geconsolideerd kasstroomoverzicht Toelichting op de geconsolideerde jaarrekening Toelichting algemeen Toelichting op de geconsolideerde balans Toelichting op de geconsolideerde winst- en verliesrekening Enkelvoudige balans per 31 december 2013 (voor resultaatbestemming) Enkelvoudige winst- en verliesrekening over Toelichting op de enkelvoudige jaarrekening Toelichting algemeen Toelichting op de enkelvoudige balans Overige gegevens Statutaire bepalingen inzake het resultaat Bestemming van het resultaat Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

3 1. Verslag van de Raad van Bestuur 1.1 Algemene informatie Juridische structuur Coöperatie Eno U.A. te Deventer maakt deel uit van de groep Eno. Van deze groep maakt naast Coöperatie Eno U.A., Eno Holding B.V., Eno Zorgverzekeraar N.V., Eno Aanvullende Verzekeringen N.V., Salland Zorgkantoor B.V., Eno Zorg B.V., Eno Bewaar B.V., Pegasus Kennis B.V., Salland WMO+ B.V., Medipay B.V. en Stichting Regizorg Nederland deel uit. In Eno Zorgverzekeraar N.V. zijn de zorgverzekeringsactiviteiten ondergebracht. De activiteiten van het zorgkantoor zijn ondergebracht in Salland Zorgkantoor B.V. De activiteiten van de aanvullende verzekeringen worden uitgevoerd in Eno Aanvullende Verzekeringen N.V. Aan het hoofd van de groep staat de Coöperatie Eno U.A. De coöperatie heeft een dochtermaatschappij Eno Holding B.V. Deze vennootschap houdt alle aandelen van de werkmaatschappijen en is ook bestuurder van de werkmaatschappijen. Eind 2013 heeft de groep Eno 159 medewerkers (fte) in dienst die de activiteiten van de groep uitvoeren. De groep Eno wordt bestuurd door de Raad van Bestuur van de Coöperatie Eno. Op de groep wordt toezicht gehouden door de Raad van Commissarissen. De Raad van Bestuur en de Raad van Commissarissen leggen verantwoording aan de ledenraad van de Coöperatie Eno. Activiteiten en doelstelling en beleid De coöperatie heeft tot doelstelling om de belangen van haar leden te behartigen op het gebied van Zorgverzekeringen. Binnen de groep is Eno Zorgverzekeraar N.V. de zorgverzekeraar die valt onder de bepalingen van de Zorgverzekeringswet. Het merendeel van deze activiteiten wordt uitgevoerd in de regio Salland. Daarnaast wikkelt Eno Zorgverzekeraar N.V. de verplichtingen af die nog volgen uit de voormalige Ziekenfondswet. Eno Aanvullende Verzekeringen N.V. voert de aanvullende verzekering uit, alleen voor verzekerden van Eno Zorgverzekeraar N.V. De aanvullende verzekering sluit aan op de verplichte verzekering van de Zorgverzekeringswet en omvat vergoedingen die niet zijn opgenomen in de basisverzekering. De belangrijkste vergoedingen binnen de aanvullende verzekering zijn: tandheelkundige hulp, fysiotherapie, hulpmiddelen, alternatieve geneeswijze en buitenlanddekking. De activiteiten van Zorgkantoor Midden IJssel zijn opgenomen in Salland Zorgkantoor B.V. Zij is de uitvoerder van de algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ). De activiteiten worden uitgevoerd voor de regio Salland. Eno Zorg B.V. voert een tweetal activiteiten uit. In de rol van intermediair worden ziektekosten en reisverzekeringen verkocht. Voor de ziektekosten verzekeringen treedt De Goudse verzekeringen op als risicodrager, voor reisverzekeringen Allianz Global Assistance (voorheen Mondial Assistance). Medio 2012 is de intermediair over gegaan van De Friesland zorgverzekeraar naar Allianz Global Assistance. 3

4 Eno bewaar B.V. is de houder van de Eno beleggingspool. In deze vennootschap is een beleggingspool opgericht waarmee Eno Zorgverzekeraar N.V. met Eno Aanvullende verzekeringen N.V. voor gezamenlijke rekening belegt. Pegasus Kennis B.V. is de consultancy tak van Eno. In deze vennootschap worden consultancy activiteiten uitgevoerd op het gebied van implementatie van samenwerkingen tussen gemeenten en zorgverzekeraars. Salland WMO+ B.V. voert activiteiten uit voor gemeenten. Zij verzorgt de uitvoering van Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) voor diverse gemeenten. In Medipay B.V. en Stichting Regizorg worden geen activiteiten meer gevoerd. 1.2 Toestand per balansdatum Uit de balans blijkt dat Coöperatie Eno ultimo het boekjaar een financieel gezonde organisatie is. Coöperatie Eno heeft ultimo 2013 een eigen vermogen van 61,7 miljoen (2012: 59,0 miljoen). In 2013 is een positief resultaat behaald van 2,7 miljoen (2012: 5,7 miljoen). 1.3 Ontwikkeling gedurende het boekjaar en resultaten Eno bestendigt haar koers Opnieuw gezond resultaat Alle partijen in de zorg zijn inmiddels doordrongen van het feit dat iedereen een actieve verantwoordelijkheid heeft om de zorg toekomstbestendig te houden. Zorgverzekeraars experimenteren met andere inkoopmodellen en maken werk van selectieve contractering. Dit leidt tot veel reactie van zorgaanbieders. De belangen divergeren en komen toch ook vaak weer bij elkaar. De onderlinge afhankelijkheden zijn in een klein land als Nederland, groot. Een ziekenhuis dat failliet gaat kan direct invloed hebben op de zorgplicht die een zorgverzekeraar heeft. Tegelijkertijd maken particuliere investeringen zichtbaar dat een bedrijfsmatige aanpak in ziekenhuizen, vruchten afwerpt. Eno volgt deze ontwikkelingen op de voet en kiest daarin de stappen die passen bij de in 2012 ingezette strategie. In 2013 investeerde Eno in de verdere ontwikkeling van haar producten en diensten binnen de bestaande merken Salland Verzekeringen, Energiek en HollandZorg. Het financieel rendement van Eno is opnieuw gezond te noemen. Fraudebestrijding Het vizier van alle partijen in de zorgmarkt richt zich sterk op het betaalbaar houden van de zorg voor de huidige en toekomstige generaties. Aan alle knoppen wordt gedraaid om de kwaliteit en betaalbaarheid in de meest optimale verhouding af te stellen. Toezien op het gepast gebruik van zorg hoort daar bij. Toezichthouders constateren dat zorgverzekeraars meer werk moeten maken van materiële controle en fraudebestrijding. Sinds begin 2013 heeft Eno een afdeling Zorgcontrol, die belast is met materiële controle en fraudebestrijding. De afdeling heeft inmiddels voortvarende stappen gezet in de ontwikkeling en uitvoering van beleid. 4

5 Nieuw productaanbod In het najaar van 2012 introduceerde Eno een volledig nieuwe productstructuur voor alle drie haar merken. Eno koos ervoor om vergoedingen voor de tandarts in drie separate aanvullende verzekeringen op te nemen. En voor de reguliere aanvullende verzekeringen koos Eno voor onderscheid op prijs in relatie tot inhoud van het verzekerd pakket. Het verschil in inhoud van het pakket betrof vooral de hoeveelheid verstrekkingssoorten en de vergoeding per soort. Er is niet gekozen voor een beperking op gecontracteerd zorgaanbod. In 2013 werkte Eno voor het eerst met de nieuwe productstructuur. De reacties van klanten waren overwegend positief. Alleen op het gebied van alternatieve geneeswijzen heeft Eno tijdens het jaar een vergoedingsaanpassing doorgevoerd ten gunste van de verzekerden. Gespreid betalen eigen risico 2013 was ook het eerste jaar waarin Eno voor haar labels Salland Zorgverzekeringen en Energiek de regeling gespreid betalen eigen risico uitvoerde. Eind 2012 bood Eno klanten de gelegenheid om zich hiervoor aan te melden. Via een vaste maandelijkse inleg van 10 termijnen kunnen klanten zich voorbereiden op te verwachten zorgkosten. Blijkt de inleg achteraf hoger dan het verbruikte eigen risico, dan ontvangt de klant dit geld terug, uiterlijk in mei van het jaar erna. Komen in datzelfde jaar nog ziekenhuisrekeningen binnen over het voorgaande jaar, dan volgt een aparte nota voor het eventuele openstaande eigen risico van dat voorgaande jaar. Veel klanten hebben gebruik gemaakt van deze regeling. Eno heeft deze regeling daarom ook voor 2014 aangeboden De Eno verantwoordelijkheid Zorgverzekeraars hebben een gegeven maatschappelijke verantwoordelijkheid. Zij zijn verantwoordelijk voor het organiseren van kwalitatief goede, betaalbare en toegankelijke zorg voor hun klanten. Eno wil elke dag een wezenlijke bijdrage leveren aan de gezondheid van haar leden. Dit doen wij door hen nu en in de toekomst te voorzien van gepaste, toegankelijke en betaalbare zorg en door hen te inspireren en te faciliteren in hun streven naar een optimale gezondheid. Bijvoorbeeld via ons Salland Fit! Programma, waarbij we klanten van Salland Verzekeringen ondersteunen bij een gezonde leefstijl. Eno neemt haar verantwoordelijkheid ook als marktleider van zorgverzekeringen voor flexmigranten. Op verschillende manieren werken wij verder aan de dienstverlening voor deze groep verzekerden. Bijvoorbeeld door een vertaalapp te bieden die gebruikt kan worden bij een bezoek aan de huisarts Resultaten in 2013 In het afgelopen boekjaar heeft Eno verder gewerkt aan professionalisering van de organisatie. De dienstverlening aan klanten is verder verbeterd. Een greep uit de resultaten: Introductie Eno Ontwikkelt Contractering zorgaanbieders sneller afgerond Keuze leverancier nieuw ICT-landschap Individuele en organisatiebrede personeelsontwikkeling Procesverbeteringen in operatie en ICT Primaire processen beschreven Rapportage KPI s via dashboard Aangescherpte missie en visie Start afdeling Zorgcontrol, gericht op fraudebestrijding en materiële controle 5

6 Succesvolle resultaten met ICT scrum-methode Succesvolle declaratie-app geïntroduceerd Klanten worden binnen vijf werkdagen uitbetaald Betalingen volgens SEPA Volledig nieuwe websites voor alle labels, inclusief Zorgkantoor Midden IJssel Nieuwe zorgzoeker, mijn-omgeving voor Energiek en verbeterd portaal HollandZorg Nieuw organogram Verdere invoering Solvency 2 Implementatie van een planning & control cyclus Opstarten van een Integraal onderzoek naar PGB fraude in het Zorgkantoor Evenals vorige jaren blijven er onzekerheden met betrekking tot de bepaling van de financiële resultaten. Deze onzekerheden zijn onder paragraaf 1.4 Risicobeheersing en in de toelichting op de jaarrekening nader uiteengezet. In de jaarrekening is op een prudente wijze een inschatting gemaakt van de risico s. De overige financiële beleggingen zijn in 2013 toegenomen van 126 miljoen naar 133 miljoen. De belangrijkste oorzaak is dat Eno in ,3 miljoen heeft bijgestort op deposito s bij kredietinstellingen. Daarnaast heeft Eno zijn beleggingen in staatsobligaties met een triple A rating geconsolideerd. Het rendement op deze staatsobligaties was in 2013 gering. In 2013 was het rendement op de beleggingsportefeuille 1,6 miljoen. De technische voorziening bedraagt per 31 december miljoen (31 december miljoen). De stijging wordt voornamelijk veroorzaakt door de groei in het aantal verzekerden. Eind 2013 zijn de ziekenhuisnota s 2012 bijna volledig betaald, maar blijven de declaraties ziekenhuiszorg 2013 en de declaraties GGZ 2012 en 2013 nog achter. Coöperatie Eno U.A. heeft het jaar 2013 afgesloten met een positief resultaat van 2,7 miljoen (2012 5,7 miljoen). Ten opzichte van 2012 is het resultaat met 3 miljoen gedaald. De resultaatsdaling wordt onder meer veroorzaakt door lagere brutomarges in de aanvullende verzekering, de toegenomen beheerskosten maar ook door het lagere rendement op beleggingen. Deze effecten hebben geleid tot een technisch resultaat van 0,5 miljoen positief. Door een positief niettechnisch resultaat van 2,5 miljoen bedraagt het resultaat 2,7 miljoen positief. 6

7 De samenstelling van het resultaat van de Coöperatie Eno is: Naam Aandeel in het resultaat (bedragen x 1.000) Eno Holding B.V. -37 Eno Zorgverzekeraar N.V Eno Aanvullende Verzekeringen N.V Salland Zorgkantoor B.V. 339 Eno Zorg B.V. 10 Pegasus Kennis B.V. -3 Salland WMO+ B.V. -43 Medipay B.V. - Multizorg VRZ B.V. 0 Trajectzorg Nederland B.V. -7 Stichting RegiZorg Nederland - Totaal Risicobeheersing Algemeen Het beheersen van bedrijfsprocessen ziet de Raad van Bestuur als een kritische succesfactor voor het bieden van zekerheid gericht op continuïteit op lange en korte termijn van zowel Eno verzekerden als medewerkers. De Raad van Bestuur aanvaardt de volledige verantwoordelijkheid voor de opzet, bestaan en werking van de Eno risicobeheer- en controlesystemen. Hieronder worden de belangrijkste risicocategorieën omschreven en wordt aangegeven hoe deze risico s worden bewaakt. Strategische risico s De huidige governance structuur (de Raad van Commissarissen, de Raad van Bestuur en het managementteam) waarborgt dat de strategische risico s worden bewaakt. Jaarlijks worden de strategische risico s gedefinieerd en geanalyseerd. Waar nodig worden beheersmaatregelen benoemd, welke worden bewaakt. Naast de strategische risico s is tevens de Risk Appetite vastgesteld. Deze Risk Appetite geeft de maximaal toegestane exposure aan m.b.t. risicogebieden en stelt eventueel het te reserveren risicokapitaal vast. De compliance & risk officer rapporteert twee keer per jaar aan de Raad van Commissarissen omtrent de voortgang van de risicomanagement vraagstukken en de status van de Risk Appetite. Tactische risico s De Raad van Bestuur en het managementteam zijn verantwoordelijk voor de inventarisatie van tactische risico s. Per aandachtsgebied is een inventarisatie gemaakt, waarna beheersmaatregelen worden geïmplementeerd. Omtrent voortgang en bewaking wordt per kwartaal gerapporteerd aan het Audit & Risk Committee en de Raad van Bestuur. 7

8 Operationele risico s Binnen het In Control programma zijn alle kritische processen in kaart gebracht. Op processtapniveau is aangegeven welke risico s een rol kunnen spelen. De key risks zijn voorzien van beheersmaatregelen en hierop vindt dossiervorming plaats. De Interne Audit Dienst bewaakt de naleving van de beheersmaatregelen. De handmatige controles zullen in de komende jaren zoveel mogelijk worden vervangen door systeemcontroles, waardoor de controlecyclus efficiënter zal verlopen. Politiek risico Eno opereert in een branche waar politiek invloeden zichtbaar aanwezig zijn. Eno mitigeert dit risico door continu de politieke besluitvorming en de daarmee samenhangende wijzigingen in wet- en regelgeving nauwgezet te volgen en haar beleid en organisatie daarop tijdig aan te passen. Tevens wordt dit risico gemitigeerd doordat Eno in ZN en VRZ verband de politieke besluitvorming pro actief volgt. Marktrisico Het marktrisico betreft de gevoeligheid voor veranderingen in de rente. Eno loopt gezien de omvang van de obligatieportefeuille een beperkt risico. Dit risico wordt beheerst door de duration in de portefeuille zo goed mogelijk te matchen met de duration van de verplichtingen. Kredietrisico Om het kredietrisico op de uitstaande liquide middelen en beleggingen zo veel mogelijk te beperken heeft Eno haar liquide middelen en beleggingen in 2013 zoveel mogelijk gespreid. Debiteurenrisico Eno loopt het risico op het niet kunnen vorderen van premies betrekking hebbende op wanbetalers in de zorgverzekeringswet. Eno mitigeert dit risico door deel te nemen aan de wanbetalersregeling en de naleving hiervan te monitoren. Solvency II In 2013 heeft Eno een Own Risk Solvency Assessment (ORSA) uitgevoerd. De ORSA heeft geleid tot nieuwe inzichten en een bevestiging van de gekozen strategie. Daarnaast is begonnen de verschillende aspecten vanuit de ORSA te vertalen tot periodieke monitoring en bijsturing. Recapitulatie van onzekerheden Met betrekking tot de jaarrekening 2013 kunnen de belangrijkste risico s en onzekerheden als volgt worden samengevat: de Hoge Kosten Compensatie somatische zorg 2011 en de Hoge kosten Compensatie GGZ 2011 t/m 2013 zijn nog niet afgerekend; er vindt nog macronacalculatie plaats van de kosten over 2010 en 2011 en flankerend beleid over 2012 en 2013; de bijdrage van het Zorginstituut Nederland over de jaren 2005, 2010 t/m 2013 wordt nog gedeeltelijk nagecalculeerd; 8

9 naar verwachting wordt in het vierde kwartaal 2014 de definitieve onder- en overfinanciering ziekenhuizen 2011 afgerekend. Mogelijk volgen naar aanleiding van ingediende bezwaren nog correcties. Als gevolg hiervan is de schadelast over 2011 tot en met 2013 onzeker; de inschatting van de schadelast ziekenhuiszorg 2012 en 2013 wordt bemoeilijkt doordat belangrijke spiegelinformatie omtrent DOT s ontbreekt; de definitieve verhouding tussen de vaste en variabele kosten van ziekenhuiszorg moet over 2012 nog bepaald worden; het budget eigen risico 2013 is nog niet definitief vastgesteld; de inschatting van de kosten GGZ 2012 en 2013 wordt bemoeilijkt vanwege het ontbreken van belangrijke spiegelinformatie; er is een premietekortvoorziening gevormd voor De hoogte daarvan bevat een onzekerheid. er vindt nog materiele controle plaats op declaraties van zorgaanbieders.. Hieruit kan nog vermindering van de schadelast volgen wat kan leiden tot een verlaging van de kosten die in de risicoverevening worden gebracht. De hoogte hiervan is onzeker. Al deze onzekerheden zijn op basis van een best estimate schatting opgenomen in de jaarrekening. Daarnaast is voor al deze risico s een prudentievoorziening gevormd van 9,1 miljoen (2012: 7,8 miljoen). De Raad van Bestuur acht deze voorziening toereikend voor een eventueel negatief scenario. De risico s met betrekking tot de werking van het risicoverevenings-systeem worden uitvoerig toegelicht in de toelichting op de jaarrekening. Verzekeringsrisico Eno Zorgverzekeraar N.V. is primair een zorgverzekeraar en richt zich voornamelijk op eigen zorggerelateerde producten als zorgverzekeringen. Het verzekeringsrisico voor Eno zorgverzekeringen wordt beperkt doordat de inkomsten uit het landelijke budget op basis van risicoverevening, verevening, nacalculatie-effecten en effect bandbreedteregeling toegekend worden aan de zorgverzekeraars. Het resterende risico wordt beperkt door maatregelen op het gebied van schadelastbeheersing en aanpassing van de premie. Beleggingsrisico Eno heeft een beleggingsstatuut waarbinnen de Raad van Bestuur het mandaat heeft om te handelen. Risicovolle c.q. speculatieve beleggingen worden vermeden. Er werd in 2013 belegd in onroerend goed, aandelen, obligaties en liquiditeiten. Het onroerend goed betreft het eigen pand. Eno houdt geen derivaten aan. De beleggingsadvies-commissie adviseert Eno over het te voeren beleggingsbeleid. Eind 2013 is Eno overgegaan naar een andere vermogensbeheerder en custodian. Informatie en communicatie De communicatie van financiële en managementinformatie vindt plaats volgens vaste richtlijnen. Eno zet hiervoor mondelinge en schriftelijke communicatiemiddelen in. Maandelijks vinden business reviews plaats van de Raad van Bestuur met de managers. Dit houdt een maandelijks bilateraal overleg in en een rapportage per kwartaal. 9

10 Informatiebeveiliging Beveiliging van geautomatiseerde systemen en diensten vraagt bijzondere aandacht. Het ICT beheer is in 2011 uitbesteed aan hosting partner Vancis. Deze hosting partner is gecertificeerd naar de Code voor Informatiebeveiliging. 1.5 Verantwoording Governance Principes Coöperatie Eno onderschrijft de regulering zoals opgenomen in de Governance Code van het verbond van Verzekeraars zoals die geldt voor Eno Zorgverzekeraar N.V. en Eno Aanvullende Verzekeringen N.V. Hierin zijn gedragsregels opgenomen over de volgende onderwerpen. 1. Raad van Commissarissen a. Samenstelling en deskundigheid b. Taak en werkwijze 2. Raad van Bestuur a. Samenstelling en deskundigheid b. Taak en werkwijze 3. Risicomanagement 4. Audit 5. Beloningsbeleid Onderstaand wordt per onderdeel toegelicht in hoeverre de groep Eno voldoet aan de code en welke punten zij een eigen invulling geeft aan de code. Voor de volledige naleving van de code verwijzen wij naar de website. 1. Raad van commissarissen a. Samenstelling en deskundigheid Eno voldoet aan dit onderdeel van de code. Bij toekomstige wijzigingen in de samenstelling van de raad van commissarissen wordt een evenredige verdeling man / vrouw meegewogen. Er is een programma van permanente educatie voor de leden van de raad van commissarissen opgesteld. Daarnaast zijn er in 2013 een aantal bijeenkomsten georganiseerd met betrekking tot de deskundigheidsmatrix conform eisen DNB. Hierbij is aandacht besteedt aan de deskundigheid van de commissarissen met betrekking tot de toezichthoudende rol binnen een zorgverzekeraar. Ook hebben de commissarissen individueel gewerkt aan de verdieping van hun deskundigheid. b. Taak en werkwijze Eno voldoet op dit onderdeel aan de code. In 2013 is het onderdeel risicomanagement besproken in de vergaderingen van het Audit & Risk Committee. 2. Raad van Bestuur a. Samenstelling en deskundigheid Eno voldoet aan dit onderdeel van de code. Bij toekomstige wijzigingen in de samenstelling van de raad van bestuur wordt een evenredige verdeling man / vrouw meegewogen. Er is een programma van permanente 10

11 educatie voor de Raad van Bestuur en het management team opgesteld. Daarnaast zijn er in 2013 een aantal kennis sessies georganiseerd waarbij aandacht is gegeven aan de deskundigheid van de Raad van Bestuur en het management team met betrekking tot de impact van Solvency II en financiering van de zorg. Ook hebben de Raad van Bestuursleden individueel gewerkt aan de verdieping van hun deskundigheid. b. Taak en werkwijze Eno voldoet op dit onderdeel volledig. 3. Risicomanagement Eno voldoet op dit onderdeel volledig aan de code. De Audit Committee is uitgebreid met taken m.b.t. risicomanagement en fungeert inmiddels als Audit & Risk Committee. De risicobereidheid is vastgesteld en wordt verder vertaald naar operationele aspecten. 4. Audit Eno voldoet aan de code. Met ingang van 2012 is de interne audit dienst gestart met haar werkzaamheden. 5. Beloningsbeleid Op dit onderdeel voldoet Eno aan de code. 1.6 De verwachte gang van zaken De dynamiek in de zorg neemt alleen maar toe. In de afgelopen jaren heeft Eno echter altijd de benodigde veerkracht getoond om met deze dynamiek te werken en daarnaast toegevoegde waarde voor haar klanten te leveren. In 2014 ligt de focus van Eno op: Klanten en services: het verder inzicht bieden in de zorgkosten via de mijn-omgevingen en zorgdragen voor tijdige contractering van zorg. Operationeel: in 2014 werken we via het programma E-Norm, aan een nieuwe ICT-landschap. Op die manier richt Eno haar processen en systemen zo in dat zij optimaal kan blijven inspelen op ontwikkelingen in de markt, zoals de overheveling van onderdelen van de langdurige zorg. Vernieuwing: Eno werkt in 2014 aan de ontwikkeling van een nieuw label, dat eind 2014 geïntroduceerd wordt. Eno ontwikkelt een visie op de eerstelijnszorg in de regio Salland, waaronder de introductie van sociale wijkteams, en geeft de relatie met zorgaanbieders verder vorm. Door meer in te zetten op dataanalyse volgt Eno de zorgconsumptie van klanten en het declaratiegedrag bij zorgaanbieders. Hiermee geven we onze missie om gepaste, toegankelijke en betaalbare zorg te leveren, verder vorm. Hervorming langdurige zorg: In 2014 worden voorbereidingen getroffen zodat Eno de persoonlijke verzorging met ingang van 2015 succesvol kan implementeren Alle onderdelen van Eno dragen bij aan de continuïteit van het bedrijf. Het vraagt een ondernemende en professionele werkhouding. Een scherp bewustzijn van de toenemende risico s en uitdagingen en grote aandacht voor de kwaliteit van de uitvoering blijven daarbij onontbeerlijk voor het toekomstig succes. De omvang en samenstelling van het personeelsbestand zal meebewegen met de ontwikkeling van Eno als organisatie. De continuïteit van het bedrijf is alleen mogelijk met een duurzaam rendement om binnen de wettelijke kaders een stabiele basis te blijven bieden aan de leden. De financiële basis was en is nog altijd goed bij Eno. Gezien de liquiditeits- en solvabiliteitspositie heeft Eno geen externe financiering nodig. Ook de door Eno ontwikkelde plannen voldoen aan de wettelijke eisen waarmee Eno voor haar klanten een betrouwbaar bedrijf blijft. 11

12 De Raad van Bestuur is positief gestemd voor het jaar Door alle onzekerheden is het moeilijk om een goede inschatting te geven van het te verwachten resultaat De Raad van Bestuur verwacht echter op basis van de huidige inschatting van de risico s dat er een positief resultaat wordt behaald voor Deventer, 27 mei 2014 De Raad van Bestuur F. Blankers Voorzitter raad van bestuur drs. E.L. Hooiveld RA lid raad van bestuur 12

13 2. Verslag van de Raad van Commissarissen Verslag van de Raad van Commissarissen over 2013 Rol van de raad van commissarissen De raad van commissarissen houdt toezicht op het beleid van de raad van bestuur en op de algemene gang van zaken in de coöperatie en de met haar verbonden bedrijven. Verder vervult de raad van commissarissen de werkgeversrol en staat het bestuur met raad ter zijde. Om zijn taak goed te kunnen vervullen is de raad van commissarissen met zes personen breed samengesteld. Per 1 november 2013 is mevrouw Koomen als commissaris afgetreden. De heren De Boer en Dijkstra zijn beiden per 1 januari 2013 voor een nieuwe zittingstermijn van 3 jaar benoemd. De heer Van der Linden is per 1 maart 2014 afgetreden wegens einde zittingstermijn. Om die reden is in 2013 de wervingsprocedure voor 2 nieuwe commissarissen gestart. Bij de wervingsprocedure wordt rekening gehouden met de samenstelling van de raad van commissarissen waarbij een evenredige verdeling man / vrouw wordt meegewogen De commissarissen hebben gezamenlijk specialistische kennis van verzekeringen, zorg, financiën, sociaalpolitieke zaken en het besturen van organisaties. Zij volgen maatschappelijke ontwikkelingen op de voet. De opinievorming komt tot stand op basis van onafhankelijkheid en een kritische houding. Om aan onze toezichthoudende taak verdieping te geven zijn binnen de raad van commissarissen twee commissies samengesteld: - de audit & risk commissie; deze richt zich op de activiteiten, verslaglegging en beheersing van de financiële en operationele risico s, die uit de bedrijfsvoering voortvloeien. De externe accountant en compliance officer zijn directe gesprekspartners voor de audit & risk commissie, maar ook voor de raad van commissarissen als geheel. - de remuneratiecommissie; deze houdt zich bezig met de functionering - en beoordelingsgesprekken en het beloningsbeleid van het Bestuur. De raad van commissarissen werkt volgens de governance principes en regelingen, zoals die door de brancheorganisatie voor zorgverzekeraars zijn vastgelegd en onderschrijft de principes en de wenselijkheid van transparantie in bestuur, het toezicht en het afleggen van verantwoordelijkheid daarover aan belanghebbenden. Mede in dat kader evalueert de raad van commissarissen zijn eigen functioneren. Begin 2013 hebben de leden van het bestuur en de raad van commissarissen ten overstaan van de ledenraad de eed/belofte afgelegd, zoals deze voor de financiële sector is vastgesteld. De eed/belofte is per persoon in een akte vastgelegd. De totale honorering voor de raad van commissarissen over 2013 is ,-- geweest, exclusief 3.164,-- onkostenvergoedingen en exclusief ,-- BTW (bedragen op hele euro s afgerond). Het aanwezigheidspercentage van de commissarissen bij de plenaire vergaderingen bedroeg in %. Daarnaast heeft een afvaardiging van de raad van commissarissen een bijeenkomst van de overlegvergaderingen van de ondernemingsraad met de bestuurder bijgewoond. Ook woont de raad van commissarissen alle vergaderingen van de ledenraad (4) bij. Onderwerpen 2013 In en over 2013 zijn veel onderwerpen de revue gepasseerd. Zonder een volledig en uitputtende opsomming te doen, zijn een aantal thema s duidelijk aan te geven. Bij het thema bestuur en organisatie valt ter zake het bestuur te melden dat de heer Blankers, na een interim periode, tot voorzitter van de raad van bestuur is benoemd. Verder is de bestuurlijke invulling (vervanging) tijdens 13

14 de ziekteperiode eind 2013 van de heer Blankers een belangrijk aandachtspunt geweest. Voor het onderdeel organisatie is de verhuizing van Munsterstraat 6 naar Munsterstraat 7 opvallend. De verhuizing is een onderdeel van het project Huis op Orde. Daaronder vallen ook het cultuurprogramma Eno ontwikkelt en de vernieuwing van het ICT landschap met het project E-Norm. Beide onderdelen hebben grote impact op de ontwikkeling van de medewerkers binnen Eno. In het kader van integere bedrijfsvoering is de Gedragscode Eno ontwikkelt. Deze gedragscode is door de raad van commissarissen en ondernemingsraad goedgekeurd. In 2013 hebben alle medewerkers de gedragscode ontvangen en voor akkoord getekend. Tot slot heeft de raad van commissarissen zich overtuigd dat het beloningsbeleid binnen de daarvoor geldende kaders valt. In 2013 is met Zorgverzekeraars Nederland door een werkgroep van commissarissen de bezoldigingscode ontwikkeld. Deze regeling vloeit rechtstreeks voort uit de Wet Normering Topinkomens. Het thema beleid betreft onderwerpen zoals het strategisch plan Nieuw Perspectief, het jaarplan, het commercieel beleid, het zorginkoopbeleid, ICT, bedrijfsprocessen en risicobeleid. Ook wordt aandacht besteed aan onderwerpen als bedrijfscultuur, maatschappelijk verantwoord ondernemen en klanttevredenheid. Met name is de aandacht gericht op de realisatie van de doelstellingen, zowel inhoudelijk als financieel. Het thema financieel beleid verdient een aparte vermelding met onderwerpen als het jaarverslag (inclusief jaarrekening), de financiële resultaten, de beleggingen (incl. adviezen Beleggingsadviescommissie) en het vermogensbeheer. Het kapitaalbeleid is eind 2013 door de raad van commissarissen goedgekeurd, zodat deze aan de ledenraadvergadering van maart 2014 voorgesteld kan worden. Een volgende thema is toezicht met onderwerpen als contacten en samenwerking met De Nederlandse Bank, NZa en de externe accountant. In dat kader is ook kennis genomen van uitkomsten van de thema onderzoeken van DNB. Een ander belangrijk thema is Solvency II. De invoering hiervan raakt de organisatie in al haar geledingen. De raad van commissarissen volgt de ontwikkelingen ter zake van dit onderwerp nauwgezet. De audit & risk commissie speelt hierbij een belangrijke rol. Verder is de raad van commissarissen ook nadrukkelijk met het eigen functioneren bezig geweest. Dit betreft onder meer de zelfevaluatie onder begeleiding van een extern bureau, maar ook de eigen ontwikkeling middels permanente educatie volgens een programma van KPMG. In 2014 wordt een PE programma van PWC gevolgd. Daarnaast is in 2013 het functieprofiel voor de raad van commissarissen herzien en is de geschiktheidsmatrix voor de gehele raad van commissarissen besproken en vastgesteld. Zoals aangegeven heeft de raad van commissarissen twee voorbereidingscommissies, namelijk de audit & risk commissie en de remuneratiecommissie. Deze laatste commissie heeft de reguliere functioneringsgesprekken met de directie gevoerd. Verder is een nieuw beloningsbeleid voor het bestuur en het management ontwikkeld. Deze is afgestemd op de sectorale beloningscode, die door het Ministerie van VWS in het kader van de Wet Normering Topinkomens is goedgekeurd. De besproken onderwerpen zijn in de voltallige Raad van Commissarissen besproken en vastgesteld. De audit & risk commissie heeft vooral verdieping aangebracht in de onderwerpen, die financieel, compliance en risk georiënteerd zijn. Over deze onderwerpen heeft verslaglegging aan de voltallige raad van commissarissen plaatsgevonden. Onderwerpen die bij de audit & risk commissie op de agenda hebben gestaan zijn onder meer: jaarrekening 2013, accountantsverslag 2013, managementletter KPMG, Audit Serviceplan KPMG, de kwartaalrapportages met financiële en andere ken- en stuurgetallen, begroting 2014, beleggingen en vermogensbeheer, inclusief keuze vermogensbeheerder, Beleggingsadviescommissie, ALM studie, Solvency II, inclusief de ORSA, de rapportage van de actuaris, het auditplan, de kwartaalrapportages compliance, risk & fraude, interne audit dienst, interne audits, de rapportages van de NZa (AWBZ en ZVW), het beleid op fraude en medisch materiële controle en de contacten en toezichtthema s van en samenwerking met De Nederlandse Bank. 14

15 Tot slot De Raad van Commissarissen merkt op, dat de voortdurende dynamiek in de zorgsector - ook in 2013 een grote druk legt op de organisatie. Dat heeft van alle medewerkers veel inzet, flexibiliteit en aanpassingsvermogen vereist. Dat de medewerkers met veel passie en loyaliteit hun bijdrage aan de ontwikkeling van ENO en daarmee aan het belang van de leden-verzekerden hebben geleverd verdient daarom een groot compliment. Deventer, 27 mei 2014 Jans Schepers, Voorzitter Raad van Commissarissen J.N. Berkemeijer AAG N.W de Boer RE RA RC J. Dijkstra 15

16 3.Jaarrekening 3.1 Geconsolideerde balans per 31 december 2013 (voor resultaatbestemming) Activa (x 1.000) 31 december december 2012 Beleggingen Terreinen en gebouwen (1) Beleggingen in deelnemingen (2) Overige financiële beleggingen (3) Vorderingen Vorderingen uit directe verzekering (4) Zorginstituut Nederland (5) Overige vorderingen (6) Overige activa Materiële vaste activa (7) Liquide middelen (8)

17 Passiva (x 1.000) 31 december december 2012 Groepsvermogen Geconsolideerd vermogen (9) Onverdeeld resultaat Technische voorzieningen (10) Premievoorziening Voorziening te betalen schaden Schade afwikkelingskosten Voorzieningen Overige (11) Schulden Schulden uit directe verzekering (12) Zorginstituut Nederland voor zorgverzekeringen (13) Overige schulden (14)

18 3.2 Geconsolideerde winst- en verliesrekening over 2013 (x 1.000) Technische rekening Verdiende premies eigen rekening en bijdragen (15) Overige omzet (16) Schaden eigen rekening Betaalde schaden (17) Wijziging technische voorziening schade (18) Overige lasten (19) Bedrijfskosten (20) Aan technische rekening toegerekende beleggingsopbrengsten Resultaat technische rekening Niet technische rekening Opbrengsten uit beleggingen (21) Aan technische rekening toegerekende beleggingsopbrengsten Rentebaten en -lasten Resultaat niet technische rekening Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening Mutaties Eigen Vermogen Er hebben geen andere mutaties op het eigen vermogen plaatsgevonden dan de toerekening van het onverdeelde resultaat aan de overige reserves. 18

19 3.3 Geconsolideerd kasstroomoverzicht 2013 (x 1.000) Deze mutatie is als volgt te verklaren: Kasstroom uit operationele activiteiten Resultaat Aanpassingen voor: Afschrijvingen Mutatie technische voorziening Mutatie voorzieningen overig Mutatie in werkkapitaal Kasstroom uit investerings- en beleggingsactiviteiten Investeringen en waardeveranderingen beleggingen Mutatie deelneming rechtstreeks in eigen vermogen 0 15 Investeringen in materiële vaste activa Desinvesteringen in materiële vaste activa Mutatie liquide middelen Verloop liquide middelen Stand per 1 januari Stand per 31 december Mutatie liquide middelen

20 3.4 Toelichting op de geconsolideerde jaarrekening Toelichting algemeen Algemeen Activiteiten De activiteiten van de Coöperatie Eno U.A., statutair gevestigd te Deventer, werkend onder kamer van koophandelnummer en haar groepsmaatschappijen bestaan voornamelijk uit het activiteiten op het gebied van zorgverzekeringen. Groepsverhoudingen Coöperatie Eno te Deventer staat aan het hoofd van een groep rechtspersonen. Een overzicht van de gegevens vereist op grond van de artikelen 2:379 en 2:414 BW is onderstaand opgenomen: Geconsolideerde maatschappijen: Naam Statutaire zetel Aandeel in het geplaatste kapitaal Eno Holding B.V. Deventer 100% Eno Zorgverzekeraar N.V. Deventer 100% Eno Aanvullende verzekeringen N.V. Deventer 100% Eno Bewaar B.V. Deventer 100% Salland Zorgkantoor B.V. Deventer 100% Eno Zorg B.V. Deventer 100% Pegasus Kennis B.V. Deventer 100% Salland WMO+ B.V. Deventer 100% Medipay B.V. Deventer 100% Stichting RegiZorg Nederland Deventer De Coöperatie is bestuurder van de Stichting Niet meegeconsolideerde belangen: Multizorg VRZ B.V. Houten 19,99% Continuïteit Deze jaarrekening is opgesteld uitgaande van de continuïteitsveronderstelling. Grondslagen voor de consolidatie In de geconsolideerde jaarrekening van Coöperatie Eno zijn de financiële gegevens verwerkt van de tot de groep behorende maatschappijen en andere rechtspersonen waarop een overheersende zeggenschap kan worden uitgeoefend of waarover de centrale leiding wordt gevoerd. De geconsolideerde jaarrekening is opgesteld met toepassing van de grondslagen voor de waardering en de resultaatbepaling van Coöperatie Eno. De financiële gegevens van de groepsmaatschappijen en de andere in de consolidatie meegenomen rechtspersonen en vennootschappen zijn volledig in de geconsolideerde jaarrekening opgenomen onder eliminatie van de onderlinge verhoudingen en transacties. 20