De IJsselkogge van Kampen. Kampen Open Monumentendagen, 13 september 2014 Alice Overmeer, maritiem archeoloog

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "De IJsselkogge van Kampen. Kampen Open Monumentendagen, 13 september 2014 Alice Overmeer, maritiem archeoloog"

Transcriptie

1

2 De IJsselkogge van Kampen Kampen Open Monumentendagen, 13 september 2014 Alice Overmeer, maritiem archeoloog

3 De IJsselkogge van Kampen bron: ADC Maritiem.

4 Introductie Introductie Waar gaat het vandaag over? De ontdekking van een scheepswrak Wat weten we van de IJsselkogge? Kampen: Handel, Hanze en Koggen De toekomst van de IJsselkogge

5 De IJsselkogge van Kampen De ontdekking van een scheepswrak

6 Ontdekking Ontdekking van een scheepswrak Ruimte voor de Rivier (RWS) Steeds meer overstromingen langs de rivieren: maatregelen. Programma Ruimte voor de Rivier: Verbetering van dijken Maken van hoogwatergeulen Verlagen uiterwaarden en kribben Zomerbedverlaging

7 Zomerbedverlaging IJssel Ontdekking

8 Ontdekking Survey: op zoek naar obstakels In 2011 met side scan sonar gebied bekeken op zoek naar obstakels: ontdekking vindplaats Daarna volgen meer onderzoeken

9 Ontdekking Archeologisch onderzoek 2011 en 2012 duikonderzoek Conclusie: een KOGGE! 20 x 9 meter Compleet van voor tot achter Tot boven het dek bewaard Datering: Maar ook: nóg 2 bootjes

10 Archeologisch onderzoek 2011 en 2012 Wat weten we? Onderzoek gedaan door Periplus Archeomare en ADC

11 Hoe ziet het er onder water uit? Wat weten we?

12 Hoe ziet het er onder water uit? Wat weten we?

13 Wat weten we?

14 Wat weten we? Aanwijzingen voor kogge Doorsnede midscheeps Doorstekende dekbalken Staande dekknieën Rechte voor- en achtersteven Zijden overnaads Voorsteven

15 Wat weten we? Aanwijzingen voor kogge Waterdicht gemaakt met breeuwsel: mos, moslat en sintels

16 Maar nog meer! Wat weten we? Aakachtige: min. 8 m lang Datering: 1410 Punterachtige: 13 m lang Geen datering mogelijk Punter Aak Samen afgezonken?

17 De IJsselkogge van Kampen Kampen: Handel, Hanze en koggen

18 Kampen: Handel, Hanze en Koggen Al in 13 e eeuw overzeese contacten: Ommelandvaart 1307 vitte op Skanen (ZW) 1376 vitte in Bergen (NO) Zo in contact met de Hanze Kampen en koggen

19 Kampen: Handel, Hanze en Koggen Kampen en koggen Rond 1400 belangrijkste stad aan Zuiderzee Handel met oost (Hanze, Baltisch) Handel met west (Eng, FR, Be, Holland) Rivierhandel Goed achterland Lage Landen rond 1570 (Sgroten)

20 Hanze: handelsverbond van steden Kampen en koggen Bloeitijd Hanze: Van oost naar west: huiden, hout,vis, bier, graan, was Van west naar oost: wol, textiel, wijn, zout. NL steden: Kampen, Zwolle, Deventer, Zutphen, maar ook Harderwijk, Groningen, Leeuwarden, Nijmegen, Muiden, Amsterdam, Dordrecht, Zierikzee, Middelburg. Belangrijkste schip Hanze = kogge

21 Informatie over koggen Kampen en koggen Bronnen: Historisch: cog Iconografisch, o.a. Digestum Vetus Archeologisch

22 Archeologische vondsten Kampen en koggen Tot 1944 geen archeologisch bewijs In 1944 eerste kogge: M107 door Modderman Pas met vondst Bremer kogge echt herkenning (1962) 34 stuks in heel Europa 17 stuks in Nederland (50%), met name in Flevoland

23 Koggen in Nederland Kampen en koggen

24 Kenmerken kogge Kampen en koggen Archeologische kenmerken kogge Platte kielplank Stevenhaken als verlengde van kiel Rechte voor- en achtersteven Bodem karveel en zijden overnaads Gezaagde planken Dubbel omgeslagen spijkers Gesinteld mosbreeuwsel Doorstekende dwarsbalken (soms) Extra iconografische kenmerken: Een enkele mast en vierkant razeil Simpele losse opbouw

25 Bouwvolgorde koggen Kampen en koggen 1. Kielplank en stevenhaken 2. Vlakplanken (karveel) 3. Enkele spanten 4. Stevens 5. Onderste deel boord (overnaads) 6. Onderste deel spanten + dekbalken 7. Rest boord, kasteel en roer

26 Koggen in Europa Kampen en koggen Oudste in Denemarken: Kollerup (1150), Kolding (1188/89) Oudste in NL: A 57 bij Rutten ( ). NL koggen kleiner formaat: Zuiderzeetype of kogge-achtig genoemd. Kogge niet uniform, verschillen in bouwwijze. Bekendste kogge is Bremerkogge Bremer Kogge: Gevonden in 1962 Lengte totaal: 22,66 m Breedte over dek: 6,46 m Hoogte tot dek: 3,14 m Datering ca AD

27

28 De IJsselkogge van Kampen De toekomst van de IJsselkogge

29 Wat is de toekomst van de IJsselkogge? Zomerbedverlaging: zeker 2 meter verdiepen Wet: archeologisch erfgoed moet bewaard blijven Kan in situ of ex situ (bergen) Toekomst IJsselkogge Dwarsdam Langsdam

30 Waarom is dit wrak zo bijzonder? Het is de jongste kogge ooit gevonden. Het is de meest complete kogge ooit gevonden. Hij bergt een schat aan informatie, vooral over scheepsconstructie hoog in het schip. Hij heeft een directe relatie met zijn vindplaats: Kampen als Hanzestad. De totale vindplaats (kogge + aak + punter) is een uniek voorbeeld van watermanagement. Toekomst IJsselkogge Wat is de toekomst van de IJsselkogge?

31 Toekomst IJsselkogge Wat is de toekomst van de IJsselkogge? Wat gaat er gebeuren? Besloten is tot behoud ex situ: opgraven & bergen IJsselkogge Projectgroep Bergen Kogge: RWS, Provincie Overijssel, RCE, Infram-Vestigia en specialisten Najaar 2014 (nu): archiefonderzoek (Michel van Wijngaarden) en seismisch onderzoek (Periplus) Najaar 2014 (nu): op zoek naar goede partij Mei/juni 2015: start opgraven & onderzoek hele vindplaats 2015: start zomerbedverlaging IJssel (nog niet bij Kampen) December 2015: bergen aak, punter en kogge 1 maart 2016: zomerbedverlaging IJssel bij Kampen : onderzoek en conservering IJsselkogge : expositie IJsselkogge

32 Toekomst IJsselkogge Opgraven Werken vanaf een ponton Onderwaterscherm tegen stroming en zand Airlift of waterdredge om zand te verwijderen Boven water over de zeef

33 Toekomst IJsselkogge Opgraven Inmeten schepen onderling Hele site inmeten met multibeam

34 Berging van de IJsselkogge Toekomst IJsselkogge

35 Toekomst IJsselkogge Conservering scheepswrak Intentie is in Lelystad, bij Batavialand (voorheen RCE/NSD/NISA) Geconditioneerd gedroogd, met wat impregnatie van PEG Eventueel tijdelijke conserveringsunit

36 Toekomst IJsselkogge Expositie scheepswrak Plaats nog nader te bepalen Verschillende opties: bijv. in paviljoen, of in grotere tentoonstelling. Koggekwartier Bremer kogge, Bremerhaven Beurtvaarder-paviljoen, Lelystad

37 Einde Bedankt voor jullie aandacht! Voor meer informatie: Over Ruimte voor de Rivier: of Over Project Bergen IJsselkogge: of Over maritieme archeologie: Nog vragen?

Beschrijving duikinspectie Contactnummer 75

Beschrijving duikinspectie Contactnummer 75 Beschrijving duikinspectie Contactnummer 75 Locatie nr. 75 Datum 12-04-2011 Duiker W.B. waldus Duiknummer 09 Rechthoekige stalen bak met klinknagels. Lengte 4 meter, breedte 1,2 meter, hoogte ca 0,8 meter,

Nadere informatie

IJsselkogge Kampen. Van historisch binnenstad naar Centrum voor Middeleeuwse Scheepvaart. w w w. t e k a m p e n. n l

IJsselkogge Kampen. Van historisch binnenstad naar Centrum voor Middeleeuwse Scheepvaart. w w w. t e k a m p e n. n l Kampen Van historisch binnenstad naar Centrum voor Middeleeuwse Scheepvaart 20 O k t o b e r 2013 RCE De IJsselkogge Belangwekkende vondst In de IJssel bij Kampen is tijdens bodemonderzoek het wrak gevonden

Nadere informatie

De Raad van de gemeente Kampen, gelezen het voorstel van Burgemeester en Wethouders van 3 juni besluit:

De Raad van de gemeente Kampen, gelezen het voorstel van Burgemeester en Wethouders van 3 juni besluit: Agendanummer: Portefeuillehouder: drs. mr. B. Koelewijn, J.Tabak Onderwerp: quick scan IJsselkogge De Raad van de gemeente Kampen, gelezen het voorstel van Burgemeester en Wethouders van 3 juni 2013 besluit:

Nadere informatie

VIKING SCHEEPSBOUW De Nordic traditie

VIKING SCHEEPSBOUW De Nordic traditie 3/5/2013 1 VIKING SCHEEPSBOUW De Nordic traditie André van Holk International Fieldschool for Maritime Archaeology Flevoland RuG/ Nieuw Land 3/5/2013 2 Opzet Introductie scheepsbouw Viking bouwwijze Kenmerken

Nadere informatie

WERKBLAD. De Hanze. Naam: Figuur 1 Afbeelding uit Stedelijk Museum Zwolle

WERKBLAD. De Hanze. Naam: Figuur 1 Afbeelding uit Stedelijk Museum Zwolle WERKBLAD De Hanze Figuur 1 Afbeelding uit Stedelijk Museum Zwolle Naam: 1 1. Wat was de Hanze Een Hanze was een naam voor de samenwerking van handelaren en steden tijdens de middeleeuwen. De mensen werkten

Nadere informatie

Onderwaterarcheologie, onderwater cultureel erfgoed, beheer en het nut van een zoekwijzer voor wrakken. RCE

Onderwaterarcheologie, onderwater cultureel erfgoed, beheer en het nut van een zoekwijzer voor wrakken. RCE Onderwaterarcheologie, onderwater cultureel erfgoed, beheer en het nut van een zoekwijzer voor wrakken. RCE Miljoenen scheepswrakken op de zeebodem Sommige kennen we, de meeste nog niet. Die liggen vaak

Nadere informatie

Doel van de informatiebijeenkomst

Doel van de informatiebijeenkomst Zomerbedverlaging Beneden-IJssel Jacqueline Bulsink Informatiebijeenkomst 12 oktober 2011 Doel van de informatiebijeenkomst Informeren over resultaten planstudie Zomerbedverlaging Beneden- IJssel Gelegenheid

Nadere informatie

Maritiem erfgoed behouden voor de toekomst

Maritiem erfgoed behouden voor de toekomst Maritiem erfgoed behouden voor de toekomst Schrijf geschiedenis: draag jouw steentje bij aan het erfgoed onderwater In deze brochure lees je wat je kunt doen wanneer je als duiker, visser of recreant in

Nadere informatie

7-11-2013. Archeologie en waterbodems. Meerdere gebruiksfuncties. Marie-Catherine Houkes. Maritiem Programma RCE 29 oktober 2013.

7-11-2013. Archeologie en waterbodems. Meerdere gebruiksfuncties. Marie-Catherine Houkes. Maritiem Programma RCE 29 oktober 2013. Archeologie en waterbodems Marie-Catherine Houkes Maritiem Programma RCE 29 oktober 2013 Het lijkt zo leeg Meerdere gebruiksfuncties Noord- Holland Almere 1 Watergerelateerde archeologie zoals bruggen,

Nadere informatie

Woningen Provincie/Gemeenten Marktgegevens en prognoses Prijzen en transacties. Prijs per m² GBO in mediaan 2017

Woningen Provincie/Gemeenten Marktgegevens en prognoses Prijzen en transacties. Prijs per m² GBO in mediaan 2017 Woningen Provincie/Gemeenten Marktgegevens en prognoses Prijzen en transacties woningen woningen. Provincie Drenthe Assen 67.700 31.400 Woningvoorraad 32.900 33.700 33.700 Tussenwoning 448 16,7 166.000

Nadere informatie

Scheepsbouw. Vanaf de prehistorie tot de moderne tijd. M. Manders

Scheepsbouw. Vanaf de prehistorie tot de moderne tijd. M. Manders Scheepsbouw Vanaf de prehistorie tot de moderne tijd M. Manders Prehistorie(Meso-Neo) Landschap van kreken en moerassen. De eerste bekendeboten zijn boomstamboten. In Nederland: 7 bekende boomstamboten

Nadere informatie

Kijktocht Een koffer vol scherven bij de tentoonstelling Vergane Schepen

Kijktocht Een koffer vol scherven bij de tentoonstelling Vergane Schepen Kijktocht Een koffer vol scherven bij de tentoonstelling Vergane Schepen Deze opdracht maak je aan het begin van de tentoonstelling. Daar hangt een groot wit doek met de tekst Vergane Schepen. Ga er naar

Nadere informatie

Archeologische monumentenzorg in 2012

Archeologische monumentenzorg in 2012 Archeologische monumentenzorg in 2012 door Alexander Jager De Kamper archeologie ondergaat momenteel een reeks substantiële veranderingen, die in verschillende stadia van vordering zijn. Gemeentelijke

Nadere informatie

Maasvlakte 2 (Port of Rotterdam) - Hoe werkt Malta op zee? Een case study. Andrea Otte Senior Beleidsmedewerker Maritiem Erfgoed

Maasvlakte 2 (Port of Rotterdam) - Hoe werkt Malta op zee? Een case study. Andrea Otte Senior Beleidsmedewerker Maritiem Erfgoed Maasvlakte 2 (Port of Rotterdam) - Hoe werkt Malta op zee? Een case study Andrea Otte Senior Beleidsmedewerker Maritiem Erfgoed 2 3 Maasvlakte 2 Project 2000 hectare nieuw land in zee 240 miljoen m3 zand

Nadere informatie

Wrak in de Waal bij kiiometerraai 884.400

Wrak in de Waal bij kiiometerraai 884.400 Wrak in de Waal bij kiiometerraai 884.4 JA. van den Besselaar enj. van der Heijden Inleiding In het kader van de vastiegging van de bodem van de rivier de Waal in de bocht van Nijmegen werden in de jaren

Nadere informatie

Behouden Vaart! Speurtocht door het Noordelijk Scheepvaartmuseum leeftijd: 10-12 jaar

Behouden Vaart! Speurtocht door het Noordelijk Scheepvaartmuseum leeftijd: 10-12 jaar Behouden Vaart! Speurtocht door het Noordelijk Scheepvaartmuseum leeftijd: 10-12 jaar Welkom in het Noordelijk Scheepvaartmuseum! Op de 1 e verdieping begint deze speurtocht die je langs alle zalen van

Nadere informatie

Van de boomstamkano van Nekkerspoel tot de garnalenvisser Crangon

Van de boomstamkano van Nekkerspoel tot de garnalenvisser Crangon Een huisstijl voor het VIOE Van de boomstamkano van Nekkerspoel tot de garnalenvisser Crangon Tom Lenaerts Vlaams Instituut voor het Onroerend Erfgoed Inhoudstafel Inleiding: watererfgoed en vis maritiem

Nadere informatie

De IJsselkogge heeft nog een lange weg te gaan naar Kampen

De IJsselkogge heeft nog een lange weg te gaan naar Kampen De IJsselkogge heeft nog een lange weg te gaan naar Kampen door Wouter Waldus Op 10 februari 2016 beleefden we in Kampen tijdens de lichting van de IJsselkogge iets dat het best te omschrijven is als een

Nadere informatie

Groep 7/8. 0 Hoofstuk. Groep 7/8

Groep 7/8. 0 Hoofstuk. Groep 7/8 0 Hoofstuk 1. Globe of kaart 2. Over tekens en kleuren 3. Schaal: Van groot naar klein 4. Over richtingen 5. Kaarten in soorten 6. De wegenkaart 7. Maak je eigen weerkaart 1 Globe of kaart 1. Hieronder

Nadere informatie

Scheeps- en andere wrakken. Sven Van Haelst

Scheeps- en andere wrakken. Sven Van Haelst Scheeps- en andere wrakken Sven Van Haelst SeArch studiedag Brugge 24 november 2014 Simon Fitch & Ben Geary. Image is derived from USGS NED & ETOPO2. Google Earth Scheepvaart Wessex Archaeology T. Termote

Nadere informatie

Woningen. Prijzen en transacties. Provincie / Steden. Marktgegevens en prognoses. Transactieprijzen koopwoningen in mediaan 2016

Woningen. Prijzen en transacties. Provincie / Steden. Marktgegevens en prognoses. Transactieprijzen koopwoningen in mediaan 2016 Woningen 2017 Provincie / Steden Marktgegevens en prognoses Prijzen en transacties Aantal inwoners 2016 Aantal woningen 2016 Woningvoorraad/ huishoudens/inwoners 2020 2025 Koopwoningen Aantal verkochte

Nadere informatie

Rapportage Archeologische Monumentenzorg. Scheepswrak Stavoren 17. Een overnaadse koopvaarder van rond 1500 AD. J. Opdebeeck, M. Manders, T.

Rapportage Archeologische Monumentenzorg. Scheepswrak Stavoren 17. Een overnaadse koopvaarder van rond 1500 AD. J. Opdebeeck, M. Manders, T. 221 Rapportage Archeologische Monumentenzorg Scheepswrak Stavoren 17 Een overnaadse koopvaarder van rond 1500 AD. J. Opdebeeck, M. Manders, T. Coenen Scheepswrak Stavoren 17 Een overnaadse koopvaarder

Nadere informatie

thema 1 Nederland en het water topografie

thema 1 Nederland en het water topografie thema 1 Nederland en het water topografie Argus Clou Aardrijkskunde groep 6 oefenkaart met antwoorden Malmberg s-hertogenbosch thema 1 Nederland en het water topografie Gebergten Vaalserberg Plaatsen Almere

Nadere informatie

1 Het gevaar van water

1 Het gevaar van water 1 Het gevaar van water 1 a 1 Dordrecht 2 Enschede 3 Tiel 4 Eindhoven b Dordrecht Tiel 2 a 60% b Antwoord verschilt per leerling. 3 a Een door dijken omringd gebied waarbinnen de waterstand geregeld kan

Nadere informatie

MODELLEN EN BOUWTEKENINGEN

MODELLEN EN BOUWTEKENINGEN BIJLAGE B MODELLEN EN BOUWTEKENINGEN Model : Overnaads waterschip ZM22 uit de zestiende eeuw Functie : Reconstructie van het gevonden wrak voor archeologisch onderzoek Schaal : 1:10 Plaats : Rijksdienst

Nadere informatie

Archol bv. Ivo van Wijk. Voorlopig verslag Archeologische Opgraving Plangebied Joannes Riviusstraat te Elsloo, gemeente Stein

Archol bv. Ivo van Wijk. Voorlopig verslag Archeologische Opgraving Plangebied Joannes Riviusstraat te Elsloo, gemeente Stein 2012 Archol bv Ivo van Wijk Voorlopig verslag Archeologische Opgraving Plangebied Joannes Riviusstraat te Elsloo, gemeente Stein Voorlopig verslag Archeologische Opgraving Plangebied Joannes Riviusstraat

Nadere informatie

Rijkswaterstaat Brede Afspraak Archeologie. Datum 3 juli 2014 Status definitief

Rijkswaterstaat Brede Afspraak Archeologie. Datum 3 juli 2014 Status definitief Rijkswaterstaat Brede Afspraak Archeologie Datum 3 juli 2014 Status definitief Colofon Uitgegeven door Rijkswaterstaat ICG Informatie Contractenbuffet RWS, N.Landsman Telefoon 088 7972502 Email contractenbuffet@rws.nl

Nadere informatie

Archeologiebeleid op Walcheren

Archeologiebeleid op Walcheren Archeologiebeleid op Walcheren Netwerkbijeenkomst Erfgoed en Ruimte RCE 12 december 2012 Walcherse Archeologische Dienst, december 2012 Archeologie op Walcheren Verdrag van Malta 1992: bescherming archeologie

Nadere informatie

Index. Locatiedetails Veerweg 15, 3231 CW Brielle Locatie RD (X, Y): 71924, Orderdetails. voor de locatie (X, Y) 71924,

Index. Locatiedetails Veerweg 15, 3231 CW Brielle Locatie RD (X, Y): 71924, Orderdetails. voor de locatie (X, Y) 71924, Index voor de locatie (X, Y) 71924, 436285 Product naam Legenda Bonneblad Legenda TOP50 kaart Legenda TOP25 kaart TOP50KAART TOP50KAART Jaar 2011 2010 2010 2010 2009 2008 2007 2006 2004 1998 1995 1990

Nadere informatie

Verslag 4-daagse duikevenement bij Cuijk 20 juli 2007

Verslag 4-daagse duikevenement bij Cuijk 20 juli 2007 Locatie: Cuijk Periode: 20 juli 2007 Werkgebied: Rond de Romeinse brug bij Cuijk Auteur: Peter Seinen Rapportnummer: MiM-Rapport-CU-VD-2007 Datum: 30 augustus 2007 Verslag 4-daagse duikevenement bij Cuijk

Nadere informatie

Rijksmonumenten - nabijheid

Rijksmonumenten - nabijheid De Erfgoedmonitor Home > Indicatoren > Rijksmonumenten - nabijheid Rijksmonumenten - nabijheid Publicatiedatum: 18 januari 2018 Rijksmonumenten zijn in Nederland, met uitzondering van Flevoland, bijna

Nadere informatie

Rapport: Praktijkexamen NAS 2 op OVM9

Rapport: Praktijkexamen NAS 2 op OVM9 Locatie: Oostvoornse meer Werkgebied: Wrak bekend als OVM9 Duikleider: Frank Stoop Volgnummer: 1 Opgesteld door: Diana Derks Brigitte Maassen Rob Maassen Marc Pennings Onderzoeksdatum: 12 en 13 september

Nadere informatie

Quick scan. De toeristische betekenis van het exposeren van de IJssel Kogge voor Kampen. Arte Quattro. Cultureel & Museaal Projectbureau

Quick scan. De toeristische betekenis van het exposeren van de IJssel Kogge voor Kampen. Arte Quattro. Cultureel & Museaal Projectbureau Quick scan De toeristische betekenis van het exposeren van de IJssel Kogge voor Kampen Arte Quattro. Cultureel & Museaal Projectbureau Vincent van de Kerk 27 mei 2013 Quick scan De toeristische betekenis

Nadere informatie

De verdwenen Kogge van Modderman een kogge-achtig scheepswrak in de bodem van Flevoland

De verdwenen Kogge van Modderman een kogge-achtig scheepswrak in de bodem van Flevoland De verdwenen Kogge van Modderman een kogge-achtig scheepswrak in de bodem van Flevoland Koen Blok Grondsporen 20 0 1 2m Afbeelding voorzijde: composiet van een veldtekening van Modderman uit 1944 en de

Nadere informatie

Archeologisch onderzoek naar een houten scheepswrakje op Vlieland

Archeologisch onderzoek naar een houten scheepswrakje op Vlieland Evaluatie- en selectierapport Archeologisch onderzoek naar een houten scheepswrakje op Vlieland J. Opdebeeck en L. Koehler Datum 16 april 2014 EVALUATIE- EN SELECTIERAPPORT; HOUTEN WRAK VLIELAND WESTERVELD

Nadere informatie

BAGGERNETDAG VERDIEPING NIEUWE WATERWEG EN BOTLEK

BAGGERNETDAG VERDIEPING NIEUWE WATERWEG EN BOTLEK BAGGERNETDAG VERDIEPING NIEUWE WATERWEG EN BOTLEK Opsporing Conventionele Explosieven Guido de Jong (HbR) Programma 1. Waar hebben we het over? 2. Historie en vooronderzoek Rotterdam 3. OCE proces Verdieping

Nadere informatie

Archeologie als risico?

Archeologie als risico? Archeologie als risico? Een eeuwenoude materie vanuit een nieuw perspectief Sam De Decker Agentschap Onroerend Erfgoed, Brugge Inhoud 1. Wat is archeologie ook weer? 2. Methoden en technieken 3. Een nieuwe

Nadere informatie

Ruimte voor de Rivier IJsseldelta

Ruimte voor de Rivier IJsseldelta 23/01/2014 Ruimte voor de Rivier IJsseldelta Samen met omgevingspartners naar succes Heleen van de Velde 23 januari 2014 Er was eens.. 2 1 Maar niet iedereen was het eens 3 Ruimtelijk ontwerp Zomerbedverlaging

Nadere informatie

Terpen- en wierdenland. Een verhaal in ontwikkeling. Ulrum

Terpen- en wierdenland. Een verhaal in ontwikkeling. Ulrum Terpen- en wierdenland Een verhaal in ontwikkeling Ulrum Europees Landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland Met steun van de provincies Groningen en Fryslân en de

Nadere informatie

Over het inventariseren, beheren en beleid maken rondom erfgoed in en onder water

Over het inventariseren, beheren en beleid maken rondom erfgoed in en onder water NATIONAAL CONGRES IN NIEUW LAND ERFGOED IN WATERBODEMS 28-11-13 Over het inventariseren, beheren en beleid maken rondom erfgoed in en onder water WAAROVER GAAT DEZE CONFERENTIE? De geschiedenis van Nederland

Nadere informatie

De Erfgoedwet: maritieme archeologie, vrijwilligers en metaaldetectie

De Erfgoedwet: maritieme archeologie, vrijwilligers en metaaldetectie De Erfgoedwet: maritieme archeologie, vrijwilligers en metaaldetectie Iepie Roorda Informatiemiddag Erfgoedwet 11 mei 2016 Inhoud presentatie Wat staat er in de Erfgoedwet? Maritieme archeologie Wat staat

Nadere informatie

Brede Afspraak Archeologie

Brede Afspraak Archeologie Rijkswaterstaat Brede Afspraak Archeologie Datum Status 7 oktober 2016 definitief Colofon Uitgegeven door Rijkswaterstaat ICG Informatie Contractenbuffet RWS, Nico Landsman Telefoon 088 7972502 Email

Nadere informatie

Vrijwilligers in de archeologie en de Erfgoedwet

Vrijwilligers in de archeologie en de Erfgoedwet Vrijwilligers in de archeologie en de Erfgoedwet Inhoud Vrijwilligers pag. 1 Detector-amateurs pag. 2 Maritieme archeologie pag. 4 Universiteiten, hogescholen en dienstverleners pag. 4 Hoe we in Nederland

Nadere informatie

Quickscan Inleiding Resultaten quickscan

Quickscan Inleiding Resultaten quickscan Quickscan Kenmerk Betreft 1 Inleiding Provincie Noord-Holland heeft het voornemen om de provinciale weg N244 tussen de A7 bij Purmerend en de N247 bij Edam-Volendam op te waarderen tot een regionale weg.

Nadere informatie

Gemeente Haarlem. Archeologisch onderzoek en waardestellend rapport

Gemeente Haarlem. Archeologisch onderzoek en waardestellend rapport Gemeente Haarlem Archeologisch onderzoek en waardestellend rapport Archeologisch onderzoek en waardestellend rapport Om archeologisch erfgoed te beschermen, kan bij een vergunningsaanvraag een waardestellend

Nadere informatie

De Geo. 1 th Aardrijkskunde voor de onderbouw. Antwoorden hoofdstuk 4. 1ste druk

De Geo. 1 th Aardrijkskunde voor de onderbouw. Antwoorden hoofdstuk 4.  1ste druk De Geo 1 th Aardrijkskunde voor de onderbouw Antwoorden hoofdstuk 4 www.degeo-online.nl 1ste druk De Geo, aardrijkskunde voor de onderbouw van th - Docentenhandleiding 1 TH 1 ThiemeMeulenhoff Utrecht/Zutphen,

Nadere informatie

Veluwse Hanze. Bezoek Statenleden. Wethouder Doret Tigchelaar gemeente Hattem. Elburg Harderwijk Hattem Doesburg Zutphen. De Veluwe. HanZe.

Veluwse Hanze. Bezoek Statenleden. Wethouder Doret Tigchelaar gemeente Hattem. Elburg Harderwijk Hattem Doesburg Zutphen. De Veluwe. HanZe. Veluwse Hanze Bezoek Statenleden Wethouder Doret Tigchelaar gemeente Hattem De Veluwe Elburg Harderwijk Hattem Doesburg Zutphen HanZe StedeN Wat is De Hanze Wereldzeeën werden bedwongen door de Hanzekooplieden

Nadere informatie

Cultuurhistorische inventarisatiescan nieuwe scoutingterrein Broekpolder

Cultuurhistorische inventarisatiescan nieuwe scoutingterrein Broekpolder Cultuurhistorische inventarisatiescan nieuwe scoutingterrein Broekpolder Adviescode: 2015.020 Auteur: R. Terluin, archeoloog gemeente Vlaardingen Oktober 2017 Inleiding Scoutinggroepen worden verplaatst

Nadere informatie

Van harte welkom bij deze uitleg van de Protocol voor de baggerindustrie voor archeologische vondsten. Dit pakket legt uit:

Van harte welkom bij deze uitleg van de Protocol voor de baggerindustrie voor archeologische vondsten. Dit pakket legt uit: Van harte welkom bij deze uitleg van de voor de baggerindustrie voor archeologische vondsten Dit pakket legt uit: De protocol voor archeologische vondsten Types van archeologische vondsten Archeologie

Nadere informatie

BIJLAGE III wb EISEN AAN DE ANALOGE VELDTEKENING

BIJLAGE III wb EISEN AAN DE ANALOGE VELDTEKENING BIJLAGE III wb EISEN AAN DE ANALOGE VELDTEKENING (Geen veranderingen aangebracht voor versie 3.2). Omschrijving Symbool Beschrijving Aanduiding/nummering vondsten en foto s Volgnummer van een vondst Nummer

Nadere informatie

Lijst 18 Anti Europa Partij

Lijst 18 Anti Europa Partij Lijst 18 Anti Europa Partij De Anti Europa Partij heeft in alle kieskringen een kandidatenlijst ingediend, die niet identiek is in de verschillende kieskringen. Dit betekent dat deze partij in heel Nederland

Nadere informatie

SPEURTOCHT. door het Noordelijk Scheepvaartmuseum. leeftijd: 7-9 jaar

SPEURTOCHT. door het Noordelijk Scheepvaartmuseum. leeftijd: 7-9 jaar SPEURTOCHT door het Noordelijk Scheepvaartmuseum leeftijd: 7-9 jaar Welkom in het Noordelijk Scheepvaartmuseum! Met deze speurtocht kun je in het museum allerlei opdrachten doen. Veel plezier! Vanaf de

Nadere informatie

Selectiebesluit archeologie Breda, Molengracht JEKA

Selectiebesluit archeologie Breda, Molengracht JEKA Gemeente Breda Bureau Cultureel Erfgoed ErfgoedBesluit 2009-30 Selectiebesluit archeologie Breda, Molengracht JEKA Controle BCE Johan Hendriks Bureau Cultureel Erfgoed, Naam Afdeling/bedrijf Datum Paraaf

Nadere informatie

2. ACTIVITEITEN VAN DE WERKGROEP LOCHEM (AWL) Door Jan Kleinen.

2. ACTIVITEITEN VAN DE WERKGROEP LOCHEM (AWL) Door Jan Kleinen. 2. ACTIVITEITEN VAN DE WERKGROEP LOCHEM (AWL) Door Jan Kleinen. 13 Tentoonstelling Recente opgravingen in Lochem Van februari tot en met april organiseerde de AWL in Lochem en in Gorssel een tentoonstelling

Nadere informatie

Toiletreclame Regionale Tarieven Indoormedia

Toiletreclame Regionale Tarieven Indoormedia Volume netwerk Horeca Doelgroep 13-49 Alkmaar 1 2 weken 34 17 10 950,- 135,- 495,- 115,- Almere 1 2 weken 17 8 5 475,- 115,- 250,- 110,- Amersfoort 1 2 weken 50 25 15 1.425,- 150,- 745,- 125,- Amsterdam

Nadere informatie

`Als blijkt uit de bureaustudie dat de grond ongeroerd is dan moet er een vervolgstudie plaats vinden d.m.v. booronderzoek`

`Als blijkt uit de bureaustudie dat de grond ongeroerd is dan moet er een vervolgstudie plaats vinden d.m.v. booronderzoek` Van: Rousseau Verzonden: donderdag 10 april 2014 11:28 Niet alleen op basis van het ongeroerd zijn van de grond, maar ook andere factoren worden meegenomen. Maar ja, als er een

Nadere informatie

Archeologische Quickscan Eerste Oosterparkstraat 88-126 (QSnr 14-036) Stadsdeel: Centrum Adres: Eerste Oosterparkstraat 88-126

Archeologische Quickscan Eerste Oosterparkstraat 88-126 (QSnr 14-036) Stadsdeel: Centrum Adres: Eerste Oosterparkstraat 88-126 OMnummer: 61324 Datum: 23-04-2014 Archeologische Quickscan Eerste Oosterparkstraat 88-126 (QSnr 14-036) Opdrachtgever (LS01) Naam / organisatie: Stadsdeel Oost Contactpersoon: Robbert Leenstra Postbus:

Nadere informatie

De Noordzee: een onmetelijk archief, zij het zonder archivaris. Marnix Pieters

De Noordzee: een onmetelijk archief, zij het zonder archivaris. Marnix Pieters De Noordzee: een onmetelijk archief, zij het zonder archivaris Marnix Pieters Eindconferentie SeArch project Gent, 22 november 2016 Inhoudstafel Archief en geen museum: gaat niet om vondsten maar om de

Nadere informatie

Bijlage 2: Overzicht dienstkringen met ijkjaren 1896, 1924, 1968, 1985 en 2000 Behoort bij de publicatie:

Bijlage 2: Overzicht dienstkringen met ijkjaren 1896, 1924, 1968, 1985 en 2000 Behoort bij de publicatie: Bijlage 2: Overzicht dienstkringen 1884-2005 met ijkjaren 1896, 1924, 1968, 1985 en 2000 Behoort bij de publicatie: 1-2-2016 Henk van de Laak ISBN: 978-94-6247-047-7 Alle rechten voorbehouden. Niets uit

Nadere informatie

Geachte heer van Dijk,

Geachte heer van Dijk, Van: Albert Zandstra Verzonden: maandag 8 april 2019 11:38 Aan: Commissaris van de Koning Noord-Holland Onderwerp: Onderwaterarcheologie en Museum

Nadere informatie

D C B F. Welke provincie ligt in het midden van het land? Utrecht of Drenthe? Utrecht

D C B F. Welke provincie ligt in het midden van het land? Utrecht of Drenthe? Utrecht X E F G I L J K Thuistopo. oem de letter (behalve de X) en zeg welke provincie het is. = Friesland, = oord-olland, = Utrecht, = Zuid-olland, E = Groningen, F = renthe, G = Flevoland, = Gelderland, I =

Nadere informatie

Buitendijks erfgoed Congresgebouw de Doelen, Leeuwarden Buitendijks erfgoed in het kust gebied en het gemeentelijk beleid

Buitendijks erfgoed Congresgebouw de Doelen, Leeuwarden Buitendijks erfgoed in het kust gebied en het gemeentelijk beleid Buitendijks erfgoed Congresgebouw Buitendijks erfgoed de Doelen, in het kustgebied en het gemeentelijk Leeuwarden beleid Waarom buitendijks erfgoed op nemen in het gemeentelijk beleid? Bij de vaststelling

Nadere informatie

Help! Het water komt!

Help! Het water komt! Help! Het water komt! Hoog water in Europa Toename aantal overstromingen in Europa De Moldau bedreigt het historische centrum van Praag Wat is er aan de hand? december 1993 Steeds vaker treden Europese

Nadere informatie

Provincie Groningen. Provincie Friesland

Provincie Groningen. Provincie Friesland Groningen Ikea Groningen Sontweg 9 9723 AT GRONINGEN Provincie Groningen Winschoten NS Station bij de bushaltes Stationsweg 22 9671 AN Winschoten Delfzijl Station, aan de voorzijde Kornputplein 1 9934

Nadere informatie

Opstaplocaties en vertrektijden

Opstaplocaties en vertrektijden Provincie Groningen Groningen Ikea Groningen Sontweg 9 9723 AT GRONINGEN VERTREKTIJD: 08.15 UUR Delfzijl Station, aan de voorzijde Kornputplein 1 9934 EA Delfzijl VERTREKTIJD: 07.45 UUR Winschoten NS Station

Nadere informatie

PROGRAMMA VAN MAATREGELEN AARTSELAAR LINDENBOSLAAN

PROGRAMMA VAN MAATREGELEN AARTSELAAR LINDENBOSLAAN PROGRAMMA VAN MAATREGELEN BIJ ARCHEOLOGIENOTA 2016-055 PROGRAMMA VAN MAATREGELEN AARTSELAAR LINDENBOSLAAN J. CLAESEN, B. VAN GENECHTEN & G. VERBEELEN DECEMBER 2016 PROJECTCODE BUREAUONDERZOEK 2016K461

Nadere informatie

In de etalage Stichting Kamper Kogge. De maatschappelijke functie van archieven. door André Troost

In de etalage Stichting Kamper Kogge. De maatschappelijke functie van archieven. door André Troost De maatschappelijke functie van archieven door André Troost 4 Een rol die voor een gemeentearchief is weggelegd is de bijdrage die het kan leveren aan In de etalage Stichting Kamper Kogge 25 Vijfentwintig

Nadere informatie

Vikingen in Domburg. opgraving van de vroeg-middeleeuwse ringwalburg, de Duinburg

Vikingen in Domburg. opgraving van de vroeg-middeleeuwse ringwalburg, de Duinburg Vikingen in Domburg Walcherse Archeologische Dienst opgraving van de vroeg-middeleeuwse ringwalburg, de Duinburg Impressie van een ringwalburg Bloemers 1998 I nleiding In het centrum van Domburg ontwikkelt

Nadere informatie

Ieper, Grote Markt 33 / D hondtstaat

Ieper, Grote Markt 33 / D hondtstaat Ieper, Grote Markt 33 / D hondtstaat Rapportage vondstmelding Ieper, Grote Markt 33 / D hondtstaat I. Verslaggevers: *Naam, adres, contactgegevens, functie van de opstellers van het rapport en datum melding.

Nadere informatie

Het soort weer dat een land tijdens een lange periode heeft. Gebied in de wereld waar het klimaat overal hetzelfde is.

Het soort weer dat een land tijdens een lange periode heeft. Gebied in de wereld waar het klimaat overal hetzelfde is. Meander Samenvatting groep 6 Thema 4 Streken en klimaten Samenvatting Klimaatgebieden De aarde kun je verdelen in gebieden met verschillende klimaten. Nederland heeft een zeeklimaat. Dat is een gematigd

Nadere informatie

Beleef de prehistorie HUNEBEDQUIZ. Door: Nadine Lemmers 1 februari 2016

Beleef de prehistorie HUNEBEDQUIZ. Door: Nadine Lemmers 1 februari 2016 Beleef de prehistorie HUNEBEDQUIZ Door: Nadine Lemmers 1 februari 2016 RONDE 1: HUNEBEDDEN 1. Wat is een hunebed? A. Een graf B. Een huis C. Een opslag D. Weten we niet 2. Hoe oud zijn de Nederlandse hunebedden?

Nadere informatie

Ontdekkingen en uitvindingen

Ontdekkingen en uitvindingen prehistorie 68 oudheid 3000 v. Chr. 2500 v. Chr. 2000 v. Chr. 1500 v. Chr. Steden en Staten Ontdekkingen en uitvindingen Vandaag zijn Jos en Mirthe in de Buitenhaven in Kampen. Mirthe, krijgen we zeebenen

Nadere informatie

Afbeelding 1. De ligging van plangebied Kadijkweg te Lutjebroek (zwarte stippellijn).

Afbeelding 1. De ligging van plangebied Kadijkweg te Lutjebroek (zwarte stippellijn). Document: Archeologische Quickscan Plangebied: Kadijkweg 65-67, Lutjebroek, gemeente Stede Broec Adviesnummer: 14153 Opsteller: J. van Leeuwen (archeoloog) & C. Soonius (regio archeoloog) Datum: 28-05-2014

Nadere informatie

Voorstel voor de raad

Voorstel voor de raad 14INT012.4I Voorstel voor de raad Raadsvergadering van : (in te vullen door Griffie) Agendanummer (in Ie vullen door Griffie) Portefeuillehouder drs. mr. B. Koelewijn, J.Tabak ONDERWERP Exposeren IJsselkogge

Nadere informatie

Van Kogge tot Coaster

Van Kogge tot Coaster Van Kogge tot Coaster Speurtocht door het Noordelijk Scheepvaartmuseum leeftijd: 12-15 jaar Welkom in het Noordelijk Scheepvaartmuseum! Met deze speurtocht kun je het museum bezoeken en allerlei vragen

Nadere informatie

Archeologische monumentenzorg in 2014

Archeologische monumentenzorg in 2014 Archeologische monumentenzorg in 2014 door Alexander Jager Nationale Onderzoeksagenda Archeologie De afgelopen twintig jaar heeft de Nederlandse archeologie belangrijke veranderingen ondergaan. Sinds de

Nadere informatie

4-Een vondst beschrijven

4-Een vondst beschrijven UITLEG VOOR DE LEERKRACHT Wanneer een archeoloog een vondst opgraaft, vindt hij/zij vaak alleen nog maar scherven terug. Daarom kan de archeoloog niet zomaar weten wat de vondst precies voorstelt en waarvoor

Nadere informatie

Rijkswaterstaat Brede Afspraak Archeologie. Datum 6 april 2011 Status Definitief

Rijkswaterstaat Brede Afspraak Archeologie. Datum 6 april 2011 Status Definitief 3 Rijkswaterstaat Brede Afspraak Archeologie Datum 6 april 2011 Status Definitief Colofon Uitgegeven door Rijkswaterstaat DI-IMG Informatie Contractenbuffet IMG, N. Landsman Telefoon 088 7972502 Fax contractmanagement.img@rws.nl

Nadere informatie

Hier dreigt een kans 1

Hier dreigt een kans 1 Hier dreigt een kans 1 De IJsselkogge: materiële en geestelijke verwerking van een spectaculaire vondst door Geraart Westerink De in de nabije toekomst verwachte zeespiegelstijging was voor Rijkswaterstaat

Nadere informatie

Mogelijke oorzaken en verklaringen voor het (af)zinken van de IJsselkogge bij Kampen

Mogelijke oorzaken en verklaringen voor het (af)zinken van de IJsselkogge bij Kampen Mogelijke oorzaken en verklaringen voor het (af)zinken van de IJsselkogge bij Kampen Een historische en paleo-landschappelijke verkenning Rapportnummer: V1226 Projectnummer: V14-2908 ISSN: 1573-9406 Status

Nadere informatie

De IJsselkogge in context

De IJsselkogge in context De IJsselkogge in context rapport 3382 AD C ArcheoProjecten is een onderdeel van het Archeologisch Diensten Centru m De IJsselkogge in context Aanvullend booronderzoek en geofysisch onderzoek in de nabije

Nadere informatie

Zwaar gehavend wrak voor de kust van Kuinre

Zwaar gehavend wrak voor de kust van Kuinre Zwaar gehavend wrak voor de kust van Kuinre Definitief onderzoek van scheepswrak op kavel R 4 in de Noordoostpolder Grondsporen 13 Prof. dr. A.F.L. van Holk, K. Blok, Y.T. van Popta, A.G.M. Spiekhout &

Nadere informatie

Zwolle in Hanzetijd 201

Zwolle in Hanzetijd 201 Zwolle in Hanzetijd 201 202 1 Hanzeaten te huur 203 Hanzespoorlijn in aanbouw 204 2 Hanzebrug bij Zwolle 205 Hanzetunnel 206 3 207. VAARWEG IJSSEL Na ontstaan Zuiderzee meer water door de IJssel Na 1421

Nadere informatie

MOERASBOS IN STADSHAGEN. Thema: natuur

MOERASBOS IN STADSHAGEN. Thema: natuur DOCENT In het thema Natuur ontdekken de leerlingen van groep 7 en 8 dat er rond de jaartelling een bijzonder bos op de plek stond waar zij nu wonen. Dit moerasbos is in 2000 opgegraven door archeologen.

Nadere informatie

Programma van maatregelen: Londerzeel - Bloemstraat

Programma van maatregelen: Londerzeel - Bloemstraat Programma van maatregelen: Londerzeel - Bloemstraat Het programma van maatregelen geeft een gemotiveerd advies over het al dan niet moeten nemen van maatregelen voor de omgang met archeologisch erfgoed

Nadere informatie

OMnummer: Datum: Archeologische Quickscan Klaprozenweg (QSnr ) Opdrachtgever (LS01)

OMnummer: Datum: Archeologische Quickscan Klaprozenweg (QSnr ) Opdrachtgever (LS01) OMnummer: 43567 Datum: 21-10-2010 Archeologische Quickscan Klaprozenweg (QSnr.10-122) Opdrachtgever (LS01) Naam / organisatie: Dienst Infrastructuur Verkeer en Vervoer Contactpersoon: Mevr. H. van der

Nadere informatie

KOM PASS. Paul de Kort. Een visie op de Kloof, het nieuwe waterfront van Kampen. www.pauldekort.nl www.parklaan.nl 2013. beeldend kunstenaar

KOM PASS. Paul de Kort. Een visie op de Kloof, het nieuwe waterfront van Kampen. www.pauldekort.nl www.parklaan.nl 2013. beeldend kunstenaar Paul de Kort beeldend kunstenaar www.pauldekort.nl www.parklaan.nl 2013 Een hanze of hanza (= groep, schare of gevolg als van het Oudhoogduits Hansa) was een samenwerkingsverband van handelaren en steden

Nadere informatie

Object en project informatie

Object en project informatie Object en project informatie Object AM-1993-65-5 Werknummer AM-1993-65 Objectnummer RCE onderzoeksdossier Aanvraagdatum Dec 13, 2011 Type object Archeologisch textiel Einde project Feb 15, 2012 Locatie

Nadere informatie

GEWICHTSBEREKENING STANDAARD SCHIP. Commissie Evaluatie Zeilformule

GEWICHTSBEREKENING STANDAARD SCHIP. Commissie Evaluatie Zeilformule GEWICHTSBEREKENING STANDAARD SCHIP Commissie Evaluatie Zeilformule Versie: 8 Datum: 5maart2016 INHOUD 3 Algemene informatie 4 Totaal gewicht van het standaard skutsje 5 Extra gewicht bij verlenging 6 Extra

Nadere informatie

Opgraving Davidstraat-Romeinstraat Enkhuizen. Een eerste stand van zaken.

Opgraving Davidstraat-Romeinstraat Enkhuizen. Een eerste stand van zaken. Opgraving Davidstraat-Romeinstraat Enkhuizen. Een eerste stand van zaken. In de vroege zomer van 2017 heeft Archeologie West-Friesland een opgraving uitgevoerd tussen de Davidstraat, Romeinstraat en Korte

Nadere informatie

Raakvlak Rapport Archeologisch onderzoek op het Hof van Praet te Oedelem

Raakvlak Rapport Archeologisch onderzoek op het Hof van Praet te Oedelem Pakhuizen Komvest 45 8000 Brugge www.raakvlak.be info@raakvlak.be Raakvlak Rapport Archeologisch onderzoek op het Hof van Praet te Oedelem Brugge 2009 1 Inleiding: Het hof van Praet is vandaag gelegen

Nadere informatie

Presenteert. De Nationale kennisquiz Archeologie 2013

Presenteert. De Nationale kennisquiz Archeologie 2013 Presenteert De Nationale kennisquiz Archeologie 2013 De quizmasters: Jan-Willem Oudhof Al komt het water nog zo hoog Chris Sueur Op een wierde lig je altijd droog 2 De spelregels Er zijn vragen uit verschillende

Nadere informatie

Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Het landschap onder de. - Rivieren in de steentijd. Henk Weerts

Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Het landschap onder de. - Rivieren in de steentijd. Henk Weerts Rijksdienst voor het Cultureel l Erfgoed Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Het landschap onder de Noordzee - Rivieren in de steentijd Henk Weerts h.weerts@cultureelerfgoed.nl Het landschap

Nadere informatie

Quick scan archeologie De Horst Kaatsheuvel, gemeente Loon op Zand

Quick scan archeologie De Horst Kaatsheuvel, gemeente Loon op Zand Quick scan archeologie De Horst Kaatsheuvel, gemeente Loon op Zand 18 november 2010 Inleiding Het plangebied ligt ten westen van de bebouwde kom van Kaatsheuvel in de gemeente Loon op Zand (afb. 1). De

Nadere informatie

2e Paasdag maandag 17 april

2e Paasdag maandag 17 april T-Shop 14 zondag 16 Alkmaar 10:00-18:00 gesloten gesloten gesloten gesloten gesloten gesloten Almelo 10:00-17:00 gesloten gesloten gesloten gesloten gesloten gesloten Almere Traverse 10:00-18:00 gesloten

Nadere informatie

Opgravingen in Ruien - Rosalinde (gem. Kluisbergen) : van een prehistorisch kampement uit de ijstijd tot de Romeinse periode

Opgravingen in Ruien - Rosalinde (gem. Kluisbergen) : van een prehistorisch kampement uit de ijstijd tot de Romeinse periode Opgravingen in Ruien - Rosalinde (gem. Kluisbergen) : van een prehistorisch kampement uit de ijstijd tot de Romeinse periode Het onderzoeksgebied vanuit de lucht bekeken (Foto: Birger Stichelbaut). De

Nadere informatie

EHS-herijking van invloed op uiterwaardentransitie in Utrecht en Gelderland? Master scriptie planologie

EHS-herijking van invloed op uiterwaardentransitie in Utrecht en Gelderland? Master scriptie planologie EHS-herijking van invloed op uiterwaardentransitie in Utrecht en Gelderland? Master scriptie planologie D.F.G. van Nuland 2012 EHS-herijking van invloed op uiterwaardentransitie in Utrecht en Gelderland?

Nadere informatie

Inleiding. Wat is het Vasa schip? Koningshuis Vasa (1523-1654)

Inleiding. Wat is het Vasa schip? Koningshuis Vasa (1523-1654) Inhoudsopgave: Inhoudsopgave:... 2 Inleiding... 3 Wat is het vasa schip?... 3 Koningshuis Vasa (1523-1654)... 3 De bouw van het schip (waarom, wanneer, door wie en hoe)... 4 Waarom, met welk doel?... 4

Nadere informatie

Een programma van sportbonden en NOC*NSF dat sportief gedrag stimuleert en ongewenst gedrag aanpakt.

Een programma van sportbonden en NOC*NSF dat sportief gedrag stimuleert en ongewenst gedrag aanpakt. Theatertour VSK 2012/ 13 Nieuwegein 26juli 2012 Een programma van sportbonden en NOC*NSF dat sportief gedrag stimuleert en ongewenst gedrag aanpakt. Jaaroverzicht I Datum Plaats 24 september Amersfoort

Nadere informatie

Altijd SAIL. kom aan boord. van onze vriendenvloot!

Altijd SAIL. kom aan boord. van onze vriendenvloot! kom aan boord van onze vriendenvloot! Altijd SAIL in Het Scheepvaartmuseum Zeebenen houden? Word lid van de Vriendenvloot van Het Scheepvaartmuseum! De Vriendenvloot organiseert jaarlijks veel interessante

Nadere informatie