Academische zitting van 12 juni : de boekhouder-fiscalist en de uitdagingen voor de toekomst

Transcriptie

1 BIBF Beroepsinstituut van erkende Boekhouders en Fiscalisten INHOUD p. 1/ Academische zitting van 12 juni : de boekhouder-fiscalist en de uitdagingen voor de toekomst p. 4/ Onwettige uitoefening van boekhoudactiviteiten de rechtspraak in 2013 nieuw reglement van plichtenleer en melding van pseudo-boekhouders Academische zitting van 12 juni : de boekhouder-fiscalist en de uitdagingen voor de toekomst Naar goede gewoonte heeft het BIBF zijn jaarverslag voorgesteld tijdens een academische zitting die op 12 juni 2014 in de gebouwen van Wolubilis werd gehouden. In de voormiddag leverden Voorzitter Jean-Marie Conter en Ondervoorzitter Xavier Schraepen commentaar bij de nationale enquête die het Instituut onlangs onder zijn leden en stagiairs heeft gehouden. Aan deze enquête, die gericht was op de nieuwe technologie en de wijze waarop de leden van het BIBF zich aan deze evolutie aanpassen, werd massaal deelgenomen, want meer dan leden beantwoordden de vragen. Om de enquête te bekijken, surf naar de website van het BIBF ( klik op de tab «Het Instituut» > rubriek «Persinfo» > «Persmededelingen». Hierna volgen een aantal resultaten die wij uit de enquête kunnen afleiden. Typeprofiel van de boekhouder-fiscalist Een grote meerderheid (82,7%) werkt alleen of in een structuur met maximum 5 personen en werkt als allround boekhouderfiscalist (89,5%). Merk wel op dat 10,5 % momenteel als gespecialiseerd boekhouder-fiscalist werkt. E-facturatie De boekhouders-fiscalisten moeten zich voortdurend aanpassen aan nieuwe situaties, zowel op economisch, juridisch als technologisch vlak. De enquête wijst uit dat 36,4 % van de boekhouders al gebruik maakt van de elektronische factuur. Gebruik van boordtabellen voor bedrijfsbeheer 62 % van de boekhouders-fiscalisten antwoordt bevestigend op de vraag of zij boordtabellen gebruiken. We vermelden terloops dat deze instrumenten, nadat ze zijn geïnstalleerd, de bedrijfsleider in staat stellen om een selectie aan financiële ratio s van zijn bedrijf dagelijks op te volgen. Permanent dossier Het Instituut wil zijn leden blijven bewust maken van de talrijke voordelen en perspectieven die de digitalisering van de permanente dossiers van hun cliënten biedt. Momenteel houdt al 35,3 % van de leden het permanent dossier bij in digitaal formaat. Marketing en reclame 58,9 % van de bevraagden geeft toe geen noties te hebben van deze begrippen met betrekking tot hun eigen kantoor. Om daaraan te verhelpen heeft het BIBF beslist om in november 2014 twee opleidingsdagen (op 13 november in het Nederlands en op 6 november in het Frans) te organiseren over thema s als marketing en reclame. Uit de resultaten van die enquête trokken de Voorzitter en de Ondervoorzitter volgende conclusies : De zelfstandigen moeten vertrouwd gemaakt worden met de idee van het beheer van hun activiteit op lange termijn. De boordtabellen, opgesteld door hun boekhouder-fiscalist, moeten hun daarbij helpen. We moeten overwegen om de toegang tot het zelfstandigenstatuut strenger te maken, evenwel zonder het ondernemerschap af te remmen. Zo zouden we veel voortijdige faillissementen kunnen voorkomen. Het wordt absoluut noodzakelijk om een cijferberoeper in de arm te nemen om een financiering bij een financiële instelling te bekomen. Door zijn tussenkomst krijgt die instelling meer zekerheid. De kwestie van het uniek mandaat van de cijferberoeper zou snel en efficiënt moeten opgelost raken. Gedaan met het louter voeren van de boekhouding, op naar de analyse en het bedrijfsadvies. De administratie moet de ongelegen komende storingen van haar online-applicaties tot een strikt minimum beperken. P Afgiftekantoor 9000 Gent X Tweewekelijks Verschijnt niet in de weken

2 De namiddag was gewijd aan de eigenlijke academische zitting. De boekhouder-fiscalist van de toekomst : een uitdaging voor het BIBF en zijn leden In zijn welkomstwoord legde Voorzitter Jean-Marie Conter sterk de nadruk op de (r)evolutie die het beroep van boekhouder-fiscalist te wachten staat. Als de komende jaren moeten worden beschouwd vanuit het oogpunt van een technologische evolutie, bestemd om het dagelijkse werk van de boekhouder-fiscalist te vergemakkelijken, moet de toekomst Onze voogdijminister, Sabine Laruelle met Jean-Marie Con- van nu af aan als een revolutie worden gezien. De cijferberoe- ter en Xavier Schraepen per moet veranderen, zich aanpassen en evolueren. Hij moet zijn cliënt leren zijn boekhouding te gebruiken als een echt Minister Laruelle onderstreepte de primordiale en essen- beheersinstrument en de door de professional opgestelde tiële opdracht van de boekhouder-fiscalist als het op de boordtabellen te analyseren om zijn onderneming beter te be- begeleiding van de zelfstandigen aankomt : «door de com- sturen. Die boordtabellen kunnen ook dienen als een progno- petenties te bundelen ontstaan de grootste projecten. Pas se-instrument voor de toepassing van de wet betreffende de door het enthousiasme te delen zal het herstel vorm krijgen» continuïteit van de ondernemingen (WCO). (sic). De boekhouder-fiscalist moet een echte bedrijfsconsulent Om te besluiten benadrukte mevrouw Laruelle dat de in- worden, die zijn cliënt kan helpen met relevant bedrijfsad- spanningen moeten voortgezet worden om de sociale zeker- vies. Om de vertrouwensrelatie met de cliënt te bestendigen, heid van de zelfstandigen, die +/ 97 % van onze economische moet de boekhouder-fiscalist zijn dienstverlening radicaal activiteit uitmaken, te versterken. Ten slotte wou zij ook de omgooien en de overstap maken van passieve analyse naar uitstekende samenwerking tussen het BIBF en haar kabinet actief strategisch advies. Die uitdaging mag niet als een niet onvermeld laten. handicap worden gezien, maar veeleer als een kans die moet aangegrepen worden. Wij hopen dat deze wijze woorden ook in de geloofsbrieven van onze volgende regering zullen terugkomen. Vervolgens gaf Ondervoorzitter Xavier Schraepen een overzicht van de verschillende gebeurtenissen en belangrijke Diploma-uitreiking en BIBF-prijzen dossiers die de activiteit van het BIBF in 2013 hebben gekenmerkt. Hij had het over de ontwikkeling van de elektronische Het volgende agendapunt was de uitreiking van de diplo- facturatie, de hervorming van de sociale bijdragen, de toetre- ma s aan de nieuwe boekhouders(-fiscalisten). Philippe Mo- ding van de interne boekhouders, de anti-witwaswetgeving, randini, Voorzitter van de Franstalige Uitvoerende Kamer, de duurzame Tax-cificatie en de nieuwe deontologische code. en Peter Defreyne, rechtskundig assessor van de Neder- Hij ging ook even in op de resultaten van de enquête die het landstalige Uitvoerende Kamer, onderstreepten allebei hoe BIBF in april-mei 2013 heeft uitgevoerd en over de wijze belangrijk het slagen voor het praktisch bekwaamheidsexa- waarop de boekhouders-fiscalisten omgaan met de verplich- men wel is, de laatste stap op weg naar de stage en de echte tingen in verband met de uitoefening van hun beroep. toetreding tot het beroep. Het land moet vertrouwen hebben in het talent van zijn ondernemers! Zoals elk jaar vereerde Sabine Laruelle, minister van Kmo s, Zelfstandigen en Landbouw en voogdijminister van het BIBF, ons met haar aanwezigheid op het evenement. Zij hield een warm pleidooi voor het ondernemerschap. Zij hamerde op de verlaging van de arbeidskost, op het opnieuw in evenwicht brengen van de relaties tussen de banken en de kmo s en op een verbetering van het sociaal statuut van de zelfstandigen met een reeks maatregelen bestemd om de verschillen tussen de loontrekkenden en de zelfstandigen te verkleinen. Zij wees trouwens op de actieve bijdrage van ons Instituut aan deze hervorming. De nieuwe Nederlandstalige BIBF-leden 2 P a c i ol i N r. 388 B I B F - I P C F / 30 j u n i 13 j u l i 2014

3 Erwin De Pue stak van wal met een reeks cijfers waaruit duidelijk blijkt dat heel wat cijferberoepers het nog bij de papieren factuur houden en de elektronische factuur links laten liggen. Hij meende dat hun cliënten zich nog niet klaar voelen en dat de professionals beducht zijn voor computerstoringen. Hier is het de grootste uitdaging voor de boekhouder-fiscalist om zijn relatie met zijn cliënten optimaal uit te bouwen, de fors veranderende wetgeving «te bedwingen» en goede medewerkers aan te trekken. De e-facturatie is nochtans dé oplossing die de boekhouder-fiscalist in de toekomst in staat moet stellen om zijn opdracht als coach van de zelfstandige Jan Verhoeye ondernemers efficiënt uit te voeren. Vervolgens was het de beurt aan Jan Verhoeye, Voorzit- Jean-Marc Delporte, van zijn kant, onderstreepte dat in de ter van de Commissie voor Boekhoudkundige Normen, en toekomst aan de economische beroepen een steeds belangrij- Pierre-Armand Michel, emeritus hoogleraar aan de ULG, kere opdracht zal worden toebedeeld, daar de administraties de Voorzitters van de Nederlandstalige en de Franstalige steeds minder ambtenaren zullen tellen. Hij is er evenwel jury s van de BIBF-prijzen. Zij reikten de BIBF-prijzen uit van overtuigd dat de elektronische facturatie daarbij een po- die dit jaar toegekend werden aan studenten van het hoger sitieve rol zal spelen. economisch onderwijs van het korte type. De namen van de laureaten en de titel van hun eindwerk vindt u op de web- Voorzitter Conter speelde daarop in en merkte op dat een site Het doel van die eindwerken is de jongeren deel van de taken die nu nog door de administratie worden warm te maken voor het wetenschappelijk onderzoek in de verricht, dan door de cijferberoepers zouden verzorgd wor- boekhouding en de fiscaliteit. den, wat voor die professionals extra werk meebrengt dat ze, via het gefactureerde ereloon, aan hun cliënten zullen (R)evolutie : de boekhouder-fiscalist als ondernemerscoach moeten doorrekenen. Jean-Marc Delporte wou ook nog meegeven dat de Europese Het namiddagprogramma werd voortgezet met een panelge- richtlijnen die de lidstaten worden opgelegd en in hun nati- sprek over het thema «(R)evolutie : de boekhouder-fiscalist als onale wetgeving moeten omzetten, er soms toe leiden dat de ondernemerscoach». Deelnemers aan het gesprek waren : taak van de nationale administraties wordt gecompliceerd. De Jean-Marc Delporte, Voorzitter van de Hoge Raad voor de administraties moeten die taken dan afschuiven op de econo- Economische Beroepen en Voorzitter van het Directieco- mische en sociale actoren van ons land, wat soms problemen mité van de FOD Economie (in het jaarverslag 2013 staat kan stellen, want een nationale vereenvoudiging kan door een trouwens een interview met genoemde); Europese richtlijn soms worden tegengewerkt. Dat heeft iets Daniel Kroes, Voorzitter van het Instituut van de Bedrijfsrevisoren; weg van een paradox die mee aan de oorsprong kan liggen van het eurosceptisch klimaat dat momenteel heerst. Erwin De Pue, Directeur-generaal van de Dienst Administratieve Vereenvoudiging; Daniel Kroes brak een lans voor de samenwerking tussen Wilfried Niessen, Professor aan de HEC-ULG en erkend boekhouder-fiscalist; de verschillende beroepen. Netwerking impliceert trouwens voor elk boekhoudkundig kantoor efficiëntiewinst en een ho- Xavier Schraepen, Ondervoorzitter van het BIBF; gere rendabiliteit. Hij blijft er dan ook van overtuigd dat de Jean-Marie CONTER, Voorzitter van het BIBF en modera- boekhouder-fiscalist en de bedrijfsrevisor hun huidige activi- tor. teiten verder zullen moeten uitvoeren en ze verder ontwikkelen met inachtneming van de technologische evolutie. Volgens Wilfried Niessen moet de boekhouder-fiscalist dichter bij zijn cliënten staan en leren met zijn cliënten te communiceren. Hij moet leren luisteren en zeggen wat mogelijk is en wat niet mogelijk is. Hij onderstreept ook de noodzaak om, bij de opstart van een activiteit, een goed business plan op te stellen, om een strategisch zicht te hebben en doelstellingen vast te leggen. Dat maakt de opmaak van boordtabellen mogelijk. Ondervoorzitter Schraepen, op zijn beurt, maakte gewag Van links naar rechts, Daniel Kroes, Jean-Marc Delporte, Erwin van de problemen die de boekhouders-fiscalisten ondervin- De Pue, Jean-Marie Conter, Xavier Schraepen en Wilfried Niessen den enkel en alleen om de inkomende en uitgaande facturen 3 P a c i ol i N r. 388 B I B F - I P C F / 30 j u n i 13 j u l i 2014

4 van hun cliënten te verzamelen. Zij moeten letterlijk achter hun cliënten aan zitten. De openstaande facturen opslaan in een computerbestand brengt niet veel aarde aan de dijk. Er moet een echte onlineverbinding tot stand gebracht worden tussen de cliënt en de cijferberoeper. Er moet ook rekening gehouden worden met eventuele computerstoringen, die leiden tot een gespannen sfeer en tijdverlies. Persoonlijk denkt hij dat de vooropgestelde 50 % elektronische facturen tegen 2020 niet haalbaar is. De Voorzitter concludeert dat alle betrokken partijen de cijferberoepers, hun cliënten en de administratie in het algemeen nog wederzijdse inspanningen zullen moeten leveren. Afspraak in 2020! De Voorzitter sluit de academische zitting af met een woord van dank aan de sponsors die aan het welslagen van deze dag hebben bijgedragen, namelijk Kluwer, Partena, Belfius en Isabel, en die de kans aangrepen om geschenken uit te delen aan de deelnemers van de tijdens het evenement georganiseerde wedstrijd. Gaëtan HANOT Redactiesecretaris Pacioli Verantwoordelijke publicaties Onwettige uitoefening van boekhoudactiviteiten de rechtspraak in 2013 nieuw reglement van plichtenleer en melding van pseudo-boekhouders Inleiding Naar jaarlijkse gewoonte 1 geven wij u een becommentarieerde samenvatting van de uitspraken die vorig jaar over de onwettige uitoefening van het beroep werden gewezen. Wij vestigen ook uw aandacht op een nieuwe bepaling van het Reglement van plichtenleer. Het Instituut en zijn leden hebben sinds 1 december 2013 een nieuw Reglement van plichtenleer 2. In deze nieuwe plichtenleer wordt bij reglement bekrachtigd dat onze leden verplicht zijn tot medewerking in de strijd tegen de onwettige uitoefening van het beroep. Voor die medewerking hadden wij trouwens al gepleit in een vroeger nummer van Pacioli 3. Artikel 17, 2 van het Reglement van plichtenleer bepaalt immers dat een externe boekhouder BIBF die het dossier overneemt van een persoon die niet gerechtigd is boekhoudactiviteiten uit te oefenen, het Instituut schriftelijk moet informeren van de identiteit van deze persoon. Ook een boekhouder BIBF, aan wie gevraagd wordt om het dossier over te dragen aan een «pseudo-boekhouder», moet het Instituut daarvan schriftelijk informeren. In dergelijk geval mag de boekhouder het dossier enkel aan zijn cliënt overhandigen, en niet aan de pseudo-confrater, en moet hij zijn voormalige cliënt in kennis stellen van de risico s die deze op zich neemt door zijn dossier toe te vertrouwen aan een persoon die niet over de wettelijke bevoegdheid noch de vereiste opleiding beschikt, die niet onderworpen is aan beroepstucht, die niet verplicht is tot permanente vorming en die zijn burgerlijke aansprakelijkheid niet kan verzekeren. Het beheer van zijn dossier toevertrouwen aan een pseudoboekhouder, kan voor de cliënt zware financiële gevolgen met zich brengen, en als hij schade oploopt, zal hij niet gedekt zijn door een verzekeringscontract. De hoven en rechtbanken tillen zwaar aan dit aspect van de onwettige uitoefening, zoals blijkt uit het uittreksel van het vonnis van 26 november 2013 van de rechtbank van eerste aanleg van Brussel, dat we in dit artikel weergeven. De boekhouder BIBF ziet erop toe om aan zijn nieuwe client te vragen of hij alle bewijsstukken van het dossier (alle facturen, boekhoudkundige stukken, opdrachtbrief, naamkaartjes, briefwisseling of verkeer) aan het Instituut mag overmaken, teneinde ons in staat te stellen een dossier samen te stellen en, desgevallend, ons burgerlijke partij te stellen in het kader van de strafzaak. 1 Pacioli, nr. 237, september 2007, p. 1-8; Pacioli nr. 300, 2-15 augustus 2010, p. 1-6; Pacioli, nr. 319, 9-22 mei 2011, p. 4-6; Pacioli, nr. 337, 19 maart-01 april 2012, p. 1-4; Pacioli nr. 362, 29 april-12 mei 2013, p Voor de belangrijkste nieuwigheden, zie Geert LENAERTS, «Boekhouders(-fiscalisten) krijgen nieuwe plichtenleer», Pacioli nr. 377, 20 januari -2 februari 2014, p Sven ANDERSEN, «De boekhouder(-fiscalist) geconfronteerd met de onwettige uitoefening van het beroep», Pacioli, nr. 300, 2-15 augustus 2010, p In 2013 was er in de politieke actualiteit al eens sprake van de dubieuze betrokkenheid van beoefenaars van uw beroep bij fraudepraktijken. Ons Instituut, bij monde van de Voorzitter, heeft niet geaarzeld om daarop fors te reageren. De tuchtrechtelijke instanties van uw Instituut zien er ook op toe dat de leden hun deontologische plichten nakomen en het vertrouwen van de ondernemers waardig zijn. 4

5 Het zijn personen die het beroep onwettig uitoefenen of (door weglating of schrapping van het tableau) geen deel meer uitmaken van het BIBF, die in 2013, wegens diverse strafrechtelijke overtredingen, in de schijnwerpers van de gerechtelijke actualiteit stonden. Het vonnis van de correctionele rechtbank van Luik van 14 mei 2013, waarvan we u hierna de samenvatting presenteren, is een mooie illustratie daarvan. De pseudo-boekhouder werd niet alleen veroordeeld wegens niet-aangifte van een deel van zijn inkomsten bij de directe belastingen, maar ook omdat hij zijn beroepsactiviteit niet had aangegeven bij de btw. De vonnissen en arresten 1. Rechtbank van eerste aanleg van Brussel, 49 ste correctionele kamer 14 februari Hof van beroep te Antwerpen, 9 e correctionele kamer 18 april 2013 Conform de bepalingen van het KB van 27 november 1985 moet het BIBF elke definitieve veroordeling van schorsing en schrapping meedelen aan de bevoegde Procureur-generaal. Deze kan dan, via de lokale politiediensten, toezien op de naleving van de uitgesproken tuchtsanctie. De beklaagde was voorheen erkend boekhouder, maar werd door het BIBF in 2010 weggelaten van het tableau. Desalniettemin bleef betrokkene verder boekhoudingen doen voor rekening van derden, alsook de titel en het nummer als erkend boekhouder gebruiken. De vaststelling gebeurde bij een controle door de lokale politie, zoals gevraagd door het Parket bij het hof van Beroep te Antwerpen. Beklaagde werd door het Instituut geschrapt. Niettemin bleef hij zijn boekhoudactiviteiten uitoefenen, inzonderheid door oprichting van een boekhoudvennootschap. De rechtbank veroordeelde hem tot een gevangenisstraf van tien maanden, een geldboete van euro en het verbod tot uitoefening van een mandaat in een handelsvennootschap voor de duur van tien jaar. De rechtbank wou niet alleen de onwettige uitoefening bestraffen, maar besliste ook dat de vennootschap, door in haar statuten de vermelding op te nemen dat 4/5 van de aandelen in het bezit was van erkende boekhouders of stagiairs, zich schuldig gemaakt heeft aan valsheid in geschriften en het gebruik van valse stukken, aangezien het kapitaal in handen was van twee personen die geen lid noch stagiair waren van het BIBF. Op het burgerlijk vlak veroordeelde de rechtbank de beklaagde tot betaling aan het Instituut van een bedrag van euro als materiële schadevergoeding, van 250 euro als morele schadevergoeding en van 440 euro rechtsplegingsvergoeding. De feiten bewezen zijnde, veroordeelde de rechtbank van eerste aanleg te Tongeren op 18 oktober 2012 de beklaagde tot een geldboete van 300,00 euro (vermeerderd met opdeciemen 1 650,00 euro) waarvan de helft met uitstel en de publicatie van het vonnis in Het Belang van Limburg, De Standaard en De Morgen en dit op kosten van de beklaagde. Tegen deze beslissing werd beroep aangetekend door het openbaar ministerie en door de beklaagde. Het hof van beroep te Antwerpen heeft de beslissing van de rechtbank op strafrechtelijk gebied bevestigd doch met uitzondering van de publicatie van het arrest. 4. Rechtbank van eerste aanleg van Luik, 14 de correctionele kamer 14 mei 2013 Een persoon die al tweemaal veroordeeld was voor de onwettige uitoefening van het beroep, werd opnieuw vervolgd uit hoofde van deze overtreding. De rechtbank stelde vast dat de beklaagde het beroep onwettig is blijven uitoefenen en zich een titel heeft aangemeten die tot verwarring kan leiden met de titel van belastingconsulent. Het vonnis werd bij verstek gewezen. 2. Rechtbank van eerste aanleg van Brussel, 49 ste correctionele kamer 18 april 2013 Beklaagde heeft vijf jaar lang het beroep onwettig uitgeoefend. Zij krijgt gedurende vijf jaar opschorting van uitspraak. Daarbij werd onder meer rekening gehouden met haar blanco strafregister, de stopzetting van haar boekhoudkundige activiteiten en het feit dat de gerechtelijke vervolging op zich een heilzame waarschuwing vormt. Op het burgerlijk vlak veroordeelde de rechtbank de beklaagde tot betaling aan het Instituut van een bedrag van euro als materiële schadevergoeding en van 500 euro rechtsplegingsvergoeding. Deze pseudo-boekhouder werd niet alleen veroordeeld wegens niet-aangifte van een deel van zijn inkomsten bij de directe belastingen, maar ook omdat hij jarenlang geen enkele btw-aangifte had ingediend in verband met zijn beroepsactiviteiten. Voor de bepaling van de strafmaat heeft de rechtbank rekening gehouden met de kennelijke minachting van beklaagde voor de regels tot bescherming van het beroep, de niet-naleving van zijn eigen fiscale verplichtingen, zijn «inciviek gedrag» (hij stond op het ziekenfonds) en zijn gerechtelijke antecedenten (zijn vorige veroordelingen voor onwettige uitoefening van het beroep). De beklaagde werd veroordeeld tot een gevangenisstraf van negen maanden en een geldboete van euro. 5

6 Op het burgerlijk vlak kende de rechtbank aan het Instituut een bedrag toe van euro als materiële schadevergoeding van 500 euro als morele schadevergoeding. Tevens werd hij veroordeeld tot betaling van 412,50 euro rechtsplegingsvergoeding. Bij de raming van de morele schade van het Instituut hield de rechtbank rekening met de hardnekkigheid waarmee de beklaagde, ondanks twee eerdere strafrechtelijke veroordelingen, de bescherming van de titel van boekhouder met de voeten bleef treden «( ) met aanzienlijke schade voor het imago van het beroep tot gevolg, zoals blijkt uit het strafdossier dat tal van klachten van particulieren en van de fiscale administraties bevat». Het vonnis werd bij verstek gewezen. De beklaagde heeft hiertegen verzet aangetekend. 5. Rechtbank van eerste aanleg te Antwerpen, 5 e correctionele kamer 16 mei 2013 Ondanks eerdere veroordelingen was beklaagde verder het beroep blijven uitoefenen. Hij bleef zich, vooral naar startende ondernemingen toe, uitgeven voor boekhouder. Doordat hij weinig nauwgezet was in de uitvoering van zijn taken werd er door een aantal klanten klacht neergelegd bij het BIBF. Uit het onderzoek bleek dat de beklaagde zich nog steeds inliet met het bijhouden van de boekhouding, opmaken en indienen van btw-aangiftes. Voor deze laatste activiteit maakt beklaagde vaak gebruik van de naam en btw-nummer van een erkend boekhouder BIBF. Voor de rechtbank stelde de beklaagde dat hij dat eigenlijk prospectie deed voor deze erkende boekhouder BIBF. Gelet op deze feiten en de vaststelling dat de beklaagde boekhouddocumenten van andere onderneming bijhield kwam de rechtbank tot het besluit dat de tenlastelegging van onwettige uitoefening van het beroep bewezen was. De rechtbank stelde : «De feiten zijn ernstig. Beklaagde werpt zich op als boekhouder zonder over de nodige erkenning te beschikken en zonder de nodige bijdragen te betalen aan het beroepsinstituut. Hiermee vervalst hij de concurrentie en ontneemt hij dossiers aan boekhouders die wel de bevoegdheden hebben om de betreffende handelingen te stellen. Bovendien brengt hij imagoschade toe aan het beroep van boekhouder.» Beklaagde wordt o.a. veroordeeld tot een hoofdgevangenisstraf van drie maanden en een geldboete van 500,00 euro (verhoogd met de opdeciemen wordt dit euro), alsook publicatie van het beschikkend gedeelte van het vonnis in de Gazet van Antwerpen. 6. Rechtbank van eerste aanleg te Hasselt, 18 e correctionele kamer 21 juni 2013 Beklaagden (natuurlijke persoon en de vennootschap waarvan hij zaakvoerder was) vermelden op hun website dat zij diensten verleenden inzake boekhouding, jaarrekening, fiscaliteit alsook financiële administratie. Naar aanleiding hiervan werd op verzoek van het BIBF door de economische inspectie een onderzoek opgestart. Ten aanzien van de economische inspectie verklaarde de beklaagde (natuurlijke persoon) dat hij zich niet had aangesloten bij het BIBF «omdat de kost hiervan, de baten zou overstijgen». De rechtbank was van oordeel dat «Door zich niet in te schrijven bij de voorziene orde en toch het beroep uit te oefenen, heeft eerste gedaagde dit controlemechanisme onder druk gezet. Tevens werd oneerlijke concurrentie aangedaan aan hen die de regels wel respecteren.» De rechtbank veroordeelt beklaagde tot een geldboete van 500,00 euro (verhoogd met de opdeciemen wordt dit euro) doch met uitstel gedurende drie jaar, alsook alsook «publicatie van het van het vonnis in Het Belang van Limburg en op de website van BIBF». Aan het BIBF wordt een schadevergoeding toegekend van 3 192,00 euro. Dit bedrag is gelijk aan de som van de ledenbijdragen die door de beklaagde niet werden betaald in de door de rechtbank vastgestelde periode van onwettige uitoefening van het beroep. De vervolgde vennootschap werd in de loop van de procedure vereffend en ontbonden en kon dus niet meer strafrechtelijk veroordeeld worden. Er werd geen beroep aangetekend. Het is de eerste maal dat een rechtbank de publicatie van een vonnis op de website van het BIBF beveelt. Het uittreksel van het vonnis kan geraadpleegd worden op / onwettige uitoefening van het beroep (enkel in het Nederlands). 7. Rechtbank van eerste aanleg van Charleroi, 10 de correctionele kamer 11 september 2013 Het betreft een vonnis op verzet. De correctionele rechtbank heeft het verzet tegen de burgerrechtelijke beschikkingen van het vonnis van 15 december 2010 onontvankelijk verklaard, omdat het verzet niet aan de burgerlijke partijen was betekend. Aan het BIBF wordt een schadevergoeding van 251,00 euro (250 euro materieel en 1 euro moreel) toegekend. Er werd geen beroep aangetekend. Het verzet tegen de strafrechtelijke beslissingen is ontvankelijk maar ongegrond en de in het vonnis van 15 december 2010 uitgesproken veroordelingen worden gehandhaafd. Ter herinnering : de beklaagde werd veroordeeld tot een gevangenisstraf van vier jaar (hij werd ook vervolgd voor an- 6

7 dere feiten dan de onwettige uitoefening van het beroep van boekhouder) en een geldboete van euro. Op het burgerlijk vlak veroordeelde de rechtbank de beklaagde tot betaling aan het Instituut van een bedrag van euro als materiële en morele schadevergoeding en van 400 euro rechtsplegingsvergoeding. Tegen dit vonnis werd beroep aangetekend. 8. Hof van beroep te Antwerpen, 9 e correctionele kamer 25 september 2013 Beklaagden (twee natuurlijke personen) leverden prestaties als boekhouder. Een van de beklaagden was een gewezen boekhouder BIBF en dus zeer goed op de hoogte van de toepasselijke wetgeving. Beide beklaagden werden vervolgd voor inbreuken op de beroepsreglementering, en de eerste beklaagde ook voor diverse inbreuken op de boekhoud- en fiscale wetgeving, zoals valsheid in de boekhouding door het niet-inboeken van facturen en dergelijke om btw en vennootschapsbelasting te vermijden. Na de vaststelling van de feiten in hoofde van beide beklaagden spreekt de rechtbank van eerste aanleg te Hasselt in 2012 volgende sancties uit. De rechtbank veroordeelde de eerste beklaagde (de gewezen boekhouder BIBF) tot een geldboete van 5 000,00 euro (verhoogd met de opdeciemen = ,00 euro), een gevangenisstraf van 18 maanden, beiden voor de helft met uitstel en de verbeurdverklaring voor een bedrag van ,95 euro. De tweede beklaagde werd veroordeeld tot een geldboete van 1 000,00 euro (verhoogd met de opdeciemen = 5 500,00 euro) en dit voor de helft met uitstel. De eerste beklaagde dient aan het BIBF 1 530,00 euro te betalen en dit ter vergoeding van de morele schade (500,00 euro) en materiële schade (= niet-betaalde ledenbijdragen ten belope van 1 030,00 euro). Ten aanzien van de tweede beklaagde werd, gelet op de regularisatie van zijn situatie, geen bijkomende schadevergoeding meer gevorderd. De beklaagden en het openbaar ministerie hebben beroep aangetekend. Het hof van beroep te Antwerpen heeft hier op 25 september 2013 uitspraak gedaan. Het hof bevestigt in essentie de vaststelling van de feiten en stelt vast dat de eerste beklaagde (de gewezen boekhouder BIBF) «is bovendien zeer hardleers wat het uitoefenen van beroep als boekhouder volgens de bestaande reglementering betreft. Ondanks de schrapping van het tableau blijft hij boekhoudkundige verrichtingen doen en schakelt hij hiervoor zijn werknemer in.» De eerste beklaagde wordt voor het geheel van de feiten (onwettige uitoefening en boekhoudkundige en fiscale valsheden) veroordeeld tot een hoofdgevangenisstraf van 18 maanden en fiscale geldboete van ,00 euro. Bovendien wordt een verbod opgelegd om gedurende tien jaar nog bestuurder of zaakvoerder in een vennootschap op aandelen te zijn. In toepassing van artikel 73ter Btw-Wetboek en artikel 455 WIB 1992 wordt aan deze beklaagde ook gedurende vijf jaar het verbod opgelegd om ook maar op enigerlei wijze actief te zijn als boekhouder of fiscalist en zowel als bediende of zelfstandige. Ten slotte beslist het hof ook dat een uittreksel van het arrest betreffende de eerste beklaagde moet worden bekend gemaakt in De Standaard, Het Belang van Limburg en de Tijd, alsook op de website van het BIBF. Ten aanzien van het BIBF dient de eerste beklaagde een schadevergoeding van 1 530,00 euro te betalen. Ten aanzien van de tweede beklaagde wordt beslist tot opschorting van de uitspraak van veroordeling. Tegen dit arrest werd door de eerste beklaagde een voorziening in cassatie ingesteld, waarover de uitspraak verwacht wordt in Rechtbank van eerste aanleg van Brussel, 61 ste correctionele kamer 26 november 2013 De rechtbank veroordeelde de beklaagde, wegens de onwettige uitoefening van het beroep van 2001 tot 2010, tot twee jaar opsluiting met vijf jaar uitstel en een geldboete van euro. De strafmaat wordt verklaard door het feit dat de gebruikmaking van de titel van boekhouder op zijn facturen gelijkgesteld werd met valsheid in geschrifte en het gebruik van valse stukken, en door het feit dat hij zich door cliënten liet betalen gelijkgesteld werd met oplichting, met name omdat hij, door gebruik te maken van de hoedanigheid van boekhouder en fiscalist, misbruik gemaakt heeft van het vertrouwen of de goedgelovigheid van zijn cliënten. Bij de bepaling van de strafmaat hield de rechtbank rekening met «( ) de schadelijke gevolgen die het gedrag van de beklaagde heeft veroorzaakt en/of nog zou kunnen veroorzaken ten aanzien van de natuurlijke of rechtspersonen die een gewettigd vertrouwen stellen in de titel van boekhouder, waarop hij zich liet voorstaan, en in de waarborgen van onafhankelijkheid en professionele rechtschapenheid die door de wettelijke organisatie aan dit statuut worden verleend». Op het burgerlijk vlak veroordeelde de rechtbank de beklaagde tot betaling aan het Instituut van een bedrag van 4 008,76 euro als materiële en morele schadevergoeding en van 715 euro rechtsplegingsvergoeding. 7

8 10. Rechtbank van eerste aanleg van Brussel, 61 ste correctionele kamer 26 november 2013 De beklaagde werd vervolgd wegens de onwettige uitoefening van het beroep van 2005 tot De beklaagde werd veroordeeld tot een gevangenisstraf van twee maanden met uitstel van drie jaar en een geldboete van euro. Voor de bepaling van de strafmaat hield de rechtbank onder meer rekening met de uitzonderlijk lange duur van de overtreding en de specifieke antecedenten van de beklaagde (al eerder veroordeeld voor de onwettige uitoefening van het beroep van boekhouder in 2010), maar ook met het feit dat hij het BIBF schadeloos had gesteld. De rechtbank beval ook de voorlopige sluiting voor de duur van vijf jaar van het geheel of een gedeelte van de door de beklaagde gebruikte lokalen. De beklaagde heeft beroep aangetekend tegen de strafrechtelijke uitspraken van dit vonnis. Op het burgerlijk vlak verklaarde de rechtbank de eis van het BIBF zonder voorwerp, aangezien de beklaagde, vóór het vonnis, het Instituut volledig had vergoed. 11. Rechtbank van eerste aanleg te Tongeren, 11 e correctionele kamer 26 november 2013 Ondanks eerdere veroordelingen was beklaagde verder het beroep blijven uitoefenen. Hij bleef zich naar derden toe uitgeven voor boekhouder. Doordat hij weinig nauwgezet was in de uitvoering van zijn taken werd er door een klant klacht neergelegd bij het BIBF en het parket. Het BIBF en de gewezen klant hebben zich burgerlijke partij gesteld. De rechtbank was van oordeel dat «De feiten zijn maatschappelijk verwerpelijk en uiterst laakbaar. Zij geven blijk van een vergaande normvervaging en zijn enkel ingegeven door persoonlijk profijt. De door beklaagde gehanteerde handelswijze richt omvangrijke schade aan bij zijn slachtoffers.» Beklaagde is ter zitting niet verschenen en heeft dus de rechtbank bij verstek uitspraak gedaan. Op strafrechtelijk vlak veroordeelt de rechtbank beklaagde tot een hoofdgevangenisstraf van drie maanden en een geldboete van euro (verhoogd met de opdeciemen wordt dit euro). De rechtbank beveelt bovendien «de definitieve sluiting van het lokaal dat door beklaagde wordt gebruikt om zijn activiteiten als boekhouder te ontplooien». Tevens beveelt de rechtbank de publicatie van het vonnis in Het Laatste Nieuws en Het Nieuwsblad. Aan het BIBF wordt een schadevergoeding van 250,00 euro toegekend. Aan de gewezen klant wordt een schadevergoeding toegekend van ,75 euro. Conclusie Uw Instituut heeft in 2013 opnieuw veroordelingen verkregen die de eerdere rechtspraak en het recht van het Instituut om vergoed te worden voor de opgelopen materiële en morele schade bevestigen. Een vonnis en een arrest bevalen de publicatie van een uittreksel van de veroordeling op de website van het BIBF. Het vonnis werd uitgevoerd doch het arrest kan nog niet uitgevoerd worden in afwachting van de uitspraak van het Hof van Cassatie. Het valt in deze rechtspraak op dat indien de onwettige uitoefening gepaard gaat met andere fiscale en/of boekhoudkundige misdrijven de hoven en rechtbanken niet aarzelen om strenge straffen uit te spreken en dit tot en met een volledig verbod om maar op enigerlei wijze beroepshalve fiscaal of boekhoudkundig actief te zijn. Wij blijven onvermoeibaar de personen vervolgen die het imago van het beroep besmeuren, die onze leden oneerlijke concurrentie aandoen en het voortbestaan van heel wat Belgische ondernemers in gevaar brengen. Als boekhouder(-fiscalist), accountant, bedrijfsrevisor, belastingconsulent, advocaat, magistraat, ambtenaar, curator, bedrijfsconsulent of lid van een politiekorps, kunt u ons, het beroep in het algemeen en de ondernemingen helpen door het Instituut en/of de bevoegde parketmagistraat in kennis te stellen van alle twijfelachtige gevallen waarop u in de uitoefening van uw beroep zou stoten. U zou er ook goed aan doen de ondernemingen waarmee u te maken hebt erop te wijzen hoe belangrijk het is dat zij een beroepsbeoefenaar kiezen die wettelijk gemachtigd is om hun boekhouding te voeren. Vergeet trouwens niet dat u steeds kunt nagaan of een boekhouder wel degelijk erkend is door te surfen naar / Boekhouder zoeken. Die gegevens worden in real-time bijgehouden en zijn dus altijd up-to-date. Aarzel dus niet om ons de dubieuze gevallen die u mocht ontwaren door te geven. Dienst opsporing van de onwettige uitoefening van het beroep : Frank Haemers (NL): frank.haemers@bibf.be Sven Andersen (FR + DE) : sven.andersen@ipcf.be Noch deze publicatie, noch gedeelten van deze publicatie mogen worden gereproduceerd of opgeslagen in een retrievalsysteem, en evenmin worden overgedragen in welke vorm of op welke wijze ook, elektronisch, mechanisch of door middel van fotokopieën, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. De redactie staat in voor de betrouwbaarheid van de in haar uitgaven opgenomen info, waarvoor zij echter niet aansprakelijk kan worden gesteld. Verantwoordelijke uitgever : Jean-Marie CONTER, B.I.B.F. Legrandlaan 45, 1050 Brussel, Tel. 02/ , Fax. 02/ info@bibf.be, URL : http: // Redactie : Jean-Marie CONTER, Gaëtan HANOT, Geert LENAERTS, Xavier SCHRAEPEN, Chantal DEMOOR. Adviesraad : Professor P. MICHEL, Professor Emeritus, Universiteit Luik, Professor C. LEFEBVRE, Katholieke Universiteit Leuven. Gerealiseerd in samenwerking met kluwer 8