Hogeschool Rotterdam. HBO-Bachelor Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek

Transcriptie

1 Hogeschool Rotterdam HBO-Bachelor Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek Netherlands Quality Agency (NQA) November 2010

2 2/73 NQA - Hs. Rotterdam: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek

3 Managementsamenvatting Dit rapport is het verslag van het auditteam dat in opdracht van Netherlands Quality Agency (NQA) een bestaande hbo-bacheloropleiding heeft beoordeeld. Het beschrijft de bevindingen, overwegingen en conclusies. Het rapport is conform het NQA Protocol 2010 hbo-bacheloropleiding opgesteld. De rapportage heeft betrekking op: Instelling Hogeschool Rotterdam Opleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek Variant Voltijd Croho-nummer Locatie Rotterdam, locatie Academieplein Auditdatum Auditteam prof.dr. R. Remie (vakdeskundige) dr. G.J. Kuipers (vakdeskundige) M.D. Klees (studentlid auditteam) dr. E.V. Schalkwijk (voorzitter, NQA-auditor) C.A.J. Witsenboer BComn & BEd (NQA-auditor) Door Hogeschool Rotterdam is een dossier ingediend bij NQA voor de beoordeling van de bestaande hbo-bacheloropleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek. Bij de aanvraag werd door de instelling een kritische reflectie aangeboden die naar vorm en inhoud voldeed aan de eisen die NQA in het NQA Protocol 2010 hbo-bacheloropleiding stelt. Voor de beoordeling van de kwaliteit en het niveau van de bestaande opleiding heeft NQA een auditteam samengesteld, dat voldoet aan de eisen van de NVAO. Het team heeft de kritische reflectie bestudeerd en een bezoek aan de opleiding gebracht. De kritische reflectie en alle overige (mondeling en schriftelijk) verstrekte informatie hebben het auditteam in staat gesteld om tot een weloverwogen oordeel te komen. Bij de beoordeling van de opleiding zijn bevindingen vanuit de generieke audit meegenomen. De generieke audit heeft plaatsgevonden op woensdag 17 maart Doelstellingen De opleiding BML leidt studenten op tot het beroep van laboratoriummedewerker op hboniveau. Studenten kunnen kiezen voor de richting research of diagnostiek. De opleiding hanteert een relevante set eindcompetenties, gebaseerd op de landelijke profielen. De eindkwalificaties zijn tot stand gekomen in samenspraak met het beroepenveld en sluiten aan bij de eisen van vakgenoten en de beroepspraktijk. De opleiding heeft overleg met de beroepenveldcommissie, volgt de actuele ontwikkelingen en neemt actief deel aan landelijke overleggen, onder meer door het voorzitterschap van het Landelijk Overleg Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek. De eindcompetenties komen overeen met de algemene beschrijvingen van de kwalificaties voor een hbo-bachelor. De opleiding maakt duidelijk voor welke beroepen/functies de studenten als beginnend beroepsbeoefenaar worden opgeleid. NQA Hs. Rotterdam: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek 3/73

4 Programma De opleiding is beroepsgericht door practica, projecten, de stage en de afstudeeropdracht. Er is veel aandacht voor het ontwikkelen van beroepsvaardigheden zoals praktische laboratoriumvaardigheden, projectvaardigheden en rekenvaardigheid. De gebruikte methoden en technieken en de thema s weerspiegelen actuele maatschappelijke ontwikkelingen. De vakliteratuur bestaat voor een groot deel uit internationale literatuur en bevat daarnaast Nederlandse standaardwerken van een goed niveau. De opleiding besteedt aandacht aan het vinden en interpreteren van wetenschappelijke artikelen en het leren onderscheiden van de kwaliteit van internetbronnen. De leerdoelen zijn helder uitgewerkt. Met kadervakomschrijvingen bewaakt de opleiding de inhoud van het programma. Studenten kunnen met de inhoud van het programma de eindkwalificaties bereiken. Het programma is samenhangend door de drie leerlijnen volgens het Rotterdams Onderwijsmodel, de thematische opbouw en de opbouw in de beheersing van technische vaardigheden. De curriculumcommissie bewaakt de samenhang door het gebruik van de kadervakomschrijvingen. De opleiding besteedt aantoonbaar aandacht aan de studeerbaarheid van het programma. Daarbij kan de verdeling van de studielast, de bekendmaking van nieuwe roosters en de studiebelasting van het programma voor de vwoinstroom nog worden verbeterd. Struikelvakken in de opleiding zijn scheikunde, wiskunde en moleculaire biologie. De opleiding biedt studenten voor scheikunde en wiskunde extra ondersteuning. De toelating tot de opleiding is volgens de wettelijke eisen. De opleiding bewaakt de aansluiting met de vooropleiding en past het programma waar nodig aan. Daarnaast voert de opleiding startgesprekken en biedt zomercursussen en bijspijkeronderwijs aan voor het wegwerken van deficiënties. Door vrijstellingen kunnen studenten met een vwo-diploma of verwant mbo-diploma de opleiding verkorten. De opleiding voldoet aan de formele eisen voor de omvang van het programma. De opleiding is competentiegericht en is opgezet volgens het Rotterdams Onderwijs Model. Er is afwisseling in theorie en praktijk en in de werkvormen. Daarnaast is er een balans tussen het sturen en het vrijlaten van studenten. De opleiding heeft het toetsbeleid beschreven. De kwaliteit van de toetsen wordt geborgd door de inzet van de studieleiding en de examencommissie. Door tentamens, practica, verslagen en de afstudeeropdracht gaat de opleiding na of studenten voldoende kennis hebben opgedaan en de competenties beheersen. Kennistoetsing heeft een duidelijke functie naast de competentietoetsing. De toetsen sluiten aan op de behandelde thema s en zijn van goed niveau. De beoordeling van toetsen, verslagen en de afstudeeropdracht gebeurt volgens de vooraf vastgestelde beoordelingscriteria. De opleiding beoordeelt studenten individueel en neemt maatregelen om meeliften tegen te gaan. Personeel Docenten hebben recente ervaring in de beroepspraktijk en kunnen een verbinding leggen tussen de theorie en de actuele beroepspraktijk. De studenten zijn positief over de beroepsen praktijkgerichtheid van de docenten. De opleiding zet voldoende personeel in om het onderwijs te verzorgen. De studenten zijn erg te spreken over de bereikbaarheid van docenten. Studenten kunnen altijd bij de docenten terecht vanwege de open cultuur. Docenten ervaren een hoge werkdruk, hoewel de docent-studentratio beter is dan de streefratio voor de opleiding. De werkdruk heeft de aandacht van het management en zij 4/73 NQA - Hs. Rotterdam: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek

5 zoekt met de docenten naar oplossingen. De docenten zijn gekwalificeerd voor de inhoudelijke, onderwijskundige en organisatorische realisatie van het programma. Docenten beschikken op grond van opleiding, recente werkervaring en nascholing over de juiste kwalificaties/competenties om de opleidingen te verzorgen. Meer dan de helft van de docenten is gepromoveerd, onder wie een aantal jonge docenten. Voorzieningen De opleiding heeft toereikende voorzieningen voor het onderwijs. Met de apparatuur in de praktijklaboratoria leren studenten de basisvaardigheden. Wel is deze apparatuur verouderd. Daarnaast ontbreekt er een investeringsplan voor de lange termijn, waardoor de aanschaf van nieuwe apparatuur op ad hoc basis gebeurt. De studiebegeleiding is op een duidelijke manier vormgegeven. Het auditteam waardeert de inzet van peercoaches. De informatievoorziening is toereikend. Interne kwaliteitszorg De opleiding heeft het kwaliteitszorgbeleid beschreven, maar heeft dit nog niet volledig ingevoerd. Daarnaast kan de opleiding streefdoelen concreter opnemen in het kwaliteitshandboek en in de jaarplannen. De opleiding legt de kwaliteitsplanning vast en maakt gebruik van diverse evaluatie-instrumenten. De opleiding verbetert het programma naar aanleiding van kanttekeningen uit de vorige visitatie, een interne audit en evaluaties onder betrokkenen. Daarvoor worden verschillende belanghebbenden bij de kwaliteitszorg van de opleiding betrokken, waarbij de inbreng van alumni nog worden versterkt. Resultaten De afstudeerwerkstukken getuigen van hbo-bachelorniveau. Het afstudeerwerkstuk wordt individueel uitgevoerd, waardoor er een individuele beoordeling is van de bereikte competenties van de student. De beoordeling door de docenten vindt plaats volgens de vooraf vastgestelde criteria. De opleiding heeft inzicht in de rendementsgegevens, heeft daarvoor streefcijfers geformuleerd en vergelijkt deze met de rendementscijfers van andere opleidingen BML. De eigen streefcijfers worden niet altijd worden gehaald. Het diplomarendement ligt iets onder het landelijk gemiddelde. Het verbeteren van het rendement is een speerpunt van de opleiding. Er zijn acties ondernomen om de uitval terug te dringen. Alles overziend komt het auditteam van NQA tot de conclusie dat de kwaliteit en het niveau van de bestaande hbo-bacheloropleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek van Hogeschool Rotterdam aan de vereiste basiskwaliteit voldoet. Een onderbouwing van deze conclusie is opgenomen in hoofdstuk 2. NQA Hs. Rotterdam: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek 5/73

7 1 Basisgegevens 9 2 Beoordeling Doelstellingen van de opleiding Programma Inzet van personeel Voorzieningen Interne kwaliteitszorg Resultaten 45 3 Bijlagen 51 Bijlage 1 Deskundigheden auditteam 53 Bijlage 2 Onafhankelijkheidsverklaring auditteam 57 Bijlage 3 Bezoekprogramma 63 Bijlage 4 Bijlagen zelfevaluatie en ter inzage gelegd materiaal 65 Bijlage 5 Domeinspecifieke referentiekader en opleidingscompetenties 71 NQA Hs. Rotterdam: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek 7/73

9 1 Basisgegevens De basisgegevens van de bestaande hbo-bacheloropleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek zijn in onderstaande tabel weergeven. 1. Naam instelling Hogeschool Rotterdam. 2. Status instelling Bekostigd 3. Naam opleiding in CROHO Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek 4. Registratienummer in CROHO Oriëntatie en niveau hbo bachelor 6. Aantal studiepunten Afstudeerrichting(en) Medische Microbiologie Klinische Chemie Research 8. Locatie(s) Academieplein G.J. de Jonghweg 4-6 Rotterdam 9. Code of conduct Getekend 10. Variant(en) Voltijd 11. Inhoudelijk profiel opleiding De opleiding is sterk praktijkgericht met daarnaast een voldoende grote theoretisch component. In de eerste twee jaar wordt een basis gelegd waarmee studenten in laboratoria van uiteenlopende aard op basaal niveau kunnen functioneren. Alle basale biologische en chemische lab. methoden en technieken worden getraind en basale theorie binnen biologie en chemie komt aan de orde. Er wordt veel aandacht besteed aan kwantitatieve informatieverwerking (statistiek etc.) Daarnaast wordt gewerkt aan communicatieve vaardigheden, ook in de Engelse taal. Daarna wordt gedifferentieerd tussen twee op diagnostiek gerichte differentiaties en een gericht op wetenschappelijk onderzoek. Hierbij treedt differentiatie op met relatief meer aandacht voor methodologie bij research en voor beheersaspecten bij diagnostiek. De opleiding wordt afgesloten met het met het in grote mate zelfstandig uitvoeren van een afstudeeropdracht. 12. Beoogd werkveld alumni De opleiding stelt zich ten doel bekwame (competente) laboratoriummedewerkers op te leiden die zich als analist bezig zullen houden met onderzoek en analyse ten behoeve van research en diagnostiek. De medische diagnostiek vindt plaats in ziekenhuislaboratoria of in daartoe gespecialiseerde bedrijven. Het beoogde werkveld voor de differentiatie research zijn onderzoeksinstellingen als universiteiten en andere laboratoria waar medisch/biologisch onderzoek wordt verricht. Bedrijven waar afgestudeerden een plaats vinden horen tot de farmaceutische tak of uiteenlopende gespecialiseerde kleinere biotech bedrijven. In toenemende mate zijn ook bedrijven in de agro-sector (bijv.plantveredeling) een plek waar afgestudeerden een werkplek vinden. NQA Hs. Rotterdam: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek 9/73

10 13. Plaats opleiding in organisatiestructuur hogeschool 14. Jaar vorige visitatie en datum besluit NVAO 15. Belangrijkste wijzigingen in opleiding sinds vorige visitatie De opleiding BML is onderdeel van het instituut voor Engineering en Applied Science (EAS) binnen Hogeschool Rotterdam. Vorige visitatie: oktober Datum besluit NVAO: 21 april 2005 De differentiaties klinische chemie en medische microbiologie worden in de vorm van duale trajecten uitgevoerd (3 e en 4 e jaar). De differentiatie research met daarbinnen keuzemogelijkheden, is er gekomen in de plaats van drie verschillende op research gerichte differentiaties met een vastliggend programma (was biochemie, medische biologie, biotechnologie). De afstudeerstageperiode binnen de differentiatie research is met een voorbereidende periode van een kwartaal uitgebreid. De deeltijdvariant van de opleiding wordt afgebouwd. 16. Schema opbouw programma Jaar 1 (propedeuse) Basale lab.vaardigheden chemie en biologie. Basale theorie Biologie en Chemie. Kwantitatieve informatieverwerking. Communicatieve vaardigheden. Jaar 2 Uitbreiding praktische vaardigheden en theorie met oriëntatie op differentiatiemogelijkheden. Differentiatie research: Jaar 3 Semester 1, bedrijfsstage Semester 2, verdieping theorie en praktijk met beperkte keuzemogelijkheden Jaar 4 Semester 1, - kwartaal 1: verdieping theorie en praktijk met veel keuzemogelijkheden - kwartaal 2: voorbereiding afstudeeropdracht op stageplaats. Semester 2: Uitvoering afstudeeropdracht. Diagnostische differentiaties: Jaar 3 Combinatie van praktijktraining op werkplek en lessen op school Jaar 4 Semester 1: Combinatie van praktijktraining op werkplek en lessen op school Semester 2: Uitvoering afstudeeropdracht. 10/73 NQA - Hs. Rotterdam: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek

11 2 Beoordeling Het auditteam komt samenvattend tot het volgende oordeel over de opleiding: Onderwerp Oordeel Facet Oordeel 1 Doelstellingen P 1.1 Domeinspecifieke eisen 1.2 Niveau 1.3 Oriëntatie hbo 2 Programma P 2.1 Eisen hbo 2.2 Relatie doelstellingen programma 2.3 Samenhang programma 2.4 Studielast 2.5 Instroom 2.6 Duur 2.7 Afstemming vormgeving inhoud 2.8 Beoordeling en toetsing 3 Inzet personeel P 3.1 Eisen hbo 3.2 Kwantiteit 3.3 Kwaliteit 4 Voorzieningen P 4.1 Materiële voorzieningen 4.2 Studiebegeleiding 5 Interne kwaliteitszorg P 5.1 Evaluatie resultaten 5.2 Maatregelen verbetering 5.3 Betrokkenheid 6 Resultaten P 6.1 Gerealiseerd niveau 6.2 Onderwijsrendement Goed Goed Goed Goed Goed Goed Voldoende Goed Voldaan Goed Goed Goed Goed Goed Voldoende Goed Voldoende Goed Voldoende Goed Voldoende Het auditteam stelt vast dat de kwaliteit en het niveau van de bestaande hbobacheloropleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek van Hogeschool Rotterdam aan de vereiste basiskwaliteit voldoet en adviseert de NVAO positief ten aanzien van de accreditatie van deze opleiding. Het auditteam beschrijft in de volgende paragrafen per onderwerp en per facet van het NVAO beoordelingskader de bevindingen, overwegingen en conclusies. Elke paragraaf sluit af met een samenvattend oordeel op onderwerpniveau. 2.1 Doelstellingen van de opleiding Domeinspecifieke eisen (facet 1.1) De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein (vakgebied/discipline en/of beroepspraktijk). NQA Hs. Rotterdam: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek 11/73

12 Bevindingen De opleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek (BML) van Hogeschool Rotterdam leidt studenten op tot het beroep van laboratoriummedewerker op hbo-niveau en valt in het bachelordomein van Applied Science. Afgestudeerden van deze opleiding krijgen daarom de titel Bachelor of Applied Science. Studenten kunnen ervoor kiezen een programma te volgen dat leidt tot wettelijke erkenning ex artikel 12 van de wet op de proefdieren. Ze zijn dan bevoegd proefdieren te behandelen/verzorgen. De opleiding kent twee differentiaties: Research en Medische diagnostiek: Klinische Chemie / hematologie of Medische Microbiologie (duaal-traject in jaar 3 en 4) De eindkwalificaties van de opleiding zijn geformuleerd als competenties en beschreven in het Opleidingsprofiel Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek De competenties zijn: 1. onderzoeken; 2. experimenteren; 4. beheren/coördineren; 5. adviseren/verkopen; 6. instrueren; 7. leidinggeven en 8. zelfsturing. (DAS-competentie-3. ontwikkelen is niet van toepassing voor BML) De zeven opleidingscompetenties zijn gebaseerd op het profiel van het domein Applied Science (DAS) vastgelegd in Bachelor of Applied Science, een competentiegerichte profielbeschrijving Dit profiel is opgesteld op basis van landelijke beroepsen opleidingsprofielen, waaronder het opleidingsprofiel van het Landelijk Overleg van de opleidingen BML (LOBEM). De DAS-competenties zijn in overleg met het beroepenveld geformuleerd en vervolgens gevalideerd. Naast de competenties heeft de opleiding vakinhoudelijke doelstellingen vastgesteld voor het niveau van kennis, inzicht en vaardigheden. Deze zijn opgenomen in de cursusbeschrijvingen en worden bijgehouden door de curriculumcommissie en besproken met de beroepenveldcommissie. Voor alle DAS-opleidingen wordt een body of knowledge and skills vastgesteld. In november 2011 zal de BoKS vast worden gelegd in het landelijk overleg. Het LOBEM stelt de body of knowlegde op voor de opleiding BML, maar de opleidingen kunnen er eigen accenten aan toevoegen. Het opleidingsmanagement geeft aan dat het expliciteren van de benodigde kennis een wens is van de opleiding, maar ook van het beroepenveld. Naar mening van het beroepenveld zitten de competenties goed in elkaar, maar is het kenniselement op landelijk niveau nu nog niet afzonderlijk zichtbaar. Het instituut Engineering en Applied Science (EAS) van Hogeschool Rotterdam, waarvan de opleiding deel uitmaakt, is nauw betrokken bij landelijke ontwikkelingen in het domein Applied Science door lidmaatschap ervan van het algemeen bestuur en het dagelijks bestuur. Verder is een directielid van EAS voorzitter van de werkgroep onderwijs van DAS. De onderwijsmanager BML is voorzitter van het LOBEM. Het opleidingsmanagement geeft aan dat de opleiding nauw samenwerkt met het Erasmus Medisch Centrum. Het Erasmus MC is ruim vertegenwoordigd in de beroepenveldcommissie van de opleiding en daarnaast zijn er veel studenten die stage lopen of afstuderen bij het Erasmus MC. Daarbij is de opleiding zich ervan bewust dat het beroepsprofiel breder is dan alleen het medische domein en daarom is er ook veel samenwerking met bijvoorbeeld DSM, Unilever en plantenveredelingsbedrijven in het Westland. 12/73 NQA - Hs. Rotterdam: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek

13 Er bestaat geen opleiding BML op hbo-niveau in het buitenland, zo geeft het opleidingsmanagement aan. Vergelijkbare opleidingen in het buitenland zijn op mboniveau of zijn universitaire opleidingen. Het DAS gaat in samenwerking met de beroepsvereniging voor ingenieurs KIVI-NIRIA de domeincompetenties van de bachelor of Applied Science vergelijken met opleidingsprofielen van vergelijkbare opleidingen in het buitenland. Overwegingen Het auditteam is van mening dat de opleiding een relevante set eindcompetenties heeft opgesteld, gebaseerd op de landelijke profielen. De eindkwalificaties zijn tot stand gekomen in samenspraak met het beroepenveld en sluiten daarom aan bij de eisen van vakgenoten en de beroepspraktijk. Daarnaast constateert het auditteam dat de opleiding de actuele ontwikkelingen volgt en actief deelneemt aan landelijke overleggen, onder meer door het voorzitterschap van het Landelijk Overleg Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek. Er is internationaal gezien geen vergelijkbare opleiding op hbo-niveau, zo stelt het auditteam vast. Wel komt er een internationale vergelijking voor het gehele domein bachelor of Applied Science. Conclusie Op grond van bovenstaande bevindingen en overwegingen komt het auditteam tot het oordeel goed. Niveau bachelor (facet 1.2) De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een bachelor. Bevindingen De opleiding hanteert de concretisering van de Dublin descriptoren die de hogeschool voor al haar bachelor- en masteropleidingen heeft geformuleerd (Kwalificaties van de hbo-bachelor resp. de hbo-master; november 2003). De Dublin descriptoren zijn door DAS verwerkt in de domeincompetenties. In de profielbeschrijving van DAS zijn twee matrices opgenomen die aantonen op welke wijze de domeincompetenties zijn gekoppeld aan de Dublin Descriptoren en de generieke hbokwalificaties. Landelijk zijn er voor het domein Applied Science acht competenties geformuleerd, beschreven op vier niveaus, waarvan niveau 4 wordt bereikt na circa vijf jaar werkervaring. Voor de opleiding BML is door DAS een landelijk profiel opgesteld met zeven van de acht competenties (zonder competentie 3 Ontwikkelen) inclusief het niveau dat aan het eind van de opleiding bereikt moet zijn. Bovendien moet de opleiding het niveau van één van de vijf aangewezen competenties verhogen. De opleiding heeft voor de verhoging van het competentieniveau een onderscheid gemaakt in de twee differentiaties research en medische diagnostiek. Voor de richting research is de competentie 1. Onderzoeken verhoogd van niveau 2 naar niveau 3. Voor de NQA Hs. Rotterdam: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek 13/73

14 diagnostische richting is competentie 4. Beheren verhoogd van niveau 1 naar niveau 2. De onderstaande figuur toont een overzicht van de competentieniveaus van de opleiding. De opleiding heeft hiervoor gekozen omdat voor researchstudenten een goede training is vereist in de vaardigheden en denkwijzen van onderzoek en omdat de studenten in de diagnostische richting zich goed moeten ontwikkelen in beheer, met name met betrekking tot zorgvuldigheid, betrouwbare resultaten en kwaliteitszorg. Alle competenties zijn door het LOBEM op vier niveaus geoperationaliseerd in observeerbare gedragscriteria. Deze criteria worden eind 2010 getoetst aan nieuwe, overkoepelende gedragscriteria die DAS heeft geformuleerd voor alle DAS-opleidingen. Deze criteria zijn besproken met de landelijke beroepenveldcommissie en zullen de gedragscriteria van het LOBEM gaan vervangen. De opleiding geeft in het Opleidingsprofiel BML 2010 aan hoe de drie leerlijnen van het Rotterdams Onderwijs Model - de kennisgestuurde, praktijkgestuurde en studentgestuurde leerlijn - zich verhouden tot de Dublin descriptoren. Verder heeft de opleiding tabellen opgenomen in het Opleidingsprofiel BML 2010 die de relatie tussen de opleidingscompetenties en de Dublin descriptoren en de hbo-kernkwalificaties aantonen: de tabel Koppeling tussen Dublin descriptoren en opleidingscompetenties van BML en Koppeling tussen generieke hbo-kernkwalificaties en opleidingscompetenties van BML. Uit voorgaande tabellen is af te leiden dat de Dublin descriptor Kennis en inzicht overeenkomt met alle 7 opleidingscompetenties. De Dublin descriptor Toepassen Kennis en Inzicht is gekoppeld aan de competenties 1. Onderzoeken en 2. Experimenteren en een deel van de competentie 4. Beheren. Oordeelsvorming komt overeen met een deel van de gedragsindicatoren van de competenties 1, 2, 4 en competentie 8 Zelfsturing. Communicatie is gekoppeld aan alle gedragsindicatoren van de competenties 5. Adviseren, 6. Instrueren en 7. Leidinggeven en een deel van de gedragsindicatoren van de competenties 1, 2 en 4. Leervaardigheden ten slotte komt overeen met competentie 8 en een deel van de gedragsindicatoren van competentie 1 en 2. Overwegingen De opleiding toont naar mening van het auditteam op een overtuigende manier aan dat de eindcompetenties overeenkomen met de algemene beschrijvingen van de kwalificaties voor een hbo-bachelor, de Dublin descriptoren. Het auditteam sluit zich aan bij de keuze van de 14/73 NQA - Hs. Rotterdam: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek

15 opleiding om het niveau van de competenties beheren en onderzoeken te verhogen afhankelijk van de gekozen afstudeerrichting. Conclusie Op grond van bovenstaande bevindingen en overwegingen komt het auditteam tot het oordeel goed. Oriëntatie hbo bachelor (facet 1.3) De eindkwalificaties zijn mede ontleend aan de door (of in samenspraak met) het relevante beroepenveld opgestelde beroepsprofielen en/of beroepscompetenties. De eindkwalificaties weerspiegelen het niveau van beginnend beroepsbeoefenaar in een specifiek beroep of samenhangend spectrum van beroepen waarvoor een hbo-opleiding vereist of dienstig is. Bevindingen Zoals beschreven bij facet 1.1 zijn de opleidingscompetenties gebaseerd op het landelijke beroepsen opleidingsprofiel BML en de domeincompetenties Applied Science, die in samenspraak met het beroepenveld tot stand zijn gekomen. De opleiding heeft een beroepenveldcommissie (BVC) die de opleiding adviseert over de actualiteit (met name over nieuwe methoden en technieken), relevantie en het niveau van de opleidingsinhoud en de doelstellingen. Het auditteam stelt vast dat de beroepenveldcommissie onder meer gevormd wordt door leden van het Erasmus MC, DSM, Unilever en het Vlietland Ziekenhuis. De curriculumcommissie overlegt minimaal tweemaal per jaar met de BVC. In de najaarsvergadering wordt ook teruggeblikt op het afstudeerniveau van het afgelopen jaar. Het auditteam heeft de notulen van het overleg met de beroepenveldcommissie ingezien en stelt vast dat de bijeenkomsten regelmatig plaatsvinden en dat er bijvoorbeeld is gesproken over het opleidingsprofiel, de ontwikkelingen vanuit het beroepenveld, over de attitude van studenten tijdens de stage en over de invulling van verdiepende minoren. Een vertegenwoordiger van de beroepenveldcommissie geeft aan dat er bijvoorbeeld overleg is geweest over het spanningsveld dat bestaat tussen enerzijds kennis en het leren van de basale technieken en anderzijds het aantrekkelijk maken van het programma voor de studenten. De beroepenveldcommissie is van mening dat de opleiding oog heeft voor wat het werkveld belangrijk vindt. In het Opleidingsprofiel BML 2010 heeft de opleiding het werkveld en de kern van het beroep beschreven. Een student wordt opgeleid tot laboratoriumwerker in verschillende typen laboratoria. De opleiding richt zich met name op de domeinen research & development en medische laboratoriumdiagnostiek. Werkvelden van de afgestudeerde student zijn researchlaboratoria, laboratoria voor wetenschappelijk onderzoek aan universiteiten en laboratoria voor toepassing en productie bij semi-overheidsinstellingen (zoals TNO en RIVM) en het bedrijfsleven (chemische en farmaceutische industrie, biotechnologische bedrijven, voedingsmiddelenindustrie, plantenveredeling). NQA Hs. Rotterdam: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek 15/73

16 Laboratoria voor diagnostiek bedrijven in de meeste gevallen medische diagnostiek en zijn te vinden in ziekenhuizen, huisartsenlaboratoria en gerelateerde instellingen, zoals een bloedbank. Bij deze instellingen solliciteren studenten die voor de richting diagnostiek kiezen (klinische chemie of medische microbiologie) naar een duale werkplek. De duale richtingen zijn opgezet in samenwerking met het regionale werkveld. Om het bachelorniveau en de aansluiting op de beroepspraktijk te bewaken wordt jaarlijks onderzoek uitgevoerd onder afstudeerbegeleiders, alumni en hun werkgevers. Daarnaast geeft de HBO-Monitor informatie over de aansluiting op de arbeidsmarkt (zie facet 6.1). Overwegingen Het auditteam stelt vast dat de eindkwalificaties van de opleiding zijn gebaseerd op de landelijke profielen voor BML en de landelijke domeincompetenties voor het domein Applied Science. Daarnaast constateert het auditteam dat de opleiding overlegt met de beroepenveldcommissie over de invulling van het opleidingsprofiel. De opleiding maakt naar mening van het auditteam duidelijk voor welke beroepen/functies de studenten als beginnend beroepsbeoefenaar worden opgeleid. Conclusie Op grond van bovenstaande bevindingen en overwegingen komt het auditteam tot het oordeel goed. Samenvattend oordeel Doelstellingen opleiding Alle facetten zijn ten minste met een voldoende beoordeeld en daarmee is het onderwerp Doelstelling opleiding positief. 2.2 Programma De eerste twee studiejaren volgen alle studenten BML hetzelfde programma, zodat zij breed worden opgeleid en in uiteenlopende laboratoria op basisniveau kunnen functioneren. In het derde jaar kiezen de studenten voor de richting research of de richting medische diagnostiek (duale trajecten). Bij de richting medische diagnostiek maken de studenten direct een keuze voor de specialisatie klinische chemie of medische microbiologie. Eisen hbo (facet 2.1) Kennisontwikkeling door studenten vindt plaats via vakliteratuur, aan de beroepspraktijk ontleend studiemateriaal en via interactie met de beroepspraktijk en/of (toegepast) onderzoek. Het programma heeft aantoonbare verbanden met actuele ontwikkelingen in het vakgebied/de discipline. Het programma waarborgt de ontwikkeling van beroepsvaardigheden en heeft aantoonbare verbanden met de actuele beroepspraktijk. 16/73 NQA - Hs. Rotterdam: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek

17 Bevindingen Het beroep waarvoor BML opleidt, is kennisintensief. Met name in de differentiatie research krijgen studenten te maken met uiteenlopende kennisgebieden. Daarom is er veel aandacht voor theorie. Kernvakken voor alle differentiaties zijn celbiologie, moleculaire biologie en immunologie. De literatuurlijst is grotendeels Engelstalig, omdat biologisch en medisch onderzoek in een internationale context plaatsvindt. Bovendien worden deze boeken vaak geactualiseerd. Naast deze literatuur gebruikt de opleiding wetenschappelijke artikelen, zodat de student wetenschappelijke informatie leert begrijpen en uit de artikelen de gewenste informatie kan halen voor onderzoek. De curriculumcommissie bewaakt de inhoud van de boekenlijst en zorgt ervoor dat de lijst geen onnodige overlap of hiaten vertoont. Het auditteam heeft de gebruikte literatuur en studiematerialen ingezien en is daarover positief. Een groot pluspunt vindt het auditteam dat de literatuur voor de helft uit internationale boeken bestaat. De Nederlandse standaardwerken zijn eveneens van goede kwaliteit. De vakliteratuur is actueel. Daarnaast vindt het auditteam het studiemateriaal voor de studenten en de practicumhandleidingen duidelijk opgezet. De opleiding heeft het thema onderzoek, met name informatievaardigheden, expliciet opgenomen in het curriculum. Het doel is om studenten in staat te stellen om wetenschappelijke artikelen te interpreteren en te benutten en om evidence based te werken in de praktijk. Dit gebeurt voornamelijk in het derde jaar. Met ingang van studiejaar is daarvoor in het tweede studiejaar een cursus opgenomen. De docenten melden dat deze cursus onder meer een reactie is op het vele gebruik door studenten van internetbronnen van niet zuiver wetenschappelijke aard, waaronder de online encyclopedie Wikipedia. De opleiding stimuleert studenten eerst te zoeken naar literatuur op papier voordat zij internet raadplegen. Daarnaast leert de opleiding de studenten onderscheid te maken in de geschiktheid van internetbronnen voor wetenschappelijke informatie. Een eis van de opleiding bij het uitvoeren van opdrachten is dat minimaal de helft van de gebruikte bronnen literatuur is en minder dan de helft internetbronnen, aldus de docenten. De opleiding hanteert het Rotterdams Onderwijsmodel (ROM, zie ook facet 2.7), een kader voor een kennisgerichte benadering van het onderwijs, gekoppeld aan een gerichte betrokkenheid met de beroepspraktijk. Studenten leren vraagstukken uit de beroepspraktijk aan te pakken. Het zijn zoveel mogelijk echte vraagstukken met een echte opdrachtgever. De opleiding geeft daarbij wel aan dat het voor BML niet eenvoudig is om geschikte opdrachten te krijgen en dat daarom slechts zeer incidenteel wordt gewerkt met opdrachtgevers. Uit de gesprekken met docenten en het werkveld maakt het auditteam op dat de reden hiervoor is dat op projecten uit de beroepspraktijk soms geheimhouding rust. Bovendien voeren de bedrijven de opdrachten liever zelf uit, omdat de resultaten nauw luisteren. Wel wordt gewerkt met gefingeerde opdrachten, waarbij een externe partij wordt betrokken als opdrachtgever. In de eerste twee studiejaren wordt de beroepspraktijk gesimuleerd in (vereenvoudigde) laboratoriumsituaties. De practica zijn belangrijk voor het ontwikkelen van vaardigheden en attitudes, zoals bereidheid tot samenwerking, uitleggen en accuratesse in handelen. De studenten van de richting research volgen praktijkstages in het derde jaar en een NQA Hs. Rotterdam: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek 17/73

18 afstudeerstage eind vierde jaar. De afstudeeropdracht is een onderzoek naar aanleiding van een wetenschappelijke of praktijkgerichte vraagstelling (zie facet 6.1). Studenten die de richting diagnostiek kiezen, volgen een duaal programma dat is ontwikkeld in samenspraak met het regionale werkveld. De studenten komen drie of vier dagen (afhankelijk van het semester) in dienst van een ziekenhuislaboratorium. De overige dagen volgen de studenten het onderwijsprogramma op de hogeschool. De studenten krijgen opdrachten mee die zij op de werkplek moeten uitvoeren. In het laatste semester van de studie hebben de studenten een vijfdaagse werkweek voor het uitvoeren van de afstudeeropdracht. Studenten leren de meest gebruikte methoden en technieken aan en leren de principes en achtergronden van methoden en technieken kennen. Dit zijn onder andere preparatieve, analytische, celbiologische en moleculair biologische technieken. Studenten oefenen praktische laboratoriumvaardigheden; alle handelingen in een laboratorium om veilig en verantwoord onderzoek of analyses uit te voeren. Het gaat om zorgvuldig en adequaat gebruik van instrumenten en apparatuur, het kunnen toepassen van analytische en biomedische basistechnieken, biologische vaardigheden en het toepassen van kwantitatieve informatieverwerking. De practica worden gekoppeld aan een onderzoeksvraag, zodat ook methodologische aspecten aan de orde komen. De methodologie van onderzoek is daardoor in de hele opleiding verweven. Rekenvaardigheid is een belangrijk basisvaardigheid, die bij aanvang van de opleiding diagnostisch wordt getoetst en waarvoor de opleiding bijspijkeronderwijs aanbiedt. Bovendien is er een diagnostische toets voor Engelse taalbeheersing (tekstbegrip), waarvoor eveneens bijspijkeronderwijs is. Daarnaast is presenteren in het Engels opgenomen. De opleiding breidt dit onderdeel uit met Engels converseren. Andere trainingen van communicatievaardigheden zijn vergadertechnieken en presenteren. Verder moeten studenten veel schriftelijk rapporteren naar aanleiding van practica en presentaties houden. Een andere belangrijke vaardigheid is het bijhouden van een logboek / labjournaal, waarmee de studenten vanaf het begin van de opleiding werken. Omdat de beroepspraktijk vaak projectmatig werkt, leren studenten in een project in het derde jaar projectvaardigheden, zoals een goede werkverdeling en werkplanning, verantwoordelijkheid nemen voor eigen deeltaken en voor het gehele project. Het derdejaarsproject wordt voorafgegaan door een training en theorie in projectmatig werken. Om ervoor te zorgen dat het curriculum aansluit bij de actuele beroepspraktijk heeft de opleiding overleg met de beroepenveldcommissie, met het werkveld via stage- en afstudeerbegeleiding en begeleiding van duale studenten en met gastdocenten uit het werkveld. Voor de richting research wordt het vak klinische genetica verzorgd door zes gastdocenten van het Erasmus Medisch Centrum. Daarnaast is er een gastdocent bij de cursus proefdierkunde. In de richting diagnostiek zijn er gastlessen bij de vakken parasitologie, virologie, kwaliteitsmanagement, management en organisatie, financieel management, onderhandelen en conflict hanteren en arbeidsvoorwaarden. Daarnaast blijft de opleiding op de hoogte door evaluaties van studenten en alumni en hun werkgevers. Actuele onderwerpen zijn bijvoorbeeld stamcelonderzoek, infectieziekten en genetische modificatie. Een voorbeeld van een project dat aansluit op de actuele 18/73 NQA - Hs. Rotterdam: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek

19 ontwikkelingen is het project over Q-koorts in het derde jaar. De curriculumcommissie besluit over veranderingen in het onderwijs, na overleg in het team. Internationalisering komt vooral naar voren door de Engelstalige mondiaal gebruikte literatuur en mondelinge Engelse taalvaardigheid. Daarnaast heeft onderzoek op het gebied van life science een internationaal karakter. Vanwege intensieve stagebegeleiding tijdens de eerste stage stimuleert de opleiding geen buitenlandstages. De afstudeeropdracht kan de student wel in het buitenland uitvoeren. Gemiddeld maken twee tot vier studenten per jaar gebruik van deze mogelijkheid, vaak in Engeland en Australië. Sinds heeft een van de docenten internationalisering als taak om de contacten met een afdeling van de Universiteit van Cambridge en bij het onderzoeksinstituut van het Academisch Ziekenhuis van de universiteit van Oxford structureel te maken en uit te breiden. Uit Studenttevredenheidsonderzoeken 2007 en 2009 blijkt dat studenten tevreden zijn over het niveau en de actualiteit van het programma en de praktijkgerichtheid van het programma. De Jaarevaluaties BML 2007, 2008 en 2009 laten eveneens positieve scores zien. Studenten met wie het auditteam sprak vinden dat zij voldoende worden voorbereid op de beroepspraktijk. Zij hebben nog wel een wens voor een langere snuffelstage in het eerste jaar, voor hun eigen beeld van de beroepspraktijk. Vanuit de alumni hoorde het auditteam dezelfde wens. Overwegingen Het auditteam stelt vast dat opleiding in grote mate beroepsgericht is door practica waarin de studenten de meest gebruikte methoden en technieken aanleren, projecten, de stage en de afstudeeropdracht. Het auditteam vindt het positief dat er veel aandacht is voor het ontwikkelen van beroepsvaardigheden zoals praktische laboratoriumvaardigheden, projectvaardigheden en rekenvaardigheid. Studenten die kiezen voor de richting diagnostiek volgen het derde en vierde jaar een duaal programma, waardoor zij praktische vaardigheden voor een groot deel in de beroepspraktijk aanleren. In het programma herkent het auditteam de actuele ontwikkelingen in het beroepenveld door de gebruikte methoden en technieken en de thema s die actuele maatschappelijke ontwikkelingen weerspiegelen. Het auditteam is positief over de gebruikte vakliteratuur die voor de helft uit internationale literatuur bestaat en daarnaast Nederlandse standaardwerken bevat. De literatuur is van goede kwaliteit en van een goed niveau. Daarnaast vindt het auditteam het een goede ontwikkeling dat de opleiding aandacht besteedt aan het vinden en interpreteren van wetenschappelijke artikelen en het leren onderscheiden van de kwaliteit van internetbronnen. Conclusie Op grond van bovenstaande bevindingen en overwegingen komt het auditteam tot het oordeel goed. NQA Hs. Rotterdam: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek 19/73

20 Relatie doelstellingen en inhoud programma (facet 2.2) Het programma is een adequate concretisering van de eindkwalificaties, qua niveau, oriëntatie en domeinspecifieke eisen. De eindkwalificaties van de doelstellingen zijn adequaat vertaald in leerdoelen van (onderdelen van) het programma. De inhoud van het programma biedt studenten de mogelijkheden om de geformuleerde eindkwalificaties te bereiken. Bevindingen In de propedeuse werken studenten aan de competenties experimenteren, onderzoeken en zelfsturing op niveau 1. In het tweede jaar werkt de student naar niveau 2 voor de competenties experimenteren en onderzoeken. Daarnaast krijgen studenten een breed scala aan vakkennis en technische vaardigheden op basaal niveau zodat zij in het derde jaar voldoende toegerust zijn om in laboratoria de eerste echte praktijkervaring op te doen. Dit gebeurt tijdens de eerste praktijkstage of de start van het duale traject. In het derde en het begin van het vierde studiejaar ontwikkelen de studenten de competenties onderzoeken en experimenteren verder en brengen zij ook de overige competenties op het vereiste niveau. In de afstudeeropdracht staan bij alle differentiaties de competenties onderzoeken en experimenteren centraal, maar wordt ook gewerkt aan de overige competenties. Studenten binnen de differentiatie research kunnen kiezen voor een module die leidt tot wettelijke erkenning ex artikel 12 van de wet op de proefdieren. Ze zijn dan bevoegd tot het behandelen/verzorgen van proefdieren. Het auditteam heeft proefdierkundige verslagen van studenten ingezien. Vanuit een proefdierkundig oogpunt wordt aandacht besteed aan alternatieven. Met name de 3-V s (vervanging, vermindering en verfijning) krijgen aandacht. Over de ethische afweging was weinig in de verslaglegging zelf te vinden, maar deze afweging kwam deels aan bod in het aparte proefdierkundige deel van het verslag. Daarnaast stelt het auditteam vast dat er soms verouderde technieken aan bod komen. Dit laatste is niet direct onder invloed van de opleiding, maar ligt meer bij de stageverleners. De opleiding kan hier aandacht aan besteden. Elke competentie is per niveau uitgewerkt in gedragsindicatoren. De opleiding analyseert aan de hand van deze gedragsindicatoren of het curriculum de competenties dekt. In een competentiematrix relateert de opleiding de competenties per niveau aan programmaonderdelen. De opleiding maakt van elk studieonderdeel (cursus) een kadervakomschrijving met leerdoelen, werkvormen, leermiddelen, studielast en wijze van toetsen. De opleiding geeft aan dat de bijdrage van de cursus aan de ontwikkeling van de competenties nog niet in alle kaderomschrijvingen is opgenomen. Daardoor denken studenten nog niet altijd in termen van competenties. Dit komt volgens de opleiding door de opbouw van het curriculum. Doordat er studiepunten worden toegekend aan het afronden van studieonderdelen denken studenten meer aan het afronden van cursussen dan aan competentieontwikkeling. De opleiding geeft daarnaast aan dat ook binnen het opleidingsteam de bewustwording van de relatie tussen curriculum en competentieontwikkeling nog groeiende is. De opleiding actualiseert het format voor een cursuswijzer waarin de relatie tussen het cursusprogramma en de 20/73 NQA - Hs. Rotterdam: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek

21 competentieontwikkeling wordt aangegeven. Uit de gesprekken met docenten blijkt dat de opleiding ervoor kiest om vooral in de eerste twee studiejaren de nadruk te leggen op de ontwikkeling van kennis en vaardigheden. De competenties komen in de vorm van leerdoelen wel aan bod, maar worden niet expliciet benoemd. In het derde en vierde leerjaar wordt een duidelijker link naar de competenties gelegd wanneer de studenten op stage gaan en de afstudeeropdracht uitvoeren. Studenten beamen dat zij in de eerste twee jaren niet bewust bezig zijn met het woord competentie, maar dat zij de inhoud van de competenties wel herkennen in het programma. Het inzicht in de competentieontwikkeling krijgen studenten door het opstellen van pop s en pap s op basis van de competenties en het schrijven van reflectieverslagen, onder andere tijdens de studieloopbaanbegeleiding. De kadervakomschrijvingen zijn een richtlijn voor het ontwikkelen van de cursussen en zijn voor de curriculumcommissie richtinggevend voor een samenhangend curriculum. De curriculumcommissie bewaakt de relatie tussen de competenties, leerdoelen en programma-inhoud. De studenten kunnen de kadervakomschrijvingen raadplegen via Hint, het intranet van de hogeschool. Daarnaast krijgen de studenten per cursus een studiehandleiding waarin de algemene doelstelling, het aantal studiepunten en de studiebelasting, de begineisen, de toetsing en de afsluiting worden beschreven. Verder zijn er zelfstudieopdrachten, achtergrondinformatie en oefenmateriaal in de studiehandleiding opgenomen. Het auditteam heeft de studiewijzers ingezien en stelt vast dat de opleiding hiermee de doelstelling van elke cursus inzichtelijk maakt voor de student. De opleiding spreekt regelmatig met de beroepenveldcommissie over de opbouw van het curriculum, zo is in het voorjaar van 2010 het opleidingsprofiel aan de orde geweest. Het auditteam heeft dit teruggezien in de notulen van de beroepenveldcommissie. Studenten kunnen een eigen accent aanbrengen in hun profiel via keuzemogelijkheden en verschillende soorten minoren binnen de studentgestuurde leerlijn. De keuzeruimte in het eerste studiejaar is bij voorrang gericht op ondersteuning van studenten, bijvoorbeeld doordat zij met achterstanden instromen bijvoorbeeld voor rekenen. Voor zover een student de keuzeruimte niet voor dit doel nodig heeft, kan hij gebruik maken van het hogeschoolbrede keuzeonderwijs. Het curriculum omvat een minor met een omvang van 30 EC. De student kan kiezen uit een reeks verbredende, verdiepende of doorstroomminoren. Het werken aan concrete vraagstukken uit de beroepspraktijk staat centraal in het minorprogramma. Ook verdiept de student zich in nieuwe conceptuele kaders. De gekozen minor geeft de opleiding van studenten een extra inhoudelijke eindkwalificatie. Overwegingen Het auditteam stelt vast dat de opleiding de eindkwalificaties heeft geconcretiseerd in gedragsindicatoren, die per niveau beschreven zijn. De opleiding heeft de leerdoelen helder uitgewerkt en voor de student inzichtelijk gemaakt, vindt het auditteam. De studenten werken in alle studiejaren aan hun competentieontwikkeling. Het auditteam concludeert dat dit in de eerste twee jaren vooral impliciet gebeurt en dat de studenten in het derde en vierde studiejaar meer bewust worden van hun competentiegroei door het opstellen van pop s en pap s en het schrijven van reflectieverslagen. Met de kadervakomschrijvingen bewaakt de NQA Hs. Rotterdam: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek 21/73

22 opleiding de inhoud van het programma gerelateerd aan de competenties. Het auditteam stelt vast dat studenten met de inhoud van het programma de eindkwalificaties kunnen bereiken. Conclusie Op grond van bovenstaande bevindingen en overwegingen komt het auditteam tot het oordeel goed. Samenhang in opleidingsprogramma (facet 2.3) Studenten volgen een inhoudelijk samenhangend opleidingsprogramma. Bevindingen Het programma van de opleiding is vormgegeven volgens het ROM, waarin drie leerlijnen zijn te onderscheiden: 1. Kennisgestuurd: deze lijn legt een fundament van kennis en vaardigheden. 2. Praktijkgestuurd: in deze lijn leren studenten vraagstukken uit hun toekomstige beroepspraktijk aan te pakken in een (authentieke) relevante praktijksetting. 3. Studentgestuurd: in deze lijn staat de individuele student centraal, waarbij de studenten begeleid worden vanuit studieloopbaancoaching. Iedere student krijgt in het keuzeonderwijs en de minor de ruimte om accenten in het eigen programma aan te brengen. Binnen de praktijkgestuurde leerlijn ontwikkelen studenten de eindcompetenties die ten grondslag liggen aan het programma. Naarmate het programma vordert, neemt de omvang en complexiteit van de opdrachten binnen deze leerlijn toe. Deze leerlijn draagt concreet bij aan de verticale samenhang in het programma. Daarnaast neemt de mate van zelfsturing bij de studenten toe, naarmate het programma vordert. Binnen de drie leerlijnen wordt het onderwijs in onderlinge samenhang aangeboden. Onderwijseenheden binnen de praktijkgestuurde leerlijn worden ondersteund door modulen vanuit de kennisgestuurde leerlijn. Binnen de studentgestuurde leerlijn komt alles samen. Deze leerlijn maakt de mate waarin sprake is van horizontale samenhang tussen de leerlijnen expliciet. Het theorie- en praktijkonderwijs binnen de kennis- en praktijkleerlijnen zijn op elkaar afgestemd, gericht op een ontwikkeling van de beoogde competenties. Binnen de praktijkleerlijn werken studenten aan praktijkopdrachten waarin zij verworven kennis toepassen in de praktijk. De kennisbasis omvat zowel theoretische vakken als praktijkvakken: het eigen maken van technische vaardigheden en het verwerven van inzicht in methoden en technieken voor het uitvoeren van analyses en experimenteel onderzoeken. De theorievakken geven de theoretische achtergronden waarbinnen de student experimenten uitvoert. De volgende tabel geeft een beeld van de inhoud binnen de kennisgestuurde leerlijn: 22/73 NQA - Hs. Rotterdam: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek

23 In het eerste jaar verwerven studenten technische basisvaardigheden. Doordat studenten elk kwartaal de verworven vaardigheden toepassen en tegelijkertijd nieuwe vaardigheden verwerven, is er een opbouw. De beheersing van de basistechnieken is een belangrijk criterium om de geschiktheid voor het beroep te beoordelen. Onderwerpen als algemene chemie, biochemie, celbiologie en microbiologie keren in latere jaren op een hoger niveau terug. In het tweede jaar worden kennis en vaardigheden verdiept. Het programma is thematisch: verwante onderwerpen zijn zoveel mogelijk in hetzelfde kwartaal geplaatst. Het derde jaar bevat verdieping en verbreding van de vakgebieden en de stage. In jaar vier is de student in het eerste kwartaal zelf verantwoordelijk voor de samenhang, in overleg met de studieloopbaancoach. De student kiest uit een aanbod van negen vakken een samenhangend pakket vanuit eigen interesses en ambities. De relatie tussen opleiding en praktijk is in het duale traject duidelijk aanwezig. De opleiding heeft met de laboratoria afgesproken wanneer de studenten een bepaald vak op de hogeschool krijgen en de bijbehorende bepalingen in het laboratorium uitvoeren. De opleiding behandelt de kennisgebieden, waarna de student deze toepast in de praktijk. De curriculumcommissie bewaakt de samenhang aan de hand van de kadervakomschrijvingen. Uit de Studenttevredenheidsonderzoeken 2007, 2009 en Jaarevaluaties BML 2007, 2008 en 2009 blijkt dat studenten tevreden zijn over de samenhang in het onderwijsprogramma. Uit het gesprek dat het auditteam had met studenten blijkt dat studenten de rode draad in het programma herkennen en dat er af en toe een zinvolle overlap bestaat. Overwegingen Op grond van de documentatie en de gesprekken met de docenten en de studenten stelt het auditteam vast dat de opleiding een inhoudelijk samenhangend programma aanbiedt. NQA Hs. Rotterdam: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek 23/73

Nog meer weergeven