REFLECTEREN IN HET BEROEPSONDERWIJS

Transcriptie

1 REFLECTEREN IN HET BEROEPSONDERWIJS Onderwijskunde Jochem Goedhals PTH Eindhoven Teus van Toorn Mijn ervaringen en ontwikkelingen dragen bij aan het docentschap in het beroepsonderwijs van tegenwoordig. Tijdens de ILL3 staat Het leren van de leerling centraal waarbij op onderzoekmatige manier word gehandeld

2 Voorwoord Datum: Juni 2014 Deze reflectie gaat hoofdzakelijk over mijn werkzaamheden van het afgelopen jaar bij DaVinci College in Dordrecht. Het derde leerjaar van de Bachelor opleiding in Eindhoven bevat onderdelen als: Het leerwerkplan, het onderzoek het leren van de leerling, de learner reports, met bijlagen, zijn onderdelen van dit verslag en dienen als basis voor mijn reflectie. Even een korte inleiding over de structuur die ik heb ervaren dit jaar. Vanaf de opendagen tot aan het diploma heb ik nu intensiever meegemaakt en dit is een routing die zeer leerzaam is geweest om te doen. Omdat wij, Meneer Rikkers en ik, in een klein team functioneren, is het soms moeilijk om taken uit te voeren die je eigenlijk als LIO nog niet mag doen. Doordat het leerlingen aantal te klein is kan er geen extra docent worden aangetrokken. Zelf ben ik van het aanpakken of inpakken dus nee zeggen is er niet vaak bij geweest. Taken en rollen (1FTE, 1659 uur/jaar), contacttijd, administratie, lesvoorbereidingen etc. Mijn taken zijn dit jaar verder uitgegroeid en ik ben daardoor veel wijzer geworden op meerdere gebieden. Om enkele voorbeelden te noemen: School (intern en extern) Mentor, Trajectbegeleider en BPV-begeleider; 1. Intake gesprekken met nieuwe kandidaten samen met Schilder^sCool; 2. Verzorging lessen theorie en praktijk voor BOL/BBL niveau 1 & 2 3. Aanspreekpunt voor problemen in de klas en daarbuiten; 4. Voorgangsregistratie van de leerlingen; 5. Leerling gesprekken en omgaan met vertrouwelijke informatie; 6. Praktijk examentraining en een begrijpbaar stappenplan opstellen samen met de leerlingen (Proeve van bekwaamheid voorbereiden); 7. Meewerken en adviseren in de denktank van de komende Entreeopleiding omdat ik precies de doelgroep les geef die deze opleiding gaat volgen; 8. Verzorging van ouderavonden; 9. Contacten beheer ouders/verzorgers/begeleiders en bedrijven; 10. Gesprekken voeren met leerplicht/jeugdzorg en UWV (Wajong); 11. Wahtssapp groepen aanmaken met de leerlingen, werkt zeer goed doordat het erg laagdrempelig is voor de leerlingen en iedereen heeft tegenwoordig een smarttelefoon; 12. Het volgen van workshops binnen de organisatie; 13. Verzuimmeldingen plaatsen op DUO; 14. Voorlichtingen geven op andere locaties; 15. Docentendagen bijwonen en verbreding aanbrengen van kennis en vaardigheden; 16. Eindgesprekken met de leerlingen houden (kennismeting, summatief); Onderwijskunde: Jochem Goedhals Student: Teus van Toorn/ / H2-fase/B&Wdt11 Pagina 1

3 Stage-BPV; 1. Van voorlichting, structuur, verwachtingspatroon en planning t/m de stageplaats bezoeken; 2. Aanvragen POK s (praktijkovereenkomsten voor de stage); 3. Gesprekken met leermeesters en leerlingen op de stageplaats (BPV-meting, summatief); PTH; 1. Werken aan het onderzoek ILL3 Het leren van de leerling, dit heeft extra verdieping gebracht voor mij t/m het editen van gefilmd beeldmateriaal met het programma Camtasia 8. Dit onderzoek heeft mij geleerd dat de krachtige leeromgeving één van de belangrijkste aandachtgebieden is. De bijeenkomsten waren voor mij erg leerzaam, gastcolleges en de kruisbestuiving met de kenniskring was heel goed. Het samenwerkend-leren komt hier mooi uit de verf. 2. Op onderzoekende manier leren jezelf te ontwikkelen; Koppeling theorie en praktijk In mijn leerervaringen is terug te lezen dat mijn doelgroep nogal divers is en dit heeft voor mij veel mogelijkheden gehad om het beroepsproduct het leren van de leerling uit te voeren. De aandachtgebieden waren helder en duidelijk omschreven maar mijn probleem was om hier 1 of 2 onderwerpen van te kiezen terwijl ik ze allemaal wel kon pakken. Voor mij was de vijver te groot. Dit is een leermoment en bij de volgende opdracht moet ik mezelf meer richten op 1 of hooguit 2 gebieden. Mijn theoretisch kader was dus in beginsel veel te groots opgezet en op aanwijzen van Jochem ben ik gaan snijden. Toch wilde ik een aantal gebieden behouden omdat ik daar dagelijks mee te maken heb. De koppeling tussen de theorie en de praktijk was interessant om te onderzoeken. Door metingen uit te voeren die je zelf ontwikkeld hebt krijgt de opdracht een extra dimensie. De feedback op mijn werkplek heeft mij verder geholpen bij de ILL opdracht. Ik heb dit jaar vooral gemerkt dat mijn veerkracht mijn sterkste punt is in combinatie met empathie. Vasthouden en loslaten zijn de twee toverwoorden geweest afgelopen jaar. Het vermogen om jezelf te kunnen verplaatsen in andermans problematiek is iets wat ook door de zorgcoördinator is bevestigd. Dhr. Nederlof heeft mij omschreven als een rustige doordachte persoonlijkheid die bewust omgaat en aandacht heeft voor zijn doelgroep. Zijn feedback over mijn functioneren voeg ik toe als bijlage. Ontwikkeling en leermomenten Het samenwerken met Schilder^sCool (samenwerkingsverband) is verder versterkt en aankomend schooljaar is geregeld dat de BOL-leerlingen samen de praktijklessen gaan draaien met de BBL-leerlingen. Hier hebben we voor gekozen zodat de sterkere leerlingen de zwakkere leerlingen kunnen prikkelen tot positief leergedrag. Een luisterend oor is voor de leerlingen erg belangrijk. Zoals de leerling die zijn concentratie niet op de juiste manier kan inzetten om een taakgerichte opdracht goed af te ronden. Stagelopen bij een schildersbedrijf was geen optie omdat hij totaal geen zin had om te schilderen. Zijn ouders zeiden dat hij Onderwijskunde: Jochem Goedhals Student: Teus van Toorn/ / H2-fase/B&Wdt11 Pagina 2

4 helemaal nergens zin in had. Ik heb hem toen naar een bouwmarkt gestuurd in de vorm van een projectstage. Dit was een groot succes en ze liepen helemaal weg met hem. Hij heeft als één van de weinige een jaarcontract aangeboden gekregen en hij is geslaagd voor niveau 1. Dit zijn voor mij de kersen uit de pap! Elke leerling heeft kwaliteiten Dan heeft hij misschien niet de vaardigheden om te gaan schilderen maar sociaal is hij zeker. Zo kan ik nog veel meer voorbeelden noemen maar de kern van dit verhaal is om te ontdekken waar de mogelijkheden van de leerlingen liggen en deze verder te ontwikkelen. Als je als aankomend docent opmerkt dat bepaalde zaken gewoonweg niet haalbaar zijn dan moet je gewoon eerlijk zijn tegen de leerling, ouders en/of begeleiders. Een andere leerling was bijvoorbeeld gezakt voor zijn praktijkexamen en in september krijgt hij hiervoor een tweede kans. Hij leeft al heel lang onder dagelijkse begeleiding en kan het zelfstandig leren niet aan. Op niveau 1 gaat alles zeer gestructureerd en de begeleiding is ook intens alleen na een dag is hij het weer kwijt. Deze leerling was altijd alles kwijt of vergeten. In overleg met zijn woongroep hebben we daar nog een heel plan voor opgezet zodat hij goed voorbereid de deur uit kon gaan. Over niveau 1 wordt vaak negatief gesproken doordat het merendeel probleem kinderen zijn en als lastig worden omschreven. Ik ben hier heel anders over gaan denken de laatste jaren en heb de mogelijkheden juist aangegrepen zodat er ook voor hen een plaatsje is op de arbeidsmarkt. Dat is waar het uiteindelijk om gaat in het MBO, jongeren met of zonder beperking, begeleiden naar werk. Sommige van hen zijn daar veel sneller aan toe en volgen daarom een BBL-traject. De leerlingen die dit nog niet kunnen, waar ze vaak niet eens iets aan kunnen doen, hebben daar wat meer tijd voor nodig. Mijn beeld op het beroepsonderwijs Het beroepsonderwijs bestaat niet alleen uit het overbrengen van kennis. De lessen die gegeven worden zijn maar een klein onderdeel van het takenpakket van de docent. Dit schooljaar zijn er veel meer administratieve werkzaamheden bijgekomen. Dit is een proces waar je in moet groeien en is niet meer weg te denken als vast onderdeel van het onderwijs. Het lijkt of er meer werk gedaan moet worden met minder mensen en dat gaat in mijn ogen ten kosten van het onderwijs. De bouw staat nog steeds onder druk maar er schijnt licht aan het einde van de tunnel want het ziet ernaar uit dat het dieptepunt is bereikt. Ook in deze tijden van crisis is het juist belangrijk om te zorgen dat je er sterker uitkomt dan dat je erin bent gegaan. Mijn motto naar de leerlingen is; werk aan je eigen toekomst!. Het actieplan Focus op vakmanschap omschrijft dat goed vakmanschap de veerkracht is van de samenleving. Het opleiden van ondernemende vakmensen vereist goed beroepsonderwijs. Onze economie heeft goed opgeleide vakmensen nodig: van secretaresses, installateurs en verpleegkundigen tot tandtechnici en opticiens. In de afgelopen periode is er de nodige zorg over het mbo geweest. Er waren veel klachten over uitval van lesuren en examens van onvoldoende kwaliteit. Het kabinet wil dat alle mbo instellingen goed presteren. Onderwijskunde: Jochem Goedhals Student: Teus van Toorn/ / H2-fase/B&Wdt11 Pagina 3

5 Slot en visie Al vaker heb ik beschreven dat ik het moeilijk vind om evenwicht te vinden tussen mijn werk, de opleiding in Eindhoven en mijn gezin. Ik denk toch dat ik dit jaar dat evenwicht heb kunnen vinden, al is het lastig om dat moment te omschrijven. Ik ben zeker van het feit dat de bachelor opleiding een verruiming is van mijn handelen, denken en verantwoorden. Hier ben ik dankbaar voor. Ik ben mijn vrouw Sabine erg dankbaar omdat zij mij de ruimte heeft gegeven om te kunnen studeren. Voor mijn kinderen, Maud (bijna 10 jaar) en Rens (12 jaar) neem ik voldoende tijd op de momenten dat het gaat. Ze zijn op een leeftijd dat ze het redelijk kunnen begrijpen en daar ben ik blij om. We praten er veel over met elkaar zodat ze weten waar ik mee bezig ben. Het onderzoek van ILL3 heeft mij aan het denken gezet om volgend schooljaar mediagebruik verder aan te pakken. Op zijn we bij een bijeenkomst geweest van Savantis (kenniscentrum voor o.a. schilders) en daar werd de nieuwe digitale leeromgeving gepresenteerd voor niveau 2. Een groot gedeelte van het lessenpakket wordt hier digitaal aangeboden onder de naam Studeo Voor het product in de afstudeerfase wil ik van deze leeromgeving gebruik gaan maken en het uit te breiden met gerichte instructie video s of een database waarin leerlingen zichzelf kunnen etaleren richting het bedrijfsleven. Op deze manier kunnen bedrijven ook zoeken naar een leerling die past binnen hun bedrijfscultuur. Ik hoop een eindproduct te kunnen maken dat MBO breed bruikbaar is en waarbij de leerlingen zichtbaar worden voor het bedrijfsleven. Teus Onderwijskunde: Jochem Goedhals Student: Teus van Toorn/ / H2-fase/B&Wdt11 Pagina 4