Exportkansen via internationale organisaties in Agrofood. speciale aandacht voor Wereldbank, African Development Bank, WFP & FAO

Transcriptie

1 Exportkansen via internationale organisaties in Agrofood speciale aandacht voor Wereldbank, African Bank, WFP & FAO

2 Colofon Kansendossier Opgesteld door Contactpersoon Agrofood Agentschap NL / Team Internationale Organisaties Marianne van Male Prinses Beatrixlaan AL Den Haag Datum Agentschap NL is een agentschap van het Ministerie van Economische Zaken. Agentschap NL voert beleid uit voor diverse ministeries als het gaat om duurzaamheid, innovatie en internationaal. Agentschap NL is hèt aanspreekpunt voor bedrijven, kennisinstellingen en overheden. Voor informatie en advies, financiering, netwerken en wet- en regelgeving. De divisie NL EVD Internationaal stimuleert internationaal ondernemen en samenwerken en een positieve beeldvorming van Nederland in het buitenland Agentschap NL Hoewel deze publicatie met de grootst mogelijke zorg is samengesteld kan Agentschap NL geen enkele aansprakelijkheid aanvaarden voor eventuele fouten. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Foto s:[ ]. Pagina 2 van 17

3 Inhoud 1 African Bank Agrofood projecten Strategische richting 5 Agrofood From Farm to Mouth; investeringen in de landbouwinfrastructuur Projecten winnen Exportkansen 7 2 Wereldbank Agrofood projecten Strategische richting Trust funds en de Nederlandse bijdrage 13 Projecten winnen Exportkansen 14 3 Kansen bij internationale organisaties verzilveren 16 Pagina 3 van 17

4 Inleiding Internationale organisaties zoals de Wereldbank, Verenigde Naties, Europese Unie en regionale ontwikkelingsbanken (AfDB, ADB, IDB) besteden jaarlijks meer dan 200 miljard dollar aan projecten in transitie- en ontwikkelingslanden. Voor Nederlandse bedrijven en organisaties bieden deze projecten interessante kansen om goederen en diensten te leveren. Op 12 september 2013 organiseert Team Internationale Organisaties van Agentschap NL een viertal rondetafel bijeenkomsten over de mogelijkheden om zaken te doen met internationale organisaties en de ondersteuning die de overheid aan ondernemers kan bieden. Ter voorbereiding van deze rondetafel discussies is er voor iedere tafel een kansendossier gemaakt. Dit kansendossier is gericht op de rondetafel 'Agrofood'. Focus van het dossier Kansen om diensten en producten te leveren in de agrofood sector worden belicht. De focus daarbij is op Afrika, met name die kansen die de African Bank (AfDB), de Wereldbank en de VN organisaties - FAO en WFP - bieden. Dit is geen uitputtende lijst van mogelijkheden en bestaande kansen, maar een inventarisatie die handvatten beoogt te bieden voor discussie en mogelijke samenwerking tussen bedrijven, sectoren en de overheid. Het kansendossier geeft, naast concrete projectkansen en tender mogelijkheden, ook inzicht in het meerjarige perspectief bij de verschillende instellingen. Het dossier is primair gericht op de rondetafel discussies. Voor vragen naar aanleiding van dit dossier kunt u echter ook altijd terecht bij Team Internationale Organisaties van AgentschapNL. Pagina 4 van 17

5 1 African Bank Agrofood projecten In 2012 investeerde de Afrikaanse Ontwikkelingsbank (AfDB) 8.6 % van het totale budget in de sector 'agriculture'. Dit staat gelijk aan UA miljoen, zo'n 465 miljoen. Nederlandse bedrijven halen nog weinig opdrachten binnen in deze sector bij de AfDB, terwijl het wel één van de topsectoren is van Ministerie van EZ. In dit dossier worden daarom de kansen benoemd op dit gebied. De Bank geeft zelf aan dat Nederlandse kansen bij de AfDB vooral liggen in het uitvoeren van innovatieve, technisch hoogwaardige projecten en producten. 1.1 Strategische richting De Bank heeft een gedetailleerde ''Agriculture Sector Strategy '' die de visie van de bank goed weergeeft. Bedreigingen en kansen worden hierin ook benoemd. De AfDB-strategie voor de landbouwsector bestaat uit ontwikkeling van de landbouwinfrastructuur en stimulering van duurzame natuurlijke bronnen. Het landbouwaandeel is groeiende, en neemt naar verwachting in de periode ,5 % voor haar rekening. De AfDB werkt tevens met verschillende instellingen samen in strategic partnerships, o.a. met het World Food Program (WFP) en de Food and Agriculture Organization (FAO). FAO en de AfDB werken o.a. samen om de verliezen na de oogst / post-harvest losses in Afrika te verminderen. Dit maakt ook agrologistiek een belangrijk thema. De eerste samenwerkingsovereenkomst tussen tussen AfDB en het WFP dateert van 1991 met als voornaamste doel de afstemming van voedselhulp te vergemakkelijken. Ongeveer 60% van de door de AfDB goedgekeurde voedsel noodhulpoperaties aan getroffen regionale landen wordt uitgevoerd door het WFP. 1.2 Agrofood De landbouwsector staat centraal in de missie van AfDB om de armoede te verminderen en ondersteunt zijn 53 regionale leden om deze sector op een duurzame manier te laten groeien. Deze sector is verbonden met vele andere sectoren: infrastructuur, milieu, water. De strategie voor de landbouwsector voor de komende jaren is als volgt beschreven: "The Bank [ ] seeks to increase agricultural productivity, enhance incomes, and improve food security on a sustainable basis. It does this through two mutually reinforcing pillars: (i) improving rural infrastructure (water resources management and storage, agroprocessing and trade-related capacities for accessing local and regional markets); and (ii) improving the management of renewable natural resources." 1 Op het moment van schrijven is 1UA (unit of account) = 1,15 Euro. Laatste koers vindt u op Pagina 5 van 17

6 Strategie AfDB voor de agriculture sector ( ) 2 De strategie voor de landbouwsector bestaat uit de twee eerder genoemde pilaren: ontwikkeling van landbouwinfrastructuur en stimulering van duurzame natuurlijke bronnen. Hieronder vindt u de verdeling van het budget naar projecten per thema tussen Pijplijn naar thema: 1.3 From Farm to Mouth; investeringen in de landbouwinfrastructuur Samenvatting van de Landbouwvisie AfDB De AfDB hanteert momenteel een meer marktgerichte- en ketenbenadering voor projecten. De onlangs gepubliceerde "long-term strategy '' besteedt o.a. specifieke aandacht aan verwerking & opslag. Dit moet resulteren in: meer toegevoegde waarde minder post-harvest losses. Ook aan de inputkant richt men zich op verbeterde toegang tot zaadgoed en bemesting. Kortom, de hele keten komt aan bod. 2 Bron The Bank s Agriculture Sector Strategy (AgSS) Documents/Agriculture%20Sector%20Strategy% pdf Pagina 6 van 17

7 1.4 Projecten winnen Zowel voor consultants als voor aanbieders van goederen en werken zijn er relevante projecten. Bij de AfDB lopen op dit moment 90 projecten in de sector Agriculture. Daarnaast zijn er nog 24 goedgekeurde projecten (waarvan de startdatum in de toekomst ligt). Projecten in een voorstadium (pijplijn) zijn lastiger via de website te achterhalen. Via onze contacten hebben wij wel in een vroeg stadium inzage in deze projecten. Hieronder hebben wij er een aantal projecten uitgewerkt. Voor consultants bestaat DACON, een website van de AfDB waar u zich als individuele consultant of bedrijf kunt inschrijven. Hier zult u ook opdrachten vinden. Jaarlijks organiseert AfDB een zgn. Business Opportunity Seminar (BOS). De laatste werd door zo'n 170 bedrijven bezocht. Helaas was er geen Nederlandse delegatie. Gedurende een dag (-deel) informeert de Bank u over aanbestedingsprocedures, beleid, strategieën en pijplijnprojecten. Tevens bestaat de mogelijkheid om met de relevante sectorspecialist te spreken over mogelijke kansen. Bij voldoende belangstelling zijn wij voornemens in week 48 (eind november 2013) de AfDB te vragen een Nederlandse landbouw- delegatie te ontvangen. Het programma Partners for International Business (PIB) kan ook interessant zijn. Binnen het programma werken overheid en bedrijfsleven samen. Het draait om het initiatief en het (financieel) commitment van het bedrijfsleven. De overheid lost alleen problemen op waar de markt zijn werk niet doet. In dat geval maken overheid en bedrijfsleven een plan om de problemen op te lossen. Het programma richt zich op 9 topsectoren die in 25 priolanden door de overheid zijn vastgesteld. 1.5 Exportkansen Hieronder vindt u een selectie van agrofood projecten, goedgekeurde projecten en projecten in pijplijn. (bron: Pagina 7 van 17

8 AfDB goedgekeurde projecten SMALLHOLDER IRRIGATION AND VALUE ADDITION PROJECT [SIVAP] Zambia - Livestock Infrastructure Support Project's (LISP) - P-ZAM-AAE-002 Land: Zambia Internationale AFDB Organisatie: 1. Livestock Infrastructure 2. Capacity building 3. Project Management Approval date: Land: Malawi Internationale ADB / Global Agricultural and Food Security Organisatie: Program (GAFSP) Objective: Improve crop production & productivity Type: Goods & Services Goods: Agro-processing equipment / Seed multiplication equipment Planning: Approved Start date: Budget: US$ 44.5 m. Project omschrijving: SIVAP zal uit de volgende onderdelen bestaan: 1) Sustainable Land and Water Management 2) Crop Diversification and Value Chain seed selection and multiplication rainfed cropping agro-processing and value addition support to market linkages Institutional Strengthening and Capacity Building Zie ook: Start date: More information: Pagina 8 van 17

9 Liberia - Smallholder Agricultural Productivity Enhancement and Commercialization (SAPEC) P-LR-AOO-003 Land: Internationale Organisatie: Liberia AFDB 1. sustainable crop production intensification 2. value addition and marketing 3. capacity building and institutional strenghtening 4. project management Gambia - Food & Agriculture Sector Project (FASDEP) P-GM-AAO-013 Approval date: 02/05/2012 Start date: 02/05/2013 More information: Land: Gambia Internationale AFDB Organisatie: Approval date: Start date: More information: Pagina 9 van 17

10 AfDB Pijplijn projecten country / region year project name sector AFD grant (UA mn) Ethiopia 2014 drought resilience in the Horn of Africa - Phase II Kenya 2015 Smallscalle Horticultural Project 2 Malawi 2015 Lower Shire Valley Irrigation Plan Nigeria 2015 Agricultural Transformation Agenda Support Programme Tanzania 2014 Bagamoyo Eco-Energy Scheme Uganda 2015 Farm income enhancement and forest conservation project Phase II Zambia 2015 Market Linkages and Post Harvest Loss Reduction Project Multinatio nal / EARC Multinatio nal / EARC Egypt / Libya / Tunesia 2014 Drought Resilience and Sustainable livelihoods Programme Phase II - Kenya component 2015 Lakes edward & Albert natural resources management porject Agriculture & Rural Agriculture & Rural Agriculture & Rural Agriculture & Rural Agriculture & Rural Agriculture & Rural Agriculture & Rural Agriculture & Rural AFD grant (UA mn) AFD total Agriculture Locust Control Agriculture Pagina 10 van 17

11 UN Agrofood tenders (issued on or before September 2, 2013) UNIDO - Ghana - [ ] - Fishery Value Chain Analysis; UNPD - Zuid Soedan - [ ] - Provision of Catering Services to UNMISS Personnel in Aweil and Bentiu; UNOPS - Ivoorkust - [ ] - Achat d'équipement agricole; OSCE - Oekraine ] - Supply and Delivery of Food and Non-food Office Supplies; UNPD - Haiti - [ ] - Provision of Catering Services at MINUSTAH LogBase, Port-Au-Prince, Haiti; UNOPS - Servie - [ ] - Procurement of the fruit tree seedlings for the improvement of fruit production in Pčinja district; Pagina 11 van 17

12 2 Wereldbank Agrofood projecten In 2012 gaf de Wereldbank in totaal ongeveer $35.5 miljard aan leningen uit. Een exact percentage hiervan voor agrofood is lastig te identificeren daar agrofood bij meerdere sectoren is ondergebracht ( Agriculture, Fishing, and Forestry, Water, Sanitation, and Flood Protection, Health, and other social services ) maar ligt tussen de 9 12%. Dit komt neer op ongeveer $3.7 miljard voor agrofood. 2.1 Strategische richting De afgelopen jaren heeft ook bij de Wereldbank de sector agrofood sterk de aandacht gekregen. Stijgende voedselprijzen, toenemende wereld bevolking, en gevaar voor voedselzekerheid hebben er voor gezorgd dat de internationale organisaties zich in toenemende mate zorgen maken over agrofood. In veel gevallen zit hier ook een klimaat en/of water component aan, waarbij te denken valt aan irrigatie, meer weerbarstige soorten, en more crop per drop. Ook de duurzaamheid is hierbij van toenemend belang. Vanuit deze achtergrond wordt agrofood steeds breder geïnterpreteerd en opgepakt. De noodzaak tot voeden van bevolking, bieden van werkgelegenheid, beperken van negatieve gevolgen voor het milieu (stroomgebieden, oppervlaktewater, biodiversiteit, CO2-opvang), en het efficiënter gebruik maken van de beperkte beschikbaarheid van land en water staat daarin centraal. Daarom wordt in toenemende mate de link gelegd met voedselprijzen, voedingswaarden, economische groei, levensonderhoud, en volksgezondheid. Sociale en politieke gevoeligheden zijn de afgelopen jaren ook nadrukkelijker naar voren gekomen. Agrofood projecten per sector 01/ /2013 Pagina 12 van 17

13 Agriculture: Projecten per regio (x$1miljoen), 01/ / Trust funds en de Nederlandse bijdrage Nederland is één van de top 5 Trust Fund donoren aan de Wereldbank ( op 4 de plaats na VK, EU en VS). Het thema agrofood, één van de Topsectoren, krijgt van Nederland daarbij nadrukkelijk veel aandacht. Dit wordt zowel zelfstandig gedaan (Single Donor Trust Fund) als samen met andere landen (Multi Donor Trust Fund). De Wereldbank heeft in totaal bijna 1100 Trust Funds; Nederland sponsort in totaal ruim 100 Trust Funds. Deze zijn divers in omvang, looptijd, thema en regio. Een aantal interessante Trust Funds op het gebied van agrofood zijn de Comprehensive African Agricultural Program (CAADP), Forum for Agricultural Research in Africa (FARA), en de Private Sector Window (PSW) of the Global Agriculture and Food Security Program (GAFSP). 2.3 Projecten winnen Een belangrijk startpunt voor informatie over agrofood zijn de websites en (Agriculture and Rural ). Hier is informatie te vinden over projecten, maar ook data, onderzoek, en resultaten. De Wereldbank is een matrix-organisatie. De kenniscentra en het trust fund management zitten in de netwerken (zoals Sustainable Network (SDN), en Poverty Reduction and Economic Management Network (PREM)), de projecten en leningen zitten in de regio s. In totaal heeft de Wereldbank 100 landenkantoren en ontwikkelingsspecialisten. Voor het design en fundament van een project wordt vaak een beroep gedaan op consultants en adviseurs in Washington; voor de daadwerkelijke uitvoering zijn de Task Team Leaders in de regio s echter sleutelfiguren. Pagina 13 van 17

14 2.4 Exportkansen Hieronder vindt u een selectie van agrofood projecten en een aantal lopende aanbestedingen (bron: Agriculture Cluster Project (P145037) Locatie: Waarde: Sectoren: Meer informatie: West Africa Regional Fisheries Program APL C1 (P126773) Regional Pastoral Livelihoods Recovery and Resilience Project (P129408) Locatie: Waarde: Sectoren: Meer informatie: Senegal Sustainable and Inclusive Agribusiness Project (P124018) Locatie: Waarde: Sectoren: Meer informatie: Senegal, Africa $80 miljoen General finance sector, 50%; Agro-industry, marketing and trade, 50% Uganda, Africa $150 miljoen Crops, 25%; Irrigation and drainage, 25%; Agro-industry, marketing and trade, 25%; Public administration- Ariculture, fishing and forestry, 15%; General agriculture, 10% Locatie: West Africa, Africa Waarde: $49 miljoen Sectoren: General agriculture, fishing and forestry sector, 100% Meer informatie: Africa $180 miljoen Animal production, 60%; General agriculture, fishing and forestry, 40% /project-information-document-concept-stage-regional-pastorallivelihoods-recovery-resilience-project-p Pagina 14 van 17

15 Tanzania - Southern Agriculture Growth Corridor Investment Project (P125728) Locatie: Waarde: Sectoren: Meer informatie: Cote d'ivoire - POPs Pesticides Mgt Project (P131778) Sectoren: General agriculture, fishing and forestry sector (100%) Thema:: Pollution management and environmental health (100%) Meer informatie: Tanzania, Africa $65 miljoen Agricultural extension and research, 75%; General agriculture, fishing and forestry, 25% Excellence (P126974) Locatie: Africa Waarde: 220 Sectoren: Tertiary education (50%), Health (25%), Agricultural extension and research (25%) Meer informatie: tertiary-education-africa-through-africa-centers- excellence?lang=en&tab=overview 013/07/12/090224b081d1f29e/1_0/Rendered/PDF/Project0Inform0gt 0Project000P pdf Selectie van een aantal agrofood aanbestedingen Tanzania, econsult: Selection of a Consultant to Conduct a Household Survey on a Sample of Enumeration Areas in Tanzania to Measure Weekly Labor Inputs in Farming Mali Fourniture de doses de semences animales et produits de synchronisation et de petits matériels d'insémination 30-aug aug sep sep- 13 WB /13 WB /13 Regional - Africa econsult: Promoting regional trade in meat and livestock-related products in ECOWAS 28-aug sep- 13 WB /13 Pagina 15 van 17

16 3 Kansen bij internationale organisaties verzilveren Team Internationale Organisaties (TIO) van Agentschap NL adviseert bedrijven bij het verwerven van opdrachten en financiering van projecten van internationale organisaties. Wij maken hierbij gebruik van ons netwerk en persoonlijke contacten bij o.a. de Nederlandse Ambassade's en de Internationale Organisaties. Dienstverlening projecten en aanbestedingen bij internationale organisaties Tenderinformatie, projecten en programma's. Vraagbeantwoording m.b.t. tenders en werkwijze internationale organisaties. Geschillen beslechting bij aanbestedingsprocedures. Scans internationale organisaties: op maat worden voor u contactpersonen en relevante projecten in kaart gebracht. Ook kunnen wij geheel vrijblijvend voor u uw Expression of Interest screenen. Maatwerk internationale organisaties: Uitgebreide dienstverlening op maat m.b.t projecten en aanbestedingen. Kansen signalering: Samen met het postennetwerk, brengen we u als eerste op de hoogte van nieuwe projectkansen bij internationale organisaties. Trustfunds: via het trustfundprogramma van het ministerie van Buitenlandse zaken, zijn er mogelijkheden om studies en consultancy opdrachten te verrichten voor IFC en EBRD. Partners in International Business: Via het PIB programma kunt u samen met uw consortiumpartners overheidsondersteuning krijgen bij het verwerven van opdrachten en financiering bij internationale organisaties Workshops, missies en trainingen. Pagina 16 van 17

17 Dit is een publicatie van: Agentschap NL NL EVD Internationaal