Exportkansen via internationale organisaties in Duurzame energie. speciale aandacht voor Azië

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Exportkansen via internationale organisaties in Duurzame energie. speciale aandacht voor Azië"

Transcriptie

1 Exportkansen via internationale organisaties in Duurzame energie speciale aandacht voor Azië

2 Inhoud Inleiding 3 1 Het Sustainable Energy for All (SE4All) initiatief Voorbeelden van SE4All initiatieven van internationale organisaties Azië: energieprojecten van Wereldbank en AdB 5 Wereldbank Trust Funds Strategische richting Projecten winnen 6 Projectkansen Asian Development Bank (AdB) Strategische richting Projectkansen 9 Kansen bij internationale organisaties verzilveren 10 Pagina 2 van 12

3 Inleiding Internationale organisaties zoals de Wereldbank, Verenigde Naties, Europese Unie en regionale ontwikkelingsbanken besteden jaarlijks meer dan 200 miljard dollar aan projecten in transitie- en ontwikkelingslanden. Voor Nederlandse bedrijven bieden deze projecten interessante kansen om goederen en diensten te leveren en zo bij te dragen aan de duurzame economische opbouw van deze landen. Internationale ontwikkelingsbanken financieren daarnaast investeringen voor duurzame economische groei in alle werelddelen. Focus van het dossier Gezien de reikwijdte van de sector en het scala aan mogelijkheden bij vrijwel alle internationale organisaties is Team Internationale Organisaties genoodzaakt om te kiezen voor een regionale afbakening. Het kansendossier zoomt daarom in op Azië, in het bijzonder de kansen die de Wereldbank en IFC, de European Bank for Reconstruction and Development en Asian Development Bank bieden. Dit is geen uitputtende lijst van projectmogelijkheden en bestaande kansen, maar te zien als richtlijn voor de discussie en startpunt voor samenwerkingsmogelijkheden tussen bedrijven, sectoren en de overheid. Het kansendossier geeft, naast voorbeelden van projectkansen en tendermogelijkheden, ook inzicht in het meerjarige thematisch perspectief bij de verschillende organisaties in de sector duurzame energie. Contact Adviseur Wereldbank, MIGA en IFC: Commerijn Plomp Mail: EU cohesie en structuurfondsen en interne programma's: Isabelle Kamphuis Mail: EU Externe hulp programma's: Arthur Sessink Mail: Adviseur VN: Arthur van Leeuwen Mail: Adviseur AfDB, AsDB en IADB: Marianne Birch-van Male Mail: Telefoon: +31 (0) referentie TIO Website: Pagina 3 van 12

4 1 Het Sustainable Energy for All (SE4All) initiatief Het vorig jaar gelanceeerde wereldwijde initiatief Sustainable Energy for All (SE4All) van VN Secretaris-Generaal Ban Ki-Moon loopt als een rode draad door de wereldwijde agenda's van de grote internationale organisaties en internationale financiële instellingen. Het jaar 2012 was het 'Jaar van duurzame energie voor iedereen', maar de Wereldbank en Europese Unie en regionale ontwikkelingsbanken voeren ook dit jaar en de komende jaren uitgebreide programma's uit naar aanleiding van SE4All. Dit gaat gepaard met flinke investeringen en levert veel kansen op voor bedrijven. Het doel is namelijk om in 2030 de volgende doelstellingen te bereiken: Universele toegang tot moderne energievoorzieningen Een verdubbeling van de 'rate of improvement' in energiezuinigheid Een verdubbeling van het aandeel duurzame energie in de wereldwijde energiemix Het initiatief moet dienen als een katalysator voor internationale aandacht voor en publieke en private investeringen in duurzame energie. Wereldwijde toegang tot groene en efficiënt energie wordt zo erkend als centrale prioriteit die de mondiale ontwikkeling-, milieu-, klimaat- en mensenrechtenagenda's verbindt. Tot nu toe is ruim 50 miljard USD toegezegd door landen, organisaties, bedrijven en investeerders. 1.1 Voorbeelden van SE4All initiatieven van internationale organisaties De Wereldbank, de grote regionale ontwikkelingsbanken en de Europese Unie hebben zich, als grote donors en investeerders, aangesloten bij het Sustainable Energy for All Initiative (SE4All). Onder de vlag van SE4ALL zijn talloze programma's gestart of gepland. Hieronder vindt u twee voorbeelden. Wereldbank In het kader van het SE4All initiatief richt ESMAP (Energy Sector Management Assistance Program), een programma dat ontwikkelingslanden en middeninkomenlanden ondersteunt in hun beleid voor duurzame energie een faciliteit in voor technische assistentie, te beginnen voor vijf ontwikkelingslanden: Bangladesh, Honduras, Indonesië, Laos and Zambia. Nederland is een grote donor van ESMAP in de komende jaren. Europese Unie De EU heeft in het kader van SE4All de doelstelling geformuleerd om 500 miljoen mensen in ontwikkelingslanden te voorzien van toegang tot duurzame energie. Daarvoor is bovenop de reguliere ontwikkelingsprogramma's 500 miljoen euro extra vrijgemaakt voor een aantal grote programma's en fondsen, o.a. voor een Technische Assistentie Platform, de Energiefaciliteit, het EU-Africa Infrastructure Trust Fund (ITF) en het Global Energy Efficiency and Renewable Energy Fund (GEEREF). Pagina 4 van 12

5 2 Azië: energieprojecten van Wereldbank en AdB 2.1 Wereldbank In 2012 leende de Wereldbank in totaal ongeveer $35.5 miljard uit. De bank alloceerde 14% daarvan, oftewel $4.9 miljard voor de sector power / energy Trust Funds Nederland is één van de top 5 Trust Fund donoren van de Wereldbank ( op 4 de plaats na VK, EU en VS). Deze fondsen worden zowel zelfstandig gefinancierd (Single Donor Trust Fund) als gezamenlijk met andere landen (Multi Donor Trust Fund). De Wereldbank heeft in totaal bijna 1100 Trust Funds; Nederland sponsort in totaal ruim 100 Trust Funds. Deze zijn divers in omvang, looptijd, thema en regio. Voorbeelden van trust funds op het gebied van duurzame energie met Nederlandse bijdragen zijn: MDTF for Clean Energy Investment Framework, NIPP Renewable Energy Program (IFC), Energy Sector Management Assistance Program MDTF, en Asia Sustainable and Alternative Energy Program (ASTAE-MDTF) Strategische richting In juli 2013 heeft de WB haar nieuwste Energy Sector Directions Paper gepubliceerd. Hierin ligt de nadruk op uitbreiding van toegang tot energie en duurzame energie. Het paper is in lijn met de eerder genoemde Sustainable Energy for All strategie. Door de jaren heen heeft de Wereldbank veel geïnvesteerd in grote energieprojecten. In de jaren 80 heeft dit de bank zeer veel kritiek opgeleverd, met name vanwege gedwongen verplaatsing van kwetsbare groepen, milieu effecten en gebrek aan inspraak van lokale actoren. Na langere tijd een low profile te hebben aangenomen op het gebied van grootschalige energieprojecten zijn deze nu niet langer taboe. De aandacht verschuift nu echter langzamerhand richting duurzame energie. Hierbij lijkt de Wereld Bank momenteel nog besluiteloos over de uiteindelijke richting: grote on-grid projecten (bv Rusumo falls Hydropower in Oost-Afrika, Luhri Hydro Electric Project in India) versus kleinere off-grid projecten. Gezien deze besluiteloosheid is het spectrum van prioriteiten in het energiebeleid van de bank zeer breed. Aandacht gaat uit naar "concentratie van installaties zonne-energie", installatie van kleinschalige off-grid zonneenergie, ontwikkeling van windmolenparken, regionale waterkrachtprojecten, en geothermal power. Daarnaast gaat toenemende aandacht uit naar energiebesparing en het vergroten van toegang tot het net. Verdeling duurzame energie projecten naar subsectoren (jan juli 2013) Pagina 5 van 12

6 Verdeling duurzame energie projecten naar regio (jan juli 2013) AFR = Afrika ECA = Europa en Centraal Azië EAP = Oost-Azië / Pacifisch Gebied LCR = Latijns-Amerika en Caribbisch Gebied SAR = Zuid-Azië MNA = Midden-Oosten en Afrika Projecten winnen Een belangrijk startpunt voor informatie over duurzame energie en de Wereldbank is de website van het energie-anchor: Hier zijn relevante gegevens en statistieken beschikbaar, maar ook beleid, strategische plannen, uitkomsten van onderzoek, publicaties en alle informatie, inclusief projectdocumenten van recent goedgekeurde projecten. De Wereldbank is een matrix-organisatie. De kenniscentra en trust fund Pagina 6 van 12

7 management zitten in de netwerken (zoals Sustainable Development Network (SDN), en Poverty Reduction and Economic Management Network (PREM)), de projecten en leningen zitten in de regio s. In totaal heeft de Wereld Bank 100 landenkantoren en ontwikkelingsspecialisten. Voor het design en fundament van een project wordt vaak een beroep gedaan op consultants en adviseurs in Washington; voor de daadwerkelijke uitvoering zijn de Task Team Leaders in de regio s echter sleutelfiguren Projectkansen De Wereldbank besteedt zelf rechtstreeks aan, maar ondersteunt landen ook bij het uitschrijven van aanbestedingen voor projecten met geld dat door de bank geleend is. Alle aanbestedingen van en via de Wereldbank zijn te vinden op UN Development Business ( Landen zijn verplicht om hun aanbestedingen, met geld van de Wereldbank, op deze website te publiceren. Hieronder vindt u enkele voorbeelden van Wereldbankprojecten in Azië in de pijplijn. Hieruit volgen aanbestedingen. Renewable Energy for Electrification Project (P128568) Locatie: Waarde: Sectoren: Meer informatie: Electric Power Project (P143988) Locatie: Waarde: Sectoren: Meer informatie: Indonesië $300 miljoen Other Renewable Energy Myanmar $140 miljoen Thermal Power Generation Pagina 7 van 12

8 Hebei Rural Renewable Energy Development Demonstration Project (P132873) Locatie: Waarde: Sectoren: Meer informatie: China $200 miljoen Other Renewable Energy, General Agriculture, fishing and forestry sector Energy Efficiency Project (P130013) Locatie: Waarde: Sectoren: Meer informatie: Kazachstan $23 miljoen Energy efficiency in power sector Asian Development Bank (AdB) Ook voor de regionale ontwikkelingsbank AdB was duurzame energie in de afgelopen jaren één van de prioriteiten. Deze investeringen worden in de komende jaren verder voortgezet. In 2012 spendeerde de Asian Development Bank ongeveer 3 miljard dollar, verdeeld over leningen aan Aziatische overheden, private leningen, subsidies en technische assistentie. In 2013 zijn al 19 energieprojecten goedgekeurd, er zijn nog 43 projectvoorstellen in behandeling. Deze projecten bieden kansen uiteenlopend van kleine consultancyopdrachten (bijvoorbeeld technische assistentie, projectmanagement en haalbaarheidsstudies) tot grote infrastructurele werken Strategische richting Het strategische beleidsplan van de AdB voor kent vijf kernactiviteiten te weten: 1. Infrastructuur (energie) 2. Milieu 3. Regionale ontwikkeling 4. Financiële sector 5. Onderwijs De leningen van de AdB zijn voor 80% bestemd voor deze categorieën, waarbij het thema infrastructuur goed is voor 73% van alle projecten. Duurzame energie is binnen infrastructuur een grote post. In lijn met andere internationale organisaties valt het energiebeleid van de bank uiteen in de volgende drie pijlers: 1. Bevorderen van energiebesparing en duurzame energie 2. Toegang tot energie voor iedereen, in het bijzonder de armen 3. Bevorderen van hervormingen in de energiesector, capaciteitsopbouw en bestuur Hiervoor zijn verschillende programma's in het leven geroepen, die variëren van het Asian Solar Energy Initiative en Clean Energy Program tot aan het Pagina 8 van 12

9 Asia Energy Efficiency Accelerator programma dat momenteel in voorbereiding is en later dit jaar geïmplementeerd zal worden. Vanuit dit programma zullen Aziatische landen technische asssitentie en capaciteitsopbouw ontvangen. De doelstelling van de AdB voor 2013 en de komende jaren is om jaarlijks $2 miljard te investeren in duurzame energie Projectkansen Aanbestedingen voortvloeiend uit projecten van de AdB zijn te vinden op de website ( of Voorbeelden van geplande infrastructurele projecten in diverse delen van Azië voor 2013 / 2014: Land Project Omvang Nepal Scaling Up Renewable $20 miljoen Energy Project Bangladesh Power System Expansion & $310 miljoen Efficiency Improvement- Tranche 2 India Maharashtra Solar Park and $200 miljoen Green Grid (Proj. 1 India Himachal Pradesh Clean $110 miljoen Energy Transmission Proj. 2) - Mongolië Energy Efficiency and Urban $60 miljoen Environment Improvement I Cambodja Rural Energy Pilot Project $6 miljoen Voorbeelden van geplande technische assistentie en andere kleinschaligere consultancyopdrachten in diverse delen van Azië voor 2013/2014: Land Project Omvang Sri Lanka Preparing Green Power $ Development & Energy Efficiency Improvement Project Nepal Support for Sustainable $ Energy Management & Reforms Mongolië Energy Efficiency and Urban $ Environmental Improvement Mongolië Regional Energy Strategy $ Myanmar Institutional Strengthening of Ministry of Energy in Energy Planning and Policy (CDTA) $ Pagina 9 van 12

10 Kansen bij internationale organisaties verzilveren Team Internationale Organisaties (TIO) van Agentschap NL adviseert bedrijven bij het verwerven van opdrachten en financiering van projecten van internationale organisaties. Wij maken hierbij gebruik van ons netwerk en persoonlijke contacten bij o.a. de Nederlandse Ambassade's en de Internationale Organisaties. Dienstverlening projecten en aanbestedingen bij internationale organisaties Tenderinformatie, projecten en programma's. Vraagbeantwoording m.b.t. tenders en werkwijze internationale organisaties. Geschillen beslechting bij aanbestedingsprocedures. Scans internationale organisaties: op maat worden voor u contactpersonen en relevante projecten in kaart gebracht. Ook kunnen wij geheel vrijblijvend voor u uw Expression of Interest screenen. Maatwerk internationale organisaties: Uitgebreide dienstverlening op maat m.b.t projecten en aanbestedingen. Kansen signalering: Samen met het postennetwerk, brengen we u als eerste op de hoogte van nieuwe projectkansen bij internationale organisaties. Trustfunds: via het trustfundprogramma van het ministerie van Buitenlandse zaken, zijn er mogelijkheden om studies en consultancy opdrachten te verrichten voor IFC en EBRD. Partners in International Business: Via het PIB programma kunt u samen met uw consortiumpartners overheidsondersteuning krijgen bij het verwerven van opdrachten en financiering bij internationale organisaties Workshops, missies en trainingen. Pagina 10 van 12

11 Colofon Dit is een publicatie van: Agentschap NL / NL EVD Internationaal / Unit Team Internationale Organisaties Contactpersoon: Arthur Sessink Adviseur EU Prinses Beatrixlaan 2 / 2595 AL den Haag Postbus / 2509 AC Den Haag T +31 (0) E intake@info.agentschapnl.nl (Referentie TIO) Agentschap NL September 2013 Agentschap NL is een agentschap van het ministerie van Economische Zaken. Agentschap NL voert beleid uit voor diverse ministeries als het gaat om duurzaamheid, innovatie en internationaal. Agentschap NL is hét aanspreekpunt voor bedrijven, kennisinstellingen en overheden. Voor informatie en advies, financiering, netwerken en wet- en regelgeving. Agentschap NL streeft naar correcte en actuele informatie in dit dossier, maar kan niet garanderen dat de informatie juist is op het moment waarop zij wordt ontvangen, of dat de informatie na verloop van tijd nog steeds juist is. Daarom kunt u aan de informatie op deze pagina's geen rechten ontlenen. Agentschap NL aanvaardt geen aansprakelijkheid voor schade als gevolg van onjuistheden en/of gedateerde informatie. Binnen onze website zijn ook zoveel mogelijk relevante externe links opgenomen. Agentschap NL is niet verantwoordelijk voor de inhoud van de sites waar naar wordt verwezen. Pagina 11 van 12

12 Dit is een publicatie van: Agentschap NL NL EVD Internationaal

Exportkansen via internationale organisaties in Duurzame energie. speciale aandacht voor Oost- en Centraal-Europa

Exportkansen via internationale organisaties in Duurzame energie. speciale aandacht voor Oost- en Centraal-Europa Exportkansen via internationale organisaties in Duurzame energie speciale aandacht voor Oost- en Centraal-Europa Inhoud Inleiding 3 1 Het Sustainable Energy for All (SE4All) initiatief 4 1.1 Voorbeelden

Nadere informatie

Exportkansen via internationale organisaties in Duurzame energie. speciale aandacht voor Azië, Oost- en Centraal-Europa

Exportkansen via internationale organisaties in Duurzame energie. speciale aandacht voor Azië, Oost- en Centraal-Europa Exportkansen via internationale organisaties in Duurzame energie speciale aandacht voor Azië, Oost- en Centraal-Europa Colofon Kansendossier Duurzame energie en Internationale Organisaties Opgesteld door

Nadere informatie

Kansendossier: Energy Efficiency Projecten. Asian Development Bank

Kansendossier: Energy Efficiency Projecten. Asian Development Bank Kansendossier: Energy Efficiency Projecten Asian Development Bank Colofon Naam kansendossier Kansendossier: Energy Efficiency Projecten, Asian Development Bank Opgesteld door Contactpersoon Suzanne Bouman,

Nadere informatie

Exportkansen via project: Water and Sanitation Systems Upgrade in Barbados. Inter-American Development Bank

Exportkansen via project: Water and Sanitation Systems Upgrade in Barbados. Inter-American Development Bank Exportkansen via project: Water and Sanitation Systems Upgrade in Barbados Inter-American Development Bank Colofon Naam marktscan Water and Sanitation Systems Upgrade in Barbados Contactpersoon Opgesteld

Nadere informatie

Kansendossier: Yaoundé Sanitation Project Phase II. African Development Bank

Kansendossier: Yaoundé Sanitation Project Phase II. African Development Bank Kansendossier: Yaoundé Sanitation Project Phase II African Development Bank Colofon Naam kansendossier Yaoundé Sanitation Project Phase II, Kameroen Opgesteld door Contactpersoon Suzanne Bouman, Agentschap

Nadere informatie

EBRD - Kansen voor consultants. De European Bank for Reconstruction and Development - Kansen voor consultants

EBRD - Kansen voor consultants. De European Bank for Reconstruction and Development - Kansen voor consultants EBRD - Kansen voor consultants De European Bank for Reconstruction and Development - Kansen voor consultants Colofon Naam marktscan Opgesteld voor Contactpersoon Opgesteld door Contactpersoon NL EVD Internationaal

Nadere informatie

Kansendossier afdekken politieke risico's. MIGA, Multilateral Investment and Guarantee Agency

Kansendossier afdekken politieke risico's. MIGA, Multilateral Investment and Guarantee Agency Kansendossier afdekken politieke risico's MIGA, Multilateral Investment and Guarantee Agency Het Multilateral Investment Guarantee Agency (MIGA) is onderdeel van de Wereldbank Groep en is gevestigd in

Nadere informatie

Kansendossier EU / IPA - Servië en Turkije. Energie

Kansendossier EU / IPA - Servië en Turkije. Energie Kansendossier EU / IPA - Servië en Turkije Energie 1 IPA en energie in Servië en Turkije De Europese Unie investeert veel in kandidaat-lidstaten Turkije, Servië, Macedonië, Montenegro en 'potentieel kandidaat-lidstaten'

Nadere informatie

Kansendossier : Greater Maputo Water Supply Expansion Project. Wereldbank

Kansendossier : Greater Maputo Water Supply Expansion Project. Wereldbank Kansendossier : Greater Maputo Water Supply Expansion Project Wereldbank Colofon Naam Kansendossier Exportkansen via Greater Maputo Water Supply Expansion Project Contactpersoon Opgesteld door Commerijn

Nadere informatie

ADB - Myanmar. Kansendossier

ADB - Myanmar. Kansendossier ADB - Myanmar Kansendossier Colofon Opgesteld door Contactpersoon ADB-Myanmar Team Internationale Organisaties Prinses Beatrixlaan 2 2595 AL Den Haag T 088 602 8060 internationaal@info.agentschapnl.nl

Nadere informatie

Bron: Agentschap NL. Spanje: Toelevering automobielindustrie

Bron: Agentschap NL. Spanje: Toelevering automobielindustrie Bron: Agentschap NL Spanje: Toelevering automobielindustrie De Spaanse automobielfabrieken De automotive sector in Spanje is van groot belang voor de Spaanse economie. Het biedt werk aan een groot aantal

Nadere informatie

Adviseurs internationale organisaties. Onderdeel van Unit imkb Internationale Programma s

Adviseurs internationale organisaties. Onderdeel van Unit imkb Internationale Programma s Adviseurs internationale organisaties Onderdeel van Unit imkb Internationale Programma s Adviseurs internationale organisaties ondersteunen bedrijven bij het verwerven van opdrachten en financiering bij

Nadere informatie

Kansendossier : Machinebouw en Mechatronica. België

Kansendossier : Machinebouw en Mechatronica. België Kansendossier : Machinebouw en Mechatronica België Inleiding Aanleiding De industrie wordt wereldwijd steeds hoogwaardiger en heeft alsmaar meer behoefte aan ondernemingen die uitblinken in een hightech

Nadere informatie

Exportkansen via internationale organisaties in Agrofood. speciale aandacht voor Wereldbank, African Development Bank, WFP & FAO

Exportkansen via internationale organisaties in Agrofood. speciale aandacht voor Wereldbank, African Development Bank, WFP & FAO Exportkansen via internationale organisaties in Agrofood speciale aandacht voor Wereldbank, African Bank, WFP & FAO Inhoud 1 African Bank Agrofood projecten 4 1.1 1.2 Strategische richting 4 Agrofood 4

Nadere informatie

Exportkansen via internationale organisaties in Health & Life Sciences. speciale aandacht voor Azië

Exportkansen via internationale organisaties in Health & Life Sciences. speciale aandacht voor Azië Exportkansen via internationale organisaties in & Life Sciences speciale aacht voor Azië Inhoud Inleiding 3 1 Gezondheidsprojecten van World Bank, Asian Development Bank en de Verenigde Naties in Azië

Nadere informatie

Kansendossier Ziekenhuizen Denemarken

Kansendossier Ziekenhuizen Denemarken Kansendossier Ziekenhuizen Denemarken Denemarken investeert de komende jaren tot rond 2020 ongeveer 5,6 miljard euro in de ontwikkeling van vijf nieuwe ziekenhuizen en het renoveren en/of uitbreiden van

Nadere informatie

Zwitserland: Investeringen in de Intralogistiek

Zwitserland: Investeringen in de Intralogistiek Zwitserland: Investeringen in de Intralogistiek Marktomvang Zwitserse logistieksector (referentiejaar 2010)1 Werkgelegenheid: 168.000 arbeidsplaatsen % van de werkzame beroepsbevolking 3,7% Groei: + 1,3%

Nadere informatie

Colofon. Dit is een publicatie van: Rijksdienst voor Ondernemend Nederland NBSO Chengdu. Opgesteld door: Bertrille Snoeijer, NBSO Chengdu

Colofon. Dit is een publicatie van: Rijksdienst voor Ondernemend Nederland NBSO Chengdu. Opgesteld door: Bertrille Snoeijer, NBSO Chengdu Colofon Dit is een publicatie van: Rijksdienst voor Ondernemend Nederland NBSO Chengdu Opgesteld door: Bertrille Snoeijer, NBSO Chengdu Contactpersoon: NBSO Chengdu Chief Representative : Bertrille Snoeijer

Nadere informatie

Exportkansen via internationale organisaties in Health & Life Sciences. speciale aandacht voor Latijns-Amerika

Exportkansen via internationale organisaties in Health & Life Sciences. speciale aandacht voor Latijns-Amerika Exportkansen via internationale organisaties in & Life Sciences speciale aacht voor Latijns-Amerika Inhoud Inleiding 3 1 Gezondheidsprojecten van Wereldbank, Inter-American Development Bank en de Verenigde

Nadere informatie

Financiering en consultancy opdrachten in de landbouwsector bij de EBRD

Financiering en consultancy opdrachten in de landbouwsector bij de EBRD Financiering en consultancy opdrachten in de landbouwsector bij de EBRD Colofon Kansendossier Opgesteld door Contactpersoon Financiering en consultancy opdrachten in de landbouwsector bij de EBRD Rijksdienst

Nadere informatie

Datum 13 november 2013 Betreft Motie Sjoerdsma (33625, nr. 8) inzet private sector bij klimaatfinanciering

Datum 13 november 2013 Betreft Motie Sjoerdsma (33625, nr. 8) inzet private sector bij klimaatfinanciering Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl Datum 13 november 2013 Betreft Motie Sjoerdsma

Nadere informatie

Personal Hygiene Products. Turkey

Personal Hygiene Products. Turkey Personal Hygiene Products Turkey Introduction Even in a turbulent year due to increased socio political tension external economic outlook, the Turkish economy retained its momentum and achieved 2.9% growth

Nadere informatie

Starters International Business

Starters International Business Internationaal Ondernemen Starters International Business >> Als het gaat om duurzaamheid, innovatie en internationaal Go abroad, well prepared U denkt erover te beginnen met exporteren of een nieuwe buitenlandse

Nadere informatie

subsidy house Villapark 7/8 3051 BP Rotterdam +31-(0)10-2189743

subsidy house Villapark 7/8 3051 BP Rotterdam +31-(0)10-2189743 Om als bedrijf concurrerend te blijven is het van belang voortdurend te ontwikkelen. Hierbij is het betreden van nieuwe markten, samenwerken met andere bedrijven en investeren vaak noodzakelijk. Dergelijke

Nadere informatie

Dutch Good Growth Fund (DGGF)

Dutch Good Growth Fund (DGGF) Dutch Good Growth Fund (DGGF) DGGF doel: mkb financiering mogelijk maken in ontwikkelingslanden MKB financiering in DGGF landen wordt als high risk gezien door financiers: - Hoge transactiekosten - Beperkte

Nadere informatie

Internationaal Ondernemen. Starters International Business

Internationaal Ondernemen. Starters International Business Internationaal Ondernemen Starters International Business Go abroad, well prepared U denkt erover te beginnen met exporteren of een nieuwe buitenlandse markt te betreden. Maar hoe pakt u dat goed aan?

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl Uw Referentie 2017Z02412 Datum 31 maart

Nadere informatie

Scorecard Climate Investment Funds

Scorecard Climate Investment Funds Scorecard Climate Investment Funds Datum juni 2013 SCORECARD CLIMATE INVESTMENT FUNDS Opgesteld door Redacteur(en): Directie Klimaat, Energie, Milieu en Water T- +31 (0)70 348 6414 Frank van der Vleuten,

Nadere informatie

Maatschappelijk Verantwoord Beleggen en Corporate Governance

Maatschappelijk Verantwoord Beleggen en Corporate Governance Maatschappelijk Verantwoord Beleggen en Corporate Governance Uitgave mei 2015 Disclaimer De in deze brochure verstrekte informatie van Stichting Pensioenfonds SABIC, gevestigd te Sittard (het pensioenfonds

Nadere informatie

Het nieuwe Europese klimaatplan voor 2030: behoudt de EU haar voortrekkersrol?

Het nieuwe Europese klimaatplan voor 2030: behoudt de EU haar voortrekkersrol? Het nieuwe Europese klimaatplan voor 2030: behoudt de EU haar voortrekkersrol? Dr. Jos Delbeke, DG Klimaat Actie, Europese Commissie, Universiteit Hasselt, 25/2/2014 Overzicht 1. Klimaat en energie: waar

Nadere informatie

Ondernemingen kunnen tot 70% van hun investering terugkrijgen onder de vorm van subsidies.

Ondernemingen kunnen tot 70% van hun investering terugkrijgen onder de vorm van subsidies. Roemenië: Europese Structuurfondsen en Cohesiefonds 2007-2013 subsidies Roemenië) In Roemenië genieten buitenlandse investeerders dezelfde behandeling als Roemeense. De regering stelt zich ten doel buitenlandse

Nadere informatie

Exportkansen via internationale organisaties in Agrofood. speciale aandacht voor Wereldbank, African Development Bank, WFP & FAO

Exportkansen via internationale organisaties in Agrofood. speciale aandacht voor Wereldbank, African Development Bank, WFP & FAO Exportkansen via internationale organisaties in Agrofood speciale aandacht voor Wereldbank, African Bank, WFP & FAO Colofon Kansendossier Opgesteld door Contactpersoon Agrofood Agentschap NL / Team Internationale

Nadere informatie

BELEIDSPLAN. STICHTING EMDA P.O. Box 100 NL 7590 AC Denekamp Netherlands Tel: GSM:

BELEIDSPLAN. STICHTING EMDA P.O. Box 100 NL 7590 AC Denekamp Netherlands Tel: GSM: P.O. Box 100 NL 7590 AC Denekamp Netherlands Tel: 0541-351883 GSM: 06 22396183 info@emda.org www.stichtingemda.nl BELEIDSPLAN 2016 2018 1 Inhoud: Blz.: 1. Inleiding 3 2. Doelstelling stichting. 3 3. Werkwijze

Nadere informatie

Samen sterker in het buitenland met de overheid als partner

Samen sterker in het buitenland met de overheid als partner Internationaal Ondernemen Samen sterker in het buitenland met de overheid als partner In opdracht van het ministerie van Buitenlandse Zaken Partners for International Business Internationaal ondernemen

Nadere informatie

Maatschappelijk verantwoord beleggen en Corporate governance

Maatschappelijk verantwoord beleggen en Corporate governance Maatschappelijk verantwoord beleggen en Corporate governance Uitgave april 2015 Disclaimer De in deze brochure verstrekte informatie van Stichting Pensioenfonds DSM Nederland, gevestigd te Heerlen (het

Nadere informatie

NL.IN.BUSINESS Mondiale uitdagingen, Nederlandse oplossingen

NL.IN.BUSINESS Mondiale uitdagingen, Nederlandse oplossingen NL.IN.BUSINESS 2020 Mondiale uitdagingen, Nederlandse oplossingen MONDIALE UITDAGINGEN Verstedelijking, economische groei en verduurzaming brengen uitdagingen met zich mee op bijvoorbeeld het gebied van

Nadere informatie

Samen sterker in het buitenland met de overheid als partner

Samen sterker in het buitenland met de overheid als partner Internationaal Ondernemen Samen sterker in het buitenland met de overheid als partner >> Als het gaat om duurzaamheid, innovatie en internationaal Partners for International Business Overheid als strategische

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Directie Europese en Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres

Nadere informatie

Commissie ontwikkelingssamenwerking ONTWERPRESOLUTIE. naar aanleiding van vraag met verzoek om mondeling antwoord B8-0000/2016

Commissie ontwikkelingssamenwerking ONTWERPRESOLUTIE. naar aanleiding van vraag met verzoek om mondeling antwoord B8-0000/2016 Europees Parlement 2014-2019 Commissie ontwikkelingssamenwerking 2016/2885(RSP) 27.9.2016 ONTWERPRESOLUTIE naar aanleiding van vraag met verzoek om mondeling antwoord B8-0000/2016 ingediend overeenkomstig

Nadere informatie

Kansen voor duurzame stedelijke ontwikkeling in ontwikkelingslanden

Kansen voor duurzame stedelijke ontwikkeling in ontwikkelingslanden Kansen voor duurzame stedelijke ontwikkeling in ontwikkelingslanden Aandacht voor duurzame stedelijke ontwikkeling in ontwikkelingslanden groeit en biedt marktkansen voor Nederlandse cleantechbedrijven.

Nadere informatie

BIJLAGEN. Voortgangsrapportage Watersector 2004

BIJLAGEN. Voortgangsrapportage Watersector 2004 BIJLAGEN Voortgangsrapportage Watersector 2004 BIJLAGE 1 In de hierna volgende tabellen zijn input en output gegevens opgenomen m.b.t. uitgaven over 2004. De tabellen zijn samengesteld uit gegevens verkregen

Nadere informatie

EU Cohesie en Structuurfondsen Polen

EU Cohesie en Structuurfondsen Polen EU Cohesie en Structuurfondsen Polen Colofon Naam marktscan Opgesteld voor Contactpersoon Opgesteld door Contactpersoon EU Cohesie en Structuurfondsen Polen NWP Thomas Walder Postbus 82327 2508 EH Den

Nadere informatie

ADOPTIE Trends en analyse Statistisch overzicht interlandelijke adoptie over de jaren 2004 tot en met Datum 30 maart 2009

ADOPTIE Trends en analyse Statistisch overzicht interlandelijke adoptie over de jaren 2004 tot en met Datum 30 maart 2009 ADOPTIE Trends en analyse Statistisch overzicht interlandelijke adoptie over de jaren 24 tot en met 28 Datum 3 maart 29 Overzicht van het aantal verstrekte beginseltoestemmingen over de jaren 24-28 1.1.

Nadere informatie

Milieudefensie Postbus 19199 1000 GD Amsterdam. www.milieudefensie.nl/klimaat

Milieudefensie Postbus 19199 1000 GD Amsterdam. www.milieudefensie.nl/klimaat Milieudefensie Postbus 19199 1000 GD Amsterdam www.milieudefensie.nl/klimaat Een onderzoeksrapport voor Milieudefensie Nederlandse rol bij fossiele brandstofprojecten van de multilaterale banken Een onderzoeksrapport

Nadere informatie

Commissie economische ontwikkeling, financiën en handel ONTWERPVERSLAG

Commissie economische ontwikkeling, financiën en handel ONTWERPVERSLAG PARITAIRE PARLEMENTAIRE VERGADERING ACS-EU Commissie economische ontwikkeling, financiën en handel ACP-UE/101.868/B 19.3.2015 ONTWERPVERSLAG over de financiering van de investeringen en de handel, met

Nadere informatie

DHIsubsidieregeling. China Project Development

DHIsubsidieregeling. China Project Development DHIsubsidieregeling Hoofdpunten Regeling: tender Bedrijfsactiviteit: investering en export (kapitaal) goederen Doelmarkt: opkomende landen en ontwikkelingslanden (DGGF- land) Subsidiedoel: concreet project,

Nadere informatie

Source: Shell. China: Duurzame energie 18-10-2012 1-6

Source: Shell. China: Duurzame energie 18-10-2012 1-6 Source: Shell China: Duurzame energie 18-10-2012 1-6 In 2011 heeft de Nederlandse overheid negen top sectoren aangewezen, waarbinnen Nederland internationaal uitblinkt in kennis, ontwikkeling en innovatie.

Nadere informatie

Het nieuwe Europese Klimaatplan voor 2030 #EU2030 YVON SLINGENBERG DG CLIMATE ACTION

Het nieuwe Europese Klimaatplan voor 2030 #EU2030 YVON SLINGENBERG DG CLIMATE ACTION Het nieuwe Europese Klimaatplan voor 2030 #EU2030 YVON SLINGENBERG DG CLIMATE ACTION Overzicht 1. Klimaat en energie: waar zijn we? 2. Waarom een nieuw raamwerk voor 2030? 3. Belangrijkste elementen 2030

Nadere informatie

Micro Water Facility. Beleidsplan. Frederik Claasen. In opdracht van Bestuur MWF. December 2013 Projectnummer 1564

Micro Water Facility. Beleidsplan. Frederik Claasen. In opdracht van Bestuur MWF. December 2013 Projectnummer 1564 Micro Water Facility Beleidsplan Frederik Claasen In opdracht van Bestuur MWF December 2013 Projectnummer 1564 Micro Water Facility C/o Aidenvironment Barentszplein 7 1013 JN Amsterdam The Netherlands

Nadere informatie

d) EUR-Lex

d) EUR-Lex Fiche 12: Financiële architectuur voor investeringen buiten de EU 1. Algemene gegevens a) Titel voorstel Mededeling van de Commissie aan het Europees parlement, de Europese Raad, de Raad en de Europese

Nadere informatie

Overheidsondersteuni ng bij export & investeren. >> Als het gaat om internationaal ondernemen en samenwerken

Overheidsondersteuni ng bij export & investeren. >> Als het gaat om internationaal ondernemen en samenwerken Overheidsondersteuni ng bij export & investeren >> Als het gaat om internationaal ondernemen en samenwerken Wat is NL EVD Internationaal? Onderdeel van Agentschap NL Ministerie van Economische Zaken, Landbouw

Nadere informatie

Internationale Kansen & Knelpunten

Internationale Kansen & Knelpunten Onderzoeksrapport Internationale Kansen & Knelpunten Onderzoeksrapport van- en voor de Nederlandse Life Sciences & Health sector Versie 2015 Mede mogelijk gemaakt door: www.tfhc.nl Task Force Health Care

Nadere informatie

Internationaal cultuurbeleid Benjamin van der Helm Sr. Beleidsmedewerker Internationaal Cultuurbeleid Ministerie van Buitenlandse Zaken

Internationaal cultuurbeleid Benjamin van der Helm Sr. Beleidsmedewerker Internationaal Cultuurbeleid Ministerie van Buitenlandse Zaken Internationaal cultuurbeleid 2017-2020 Benjamin van der Helm Sr. Beleidsmedewerker Internationaal Cultuurbeleid Ministerie van Buitenlandse Zaken Internationaal cultuurbeleid Gezamenlijk beleid van Ministeries

Nadere informatie

Incofin cvso: investeren in microfinanciering

Incofin cvso: investeren in microfinanciering Incofin cvso: investeren in microfinanciering Presentatie Finance Avenue 2013 Loïc De Cannière CEO Incofin Investment Management 16 november 2013 Agenda Incofin Investment Management: wie zijn we en wat

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 1986-1987 19842 Machtiging tot deelneming door Nederland in de Vierde Middelenaanvulling van het Aziatische Ontwikkelingsfonds (ADF V) Nr. 3 MEMORIE VAN

Nadere informatie

ENDING POVERTY BOOSTING SHARED PROSPERITY

ENDING POVERTY BOOSTING SHARED PROSPERITY ZAKENDOEN MET DE WERELDBANK GROEP EEN HANDLEIDING WORLD BANK GROUP ENDING POVERTY BOOSTING SHARED PROSPERITY De Groep, bestaande uit de vijf onderdelen IDA, IBRD, IFC, MIGA en ICSID, is één van de grootste

Nadere informatie

Een Duurzaam Nederlands Energiebeleid?

Een Duurzaam Nederlands Energiebeleid? Een Duurzaam Nederlands Energiebeleid? "Dutch energy policy; Part 1: Which priorities for renewable energy? 6e Energy Economics Policy Seminar CPB, Tilec, EZ en NMa 7 december 2010 Aad Correljé TU Delft

Nadere informatie

Ondernemingsfinanciering

Ondernemingsfinanciering Een beknopt overzicht van de financieringsmogelijkheden die de overheid u kan bieden. Ondernemingsfinanciering Introductie Als ondernemer moet u snel en eenvoudig kunnen zien hoe de overheid kan helpen

Nadere informatie

Beknopt Jaarverslag

Beknopt Jaarverslag Stichting Emda 1 Beknopt Jaarverslag 2015-2016 Operations Netherlands Stichting Emda Beknopt Jaarverslag 2016 Voorwoord 2 De publicatieplicht voor de ANBI-status geeft vooral bij de kleinere NGO s, zoals

Nadere informatie

Overzicht van het aantal verstrekte beginseltoestemmingen over de jaren

Overzicht van het aantal verstrekte beginseltoestemmingen over de jaren Overzicht van het aantal verstrekte beginseltoestemmingen over de jaren 26-21 1.1. Overzicht betrekking hebbend op de procedure tot opneming van buitenlandse adoptiefkinderen in Nederlandse gezinnen over

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Verenigd Koninkrijk-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Verenigd Koninkrijk-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Verenigd Koninkrijk-Nederland 1 1. Goederenexport van het Verenigd Koninkrijk naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Britse exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE

Nadere informatie

Kansendossier EU - Turkije. Sector Milieu

Kansendossier EU - Turkije. Sector Milieu Kansendossier EU - Turkije Sector Milieu De Europese Unie investeert veel in kandidaat-lidstaat Turkije om het land voor te bereiden op toetreding. Voor Nederlandse bedrijven ontstaan zo veel kansen voor

Nadere informatie

Samen sterker in het buitenland met de overheid als partner

Samen sterker in het buitenland met de overheid als partner Samen sterker in het buitenland met de overheid als partner Partners for International Business Als het gaat om internationaal ondernemen en samenwerken Partners for International Business (PIB) is een

Nadere informatie

Cultura Creative (RF) / Alamy Stock Photo

Cultura Creative (RF) / Alamy Stock Photo Cultura Creative (RF) / Alamy Stock Photo DE EUROPESE STRUCTUUR- EN INVESTERINGSFONDSEN (ESI-FONDSEN) EN HET EUROPEES FONDS VOOR STRATEGISCHE INVESTERINGEN (EFSI) HET VERZEKEREN VAN COÖRDINATIE, SYNERGIEËN

Nadere informatie

SR STRATEGY & OPERATIONS ASSOCIATE

SR STRATEGY & OPERATIONS ASSOCIATE #VACATURE SR STRATEGY & OPERATIONS ASSOCIATE Het is vandaag de dag moeilijk te geloven dat Uber tien jaar geleden niet eens bestond. In de afgelopen negen jaar is het bedrijf uitgegroeid tot hét voorbeeld

Nadere informatie

De groei van de wereldbevolking: Demografische vloek of zegen?

De groei van de wereldbevolking: Demografische vloek of zegen? De groei van de wereldbevolking: Demografische vloek of zegen? Leo van Wissen Nederlands Interdisciplinair Demografisch Instituut NIDI, Den Haag Rijksuniversiteit Groningen Bijdrage aan De Rode Hoed, 8

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Australië-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Australië-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Australië-Nederland 1 1. Goederenexport van Australië naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Australische exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE

Nadere informatie

Internationaal Ondernemen. Samen sterker in het buitenland met de overheid als partner

Internationaal Ondernemen. Samen sterker in het buitenland met de overheid als partner Internationaal Ondernemen Samen sterker in het buitenland met de overheid als partner Partners for International Business Internationaal ondernemen is een belang - rijke pijler onder de Nederlandse economie.

Nadere informatie

ONTWERP VAN MEMORIE VAN TOELICHTING

ONTWERP VAN MEMORIE VAN TOELICHTING ONTWERP VAN MEMORIE VAN TOELICHTING I. ALGEMENE TOELICHTING 1. Samenvatting Op 29 juni 2015 werd de Aziatische infrastructuurinvesteringsbank (AIIB) opgericht met als doel het bevorderen van duurzame economische

Nadere informatie

Horizon 2020 Kansen voor Hogescholen

Horizon 2020 Kansen voor Hogescholen Horizon 2020 Kansen voor Hogescholen DG Onderzoek en Innovatie mei 2013 Inhoud presentatie Opzet toekomstig Europees R&I beleid Hoofdlijnen Horizon 2020 Waar staan we nu? Kansen voor hogescholen in Horizon

Nadere informatie

PROEFTUIN VOOR HET EUROPESE ENERGIESYSTEEM VAN DE TOEKOMST

PROEFTUIN VOOR HET EUROPESE ENERGIESYSTEEM VAN DE TOEKOMST NOORD-NEDERLAND: PROEFTUIN VOOR HET EUROPESE ENERGIESYSTEEM VAN DE TOEKOMST PROEFTUIN ENERGIE- TRANSITIE REGIONALE PARTNER IN DE EUROPESE ENERGIE UNIE Noord-Nederland is een grensoverschrijdende proeftuin

Nadere informatie

STEER en cofinanciering voor stedelijke distributie

STEER en cofinanciering voor stedelijke distributie STEER en cofinanciering voor stedelijke distributie 25/02/2013 Olav Luyckx Project Officer Uitvoerend Agentschap voor concurrentievermogen en innovatie (EACI) Brugge, 26 Februari 2013 EACI IEE - STEER

Nadere informatie

Wegwijzer Horizon 2020

Wegwijzer Horizon 2020 Wegwijzer Horizon 2020 1 Voorwoord Deze wegwijzer leidt u door Horizon 2020, hét programma van de Europese Commissie om onderzoek en innovatie (financieel) te ondersteunen. Het geeft een overzicht van

Nadere informatie

Op weg naar herstel: het cohesiepakket. Vragen en antwoorden over de bijdrage van het cohesiebeleid aan het Europese economische herstelplan

Op weg naar herstel: het cohesiepakket. Vragen en antwoorden over de bijdrage van het cohesiebeleid aan het Europese economische herstelplan MEMO/08/740 Brussel, 26 november 2008 Op weg naar herstel: het cohesiepakket. Vragen en antwoorden over de bijdrage van het cohesiebeleid aan het Europese economische herstelplan Wat is de rol van het

Nadere informatie

Maatschappelijk verantwoord beleggen en Corporate governance. Versie

Maatschappelijk verantwoord beleggen en Corporate governance. Versie Maatschappelijk verantwoord beleggen en Corporate governance Versie 29-05-2017 Versie 29-05-2017 Maatschappelijk verantwoord Beleggen en Corporate governance Deze brochure gaat over Maatschappelijk Verantwoord

Nadere informatie

Brochure. Maatschappelijk verantwoord beleggen en Corporate governance

Brochure. Maatschappelijk verantwoord beleggen en Corporate governance Brochure Maatschappelijk verantwoord beleggen en Corporate governance Maatschappelijk verantwoord beleggen en Corporate governance Deze brochure gaat over Maatschappelijk Verantwoord (MVB) Beleggen en

Nadere informatie

Meerjarig Financieel Kader (MFK) Connecting Europe Facility Energie. VLEVA 4 oktober Jan Hensmans Adviseur-Diensthoofd FOD Economie AD Energie

Meerjarig Financieel Kader (MFK) Connecting Europe Facility Energie. VLEVA 4 oktober Jan Hensmans Adviseur-Diensthoofd FOD Economie AD Energie Meerjarig Financieel Kader (MFK) Connecting Europe Facility Energie VLEVA 4 oktober 2018 Jan Hensmans Adviseur-Diensthoofd FOD Economie AD Energie Achtergrond en historiek Christophersen Group Trans Europese

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Zuid-Korea-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Zuid-Korea-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Zuid-Korea-Nederland 1 1. Goederenexport van Zuid-Korea naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Zuid-Koreaanse exportpartners (bedragen x 1.000 euro). Bron: International

Nadere informatie

vooruitgang met financieringsinstrumenten vanuit ESI-fondsen Het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling Financieringsinstrumenten

vooruitgang met financieringsinstrumenten vanuit ESI-fondsen Het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling Financieringsinstrumenten vooruitgang met financieringsinstrumenten vanuit ESI-fondsen Het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling medegefinancierd door Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling zijn een duurzame

Nadere informatie

Datum 10 april 2019 Betreft Beantwoording vragen over de Kaderovereenkomst inzake oprichting van de International Solar Alliance (ISA)

Datum 10 april 2019 Betreft Beantwoording vragen over de Kaderovereenkomst inzake oprichting van de International Solar Alliance (ISA) Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Groei/ Dir. Juridische Rijnstraat 8 2515 XP Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl Datum 10 april 2019 Betreft

Nadere informatie

"De financiële sector is het probleem,

De financiële sector is het probleem, 1 van 5 22-2-2019 07:44 sg.uu.nl "De financiële sector is het probleem, niet de oplossing" 6-8 minuten Investeren in een duurzamere wereld? Als het aan de aandeelhouders ligt, liever niet. Onderzoeker

Nadere informatie

Staat 1.1.1. Overzicht betrekking hebbend op de verdeling van het aantal verzoeken om een beginseltoestemming

Staat 1.1.1. Overzicht betrekking hebbend op de verdeling van het aantal verzoeken om een beginseltoestemming Staat 1.1. Overzicht betrekking hebbend op de procedure tot opneming van buitenlandse adoptiefkinderen in Nederlandse gezinnen over de jaren 2000-2004. Verzoeken ter verkrijging van beginseltoestemming

Nadere informatie

Locaties voor energiecoöperaties

Locaties voor energiecoöperaties Locaties voor energiecoöperaties Waarom Burgers zijn steeds vaker betrokken bij het opwekken van duurzame energie. Zij organiseren in hun directe leefomgeving energieprojecten vanuit zogenaamde energiecoöperaties.

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Verenigde Arabische Emiraten- Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Verenigde Arabische Emiraten- Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Verenigde Arabische Emiraten- Nederland 1 1. Goederenexport van de Verenigde Arabische Emiraten naar andere landen Tabel 1: Voornaamste exportpartners van de Verenigde Arabische

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Ierland-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Ierland-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Ierland-Nederland 1 1. Goederenexport van Ierland naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Ierse exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE EXPORT

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Zwitserland-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Zwitserland-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Zwitserland-Nederland 1 1. Goederenexport van Zwitserland naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Zwitserse exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE

Nadere informatie

SAMENVATTING WATER OS PROGRAMMA. Hoge kwaliteit ontwikkelingssamenwerking door nauw betrekken van Nederlandse water sector

SAMENVATTING WATER OS PROGRAMMA. Hoge kwaliteit ontwikkelingssamenwerking door nauw betrekken van Nederlandse water sector SAMENVATTING WATER OS PROGRAMMA Hoge kwaliteit ontwikkelingssamenwerking door nauw betrekken van Nederlandse water sector Voor meer informatie: Joris van Oppenraaij, 070-304 3732, j.vanoppenraaij@nwp.nl

Nadere informatie

ADOPTIE Trends en analyse Statistisch overzicht interlandelijke adoptie over de jaren 2014 tot en met 2018

ADOPTIE Trends en analyse Statistisch overzicht interlandelijke adoptie over de jaren 2014 tot en met 2018 Ministerie van Justitie en Veiligheid ADOPTIE Trends en analyse Statistisch overzicht interlandelijke adoptie over de jaren 214 tot en met 218 Maart219 Overzicht van het aantal verstrekte beginseltoestemmingen

Nadere informatie

Bijlage 1: Nederlandse bijdragen aan de Wereldbankgroep

Bijlage 1: Nederlandse bijdragen aan de Wereldbankgroep Bijlage 1: Nederlandse bijdragen aan de Wereldbankgroep Nederland draagt op twee manieren bij aan de Wereldbankgroep ( de Bank ): enerzijds met algemene bijdragen aan de vijf instellingen van de Bank en

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Spanje-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Spanje-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Spanje-Nederland 1 1. Goederenexport van Spanje naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Spaanse exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE EXPORT

Nadere informatie

Subsidie- & innovatieadvies. De brug tussen kans en succes

Subsidie- & innovatieadvies. De brug tussen kans en succes Subsidie- & innovatieadvies De brug tussen kans en succes 2 3 Wilt u snel duidelijkheid over de haalbaarheid van uw subsidieaanvraag en een hoge kans op honorering? Zoekt u naar manieren om een hoger rendement

Nadere informatie

Europese programma s in Nederland

Europese programma s in Nederland Het cohesiebeleid van de Europese Commissie Europese programma s 2014-2020 in Nederland Vincent Ketelaars ERAC B.V. 28 mei 2013 Neth-ER 01 Inhoud van presentatie Indeling 01 Inhoud van presentatie 02 Introductie

Nadere informatie

~ ;:;V~'~ / Ministerievan BuitenlandseZaken. Aan de Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag.

~ ;:;V~'~ / Ministerievan BuitenlandseZaken. Aan de Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag. Ministerievan BuitenlandseZaken Aan de Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag (EFV) Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag Postbus 20061 Nederland wwwminbuzanl Contactpersoon

Nadere informatie

Kansendossier EU EFRO Bulgarije 2014-2020. in de sectoren water en afval

Kansendossier EU EFRO Bulgarije 2014-2020. in de sectoren water en afval Kansendossier EU EFRO Bulgarije 2014-2020 in de sectoren water en afval Colofon Kansendossier EU EFRO Bulgarije 2014-2020 in de sectoren water en afval Opgesteld door Contactpersoon NL EVD Internationaal

Nadere informatie

Uittreksel presentatie Michiel de Wilde, directeur ECSP CORPORATE FOUNDATIONS IN HET FILANTROPISCH LANDSCHAP

Uittreksel presentatie Michiel de Wilde, directeur ECSP CORPORATE FOUNDATIONS IN HET FILANTROPISCH LANDSCHAP Uittreksel presentatie Michiel de Wilde, directeur ECSP CORPORATE FOUNDATIONS IN HET FILANTROPISCH LANDSCHAP Dinsdag 27 januari 2015 CORPORATE FOUNDATIONS IN HET FILANTROPISCH LANDSCHAP Situatie Nederland:

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Canada-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Canada-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Canada-Nederland 1 1. Goederenexport van Canada naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Canadese exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE EXPORT

Nadere informatie

Actuele Europese energiedossiers onder het Roemeense voorzitterschap

Actuele Europese energiedossiers onder het Roemeense voorzitterschap Actuele Europese energiedossiers onder het Roemeense voorzitterschap 17 januari 2019 Vleva en Minaraad Jan Haers, Attaché Energie Algemene Afvaardiging van de Vlaamse Regering bij de EU Clean Energy pakket

Nadere informatie

Agentschap NL Ministerie van Economische Zaken Divisie NL Energie & Klimaat Martin Otten T: E:

Agentschap NL Ministerie van Economische Zaken Divisie NL Energie & Klimaat Martin Otten T: E: Financieringsen fiscale regelingen Agentschap NL Ministerie van Economische Zaken Divisie NL Energie & Klimaat Martin Otten T: 088-602 3185 E: martin.otten@agentschapnl.nl Levensfasen onderneming Valley

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag Postbus 20061 Nederland www.minbuza.nl Contactpersoon Jacob Waslander T +31 70 348 5826

Nadere informatie

Creatief Europa. programma

Creatief Europa. programma Creatief Europa programma Introductie Kaderprogramma voor culturele en creatieve sectoren Budgetvoorstel 1.8 miljard (2014-2020) 37% toename vergeleken met huidige situatie 3 bestaande programma s (Cultuur

Nadere informatie