Verzekerd van Cijfers

Transcriptie

1 Verzekerd van Cijfers 2012

2 Verbond van Verzekeraars 2012 Postbus 93450, 2509 AL Den Haag Telefoon: Ofschoon uiterste zorg is besteed aan kwaliteit en geldigheid van de gegevens aanvaardt het Verbond van Verzekeraars geen aansprakelijkheid voor de gevolgen van eventuele onjuistheden. 2

3 Verzekerd van Cijfers 2012 Verzekerd van Cijfers voorziet al sinds 1993 in kerncijfers over verzekerden, verzekeringen en verzekeraars in de context van de Nederlandse samenleving. Met deze uitgave biedt het Verbond van Verzekeraars cijfermatig inzicht aan journalisten, politici, ambtenaren, onderzoekers, consultants en alle andere geïnteresseerden. Naast dit tabellenboek is er de uitgave Kerncijfers verzekeren in Nederland: een inleiding op de bedrijfstak in beknopte tekst met enkele grafieken. Deze is net als Verzekerd van Cijfers beschikbaar in zowel Nederlands als Engels. Op is ook meer specifiek feiten- en cijfermateriaal beschikbaar, zoals het Financieel jaarverslag verzekeringsbranche en verschillende consumentenonderzoeken. In deze editie zijn de verschillende onderwerpen duidelijker dan in de vorige editie bijeengebracht tot Klanten, Economie, Verzekeraars, Leven, Schade en Zorg. Deze hoofdstukindeling mag dan nieuw zijn, de meeste oude tabellen komen in deze editie weer terug met actuele cijfers. Enkele tabellen komen door gebrek aan vraag of actuele cijfers niet meer voor. Verder bevat deze editie een aantal nieuwe onderwerpen, zoals klanttevredenheid, vermogen van huishoudens, dekkingsgraad van pensioenfondsen, natura-uitvaart en zorgbijdragen per persoon. drs. H.J. Herbert directeur 3

4 Inhoud Voorwoord 3 1 Klanten Tevredenheid Klantervaringen Imago Vertrouwen Penetratiegraad particuliere verzekeringen naar leeftijd Penetratiegraad particuliere verzekeringen naar inkomen Penetratiegraad particuliere verzekeringen naar soort huishouden Penetratiegraad hypotheken naar inkomen Penetratiegraad hypotheken naar hypotheekvorm of hypotheekcomponent Klachten Bevolkingsomvang en bevolkingsgroei Bevolkingsprognose Levensverwachting Prognose levensverwachting Huishoudens Inkomen van particuliere huishoudens Bestedingen van huishoudens Vermogen van particuliere huishoudens Bedrijven Oprichtingen van bedrijven Faillissementen van bedrijven Tussenpersonen Assurantiekantoren Aankoopkanalen 30 2 Economie Bruto binnenlands product (bbp) Lonen 34 4

5 2.3 Inflatie Beroepsbevolking Werkgelegenheid Bedrijfsresultaten Aandelen Rentevoeten Rentetermijnstructuur Wettelijke rente 45 3 Verzekeraars Solvabiliteit Werkgelegenheid Aantal verzekeraars Balans Beleggingen Activa naar herkomst Resultaten Omzet Grootste verzekeringsmaatschappijen Grootste tien verzekeringsgroepen Distributie Toezichtkosten 57 4 Leven Omzet Grootste verzekeringsmaatschappijen branche Collectief Grootste verzekeringsmaatschappijen branche Individueel Distributie Aantal verzekeraars Balans Beleggingen Resultaten Verzekerde kapitalen en renten Rendementmaatstaven Solvabiliteit 69 5

6 4.12 Tweedepijlerpensioenen Pensioenfondsen: dekkingsgraad Pensioenfondsen: aantal Pensioenfondsen: balans Pensioenfondsen: beleggingen Pensioenfondsen: resultaat Natura-uitvaart: omzet Natura-uitvaart: grootste verzekeringsmaatschappijen Natura-uitvaart: solvabiliteit Natura-uitvaart: aantal Natura-uitvaart: balans Natura-uitvaart: beleggingen Natura-uitvaart: resultaat 78 5 Schade Omzet Grootste verzekeringsmaatschappijen sector Schade Grootste verzekeringsmaatschappijen branche Brand Grootste verzekeringsmaatschappijen productcluster Motor casco Grootste verzekeringsmaatschappijen productcluster Motor WA Grootste verzekeringsmaatschappijen productcluster Aansprakelijkheid Grootste verzekeringsmaatschappijen productcluster Rechtsbijstand Grootste verzekeringsmaatschappijen branche Transport Distributie Aantal verzekeraars Resultaten Polissen Premie per polis Schade: frequentie en gemiddelde omvang Claims en uitkeringen bij onverzekerde schade door motorrijtuigen (On)roerende goederen Branden Motorvoertuigdiefstal Misdrijven Verkeersslachtoffers 100 6

7 6 Zorg Omzet Distributie Aantal verzekeraars Grootste verzekeringsmaatschappijen branche Inkomen Resultaten branche Inkomen Grootste verzekeringsmaatschappijen branche Ziektekosten Resultaten branche Ziektekosten Bijdragen aan zorgverzekeringen per persoon Financiering en uitgaven 110 7

8 Hoofdstuk 1 Klanten Tevredenheid Klantervaringen Imago Vertrouwen Penetratiegraad particuliere verzekeringen naar leeftijd Penetratiegraad particuliere verzekeringen naar inkomen Penetratiegraad particuliere verzekeringen naar soort huishouden Penetratiegraad hypotheken naar inkomen Penetratiegraad hypotheken naar hypotheekvorm of hypotheekcomponent Klachten Bevolkingsomvang en bevolkingsgroei Bevolkingsprognose Levensverwachting Prognose levensverwachting Huishoudens Inkomen van particuliere huishoudens Bestedingen van huishoudens Vermogen van particuliere huishoudens Bedrijven Oprichtingen van bedrijven Faillissementen van bedrijven Tussenpersonen Assurantiekantoren Aankoopkanalen 30 8

9 1 Klanten 1.1 Tevredenheid Algemene tevredenheid particuliere klanten, rapportcijfer Levensverzekeraars 6,8 7,0 7,1 Schadeverzekeraars 7,7 7,6 7,6 Ziektekostenverzekeraars 7,6 7,6 7,7 Bron: Verbond van Verzekeraars 1.2 Klantervaringen Aandeel klanten dat aangeeft een bepaalde ervaring te hebben met zijn verzekeraar, 2011 (%) Levensverzekeraars Schadeverzekeraars Ziektekostenverzekeraars Voel me klantgericht behandeld Ben tevreden over - de afhandeling van mijn klacht het uitbetalingsproces het laatste contact met mijn verzekeraar Bron: Verbond van Verzekeraars 9

10 1.3 Imago Aandeel van particuliere consumenten dat een overwegend positief gevoel heeft bij verzekeraars, % Imagoscore verzekeraars Bron: Verbond van Verzekeraars 1.4 Vertrouwen Consumentenvertrouwen in de economie en in verzekeraars, saldo % positivisten en negativisten Economie Verzekeraars Bron: CBS, Verbond van Verzekeraars 10

11 1.5 Penetratiegraad particuliere verzekeringen naar leeftijd 2010, % Leeftijd hoofdkostwinner Productclusters tot 35 jaar jaar jaar > 65 jaar Totaal Levensverzekering hypotheek* 39,5 53,6 35,8 3,3 34,7 Levensverzekering pensioen* 6,2 20,5 25,1 3,3 15,1 Natura-uitvaart* 28,0 40,6 41,6 34,8 37,1 Inboedel 91,4 97,0 97,4 98,6 96,4 Opstal 44,6 67,7 67,5 47,2 58,5 AVP 88,6 99,1 98,0 97,6 96,4 Rechtsbijstand* 44,4 59,6 57,8 41,7 52,1 Bron: GfK * Zie tabel 1.7 voor omschrijvingen van productclusters. 11

12 1.6 Penetratiegraad particuliere verzekeringen naar inkomen 2010, % Productclusters < Netto gezinsinkomen per maand ( ) > onbekend Levensverzekering hypotheek* 2,3 9,3 20,6 32,8 47,2 57,1 8,7 34,7 Levensverzekering pensioen* 2,9 8,1 13,5 14,7 17,5 21,1 5,1 15,1 Natura-uitvaart* 30,8 38,9 39,6 34,7 39,6 37,2 23,1 37,1 Inboedel 90,7 96,7 95,3 97,0 97,2 97,8 90,1 96,4 Opstal 14,9 27,6 44,4 60,2 74,4 82,3 38,7 58,5 AVP 79,6 95,8 95,8 99,2 98,7 99,4 75,1 96,4 Rechtsbijstand* 26,9 34,5 44,4 56,7 61,5 63,4 46,0 52,1 Bron: GfK Totaal * Zie de tabel 1.7 voor omschrijvingen van productclusters. 12

13 1.7 Penetratiegraad particuliere verzekeringen naar soort huishouden 2010, % Productclusters Alleenstaand < 35 jaar Alleenstaand > 35 jaar Meerpersoons gezin met kinderen tot 18 jaar Meerpersoons gezin (< 35 jaar) geen kinderen tot 18 jaar Meerpersoons gezin (> 35 jaar) geen kinderen tot 18 jaar Levensverzekering hypotheek* 17,0 14,3 61,4 58,6 29,1 34,7 Levensverzekering pensioen* 4,4 14,2 17,2 4,6 18,8 15,1 Natura-uitvaart* 19,9 35,3 41,6 34,0 40,3 37,1 Inboedel 86,0 97,4 97,0 95,4 98,2 96,4 Opstal 17,1 39,7 77,3 65,2 68,2 58,5 AVP 79,1 96,3 99,4 95,5 99,1 96,4 Rechtsbijstand* 27,6 42,3 60,3 61,3 58,4 52,1 Bron: GfK Totaal * Zie de tabel 1.7 voor omschrijvingen van productclusters. 13

14 1.8 Penetratiegraad hypotheken naar inkomen Aandeel van het totaal aantal huishoudens in een inkomenscategorie dat hypotheekgever is, % < Netto gezinsinkomen per maand ( ) > Onbekend ,3 30,1 51,1 67,8 72,4 75,8 81,3 41, ,8 29,3 49,8 66,1 76,1 79,6 76,3 45, ,1 25,4 46,9 62,3 72,5 80,5 67,2 47, ,9 21,3 35,5 58,9 71,3 77,9 50, ,9 24,0 38,3 57,3 68,6 79,0 90,6 51, ,9 17,9 46,4 55,4 72,5 80,3 64,7 53, ,4 22,4 41,5 56,9 72,1 79,8 94,6 55,2 Totaal Bron: GfK 14

15 1.9 Penetratiegraad hypotheken naar hypotheekvorm of hypotheekcomponent Aandeel* van hypotheekvormen (tot en met 2008) of hypotheekcomponenten (vanaf 2010) op het totaal van alle huishoudens met een hypotheek, % Hypotheekvorm/component Lineaire hypotheek 9,1 6,4 5,0 4,9 4,0 3,0 2,8 Annuïteitenhypotheek 20,0 13,7 11,4 8,2 6,7 5,2 6,7 Levenhypotheek 9,0 9,2 10,8 11,4 10,0 10,0 8,6 Spaarhypotheek 44,1 37,0 30,9 27,2 26,3 24,0 32,2 Beleggingshypotheek 3,3 9,2 12,5 14,0 10,3 11,2 10,5 Effectenhypotheek 0,0 0,7 0,6 0,5 0,6 0,5 0,5 Aflossingsvrije hypotheek 20,0 30,9 36,9 42,6 50,5 53,4 74,7 Andere hypotheekvorm 3,5 2,8 4,0 4,1 3,8 6,1 6,0 Bron: GfK * Het totaal van penetratiegraden naar hypotheekvormen is groter dan 100% omdat een huishouden meerdere hypotheken kan hebben. Vanaf 2010 telt GfK niet meer per hypotheekvorm, maar per hypotheekcomponent; één hypotheek kan meerdere componenten hebben, bijvoorbeeld 60% aflossingsvrij en 40% bankspaarhypotheek. 15

16 1.10 Klachten Door financiële ombudsmannen ontvangen en afgehandelde klachten, aantal Levensverzekeringen Eerste kwartaal* Afgehandeld Ontvangen Pensioenregelingen ** Afgehandeld Ontvangen Schadeverzekeringen Afgehandeld Ontvangen Ziektekostenverzekeringen Afgehandeld Ontvangen Bron: Kifid/Ombudsman Pensioenen/SKGZ * Per 1 april 2007 is het klachtenregime gewijzigd met de introductie van het Klachteninstituut Financiële Dienstverlening (Kifid). ** Het Verslag van werkzaamheden van de Ombudsman Pensioenen verschijnt om het jaar. 16

17 1.11 Bevolkingsomvang en bevolkingsgroei Personen, dzd * Bevolkingsomvang op 1 januari Bevolkingsgroei Emigratie Immigratie Levendgeborenen Overledenen Overige correcties Bron: CBS * Voorlopige cijfers. 17

18 1.12 Bevolkingsprognose Personen, dzd Totaal Mannen jaar jaar > 65 jaar Vrouwen jaar jaar > 65 jaar Bron: CBS 18

19 1.13 Levensverwachting Levensverwachting bij het bereiken van een bepaalde leeftijd, jaren Mannen 0 jaar 77,6 78,0 78,3 78,5 78,8 60 jaar 21,1 21,4 21,7 21,9 22,0 65 jaar 17,1 17,4 17,6 17,8 18,0 70 jaar 13,4 13,6 13,9 14,0 14,2 75 jaar 10,1 10,3 10,5 10,6 10,8 Vrouwen 0 jaar 81,9 82,3 82,3 82,7 82,7 60 jaar 24,8 25,2 25,1 25,5 25,5 65 jaar 20,6 20,9 20,9 21,2 21,2 70 jaar 16,5 16,8 16,8 17,1 17,1 75 jaar 12,6 12,9 12,9 13,2 13,2 Bron: CBS 19

20 1.14 Prognose levensverwachting Levensverwachting bij het bereiken van een bepaalde leeftijd, jaren Mannen 0 jaar 80,6 81,7 82,7 83,7 84,5 59,5 jaar 23,6 24,4 25,1 25,9 26,5 64,5 jaar 19,4 20,1 20,8 21,5 22,1 69,5 jaar 15,5 16,1 16,7 17,3 17,9 74,5 jaar 11,8 12,4 12,9 13,4 13,9 Vrouwen 0 jaar 84,1 84,9 85,7 86,6 87,4 59,5 jaar 26,6 27,2 27,9 28,5 29,2 64,5 jaar 22,2 22,8 23,4 24,0 24,6 69,5 jaar 18,1 18,6 19,1 19,6 20,2 74,5 jaar 14,0 14,5 14,9 15,4 15,9 Bron: CBS 20

21 1.15 Huishoudens Particuliere huishoudens, dzd Totaal Totaal meerpersoonshuishoudens Totaal eenpersoonshuishoudens Mannen Vrouwen Bron: CBS 21

22 1.16 Inkomen van particuliere huishoudens Soorten inkomen en inkomenscomponenten van particuliere huishoudens, mrd * Inkomen uit arbeid 267,9 278,7 291,6 296,1 296,5 - Inkomen uit arbeid 220,6 229,2 240,0 243,2 242,7 - Sociale lasten van werkgever 47,2 49,5 51,6 52,9 53,8 Inkomen uit eigen onderneming 24,1 26,7 28,9 25,3 28,0 Inkomen uit vermogen -7,7-1,4-7,5-8,2-10,5 - Inkomsten uit bezittingen 20,4 28,4 24,6 24,9 22,9 - Betaalde rente 28,2 29,8 32,1 33,1 33,5 Primair inkomen 284,2 304,0 312,9 313,2 314,0 Uitkering inkomensverzekeringen 68,9 70,1 73,0 77,5 80,8 - Uitkering inkomensverzekeringen 66,7 68,2 71,0 75,4 78,5 - Sociale lasten: uitkeringsinstantie 2,2 1,9 2,0 2,1 2,3 Uitkering sociale voorzieningen 11,0 11,1 11,6 12,2 12,8 - Uitkering sociale voorzieningen 5,3 5,2 5,1 5,4 5,8 - Sociale lasten: bijstandsinstantie 0,3 0,3 0,3 0,3 0,4 - Uitkering in verband met kinderen 3,1 3,2 4,0 4,1 4,2 - Uitkering studietoelage 2,2 2,3 2,2 2,4 2,5 Ontvangen gebonden overdrachten 2,2 2,3 2,6 2,2 2,3 - Overdrachten in verband met wonen 1,9 1,9 2,0 2,1 2,3 - Overig (tegemoetkoming studiekosten) 0,4 0,4 0,6 0,1 0,1 Ontvangen inkomensoverdrachten 0,7 0,6 0,6 0,6 0,6 22

23 * Bruto-inkomen 367,1 388,2 400,8 405,9 410,6 Betaalde inkomensoverdrachten 0,7 0,7 0,8 0,7 0,7 Premie inkomensverzekeringen 76,2 75,1 75,5 75,4 76,7 - Premie werkloosheid 10,4 9,6 10,2 6,7 7,6 - Premie ziekte 1,2 1,3 1,4 1,4 1,4 - Premie arbeidsongeschiktheid 12,4 12,5 12,8 13,0 12,9 - Premie ouderdom en nabestaanden 52,2 51,7 51,1 54,3 54,8 Premie ziektekostenverzekering 37,3 38,4 43,1 43,7 45,0 - Premie ZFW, Zvw 23,4 24,8 28,5 28,3 29,1 - Premie AWBZ 13,9 13,6 14,5 15,4 15,9 Belastingen op inkomen en vermogen 35,6 40,3 41,8 43,1 43,7 Besteedbaar inkomen 217,3 233,7 239,7 242,9 244,5 Bron: CBS * Voorlopige cijfers. 23

24 1.17 Bestedingen van huishoudens Consumptieve bestedingen en individuele besparingen van alle huishoudens: particuliere en institutionele huishoudens, driejaarsgemiddelden, mrd 2001/ / / / * Totaal consumptieve bestedingen** 209,5 215,0 230,8 237,6 242,1 Voedingsmiddelen 101,7 106,3 116,2 117,4 120,3 Genotmiddelen 42,7 42,4 43,9 46,0 44,1 Duurzame consumptiegoederen 26,6 27,3 30,5 31,9 32,1 Overige goederen 18,1 18,5 19,5 20,5 21,9 Diensten 10,5 10,7 10,9 11,5 12,6 Vrije/individuele besparingen 6,0 2,8 2,6 2,5 0,1 Bron: CBS * Voorlopige cijfers. ** Het totaal splitst niet volledig uit naar onderdelen. 24

25 1.18 Vermogen van particuliere huishoudens mln * Vermogen Bezittingen Financiële bezittingen Bank- en spaartegoeden Obligaties Aandelen Onroerend goed Eigen woning Onroerend goed, overig Roerende zaken enz Ondernemingsvermogen Schulden Hypotheekschuld eigen woning Schulden, overig Bron: CBS * Voorlopige cijfers. 25

26 1.19 Bedrijven dzd Totaal 725,7 761,3 797,9 844,4 863,9 Landbouw, bosbouw en visserij 90,8 88,6 86,7 86,2 84,5 Delfstoffenwinning 0,3 0,3 0,3 0,3 0,3 Industrie 41,2 42,4 43,5 45,7 45,6 Energievoorziening 0,5 0,5 0,6 0,7 0,7 Waterbedrijven en afvalbeheer 1,2 1,2 1,2 1,3 1,3 Bouwnijverheid 80,7 88,8 99,9 112,2 114,5 Handel 151,2 156,6 159,8 164,2 163,4 Vervoer en opslag 23,7 24,5 25,3 26,1 26,3 Horeca 34,9 35,4 36,1 38,5 38,5 Informatie en communicatie 23,6 26,2 28,8 31,8 33,1 Financiële dienstverlening 15,7 16,7 17,0 17,9 17,5 Verhuur en handel van onroerend goed 18,1 19,3 19,2 19,7 19,9 Specialistische zakelijke diensten 108,5 118,5 129,5 141,0 150,4 Verhuur en overige zakelijke diensten 29,5 31,5 33,6 36,5 37,5 Openbaar bestuur en overheidsdiensten 0,8 0,8 0,8 0,8 0,8 Onderwijs 18,0 18,1 19,2 20,7 22,4 Gezondheids- en welzijnszorg 40,1 41,9 43,6 46,6 51,0 Cultuur, sport en recreatie 10,8 11,2 11,7 11,5 11,5 Overige dienstverlening 36,2 38,6 41,0 42,9 44,7 Bron: CBS 26

27 1.20 Oprichtingen van bedrijven dzd Totaal 42,9 42,7 38,7 35,5 37,9 Bouwnijverheid 9,6 10,2 8 4,9 5,2 Delfstoffenwinning/industrie 2,1 2 1,9 1,5 1,8 Detailhandel en reparatie voor particulieren 5 4,3 3,8 4,1 5,1 Groothandel en handelsbemiddeling 3,6 3 2,2 2,6 2,4 Handel in en reparatie van auto's en motorfietsen; benzineservicestations 1,2 1, Horeca 1 0,9 0,9 0,8 1,2 Overige dienstverlening 2,4 2,1 2 2,4 2,1 Overige zakelijke dienstverlening 13,1 13,9 14,2 14,2 14,6 Verhuur roerend goed en ICT 3,3 3,4 3,2 2,7 2,9 Vervoer, opslag en communicatie 1,6 1,8 1,5 1,3 1,6 Bron: CBS 27

28 1.21 Faillissementen van bedrijven Aantal Totaal Bouwnijverheid Financiële instellingen Handel in en reparatie van consumentenartikelen Horeca Landbouw, bosbouw, visserij Nijverheid Onderwijs, zorg, recreatie Verhuur van en handel in onroerend goed, verhuur van roerende goederen, zakelijke dienstverlening Vervoer, opslag, communicatie Onbekend Bron: CBS 28

29 1.22 Tussenpersonen Inschrijvingen in het AFM-register, aantal Bemiddelaars in verzekeringen* Gevolmachtigde agenten** Verleende volmachten Bron: AFM * Aantal bemiddelaars in verzekeringen is inclusief van rechtswege partijen; dat zijn bemiddelaars die over een DNB-vergunning beschikken, waaronder verzekeraars. ** Exclusief van rechtswege partijen Assurantiekantoren Bedrijven naar aantal werkzame personen, aantal Totaal > Bron: CBS 29

30 1.24 Aankoopkanalen Aandeel in 2010 van aankoopkanalen van particuliere verzekeringen, % Productclusters Bank Rechtstreeks Tussenpersoon Overig* Totaal Leven 16, ,7 3,9 Levensverzekering hypotheek** 37,9 10,2 44,9 7 Levensverzekering pensioen*** 16,2 21,6 60,1 2,1 Totaal Natura-uitvaart**** 1,6 42,4 53,8 2,2 Totaal Schade 20, ,9 3,5 AVP 20, ,5 1,6 Inboedel 21,4 33,1 43,5 2 Motorrijtuigen 12,9 49,1 34,1 3,8 Opstal 19,4 33,2 42,7 4,7 Rechtsbijstand***** 22 36,4 38,1 3,4 Totaal Zorg 2,5 84,1 7,4 5,9 Basisverzekering ziektekosten 2,5 84,3 7,4 5,8 Aanvullende ziektekostenverzekering 2,5 84 7,4 6,1 Bron: GfK * Overige aankoopkanalen zijn bijvoorbeeld postkantoren, fietsenwinkels, autodealers. ** Levensverzekering hypotheek: alle gekoppelde verzekeringen aan de hypotheek, zowel risico- als kapitaalverzekeringen. *** Levensverzekering pensioen: alle verzekeringen (kapitaal, lijfrente, beleggingsverzekeringen, etc.) ten behoeve van de oude dag. **** Natura-uitvaart: alle begrafenis-/crematie-/uitvaartverzekeringen met uitkering in natura. ***** Rechtsbijstand: apart afgesloten polissen, dus exclusief onderdelen van auto-/motorverzekering. 30

31 Hoofdstuk 2 Economie Bruto binnenlands product (bbp) Lonen Inflatie Beroepsbevolking Werkgelegenheid Bedrijfsresultaten Aandelen Rentevoeten Rentetermijnstructuur Wettelijke rente 45 31

32 2 Economie 2.1 Bruto binnenlands product (bbp) Componenten bbp, bruto toegevoegde waarde (basisprijzen) per sector, mrd * 2011* Bruto binnenlands product Bruto toegevoegde waarde Goederenproductie Landbouw, bosbouw en visserij Delfstoffenwinning Industrie Energievoorziening Waterbedrijven en afvalbeheer Bouwnijverheid Commerciële dienstverlening Handel Vervoer en opslag Horeca Informatie en communicatie Financiële dienstverlening Verhuur en handel van onroerend goed Overige zakelijke dienstverlening

33 * 2010* 2011* Niet-commerciële dienstverlening Overheid Gezondheids- en welzijnszorg Cultuur, recreatie, overige diensten Verschil toegerekende en afgedragen BTW Saldo productgebonden belastingen en subsidies Belastingen Subsidies Bron: CBS * Voorlopige cijfers. 33

34 2.2 Lonen Ontwikkeling cao-lonen inclusief bijzondere beloningen, index 2000 = * Totaal Landbouw en visserij Industrie en bouwnijverheid Industrie Energie- en waterleidingbedrijven Bouwnijverheid Commerciële dienstverlening Handel Autohandel en -reparatie Groothandel Detailhandel Horeca Vervoer en communicatie Financiële en zakelijke dienstverlening Financiële instellingen Bankwezen Verzekeringswezen en pensioenfondsen Zakelijke dienstverlening

35 * Niet-commerciële dienstverlening Openbaar bestuur Onderwijs Gezondheids- en welzijnszorg Cultuur en overige dienstverlening Bron: CBS * Voorlopige cijfers. 35

36 2.3 Inflatie Ontwikkeling consumentenprijsindex, 2006 = Totaal bestedingen Voedingsmiddelen en alcoholvrije dranken Alcoholhoudende dranken en tabak Kleding en schoeisel Huisvesting, water en energie Stoffering en huishoudelijke apparaten Gezondheid Vervoer Communicatie Recreatie en cultuur Onderwijs Hotels, cafés en restaurants Diverse goederen en diensten Verzekeringsdiensten Verzekering i.v.m. de woning Verzekering i.v.m. de gezondheid Verzekering i.v.m. het vervoer Autoverzekering Fiets-, motor- en scooterverzekering Overige verzekering m.b.t. vervoer Overige verzekeringen Financiële diensten

37 Consumptiegebonden belastingen en overheidsdiensten Consumptie in het buitenland Bron: CBS 2.4 Beroepsbevolking Personen naar arbeidsrelatie, dzd Beroepsbevolking Werkzaam Werknemers Vast Flexibel Oproep- en invalkrachten Uitzendkrachten Overige flexibelen Zelfstandigen Werkloos Niet-beroepsbevolking Bron: CBS 37

38 2.5 Werkgelegenheid Arbeidsjaren (fte s) naar sector, dzd * 2011* Totaal Goederenproductie Landbouw, bosbouw en visserij Delfstoffenwinning Industrie Energievoorziening Waterbedrijven en afvalbeheer Bouwnijverheid Commerciële dienstverlening Handel Vervoer en opslag Horeca Informatie en communicatie Financiële dienstverlening Bankwezen Verzekeraars en pensioenfondsen Overige financiële dienstverlening Verhuur en handel van onroerend goed Zakelijke dienstverlening Specialistische zakelijke diensten Verhuur en overige zakelijke diensten

39 * 2011* Niet-commerciële dienstverlening Openbaar bestuur en overheidsdiensten Onderwijs Gezondheids- en welzijnszorg Cultuur, sport en recreatie Overige dienstverlening Huishoudens Bron: CBS * Voorlopige cijfers. 39

40 2.6 Bedrijfsresultaten Netto omzet en resultaat van (niet-)financiële sectoren, 2010*, mln, % Netto omzet ( mln) Netto resultaat ( mln) Netto resultaat (% van netto omzet) Totaal niet-financiële sectoren Totaal grootste 20 sectoren Groothandel en handelsbemiddeling Detailhandel (niet in auto's) Voedingsmiddelenindustrie Autohandel en -reparatie Chemische industrie Winning van aardolie en aardgas Gespecialiseerde bouw Energiebedrijven Algemene bouw en projectontwikkeling Vervoer over land Machine-industrie IT-dienstverlening Telecommunicatie Uitzendbureaus en arbeidsbemiddeling Opslag, dienstverlening voor vervoer Metaalproductenindustrie Elektrische apparatenindustrie Holdings en managementadviesbureaus

41 Netto omzet ( mln) Netto resultaat ( mln) Netto resultaat (% van netto omzet) Architecten-, ingenieursbureaus e.d Juridische diensten en administratie Overige niet-financiële sectoren Financiële sectoren** Banken Verzekeraars Pensioenfondsen Bron: CBS, DNB * Niet-financiële sectoren: voorlopige cijfers. ** Omzet is niet bij alle financiële sectoren een gangbaar begrip; als omzet van banken is genomen de rentebaten, van verzekeraars de netto verdiende premie en van pensioenfondsen de premiebaten. 41

42 2.7 Aandelen Beursindices, jaargemiddelden Internationale indices Dow Jones Eurotop MSCI-world Nasdaq Nikkei Nederland (euronext Amsterdam) AEX All-share Financiële instellingen Midkap Bron: DNB 42

43 2.8 Rentevoeten Geld en kapitaalmarktrentevoeten, gemiddelden, % per jaar Geldmarkt Daggeld Eurogebied 3,87 3,87 0,71 0,44 0,87 Driemaands Euribor 4,28 4,64 1,22 0,81 1,39 Kapitaalmarkt Tienjarige staatsobligaties - Nederland 4,29 4,23 3,68 2,98 2,98 - Eurogebied 4,33 4,36 4,03 3,79 4,31 - Verenigde Staten 4,63 3,64 3,25 3,20 2,76 - Japan 1,67 1,49 1,34 1,17 1,12 Bron: DNB 43

44 2.9 Rentetermijnstructuur Rentepercentages Gemiddelde van looptijden 1 t/m 60 jaar 4,8 3,3 3,6 3,2 2,6 Looptijd in jaren 1 4,7 2,5 1,3 1,3 1,5 5 4,6 3,3 2,8 2,6 2,0 10 4,7 3,8 3,7 3,4 2,6 20 5,0 3,9 4,2 3,8 2,9 30 4,9 3,4 4,0 3,5 2,7 40 4,8 3,1 3,7 3,2 2,7 50 4,6 3,0 3,6 3,2 2,7 60 4,5 2,9 3,5 3,1 2,8 Bron: DNB 44

45 2.10 Wettelijke rente Wettelijke rente naar soort transactie, per ingangsdatum Ingangsdatum Handelstransacties tot stand gekomen na 1 december 2002 Niet-handelstransacties en handelstransacties tot stand gekomen voor 1 december , Bron: DNB 45

46 46

47 Hoofdstuk 3 Verzekeraars Solvabiliteit Werkgelegenheid Aantal verzekeraars Balans Beleggingen Activa naar herkomst Resultaten Omzet Grootste verzekeringsmaatschappijen Grootste tien verzekeringsgroepen Distributie Toezichtkosten 57 47

48 3 Verzekeraars 3.1 Solvabiliteit Aanwezige en vereiste solvabiliteit ( mrd) en de verhouding daartussen (%) Solvabiliteit ( mrd) Aanwezig 40,1 33,3 39,2 40,6 40,4 Vereist 15,0 15,2 15,3 16,2 16,6 Solvabiliteitsratio (%) Bron: DNB 3.2 Werkgelegenheid Werknemers en vacatures van Nederlandse verzekeraars onder toezicht van DNB die werkgever zijn (aantal, dzd) Werknemers Vacatures Bron: Verbond van Verzekeraars 48

49 3.3 Aantal verzekeraars Verzekeringsmaatschappijen onder toezicht van DNB (aantal) Totaal Levensverzekeraars Natura-uitvaartverzekeraars Schadeverzekeraars Bron: DNB 3.4 Balans Bedragen per jaarultimo ( mrd) Totaal Activa Beleggingen Overige activa Passiva Technische voorzieningen Overige passiva Bron: DNB 49

50 3.5 Beleggingen Actuele waarde per jaarultimo ( mrd) Totaal Obligaties Aandelen Overige beleggingen Bron: DNB 50

51 3.6 Activa naar herkomst Binnen- en buitenlandse activa van pensioenfondsen en alle verzekeringsinstellingen (leven-, schade-, natura-uitvaartverzekeraars en herverzekeraars onder toezicht van DNB), 2011 Totaal pensioenfondsen Activa, mrd Aandeel op totaal (%) verzekeringsinstellingen pensioenfondsen verzekeringsinstellingen Binnenland Overige financiële instellingen Overheid Monetair-financiële instellingen Huishoudens en IZW* Niet-financiële vennootschappen Buitenland Niet-eurogebied Eurogebied Bron: DNB * IZW = instellingen zonder winstoogmerk t.b.v. huishoudens. 51

52 3.7 Resultaten Technische en niet-technische rekening, baten en lasten ( mrd en % verdiende premie) mrd Netto resultaat 9,3-5,3 4,8 2,0 1,2 Resultaat technische rekening 6,6-4,9 3,9 0,4-0,7 - Baten 81,8 67,3 91,8 91,8 88,4 Verdiende premie netto 69,3 73,4 72,8 71,7 71,6 Beleggingsopbrengst technische rekening 13,4-5,2 17,6 19,7 17,1 Overige technische baten/lasten netto -1,3-1,1 1,0 0,2-0,6 - Lasten 75,2 72,3 87,9 91,4 89,1 Geleden schade netto 36,4 40,7 42,4 44,9 45,2 Uitkeringen netto 21,9 22,0 21,2 23,8 23,1 Bedrijfskosten netto 9,6 9,5 9,2 8,9 8,8 Mutatie technische voorzieningen netto 5,1-0,9 12,5 10,1 8,0 Winstdeling en kortingen 0,9-0,6 1,4 2,8 2,9 Beheerskosten en rentelasten 0,9 1,3 1,0 0,7 1,0 Resultaat niet-technische rekening 2,7-0,4 0,9 1,6 1,9 - Beleggingsopbrengst niet-technische rekening 3,6-1,2 2,0 2,2 1,6 -Belasting -0,6 1,1-0,9-0,3 0,5 - Andere baten en lasten -0,2-0,1-0,1-0,2-0,1 - Beheerskosten en rentelasten -0,1-0,2-0,1-0,1-0,1 % verdiende premie netto Netto resultaat Resultaat technische rekening Baten

53 Verdiende premie netto Beleggingsopbrengst technische rekening Lasten Uitkeringen en geleden schade netto Bedrijfskosten netto Resultaat niet-technische rekening Bron: DNB Zie voor meer details en achtergronden bij de resultaten de uitgave Financieel jaarverslag verzekeringsbranche 2011 van het Verbond van Verzekeraars. 3.8 Omzet Bruto geboekte premie ( mrd) Bedrijfstak 75,0 78,5 77,7 77,9 78,8 Leven 26,5 26,4 24,4 21,5 21,9 Schade 12,7 13,2 12,8 12,9 12,3 Zorg 35,8 38,9 40,5 43,4 44,5 Bron: DNB 53

54 3.9 Grootste verzekeringsmaatschappijen Verzekeringsmaatschappijen met een omzet (bruto geboekte premie) van meer dan 1 mrd in 2011 ( mln) Zilveren Kruis Achmea Zorgverzekeringen Centrale Zorgverzekeraars Groep, Zorgverzekeraar u.a. OWM VGZ Zorgverzekeraar NV Nationale-Nederlanden Levensverzekering Maatschappij N.V Menzis Zorgverzekeraar N.V.* Agis Zorgverzekeringen N.V Achmea Schadeverzekeringen N.V AEGON Levensverzekering N.V Delta Lloyd Levensverzekering N.V SRLEV N.V.** Achmea Pensioen- en Levensverzekeringen N.V ASR Levensverzekering N.V.*** Univé Zorg N.V IZA Zorgverzekeraar NV Nationale-Nederlanden Schadeverzekering Maatschappij N.V Delta Lloyd Schadeverzekering N.V ASR Schadeverzekering N.V.**** Zorg en Zekerheid Zorgverzekeraar u.a. OWM De Friesland Zorgverzekeraar N.V.*****

55 IZZ Zorgverzekeraar N.V OHRA Ziektekostenverzekeringen NV Bron: DNB * : Menzis Zorgverzekeraar u.a. OWM ** 2008: Zwitserleven N.V. *** 2007: Fortis ASR Levensverzekering N.V. **** 2008: Fortis ASR Schadeverzekering N.V., 2007: AMEV Schade NV ***** : De Friesland Zorgverzekeraar OWM 55

56 3.10 Grootste tien verzekeringsgroepen Omzet (bruto geboekte premie, mrd) en marktaandeel (%) in 2010 Omzet ( mrd) Marktaandeel (%) Eureko 18,9 24 Uvit 11,1 14 CZ Groep 7,5 10 ING 5,9 8 Menzis 5,0 6 ASR 4,9 6 Delta Lloyd Groep 4,1 5 AEGON 3,9 5 SNS Reaal 3,7 5 Allianz 1,3 2 Bron: AM 56

57 3.11 Distributie Aandeel van distributiekanalen* in de totale omzet** van verzekeraars (%) *** Rechtstreeks Via derden Bron: Verbond van Verzekeraars * Internet is geen distributiekanaal, maar een distributiemedium dat wordt gebruikt bij zowel distributie via derden als rechtstreekse distributie. ** In de totale omzet is niet meegenomen het gedeelte vereveningsbijdrage bij Ziektekosten. *** Voorlopige cijfers Toezichtkosten Kosten van toezicht op financiële dienstverleners door de Autoriteit Financiële Markten en De Nederlandsche Bank ( mln) Totaal AFM DNB Bron: AFM, DNB 57

58 58

59 Hoofdstuk 4 Leven Omzet Grootste verzekeringsmaatschappijen branche Collectief Grootste verzekeringsmaatschappijen branche Individueel Distributie Aantal verzekeraars Balans Beleggingen Resultaten Verzekerde kapitalen en renten Rendementmaatstaven Solvabiliteit Tweedepijlerpensioenen Pensioenfondsen: dekkingsgraad Pensioenfondsen: aantal Pensioenfondsen: balans Pensioenfondsen: beleggingen Pensioenfondsen: resultaat Natura-uitvaart: omzet Natura-uitvaart: grootste verzekeringsmaatschappijen Natura-uitvaart: solvabiliteit Natura-uitvaart: aantal Natura-uitvaart: balans Natura-uitvaart: beleggingen Natura-uitvaart: resultaat 78 59

60 4 Leven 4.1 Omzet Verdeling bruto geboekte premie ( mrd) Totaal Leven 26,4 26,4 24,4 21,6 21,9 Branche Collectief 8,7 9,1 9,1 7,5 8,9 Individueel* 17,6 17,3 15,3 14,0 13,0 Waarderingsvorm In beleggingseenheden 11,1 10,1 9,8 9,3 9,0 In geld* 15,3 16,2 14,6 12,3 12,9 Betalingsvorm premie Ineens 12,6 12,7 10,2 8,1 9,1 Periodiek 13,8 13,7 14,2 13,5 12,8 Bron: DNB * Inclusief Spaarkas. 60

61 4.2 Grootste verzekeringsmaatschappijen branche Collectief Risicodragers onder toezicht DNB met een omzet (bruto geboekte premie) van meer dan 100 mln in 2011 ( mln) Delta Lloyd Levensverzekering N.V Nationale-Nederlanden Levensverzekering Maatschappij N.V AEGON Levensverzekering N.V SRLEV N.V.* Achmea Pensioen- en Levensverzekeringen N.V ASR Levensverzekering N.V.* Optas Pensioenen N.V Generali Levensverzekering maatschappij N.V Bron: DNB * 2008 Zwitserleven N.V. ** 2007 Fortis ASR Levensverzekering N.V. 61

62 4.3 Grootste verzekeringsmaatschappijen branche Individueel Risicodragers onder toezicht DNB met een omzet (bruto geboekte premie) van meer dan 100 mln in 2011 ( mln) Nationale-Nederlanden Levensverzekering Maatschappij N.V Achmea Pensioen- en Levensverzekeringen N.V SRLEV N.V.* ASR Levensverzekering N.V.** AEGON Levensverzekering N.V Delta Lloyd Levensverzekering N.V ABN AMRO Levensverzekering N.V Credit Life International N.V Allianz Nederland Levensverzekering N.V Dela Natura Uitvaart Verzekeringen N.V Loyalis Leven N.V Nationale-Nederlanden Services N.V.*** Legal & General Nederland Levensverzekering Maatschappij N.V AEGON Spaarkas N.V.**** Goudse Levensverzekeringen N.V Generali Levensverzekering maatschappij N.V Onderlinge Levensverzekering-Maatschappij "'s-gravenhage" UA Monuta Verzekeringen N.V Bron: DNB * 2008 Zwitserleven N.V. ** 2007 Fortis ASR Levensverzekering N.V. *** 2007 Postbank Leven; ING Levensverzekering Retail N.V. **** 2007 Spaarbeleg 62

63 4.4 Distributie Aandeel van distributiekanalen* in de totale omzet van levensverzekeraars (%) ** Rechtstreeks Via derden Bron: Verbond van Verzekeraars * Internet is geen distributiekanaal, maar een distributiemedium dat wordt gebruikt bij zowel distributie via derden als rechtstreekse distributie. ** Voorlopig. 63

64 4.5 Aantal verzekeraars Levensverzekeringsmaatschappijen onder toezicht van DNB en actieve maatschappijen in een branche of productcluster (aantal) Levensverzekeraars waarvan actief in de branche/productcluster* Collectief Beleggingsverzekeringen Verzekeringen in geld Individueel Beleggingsverzekeringen Verzekeringen in geld Spaarkassen Bron: DNB * Actief in een branche of productcluster betekent dat een verzekeringsmaatschappij in dat jaar omzet boekt (bruto geboekte premie) in een branche of productcluster. 64

65 4.6 Balans Balans van levensverzekeraars ( mrd) Totaal Activa Beleggingen Overige activa Passiva Technische voorzieningen Overige passiva Bron: DNB 4.7 Beleggingen Beleggingen van levensverzekeraars ( mrd) Totaal Obligaties Aandelen Overige beleggingen Bron: DNB 65

66 4.8 Resultaten Technische en niet-technische rekening sector Leven, baten en lasten ( mrd en % verdiende premie netto) mrd Netto resultaat 6,9-5,6 2,1 0,2-0,5 Resultaat technische rekening 4,3-6,1 1,9-1,1-2,2 - Baten 36,6 19,2 40,9 39,1 35,7 Verdiende premie netto 25,8 25,7 23,4 20,1 20,1 Beleggingsopbrengst technische rekening 12,1-5,4 16,4 18,8 16,3 Overige technische baten/lasten netto -1,3-1,0 1,1 0,3-0,7 - Lasten 32,3 25,3 39,0 40,2 37,9 Uitkeringen netto 21,9 22,0 21,2 23,8 23,1 Mutatie technische voorzieningen netto 5,3-0,7 12,4 10,1 8,1 Winstdeling en kortingen 0,8-0,6 1,3 2,7 2,8 Bedrijfskosten netto 3,5 3,4 3,1 2,9 2,8 Beheerskosten en rentelasten 0,9 1,3 1,0 0,7 1,0 Resultaat niet-technische rekening 2,7 0,5 0,2 1,2 1,8 - Beleggingsopbrengst niet-technische rekening 2,9-0,8 0,8 1,3 1,0 - Belasting 0,0 1,3-0,5 0,0 0,7 - Andere baten en lasten -0,2 0,0-0,1-0,1 0,0 % verdiende premie netto Netto resultaat Resultaat technische rekening Baten Verdiende premie netto Beleggingsopbrengst technische rekening

67 Lasten Uitkeringen netto Bedrijfskosten netto Resultaat niet-technische rekening Bron: DNB Zie voor meer details binnen de sector Leven en achtergronden bij de resultaten de uitgave Financieel jaarverslag verzekeringsbranche 2011 van het Verbond van Verzekeraars. 67

68 4.9 Verzekerde kapitalen en renten Verdeling verzekerde kapitalen en renten naar branche en waarderingsvorm ( mrd) Verzekerde kapitalen renten kapitalen renten kapitalen renten kapitalen renten Totaal Collectief In beleggingseenheden In geld Individueel In beleggingseenheden In geld Spaarkas 15 * 13 * 12 * 11 * Bron: DNB * Niet van toepassing. 68

69 4.10 Rendementmaatstaven Het rendement dat levensverzekeraars kunnen gebruiken om de winstdeling of rentekorting voor polishouders te berekenen, jaargemiddelde (%) Rendementmaatstaf S 4,41 4,77 4,27 3,85 3,61 T 4,25 4,45 3,80 3,29 3,18 U 4,17 4,24 3,46 2,73 2,76 Bron: Verbond van Verzekeraars 4.11 Solvabiliteit Aanwezige en vereiste solvabiliteit ( mrd) van levensverzekeraars en de verhouding daartussen (%) Solvabiliteit ( mln) Aanwezig 25,2 20,2 23,6 24,2 24,5 Vereist 9,6 9,7 9,6 10,0 10,3 Solvabiliteitsratio (%) Bron: DNB 4.12 Tweedepijlerpensioenen Bruto geboekte premie ( mrd) en aandeel (%) rechtstreeks verzekerde regelingen, 2010 Premie Aandeel Verzekeraars 7,1 20 Pensioenfondsen 28,7 80 Bron: DNB, Verbond van Verzekeraars 69

70 4.13 Pensioenfondsen: dekkingsgraad Beschikbare middelen en geraamde technische voorzieningen ( mrd) en dekkingsgraad (%) Beschikbare middelen ( mrd) Bedrijfstakpensioenfonds Beroepspensioenfonds Ondernemingspensioenfonds Geraamde technische voorzieningen ( mrd) Bedrijfstakpensioenfonds Beroepspensioenfonds Ondernemingspensioenfonds Dekkingsgraad (%) Bedrijfstakpensioenfonds Beroepspensioenfonds Ondernemingspensioenfonds Bron: DNB 70

71 4.14 Pensioenfondsen: aantal Stand einde van een jaar Totaal Bedrijfstakpensioenfondsen niet verplicht Bedrijfstakpensioenfondsen verplicht Beroepspensioenfondsen Ondernemingspensioenfondsen Ondernemingsspaarfondsen Speciale wetgeving Bron: DNB 4.15 Pensioenfondsen: balans Bedragen per jaarultimo ( mrd) Totaal Activa Beleggingen Overige activa Passiva Technische voorzieningen Overige passiva Bron: DNB 71

72 4.16 Pensioenfondsen: beleggingen Actuele waarde per jaarultimo ( mln) Totaal Obligaties Aandelen Overige beleggingen Bron: DNB 4.17 Pensioenfondsen: resultaat Baten en lasten ( mrd en % premiebaten) mrd Resultaat 35,6-236,8 77,7-1,4-60,7 Baten 53,0-80,9 119,7 112,3 90,2 - Indirecte beleggingsopbrengsten 4,2-132,2 66,7 57,6 32,8 - Premiebaten 24,9 27,2 30,3 28,7 30,6 - Directe beleggingsopbrengsten (bruto) 20,2 20,3 20,7 22,4 21,7 - Overdrachtssom overgenomen pensioenverplichtingen 3,8 3,5 1,6 3,0 4,3 - Andere baten 0,8 1,2 0,9 1,0 1,9 - Baten uit herverzekering 0,6 0,5 0,9 0,7 0,5 - Kosten vermogensbeheer -1,4-1,5-1,3-1,1-1,6 Lasten 17,5 155,9 42,0 113,7 150,9 - Mutatie technische voorzieningen -8,7 128,2 16,0 84,9 120,5 - Uitkeringen 20,5 21,8 23,0 24,2 25,1 - Overdrachtssom overgedragen pensioenverplichtingen 2,8 3,3 0,7 1,8 2,9 72

73 Kosten 0,9 1,0 1,1 1,1 1,1 - Andere lasten 1,1 0,7 0,7 0,5 0,9 - Mutatie andere voorzieningen 0,8 1,0 0,6 0,6 0,7 - Premie herverzekeraar garantiecontract 0,1 0,2 0,1 0,1 0,1 - Premie herverzekeraar overige verzekeringsvormen -0,1-0,4-0,2 0,5-0,3 % Premiebaten Resultaat Baten Indirecte beleggingsopbrengsten Premiebaten Directe beleggingsopbrengsten Lasten Mutatie technische voorzieningen Uitkeringen Kosten Bron: DNB 73

74 4.18 Natura-uitvaart: omzet Bruto geboekte premie ( mln) Natura-uitvaart Bron: DNB 4.19 Natura-uitvaart: grootste verzekeringsmaatschappijen Risicodragers onder toezicht van DNB met een omzet (bruto geboekte premie) van meer dan 1 mln in 2011 ( mln) Yarden Uitvaartverzekeringen N.V Nederlandse Uitvaart Verzekering Maatschappij N.U.V.E.M.A Uitvaartverzekering Twenthe N.V Northwest Verzekeringen N.V Onderlinge Uitvaartverzekeraar "Algemeen Belang" U.A P.C. Hooft Verzekeringen N.V Onderlinge Uitvaartvereniging "De Laatste Eer Emmen" U.A Gelderse Uitvaart Verzekering N.V Bron: DNB 74

75 4.20 Natura-uitvaart: solvabiliteit Aanwezige en vereiste solvabiliteit ( mln) en de verhouding daartussen (%) Solvabiliteit ( mln) Aanwezig Vereist Solvabiliteitsratio (%) Bron: DNB 4.21 Natura-uitvaart: aantal Verzekeringsmaatschappijen onder toezicht van DNB en actieve maatschappijen Natura-uitvaartverzekeraars (met zetel in Nederland) Waarvan actief* Bron: DNB * Actief betekent dat een verzekeringsmaatschappij in dat jaar omzet boekt (bruto geboekte premie). 75

76 4.22 Natura-uitvaart: balans Bedragen per jaarultimo ( mln) Totaal Activa Beleggingen Overige activa Passiva Technische voorzieningen Overige passiva Bron: DNB 76

77 4.23 Natura-uitvaart: beleggingen Actuele waarde per jaarultimo ( mln) Totaal Aandelen Obligaties Overige beleggingen Bron: DNB 77

78 4.24 Natura-uitvaart: resultaat Technische en niet-technische rekening, baten en lasten ( mln en % verdiende premie netto) mln Netto resultaat Resultaat technische rekening Baten Verdiende premie netto Beleggingsopbrengst technische rekening Overige technische baten/lasten netto Lasten Mutatie technische voorzieningen netto Bedrijfskosten netto Uitkeringen netto Beheerskosten en rentelasten Resultaat niet-technische rekening Beleggingsopbrengst niet-technische rekening Andere baten en lasten Buitengewone baten en lasten Belasting % verdiende premie netto Netto resultaat Resultaat technische rekening Baten Verdiende premie netto Beleggingsopbrengst technische rekening