Hoe een kleurenblinde het verkeer ziet

Transcriptie

1 Hoe een kleurenblinde het verkeer ziet Defensie en Veiligheid Marcel Lucassen

2 2

3 Keuringseisen NOG m.b.t. kleurenzien Verschillende testen : Ishihara (24 /38 platen) Farnsworth Panel D15 Hardy, Rand en Rittler (HRR) Tokyo Medical College (TMC) Anomaloscoop (Nagel of vergelijkbaar) Lantaarntest (Holmes Wright, Beynes, Spectrolux of vergelijkbaar) Praktijktoets: signaal lichten, verf mengen, draadboom Booreilanden/ offshorewerkers: Adequaat voor het type werk 3

4 Kleurenblindheid - simulatie demo: DyCoDef + kleurzientest 4

5 Kleurenzien - begint met licht Newton spectrum 5

6 Netvlies: lichtgevoelige receptoren Sharpe et al. (1999) centrale gedeelte van de fovea (geen staafjes) 0.3 mm 6

7 3 soorten kegeltjes 1 relatieve gevoeligheid L (rood) M (groen) S (blauw) golflengte (nm) 7

8 Omzetting van licht naar pulsen B.B. Lee 8

9 Signalen via optische zenuw naar de hersenen 9

10 Kleurenblindheid (kleurzienstoornis) meeste kleurenblinden zien ook kleur verminderd vermogen tot onderscheiden van kleuren komt bij mannen vaker voor dan bij vrouwen 10

11 Kleurzienstoornis protan : iets aan de hand met rood-gevoelige kegel deutan : groen tritan : blauw sterkte van de stoornis : D D=0 : normaal D=1 : volledig verstoord 11

12 Normaal, d=0 1 relatieve spectrale gevoeligheid L M S golflengte (nm) 12

13 Protanomaal d = relatieve spectrale gevoeligheid M S L L', golflengte (nm) 13

14 Protanomaal d = relatieve spectrale gevoeligheid M S L L', golflengte (nm) 14

15 Protanomaal d = relatieve spectrale gevoeligheid M S L L', golflengte (nm) 15

16 Protanoop d = 1 1 relatieve spectrale gevoeligheid M S L golflengte (nm) 16

17 Normaal d=0 1 relatieve spectrale gevoeligheid L M S golflengte (nm) 17

18 Deuteranomaal d = relatieve spectrale gevoeligheid L M S M', golflengte (nm) 18

19 Deuteranomaal d = relatieve spectrale gevoeligheid L M S M', golflengte (nm) 19

20 Deuteranomaal d = relatieve spectrale gevoeligheid L M S M', golflengte (nm) 20

21 Deuteranoop d = 1 1 relatieve spectrale gevoeligheid L M S golflengte (nm) 21

22 Kleurenblindheid & wegverkeer normaal protanoop deuteranoop tritanoop 22

23 Kleurenblindheid & wegverkeer normaal protanoop deuteranoop tritanoop 23

24 De oplossing? 24

25 Ook in de auto zijn kleuren functioneel normaal protanoop Bron: BlindColor 25

26 DyCoDef : verkeer_kort2.avi 26

27 Kleurenblindheid & scheepvaart Meegevaren met: de Markab, loodsboot (zee) de P059, politie te water (Ridderkerk, binnenvaart) de Professor Lorentz (sectorlicht) Foto en videomateriaal verzameld Bekijken door de ogen van een kleurenblinde met d=

28 Experiment In de scheepvaart wordt een kleurzienstoornis mild op de HRR en 2nd degree op de TMC nog net toegestaan. Simulatie van kleurzientests (HRR en TMC) Naïeve proefpersonen met normaal kleurenzien: bij instelling van de simulator met d=0.87 wordt precies de grens bereikt 28

29 Veiligheidsplan Normaal (d=0) pa=

30 Kaart Normaal (d=0) pa=

31 Kaart Normaal (d=0) da=

32 Radar Normaal (d=0) pa=

33 Elektriciteitskabels Normaal (d=0) pa=

34 Markab.pps 34

35 overdag Normaal (0) protan deutan 35

36 overdag Normaal (0) protan deutan

37 bij nacht Normaal (0) protan deutan

38 bij nacht Normaal (0) protan deutan

39 Kleurenblinde kan niet altijd vertrouwen op cues Normaal (d=0) Protanoop (d=1) 39

40 Take home message Kleurzien-simulatie geeft inzicht in: De problematiek van kleurenblindheid in de praktijk De eisen die gesteld mogen worden aan kleurenzien 40