Kijken met je hersenen

Transcriptie

1 Kijken met je hersenen Prof. Johan Wagemans Laboratorium voor Experimentele Psychologie, KU Leuven

2 Welkom Goed geslapen? Hersenen goed uitgerust? Ogen en oren goed gewassen? Vijf zintuigen? Wat we doen Waarmee we het doen Zintuig Kijken en zien De ogen Het zicht Horen en luisteren De oren Het gehoor Ruiken De neus De geur Proeven en smaken De tong De smaak Voelen De huid De tast

3 Eerste les Kijken en zien doen we met onze ogen en onze hersenen Enkele demonstraties

4

5

6

7

8 Overzicht Ogen Hersenen Algemeen: wat onze ogen en hersenen samen doen = ongelooflijk Soms gaat het ook minder goed

9 OGEN

10 Meerdere delen maar geen perfect optisch instrument (geen fototoestel)

11 Lichtgevoelige cellen achteraan Kegeltjes vooral centraal Staafjes meer perifeer Centraal zicht vooral goed voor details (kleur en vorm), bij voldoende licht Perifeer zicht vooral goed voor beweging, ook s nachts

12 Staafjes minder goed voor details

13 Wat je ziet kan afhangen van de grootte

14 Wat we denken te zien

15 Wat er op het netvlies echt te zien is

16 Wat er op het netvlies echt te zien is

17 Wat er op het netvlies echt te zien is

18 HERSENEN

19 Een beetje anatomie

20 De grote stappen 1 = ventrale (inferieur-temporale) stroom voor wat informatie (bvb. herkenning) 2 = dorsale (pariëtale) stroom voor waar informatie (bvb. visueel gebaseerde actie) Verdere opdeling in verschillende modules, bvb. - kleur, vorm, beweging - gezichten - huizen,

21 Gigantisch complex

22 Enkele interessante weetjes Totaal aantal hersencellen: 100 miljard Elke cel heeft ongeveer verbindingen Elke dag verliezen we ongeveer hersencellen Eén derde van de hersenen verwerkt visuele info Totaal gewicht?

23 Gewicht Voor volwassenen: 1 à 1,5 kg Maar: verbruikt 20% van de totale energie Levensloop: 350g 50% 60% 90% 95% 100% (1à1,5kg) 0 m 6 m 1 j 6 j 10 j Volwassen

24 Andere zoogdieren

25 Tweede les Wat onze ogen en onze hersenen samen doen is ongelooflijk Enkele demonstraties

26 Illusoire figuren

27 Ambigue figuren in 2D

28 Ambigue figuren in 2D

29 Ambigue figuren in 2D

30 Ambigue figuren in 2D

31 Ambigue figuren in 2D

32 Ambigue figuren in 2D

33 Ambigue figuren in 3D

34 Ambigue figuren in 3D

35 Onmogelijke figuren

36 Onmogelijke figuren

37 Onmogelijke figuren

38 Gezihctsbedrog in foto s

39 Hol masker

40 Schaduwen en helderheid

41 Schaduwen en helderheid

42 Toepassingen

43 Derde les Goed rondkijken en je zal meer (en anders) zien

44 SOMS GAAT HET MINDER GOED

45 Niet alles (juist) zien Bril of lenzen om beter te zien (ver of dichtbij) Amblyopie ( lui oog ) Slecht kleurzien Leukere demonstraties

46 Amblyopie ( lui oog ) Een oogprobleem waardoor je slecht ziet met één oog 3% van de kinderen heeft dit Dit probleem ontstaat voor je 2 jaar bent Oorzaak: beide ogen niet perfect op elkaar afgesteld (bvb. scheelkijken) één oog scherper beeld dan het ander

47 Amblyopie ( lui oog ) Normaal zicht (fusie van twee beelden) Eén zwak oog (wordt onderdrukt) Twee duidelijke beelden vanuit beide ogen Wazig beeld vanuit zwakker oog

48 Wat zie je dan? Amblyoop oog Normaal oog

49 Oplossing Goed oog afdekken zodat het lui oog wat harder moet werken en zich mee ontwikkelt

50 Slecht kleurzien Meestal niet kleurenblind Normaal kleurzien: 3 soorten kegeltjes voor rood (R), groen (G), blauw (B) Bij slecht kleurzien: meestal problemen met rood-groen (8% van de mannen) meestal één type kegeltje minder goed meestal getest met Ishihara kleurplaten

51 Slecht kleurzien Normale kijker Normaal zicht Protanoop zicht (R-) Deuteranoop zicht (G-) Tritanoop zicht (B-)

52 Visuele illusies

53 Visuele illusies, ook in het echte leven Futura Building in New York, V.S.

54

55

56

57

58 Venster van Ames live demonstratie essentie: trapezium = verondersteld rechthoekig langere zijkant = als dichter waargenomen wisseling tussen voor- en achterkant i.p.v. 360 rotatie filmpje: nieuwe onmogelijke figuur: onmogelijke gebeurtenis

59 Blindheid door beweging

60 Blindheid voor veranderingen

61 Blindheid voor veranderingen

62 Vierde en vijfde les Er is nog zoveel meer te weten en te onderzoeken Nieuwsgierigheid is de basis van de wetenschap Niet enkel wat? (weetjes) Ook hoe en waarom? (inzicht) Bedankt voor jullie aandacht!

63 Interessante websites goede korte documentaires over de hersenen interessante visuele fenomenen (o.a. illusies) onze eigen website