DE MASTER SOCIAAL WERK: VAN PIONIER TOT GEACCREDITEERDE OPLEIDING
|
|
- Gert Sanders
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 TVW, 34e jg, nr 305, februari 2010 DE MASTER SOCIAAL WERK: VAN PIONIER TOT GEACCREDITEERDE OPLEIDING Kristel DRIESSENS 1 Het verhaal van de Antwerpse opleiding 78 Amper vijf jaar geleden bestond er in Vlaanderen geen specifieke academische opleiding Sociaal Werk. Sociaal Werkers werden in hogescholen opgeleid tot professionele bachelors en verkregen dan de officiële titel van maatschappelijk assistent. Met de oprichting van drie opleidingen Master Sociaal W erk aan de universiteiten van Antwerpen, Gent en Leuven kwam hierin verandering. Professionele bachelors sociaal werk kunnen nu na het succesvol afronden van een schakeljaar, de éénjarige opleiding Master Sociaal W erk volgen. Dit betekent concreet dat studenten in een periode van vijf jaar én een diploma van professionele bachelor én een diploma van Master Sociaal Werk kunnen verwerven. De opleiding kan een belangrijke meer waarde bieden in een samenleving, die getekend wordt door een toename van complexere hulpvragen en een groeiende etnische diversiteit. Het netwerk van welzijnsvoorzieningen en sociale organisaties, dat daarop een antwoord wil bieden, wordt gekenmerkt door professionalisering, schaalvergroting en vermanaging, en heeft daarom steeds meer nood aan kwaliteitsvolle middenkaders. Deze masteropleiding wil dit werkveld ondersteunen via het vormen van academici met kennis en ervaring in het basiswerk, die zich ook als kritisch, reflexieve professionals tegenover maatschappelijke ontwikkelingen kunnen en dur ven verhouden. Het ontstaan van de Master Sociaal Werk Met het structuurdecreet van 2003 werd de toepassing van de Bologna ver - klaring in Vlaanderen geïntroduceerd, waarbij de her vorming van het hoger onderwijs naar een BA MA-structuur een feit werd. De associa ties (samenwerkingsverbanden van Uni versi tei ten en Hogescholen) kregen daarbij de kans om een nieuwe opleiding Master Sociaal Werk op te richten. Op de drie universiteiten van Antwer pen, Gent en Leuven en bij hun geassocieerde hogescholen vond men pioniers die hiervoor wilden gaan. 1. Kristel Driessens is pr ofessor in de Master Sociaal W erk aan de Universiteit Antwerpen, waar ze de vakken Maatschappij en Sociaal Werk en Handelingsmodellen doceert. Daarnaast is ze ook onderzoekster aan het departement Sociaal-Agogisch Werk van de Karel de Grote Hogeschool. Contact: kristel.driessens@ua.ac.be
2 Elk van de opleidingen ontwikkelde daar bij een eigen inhoudelijk profiel, ingekleurd door haar organisatorische context, specifieke geschiedenis en lokale situatie. Aan de UGent wordt de opleiding georganiseerd door de Facul - teit Psychologie en Pedagogis che W e - ten schappen, aan de K.U.Leuven door de Faculteit Sociale Wetenschap pen en aan de Universiteit Antwerpen door de Faculteit Politieke en Sociale W eten - schappen. De Antwer p se opleiding opteert voor een focus op praktijkgericht onderzoek, de analyse van organisatie- en grootstedelijke problematieken en daarop gerichte, effectieve sociaal werkinter venties. In dit artikel leggen we de focus op de ontwikkelingen van deze Antwerpse masteropleiding. De Antwerpse master: focus op beleidsgericht onderzoek in een grootstedelijke context De Antwerpse Master Sociaal W erk is gekaderd in een sociaal-wetenschappelijk perspectief vanuit zijn inbedding in het departement Sociologie. Kenmer - kend voor dit departement is zijn weten schappelijk onderbouwde, breed ge oriënteerde, sociaal relevante en maat schappelijk nuttige werking. Het on der wijs kan er steunen op de sterke onderzoeksgerichtheid van het departement Sociologie. Door gerenommeerde onderzoekscentra zoals het Centrum Sociaal Beleid, de On der zoeksgroep Armoede, Sociale Uit sluiting en de Stad (OASeS), de on derzoeksgroep W elzijn en de Ver zorg ings staat en het Centrum voor Longi tudinaal en Levensloop on - der s zoek (CELLO) zijn onderzoeksprogramma s ontwikkeld met de focus op so ciale problemen en sociaal beleid. Er wordt onderzoek verricht over inkomensbeleid, echtscheidingen, ongelijkheid en armoede maar ook specifieker over thema s die de welzijnszorg aanbelangen, zoals kinderopvang, zorg voor ouderen en personen met een handicap, sociale huisvesting, sociale economie, mantelzorg,... Deze programma s thematiseren dus ook aspecten van het sociaal werk op diverse niveaus (micro, meso, macro) en zijn bovendien sterk beleidsbetrokken. Bij het opmaken van het onderwijsprogramma voor de Master So - ciaal W erk lieten de initiatiefnemers zich hierdoor inspireren. Het Antwerp se curriculum positioneert het sociaal werk uitdrukkelijk tegenover het sociaal beleid en tegenover algemene maatschappelijke ontwikkelingen. Het focust ook doelbewust op de analyse van grootstedelijke problematieken en op het uitzetten van (stedelijke) in ter ventiestrategieën. Samenwerking met Artesis Hogeschool Antwerpen en de Karel de Grote-Hogeschool De beide Antwerpse hogescholen die een professionele bacheloropleiding in Sociaal Werk aanbieden (met name de Karel de Grote-Hogeschool en de Artesis Hogeschool Antwerpen) waren van bij de start intensief betrokken bij het uittekenen en organiseren van de Master Sociaal W erk. Als mede-initiatiefnemers én partners droegen ze actief bij aan de ontwikkeling van het opleidingsconcept. Deze intensieve betrokkenheid blijft essentieel voor de verdere ontwikkeling van de opleiding. Bij de opstart boden de hogescholen een substantiële financiële bijdrage en nu nog steeds ondersteunen zij de kwaliteitsbewaking van de opleiding inhoudelijk. Zij bieden specifieke in - tro ductievakken sociaal werk voor 79
3 80 professionele bachelors met andere vooropleiding aan (bijvoorbeeld toegepaste psychologie, orthopedagogie, sociale verpleegkunde) en verzorgen een voorbereidingsprogramma voor instromende academische bachelors. Zij hebben daarenboven een belangrijke stem in de stuurgroep en de opleidingscommissie. De samenwerking wordt ook zichtbaar in de bijdrage van lectoren van hogescholen in richtingspecifieke vakken, in gezamenlijke initiatieven op het vlak van onderzoek en internationalisering en in de gezamenlijke organisatie van conferenties of lezingen. Op de ze manier bewaken de hogescholen ook de gerichte en kwaliteitsvolle aansluiting bij de basisopleiding. Doelstellingen en doelgroep De Antwerpse opleiding wil afgestudeerden voorbereiden op beleidsvoorbereidende en ondersteunende functies in de sociale sector. Gediplo - meerde Masters Sociaal Werk koppelen een breed theoretisch inzicht in de verhouding individu-samenleving aan de dagelijkse praktijk van het sociaal werk. Ze zetten wetenschappelijke inzichten en methoden van (toegepast) wetenschappelijk onderzoek in voor de be - ge lei ding van sociaal-agogische processen, organisatiekunde, (strategische) planning, methodiekontwikkeling en -implementatie. Ze zijn in staat een visie te ontwikkelen, methoden uit te diepen en te verrijken. Daarenboven beheersen zij de taal om dit alles ook door te geven aan de veldwerkers van de organisatie. Bachelors Sociaal W erk staan in de frontlinie van de maatschappij waar dagdagelijks antwoorden en oplossingen geformuleerd dienen te worden op persoonlijke, familiale en maat- schappelijke problemen. V anuit deze context ontwikkelen zij een specifieke verzameling gereedschappen om met deze vragen om te gaan. In de opleiding Master Sociaal W erk willen we verbreden en verdiepen. Studenten leren er sociale problemen te analyseren en inter venties op een systematische wijze te plannen, coördineren, evalueren en meten. Ze reflecteren over de uitgangspunten en methoden van het sociaal werk. De masterstudent leert professioneel om te gaan met onderzoeksresultaten en om zelf praktijkgericht wetenschappelijk on - der zoek op te zetten en uit te voeren. Kortom, het is een academisch breed vormende, maatschappelijk geëngageerde opleiding. De afgestudeerden zullen een rol spelen in de legitimering van het sociaal werk, dragen bij tot de verdere professionalisering en het beleidsmatig ondersteunen van sociale organisaties. De meeste studenten stromen rechtstreeks door vanuit de basisopleiding. Maar van bij de aanvang van het programma was er extra aandacht voor werkende studenten. W e willen ook sociaal werkers met een sterke praktijkkennis en -er varing de kans geven om door te groeien naar staf- of leidinggevende functies. Deze werkende studenten bieden ook een meerwaarde aan de opleiding omdat zij de praktijkrelevantie van de theoretische kaders en wetenschappelijke inzichten kunnen toetsen aan de eigen praktijkervaring. Om het programma combineerbaar te maken met een job, kunnen ze kiezen voor een deeltijds programma of voor blended learning. Hierbij worden de contactmomenten verminderd en kan men zich deels via begeleide zelfstudie de stof eigen maken.
4 Het aantal werkende studenten neemt momenteel toe in de opleiding. V oor de Antwerpse regio, die gekenmerkt wordt door een concentratie aan welzijnsproblemen en een sterke aanwezigheid van zorg- en welzijnsinitiatieven, is het immers belangrijk dat ervaren sociaal werkers via een academische opleiding kunnen doorgroeien naar beleidsondersteunende functies. Het programma Tussen de professionele bachelor en de academische masteropleiding zit echter een belangrijke kennis- en vooral ook methodische kloof. Daarom is er voorzien in een schakeljaar waarin cruciale kennis en competenties worden aangeboden om deze overstap mogelijk te maken. Kenmerkend voor het schakelprogramma is de intensieve opleiding in onderzoeksmethoden. De methodevakken hebben tot doel de student te leren hoe een wetenschappelijke probleemstelling helder te formuleren, hoe concepten op een valide wijze te operationaliseren, hoe op een systematische wijze empirisch materiaal te verzamelen en hoe het te analyseren volgens de meest geschikte methode (kwantitatief, kwalitatief). Ze leren ook de basisprincipes van de beschrijvende en verklarende statistiek te beheersen en bevattelijk te rapporteren. In het schakeljaar sluiten de studenten vaak aan bij opleidingsonderdelen van de academische bachelors in de Politie - ke en Sociale W etenschappen. Daar - door wordt het de studenten ook duidelijk dat het schakeljaar géén uitdieping is van de professionele opleiding, maar een brugprogramma waarin specifieke academische competenties worden verworven. Twee methodologische opleidingsonderdelen worden uitsluitend aan de groep schakelstudenten gedoceerd. Daarin wordt methodologische kennis aangereikt aan de hand van voorbeelden uit het sociaal werk. Dit zorgt ervoor dat de schakelstudenten de voeling met het werkveld behouden. Richtingspecifieke vakken brengen wetenschappelijke inzichten in de problematiek van sociale uitsluiting, de complexiteit van de samenleving en haar subsystemen, en sociologische stromingen en theorieën die voor een beter begrip van het veld van welzijn en sociaal werk relevant zijn. In het programma van het masterjaar zijn de richtingspecifieke vakken sterker uitgebouwd. Deze opleidingsonderdelen dragen bij tot de verdere professionalisering van het sociaal werk en van het b eleidsmatig o ndersteunen v an sociale organisaties. Ze bieden inzichten in de ontwikkeling van theorieën van sociaal werk en kritische sociologische reflecties over de maatschappelijke functies van het sociaal werk, in beleidsvorming en de institu tionele con text van de welzijnszorg. Optievak - ken bieden studenten specialisatiekansen via een focus op handelingsmodellen, op stedelijke interventiestrategieën, op HRM en arbeidsrecht of op statistiek. Hiermee sluit de opleiding ook aan bij verschillende afstudeerrichtingen in de bacheloropleiding, zoals maatschappelijk werk, sociaal-cultureel werk en personeelswerk. Dit alles wordt aangevuld met een werkcollege ICT en sociaal werk. Daarnaast kan er één opleidingsonderdeel gekozen worden uit de zes Stateof-The-Art vakken van de Master Sociologie (met name welzijn en zorg, uitsluiting en ongelijkheid, arbeid, stad en milieu, onderwijs en cultuur, bevolking, gezin en levensloop), waardoor de student domeinspecifieke sociologische inzichten en beleidskaders kan in - 81
5 82 te greren in de eigen opleiding. De mas ter proef met als doel de integratie van kennis en vaardigheden, vormt het sluitstuk van de opleiding. Het rapport van de visitatiecommissie Na de drie eerste werkingsjaren en de opmaak van een zelfevaluatierapport onder de enthousiasmerende en deskundige leiding van Prof. Thérèse Ja - cobs, volgde een grondige doorlichting van deze opleiding door een visitatiecommissie, onder leiding van de vooraanstaande Amsterdamse socioloog Prof. Jan W illem Duyvendak. De drie Vlaamse o pleidingen M aster S ociaal Werk kregen een lovend rapport en werden geaccrediteerd. De commissie toonde zich tevreden over het niveau en de oriëntatie van de Master Sociaal Werk. Alle opleidingen leggen qua doelstellingen en eindtermen de lat voldoende hoog. De opleidingen streven naar de beheersing van algemene en algemeen wetenschappelijke competenties en het bijbrengen van wetenschappelijk disciplinaire basiskennis en onderzoekscompetenties. De commissie schatte ook de maatschappelijke relevantie van de opleiding Master Sociaal W erk hoog in. De Ant - werpse opleiding werd getypeerd als een lerende organisatie, die flexibel inspeelt op nieuwe ontwikkelingen in het onder wijslandschap en de behoeften van het werkveld. De keuze voor een beroepsveldoriëntatie met een resultaatsfocus op afgestudeerden die in het middenmanagement van een sociale organisatie terecht komen, werd bijzonder gewaardeerd, evenals de goede samenwerking tussen de univer- siteit en de hogescholen. Vanuit de aangetoonde meer waarde van deze sa - men werking voor de kwaliteit van de opleiding, formuleerde de visitatiecommissie daarom ook voor alle opleidingen de aanbeveling om de intensieve samenwerking met de participerende hogescholen verder te zetten en nog verder uit te bouwen. Toch zijn er ook werkpunten. W at volgens de commissie nog verbeterd kan worden is de bekendheid van de opleiding bij het werkveld. De afgestudeerden van de Master Sociaal W erk vormen immers een nieuwe, betekenisvolle beroepscategorie, die voorheen in Vlaanderen niet bestond. In het verlengde daarvan adviseerde ze alle opleidingen ook om de contacten met het werkveld te verstevigen en om de werkveldcommissies een concretere inbedding te geven in het beleid rond de inhoud van het programma en de masterproef. De Antwerpse masteropleiding was alvast opgetogen met het positieve rapport en zal ook de verbetervoorstellen ter harte nemen. Het vijfjarig bestaan van de opleiding is zeker niet ongemerkt voorbij gegaan. Op de internationale conferentie Re - search and social work in urban areas: Two birds of a feather (september 2009) stond de reflectie over effectieve samenwerkingsmodellen tussen sociaal werk en onderzoek centraal. De neerslag van deze conferentie verschijnt in de loop van 2010 in een thema-nummer van de European Journal of Social Work. Met deze internationale conferentie kon Prof. Thérèse Jacobs op een passende manier haar academische carrière afsluiten. Aan anderen nu om haar werk te koesteren en verdere ontwikkelingskansen te bieden.
GERONTOLOOG WORDEN MASTER OF SCIENCE
GERONTOLOOG WORDEN MASTER OF SCIENCE Behaal een academisch diploma. Ontwikkel uw loopbaan als gerontoloog U bent nu net afgestudeerde bachelor of enige tijd werkzaam als zorgverstrekker in een ziekenhuis,
Nadere informatieOpleiding Master of Science in het sociaal werk en sociaal beleid. Faculteit Sociale Wetenschappen
Opleiding Master of Science in het sociaal werk en sociaal beleid Faculteit Sociale Wetenschappen Inhoud en achtergrond Kernpunten opleiding 1. Verbreding en verdieping van uw kennis 2. Internationaal
Nadere informatieMASTER IN HET SOCIAAL WERK K.U.LEUVEN i.s.m. HOGESCHOLEN informatie over de opleiding
MASTER IN HET SOCIAAL WERK K.U.LEUVEN i.s.m. HOGESCHOLEN informatie over de opleiding Een opleiding met een grote maatschappelijke relevantie Nieuw samengestelde gezinnen, levenslang leren, activering,
Nadere informatieMaster in de educatieve studies
LEUVEN t Master in de educatieve studies Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen Welkom aan de KU Leuven, de grootste en oudste universiteit van België. Je kunt hier je studietraject verderzetten
Nadere informatieMaster in het overheids - management en -beleid
Faculteit Sociale Wetenschappen Master in het overheids - management en -beleid Leg je grens op oneindig. Heb je een brede maatschappelijke interesse en oog voor politieke en bestuurlijke fenomenen? Ben
Nadere informatieMaster of Science in het Sociaal Werk en Sociaal Beleid. Faculteit Sociale Wetenschappen
Master of Science in het Sociaal Werk en Sociaal Beleid Faculteit Sociale Wetenschappen Inhoud & achtergrond Sociaal Werk & Sociaal Beleid Internationale definitie van sociaal werk: Social work is a practice-based
Nadere informatieTraject Maatschappelijk Werk (90 studiepunten) Opleidingsonderdelen Trajectschijf Semester Studiepunten Totaal. Denkkaders. Sociale agogiek 1 2 3
Verkort programma Sociaal Werk 015-016 Bachelor in het Onderwijs - Kleuteronderwijs, Bachelor in het Onderwijs - Lager Onderwijs, Bachelor in het Onderwijs - Secundair Onderwijs, Bachelor in de Verpleegkunde,
Nadere informatieTraject Maatschappelijk Werk (90 studiepunten) Opleidingsonderdelen Trajectschijf Semester Studiepunten Totaal. Denkkaders. Sociale agogiek 1 2 3
Verkort programma Sociaal Werk 015-016 Bachelor in de Orthopedagogie, Bachelor in de Toegepaste psychologie, Bachelor in de Gezinswetenschappen, Bachelor in de Pedagogie van het jonge kind, Bachelor in
Nadere informatieHandelsweten - schappen in avondonderwijs
BRUSSEL t Handelsweten - schappen in avondonderwijs Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen Welkom aan de KU Leuven, een van de grootste en oudste universiteiten van Europa. Met meer dan 250 masteropleidingen
Nadere informatieTien jaar master(s) in het sociaal werk en sociaal beleid Een blik op het verleden, heden én de toekomst! Resultaten onderwijsproject
Tien jaar master(s) in het sociaal werk en sociaal beleid Een blik op het verleden, heden én de toekomst! Resultaten onderwijsproject Inhoud 1. Bekendheid van de opleiding 2. Algemene tevredenheid over
Nadere informatieOpleiding Psychologie. Universiteit Gent. wat, hoe, later? Prof. dr. Wouter Duyck. voorzitter Opleidingscommissie Psychologie
Opleiding Psychologie Universiteit Gent wat, hoe, later? Prof. dr. Wouter Duyck voorzitter Opleidingscommissie Psychologie wat? finaliteit van de opleiding... + universitaire opleiding Ψ: wetenschappelijke
Nadere informatieSamenvatting aanvraag
Samenvatting aanvraag Algemeen Soort aanvraag (kruis aan wat van toepassing Nieuwe opleiding is): Nieuw Ad programma Nieuwe hbo master Nieuwe joint degree 1 Verplaatsing bestaande opleiding Nevenvestiging
Nadere informatieMaster in de journalistiek
BRUSSEL t Master in de journalistiek Faculteit Sociale Wetenschappen Welkom aan de KU Leuven, de grootste en oudste universiteit van België. Je kunt hier je studietraject verderzetten en verrijken, ook
Nadere informatieIndeling hoger onderwijs
achelor & master Sinds enkele jaren is de structuur van het hoger onderwijs in België afgestemd op die van andere Europese landen. Hierdoor kan je makkelijker switchen tussen hogescholen en universiteiten
Nadere informatieOVERZICHT. Inleiding... 4 Organisatie van het hoger onderwijs in Vlaanderen... 5 Tabel 1: Aantal inschrijvingen in het hoger onderwijs...
HOGER ONDERWIJS IN CIJFERS - BEKNOPT /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// ACADEMIEJAAR 2016-2017 OVERZICHT Inleiding...
Nadere informatieVerkorte studietrajecten opleiding Sociaal Werk 201-201
Verkorte studietrajecten opleiding 0-0 Als je reeds een diploma hoger onderwijs in een aanverwant studiegebied behaalde, bieden we je de mogelijkheid tot een verkort studietraject in SAW. Hieronder vind
Nadere informatieAanvraag beoordeling macrodoelmatigheid International Bachelor of Bioscience. Leiden, 17 januari 2017
Aanvraag beoordeling macrodoelmatigheid International Bachelor of Bioscience Leiden, 17 januari 2017 Samenvatting aanvraag Algemeen Soort aanvraag (kruis aan wat van toepassing is): Naam instelling Contactpersoon/contactpersonen
Nadere informatieOnderwijs & Onderzoek Interdisciplinair postgraduaat deskundige NAH
Onderwijs & Onderzoek Interdisciplinair postgraduaat deskundige NAH Auteurs: Annemie Spooren (Hogeschool PXL) Els Knippenberg (Hogeschool PXL) Frederik Houben (Hogeschool PXL) 1 INDEX 1. Doelstellingen
Nadere informatieRichtlijn beoordeling postinitiële wo-master opleidingen in Nederland Positionering van de opleidingen De vergelijking met Vlaanderen
Richtlijn beoordeling postinitiële wo-master opleidingen in Nederland Het is aan het beoordelingspanel om te bepalen of deze toelichting relevant is bij de beoordeling van de onderhavige opleiding. Positionering
Nadere informatieHogeschool Windesheim Zwolle Aandacht voor jeugdzorg en jeugd- en opvoedhulp in hbo-opleidingen en onderzoek.
Hogeschool Windesheim Zwolle Aandacht voor jeugdzorg en jeugd- en opvoedhulp in hbo-opleidingen en onderzoek. WGV Oost Deventer, 20 maart 2013 Attie Valkenburg van Roon, projectleider Master Zorg voor
Nadere informatieOmvorming naar de masteropleidingen
Omvorming naar de masteropleidingen Data van indiening van de ingevulde formulieren: Dit beperkt formulier op 4 oktober 2002 Uitgebreider formulier (met o.m. de doelstellingen en eindtermen) uiterlijk
Nadere informatieMaster of Laws De Master Legal Management (MLM) is in 2014 gestart als een door de NVAO geaccrediteerde, onbekostigde masteropleiding.
Samenvatting aanvraag Algemeen Soort aanvraag (kruis aan wat van toepassing is): Naam instelling Contactpersoon/contactpersonen Nieuwe opleiding, d.w.z. voortzetting geaccrediteerde onbekostigde opleiding
Nadere informatieGedragscode Onderwijstaal Universiteit Antwerpen UITGANGSPUNTEN
Gedragscode Onderwijstaal Universiteit Antwerpen (Raad van Bestuur, 23 april 2013, 27 mei 2014, 31 maart 2015, 12 april 2016, 28 maart 2017 en 27 maart 2018) UITGANGSPUNTEN De Universiteit Antwerpen wenst
Nadere informatieBRUSSEL t. Master in het tolken. Faculteit Letteren
BRUSSEL t Master in het tolken Faculteit Letteren Welkom aan de KU Leuven, de grootste en oudste universiteit van België. Je kunt hier je studietraject verderzetten en verrijken, ook als je elders een
Nadere informatieRapport alumni-enquête 2016 Vrije Universiteit Brussel
Rapport alumni-enquête 2016 Vrije Universiteit Brussel 1 Inleiding Naar aanleiding van het nieuwe kwaliteitszorgsysteem dat werd ingevoerd bij de opschorting van de opleidingsvisitaties, werd beslist om
Nadere informatieToelichting beoordelingskader bij beoordeling postinitiële wo-master opleidingen in Nederland
Toelichting beoordelingskader bij beoordeling postinitiële wo-master opleidingen in Nederland Het is aan het beoordelingspanel om te bepalen of deze toelichting relevant is bij de beoordeling van de onderhavige
Nadere informatieTraject Maatschappelijk Werk. Opleidingsonderdelen Trajectschijf Semester Studiepunten Totaal. Denkkaders
Verkort programma Sociaal Werk 2015-2016 Bachelor in de Orthopedagogie, Bachelor in de Toegepaste psychologie, Bachelor in de Gezinswetenschappen, Bachelor in de Pedagogie van het jonge kind, Bachelor
Nadere informatieHet onderwijsprogramma van de opleidingen Pedagogiek mei 2013
Bijlage 7: Het onderwijsprogramma van de opleidingen Pedagogiek mei 2013 Visie opleidingen Pedagogiek Hogeschool van Amsterdam Wij dragen als gemeenschap en daarom ieder van ons als individu, gezamenlijk
Nadere informatieDe hervorming van het hoger onderwijs in Vlaanderen.
De hervorming van het hoger onderwijs in Vlaanderen. Associaties, bama-structuur en flexibilisering Frank Baert Jaarlijkse Algemene vergadering van het Wit-Gele Kruis van Vlaanderen 25 juni 2004 Europese
Nadere informatieExpertisecentrum E-QUAL. Inhuldiging E-QUAL leerstoelen
Expertisecentrum E-QUAL Inhuldiging E-QUAL leerstoelen 20 november 2014 Expertisecentrum E-QUAL URL: fmw.hogent.be/e-qual Coördinator: dr. Jessica De Maeyer Opgericht in de loop van het AJ 2011-2012 Is
Nadere informatieProf. dr. Katrien Antonio 3 april 2019
Master in het management Master in de beleidseconomie Master in de bedrijfseconomie en het bedrijfsbeleid Master of International Business Economics and Management Prof. dr. Katrien Antonio 3 april 2019
Nadere informatieOnderwijs- en examenregeling
Onderwijs- en examenregeling geldig vanaf 1 september 2011 Opleidingsspecifiek deel: Bacheloropleiding: Russische Studies Deze Onderwijs- en examenregeling is opgesteld overeenkomstig artikel 7.13 van
Nadere informatieStrategisch sturen in stedelijke gebiedsontwikkeling MCD. master city developer
Strategisch sturen in stedelijke gebiedsontwikkeling MCD master city developer Ontwikkel een eigen visie Werk je in stedelijke gebiedsontwikkeling of herstructurering dan is de MCD opleiding voor jou een
Nadere informatieHet hoger onderwijs verandert
achelor & master Sinds september 2004 is de hele structuur van het hoger onderwijs veranderd. Die nieuwe structuur werd tegelijkertijd ingevoerd in andere Europese landen. Zo sluiten opleidingen in Vlaanderen
Nadere informatieProgramma s en volgtijdelijkheid Sociaal-Agogisch Werk. Academiejaar 2007-2008. Bijlage 1
Programma s en volgtijdelijkheid Sociaal-Agogisch Werk Academiejaar 2007-2008 Bijlage 1 IOUD Bachelor in het Sociaal Werk Studieprogramma s (modeltrajecten) 1 ste jaar bachelor in het Sociaal Werk 2 de
Nadere informatieBachelor in de politieke wetenschappen en sociologie
Bachelor in de politieke wetenschappen en sociologie 2 de opleidingsfase Infosessie 24 september 2018 Structuur van de bacheloropleiding 1 ste fase 2 de fase 3 de fase Politieke wetenschappen Sociologie
Nadere informatieOntmoetingsdag eerstejaarsstudenten & ervaringsdeskundigen
Ontmoetingsdag eerstejaarsstudenten & ervaringsdeskundigen Elena Cabiati, Onderzoeksgroep Relationeel Sociaal Werk, Departement Sociologie, Katholieke Universiteit van Milaan (Italië) 1. Wat? 2. Doel?
Nadere informatieInformatiebrochure. Verkorte opleiding: Professionele Bachelor in de Verpleegkunde (Brugopleiding)
Rijselstraat 5 8200 Brugge T 050 38 12 77 F 050 38 11 71 www.howest.be Informatiebrochure Verkorte opleiding: Professionele Bachelor in de Verpleegkunde (Brugopleiding) ACADEMIEJAAR 2013-2014 Inhoud Doel
Nadere informatieMaster in de seksuologie
Master in de seksuologie Faculteit Geneeskunde Kiezen voor de opleiding seksuologie De seksuologie is een erg jonge wetenschap amper iets meer dan een eeuw oud, waarvan de ontwikkeling lang heeft geleden
Nadere informatieANTWERPEN t. Master in het tolken. Faculteit Letteren
ANTWERPEN t Master in het tolken Faculteit Letteren Welkom aan de KU Leuven, de grootste en oudste universiteit van België. Je kunt hier je studietraject verderzetten en verrijken, ook als je elders een
Nadere informatieProgrammawijzigingen Faculteit Sociale Wetenschappen 2014-2015 en overgangsmaatregelen
BACHELOR IN DE COMMUNICATIEWETENSCHAPPEN (180 SP) Opgelet: De gehele structuur van de bacheloropleiding is gewijzigd. Voortaan bestaat de opleiding uit drie modules, nl. Discipline, Methode en Ontplooiing,
Nadere informatie27 oktober Terugkomavond SLO-alumni
27 oktober 2011 Terugkomavond SLO-alumni SLO Liaison Officer: Mevr. C. Van Liedekerke Coördinator: Dhr. G. Walraevens Medewerkers SLO: Mevr. D. Bulckmans Mevr. T. Casteele Mevr. H. De Groote Dhr. O. Holz
Nadere informatieHoe word je leraar aardrijkskunde, biologie, chemie, fysica, informatica of wiskunde?
Hoe word je leraar aardrijkskunde, biologie, chemie, fysica, informatica of wiskunde? FACULTEIT WETENSCHAPPEN SLO natuurwetenschappen, SLO wiskunde wet.kuleuven.be/studenten/slo Kies ik voor aardrijkskunde,
Nadere informatieCommissie Hoger Onderwijs Vlaanderen
Commissie Hoger Onderwijs Vlaanderen Oordeel bij de aanvraag tot inrichting van een anderstalige equivalente initiële bachelor- of masteropleiding (Codex Hoger Onderwijs dd. 20 december 2013, deel 2. Structuur
Nadere informatiePROFIEL HOGER ONDERWIJS
PROFIEL HOGER ONDERWIJS Jef C. Verhoeven Leen Vandeputte KATHOLIEKE UNIVERSITEIT LEUVEN- AFDELING ONDERWIJS- SOCIOLOGIE Karlien Vanpée 1 september 1998 Profiel Hoger Onderwijs 1 STUDIEVELD H.R.M. Sociaal-agogisch
Nadere informatieBANABA ZORGMANAGEMENT 2014-2015
BANABA ZORGMANAGEMENT 2014-2015 INHOUD 04 Doel van de opleiding 05 Banaba zorgmanagement 06 Situering 09 Algemene informatie VOORWOORD Het personeel en de studenten van de bachelor na bachelor opleiding
Nadere informatieOpleiding van leraren in de informaticawetenschappen
Opleiding van leraren in de informaticawetenschappen Studienamiddag Informaticawetenschappen in het leerplichtonderwijs Paleis der Academiën, Brussel, 2015-04-29 Bern Martens Lerarenopleiding Sec. Onderwijs
Nadere informatieSpecifieke leraren - opleiding economie
COMBINEER MET BACHELOR / MASTER Specifieke leraren - opleiding economie Leuven Brussel Antwerpen Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen Welkom aan de KU Leuven, de grootste en oudste universiteit
Nadere informatieBachelor Politieke Wetenschappen en Sociologie. 3 e opleidingsfase Sociologie. Infosessie 24/09/2018
Bachelor Politieke Wetenschappen en Sociologie 3 e opleidingsfase Sociologie Infosessie 24/09/2018 Algemene doelen van de opleiding Methodologisch en theoretisch competente sociologen afleveren, die: Sociale
Nadere informatieMaster in de Verpleegkunde. en de vroedkunde.
Master in de Verpleegkunde en de Vroedkunde georganiseerd in samenwerking met de Arteveldehogeschool, Hogeschool Gent en Hogeschool West- Vlaanderen De opleiding tot Master in de Verpleegkunde en de Vroedkunde
Nadere informatieOverzicht inschrijvingsvereisten Criminologie 2015-2016 voor studenten die voor 15-16 in BA1 zijn gestart.
Overzicht inschrijvingsvereisten Criminologie 2015-2016 voor studenten die voor 15-16 in BA1 zijn gestart. Bachelor of Science in de Criminologische Wetenschappen (180 studiepunten) 1ste bachelorjaar -
Nadere informatieEducatieve master in de economie Nieuwe masteropleiding vanaf september Wouter Celis Academische lerarenopleiding FEB, Leuven 3 april 2019
Educatieve master in de economie Nieuwe masteropleiding vanaf september 2019 Wouter Celis Academische lerarenopleiding FEB, Leuven 3 april 2019 Inhoud 1. Waarom educatieve master? 2. Studieprogramma Integrale
Nadere informatieInformatiebrochure. Verkorte opleiding: Professionele Bachelor in de Verpleegkunde (Brugopleiding)
Informatiebrochure Verkorte opleiding: Professionele Bachelor in de Verpleegkunde (Brugopleiding) ACADEMIEJAAR 2012-2013 Inhoud Doel van de opleiding Situering van de opleiding Onderwijsvormen Onderwijsorganisatie
Nadere informatieMedical Imaging/ Radiation Oncology Masteropleiding Haarlem
Medical Imaging/ Radiation Oncology Masteropleiding Haarlem Gezondheid, Sport en Welzijn Masteropleiding Medical Imaging/ Radiation Oncology Verschillende studies laten zien dat de druk op de gezondheidszorg
Nadere informatieMaster in het management en het beleid van de gezondheidszorg
LEUVEN t Master in het management en het beleid van de gezondheidszorg Afstudeerrichtingen: beleid management Faculteit Geneeskunde De zorgverlening is uitgegroeid tot een van de belangrijkste sectoren
Nadere informatieMaster in het vertalen
BRUSSEL t Master in het vertalen Faculteit Letteren Welkom aan de KU Leuven, de grootste en oudste universiteit van België. Je kunt hier je studietraject verderzetten en verrijken, ook als je elders een
Nadere informatieEvi Knuts projectcoördinator
Evi Knuts projectcoördinator 3e GoLeWe-projectconferentie Hasselt, 9 december 2010 Dubbele probleemstelling Onderwijs Werkveld Professionele gerichtheid van de bacheloropleiding Onderzoek en innovatie
Nadere informatieBachelor in de wijsbegeerte: 10 opties voor je toekomst
HOGER INSTITUUT VOOR WIJSBEGEERTE Bachelor in de wijsbegeerte: 10 opties voor je toekomst Combineer filosofie met een andere opleiding (rechten, sociologie, psychologie, geschiedenis ) Beste (toekomstige)
Nadere informatieCommissie Hoger Onderwijs Vlaanderen
Commissie Hoger Onderwijs Vlaanderen Oordeel bij de aanvraag tot inrichting van een anderstalige equivalente initiële bachelor- of masteropleiding (Codex Hoger Onderwijs dd. 20 december 2013, deel 2. Structuur
Nadere informatieWat na je bacheloropleiding aan Hogeschool PXL?
Wat na je bacheloropleiding aan Hogeschool PXL? n Bachelor in de agro- en biotechnologie 2 Beste PXL-student, Als (bijna) kersverse professionele bachelor zoek je misschien een geschikte overgang naar
Nadere informatieFULL-TIME MASTER MASTER IN HUMAN RESOURCE MANAGEMENT WORD EEN HR PROFESSIONAL DIE STRATEGISCH EN DUURZAAM KAN MEEDENKEN MET DE ORGANISATIE
FULL-TIME MASTER MASTER IN HUMAN RESOURCE MANAGEMENT WORD EEN HR PROFESSIONAL DIE STRATEGISCH EN DUURZAAM KAN MEEDENKEN MET DE ORGANISATIE CURRICULUM CREDITS HRM: introductie 3 E-Uitdagingen voor HRM 3
Nadere informatieMaster in de journalistiek
ANTWERPEN t Master in de journalistiek Faculteit Sociale Wetenschappen Master in de journalistiek De master in de journalistiek vormt kritische journalisten die klaar zijn voor de arbeidsmarkt. De weloverwogen
Nadere informatieConcept Academisering Concrete vereisten Evolutie naar academisch: quid? Academisering. Anton Schuurmans. 8 oktober 2009
Concept 8 oktober 2009 Concept Wat vooraf ging... Invoering Bologna Concept Bolognaverklaring 19 juni 1999: verhoging mobiliteit binnen Europa bachelor-masterstructuur studiepunten (credits) uitwisseling
Nadere informatieSPREIDINGSVOORSTELLEN SCHAKELPROGRAMMA EN VOORBEREIDINGSPROGRAMMA MSc in de Sociologie 18-19
MEDEDELING: Het schakelprogramma Sociologie kan niet in één academiejaar worden afgewerkt. De opleidingsonderdelen 'Multivariate data-analyse voor de sociale wetenschappen' en 'Werkcollege dataverzameling,
Nadere informatieTerugkoppeling van de workshops. Chris De Nijs (VRT)
Terugkoppeling van de workshops Chris De Nijs (VRT) Vaardig genoeg voor de 21 ste eeuw? Samen aan de slag met de Vlaamse PIAAC resultaten Brussel - 20 maart 2014 Workshop 1: Basisvaardigheden voor de arbeidsmarkt
Nadere informatieMaster in de meertalige communicatie
ANTWERPEN t Master in de meertalige communicatie Faculteit Letteren Welkom aan de KU Leuven, de grootste en oudste universiteit van België. Je kunt hier je studietraject verderzetten en verrijken, ook
Nadere informatiemaster in de toegepaste economische wetenschappen
2013-2014 master in de toegepaste economische wetenschappen handelsingenieur in de beleidsinformatica Wat je zeker moet Weten: diploma master in de toegepaste economische wetenschappen: handelsingenieur
Nadere informatieOPLEIDINGSONDERDELEN VOOR DE FACULTEIT ECONOMISCHE EN SOCIALE WETENSCHAPPEN KIES JE OPLEIDING WAARUIT JE VAKKEN WENST OP TE NEMEN:
OPLEIDINGSONDERDELEN VOOR DE FACULTEIT ECONOMISCHE EN SOCIALE WETENSCHAPPEN ALS GASTSTUDENT KIES JE OPLEIDING WAARUIT JE VAKKEN WENST OP TE NEMEN: BACHELOR OF SCIENCE IN POLITIEKE WETENSCHAPPEN BACHELIER
Nadere informatievrijstellingen journalistiek 2014/2015
vrijstellingen journalistiek De onderstaande tabel is een weergave van de vrijstellingen toegekend door de Toelatingscommissie voorbije academiejaren, in de opleiding JOURNALISTIEK. Studenten kregen enkel
Nadere informatieBeleidslunch ICT integratie 28/1/2014
Beleidslunch ICT integratie 28/1/2014 1 Agenda Strategische prioriteiten Ontwikkelingen / tendensen in de samenleving Consequenties voor organisatie van het onderwijs voor ICT / ondersteuning andere Andere
Nadere informatieBruggen naar ingenieurswetenschappen
LEUVEN t Bruggen naar ingenieurswetenschappen Master in de ingenieurswetenschappen voor bachelors en masters in de industriële wetenschappen Faculteit Ingenieurswetenschappen Welkom aan de KU Leuven, een
Nadere informatieInhoud. Inleiding quiz. Specifieke vakken binnen HW VAKDIDACTIEK HUMANE WETENSCHAPPEN. Situering Humane Wetenschappen binnen SO
Inhoud VAKDIDACTIEK HUMANE WETENSCHAPPEN Inleiding quiz Situering HW binnen SO Specifieke vakken binnen HW Lessentabel Profiel leerlingen Vervolgopleidingen Jaarplan Ruben Delafontaine Inleiding quiz Surf
Nadere informatieStudierichtingen voor de derde graad
Studierichtingen voor de derde graad In de derde graad bestaan alle richtingen, behalve humane wetenschappen uit twee hoofddomeinen. Er wordt naast de algemene basis gekozen voor een pakket vakken dat
Nadere informatieConcept Beoordelingskader voor het bijzondere kenmerk residentieel onderwijs
Concept Beoordelingskader voor het bijzondere kenmerk residentieel onderwijs 2 december 2008 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Beoordelingskader 4 pagina 2 1 Inleiding Dit beoordelingskader bevat een aantal facetten
Nadere informatieSpecifieke lerarenopleiding economie
Specifieke lerarenopleiding economie Leuven Brussel Antwerpen Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen Welkom aan de KU Leuven, de grootste en oudste universiteit van België. Je kunt hier je studietraject
Nadere informatieSOCIAAL WERK² DE OPLEIDING SOCIAAL WERK VOOR WERKSTUDENTEN PXL-SOCIAL WORK, WERKEN & STUDEREN
SOCIAAL WERK² DE OPLEIDING SOCIAAL WERK VOOR WERKSTUDENTEN PXL-SOCIAL WORK, 2018-2019 WERKEN & STUDEREN WELKOMSTWOORD ALGEMEEN DIRECTEUR Hogeschool PXL is een warme en kwaliteitsvolle hogeschool: ondernemend,
Nadere informatieMaster in de fiscaliteit
LEUVEN t Master in de fiscaliteit Faculteit Rechtsgeleerdheid Welkom aan de KU Leuven, de grootste en oudste universiteit van België. Je kunt hier je studietraject verderzetten en verrijken, ook als je
Nadere informatieSchakelprogramma en master in het overheidsmanagement en -beleid
LEUVEN t Schakelprogramma en master in het overheidsmanagement en -beleid Faculteit Sociale Wetenschappen Welkom aan de KU Leuven, de grootste en oudste universiteit van België. Je kunt hier je studietraject
Nadere informatieCommunicatiewetenschappen
Eerste bachelorfase Prof. Stef Aupers Programmadirecteur De Leuvense communicatiewetenschap vormt academische experten in een mediasamenleving en een communicatieeconomie. De Leuvense communicatiewetenschap
Nadere informatieVrijstelling voor de bacheloropleiding of toelating tot de masteropleiding
Vrijstelling voor de bacheloropleiding of toelating tot de masteropleiding Hebt u in het verleden een hbo- of wo-opleiding 5 afgerond en wilt u de bacheloropleiding Psychologie volgen dan kunt u in aanmerking
Nadere informatieOnderwijs- en examenregeling
Onderwijs- en examenregeling geldig vanaf 1 september 2010 Opleidingsspecifiek deel: Bacheloropleiding: Slavische talen en culturen Deze Onderwijs- en examenregeling is opgesteld overeenkomstig artikel
Nadere informatieStatus: goedgekeurd. Karel de Grote-Hogeschool. Artesis Hogeschool Antwerpen Bachelor in het bedrijfsmanagement Financie- En Verzekeringswezen
Departement Handels en Bedrijfskunde Artesis Hogeschool Antwerpen Bachelor in het bedrijfsmanagement Financie- En Verzekeringswezen 2012-2013 ICT (6stp) Artesis Hogeschool Antwerpen Bachelor in het bedrijfsmanagement
Nadere informatieFaculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING FFTR 2014-2015
Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING FFTR 2014-2015 Deel 2 Opleidingsspecifiek deel: Master Theologie Deze onderwijs- en examenregeling (OER-FFTR) treedt
Nadere informatieEen conceptueel kader voor de implementatie van praktijkgericht onderzoek in de opleiding van studenten farmaceutische wetenschappen aan de K.U.
NVFO 2009 Een conceptueel kader voor de implementatie van praktijkgericht onderzoek in de opleiding van studenten farmaceutische wetenschappen aan de K.U.Leuven V. Foulon, S. Simoens, G. Laekeman en P.
Nadere informatieProfessionele bachelor in de Ergotherapie
Professionele bachelor in de Ergotherapie 2012 2013 Beknopte beschrijving van de opleidingsonderdelen Modeltraject eerste jaar Semester 1 Inleiding ergotherapie Je zal de geschiedenis en de specifieke
Nadere informatieInterculturele competenties? In de opleiding gezinswetenschappen
Interculturele competenties? In de opleiding gezinswetenschappen Studiedag Kleurrijke Maatzorg Gaby Jennes, 14 oktober 2011 Iets over de opleiding gw Opleiding voor volwassenen (sinds 1960), geaccrediteerd
Nadere informatieINNOVEREND ONDERNEMEN
ACADEMISCH PROGRAMMA INTERUNIVERSITAIR POSTGRADUAAT INNOVEREND ONDERNEMEN VOOR INGENIEURS Innovate Create Design Geef de wereld van morgen mee vorm Het Postgraduaat Innoverend Ondernemen voor ingenieurs
Nadere informatiePolitieke Wetenschappen en Sociologie. 2 de opleidingsfase. Infosessie 25 september 2017
Politieke Wetenschappen en Sociologie 2 de opleidingsfase Infosessie 25 september 2017 Structuur van de bacheloropleiding 1 ste fase 2 de fase 3 de fase Politieke wetenschappen Sociologie Structuur van
Nadere informatieSpecifieke lerarenopleiding economie
DRIE LOCATIES: ANTWERPEN BRUSSEL, LEUVEN Specifieke lerarenopleiding economie Academiejaar 2014-2015 Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen Aan de slag als leerkracht De specifieke lerarenopleiding
Nadere informatie10 Masteropleiding Filosofie & Maatschappij
10 Masteropleiding Filosofie & Maatschappij 10.1 Inleiding Dit hoofdstuk bevat gedetailleerde informatie over de doelstellingen, eindkwalificaties en opbouw van de Masteropleiding Filosofie & Maatschappij.
Nadere informatieTrends en Ontwikkelingen in HBO Onderwijs
Trends en Ontwikkelingen in HBO Onderwijs Saxion Security Management Apeldoorn Rob van Nuland MSec Ontwerp, kwaliteit, continuïteit Waarom Security? De overheid trekt zich steeds meer terug. Bedrijven
Nadere informatieOmvorming naar de masteropleidingen
Omvorming naar de masteropleidingen Data van indiening van de ingevulde formulieren: Dit beperkt formulier op 4 oktober 2002 Uitgebreider formulier (met o.m. de doelstellingen en eindtermen) uiterlijk
Nadere informatieSchakelprogramma: master in de handelswetenschappen
ANTWERPEN t Schakelprogramma: master in de handelswetenschappen Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen Campus Carolus Antwerpen Welkom aan de KU Leuven, de grootste en oudste universiteit van België.
Nadere informatieMaster in de meertalige communicatie
BRUSSEL t Master in de meertalige communicatie Faculteit Letteren Welkom aan de KU Leuven, de grootste en oudste universiteit van België. Je kunt hier je studietraject verderzetten en verrijken, ook als
Nadere informatieOnderwijs- en examenregeling
Onderwijs- en examenregeling geldig vanaf 1 september 2016 Opleidingsspecifiek deel: Bacheloropleiding: Duitse taal en cultuur Deze Onderwijs- en examenregeling is opgesteld overeenkomstig artikel 7.13
Nadere informatieDidactische werkvormen in het hoger onderwijs. Sandra Heleyn, Isabelle Claeys, Ann Verdonck
Didactische werkvormen in het hoger onderwijs Sandra Heleyn, Isabelle Claeys, Ann Verdonck HoGent, een mix van werkvormen Uitgangspunten: Elk talent telt>>maatwerk gezien diversiteit in instroom Vraag
Nadere informatieToelating en vrijstelling 2011-2012 Toelating tot een van de masteropleidingen
Commissie voor de examens Toelating en vrijstelling 2011-2012 Toelating tot een van de masteropleidingen Met een afgeronde volledige (CROHO 1 -geregistreerde) hbo- of wo-opleiding 2 bent u toelaatbaar
Nadere informatiePR V1. Beroepscompetentie- profiel RBCZ therapeuten
PR 180724 V1 Beroepscompetentie- profiel Afgeleid van de niveaubepaling NLQF, niveau 6 heeft RBCZ kerncompetenties benoemd voor de complementair/alternatief therapeut. Als uitgangspunt zijn de algemene
Nadere informatieBASISGEGEVENS. Naam. Contactpersoon. Dr. E.W.M. Gielen. Portfoliomanager & Organisatieontwikkeling Adacademies. Functie
1 BASISGEGEVENS Soort aanvraag: Nieuwe opleiding De startdatum van de Ad opleiding is gepland per 1 september 2018. Hiermee is te verwachten dat deze nieuwe opleiding valt onder de nieuwe wetgeving rond
Nadere informatie