Leven doe je samen. Samenspel versterken familie en medewerkers van...

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Leven doe je samen. Samenspel versterken familie en medewerkers van..."

Transcriptie

1 Leven doe je samen Samenspel versterken familie en medewerkers van... Dit document bestaat uit draaiboeken van 3 activiteiten: - Kennismaking met leven doe je samen en bijbehorende huiswerkopdracht - Samenspel versterken - Oogsten en borgen samenspel De Hanepraij, ouderenzorg, ontwikkelde dit tijdens In voor Mantelzorg. Activiteit 1: Kennismaking met Leven doe je Samen in de... Bij de start van een gepland werkoverleg medewerkers o datum, de afdeling/team, circa.. medewerkers Duur: 90 minuten. Organisatie: o Werkgroep Leven doe je Samen (uit betreffend team) Leiding thema o introductie: voorzitter werkgroep, en afdelingshoofd: o info over leer-ontwikkeltraject met de medewerkers door projectleider. o Begeleiding workshopgedeelte door workshopbegeleider: trainer Sfeer: leuk én luchtig, uitdagend en spannend: We gaan iets doen wat we graag willen voor onze bewoners. Doel Kennismaking met Leven doe je Samen in de..: De deelnemers onderschrijven het belang van Samenspel met de familie Zij ervaren zelf de positieve waarde van samenspel met de familie Zij kennen de belangrijkste elementen uit het mantelzorgbeleid Zij kennen de inhoud en werkwijze van het traject Leven doe je Samen. Zij kunnen hun kracht en uitdagingen in het contact-leggen met mantelzorgers Zij zijn gemotiveerd voor de workshop en het uitvoeren van de voorbereidende opdracht: contact leggen met een mantelzorger en samen een netwerkkaart invullen. Start en introductie: o.l.v. afdelingshoofd en projectleider (40 min). 1. Opening, welkom, start, introductie (=15min) a. Kort eigen persoonlijk authentiek verhaal van afdelingshoofd: Mijn meest Mijn meest inspirerende ervaring op het gebied van familieparticipatie of samenspel. (hierin aandacht voor narratieve elementen). b. stap verder met onze visie, stap verder na van moten naar ONTMOETEN : Wij zijn ondersteunend aan de bewoner én zijn mantel. c. Hoe doen we het nu? Daarom nu een korte vragenlijst. Vul het in, geen overleg met buurvrouw meting: Vragenlijstje uitdelen, laten invullen, ophalen (uitdelen/ophalen) (=10min) 3. Informatie Leven doe je samen (projectleider) (=15 minuten). a. Ontwikkelingen in de maatschappij, wetgeving 1

2 b. Kort en krachtig de kern van het mantelzorgbeleid aan de hand van Plaatje cliënt-mantelzorgactief sociaal netwerk etc.. Hierin kort en krachtig benoemen: i. Het is niet verplicht, wij nodigen uit om onderdeel te blijven van het leven van bewoner. Juridisch mogen mantelzorgers alles, wel eigen verantwoordelijkheid, wij hebben toezicht ii. iii. Wij hebben samenspel met de mantelzorger, met nadruk op SAMEN. iv. 4 rollen van mantelzorgers, wij sluiten hierop aan met 4 activiteiten = SOFA c. We hebben allemaal gedachten over mantelzorgers en wat zij al dan niet mogen. --> Een paar opvallende gedachten en opvattingen gewoon benoemen (niet oordelen!!) d. Afsluitend: Hier gaan we samen aan werken. Met als doel: de cliënt kan het eigen leven leiden binnen De Hanepraij samen met het sociaal netwerk. Het gaat hier om meer levensgeluk voor de cliënt en van de mantelzorger en meer werkplezier van de medewerker. Workshopdeel: o.l.v. trainer (=45 minuten) 4. Beelden van de medewerkers van de mantelzorgers van de bewoners (o.lv. trainer) (20 minuten) In de ruimte hangen 5 flaps met 5 verschillende beelden: a. Ga bij de flap staan die mantelzorgers van onze cliënten het meest symboliseert b. Bespreek per flap met elkaar waarom je hier staat en schrijf steekwoorden erbij op de flap c. Workshop begeleider loopt de flappen langs en vraagt om toelichting, verheldering. (geen oordelen!!) 5. Aan de slag: Ken jij de mantelzorger van de bewoner? (o.l.v. trainer) (20 minuten) a. Intro: Samenspel begint met weten met wie je samenspel doet: 1 Er zijn ook de nodige fabels. Jullie zagen er al een in de bijeenkomst familiefabels : contact maken mag je alleen met de 1e contactpersoon. b. Plenair reactie op: met wie leg jij contact? c. Introductie hulpmiddel om sociaal netwerk te kennen (zoals netwerkkaart/ecogram). d. Contact maken en uitnodigen: wat gaat al lekker, wat wil ik nog leren? i. Vul werkblad in voor jezelf, schrijf hier ook je ontwikkelpunten (met je naam). ii. Bespreek je werkblad met je buurman/vrouw: wees een OEN én Geef LSD iii. Plenair uitwisselen ontwikkelpunten. iv. Bewaar je werkblad en neem de volgende keer mee 1 Hier de C en O van de COUP=Contact leggen, O=ondersteunen (contact/relatie onderhouden), U=Uitnodigen, P=Participeren. Hier gaan we in de workshop juist verder op door. 2

3 6. Afronden en vervolg afspreken (o.l.v. trainer): (5 minuten) a. Inzicht in vervolg: workshops b. Huiswerk voor de volgende keer: In duo s uitvoeren voor de volgende keer, de workshop. i. Maak contact met in ieder geval één mantelzorger ii. Ga met hem/haar in gesprek over hoe het met haar gaat én over haar wensen en talenten iii. Breng samen het sociaal netwerk in kaart m.b.v. een ecogram Bij vragen ga naar werkgroeplid of projectleider Afronding: o.l.v. afdelingshoofd (5 min). 7. Afsluiting (o.lv. afdelingshoofd) (5 minuten) a. Afsluiting met korte evaluatie: reacties uit groep Leven doen we Samen. Huiswerkopdracht Samenspel versterken familie met medewerkers van De Hanepraij 1. Maak contact met één tot drie meer mantelzorgers van een bewoner bij wie jij betrokken bent. b. Introduceer je zelf kort met je naam en functie c. Leg uit dat je graag nader contact maakt omdat we binnen De Lantaarn/De Kajuit het samenspel met de familie gaan versterken. Dat begint met samen contact maken.. 8. Daarna: Voer een goed gesprek en geef oprechte aandacht. Voorbeeld vragen: a. hoe gaat het nu met u? hoe is de zorg de afgelopen maand gegaan? b. hoe gaat het u af om informatie of hulp te vragen? Informatie over bijvoorbeeld dementie of het gedrag van de bewoner of steun bij gevoelens als verdriet of het gevoel dat het te zwaar wordt. c. wat was u in het verleden gewend te doen, en hoe is dat nu? d. wat vind u leuk om te doen, wat geeft u energie, waar wordt u blij van? e. heeft u talenten die u graag ook in de Hanepraij wilt gebruiken? f. Hoe vrij voelt u zich hier om te doen wat u zou willen doen? 9. Tot slot: Breng samen het sociaal netwerk in kaart. (hulpmiddel = ecogram ). Ga voor je zelf even na wie je al kent van het sociaal netwerk van de bewoner. Maak een eenvoudig lijstje: naam, relatie en wat jij weet dat de persoon doet. a. Ga in gesprek met het familielid over het sociaal netwerk. Stel voor om samen te kijken hoe sterk het sociaal netwerk is van de bewoner. Dit is van belang omdat zij allemaal bijdragen aan een fijne dag en zinvol leven van de bewoner. Ook zijn dit de mensen waar de mantelzorger eventueel een beroep kan doen. 3

4 b. Stel voor om samen de mensen in het leven van de bewoner in te vullen op het ecogram. Bij instemming invullen in leeg ecogram. Indien familielid dit niet wenst dan kijken jullie samen naar het lijstje. c. Benoem de mensen die jij kent van het sociaal netwerk. Klopt het? Aanvullingen? d. Vul samen het ecogram in (zie instructie) e. Als familielid dit leuk vind: geef je het ingevulde ecogram mee. Vraag of hij het wil bespreken met andere familieleden en bewoner en samen aan te vullen. Vraag om het ingevulde later in te leveren bij jou. f. Instructie: ecogram invullen: i. De bewoner staat centraal: de naam en geboortedatum van de bewoner ii. De relaties als ster eromheen. Dit zijn de personen die van belang zijn in het leven van de bewoner. Per relatie 1 bolletje met hierin: De naam van de relatie, De relatie (zoon, dochter, vriend, oude buurman etc) Het geboortejaar iii. Relatielijn tussen bewoner en de relaties. Dichte lijn = actieve zorgrelatie (hij/zij doet iets) Geef met de pijl aan wie geeft en wie ontvangt Stippellijn = niet zo actieve of slapende zorgrelatie iv. Zet in kleine bolletje(s) wat hij/zij doet voor de cliënt: huishoudelijke hulp (H), klussen/tuinieren (K), advies en uitwisselen informatie (A), emotionele steun (E), gezelschap (G), regelwerk (R), persoonlijke verzorging (P). Voorbeeld ingevuld ecogram 4

5 Leven doe je samen; Samenspel versterken familie en medewerkers van de Hanepraij. Activiteit 2: Workshop Samenspel versterken Geplande workshops o Maandag 15 juni, de Kajuit: o Dinsdag 30 juni,l team De Lantaarn Groepsgrootte: gehele team Duur: 120 minuten. Organisatie: o Werkgroep Leven doe je Samen (teams De Kajuit en De Lantaarn) Begeleiding workshop door workshopbegeleider: Cora Verbeek Goede ruime ruimte met voldoende lucht. Versnapering etc. 5

6 Huiswerk: zie kennismaking : voer een gesprek en breng netwerk in kaart. Deelnemers krijgen een A4 waar ze steekwoorden voor zichzelf op kunnen schrijven. Op de A4 staan de vragen al die terug zullen komen in de openingsopdracht: de caroussel van ervaringen o wat was de meest bijzondere ervaring die ze hebben opgedaan in het gesprek met de mantelzorger/het familielid. o wissel uit hoe het ging met contact leggen met een mantelzorger/familielid: wat gaat je goed af, wat was een ontdekking voor je? o Wat leverde het samen invullen van de netwerkkaart op voor de bewoner, de mantelzorg en voor jou / je team? Doel / beoogde resultaten: De deelnemers weten wat er in het mantelzorgbeleid staat en waar ze dit kunnen vinden. De deelnemers weten wat het beleid betekent in de dagelijkse werkprocessen. De deelnemers weten wat familieleden belangrijk vinden in het samenspel en weten welke speerpunten de familieleden hebben voor De Kajuit en De Lantaarn en op welke punten verbetering gewenst is. De deelnemers kunnen de contact maken met mantelzorgers op een natuurlijke wijze en het contact te onderhouden (C&O van de coup) De deelnemers kennen het bestaan en de functie van de netwerkkaart én zij die het invullen kunnen dit ook in gesprek bewoner en mantelzorger De deelnemers denken in mogelijkheden voor de mantelzorgers bij De Kajuit en De Lantaarn De deelnemers kunnen mantelzorgers uitnodigen hun rol als familie/verwante te continueren en die dingen te blijven doen die ze gewend waren te doen met de bewoner of door bewoner en mantelzorger gewenste activiteiten op te pakken. (U&P van de coup) De deelnemers weten invulling te geven aan het samenspel met de mantelzorgers: samenwerken, ondersteunen, faciliteren en afstemmen (sofa) De deelnemers weten mantelzorgers/familieleden met aandacht en respect oplossingen bieden als familie/mantelzorger en de organisatie er samen niet goed uitkomen: klachtenfunctionaris, cliëntondersteuner De deelnemers hebben duidelijk hoe zij na de workshop verder aan de slag gaan met het verder in de vingers krijgen van samenspel met de mantelzorgers In activiteit 4 m.n. focus op: Doorgroeien in samenspel en uitnodigen en participeren, ervaringen opgedaan en hiervan leren. De deelnemers herkennen signalen van overbelasting van mantelzorger en pakken deze signelaen adequaat op De deelnemers kennen handvatten om op een professionele manier om te gaan met lastige gesprekken en gedoe 6

7 Programma: 1. Opening, welkom, programma, hoe zitten we er bij etc. (5 min.) 2. Caroussel van ervaringen. (=30 min.) Twee rondes in tweetallen. Per ronde 2 gesprekjes á 4 minuten. Totaal = 20 minuten i. Ronde 1: Vertel: wat was de meest bijzondere ervaring die je hebt opgedaan in het gesprek met de mantelzorger/het familielid. Hoe ging het met het leggen van contact: wat gaat je goed af, wat was een ontdekking voor je? ii. Ronde 2: Wat leverde het samen invullen van de netwerkkaart op voor de bewoner, de mantelzorg en voor jou / je team? iii. Nabespreking belangrijke ervaringen. Wat leverde het gesprek op, meerwaarde. (10 min) Belangrijke ervaringen / verhalen gaan we hier al vangen. Deze zullen we later nog bevragen en omzetten in een kort stukje. (--> namen noteren!) 3. Wat willen de mantelzorgers? Resultaat familiebijeenkomst en Startmetingen medewerkers en mantelzorgers (20 min): Informatie: a. Intro: Familieleden, buren en vrienden hebben een betekenisvolle relatie met hun naaste. Daar hebben ze een bepaalde invulling aan gegeven toen hun vader, moeder, tante, opa nog thuis woonde. Ze toonden hun betrokkenheid. Voor familieleden en anderen moet het duidelijk zijn dat deze betrokkenheid ook mogelijk en zelfs zeer gewenst is binnen de verblijfszorg of als hun naaste hulp thuis krijgt van een zorgorganisatie. Hanepraij onderschrijft dit in het mantelzorgbeleid en wil samenspel goed invullen. Belangrijk is dat we weten wat de mantelzorgers/familieleden belangrijk vinden en waar nog winst op te halen is. Daartoe zijn familiebijeenkomsten geweest en de mantelzorgers gevraagd wat zij herkennen in de beelden van mantelzorg (de dieren) en wat hen helpt zich welkom te voelen in de Hanepraij en wat zij nodig hebben om zich vrij te voelen te doen wat zij zoden willen doen bij hun verwante. Hier de resultaten. b. Wat hebben de familieleden nodig, wat willen zij? (=resultaat familiebijeenkomst geeltjes) c. Op welke punten van samenspel vinden de familieleden en medewerkers het al goed gaan en waar is nog winst te behalen in het samenspel? (=resultaat uit startmeting samenspel) Plenair verheldering resultaten en wensen : d. Is het duidelijk wat de mantelzorgers wensen, wat ze nu het belangrijk vinden om op te pakken? e. We staan nu (rapportcijfer noemen uit meting). Waar gaan we voor? (natuurlijk een 8 :-) ). Afsluitend: Hoe pakken we dit aan? 1. Mantelzorgers zien als partner in de zorg, experts, hulpvragers, iemand met een unieke persoonlijke relatie met bewoner), kortom als persoon zien en erkennen. 2. Hen uit te nodigen deze rullen in te vullen en dit ook mogelijk te maken. Da kan ook zijn dat we hen uitnodigen om dingen te doen op de afdeling. 4. Uitnodigen van mantelzorgers= waarderen van de mantelzorger én denken in mogelijkheden. (30 minuten) a. Intro: (5 minuten) We gaan samen mogelijk maken dat mantelzorgers hier hun relatie met de bewoner kunnen voortzetten. We gaan de mantelzorg hier expliciet voor uitnodigen. Niet door hen te verplichten, nee integendeel, juist door aan te geven wat er allemaal mogelijk is. En dat we het fijn zouden vinden als zij hier gebruik van zouden willen maken. Centraal in de uitnodiging staat Leven doe je Samen : i. Wat was u gewend te doen en wilt u blijven doen? Wat zouden we samen kunnen doen om het gewone leven net als thuis voort te kunnen zetten? (ook hele praktische zaken zoals kast opruimen etc) ii. Welke leuke dingen wilt u blijven doen?. iii. Welke hobbys en talenten (kwaliteiten) van u zou u fijn vinden om in te zetten in de woning/afdeling? Denk aan dingen doen, sfeer en gezelligheid versterken. Van belang voor ons is dan: i. We denken in mogelijkheden ipv beperkingen/belemmeringen --> ken de grenzen (die er eigenlijk niet zijn!!!) conform mantelzorgbeleid, weet hoe je reageert op vragen en wensen 7

8 (uitgangspunt: bevestigend zijn, indien aan de orde: ik zeg geen nee, alleen weet ik nog niet hoe ik ja kan zeggen). ii. We weten wat familieleden belangrijk vinden (uit onderdeel 3) iii. We weten welke praktische activiteiten op de afdeling zijn er waar familie/mantelzorgers voor gevraagd zouden kunnen worden? iv. We zorgen voor een sfeer die uitnodigend is voor familie/mantelzorgers om mee te doen. v. Afspraken, wensen, verwachtingen en mogelijkheden komen in het zorgleefplan terug. Altijd dus kortsluiten met de evv-er zodat deze het kan opnemen in het zorgleefplan. b. Opdracht 1: denken in mogelijkheden (10 minuten) i. Out of the box denken!! Denken in mogelijkheden. Niets is te gek. Groepjes van 3 brainstormen en schrijven in de wolken in steekwoorden 1. wat is al mogelijk 2. wat laten we nu nog liggen, maar is wel mogelijk, daar willen we mee aan de slag wil ii. Deze wolken hangen ze op de grote wand op. Ze kijken gelijk op de andere wolken. Ze vullen aan op de wolken of maken nieuwe wolken. iii. Samen even kijken naar de wolken en eventueel groeperen. iv. Weer in de groepjes samen brainstormen hoe we het in de praktijk kunnen brengen. Welke 5 dingen gaan we gelijk al omzetten in een actielijst? V.b.. 1. Samen eten organiseren 2. Kastendag organiseren 3. Klussenbord maken waaruit familie/mantelzorgers kunnen kiezen/zich kunnen inschrijven in de gang: b.v. ivm uitje, versieren kerst, versieren/opruimen bij activiteiten zoals bij voetbal etc. 4. Informeren via.. c. Opdracht 2: Samen afspreken: Wat gaan we morgen en wat gaan we binnenkort waarmaken? (10 minuten) i. Wat kunnen we (ik en mijn teamleden) vanaf morgen al oppakken? --> ter plaatse spreken de teamleden af dat ze dat vanaf morgen zo gaan doen. ii. Wat gaan we in het team uitwerken. Dit komt volgend teamoverleg terug. iii. Hoe ga jij aan de slag met de U van uitnodigen? Wat zijn de mogelijkheden op jullie afdeling: Denk aan versieren kerst/sint; samen eten; kastendag, activiteiten, zingen. iv. Resultaat: actielijst. --> Werkgroep werkt dit uit i.s.m. workshopbegeleider en teammanager. v. Werkgroep en teammanager (Lieke) borgen dat het uitnodigen en de acties hoge prioriteit houden. O.a. door agendering in teamoverleg, zichtbaar houden etc. Ook inrichten van een steunpunt structureel waarbij medewerkers kunnen terugvallen voor coaching, zoals bij vragen en weerstand etc. 5. Leven doe je samen: Zichtbaar en levend houden (10 minuten) Hoe maken we het zichtbaar, hoe gaan we het levend houden. --> passend bij het team én bewoners en de familieleden a. We gaan aan de slag!. De werkgroep blijft stimulerende motor voor jullie. Werkgroep verzint nog ludieke activiteiten en stimulans. b. We gaan jullie verhalen vangen: ervaringen met samenspel gaan we vangen. Als je of een familielid/mantelzorg een belangrijke ervaring heeft, die jij of hij/zij de moeite waard vind: meldt het en we doen een kort gesprekje/interview en schrijven het voor je op. (wie gaat die doen? Wie schrijf het op? --> uitgangspunt storytelling --> verhalen-coördinatie bij Nettie, advies en ondersteuning door henry) c. We vertellen het aan elkaar: in overdrachten, teamoverleggen etc. --> wat vinden jullie een goede manier? d. We maken het écht zichtbaar. Hoe zullen we dat doen? (of als de werkgroep hier al ideeen over heeft dan graag. Voorbeelden: i. Een paspop, waarin anekdotes gespeld /geplakt kunnen worden. Op den duur is de pop helemaal vol. Als een mantel (idee Cora). ii. Een Samenspelwand: Ingevulde wolken met momenten van samenspel. Dit kan zijn: samen taart gebakken, samen gewandeld, boek voorgelezen, zangavond georganiseerd 6. Korte introductie: Gedoe krijg je toch. (10 minuten) 8

9 a. Intro: Samenspel is niet altijd gemakkelijk, er is ook altijd wel gedoe. Hoe kun je hier mee omgaan. b. Spuien: kort rondje met ervaringen met gedoe? Wat vond je je lastigste ervaring met gedoe? c. Korte oefening: Weerstand en meebewegen d. Perspectief: We gaan in volgend teamoverleg door op jullie ervaringen én op gedoe i. We bieden dan kort en kracht al handvatten aan lastige gesprekken: houd de regie over het gesprek, reageer adequaat op weerstand, boosheid en irritatie. ii. We bieden ook de mogelijkheid voor als je er samen niet uitkomt of de familie wil verderop: Meedenken, respectvol en aandachtig en mogelijkheden bieden (bijvoorbeeld klachtenfunctionaris, mantelzorgonderdsteuner, onafhankelijke cliëntondersteuner (=nieuw in wlz) --> dit moet nog in het beleid benoemd. iii. Wie al wil lezen: lees de stukjes over lastige gesprekken. Ga aan de slag en trek aan de bel als het je niet lukt bij gedoe, bij onredelijke familieleden. Hier oefenen we later mee. 7. Afsluiting: huiswerk, luchtig. Leuk met inhoud, geeft energie (5 min) a. Ga aan de slag. Treedt in contact. Nodig uit. Maak je ervaring zichtbaar. Vul voor de volgende keer in: je ervaringen met samenspel. b. Nog iets leuks: kort: wat ga jij doen: in samenspel met familie/mantelzorg, in contact leggen, uitnodigen, samenwerken, afstemmen etc. c. Afronden werkvorm: schouderklopje (energizer in kring) 9

10 Leven doe je samen; Samenspel versterken familie en medewerkers van de Hanepraij. Activiteit 3: Oogsten en Borgen Samenspel in de Hanepraij Teamoogst Samenspel en Borging samenspel in De Kajuit en De Lantaarn Geplande workshop, gekoppeld aan een teamoverleg o Xx september, de Kajuit: o Xx september,l team De Lantaarn Groepsgrootte: gehele team Duur: 60 á 90 minuten. Organisatie: o Werkgroep Leven doe je Samen (teams De Kajuit en De Lantaarn) Begeleiding workshop door teammanager (Lieke Swager), ondersteuning opzet door Henry. Goede ruime ruimte met voldoende lucht. Versnapering etc. Huiswerk: voer de afgesproken activiteiten uit met de activiteiten voor/met familie/mantelzorger. Doel / beoogde resultaten: De deelnemers zijn zich bewust hoe goed het al gaat met het contact hebben en onderhouden met de verschillende soorten mantelzorgers/familie: aanwezige, zichtbare en niet zo zichtbare De deelnemers hebben ieder gewerkt aan de dromen van de vorige workshop. Zij hebben hun ervaringen gedeeld over een van de activiteiten die samen/voor de mantelzorgers/familileden zijn georganiseerd: wat is gebeurd, wat zijn de reacties, wat leverde het aan energie op, wat kunnen we hieruit leren? De deelnemers hebben samen de open eindjes benoemd die nog aandacht behoeven voor o het contact hebben en onderhouden met de mantelzorgers/familie, o het uitnodigen om de dingen te blijven doen die kleur geven in het leven van de bewoner(s) o het samenspel met de mantelzorgers/familieleden als zij contact met ze hebben. De deelnemers weten hoe het verbeteren van het samenspel verder invulling krijgt, o.a. o door het voeren van half jaarlijkse groepsgesprekken met familieleden per leefgroep. o werken met de hulpmiddelen: het ecogram als hulpmiddel (uiteraard met instemming van de bewoners of diens vertegenwoordiger) in die situaties waarin niet geheel duidelijk is hoe groot het sociaal netwerk is en of niet duidelijk is welke betekenis deze personen hebben/hadden in het leven van de bewoner de EDIZ indien vermoedens zijn van overbelasting van de mantelzorger o Samenspel op de agenda houden van het teamoverleg. o Samenspel levend en zichtbaar te hebben en houden in de toekomst. De deelnemers zijn gemotiveerd om o zelf de 1-meting van leven doe je samen in te vullen en in te leveren o mantelzorgers/familieleden uit te nodigen voor de familieavond op.. o mantelzorgers aan te moedigen te komen op de familieavond en de 1-meting voor hen in te vullen. o Samen met mantelzorgers/famiilieleden een gezamenlijk verhaal te vertellen over een gezamenlijk uitgevoerde activiteit (groot én klein) Na afloop: uitdelen vragenlijst 2 e meting. Invullen binnen een week en gooien in de afgesloten doos. Op de doos staat de namenlijst: afkruisen als je hem hebt ingeleverd. Programma: 8. Opening, welkom, programma, hoe zitten we er bij etc. (5 min.) 9. Onze sterke verhalen over Contact maken, Uitnodigen en Samenspel. (=30 min.) 10

11 Deel positieve ervaringen groot en klein! a. Ervaringen met: het contact hebben en onderhouden met de mantelzorgers/familie: hoe goed het al gaat met het contact hebben en onderhouden met de verschillende soorten mantelzorgers/familie: aanwezige, zichtbare en niet zo zichtbare, en nieuwe ervaringen met gesprekken o.a. bij het invullen van een Ecogram b. Ervaringen met: het uitnodigen om de dingen te blijven doen die kleur geven in het leven van de bewoner(s) De deelnemers hebben ieder gewerkt aan de dromen van de vorige workshop. Waaraan heb jij samen/voor de mantelzorgers/familileden gewerkt: wat is gebeurd, wat zijn de reacties, wat leverde het aan energie op bij de bewoner, familielid en jou en je collega s, wat kunnen we hieruit leren? c. het samenspel met de mantelzorgers/familieleden als zij contact met ze hebben d. Het ondersteunen als het te zwaar wordt. Wijs op het bestaan van de EDIZ (Ervaren Druk door Informele Zorg) als goed hulpmiddel hierbij. 10. Hoe gaan we doorgroeien naar beter contact, blijven uitnodigen en goed samenspel? a. Waar verheug ik het meest op? / Waar zie ik nog tegen op? b. Wat zou ik nog willen leren? Welke wensen heb je nog in de vingers te krijgen? c. Wat zou je willen gaan doen samen met de mantelzorger/familielid t.b.v. een fijne belving van de bewoners en de familieleden? --> schrijf op extra wolken. Kijk of je mensen al mee kan krijgen dit uit te voeren. 11. Continu doorgroeien in goed samenspel (Lieke). a. Onderdeel werkoverleggen Kajuit / De Lantaarn: contacten, uitnodigingen, samenspel b. Groepsgesprekken in de groepen met mantelzorgers/famlieleden over hun ervaringen en hun te enthousiasmeren c. Uitnodigen mantelzorger/familieleden voor deelname aan MDO / zorgleefplangesprek, inplannen ook rekening houden met agenda mantelzorger/familieleden. d. Inhoudelijke thema s n.a.v. ervaringen en de losse eindjes, te bepalen door teamleden. e. Werkgroep blijft een jaar actief in stimuleren 12. Afsluiting: huiswerk, luchtig. Leuk met inhoud, geeft energie (5 min) a. Blijf aan de slag. Treedt in contact. Nodig uit. Maak je ervaring zichtbaar. b. 2e vragenlijst: kijken of het al verbeterd is: Uitdelen vragenlijst voor de oogst van het eerste halve jaar, invullen en in gesloten doos, afvinken eigen naam c. Familie/mantelzorger attenderen op familieavond (datum = ) en actief en niet dwingend blijven vragen: Komt u ook? Heeft u nog vragen? d. Familie/mantelzorger met wie je een bijzondere ervaring hebt, vragen om deze samen te presenteren op de familieavond als mooi voorbeeld van goed samenspel. e. Afronden werkvorm 11

Goed in gesprek met mantelzorgers

Goed in gesprek met mantelzorgers Goed in gesprek met mantelzorgers Nettie van Kekem Zorgpartners Midden Holland Zorgcentrum De Hanepraij Henry Mostert, Vilans, Kenniscentrum langdurende zorg Programma: Kennismaken Goed in gesprek voor

Nadere informatie

Goed in gesprek met mantelzorgers

Goed in gesprek met mantelzorgers Goed in gesprek met mantelzorgers Nettie van Kekem Zorgpartners Midden Holland Zorgcentrum De Hanepraij Henry Mostert, Vilans, Kenniscentrum langdurende zorg Programma: Kennismaken Goed in gesprek voor

Nadere informatie

TOOLBOX TOOLBOX. Betekenisvol Contact AAN DE SLAG MET DE. Draaiboek voor twee trainingsbijeenkomsten

TOOLBOX TOOLBOX. Betekenisvol Contact AAN DE SLAG MET DE. Draaiboek voor twee trainingsbijeenkomsten AAN DE SLAG MET DE TOOLBOX Betekenisvol Contact Draaiboek voor twee trainingsbijeenkomsten TOOLBOX Ideeën voor betekenisvol contact tussen ouderen met dementie en familie of vrijwilligers Inleiding Voor

Nadere informatie

Familieparticipatie De cliënt is onlosmakelijk verbonden met diens familie en naasten. Antje van der Goot (Noorderbreedte) en Yvonne de Jong (Vilans)

Familieparticipatie De cliënt is onlosmakelijk verbonden met diens familie en naasten. Antje van der Goot (Noorderbreedte) en Yvonne de Jong (Vilans) Familieparticipatie De cliënt is onlosmakelijk verbonden met diens familie en naasten Antje van der Goot (Noorderbreedte) en Yvonne de Jong (Vilans) Aan de slag met Familieparticipatie Yvonne de Jong Expert

Nadere informatie

D R A A I B O E K W O R K S H O P :

D R A A I B O E K W O R K S H O P : D R A A I B O E K W O R K S H O P : K L A N T G E R I C H T W E R K E N B I J. Programma Samen voor de klant 3 O U T L I N E Opdracht vóór de eerste sessie: Neem een positief voorbeeld van klantgerichtheid

Nadere informatie

Workshop 9 april. Netwerk cliënt. Pagina 1 11 april

Workshop 9 april. Netwerk cliënt. Pagina 1 11 april Workshop 9 april Netwerk cliënt Pagina 1 11 april 2019 www.interaktcontour.nl Programma workshop netwerk cliënt 15 min Kennismaken en opstart 5 min Korte inleiding over het onderwerp 10 min Uitleg SOFA

Nadere informatie

DUUR WAT HOE MATERIAAL

DUUR WAT HOE MATERIAAL DUUR WAT HOE MATERIAAL 0.00 5 min Intro begeleiders Introductie thema agressiehantering Doelen simulatiespel Toelichting rollen Introduceer jezelf en het spel Introductie begeleiders Nodig deelnemers uit

Nadere informatie

Meningsvorming: jij en vluchtelingen

Meningsvorming: jij en vluchtelingen Meningsvorming: jij en vluchtelingen Korte omschrijving Het kan uw leerlingen bijna niet ontgaan zijn dat de Europese Unie te maken heeft met een grote stroom vluchtelingen. Sinds een paar maanden is dit

Nadere informatie

Instructie 1. Heb jij je voelsprieten uitstaan? De relatie met je cliënt

Instructie 1. Heb jij je voelsprieten uitstaan? De relatie met je cliënt Instructie 1 De relatie met je cliënt Heb jij je voelsprieten uitstaan? Met behulp van dit werkblad onderzoek je of je je voelsprieten hebt uitstaan naar de cliënt. Kies een cliënt en vul met die cliënt

Nadere informatie

Workshop: Familiegericht werken. SOFA-model

Workshop: Familiegericht werken. SOFA-model Workshop: Familiegericht werken SOFA-model In de zorg staat de zorgvrager centraal, maar ook de familie is betrokken partij als iemand wordt opgenomen in het WZC. Om de zorg goed te laten verlopen, is

Nadere informatie

In je kracht. Werkboek voor deelnemers

In je kracht. Werkboek voor deelnemers In je kracht Werkboek voor deelnemers Uitleg Mijn toekomst! Benodigdheden: Werkblad Mijn toekomst! (je kunt het Werkblad meegeven om thuis na te lezen, maar dit is niet noodzakelijk) Voor iedere deelnemers

Nadere informatie

Samenwerken in de wijk

Samenwerken in de wijk Meer lezen? Download de publicatie Samenwerken in de wijk met achtergronden over de 10 meest genoemde vragen en dillemma s bij samenwerken. Draaiboek voor bijeenkomst Samenwerken in de wijk 1 Introductie

Nadere informatie

Familieparticipatie. Yvonne de Jong Expert Familieparticipatie

Familieparticipatie. Yvonne de Jong Expert Familieparticipatie Aan de slag met Familieparticipatie p Yvonne de Jong Expert Familieparticipatie Werkconferentie IZO Twente d.d. 26 november 2015 Familieparticipatie De rol, betrokkenheid, inbreng en invloed van familie

Nadere informatie

Mantelzorg. Samenspel met mantelzorg en het netwerk: face to face & online. Inhoud 24-4-2014

Mantelzorg. Samenspel met mantelzorg en het netwerk: face to face & online. Inhoud 24-4-2014 Samenspel met mantelzorg en het netwerk: face to face & online Yvonne de Jong, 11 april 2014 Congres Wijkverpleegkundigen anno nu Inhoud Kennis van mantelzorg Visie op samenspel SOFA-model 4 stappen mantelzorgondersteuning

Nadere informatie

Werkvorm groepsgesprek professionals

Werkvorm groepsgesprek professionals Werkvorm groepsgesprek professionals Creëren van een stimulerende werkomgeving en het vergroten van professionele autonomie Deze werkvorm kan worden gebruikt om met medewerkers van Justitiële Jeugdinrichtingen

Nadere informatie

Samen met je team meer werkplezier voor jou!

Samen met je team meer werkplezier voor jou! Samen met je team meer werkplezier voor jou! Mijn inziens is dit de juiste aanpak om gedragsverandering te bewerkstelligen. Met behulp van deze bijeenkomsten, het stellen van de juiste vraag en het bewust

Nadere informatie

SAMEN-WERKEN MET DE MENSEN OM JOU HEEN

SAMEN-WERKEN MET DE MENSEN OM JOU HEEN Trainershandleiding Cursus SAMEN-WERKEN MET DE MENSEN OM JOU HEEN SAMEN-WERK BOEK Ontwikkeld in opdracht van het project Er samen voor staan door Pauline Rosendaal, trainer Zozijn School www.zozijn.nl/zozijnschool

Nadere informatie

Draaiboek voorbereidende bijeenkomst, startsituatie team in kaart brengen en traject uitwerken

Draaiboek voorbereidende bijeenkomst, startsituatie team in kaart brengen en traject uitwerken Draaiboek voorbereidende bijeenkomst, startsituatie team in kaart brengen en traject uitwerken Inhoud document Hulpmiddel om een bijeenkomst met het team te organiseren om de startsituatie van het team

Nadere informatie

Betrokken mantelzorger(s) en/of sociaal netwerk

Betrokken mantelzorger(s) en/of sociaal netwerk Betrokken mantelzorger(s) en/of sociaal netwerk Bronnen: Toolkit familieparticipatie, Poster goed verbonden, juridische aspecten van informele zorg, invoormantelzorg en exptertisecentrum mantelzorg Twee

Nadere informatie

De b-learning is bedoeld voor verzorgenden werkzaam in de thuiszorg of in het verpleeg- of verzorgingshuis.

De b-learning is bedoeld voor verzorgenden werkzaam in de thuiszorg of in het verpleeg- of verzorgingshuis. Blended learning mantelzorg, Doelgroep verzorgenden Docentenhandleiding fysieke bijeenkomst Inleiding Zorgen voor een naaste is een liefdevolle en dankbare taak. Mantelzorg, ook wel informele zorg genoemd,

Nadere informatie

Bronnen: Toolkit familieparticipatie, Poster goed verbonden, juridische aspecten van informele zorg, invoormantelzorg en exptertisecentrum mantelzorg

Bronnen: Toolkit familieparticipatie, Poster goed verbonden, juridische aspecten van informele zorg, invoormantelzorg en exptertisecentrum mantelzorg Betrokken mantelzorger(s) en/of sociaal netwerk Bronnen: Toolkit familieparticipatie, Poster goed verbonden, juridische aspecten van informele zorg, invoormantelzorg en exptertisecentrum mantelzorg Twee

Nadere informatie

Themabijeenkomst Informele zorg

Themabijeenkomst Informele zorg Themabijeenkomst Informele zorg Waardigheid &Trots 22 november 2018 Will Schutte www.vilans.nl Maatschappelijke veranderingen Maatschappelijke ontwikkelingen zoals: Emancipatie en individualisatie Kennistoename

Nadere informatie

C Relaties. C1 Bij wie hoor ik? 3 C2 Vriendschap 7 C3 Verliefd 12 C4 Verkering 16 C5 Trouwen 22

C Relaties. C1 Bij wie hoor ik? 3 C2 Vriendschap 7 C3 Verliefd 12 C4 Verkering 16 C5 Trouwen 22 C Relaties C1 Bij wie hoor ik? 3 C2 Vriendschap 7 C3 Verliefd 12 C4 Verkering 16 C5 Trouwen 22 C1 Bij wie hoor ik Geeft door middel van ja of nee aan of hij iemand aardig/lief vindt (leerlijn vso 4.1)

Nadere informatie

Werkvorm voor gesprek middenkader

Werkvorm voor gesprek middenkader Creëren van een stimulerende werkomgeving en het vergroten van professionele autonomie Deze werkvorm kan worden gebruikt om met medewerkers van Justitiële Jeugdinrichtingen het gesprek aan te gaan over

Nadere informatie

Seksuele diversiteit bespreekbaar maken in je klas:

Seksuele diversiteit bespreekbaar maken in je klas: Seksuele diversiteit bespreekbaar maken in je klas: Inleiding: Hieronder vind je vier verschillende werkvormen die je in je klas kunt gebruiken om seksuele diversiteit bespreekbaar te maken. Uiteraard

Nadere informatie

Handleiding Voor de Personeelscyclus!

Handleiding Voor de Personeelscyclus! Handleiding Voor de Personeelscyclus! Om goede professionele kinderopvang te blijven bieden moeten we ons blijven ontwikkelen. In deze handleiding lees je hoe we dat doen. We doorlopen elke twee jaar een

Nadere informatie

Mantelzorg bij kleinschalig wonen. Handreiking bij film

Mantelzorg bij kleinschalig wonen. Handreiking bij film Mantelzorg bij kleinschalig wonen Handreiking bij film Colofon Datum: september 2012 Auteurs: Ilse de Bruijn (MOVISIE) en Nienke Blijham (Vilans) Met medewerking van: De Rinnebeek (locatie van zorgorganisatie

Nadere informatie

Mantelzorgbeleid AYA Thuiszorg B.V.

Mantelzorgbeleid AYA Thuiszorg B.V. 1 Inhoudsopgave Hoofdstuk 1 : Visie op werken met mantelzorgers Hoofdstuk 2 : Wat kunnen mantelzorgers doen bij AYA Thuiszorg? Hoofdstuk 3 : Ondersteuning van mantelzorgers Hoofdstuk 4 : Mantelzorg en

Nadere informatie

mantelzorgers/familie 2 e 2 e masterclass IVVU 23 april 2015 Will Schutte en Cecil Scholten

mantelzorgers/familie 2 e 2 e masterclass IVVU 23 april 2015 Will Schutte en Cecil Scholten Organiseren en faciliteren van het samenspel met mantelzorgers/familie 2 e 2 e masterclass IVVU 23 april 2015 Will Schutte en Cecil Scholten Opzet masterclass Terugkoppeling verwerkingsopdracht Hoe krijg

Nadere informatie

Een recept voor een goed samenspel. Will Schutte, adviseur In voor Mantelzorg Anke Muizelaar, projectleider Markenheem

Een recept voor een goed samenspel. Will Schutte, adviseur In voor Mantelzorg Anke Muizelaar, projectleider Markenheem Een recept voor een goed samenspel Will Schutte, adviseur In voor Mantelzorg Anke Muizelaar, projectleider Markenheem Voorstellen Anke Muizelaar Adviseur informele zorg en projectleider In voor Mantelzorg

Nadere informatie

Dementie en de mantelzorger

Dementie en de mantelzorger Dementie en de mantelzorger Frans Hoogeveen www.franshoogeveen.com Eerst even puzzelen Sociale Benadering: eerste ontdekkingsreid 13-09-2017 Eerst even puzzelen Wissel nu van puzzel met je buurvrouw of

Nadere informatie

Creatief en flexibel toepassen van Triplep. Maarten Vos Doe, laat zien, lach, oefen en geef applaus

Creatief en flexibel toepassen van Triplep. Maarten Vos Doe, laat zien, lach, oefen en geef applaus Creatief en flexibel toepassen van Triplep Maarten Vos Doe, laat zien, lach, oefen en geef applaus Programma Overzicht Kennismaking Persoonlijke werving van ouders Een goede relatie opbouwen met de ouders

Nadere informatie

NIEUWE GEWOONTE in DRIE WEKEN

NIEUWE GEWOONTE in DRIE WEKEN NIEUWE GEWOONTE in DRIE WEKEN Het doel van het drie weken plan van Follow the Honey is een dagelijkse gewoonte op te bouwen van naar binnen gaan, met je aandacht bij Jezelf zijn*. Binnen is bij je hart,

Nadere informatie

Waar een wil is, is een Weg!

Waar een wil is, is een Weg! 5 tips om moeiteloos voor jezelf te kiezen en een stap te zetten. Waar een wil is, is een Weg! - Lifecoach http://www.facebook.com/arlettevanslifecoach 0 Je bent een ondernemende 40+ vrouw die vooral gericht

Nadere informatie

Tool: Aan de slag met het SOFA-model

Tool: Aan de slag met het SOFA-model Tool: Aan de slag met het SOFA-model Doelen Bewustwording van patronen en voorkeurstijlen in de samenwerking met mantelzorgers en het sociaal netwerk. Bekendheid met het SOFA-model en een praktische toepassing

Nadere informatie

Prettige en niet prettige aanrakingen

Prettige en niet prettige aanrakingen Kriebels in je buik Prettige en niet prettige aanrakingen 1 Prettige en niet prettige aanrakingen Groep 3 50 min Begrippen Prettig, onprettig, dwingen, overhalen, grenzen aangeven, hulp bij problemen,

Nadere informatie

Meer ruimte voor de mantelzorger. Spreker: Berber Wesseling i.s.m. Ellen Dijkman, Esther

Meer ruimte voor de mantelzorger. Spreker: Berber Wesseling i.s.m. Ellen Dijkman, Esther Meer ruimte voor de mantelzorger Spreker: Berber Wesseling i.s.m. Ellen Dijkman, Esther van Limbeek, Alie Gijsbertsen, Klaaske Vercouteren, Gerdien van der Breggen Datum: Gluren bij de buren 7 oktober

Nadere informatie

Cursushandleiding. Tja, wat zal ik zeggen, met cliënten in gesprek over spiritualiteit

Cursushandleiding. Tja, wat zal ik zeggen, met cliënten in gesprek over spiritualiteit Cursushandleiding Tja, wat zal ik zeggen, met cliënten in gesprek over spiritualiteit N.a.v. het gelijknamige boek van Elizabeth Johnston Taylor, in het Nederlands hertaald onder redactie van Peterjan

Nadere informatie

Red met jouw klas de wereld! Handleiding van het digitale educatiepakket bij de voorstelling: Wij redden de wereld

Red met jouw klas de wereld! Handleiding van het digitale educatiepakket bij de voorstelling: Wij redden de wereld Red met jouw klas de wereld! Handleiding van het digitale educatiepakket bij de voorstelling: Wij redden de wereld Kom op, trek je jas aan. 't Is tijd dat er een stap wordt gezet. In regen en zonnestralen.

Nadere informatie

Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS)

Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS) Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS) Stel dat dat (te grote wonder) gebeurt, ik betwijfel of dat zal gebeuren, maar stel je voor dat, wat zou je dan doen dat je nu niet doet? (p36)

Nadere informatie

Coalitielid met hart en ziel

Coalitielid met hart en ziel Coalitielid met hart en ziel Samenwerken vind ik belangrijk omdat... Peter Rooze 29 januari 2011 Teambuilding en samenwerking. Resultaten: 1. Kennismaking met - motieven van - collega s. 2. Betere samenwerking.

Nadere informatie

Wijkteams en informele zorg. 22 juni 2015 Inge Redeker (Vilans)

Wijkteams en informele zorg. 22 juni 2015 Inge Redeker (Vilans) Wijkteams en informele zorg 22 juni 2015 Inge Redeker (Vilans) 1 Kort kennismaken Wie zit er in de zaal? Professionals uit wijkteams? Mantelzorgers? Vrijwilligers? Overig? Wir-war aan wijkteams In veel

Nadere informatie

Scheldwoorden inventariseren, werkvorm, filmpje en gesprek en uitbeelden, filmpje en gesprek en werkvorm, stellingen, handvaardigheidswerk

Scheldwoorden inventariseren, werkvorm, filmpje en gesprek en uitbeelden, filmpje en gesprek en werkvorm, stellingen, handvaardigheidswerk Verliefd, en dan... Leeftijd: 12-16 Soort bijeenkomst: club, catechese Soort werkvorm: heel programma Thema: Liefde, Seksualiteit Tijdsduur: 1 uur 40 min. Scheldwoorden inventariseren, werkvorm, filmpje

Nadere informatie

Format Teamplan Samenspel met informele zorg

Format Teamplan Samenspel met informele zorg Informele zorg in Het Dorp Format Teamplan Samenspel met informele zorg Dit document is te vinden op: www.hetdorp.net/aandeslag Dit teamplan is ontwikkeld in samenwerking met 1 Inleiding Team [naam team

Nadere informatie

NAASTENPARTICIPATIEBELEID ISZ De Brug

NAASTENPARTICIPATIEBELEID ISZ De Brug NAASTENPARTICIPATIEBELEID ISZ De Brug Dit beleid is in eerste instantie opgesteld voor intramurale cliënten van ISZ De Brug. De vertaalslag naar extramurale cliënten moet nog worden gemaakt. Inleiding

Nadere informatie

HOE U DE SAMENWERKING MET MANTELZORGERS VERBETERT

HOE U DE SAMENWERKING MET MANTELZORGERS VERBETERT HOE U DE SAMENWERKING MET MANTELZORGERS VERBETERT Tips voor professionals die voor thuiswonende ouderen zorgen ZORGNETWERK VAN EEN KWETSBARE OUDERE Team van verpleegkundigen en verzorgenden Partner 1 2

Nadere informatie

Wie ben jij? HANDLEIDING

Wie ben jij? HANDLEIDING HANDLEIDING Wie ben jij? Korte omschrijving lesactiviteit Iedereen legt vijf vingers op tafel. Om de beurt vertel je iets over jezelf, waarvan je denkt dat het uniek is. Als het inderdaad uniek is, dan

Nadere informatie

Signalering in de palliatieve fase

Signalering in de palliatieve fase Signalering in de palliatieve fase Train de trainer projectleiders dagdeel 2: implementatie en projectmatig werken december2015 Programma Ken uw doelgroep het implementatietraject taken en rol van projectleider

Nadere informatie

Handreiking Zorg- & Welzijnsarrangement

Handreiking Zorg- & Welzijnsarrangement Handreiking Zorg- & Welzijnsarrangement voor duidelijke afspraken in samenwerking tussen formele en informele partijen rondom een persoon met ondersteuningsvraag versie januari 2018 Hoe kom je tot een

Nadere informatie

Hoe wij samen onze beloftes waarmaken. Maasduinen, onze toekomst

Hoe wij samen onze beloftes waarmaken. Maasduinen, onze toekomst Hoe wij samen onze beloftes waarmaken. Maasduinen, onze toekomst 2017 2020 Maasduinen, onze toekomst Wij geloven dat het voor iedereen mogelijk is om met het ouder worden van het leven te blijven genieten.

Nadere informatie

Kom erbij! -Week van de eenzaamheid 2017-

Kom erbij! -Week van de eenzaamheid 2017- Kom erbij! -Week van de eenzaamheid 2017- Kom erbij! Met Kom erbij! is er van 21 september t/m 1 oktober extra aandacht voor eenzaamheid tijdens de Week van de eenzaamheid. Deze speciale week is in het

Nadere informatie

Workshop Evenwicht, je leven in Balans Werkboek bijeenkomst 1

Workshop Evenwicht, je leven in Balans Werkboek bijeenkomst 1 Workshop Evenwicht, je leven in Balans Werkboek bijeenkomst 1 Evenwicht 2004 Dit product is met toestemming overgenomen en is ontwikkeld binnen het Europese project Evenwicht, werk en privé in balans dat

Nadere informatie

Workshop Persoonlijk Leiderschap

Workshop Persoonlijk Leiderschap 2015 Workshop Persoonlijk Leiderschap Margje Mul & Jorg Andree Hanzehogeschool Groningen 2-3-2015 Draaiboek Persoonlijk leiderschap. Doel: loskomen, kennismaken, ontmoeten, contact Een half uur voor start

Nadere informatie

COMMUNICATIE MATERIAAL

COMMUNICATIE MATERIAAL COMMUNICATIE MATERIAAL Poster... 3 Programma... 4 Memo/mail werkplekbegeleiders... 5 Flyer werving medewerkers... 6 Mail gast-medewerkers... 7 Tekst intranet... 8 Uitnodiging borrel... 9 2 PUURNU1415 DVDM

Nadere informatie

MANTELZORG IN BEELD. Verhuizen naar een verpleeghuis. Training voor professionals zorg & welzijn

MANTELZORG IN BEELD. Verhuizen naar een verpleeghuis. Training voor professionals zorg & welzijn MANTELZORG IN BEELD Verhuizen naar een verpleeghuis Training voor professionals zorg & welzijn Voorwoord Verhuizen naar een verpleeghuis heeft een enorme impact op de cliënt en op zijn of haar mantelzorger(s).

Nadere informatie

Bijeenkomst 4 Module Wonen als u ouder wordt (1)

Bijeenkomst 4 Module Wonen als u ouder wordt (1) Module Wonen als u ouder wordt (1) Doelen van deze bijeenkomst Doelen voor de cursusbegeleider: b informeren over mogelijkheden van woningaanpassingen ten behoeve van zelfstandig blijven wonen in de huidige

Nadere informatie

E- book. 5 werkvormen met post- its. LaCretio ondersteunt trainers met het geven en ontwikkelen van hun training!

E- book. 5 werkvormen met post- its. LaCretio ondersteunt trainers met het geven en ontwikkelen van hun training! E- book 5 werkvormen met post- its LaCretio ondersteunt trainers met het geven en ontwikkelen van hun training! Inleiding Post- its, ze zijn er in allerlei verschillende kleuren, maten en merken. Ik heb

Nadere informatie

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Opa, wie is God? Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van kinderen van 0-8 jaar

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Opa, wie is God? Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van kinderen van 0-8 jaar DOELSTELLINGEN Grootouders wisselen ervaringen uit over geloofsopvoeding en kleinkinderen. Grootouders helpen elkaar op weg met tips en adviezen over geloofsopvoeding en kleinkinderen. Grootouders zijn

Nadere informatie

Inleiding IN DIT BOEK LEES JE WAAROM STEUN, RESPECT EN VERTROUWEN BIJ VRIENDSCHAP HOREN.

Inleiding IN DIT BOEK LEES JE WAAROM STEUN, RESPECT EN VERTROUWEN BIJ VRIENDSCHAP HOREN. Inleiding Met wie heb je de meeste lol? En wie bel je als je een probleem hebt? Vaak zijn dat je. Sommige mensen hebben veel, andere mensen hebben er maar een paar. Vriendschap is belangrijk in ons leven.

Nadere informatie

In je kracht. Spelhandleiding

In je kracht. Spelhandleiding In je kracht Spelhandleiding Inhoud Introductie 3 1. Kennismakingsspel 4 2. Inspiratiespel 7 3. Kwaliteitenspel 11 Colofon De aanpak EVA (Educatie voor Vrouwen met Ambitie) is een verdieping op het ondersteuningsprogramma

Nadere informatie

Draaiboek bij workshop informatievaardigheden voor schoolteams basisonderwijs Ter voorbereiding op het informatievaardighedenplan

Draaiboek bij workshop informatievaardigheden voor schoolteams basisonderwijs Ter voorbereiding op het informatievaardighedenplan Draaiboek bij workshop informatievaardigheden voor schoolteams basisonderwijs Ter voorbereiding op het informatievaardighedenplan Inleiding Met de aanpak van de Bibliotheek op school werken bibliotheek

Nadere informatie

Bijeenkomst 8 Module Informatie, advies en begeleiding

Bijeenkomst 8 Module Informatie, advies en begeleiding Module Informatie, advies en begeleiding Doelen van deze bijeenkomst Doelen voor de cursusbegeleider: b persoonlijk contact tot stand brengen tussen deelnemers en hulpverleners en verwijzers b overbrengen

Nadere informatie

SPELVARIANTEN. Heb je vragen, feedback of wil je op weg geholpen worden, neem contact met ons op. info@talentengenerator.nl.

SPELVARIANTEN. Heb je vragen, feedback of wil je op weg geholpen worden, neem contact met ons op. info@talentengenerator.nl. SPELVARIANTEN Je ontdekt meer in een uur spelen dan in een jaar converseren Plato Het klinkt zo simpel we gaan bouwen aan het vertrouwen maar is het wel zo simpel? Zomaar vanuit het niets het thema vertrouwen

Nadere informatie

Scrum@school - Technasium Noord 2016

Scrum@school - Technasium Noord 2016 Scrum@school - Technasium Noord 2016 Veranderingen door Scrum@school Onderzoekje onder 16 docenten bij afsluiting basistraining. -4-3 -2-1 0 +1 +2 +3 +4 1. Werkplezier leerlingen XXXX XXX XXXXXXXX X 2.

Nadere informatie

Bijeenkomst 4 Motivatie-Expert/Afstemmen/Gastvrijheid. Situatie tot nu toe

Bijeenkomst 4 Motivatie-Expert/Afstemmen/Gastvrijheid. Situatie tot nu toe Trainers: PG Wilbert/Ine Extramuraal Beppie/Tineke Somatiek en Verzorgingshuis Marlies/Beppie Ondersteuning vanuit cluster Opleiden Thema: Motivatie van de bloem Mantelzorg als Expert Afstemmen Gastvrijheid

Nadere informatie

Evaluatie PMA Training Gesprekken met leerlingen - Da Vinci College

Evaluatie PMA Training Gesprekken met leerlingen - Da Vinci College Evaluatie PMA Training Gesprekken met leerlingen - Da Vinci College mei 2018 Wat zal je het meeste bijblijven van de training: - De PMA methodiek. - De 5 stappen van de PMA methodiek. - De groepsgesprekken.

Nadere informatie

SAMEN-WERKEN MET DE MENSEN OM JOU HEEN

SAMEN-WERKEN MET DE MENSEN OM JOU HEEN cursus SAMEN-WERKEN MET DE MENSEN OM JOU HEEN Samen-Werk-Boek.. www.zozijn.nl/zozijnschool Inhoudsopgave Samen-werken met de mensen om jou heen.... 3 Wat gaan we doen in deze cursus?... 4 Jezelf voorstellen...

Nadere informatie

6.2.1 Dealen met afleiding onderweg

6.2.1 Dealen met afleiding onderweg Stap 6: Deel 2 6.2.1 Dealen met afleiding onderweg In het tweede deel van jullie experiment ga je verder met het ondernemen van ACTies die je met de anderen hebt afgesproken te doen. Daarnaast krijg je

Nadere informatie

Overijse Overlegt. Samen dromen & denken over de toekomst van onze gemeente. Leidraad voor grotere toekomsttafel

Overijse Overlegt. Samen dromen & denken over de toekomst van onze gemeente. Leidraad voor grotere toekomsttafel Overijse Overlegt Samen dromen & denken over de toekomst van onze gemeente Leidraad voor grotere toekomsttafel Leidraad voor een toekomsttafel 6 tot 14 personen 30 tot 60 min (afhankelijk van aantal deelnemers)

Nadere informatie

Communiceren is teamwork

Communiceren is teamwork Communiceren is teamwork Je werkt vaak zelfstandig, maar blijft altijd onderdeel van je team. Samen met je collega s zorg je zo goed mogelijk voor jullie cliënten. Samenwerken vereist veel communicatie.

Nadere informatie

Behandel een kind zoals die is, en het zal zo blijven. Behandel het kind zoals het kan zijn, en het zal zo worden.

Behandel een kind zoals die is, en het zal zo blijven. Behandel het kind zoals het kan zijn, en het zal zo worden. Het Kindgesprek. Behandel een kind zoals die is, en het zal zo blijven. Behandel het kind zoals het kan zijn, en het zal zo worden. 1 Inleiding. Door gesprekken met kinderen te voeren willen we de betrokkenheid

Nadere informatie

Voorbeeldprogramma startbijeenkomst

Voorbeeldprogramma startbijeenkomst BIJLAGE 3 Voorbeeldprogramma startbijeenkomst Inleiding De startbijeenkomst vindt plaats vooraf aan iedere activiteit, ook wanneer jongeren al vaker mee hebben gedaan met M25. Natuurlijk kun je variëren

Nadere informatie

OPDRACHTEN BIJ THEMA 11 BELEID

OPDRACHTEN BIJ THEMA 11 BELEID OPDRACHTEN BIJ THEMA 11 BELEID Beleid is alleen nodig als je iets gaat veranderen. INLEIDING Het beleid van een organisatie bepaalt hoe je moet werken en wat de bestuurders belangrijk vinden. Dat beleid

Nadere informatie

Ik geef mijn grenzen aan (lessenserie Omgaan met pesten)

Ik geef mijn grenzen aan (lessenserie Omgaan met pesten) Ik geef mijn grenzen aan (lessenserie Omgaan met pesten) Inleiding Introductie Ik geef mijn grenzen aan Beginopstelling: Kring Deze dramales "Ik geef mijn grenzen aan" voor groep 7/8 maakt onderdeel uit

Nadere informatie

Nationaal Gevangenismuseum Gevangen in beeld

Nationaal Gevangenismuseum Gevangen in beeld Nationaal Gevangenismuseum Gevangen in beeld Groep 8 Les 1. Boeven in beeld Les 1. Boeven in beeld Nationaal Gevangenismuseum Groep 8 120 minuten Samenvatting van de les De les begint met een klassikaal

Nadere informatie

Luisteren en samenvatten

Luisteren en samenvatten Luisteren en samenvatten Goede communicatie, het voeren van een goed gesprek valt of staat met luisteren. Vaak denk je: Dat doe ik van nature. Maar schijn bedriegt: luisteren is meer dan horen. Vaak luister

Nadere informatie

Samenwerken met mantelzorg en familie: een rollenspel. Yvonne de Jong, 29 oktober2014 Workshop tijdens Congres Exit Vrijheidsbeperking

Samenwerken met mantelzorg en familie: een rollenspel. Yvonne de Jong, 29 oktober2014 Workshop tijdens Congres Exit Vrijheidsbeperking Samenwerken met mantelzorg en familie: een rollenspel Yvonne de Jong, 29 oktober2014 Workshop tijdens Congres Exit Vrijheidsbeperking Inhoud Kennis van mantelzorg Visie op Samenspel Familieparticipatie

Nadere informatie

Verbeterplannen Samenspel mantelzorgers en vrijwilligers Kanidas

Verbeterplannen Samenspel mantelzorgers en vrijwilligers Kanidas Verbeterplannen Samenspel mantelzorgers en vrijwilligers Kanidas Toelichting De Smiley ; deze laat het volgende in één oogopslag zien: is hoger of gelijk aan 7,00 is lager dan 7,00 Bij gebrek aan respons

Nadere informatie

Waarderen van wat werkt: luisteren naar succesverhalen en creëren van een groepsdroom

Waarderen van wat werkt: luisteren naar succesverhalen en creëren van een groepsdroom Waarderen van wat werkt: luisteren naar succesverhalen en creëren van een groepsdroom Methodiek Omschrijving: In deze workshop staan succesverhalen centraal. We luisteren naar recente succesverhalen uit

Nadere informatie

Meer GRIP op het vergaderproces! Welkom

Meer GRIP op het vergaderproces! Welkom Meer GRIP op het vergaderproces! Welkom Vergaderen is een middel, geen doel! Doel van deze workshop. Na afloop heb je: Meer inzicht in de fasen in het vergaderproces (BOB) en je eigen invloed daarop; Meer

Nadere informatie

Schrijf je leerwensen voor deze training op. Laat je hierbij inspireren door je standpunten bij de uitspraken die de trainer net gedaan heeft.

Schrijf je leerwensen voor deze training op. Laat je hierbij inspireren door je standpunten bij de uitspraken die de trainer net gedaan heeft. DAG 1 OPDRACHT BESCHIKBARE HULPMIDDELEN TIJD LEEROPBRENGSTEN 1.1. Schrijf je leerwensen op Post-it en flip-over met als titel: Leerwensen 5-10 minuten Bewust bezig zijn met je eigen ontwikkeling als begeleider

Nadere informatie

Mantelzorg in De Lozerhof

Mantelzorg in De Lozerhof Mantelzorg in De Lozerhof Zorgt u voor uw partner, of een familielid? Dan bent u Mantelzorger! Zorgen doe je met en voor elkaar www.saffierderesidentie.nl 2 Inleiding Mantelzorger zijn, is niet iets waar

Nadere informatie

Lééf je dag. Prikkelende workshops om samen te leren

Lééf je dag. Prikkelende workshops om samen te leren Lééf je dag Prikkelende workshops om samen te leren Vier je dag, vier het moment Wilt u een personeelsbijeenkomst organiseren waarbij u ontspanning combineert met leren? Kies dan voor de workshops van

Nadere informatie

HOE GEEF IK DE WEEK VORM? Handvatten voor de invulling van een werkplek tijdens de Week van de Mobiliteit

HOE GEEF IK DE WEEK VORM? Handvatten voor de invulling van een werkplek tijdens de Week van de Mobiliteit HOE GEEF IK DE WEEK VORM? Handvatten voor de invulling van een werkplek tijdens de Week van de Mobiliteit Tips en trucs: werkplekbegeleider Tips om tot een goede invulling van de Week van de Mobiliteit

Nadere informatie

Workshop samen talenten benutten

Workshop samen talenten benutten Workshop samen talenten benutten Doelgroep: organisaties die met vrijwilligers met een beperking willen werken Doel: kennis en vaardigheden overdracht voor het werken met mensen met een beperking Bijeenkomst

Nadere informatie

De Keukentafel Uitdaging

De Keukentafel Uitdaging De Keukentafel Uitdaging MAG HET WAT RUSTIGER AAN DE KEUKENTAFEL Gemaakt in het kader van het Swing project Een cliëntproces; tools voor samenwerking Door Nic Drion Aan de keukentafel Aan de keukentafel

Nadere informatie

PERSOONSVOLGENDE ZORG. Cliëntenraad bijeenkomst 24 januari 2018 MeanderGroep

PERSOONSVOLGENDE ZORG. Cliëntenraad bijeenkomst 24 januari 2018 MeanderGroep PERSOONSVOLGENDE ZORG Cliëntenraad bijeenkomst 24 januari 2018 MeanderGroep 1 Agenda 13:30 Inloop 14:00 Welkom 14:45 Hoe ga je als medezeggenschapraad om met Persoonsvolgende Zorg? 15:30 Pauze 15:40 Wat

Nadere informatie

Verantwoordelijkheid ontwikkelen. Informatiekit om uw medewerkers te helpen bij het voorkomen van werkstress

Verantwoordelijkheid ontwikkelen. Informatiekit om uw medewerkers te helpen bij het voorkomen van werkstress Verantwoordelijkheid ontwikkelen Informatiekit om uw medewerkers te helpen bij het voorkomen van werkstress 1 Inhoud Inleiding 3 A Verantwoordelijkheid nemen voor jezelf 4 - Goede afspraken maken - Stel

Nadere informatie

... Dag 1... MentorMix Elke dag beter. Maak de wereld iedere dag een beetje mooier. Help mee!

... Dag 1... MentorMix Elke dag beter. Maak de wereld iedere dag een beetje mooier. Help mee! Maak de wereld iedere dag een beetje mooier. Help mee! In korte tijd kan er veel veranderen. Wat jij doet maakt uit! Begin vandaag en zorg een week lang voor een positieve verandering. Maak een plan voor

Nadere informatie

Instructieboek Koken. Voor de Mpower-coach

Instructieboek Koken. Voor de Mpower-coach Instructieboek Koken Voor de Mpower-coach juni 2014 Mpower-coach Instructieboek Versie 1.2014 blz. 2 Inhoud: Inhoudsopgave blz. 3 Mpower-coach blz. 5 Thema koken : blz. 7 Module 0: Beginnen met koken blz.

Nadere informatie

Lesbrief bij Ik weet je te vinden van Netty van Kaathoven voor groep 6, 7 en 8

Lesbrief bij Ik weet je te vinden van Netty van Kaathoven voor groep 6, 7 en 8 Lesbrief bij Ik weet je te vinden van Netty van Kaathoven voor groep 6, 7 en 8 Inhoud van deze lesbrief - Thema s in het boek - Lesopzet - Doel van de les - Uitwerking - Bijlage: opdrachtenblad Thema s

Nadere informatie

Bijeenkomst 5 Module Wonen als u ouder wordt (2)

Bijeenkomst 5 Module Wonen als u ouder wordt (2) Bijeenkomst 5 Module Wonen als u ouder wordt (2) Let op! Wegens excursie duurt deze bijeenkomst langer! Doelen van deze bijeenkomst Doelen voor de cursusbegeleider: b informeren over en praktisch kennis

Nadere informatie

Les 1. Wensen & Grenzen. Praten over seks... Hoe en hoezo?

Les 1. Wensen & Grenzen. Praten over seks... Hoe en hoezo? Les 1 Wensen & Grenzen Praten over seks... Hoe en hoezo? In deze eerste les wordt het thema 'Seksueel gedrag' geïntroduceerd. Het is aan jou als mentor / docent om te bepalen of de sfeer in de groep veilig

Nadere informatie

Leerlijn Omgaan met ongewenst gedrag Workshop 2: Systematisch kijken & aanpakken volgens PBS

Leerlijn Omgaan met ongewenst gedrag Workshop 2: Systematisch kijken & aanpakken volgens PBS Leerlijn Omgaan met ongewenst gedrag Workshop 2: Systematisch kijken & aanpakken volgens PBS 25 november 2015 14.45 17.00 uur Madeleine Vreeburg Leerlijn Omgaan met ongewenst gedrag in de klas 7 oktober

Nadere informatie

Het gedragmodel. 1. Inleiding

Het gedragmodel. 1. Inleiding Het gedragmodel 1. Inleiding Het gedragmodel is een NLP-techiek, ontwikkeld door Peter Dalmeijer (zie www.vidarte.nl) en Paul Lenferink. Het model leert ons feedback te geven waarbij we anderen op hun

Nadere informatie

Trainershandleiding. Pijler 1. Voorbereiding vóórafgaand aan de trainers dag

Trainershandleiding. Pijler 1. Voorbereiding vóórafgaand aan de trainers dag Trainershandleiding Pijler 1 Voorbereiding vóórafgaand aan de trainers dag Uitnodiging met projectbeschrijving is verzonden aan deelnemers Locatie is geregeld. Ruimte moet groot genoeg zijn en meerdere

Nadere informatie

PROGRAMMA CHECK THE FACTS DEEL EN WIN! Clubprogramma op basis van Rock Solid. stichting. Sirkelslag Young Programma Check the facts - Deel en win!

PROGRAMMA CHECK THE FACTS DEEL EN WIN! Clubprogramma op basis van Rock Solid. stichting. Sirkelslag Young Programma Check the facts - Deel en win! PROGRAMMA CHECK THE FACTS DEEL EN WIN! Clubprogramma op basis van Rock Solid stichting Sirkelslag Young Programma Check the facts - Deel en win! 1 Programma check the facts Deel en Win! Clubprogramma op

Nadere informatie

Educatief materiaal bij de voorstelling Buurman en Buurvrouw, groep 3 en 4

Educatief materiaal bij de voorstelling Buurman en Buurvrouw, groep 3 en 4 bas Educatief materiaal bij de voorstelling Buurman en Buurvrouw, groep 3 en 4 In deze lesbrief staan een aantal ideeën die u na de voorstelling met de kinderen kunt doen. U krijgt deze lesbrief voorafgaand

Nadere informatie

Instrument Netwerk-analyse

Instrument Netwerk-analyse Netwerk-analyse In begeleiding die gericht is op competentievergroting is er altijd aandacht voor het versterken, uitbreiden en activeren van het sociale netwerk van de cliënt. Deze investering in beschermende

Nadere informatie