Dementie en de mantelzorger

Transcriptie

1 Dementie en de mantelzorger Frans Hoogeveen

2 Eerst even puzzelen Sociale Benadering: eerste ontdekkingsreid

3 Eerst even puzzelen Wissel nu van puzzel met je buurvrouw of buurman. Sociale Benadering: eerste ontdekkingsreid

4 Eerst even puzzelen Streep willekeurig de helft van de ingevulde vakjes van je buurman of buurvrouw door en geeft de puzzel weer terug. X X X X Sociale Benadering: eerste ontdekkingsreid

5 Kwaliteit van leven Ouderen noemen vooral: gezondheid en familie en vrienden Wat vinden mensen met dementie belangrijk? (Dröes et al 2006) Gevoelsleven Zelfwaardering/ Zelfbeeld Gehechtheid Sociaal contact Plezier beleven aan activiteiten Lichamelijke en geestelijke gezondheid Zelfbeschikking en vrijheid Nuttig zijn/ zingeving

6

7 Focus op het sociale domein

8 Oefenen: Kijk naar het volgende filmfragment van Gerard en Liz. Welke wezenlijke vragen zou je aan Gerard willen stellen? Welk wezenlijke vragen zou je aan Liz willen stellen? Binnen welke gebieden (domeinen) spelen deze vragen? Sociale Benadering: vierde ontdekkingsreis

9 Sociale Benadering: tweede ontdekkingsreis

10 Oefenen: Kijk naar het volgende filmfragment van Gerard en Liz. Welke wezenlijke vragen zou je aan Gerard willen stellen? Welk wezenlijke vragen zou je aan Liz willen stellen? Binnen welke gebieden (domeinen) spelen deze vragen? Sociale Benadering: vierde ontdekkingsreis

11 Oefenen: Kijk naar het volgende filmfragment van Henk en Roos. Welke wezenlijke vragen zou je aan Henk willen stellen? Welk wezenlijke vragen zou je aan Roos willen stellen? Binnen welke gebieden (domeinen) spelen deze vragen? Sociale Benadering: vierde ontdekkingsreis

12 Sociale Benadering: vierde ontdekkingsreis

13 Oefenen: Kijk naar het volgende filmfragment van Henk en Roos. Welke wezenlijke vragen zou je aan Henk willen stellen? Welk wezenlijke vragen zou je aan Roos willen stellen? Binnen welke gebieden (domeinen) spelen deze vragen? Sociale Benadering: vierde ontdekkingsreis

14 Sciale Benadering. Module 3: Wij/zij denken en familieparticipatie

15 Het Sociale Domein: Hoe vormt dit mijn sociale relaties? Waarom is het belangrijk inzicht te hebben in het sociale domein? Sociale relaties zijn essentieel voor kwaliteit van leven Voor goede kwaliteit van leven moeten we samen werken met familie en het netwerk om de persoon met dementie! Blijf in dialoog Waar heeft familie vaak behoefte aan ondersteuning? Kennis Maken van contact Ondersteuning bij veranderende situatie Afnemende wederkerigheid

16 Rollen van de familie/naasten: Wat doe je als medewerker: Nog willen zorgen voor degene met dementie Heeft vragen, is overbelast, worstelt met de veranderende relatie Wil de relatie die er was zoveel mogelijk voortzetten, wil intimiteit delen met degene met dementie Kent de levensgeschiedenis van degene met dementie heel goed. Weet wat zij/hij prettig vond en wat juist niet. Samenwerken met de familie/naasten Ondersteun de familie/naasten Zorgen dat dit mogelijk is (faciliteren) Bevragen en afstemmen Sciale Benadering. Module 3: Wij/zij denken en familieparticipatie

17 Sociale Benadering: vierde ontdekkingsreis

18 Kwaliteit van leven en de rol van het netwerk

19 Ter inspiratie voor verbinding met de mensen die bij de cliënten horen: Duobed Kwaliteit van leven en de rol van het netwerk

20 Als ze me nu al anders behandelen omdat ik af en toe niet uit mijn woorden kom, hoe zal dat dan zijn als ik het etiket dementie krijg opgeplakt? Verlies van mijn verstand en verbinding met mijn omgeving is dan helemaal onafwendbaar. Zoveel was er nog niet aan de hand, en hij zei nog best verstandige dingen. Maar hij werd door zijn vrienden en familie niet meer helemaal voor vol aangezien. Dementie? Doe niet zo mal. Dat komt in onze familie niet voor. Net zomin als echtscheidingen en homoseksualiteit. Jan ging altijd vissen met zijn vrienden. Nu nemen ze hem niet meer mee en zien we ze niet meer. Nou mag ik daar in het ontmoetingscentrum vrij rondlopen [lacht] ook buiten, omdat ik nog wel aardig goed de weg weet. Dus dat scheelt weer, ik hoef niet aan het lijntje. Maar ja, soms vind ik het wel betuttelend allemaal. Laatst vroeg iemand mij iets over spitten en toen liep een ander opeens weg. Vroeger hadden mensen belangstelling voor mijn manier van tuinieren.

21 Praat met je buurvrouw of buurman over het volgende: Ken je uit jouw werksituatie voorbeelden waar gezien hebt dat mensen anders behandeld werden door hun ziekte (dementie of andere aandoening)? Wat denk je dat dit betekent voor de persoon die dit overkomt? Of wat weet je hier van uit eigen ervaring? Hoe zou het anders kunnen? Sciale Benadering. Module 3: Wij/zij denken en familieparticipatie

22 Kwaliteit van leven en de rol van het netwerk

23 Overbelasting Kwaliteit van leven en de rol van het netwerk Bron: Dementiemonitor Mantelzorg

24 Ook na opname Kwaliteit van leven en de rol van het netwerk Bron: Dementiemonitor Mantelzorg

25 Welke conclusie kun je hieruit trekken? De direct betrokken mantelzorgers zijn overbelast en die overbelasting kun je verminderen door inzet van anderen uit het sociale netwerk Kwaliteit van leven en de rol van het netwerk

26 Wat is dat eigenlijk: het netwerk? Kwaliteit van leven en de rol van het netwerk

27 Het netwerk is. Konvooi Niet alleen de bloedband telt Voor kwaliteit van leven kunnen alle mensen uit het konvooi belangrijk zijn. Kwaliteit van leven en de rol van het netwerk

28 Sociale Benadering: derde ontdekkingsreis

29 Sociale Benadering: derde ontdekkingsreis

30 Hoe werkt het? Een professional start de gesprekken en trekt zich terug als familie en vrienden het zelf kunnen organiseren. De professional blijft op de achtergrond beschikbaar voor lastige situaties. Er wordt gebruik gemaakt van bestaande methodieken (b.v. netwerkkaart) om de gesprekken te starten Sociale Benadering: derde ontdekkingsreis

31 Ecogram Kwaliteit van leven en de rol van het netwerk

32 Ecogram Kwaliteit van leven en de rol van het netwerk

33 Oefenen Vraag aan je buurvrouw of buurman: Wanneer je dementie zou hebben. Welke personen uit jouw netwerk zouden bij je betrokken moeten worden en wat zou ieder van hen, concreet met je moeten doen?

34 Familienet Een handig interactief communicatiemiddel om contacten te onderhouden tussen medewerkers en familieleden van bewoners/cliënten

35 Familienet Een handig interactief communicatiemiddel om contacten te onderhouden tussen medewerkers en familieleden van bewoners/cliënten

36 Rollen van de familie/naasten: Wat doe je als medewerker: Nog willen zorgen voor degene met dementie Heeft vragen, is overbelast, worstelt met de veranderende relatie Wil de relatie die er was zoveel mogelijk voortzetten, wil intimiteit delen met degene met dementie Kent de levensgeschiedenis van degene met dementie heel goed. Weet wat zij/hij prettig vond en wat juist niet. Samenwerken met de familie/naasten Ondersteun de familie/naasten Zorgen dat dit mogelijk is (faciliteren) Bevragen en afstemmen Sociale Benadering: derde ontdekkingsreis

37 De kern van het sociale domein samengevat De sociale relaties blijven essentieel voor kwaliteit van leven. De sociale relaties nemen af. De sociale relaties veranderen van inhoud. Niet de persoon met de beperking, maar de ander moet zich aanpassen. Naasten en professionals zijn samen verantwoordelijk voor de kwaliteit van de sociale relatie. Jij hebt hierin als hulpverlener een belangrijke rol. Kwaliteit van leven en de rol van het netwerk

38 Dementie en de mantelzorger Dank u voor uw inbreng en aandacht! Frans Hoogeveen