Stenden Hogeschool. HBO-Bachelor Personeel & Arbeid

Transcriptie

1 Stenden Hogeschool HBO-Bachelor Personeel & Arbeid Netherlands Quality Agency (NQA) oktober 2010

2 2/63 NQA Stenden Hogeschool: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Personeel & Arbeid

3 Managementsamenvatting Dit rapport is het verslag van het auditteam dat in opdracht van Netherlands Quality Agency (NQA) een bestaande hbo-bacheloropleiding heeft beoordeeld. Het beschrijft de bevindingen, overwegingen en conclusies. Het rapport is conform het NQA Protocol 2010 hbo-bacheloropleiding opgesteld. De rapportage heeft betrekking op: Instelling Stenden hogeschool Opleiding Personeel & Arbeid Variant Voltijd Croho-nummer Locatie Leeuwarden Auditdata 16 en 17 juni 2010 Auditteam de heer drs. G.J. Miltenburg MHA (voorzitter, vakdeskundige) de heer prof. Dr. J.T.G. Gerrichhauzen (vakdeskundige) mevrouw K.C.J. van Delst (studentlid) de heer. W.A.J. van Uden (NQA-auditor) Door Stenden hogeschool is een dossier ingediend bij NQA voor de beoordeling van de bestaande hbo-bacheloropleiding Personeel & Arbeid. Bij de aanvraag werd door de instelling een kritische reflectie aangeboden die naar vorm en inhoud voldeed aan de eisen die NQA in het NQA Protocol 2010 hbo-bacheloropleiding stelt. Voor de beoordeling van de kwaliteit en het niveau van de bestaande opleiding heeft NQA een auditteam samengesteld, dat voldoet aan de eisen van de NVAO. Het team heeft de kritische reflectie bestudeerd en een bezoek aan de opleiding gebracht. De kritische reflectie en alle overige (mondeling en schriftelijk) verstrekte informatie hebben het auditteam in staat gesteld om tot een weloverwogen oordeel te komen. De opleiding heeft een duidelijke focus op de beroepspraktijk dankzij de leerbedrijven en projecten. Ook trainen studenten hun onderzoeksvaardigheden. Nog niet zo heel veel studenten maken gebruik van de mogelijkheid buitenlandervaring op te doen. Zowel het oude als het nieuwe curriculum stelt studenten in staat de kwalificaties te verwerven, omdat theorie en praktijk een plek hebben in de programma s. De opleiding heeft een samenhangend programma ontworpen. Waar de samenhang in het oude curriculum vooral tot stand komt door de leerbedrijven, wordt die in het nieuwe curriculum bevorderd door de thema s van de modulen. Door Zelfmanagement of SLB wordt bewaakt dat studenten hun ontwikkeling in een portfolio bewijzen. Het aantal uren dat studenten daadwerkelijk aan hun studie besteden vormt nog een punt van aandacht. De opleiding biedt studenten met een hbo- of wo-opleiding of werkervaring de mogelijkheid de studieduur te verkorten. De opleiding heeft reeds onderkend dat de aansluiting met diverse vooropleidingen verbeterd kan worden. De onderwijsvisie en het didactisch concept van zowel het oude als het nieuwe curriculum passen bij het type eindkwalificaties dat de studenten moeten verwerven. De rol van de leerbedrijven is in het nieuwe curriculum minder NQA Stenden Hogeschool: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Personeel & Arbeid 3/63

4 dominant en wordt aangevuld met andere werkvormen. Het toetsbeleid van de hogeschool wordt toegepast. Er is een ruime variatie in toetsvormen en de kwaliteit van de toetsing wordt geborgd. Door verdere scholing van docenten wil de opleiding de toetsing en beoordeling verbeteren. Door begeleiding van praktijkopdrachten, projecten en leerbedrijven onderhouden docenten contact met de beroepspraktijk. Studenten en afgestudeerden zijn tevreden over de praktijkgerichtheid van docenten. De docenten zijn positief over werksfeer en werkdruk, al moeten ze hard werken. In het docententeam zijn de noodzakelijk vakinhoudelijke kwalificaties aanwezig. De didactische kwaliteiten van docenten worden bewaakt. Studenten en werkveld zijn positief over de vakinhoudelijke en didactische kwaliteiten van de docenten. De hogeschool biedt studenten voldoende faciliteiten om hun leerdoelen te realiseren. Mediatheek en studielandschap geven ruime mogelijkheden om leerbronnen te raadplegen. Engelstalige bronnen zijn echter beperkt aanwezig. De hogeschool heeft tevens voorzieningen die de identiteit ondersteunen. De informatievoorziening is adequaat met het oog op de studievoortgang, zij het dat de informatie over roosterwijzigingen laag gewaardeerd wordt. De studiebegeleiding wordt adequaat uitgevoerd. De opleiding voert het kwaliteitsbeleid van de hogeschool uit en zet de genoemde instrumenten in en evalueert conform de planning in het EQP. De streefdoelen zijn duidelijk en de opleiding P&A presteert zeer vaak boven het gemiddelde van de hogeschool. De opleiding werkt systematisch aan verbeteringen. De PDCA-cyclus wordt gesloten. Studenten, werkveld en docenten worden op een goede manier betrokken bij het kwaliteitsmanagement van de opleiding. De betrokkenheid van alumni is niet groot. De combinatie van stage en afstudeeronderzoek in het vierde jaar van de opleiding maakt het goed mogelijk het gerealiseerde eindniveau vast te stellen. Studenten worden zorgvuldig en correct beoordeeld. De betrokkenheid van het werkveld hierbij kan beter. De afstudeeronderzoeken representeren de breedte van het werkveld. De opleiding realiseert de beoogde streefcijfers in een groot aantal gevallen niet. Wel is gebleken dat het management de resultaten analyseert en waar mogelijk maatregelen neemt. Alles overziend komt het auditteam van NQA tot de conclusie dat de kwaliteit en het niveau van de bestaande hbo-bacheloropleiding Personeel & Arbeid van Stenden hogeschool aan de vereiste basiskwaliteit voldoet. Een onderbouwing van deze conclusie is opgenomen in hoofdstuk 2. 4/63 NQA Stenden Hogeschool: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Personeel & Arbeid

5 1 Basisgegevens 7 2 Beoordeling Doelstellingen van de opleiding Programma Inzet van personeel Voorzieningen Interne kwaliteitszorg Resultaten 42 3 Bijlagen 47 Bijlage 1 Deskundigheden auditteam 49 Bijlage 2 Onafhankelijkheidsverklaring auditteam 53 Bijlage 3 Bezoekprogramma 57 Bijlage 4 Bijlagen zelfevaluatie en ter inzage gelegd materiaal 59 Bijlage 5 Domeinspecifieke referentiekader en opleidingscompetenties 63 NQA Stenden Hogeschool: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Personeel & Arbeid 5/63

6 6/63 NQA Stenden Hogeschool: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Personeel & Arbeid

7 1 Basisgegevens De basisgegevens van de bestaande hbo-bacheloropleiding Personeel & Arbeid zijn in onderstaande tabel weergeven. 1. Naam instelling Stenden Hogeschool 2. Status instelling Bekostigd 3. Naam opleiding in CROHO Personeel en Arbeid 4. Registratienummer in CROHO Oriëntatie en niveau hbo; bachelor 6. Aantal studiepunten Afstudeerrichting(en) geen 8. Locatie Leeuwarden 9. Code of conduct Ja 10. Variant(en) Voltijd 11. Inhoudelijk profiel opleiding De afgestudeerde HR-deskundige komt in een gevarieerd en divers werkveld terecht. Hij vervult daarin verschillende rollen die telkens andere kennis- en competentiecombinaties aanspreken. Het LOPA heeft daarom de visie dat de opleiding P&A generalisten in het HR-domein moet opleiden, die startbekwaam zijn om in al die verschillende organisaties en in de verschillende functies te kunnen werken. De HBO-opleidingen P&A leiden immers op voor een breed gehouden beroepsprofiel en er worden binnen het domein van het scheppen en ontwikkelen, in stand houden en afbouwen van arbeidsrelaties geen mogelijkheden uitgesloten. Dit moet echter gerealiseerd worden zonder de toenemende functiedifferentiatie uit het oog te verliezen. De keuze voor meer of minder specialisatie is via verdiepende en verbredende minoren mogelijk. De opleiding Personeel en Arbeid (HRM) aan Stenden Hogeschool benadert het werkveld van de HRprofessional vanuit het Domein van Business Administration. Dit is een wens van het werkveld, dat van mening is dat de P&A er niet alleen aan de sociale kant van het HR-werkveld moet kunnen functioneren, maar ook een goed oog moet hebben voor de zakelijke en commerciële aspecten. NQA Stenden Hogeschool: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Personeel & Arbeid 7/63

8 12. Beoogd werkveld alumni De organisaties waarin onze studenten terechtkomen zijn divers. De omvang varieert van minder dan tien medewerkers (een re-integratiebureau bijvoorbeeld) tot enkele tienduizenden medewerkers (een multinational) en alles wat hiertussen zit. Ook verschillen de organisaties qua cultuur, van innovatieve organisaties tot bureaucratische en professionele organisaties (en alle tussenvormen die hierbij aanwezig zijn). Andere verschillen tussen organisaties die van belang zijn voor HR, zijn de aard van de productie/dienstverlening, de samenstelling van het personeelsbestand, de financiële situatie waarin de organisatie verkeert. De functies waarvoor studenten worden opgeleid variëren. Afgestudeerden komen terecht in HRadviesfuncties (startniveau), operationele HR-functies, worden intercedent, gaan werken als re-integratiecoach, loopbaanadviseur, junior organisatieadviseur of worden recruiter. Steeds meer afgestudeerden gaan bij HRdienstverleners werken. Het scala aan functies is dus groot en niet alle taken van het beroep zijn overal even prominent aanwezig. De major Personeel en Arbeid (HRM) leidt studenten daarom op tot generalisten die startbekwaam zijn om in al die verschillende organisaties en in de verschillende functies te kunnen werken. 13. Plaats opleiding in organisatiestructuur hogeschool 14. Jaar vorige visitatie en datum besluit NVAO 15. Belangrijkste wijzigingen in opleiding sinds vorige visitatie 16. Schema opbouw programma Zie de volgende pagina. De opleidingen Personeel en Arbeid en Office Management worden geleid door dezelfde Dean. De Dean legt rechtstreeks verantwoording af aan het College van Bestuur. De ondersteunende diensten Marketing, P&O, Communicatie en Quality Assurance zijn ondergebracht bij het Corporate Office. Diensten die betrekking hebben op onderwijskundige ondersteuning, studenten administratie, en dergelijke zijn centraal georganiseerd in het Educational Support Office (ESO). Visitatie in juni 2004 en besluit NVAO op 24 mei Sinds de vorige visitatie is op dit moment het eerste jaar anders in verband met het invoeren van een vernieuwd curriculum vanaf september /63 NQA Stenden Hogeschool: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Personeel & Arbeid

9 Curriculum vanaf september 2009 (eerste jaar ingevoerd) Jaar 1 Inleiding in Management Management van Informatie Operationeel Management Organisatie en Communicatie Totaal credits Credits Jaar 2 Management HRM HRD Strategic Management Totaal credits Credits Jaar 3 Strategic HRM Strategic HRD Minor 1 Minor 2 Totaal credits Credits Jaar 4 Stage Scriptie Totaal credits credits Curriculum voor cohorten ouder dan 2009 (jaren 2, 3 en 4) Jaar 1 Basisprogramma Leerbedrijf divisie AT Leerbedrijf divisie LTA Leerbedrijf divisie P&A Totaal credits Credits Algemene credits Totaal credits 1 e jaar 60 Jaar 2 Leerbedrijf divisie AT Leerbedrijf divisie LTA Leerbedrijf divisie P&A The Game Credits Algemene credits Totaal credits Totaal credits 2 e jaar 60 Jaar 3 Differentiatie Minor 1 Minor 2 Totaal credits Credits 24 Algemene credits NQA Stenden Hogeschool: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Personeel & Arbeid 9/63

10 10/63 NQA Stenden Hogeschool: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Personeel & Arbeid

11 2 Beoordeling Het auditteam komt samenvattend tot het volgende oordeel over de opleiding: Onderwerp Oordeel Facet Oordeel 1 Doelstellingen P 1.1 Domeinspecifieke eisen 1.2 Niveau 1.3 Oriëntatie hbo 2 Programma P 2.1 Eisen hbo 2.2 Relatie doelstellingen programma 2.3 Samenhang programma 2.4 Studielast 2.5 Instroom 2.6 Duur 2.7 Afstemming vormgeving inhoud 2.8 Beoordeling en toetsing 3 Inzet personeel P 3.1 Eisen hbo 3.2 Kwantiteit 3.3 Kwaliteit 4 Voorzieningen P 4.1 Materiële voorzieningen 4.2 Studiebegeleiding 5 Interne kwaliteitszorg P 5.1 Evaluatie resultaten 5.2 Maatregelen verbetering 5.3 Betrokkenheid 6 Resultaten P 6.1 Gerealiseerd niveau 6.2 Onderwijsrendement Voldoende Goed Goed Goed Voldoende Goed Voldoende Voldoende Voldaan Goed Voldoende Voldoende Goed Goed Goed Goed Goed Goed Voldoende Goed Voldoende Het auditteam stelt vast dat de kwaliteit en het niveau van de bestaande hbobacheloropleiding Personeel & Arbeid van Stenden hogeschool aan de vereiste basiskwaliteit voldoet en adviseert de NVAO positief ten aanzien van de accreditatie van deze opleiding. Het auditteam beschrijft in de volgende paragrafen per onderwerp en per facet van het NVAO beoordelingskader de bevindingen, overwegingen en conclusies. Elke paragraaf sluit af met een samenvattend oordeel op onderwerpniveau. 2.1 Doelstellingen van de opleiding Domeinspecifieke eisen (facet 1.1) De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein (vakgebied/discipline en/of beroepspraktijk). NQA Stenden Hogeschool: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Personeel & Arbeid 11/63

12 Domeinspecifieke eisen (facet 1.1) De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein (vakgebied/discipline en/of beroepspraktijk). Bevindingen De eindkwalificaties die studenten moeten verwerven, zijn gebaseerd op de landelijke afspraken hierover. Studenten die in 2009 of daarna beginnen met hun opleiding richten zich op het verwerven van de kwalificaties die zijn beschreven in Format PA 2008+, dat in december 2008 is vastgesteld. De eindkwalificaties voor deze en toekomstige cohorten zijn beschreven in het Course Document van de opleiding P&A dat in 2009 is opgesteld. Studenten die voor 2009 zijn begonnen met hun opleiding, verwerven de kwalificaties zoals ze beschreven zijn in Format PA De kwalificaties die deze studenten in het Stendenprogramma dienen te verwerven, zijn beschreven in het Onderwijsplan Personeel & Arbeid (2003). Een kenmerkend verschil wat beschrijving van de kwalificaties betreft, is dat in Format P&A geen gedetailleerde beschrijving van competenties is opgenomen (wat wel het geval was in het Format P&A 2004+), waarmee ook een onderwijskundige benadering zou kunnen worden voorgeschreven. In plaats daarvan is gekozen voor een beschrijving van negen kerntaken, die alle afgestudeerden van een opleiding P&A dienen te beheersen. Verder is aan het nieuwe format toegevoegd dat communicatieve en bedrijfskundige kennis en vaardigheden voor de HR-professional belangrijker zullen worden. De opleiding P&A van Stenden Hogeschool kiest daarom voor het domein Business Administration en de daarbij behorende domeincompetenties. In onderstaand overzicht is dit domein met name te herkennen in de kerntaken 6, 7 en 8. Voor de studentcohorten van voor 2009 gelden dus de vijftien taaksituaties en vijftien gedragscompetenties uit Enkele van deze taaksituaties zijn: arbeidsvoorwaarden toepassen, introduceren, bemiddelen, trainen, adviseren over organisatieontwikkeling, en adviseren over afvloeiing en ontslag. Tot de gedragscompetenties behoren opmerken, oordeel vormen, informatie verzamelen, samenwerken, presenteren, coachen en reflecteren. Studenten die vanaf 2009 met de opleiding starten, bekwamen zich in het uitvoeren van kerntaken. Hiervan zijn er op landelijk niveau negen geformuleerd, die in onderstaand kader zijn vermeld. 1. De HR-professional initieert en ontwikkelt activiteiten op de te onderscheiden en samenhangende HR-werkterreinen in relatie tot institutionele en maatschappelijke ontwikkelingen, voert deze uit, evalueert deze en stelt ze zonodig bij. 2. De HR-professional is verantwoordelijk voor de informatievoorziening op het gebied van HR; geeft gevraagd en ongevraagd informatie aan de diverse stakeholders binnen en buiten de organisatie op het terrein van HR, richt daarvoor HR-informatiesystemen in en beheert deze. 3. De HR-professional adviseert het management over de inhoud en aanpak van de HRwerkterreinen, de interne en externe arbeidsverhoudingen, organisatieontwikkeling, organisatieontwerp, taakontwerp en de daaruit voortkomende implementatievraagstukken. 12/63 NQA Stenden Hogeschool: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Personeel & Arbeid

13 4. De HR-professional ontwikkelt activiteiten op het terrein van interne- en externe arbeidsmarkttransities, voert deze uit, evalueert deze en stelt ze zo nodig bij. 5. De HR-professional ontwikkelt activiteiten op het terrein van loopbaanontwikkeling en loopbaanbegeleiding en (andere) professionele één-op-één situaties, voert deze uit, evalueert deze en stelt ze zonodig bij. 6. De HR-professional adviseert het management over HR-activiteiten op een zodanige wijze dat (primaire) processen binnen de organisatie geoptimaliseerd worden; daarbij formuleert hij meetbare HR-doelstellingen, assisteert het management bij de uitvoering van de activiteiten, evalueert deze en relateert de uitkomsten aan de organisatieuitkomsten/resultaten. 7. De HR-professional maakt financiële verkenningen, berekeningen en kostenbatenanalyses op de HR-werkterreinen, maakt hierbij gebruik van ken- en stuurgetallen en rapporteert daarover aan het management. 8. De HR-professional anticipeert op de gewenste organisatiestrategie en organisatiecultuur, en vertaalt strategie- en cultuurveranderingen naar HR-werkterreinen en HRuitvoeringspraktijken. 9. De HR-professional is in staat om de rol van effectief HR-leiderschap ten opzichte van het management vorm te geven en gebruikt de implicaties daarvan in zijn uitvoeringspraktijken. Figuur 1 kerntaken voor de HR-professional Een kerntaak wordt door de gezamenlijke opleidingen P&A in Format P&A gedefinieerd als een brede betekenisvolle taak zoals die in alle complexiteit in de beroepspraktijk door een beroepsbeoefenaar (expert) wordt uitgevoerd. Een kerntaak bestaat uit zeven aspecten: kennis en inzicht, vaardigheden, houding, beroepsproducten en beroepshandelingen, relatie met en transfer naar andere kerntaak/-taken, niveaus van complexiteit en de context van de beroepspraktijk. De opleiding voegt aan deze negen competenties twee competenties toe, waarmee P&A van Stenden zich wenst te profileren: 1. De HR-professional is in staat om zich positief te identificeren en om te gaan met culturele verschillen in een internationaal team. 2. De HR-professional is in staat om zich te richten op zijn of haar managementvaardigheden en ondernemerschap, bekeken door zijn of haar eigen ogen, op basis van waarden die bijdragen aan de zorg voor mensen en zorg voor de wereld. Deze twee competenties sluiten aan bij de doelstellingen op het gebied van internationalisering en ondernemerschap waarmee Stenden Hogeschool zich wil profileren. De beide landelijke Formats zijn door vertegenwoordigers van beroepenveld op nationaal niveau gevalideerd. Een lijst met vertegenwoordigers van het werkveld die bij de validatie betrokken zijn geweest, is opgenomen in de documenten. Naar het oordeel van het auditteam is deze vertegenwoordiging in voldoende mate representatief voor het domein P&A. De kwalificaties zijn eveneens voorgelegd aan Raad van Advies waarin het regionale beroepenveld is vertegenwoordigd. De Raad heeft ingestemd met de nieuwe kwalificaties, zoals dat ook het geval is geweest in In het Format P&A is vermeld dat bij het formuleren van de nieuwe kwalificaties buitenlandse en binnenlandse ontwikkelingen in beeld zijn gebracht. Daartoe is een uitgebreide literatuurlijst toegevoegd, waarin buitenlandse bronnen zijn opgenomen. Ook in het Format P&A wordt kort verwezen naar internationale ontwikkelingen in het werkveld. Naar het oordeel van het panel zou een vergelijking van de Nederlandse NQA Stenden Hogeschool: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Personeel & Arbeid 13/63

14 P&A-kwalificaties met kwalificaties die elders in Europa worden gehanteerd, het document vervolmaken. In LOPA-verband wordt onderzoek gedaan naar de internationale context van de P&A-opleidingen. De resultaten van dit onderzoek zijn waarschijnlijk eind 2010 bekend. Overwegingen De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij de kwalificaties die landelijk zijn afgesproken. De veranderingen als gevolg van de herijking van de kwalificaties in Format P&A zijn verantwoord. Het landelijke en het regionale beroepenveld is geraadpleegd bij de totstandkoming van de kwalificaties. De opleiding sluit met twee eigen competenties aan bij de internationale doelstellingen van Stenden Hogeschool, maar de positionering van de opleiding in een internationale context is nog niet beschikbaar. Conclusie Het auditteam beoordeelt het facet op grond van bovenstaande bevindingen en overwegingen als voldoende. Niveau bachelor (facet 1.2) De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een bachelor. Bevindingen De opleiding verantwoordt het eindniveau dat studenten dienen aan te tonen met behulp van de Dublin descriptoren: kennis en inzicht, toepassen van kennis en inzicht, oordeelsvorming, communicatie en leervaardigheden. De Dublin descriptoren zijn in de formuleringen van de oude taaksituaties en gedragscompetenties soms letterlijk terug te vinden. Dit geldt vooral voor de drie laatste descriptoren, die herkenbaar zijn in taaksituaties als adviseren (over diverse onderwerpen), trainen, begeleiden en coachen, en in gedragscompetenties als opmerken luisteren, informatie verzamelen, reflecteren, methodisch werken, oordeel vormen en presenteren (mondeling en schriftelijk). In het nieuwe Format zijn de descriptoren op een andere manier in de kerntaken opgenomen. In diverse kerntaken wordt verwacht dat de HR-professional kan evalueren en de conclusies daarvan weet te gebruiken. Hiermee wordt een herkenbaar verband gelegd met de Dublin descriptoren oordeelsvorming en leervaardigheden. Ook het begrip adviseren komt terug in de kerntaken. De descriptor communiceren is te herkennen in woorden als informatie verstrekken, adviseren, formuleren en rapporteren, die in diverse kerntaken gebruikt worden. Het verwerven en toepassen van kennis en inzicht wordt in geen van beide Formats genoemd. In het oude Format wordt wel vermeld dat het verwerven en toepassen van kennis een vooronderstelling is voor alle taaksituaties en gedragscompetenties. Als voorbeeld wordt genoemd dat adviseren over afvloeiing veronderstelt dat er voldoende kennis is van en inzicht is in het ontslagrecht. Deze redenering geldt mutatis mutandis voor alle competenties en kerntaken. Het auditteam vindt dit een acceptabele redenering. In het nieuwe Format wordt toegelicht dat een stevige body of knowledge (BoK) 14/63 NQA Stenden Hogeschool: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Personeel & Arbeid

15 noodzakelijk is en dat die door de jaren heen al in stand is gehouden door de P&Aopleidingen. Deze BoK is echter nog niet in de Formats of in de opleidingsspecifieke documentatie omschreven. Wel blijkt uit de bouwsteenbeschrijvingen (zie ook onderwerp 2) welke kennis de student dient te verwerven. De opleiding heeft de Dublin descriptoren geoperationaliseerd op drie niveaus om zo de ontwikkeling van een student zichtbaar te maken en te stimuleren én om docenten een handvat te bieden bij de ontwikkeling van onderwijsmateriaal voor een bepaald jaar. In deze operationalisering wordt aan ieder studiejaar een niveaubeschrijving toegekend. Waarbij het vierde niveau dat van de Dublin descriptor is. Ter illustratie wordt de operationalisering van de descriptor kennis en inzicht weergegeven in figuur 2. De opleiding heeft in een matrix die is opgenomen in het zelfevaluatierapport de relatie tussen de nieuwe eindkwalificaties en de Dublin descriptoren verwerkt. De eerste drie descriptoren komen blijkens dit overzicht in vrijwel alle kerntaken aan de orde; communicatie in de kerntaken 2, 5 en 11. Leervaardigheden zijn niet aan kerntaken gebonden, maar opgenomen in het programma voor studiebegeleiding. kennis en inzicht leervaardighede n Niveau 1/jaar 1 Niveau2/jaar 2 Niveau 3/jaar 3 Niveau 4/jaar 4 Reproduceert kennis Verwerft meer op theoretisch vlak en onafhankelijk zelf is in staat om ze de relevante kennis om oplossing te zowel het probleem te overwegen vanuit stellen als op te theoretisch lossen. gezichtspunt. Leert op basis van instructie, uitvoering en feedback van anderen en kan op basis darvan persoonlijke leerdoelen opstellen. Maakt een begin met het zelfstandig verwerven van kennis en kan de betekenis van deze kennis voor het beroepsmatig handelen vanuit eigen gezichtspunt onderbouwen. Is zelf in toenemende mate initiatiefnemer van het eigen leerpoces, door middel van eigen competentieontwikkeli ng. Figuur 2 vier niveaus van kennisontwikkeling en leervaardigheden Leert zelfstandig aan de hand van zelf geformuleerde doelen en weet daarbij kritisch gebruik te maken van diverse bronnen. Heeft aantoonbare kennis en inzicht van een vakgebied, waarbij wordt voortgebouwd op het niveau bereikt in het voortgezet onderwijs en dit wordt overtroffen. Functioneer doorgaans op het niveau waarop, met ondersteuning van gespecialiseerde handboeken, enige aspecten voorkomen waarvoor kennis van de laatste ontwikkelingen in het vakgebied vereist is. Bezit de leervaardigheden die noodzakelijk zijn om een vervolgstudie aan te gaan die een hoog niveau van autonomie veronderstelt. NQA Stenden Hogeschool: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Personeel & Arbeid 15/63

16 Overwegingen Op basis van het materiaal stelt het auditteam vast dat de eindkwalificaties van de opleiding aansluiten bij de Dublin descriptoren. De descriptoren communicatie, oordeelsvorming en leervaardigheden zijn duidelijk herkenbaar in de eindkwalificaties. De descriptoren kennis en inzicht en het toepassen daarvan worden als voorwaardelijk beschouwd en zijn niet expliciet genoemd. De redenering van de opleiding dat kennis en inzicht noodzakelijk zijn om de gedragscompetenties (oud) te demonstreren en de kerntaken (nieuw) uit te voeren, vindt het auditteam echter zeer begrijpelijk en verstandig. Conclusie Het auditteam beoordeelt het facet als goed op grond van bovenstaande bevindingen en overwegingen. Oriëntatie hbo bachelor (facet 1.3) De eindkwalificaties zijn mede ontleend aan de door (of in samenspraak met) het relevante beroepenveld opgestelde beroepsprofielen en/of beroepscompetenties. De eindkwalificaties weerspiegelen het niveau van beginnend beroepsbeoefenaar in een specifiek beroep of samenhangend spectrum van beroepen waarvoor een hbo-opleiding vereist of dienstig is. Bevindingen In het Course document voor de opleiding P&A heeft de opleiding haar visie op het beroep en de ontwikkelingen in werkveld verwoord. De visie sluit aan bij de ontwikkelingen die in Format P&A zijn geformuleerd en de opleiding heeft deze toegespitst op de eigen situatie en doelen. De opleiding signaleert dat afgestudeerden in een divers werkveld terecht komen: organisaties van minder dan tien werknemers tot multinationals, productiebedrijven en adviesbureaus, professionele en bureaucratische organisaties. Ook de functies waarvoor studenten worden opgeleid zijn gevarieerd. Afgestudeerden vinden werk als HR-adviesfuncties, operationele HR-functies, loopbaanadviseur, intercedent, junior organisatieadviseur of re-integratiecoach. Ook kunnen afgestudeerden rollen vervullen als personeelsconsulent, personeelsfunctionaris, personeelsadviseur of human resource manager. De opleiding kiest voor een generalistische benadering om studenten startbekwaam te maken voor de volle breedte van het werkveld. Specifiek voor Stenden Hogeschool is dat ze studenten wil opleiden die, in de context van het domein, ondernemende professionals zijn: ze genereren ideeën en kunnen collega s inspireren. Het auditteam is van mening dat zowel de oude taaksituaties en gedragscompetenties als de nieuwe kerntaken het niveau van een beginnend beroepsbeoefenaar op hbobachelorniveau weerspiegelen. Dit komt in de nieuwe kerntaken tot uitdrukking in woorden als verantwoordelijk zijn voor, initiëren, ontwikkelen, evalueren, adviseren van het management, managementrapportages opstellen en dergelijke. Door het gebruik van deze woorden zijn de kerntaken enerzijds in voldoende mate gericht op de beroepspraktijk en anderzijds indiceren ze in voldoende mate de zelfstandigheid en verantwoordelijkheid die bij een hbo-professional passen. 16/63 NQA Stenden Hogeschool: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Personeel & Arbeid

17 De oude en nieuwe landelijke kwalificaties, die de opleiding één op één heeft overgenomen, zijn met op landelijk niveau met werkveldvertegenwoordigers besproken. In de beide Formats is een overzicht opgenomen van de organisaties en de personen die bij dit proces zijn betrokken. Op regionaal niveau heeft de opleiding de kwalificaties, inclusief de Stenden-kwalificaties, voorgelegd aan de Raad van Advies, die met de kwalificaties heeft ingestemd. Dit blijkt uit vergaderverslagen en het is door het werkveld in het gesprek met het auditteam bevestigd. Overwegingen De opleiding heeft in haar beroepsvisie beschreven welke ontwikkelingen er in het werkveld plaatsvinden en welke eisen er in de toekomst aan functies en rollen voor P&A ers gesteld gaan worden. De eindkwalificaties en het profiel zijn in overleg met het werkveld tot stand gekomen. Conclusie Op basis van bovenstaande bevindingen en overwegingen beoordeelt het auditteam dit facet als goed. Samenvattend oordeel Doelstellingen opleiding Alle facetten zijn ten minste met een voldoende beoordeeld en daarmee is het onderwerp Doelstelling opleiding positief. 2.2 Programma Ten tijde van de visitatie werkt de opleiding met twee curricula. De cohorten die voor 2009 zijn gestart, werken met een oud curriculum, dat aansluit bij Format P&A 2004+; de cohorten vanaf 2009 werken met een nieuw curriculum, dat aansluit bij Format P&A Feitelijk betekent dit dat het auditteam een nieuw programma heeft gezien waarvan één jaar draait in de propedeuse van het studiejaar Van het overige deel van het curriculum heeft het auditteam alleen een blauwdruk gezien. De ontwikkeling van het tweede studiejaar was in volle gang in het voorjaar van De tweede-, derde- en vierdejaars studenten volgen het oude curriculum. Het oude curriculum wordt de komende drie jaar afgebouwd, gelijktijdig met de opbouw van het nieuwe. Het meest in het oog springende verschil tussen het oude en het nieuwe curriculum is het minder dominante gebruik van leerbedrijven in het eerste jaar gekoppeld aan meer variatie in werkvormen en het sterkere accent op het kennisaspect. Ook wordt een zwaarder accent gelegd op bedrijfskundige aspecten die horen bij het domein business administration. Waar het relevant is, zal in de tekst onderscheid gemaakt worden tussen het oude en het nieuwe curriculum. NQA Stenden Hogeschool: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Personeel & Arbeid 17/63

18 Eisen hbo (facet 2.1) Kennisontwikkeling door studenten vindt plaats via vakliteratuur, aan de beroepspraktijk ontleend studiemateriaal en via interactie met de beroepspraktijk en/of (toegepast) onderzoek. Het programma heeft aantoonbare verbanden met actuele ontwikkelingen in het vakgebied/de discipline. Het programma waarborgt de ontwikkeling van beroepsvaardigheden en heeft aantoonbare verbanden met de actuele beroepspraktijk. Bevindingen Het auditteam heeft inzage gehad in de verplichte literatuur van alle studiejaren. De literatuurlijst bevat de algemeen gangbare boeken voor een studie P&A op hbobachelorniveau. De relevante werkvelden komen in de verplichte literatuur aan bod. Er worden actuele werken voorgeschreven. In verschillende modulen wordt ook aanbevolen literatuur genoemd, maar studenten vertelden het auditteam dat die niet vaak geraadpleegd wordt. De verplichte literatuurlijst bevat één Engelstalig boek, dat een vertaling is van een Nederlands studieboek. Ook bevat de literatuurlijst vertalingen in het Nederlands van oorspronkelijk Engelstalige literatuur. Oorspronkelijk onvertaald werk van buitenlandse auteurs heeft het auditteam niet aangetroffen. De opleiding kiest voor een benadering waarin het gebruik van casuïstiek, opdrachten en projecten een belangrijke rol speelt; in het oude curriculum nog meer dan in het nieuwe. In het oude curriculum werken studenten vanaf het tweede kwartaal in leerbedrijven, waarin ze een afdeling personeelszaken van een organisatie zijn, die ieder kwartaal aan andere aspecten van het HR-vak werkt: Personeel & Organisatie, Loopbaan-Training en Assessment of Arbeidsmarkttoeleiding. Studenten leren in dit leerbedrijf bijvoorbeeld hoe ze moeten werken met langdurig werkloze jongeren en wat ze kunnen doen om hen op de arbeidsmarkt te krijgen. Deze opdracht is uitgevoerd in samenwerking met het CWI. Een ander voorbeeld is de moduul De Kootsj, waarin de studenten leren loopbaangesprekken te voeren met medewerkers van organisaties. Zij voeren uiteindelijk realistische coachingsgesprekken. De moduul is onderdeel van het derde jaar. In het nieuwe curriculum staan de leerbedrijven minder op de voorgrond, omdat een grotere variatie aan werkvormen wordt toegepast (zie facet 2.7). Maar ook in dit curriculum werken studenten met studiemateriaal dat een sterke band heeft met de beroepspraktijk. In de moduulboeken van het eerste jaar zijn diverse casussen en opdrachten opgenomen waarin de praktijk herkenbaar is. In het moduul Operationeel Management maken studenten een arbeidsmarktanalyse van de markt voor tijdelijk personeel voor drogisterijen en apotheken. In alle moduulboeken van het eerste jaar komen vergelijkbare opdrachten en projecten voor, al zijn deze soms fictiever van opzet. Door de opdrachten van het leerbedrijf, dat in de hogere jaren van het nieuwe curriculum ook een plaats krijgt, komen studenten voortdurend in contact met de beroepspraktijk. De studenten met wie het auditteam gesproken heeft, vinden het daarom niet erg dat langdurig contact met de praktijk in de vorm van een stage pas in het vierde jaar van het curriculum gepland is. De stage, nog gekoppeld aan de taaksituaties en competenties van het oude curriculum, heeft als hoofddoelstellingen dat studenten leren functioneren in organisaties in concrete werksituaties van het P&A-domein, het vakgebied beter leren 18/63 NQA Stenden Hogeschool: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Personeel & Arbeid

19 kennen en keuzes kunnen maken voor de latere loopbaan. Het heeft de voorkeur van de opleiding dat de afstudeeropdracht plaats vindt bij de stageorganisatie, maar verplicht is dat niet. In het gesprek met het auditteam vertellen studenten dat ze ook door de soort opdrachten het gevoel hebben met een praktijkgerichte opleiding bezig te zijn. De docenten noemen als actuele, relevante ontwikkelingen in het werkveld die een plaats hebben in het curriculum: crisismanagement, reorganisatie, kritisch HRD, ethische vraagstukken, loopbaanontwikkeling, e-hrm en de toename van het aantal zelfstandigen zonder personeel. Het auditteam ziet een aantal van deze ontwikkelingen inderdaad terug in het curriculum, maar nog niet alle. Zo komt kritisch HRD aan de orde in het onderdeel Strategisch HRD. Studenten vinden dat er in het opleidingsprogramma voldoende aandacht is voor actuele ontwikkelingen uit de beroepspraktijk. Een andere ontwikkeling die in het curriculum aandacht krijgt, is het toenemende belang van internationalisering. De opleiding ontwikkelt een Engelstalig moduul Strategic HRM waarin het nemen van HRD-beslissingen in een internationale context centraal staat. Ten slotte ontwikkelt de opleiding een minor Beheer waarin advisering over internationaal HRM, diversiteit, e-hrm en arbeidsrelaties een plaats moeten krijgen. In het tweede jaar van de opleiding krijgen studenten een training interculturele vaardigheden, waarin het werken met mensen van verschillende culturele achtergronden centraal staat. Internationalisering krijgt ook aandacht doordat studenten gebruik kunnen maken van uitwisselingsprogramma s en de Grand Tour. De deelname van P&A-studenten aan deze uitwisseling moet nog groeien. Met name in het oude curriculum is duidelijk dat studenten beroepsvaardigheden trainen aan de hand van de opdrachten die ze in de leerbedrijven moeten uitvoeren. Enkele voorbeelden daarvan zijn: - Het voeren van kennismakingsgesprekken in de eerstejaars opdracht Marie zoekt een baan; - Het opzetten en uitvoeren van accountmanagement in de tweedejaars opdracht Het nieuwe filiaal; - Het begeleiden van ontslagverwerking in de derdejaars opdracht Maatwerk in dienstverlening. Ook in het nieuwe curriculum worden beroepsvaardigheden getraind in bijvoorbeeld de bouwsteen communicatie in de moduul Organisatie en Communicatie van het eerste jaar. Vaardigheden die daarin aan de orde komen zijn onder andere mondelinge en schriftelijk communiceren (in het Nederlands en het Engels), een communicatieplan maken, en een adviesgesprek voeren. In het oude curriculum (jaar 1 en 2) leren studenten onderzoeksvaardigheden aan de hand van cursussen statistiek (normaalverdeling, steekproef, kansverdeling, correlatie en regressie, variantie, factoranalyse, itemanalyse, spss) en methodiek (soorten onderzoek, instrumenten, validiteit en betrouwbaarheid, rapportage). In het nieuwe curriculum is onderzoek onderdeel van de modulen. In het eerste jaar leren studenten ondermeer de fasering van onderzoek, informatie verzamelen, probleemstelling formuleren, onderzoekstechnieken. In het tweede jaar staan onder andere het opstellen van een theoretisch kader, het verzamelen en analyseren van data, en het rapporteren op het programma. Bij bedrijfsopdrachten in het derde jaar verwachten opdrachtgevers dat NQA Stenden Hogeschool: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Personeel & Arbeid 19/63

20 studenten onderzoek uitvoeren en wordt het geleerde in de beroepspraktijk toegepast, evenals in het afstudeerproject. De opleiding werkt nauw samen met het in januari 2010 gestarte Kenniscentrum Sociale Innovatie (KSI). Het KSI richt zich op innovatie in het MKB. De programmamanager van het KSI heeft in een gesprek met het auditteam verteld dat het doel is dat studenten meer realistische opdrachten kunnen uitvoeren in de lagere jaren van de opleiding. Als voorbeeld wordt de Slimmer Werk Week genoemd, waarbij 300 medewerkers van diverse organisaties voor één dag gematcht moeten worden met een ander bedrijf. In het nationale studenttevredenheidsonderzoek 2009 worden de beroepsgerichtheid en de aansluiting bij actuele ontwikkelingen beoordeeld met respectievelijk een 4.2 en een 4.0 op een vijfpuntsschaal. Overwegingen De documentatie die de opleiding heeft verstrekt en de gesprekken met de diverse geledingen maken duidelijk dat de opleiding gericht is op de beroepspraktijk en studenten met die praktijk in aanraking brengt. De studenten in de leerbedrijven komen geregeld in contact met de beroepspraktijk, dat blijft in het nieuwe curriculum ook zo. In het programma zijn onderdelen opgenomen die de onderzoeksvaardigheden van studenten ontwikkelen en hen in staat stellen een onderzoeksopdracht uit te voeren. Het programma biedt studenten mogelijkheden om ervaring in het buitenland op te doen, maar slechts weinig studenten maken van die mogelijkheid gebruik. Wel volgen studenten een training interculturele vaardigheden en Engels. Met Engelstalige vakliteratuur worden studenten echter nauwelijks in aanraking gebracht. Het auditteam vindt dit geen al te essentiële omissie aangezien het curriculum aansluit op de eisen die aan een hbo-opleiding gesteld mogen worden. Conclusie Het auditteam beoordeelt het facet op grond van bovenstaande bevindingen en overwegingen als goed. Relatie doelstellingen en inhoud programma (facet 2.2) Het programma is een adequate concretisering van de eindkwalificaties, qua niveau, oriëntatie en domeinspecifieke eisen. De eindkwalificaties van de doelstellingen zijn adequaat vertaald in leerdoelen van (onderdelen van) het programma. De inhoud van het programma biedt studenten de mogelijkheden om de geformuleerde eindkwalificaties te bereiken. Bevindingen In de inleiding op dit onderwerp is uiteengezet dat de opleiding haar curriculum vernieuwt. Een externe aanleiding daarvoor is het nieuwe beroepsprofiel, beschreven in Format P&A 2008+, waarin de taaksituaties en gedragscompetenties uit het vorige format zijn vervangen door globalere kerntaken. Deze kerntaken bieden opleidingen ook meer vrijheid in het kiezen van een onderwijsconcept. Tevens eist de keuze om de 20/63 NQA Stenden Hogeschool: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Personeel & Arbeid

21 opleiding in het domein business administration te plaatsen aanpassing van de inhoud van het curriculum met bedrijfskundige vakken. Daarnaast zijn er ook enkele wijzigingen in het hogeschoolbeleid, die aanleiding zijn geweest het curriculum te herzien. De hogeschool kiest voor een blended learning concept, waardoor het accent op leerbedrijven wordt verschoven naar en aangevuld met andere werkvormen (zie verder facet 2.7). Bovendien wordt het nieuwe curriculum opgebouwd uit zogenoemde bouwstenen. Sommige bouwstenen worden zodanig ingericht, dat ze geschikt zijn voor meerdere opleidingen. Dit geldt bijvoorbeeld voor onderwerpen als marketing, financiering en bedrijfsadministratie. Andere bouwstenen zijn opleidingsspecifiek, zoals loopbaanbegeleiding, arbeidsmarkt en human resource management. Beide curricula bestaan uit vier studiejaren verdeeld in kwartalen. In het oude curriculum staan de leerbedrijven centraal waarin studenten ieder kwartaal werken in één van de drie divisies: arbeidsmarkttoeleiding (AT), personeel en organisatie (P&O) of loopbaantraining en assessment (LTA). Aan de resultaten die in de leerbedrijven worden behaald, worden 12 studiepunten toegekend. Per kwartaal worden ook 3 studiepunten behaald met zelfmanagement (aandacht voor de persoonlijke ontwikkeling) en ondersteunende vaardigheden zoals communicatie, gespreksvaardigheden, coaching, teambuilding. Het nieuwe curriculum is opgebouwd uit bouwstenen rond één thema per kwartaal samengebracht in een moduul. Een moduul heeft een omvang van 15 studiepunten. De inhoud van het eerste jaar is minder specifiek gericht op het domein P&A dan die van het oude curriculum vanwege de aanvulling vanuit business administration. Maar de thema s Management van Informatie, Operationeel Management en Organisatie en Communicatie bevatten ook bouwstenen die typisch P&A zijn. Het auditteam heeft het volledige studiemateriaal van het eerste jaar ingezien, evenals de ontwerpen voor die van het eerste semester van het tweede jaar. In beide curricula is het vierde jaar bestemd voor stage en afstuderen in de beroepspraktijk. Deze fase biedt studenten gelegenheid om het geleerde toe te passen in de beroepspraktijk. Het auditteam concludeert op basis van de documentatie en de gesprekken met studenten, docenten en management dat de inhoud van beide curricula studenten de mogelijkheid biedt om de eindkwalificaties (zowel die van 2004 als die van 2008) te behalen, omdat aan studenten zowel theorie als praktijk wordt aangeboden. Het Onderwijsplan P&A (2003, aangepast in 2009) geeft een overzicht van de opdrachten die studenten in de leerbedrijven dienen uit te voeren. Uit het overzicht blijkt dat de werkgebieden van P&A in voldoende mate aan bod komen. Het Onderwijsplan bevat echter geen overzicht waarin zichtbaar wordt in welke onderdelen de studenten werken aan en getoetst worden op bepaalde taaksituaties en gedragscompetenties. Het auditteam kan daarom niet vaststellen dat dit curriculum alle taaksituaties en competenties afdekt. In het Course document (2009) voor het nieuwe curriculum is een overzicht (bijlage 1 van het document) opgenomen waarin de relatie tussen de leerdoelen van de bouwstenen, de kerntaken en de Dublin descriptoren wordt weergegeven. Het overzicht omvat het gehele curriculum. In het overzicht ontbreekt kerntaak 1. Volgens de docenten is kerntaak 1 zo breed dat die in feite overal voorkomt en in de andere kerntaken wordt NQA Stenden Hogeschool: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Personeel & Arbeid 21/63

22 gespecificeerd. Het auditteam vindt dit een acceptabele verklaring. Het overzicht maakt inzichtelijk dat het nieuwe curriculum dekkend is voor alle kerntaken die in het landelijke profiel zijn geformuleerd en voor de twee competenties waarmee Stenden Hogeschool zich wil profileren. In de studiehandleidingen of moduulboeken van zowel het oude als het nieuwe curriculum worden de leerdoelen per studieonderdeel of bouwsteen vermeld. Ook wordt per bouwsteen vermeld aan welke kerntaken de leerdoelen bijdragen. In het oude curriculum is dit minder inzichtelijk. Overwegingen In de documentatie voor het nieuwe curriculum wordt de relatie tussen de kerntaken en de inhoud en leerdoelen van het curriculum toegankelijk beschreven. Hoewel het nieuwe curriculum nog niet volledig uitgewerkt is, blijkt uit de documenten dat de geplande modulen de studenten in staat stellen de eindkwalificaties te realiseren. Van het oude curriculum kan het auditteam niet met zekerheid vaststellen dat de inhoud en leerdoelen van de leerbedrijven en ondersteunende onderdelen de taaksituaties en gedragscompetenties volledig afdekken. Ook het oude programma bevat voldoende componenten waarmee studenten in de gelegenheid zijn de eindkwalificaties te realiseren. Conclusie Het auditteam beoordeelt het facet, mede gelet op de kritische kanttekeningen betreffende het oude curriculum, als voldoende. Samenhang in opleidingsprogramma (facet 2.3) Studenten volgen een inhoudelijk samenhangend opleidingsprogramma. Bevindingen De basis voor de samenhang in het programma is dat de leerdoelen van alle onderdelen van het programma afgeleid zijn van de kerntaken (nieuwe curriculum) of van de taaksituaties en gedragscompetenties (oude curriculum). In het nieuwe curriculum is dat beter verantwoord dan in het oude (zie facet 2.2). Per onderwijsperiode (een kwartaal) is er samenhang tussen de aangeboden programmaonderdelen. De leerbedrijven in het oude curriculum vormen divisies met een centrale taak: arbeidsmarkttoeleiding, personeel & organisatie of loopbaan-training & assessment. Studenten wisselen per kwartaal van leerbedrijf. Het onderwijs is gekoppeld aan de divisie van het leerbedrijf. Als studenten werken in het leerbedrijf arbeidsmarkttoeleiding volgen ze onderwijs dat de opdrachten ondersteunt: leren coachen, begeleiden, arbeidsmarktkennis en dergelijke. In het nieuwe curriculum zijn per kwartaal/moduul algemene of HR-specifieke thema s benoemd, waarvoor theorie en opdrachten worden aangeboden. Het eerstejaars moduul Managen van informatie bestaat uit zes bouwstenen die alle met informatie verzamelen en verwerken te maken hebben. Een korte toelichting staat in figuur 3. 22/63 NQA Stenden Hogeschool: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Personeel & Arbeid

23 bouwsteen HRM 1 bedrijfsadministratie financiën schriftelijke communicatie 1 onderzoek 1 SLB 2 informatie informatie verzamelen over een organisatie en de arbeidsmarkt. verzamelen en ordenen van financiële gegevens verwerven en bepalen van de financiële middelen verwerken, beoordelen en redigeren van schriftelijke informatie fasering van onderzoek met accent op literatuuronderzoek informatie verzamelen om eigen competentieontwikkeling aan te tonen Figuur 3 bouwstenen van Managen van informatie In beide curricula bestaat een krachtige verbinding tussen theorie en praktijk. Hoewel de leerbedrijven in het nieuwe curriculum een minder prominente rol spelen, vormen de opdrachten die studenten er uitvoeren telkens voor een praktijkgerichte invulling van de theorie. Tijdens de stageperiode in het vierde jaar, worden minimaal twee terugkomdagen georganiseerd. Door middel van intervisie wisselen studenten ervaringen uit en wordt zo nodig teruggekoppeld naar de programmaonderdelen van de voorgaande jaren. Door het programmaonderdeel Zelfmanagement in het oude curriculum en studieloopbaanbegeleiding (SLB)in het nieuwe wordt de student gestimuleerd en gestuurd om zijn eigen ontwikkeling in beeld te brengen en te verantwoorden in zijn portfolio. Studenten hebben het auditteam bevestigd dat dit inderdaad gebeurt op de beschreven manier. Aan Zelfmanagement en SLB zijn beoordelingen en studiepunten gekoppeld. Daarmee wordt bevorderd dat studenten hun ontwikkeling tot beroepsbeoefenaar volgen en dat docenten die begeleiden en beoordelen. De curriculumcommissie van de opleiding, bestaande uit de divisieleiders (leerbedrijven), de Dean en een onderwijskundige, bewaakt de samenhang in de beide curricula. De commissie beoordeelt de curriculumstructuur die in het Course document beschreven is en bewaakt dat alle bouwstenen aan deze structuur voldoen. Daartoe beoordeelt de commissie alle opdrachten die docenten in het kader van de bouwstenen ontwerpen. In enkele evaluaties geven studenten aan dat ze tevreden zijn over de samenhang in het curriculum: in het landelijk studenttevredenheidsonderzoek waarderen P&A-studenten van Stenden dit item met een 3.9 op een vijfpuntsschaal. Uit enkele moduulevaluaties van het nieuwe eerste jaar blijkt dat studenten verbeteringen mogelijk achten in de samenhang tussen de bouwstenen van dat moduul. De opleiding pakt deze kritiek serieus op en werkt aan verbetering. Overwegingen De opleiding heeft een samenhangend programma ontworpen. Waar de samenhang in het oude curriculum vooral tot stand komt door de leerbedrijven, wordt die in het nieuwe curriculum bevorderd door de thema s van de modulen. Door Zelfmanagement of SLB wordt bewaakt dat studenten hun longitudinale ontwikkeling in beeld brengen in een portfolio. De curriculumcommissie bewaakt de samenhang in het curriculum en de onderdelen daarvan. NQA Stenden Hogeschool: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Personeel & Arbeid 23/63

24 Conclusie Het panel beoordeelt het facet op grond van bovenstaande bevindingen en overwegingen als goed. Studielast (facet 2.4) Het programma is studeerbaar doordat factoren, die betrekking hebben op dat programma en die de studievoortgang belemmeren zoveel mogelijk worden weggenomen. Bevindingen Op verzoek van het auditteam heeft de opleiding een overzicht verstrekt van het aantal contacturen per studiejaar per kwartaal. Eerstejaars studenten hebben volgens de lesroosters wekelijks ongeveer 12 geroosterde klokuren. Tweedejaars studenten hebben gemiddeld 10 klokuren geroosterde contacttijd en voor derdejaars studenten wordt wekelijks 9 uur geroosterd. Daarnaast werken studenten zelfstandig in de leerbedrijven, waarbij ook begeleiding wordt gegeven, maar deze is niet geroosterd. Studenten in het verkorte traject (zie ook facet 2.5) hebben uitsluitend op maandag 6,5 uur contacttijd. In het gesprek met het auditteam hebben de studenten aangegeven, dat ze naast de contacttijd nog 15 tot 20 uur zelfstandig werken. Het aantal uren wisselt per periode en binnen periodes hangt het samen met de aard en moeilijkheidsgraad van de opdrachten. De totale studielast ligt tussen de 25 en 30 klokuren per week. Dat betekent dat de genormeerde studielast van 40 klokuren per week niet wordt gehaald. Bij het ontwerpen en de invoering van het nieuwe curriculum is rekening gehouden met de door studenten ervaren studielast. Zo is het propedeusecurriculum verzwaard door te sturen op meerdere leerdoelen in kleinere eenheden en meer variatie in werkvormen en toetsing. Studenten zijn tevreden over de kleine kwaliteit. De roosters zijn tijdig beschikbaar en zijn over het algemeen zo ingedeeld dat contacturen en zelfstudie goed te combineren zijn. Tentamens en opdrachten zijn snel (meestal binnen een week) beoordeeld. Herkansingen zijn tijdig en goed gepland. Via Bello (de digitale leeromgeving van Stenden Hogeschool, zie facet 4.2) is onderwijsinformatie tijdig en volledig beschikbaar. In de onderwijs- en examenregeling is het studieadvies van de opleiding beschreven. Het studieadvies bevordert de oriëntatie en selectie van studenten, omdat ze aan het einde van het eerste jaar aan een norm moeten voldoen. Aan het einde van het eerste jaar van inschrijving moet een student minimaal 40 studiepunten hebben behaald, waaronder 3 studiepunten voor studieloopbaanbegeleiding. Aan het einde van het tweede jaar van inschrijving moet de student alle 60 studiepunten van de propedeuse hebben behaald om een negatief bindend studieadvies te voorkomen. Er wordt rekening gehouden met bijzondere omstandigheden. Om toegelaten te worden tot de differentiatie (oude curriculum) moet een student minimaal het tweedejaars onderdeel in dezelfde divisie/leerbedrijf en het onderdeel zelfmanagement hebben behaald. De toelatingseisen voor minoren verschillen en worden in de handleiding van de minor beschreven. De toelatingseisen voor de stage zijn: behaald hebben van zelfmanagement 2 e en 3 e jaar, behaald hebben van alle onderdelen van het 2 e jaar, hebben behaald van de differentiatie in het 3 e jaar. Het auditteam is positief over dergelijke voorwaarden, omdat daarmee een minimaal niveau 24/63 NQA Stenden Hogeschool: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Personeel & Arbeid