INSTITUUT VOOR DEELTIJD HTO

Transcriptie

1 INSTITUUT VOOR DEELTIJD HTO Hogeschool van Amsterdam BLOKHANDLEIDING I-8/H-10 OPLEIDING ELEKTROTECHNIEK en HOGERE INFORMATICA Project: Ondernemingsplan Visual Mouse Opgesteld door: Angel Catena, Barend Bokhorst, Theo Broeke Datum: augustus 2002 Status: Definitief Versie: 1.2

2 Wijzigingen t.o.v. vorige versies van de blokhandleiding Versie 1.0 Geheel nieuwe uitgave voor studiejaar Versie 1.1 Omzetting in huisstijl; geen inhoudelijke wijzigingen Versie 1.2 Editorial: toevoeging nieuwe code H-10 aan oude code I-8 Blok I-8/H-10 Ondernemingsplan Visual Mouse pag. 2 van 14

3 Inhoudsopgave 1 INLEIDING 4 2 HET PROJECT CONTEXT PRODUCT OPDRACHT OPDRACHTSPECIFICATIES CONCEPTEN IN HET PROJECT 6 3 DE ORGANISATIE ONDERSTEUNENDE WORKSHOPS (THEORIEVAKKEN) LITERATUUR VOOR THEORIEMODULEN (WORKSHOPS) PROJECTPLANNING ONDERNEMINGSPLAN INGENIEURSBUREAU VISUAL MOUSE (UITWERKING VAN HET PROGRAMMA) TOTAALOVERZICHT PROJECTPLANNING DETAILUITWERKING 9 4 LEERDOELEN, TOETSEN EN BEOORDELING 12 5 LITERATUUR EN HANDLEIDINGEN VERPLICHTE LITERATUUR AANBEVOLEN LITERATUUR 13 Blok I-8/H-10 Ondernemingsplan Visual Mouse pag. 3 van 14

4 1 Inleiding Dit project gaat over het bedrijf Visual Mouse. Het Ingenieursbureau Visual Mouse is een nog niet bestaand ingenieursbureau. De oprichter van deze nog op te richten onderneming denkt een gat in de bestaande computermuis markt gevonden te hebben. Dit project gaat over de haalbaarheidskans van het op de markt zetten van het Ingenieursbureau Visual Mouse. Uit het resultaat van het ondernemingsplan (businessplan) moet duidelijk worden in hoeverre het gat in de computermuis markt mogelijkheden biedt voor een gezonde financiële toekomst. Het doel van het uitwerken van deze bedrijfskundige case is de verschillende onderdelen van de bedrijfsorganisatie op het vlak van het realiseren van een eigen onderneming te integreren. Het gaat hierbij om: organisatie en management, marktanalyse, marketing, mogelijkheden van e-commerce en internet technologie, ondernemingsvormen en benodigde vermogen (financiering van de investeringen). Dat alles uiteraard voorzien van gezonde, gedurfde ondernemingsgeest. Sedert het laatste decennium worden zowel commerciële als particuliere investeerders door nieuwe en bestaande ondernemers overspoeld met vragen naar durfkapitaal. Investeren in starters levert bovendien fiscaal veel op. Kansrijke investeringen met in korte tijd zeer hoog te behalen rendementen worden voorspeld. De door de investeerder mogelijk te lopen risico s worden niet of slechts terzijde verteld. Het recente drama van World-on-Line bewijst dat risico s wel degelijk bestaan. De Nederlandse afzetmarkt wordt overspoeld met nieuwe produkten en diensten. Leveranciers van produkten vechten om een plaats binnen de bestaande schapruimte in winkels, hetzij om opgenomen te worden in het assortiment van een of meerdere distributeurs of als toeleverancier van halffabrikaten (co-makership, co-designer) leveringen te kunnen verzorgen aan producenten van eindprodukten. Voor leveranciers van diensten is de Nederlandse afzetmarkt niet anders als hierboven genoemd. Het daadwerkelijk realiseren van de in de wervelende prospectus beloofde diensten is vooral de laatste jaren vanwege de overspannen arbeidsmarkt complexer. Dienstverlening is immers veelal arbeidsintensief. Het is belangrijk middels dit project Ondernemingsplan Visual Mouse kennis te nemen van een in een bedrijf gebruikelijke organisatie en management afwegingen en zelfstandig bedrijfseconomische keuzen te maken. Om dit te verkrijgen is inzicht nodig in de samenhang tussen maatschappij, organisatie, markt en techniek In deze case ben jij, student E of HI, de ondernemer van het ingenieursbedrijf Visual Mouse. In de voorafgaande projecten zijn een aantal facetten van de electrotechniek (electronica) en/of informatica belicht. Gezien de keuze voor deze opleiding is te verwachten dat jouw toekomstige werkzaamheden zich verder ontwikkelen in een omgeving waarin electrotechniek, electronica en informatica een belangrijke plaats innemen. Om succesvol in deze high tech wereld te kunnen blijven, is alleen technische kennis vaak onvoldoende. De wijze manier waarop jij je technische kennis in een organisatie (onderneming) weet in te zetten, vaak in samenwerking met anderen (netwerkorganisaties), draagt in belangrijke mate bij tot dit succes. Blok I-8/H-10 Ondernemingsplan Visual Mouse pag. 4 van 14

5 2 Het project 2.1 Context De laatste jaren is beeldschermwerk van karakter veranderd. Niet alleen is het intensiever geworden, ook neemt de hoeveelheid beweging die iemand op zijn werkplek heeft steeds verder af. Direct gevolg hiervan is dat de kans op klachten toeneemt. Vooral RSI klachten (Repetitive Strain Injuries) komen steeds meer voor. RSI is een verzamelnaam voor klachten en aandoeningen aan nek, schouders en armen/polsen ten gevolge van het uitvoeren van steeds dezelfde bewegingen. In de literatuur wordt het ontstaan van RSI gekoppeld aan het dagelijks gedurende lange tijd achter elkaar uitvoeren van dezelfde of soortgelijke bewegingen, zoals bijvoorbeeld bij lopende bandwerk voorkomt. Er is dan sprake van repeterende bewegingen. Bij beelschermwerkers beweegt er echter niet zo veel. Veeleer is er sprake van een combinatie van repeterende bewegingen (van de vingers) en het ontbreken van beweging (steeds dezelfde statische houding in de nek- en schouderregio). Op grond hiervan zijn er twee mogelijke risicofactoren voor RSI-klachten aan te wijzen: 1. nek en schouders: bewegingsarmoede, te weinig doorbreking, te weinig rustmomenten 2. vingers: te veel bewegen Een van de oorzaken van de RSI-klachten is de muis. Werken met de muis wordt door veel beeldschermwerkers als erg belastend gezien. De klachten zijn veelal een combinatie van: plaats van de muis op het bureau (vrij ver naar voren of naar rechts) het steeds optillen van de arm tussen toetsenbord en muis het aanspannen van de hele arm tijdens het muizen, vooral als de muis te gevoelig is ingesteld achterover trekken van de hand/pols tijdens het muizen de kwaliteit van de muis waardoor de hele arm wordt aangespannen (haperingen bij vervuiling) extra belasting van de rechter arm tijdens specifieke werkzaamheden waarbij het numerieke gedeelte veel wordt gebruikt en veel wordt gemuisd de keuze van de software; sommige software vraagt veel muizen, andere software maakt ook functie-toets-gebruik mogelijk. Uit deze opsomming mag blijken dat allerlei ergonomische muizen niet zo veel zin hebben. De anatomische vorm van sommige muizen heeft een beperkt voordeel voor het bedieningsgemak. Wel vinden sommige gebruikers dit soort muizen plezieriger. De anatomische muizen zijn alleen voor rechtshandigen leverbaar. Linkshandigen gebruiken de standaard muis, waarbij de knoppen andersom ingesteld worden door de software aan te passen. Muisgevoeligheid is een belangrijke factor in het bedieningsgemak, de bedieningssnelheid en de kans op gezondheidsklachten. Een goede instelling blijkt moeilijk te vinden. Als de muis te langzaam is ingesteld dan zijn meerdere bewegingen nodig om de cursor volledig over het scherm van links naar rechts te bewegen. Staat daarentegen de muis te gevoelig ingesteld dan veroorzaakt een kleine beging van de muis een grote beweging van de cursor. Uiteraard zijn er nog veel meer opmerkingen, zowel positief als negatief, te maken over de muis en het hiermee werken. In de afgelopen jaren zijn hierover diverse publikaties verschenen. De Europese Gemeenschap (E.G.) heeft voor het werken met beeldschermen een Europese richtlijn opgesteld. Deze geldt in alle lidstaten van de E.G. In Nederland is deze richtlijn opgenomen in de Arbowet. Deze richtlijn is verkrijgbaar bij het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, Postbus 90801, 2509 LV Den Haag. 2.2 Product Zoals reeds hierboven genoemd is de laatste jaren een sterke stijging te constateren van klachten en aan de armen en polsen, waarvan de muis de oorzaak is. Twee studenten, een student hogere informatica en een student electrotechniek (electronica) denken voor bovengenoemd probleem de oplossing te hebben gevonden. Blok I-8/H-10 Ondernemingsplan Visual Mouse pag. 5 van 14

6 Momenteel wordt de pointer op het scherm verplaatst door pijl toetsen of door de muis. Met de visual mouse wordt de pointer op het beeldscherm wordt door te kijken geactiveerd. De pointer volgt dan het focuspunt van de oogpupillen van de gebruiker op het scherm. De besturing van de pointer bestaat uit een software- en hardware gedeelte. Het hardwaredeel is een bril die in staat is het focuspunt van de pupillen op het beeldscherm te bepalen. Het softwaredeel bestaat uit een eenvoudige aanpassing aan het besturingsssyteem. Deze software wordt op CD-ROM geleverd en is door de gebruiker gemakkelijk zelf te installeren. Het produkt visual mouse is uniek op de markt. Naast het verminderen van vinger- en polsklachten neemt de snelheid (output) aanzienlijk toe. De twee studenten, die eigenaar van dit concept zijn, willen hun produkt wereldwijd vermarkten. Insteek is om in Nederland te starten. Op het produkt is octrooi aangevraagd. 2.3 Opdracht Jij bent een van de brains achter dit concept. Je bent ervan overtuigd dat met dit concept veel geld te verdienen is. Je wilt het produkt via je eigen nog op te richten Ingenieursbureau Visual Mouse gaan verkopen. Om je produkt te kunnen verkopen heb je allereerst een goed businessplan nodig. Vervolgens moet je een of meerdere investeerders zoeken (overtuigen). Als dat allemaal lukt kun je met de realisatie van je Ingenieursbureau Visual Mouse starten. Als eerste dient een goed bereikbare modern ingerichte kantoorruimte gevonden te worden. Daarnaast heb je communicatiemiddelen, transportmiddelen en medewerkers nodig. Verder moet je o.a. beslissen op welke wijze en door wie de produkten geproduceerd en gedistribueerd worden. Het allerbelangrijkste zijn uiteraard je klanten: de leveranciers (distributeurs, producenten) van pc s en kopers (consumenten en organisaties). Het op te leveren produkt is het ondernemingsplan voor het op te richten Ingenieursbureau Visual Mouse. 2.4 Opdrachtspecificaties Het ondernemingsplan moet tenminste de volgende onderdelen bevatten: Doel van de onderneming Eisen waaraan de onderneming moet voldoen om doel te bereiken Onderzoek hoe onderneming aan eisen kan voldoen Bedrijfstakanalyse Marktfactoren Concurrentie analyse Marketingplan (prospectus, advertentie campagne ed) E-commerce (B2B, B2C) Ondernemingsvorm Investeringsplan Personeelsplan inclusief wervingscampagne Openingsbalans, exploitatie begroting en liquiditeitsprognose 1 e, 2 e en 3 e jaar 2.5 Concepten in het project 1. Doelstellingen van een organisatie (missie, visie, strategie) 2. Besluitvormingsprocessen 3. Organisatiestructurering 4. Organisatie modellen 5. Bedrijfscultuur 6. Arbeidsmotivatie 7. Human Resource Management en Planning 8. Onderhandelen 9. Klantmanagement 10. Marketing / Ondernemingsstrategie (DESTEP) Blok I-8/H-10 Ondernemingsplan Visual Mouse pag. 6 van 14

7 11. Produktbeleid, ontwikkeling nieuwe produkten 12. Marketing communicatie 13. Prijsbeleid, prijsbepaling 14. Distributiebeleid 15. Kostprijsberekening 16. Leasen versus kopen 17. Planrealisatie (uitwerking idee naar definitief plan) 18. Investeringsvraagstukken 19. Vermogensbehoeften 20. Ondernemingsvormen 21. Exploitatiebegroting, liquiditeitsprognose Blok I-8/H-10 Ondernemingsplan Visual Mouse pag. 7 van 14

8 3 De organisatie 3.1 Ondersteunende workshops (theorievakken) Gedurende de eerste 6 weken van dit blok, krijg je deze theorievakken 2 avonden per week in de vorm van hoor- en/of instructiecolleges (workshops). Tijdens deze avonden worden de volgende workshops gegeven Bedrijfskunde, Management en Organisatie (BMO) Marketing (MAR) Bedrijfseconomie (BDE) Doel van de 3 theorievakken BMO, MAR en BDE is het aanbrengen van de noodzakelijke basiskennis. Begrippen uit de theorie vind je terug in dit project. Maar in het project moeten jullie er anders mee werken. Centraal staan het vermogen tot analyseren en ordenen van kennis en de toepassing ervan in een beroepsprobleem. Voor de ondersteunende vakken MAR en BDE zijn elk maximaal 6 blokken beschikbaar. Elk blok heeft een lesduur van maximaal 80 minuten. Op een avond worden de vakken MAR-1 en BDE-1 gecombineerd. Voor het ondersteunende vak BMO-1 zijn eveneens 6 blokken beschikbaar. De duur hiervan is maximaal 120 minuten. Dit blok wordt op een avond gegeven, er is dan eveneens mogelijkheid voor consult en advies. Daarnaast is er een derde avond. Deze avond kan gebruikt worden voor werken aan het project. Tevens is er een mogelijkheid voor consult en advies (op aanvraag). 3.2 Literatuur voor theoriemodulen (workshops) Workshop BMO-4: 1. Management en Organisatie, Stenfert Kroese ISBN Het Ondernemingsplan; ISBN Gedrag in organisaties: auteur Robbins, ISBN Handleiding INK model: positiebepaling en verbeteren publieke sector; Instituut Nederlandse Kwaliteit, inkw@worldonline.nl 5. Management van mensen; ISBN Workshop MAR-2 1. Kernstof A; auteurs Tak, Boekema, Boom, van Bueren, Heuvel en Schaap, ISBN Het Ondernemingsplan; ISBN Workshop BDE-2 1. Basisboek Bedrijfseconomie; theorie ISBN , opgaven ISBN , uitwerkingen ISBN Het Ondernemingsplan; ISBN Projectplanning ondernemingsplan ingenieursbureau Visual Mouse (uitwerking van het programma) Totaaloverzicht projectplanning We gaan er voor de globale planning van het blok van uit dat we de eerste 6 weken van het blok I-8 per week 3 avonden hebben waarvan 1 avond 3 uur (180 minuten) en 1 avond 2 uur (120 minuten) voor de ondersteunende vakken (workshops). Daarnaast is er dan op de 2 e avond (60 inuten) ruimte voor het project. De derde avond staat volledig ter beschikking van het project. Tijdens deze avond kan ook gebruik worden gemaakt van de projectbegeleider voor instructie, overleg en coaching. In plaats van een derde avond kan hiervoor ook een zaterdagmorgen worden gebruikt. Daarnaast kan jouw projectgroep naar wens nog enkele keren bijeenkomen op de andere avonden en Blok I-8/H-10 Ondernemingsplan Visual Mouse pag. 8 van 14

9 als het nodig is een keer op een zaterdag. Verder is een intensief contact mogelijk via telefonische spreekuren, fax of via . De planning voor dit project ziet er als volgt uit: week proj. avond 1 proj. avond 2 proj.avond 3 1 WS Startinstructie, WS MAR-1 A/C WS BMO-1 WS BDE-1 2 WS BMO-2 WS MAR-2 A/C A/C WS BDE-2 3 WS BMO-3 WS MAR-3 A/C A/C WS BDE-3 4 WS BMO-4 WS MAR-4 U/C U/C WS BDE-4 5 WS BMO-5 WS MAR-5 U/C U/C WS BDE-5 6 WS BMO-6 WS MAR ER, Proverslag ToVo ToVo 10 T-E T-E T-E Detailuitwerking Hieronder vind je per week aangegeven wat de opdracht is, welke activiteiten daarbij horen en tot welk produkt dit moet leiden. De ondersteunende onderwijsactiviteiten (instructiecolleges, workshops, gastcolleges e.d.) zijn daar ook opgenomen. Voorafgaand aan de start van het programma moet je de projecthandleiding inclusief deze uitwerking hebben doorgenomen en de casus en de verplichte literatuur hebben aangeschaft. De genoemde boeken kun je onder ander kopen bij Scheltema in de winkel van de Leeuwenburg. Week 1 1. Startbijeenkomst (WS-start) projectgroepen met projectbegeleider(s).toelichting op de handleiding en het programma en het project Ondernemingsplan Ingenieursbedrijf Visual Mouse. Indeling projectgroepen. 2. Theorieworkshop BMO-1: Doelstellingen van een organisatie (missie, visie, strategie) 1. Theorieworkshop MAR-1: Begrip Marketing concept(wat is marketing), Marketing planning en strategie, bedrijfstakanalyse, marktfactoren 2. Workshop BDE-1: Kostprijsberekening 3. Investeringsvraagstukken, vermogensbehoefte, vermogensmarkt 1. Projectconsult en advies. Week 2 1. Theorieworkshop BMO-2: Organisatiestructurering,Ontwerpen van een organisatie structuur 2. Consultatie en analyse (A/C): Identificatie van het probleem 1. Theorieworkshop MAR-2: Marktsegmentatie, keuze van doelgroepen, concurrentie analyse, markinformatie 2. Theorieworkshop BDE-2: Investeringsvraagstukken, Vermogensbehoefte, vermogensmarkt Blok I-8/H-10 Ondernemingsplan Visual Mouse pag. 9 van 14

10 1. Consultatie en analyse (A/C): Identificatie van het probleem 2. Startdocument en plan van aanpak gereed (hoe wordt project aangepakt, wie doet wat wanneer gereed e.d.) Week 3 1. Theorieworkshop BMO-3: Besluitvormingsprocessen, Bedrijfscultuur, Mission Statement 2. Analyse en consultatie(a/c) 1. Theorieworkshop MAR-3: Produktbeleid, ontwikkeling nieuwe produkten 2. Theorieworkshop BDE-3: Ondernemingsvormen, Vormen en verhouding van eigen en vreemd vermogen 1. Analyse en consultatie(a/c) 2. Startdocument en plan van aanpak gereed (hoe wordt project aangepakt, wie doet wat 3. wanneer gereed e.d.) Week 4 1. Theorieworkshops BMO-4: INK Model, 7 S model, Veranderingsmanagement 2. Uitvoering en consultatie 1. Theorieworkshop MAR-4: Marketing communicatie, reclame, promotie 2. Theorieworkshop BDE-4: deel 1 vraagstukken bij expansie, leasing, lening, aandelen emissie ed, exploitatiebegroting, liquiditeitsprognose, winst- en vermogensbepaling 1. Uitvoering en consultatie Week 5 1. Theorieworkshop BMO-5: Arbeidsmotivatie, Human Resource Management en Planning 2. Uitvoering en consultatie 1. Theorieworkshop MAR-5: prijsbeleid, prijsbepaling 2. Theorieworkshop BDE-5: deel 2 vraagstukken bij expansie, leasing, lening, aandelenemissie ed, exploitatiebegroting, liquiditeitsprognose, winst- en vermogensbepaling 1. Uitvoering en consultatie Week 6 1. Theorieworkshop BMO-6: Flexibiliteit, mobiliteit en employability, onderhandelen, arbeidsvoorwaarden, selectie personeel, CAO etc 2. Uitvoering/rapportage/consultatie() Theorieworkshop MAR2-6: distributiebeleid 2. Uitvoering/rapportage/consultatie () 1. Uitvoering/rapportage/consultatie (U/R/C) Week 7 1. Uitvoering/rapportage/consultatie() Blok I-8/H-10 Ondernemingsplan Visual Mouse pag. 10 van 14

11 1. Uitvoering/rapportage/consultatie () 1. Uitvoering/rapportage/consultatie (U/R/C) Week 8 1. Uitvoering/rapportage/consultatie() 1. Uitvoering/rapportage/consultatie () 1. Uitvoering/rapportage/consultatie (U/R/C) Week 9 1. Vaststellen eindrapport (ER): adviesnota gereed 2. Evaluatie(ProVerslag): procesverslag gereed 1. Toetsvoorbereiding (ToVo) 1. Toetsvoorbereiding (ToVo) Week Toets en evaluatie (T-E) 1. Toets en evaluatie (T-E) 1. Toets en evaluatie (T-E) Blok I-8/H-10 Ondernemingsplan Visual Mouse pag. 11 van 14

12 4 Leerdoelen, toetsen en beoordeling 1. Zelfstandig leerdoelen kunnen opstellen en deze verwerken in het projectplan. 2. Het kunnen toepassen en beoordelen van bedrijfskundige modellen. 3. Begrip krijgen voor de interactie tussen markt en onderneming. 4. Begrip krijgen tussen de interactie tussen onderneming en werknemers. 5. Begrip krijgen voor de essentiële onderdelen van een ondernemingsplan. Blok I-8/H-10 Ondernemingsplan Visual Mouse pag. 12 van 14

13 5 Literatuur en handleidingen 5.1 Verplichte literatuur Titel: Management en Organisatie: theorie en toepassing Keuning en Eppink ISBN: Titel: Kernstof A Tak, Boekema, Boom, van Bueren, Heuvel en Schaap ISBN: ISBN Titel: Basisboek Bedrijfseconomie ISBN: theorie ; opgaven ; uitwerkingen Titel: Het Ondernemingsplan ISBN: Titel: Gedrag in organisaties Robbins ISBN: Titel: ISBN: Handleiding INK model: positiebepaling en verbeteren publieke sector Instituut Nederlandse Kwaliteit inkw@worldonline.nl Titel: Management van mensen ISBN: Aanbevolen literatuur Titel: De kunst van het loskomen Jos de Kleijn ISBN: Amsterdam 1997 Titel: Exit poldermodel? Lei Delsen ISBN: Blok I-8/H-10 Ondernemingsplan Visual Mouse pag. 13 van 14

14 Titel: NIMA Marketing Lexion Waarts, Lamperjee, Peelen en Koster ISBN: Titel: ISBN: Handboek E-commerce Van Vliet MBPress Titel: Werken met Logistiek Visser en Van Goor ISBN: Titel: ISBN: Grondslagen van de Marketing Verhage X Titel: Excellente Dienstverlening Belly ISBN: Samson 1999 Titel: ISBN: Titel: ISBN: Electronic Commerce Schneider, Perry Thomson Business Press E-Commerce Bruijnes X Titel: Onderhandelen met lastige mensen Ury ISBN: Blok I-8/H-10 Ondernemingsplan Visual Mouse pag. 14 van 14