Repeterende handelingen en werkhouding

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Repeterende handelingen en werkhouding"

Transcriptie

1 Interne instructie Arbeidsinspectie Repeterende handelingen en werkhouding INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING 2. AANPAK 2.1 Wettelijke grondslag 2.2 Indicatie repeterende handelingen en werkhouding 2.3 Inspectie 2.4 Handhaving 3. ACHTERGRONDINFORMATIE 3.1 Algemeen 3.2 Repeterende handelingen 3.3 Ongunstige werkhoudingen 3.4 Repetitive Strain Injuries (RSI) 3.5 Nadere informatie vastgesteld 10 mei 2001

2 1. INLEIDING In het Arbeidsomstandighedenbesluit zijn slechts algemene artikelen opgenomen met betrekking tot het voorkomen en beperken van de gevaren door ongewenste fysieke belasting. Er bestaat geen specifieke regelgeving en normering voor het tegengaan van repeterende handelingen en verkeerde werkhoudingen. Deze interne instructie geeft daarom aanwijzingen voor het kunnen vaststellen van mogelijke knelpunten en misstanden tijdens een inspectie gericht op repeterende handelingen en werkhoudingen. Tevens wordt aangegeven op welke wijze de inspecteur handhavend kan optreden. 2. AANPAK 2.1 Wettelijke grondslag Voor de aanpak van problemen op het terrein van repeterende handelingen en werkhouding zijn de volgende artikelen en beleidsregels van belang: Arbeidsomstandighedenwet 1998 artikel 5, lid 1 inventarisatie en evaluatie van risico s; opmaken RI&E Arbeidsomstandighedenbesluit artikel 5.2 voorkomen van gevaren bij fysieke belasting artikel 5.3 beperken gevaren en inventarisatie en evaluatie bij fysieke belasting 2.2 Indicatie repeterende handelingen en werkhouding Met behulp van onderstaande indicatiecriteria kan op de werkplek worden nagegaan of er knelpunten voorkomen met betrekking tot repeterende handelingen of in slechte werkhouding uitgevoerde werkzaamheden. Repeterende handeling Er is sprake van een knelpunt m.b.t. repeterende handelingen indien het werk vereist dat dezelfde handelingen die minder dan tien seconden duren, langer dan 1 uur aaneengesloten of 4 uur per dag plaatsvinden. Werkhouding Het werk legt een slechte werkhouding op, indien die werkhouding meer dan 1 uur achtereen moet worden volgehouden. Er is sprake van een misstand als de bovengenoemde indicatiecriteria met meer dan een factor 2 worden vergroot, dus als: langer dan 2 uur achtereen dezelfde handelingen worden verricht die minder dan 10 seconden duren; de werkhouding meer dan 2 uur moet worden volgehouden. 2.3 Inspectie Tijdens een inspectie (actief of reactief) gericht op repeterende handelingen of werkhoudingen moet de inspecteur: 1

3 met behulp van de indicatiecriteria nagaan in hoeverre er sprake is van overtredingen (knelpunten en/of misstanden) op beide terreinen. in geval van overtredingen vervolgens vaststellen of er in de RI&E en plan van aanpak (PvA) aandacht wordt besteed aan repeterende handelingen en werkhouding. 2.4 Handhaving In geval van geconstateerde misstanden op het terrein van repeterende handelingen en/of werkdruk, wordt een eis gesteld op basis van artikel 27 Arbowet, ter naleving van artikel 5.3, lid 1, Arbobesluit. Als uit de inspectie blijkt dat risico s van repeterende handelingen en te lang werken in statische werkhoudingen niet of onvolledig in de RI&E of in het PvA zijn opgenomen, dan wordt een eis gesteld op basis van artikel 27 Arbowet, ter naleving van artikel 5, lid 1 (bij de onvolledige RI&E) of lid 2 (bij een onvolledig PvA), Arbowet, juncto artikel 5.3, lid 2, Arbobesluit. Met redenen omkleed wordt aangegeven waarom de RI&E of het PvA onvolledig is en wanneer deze volgens de AI wel volledig zijn. 3. ACHTERGRONDINFORMATIE 3.1 Algemeen Onder repeterende bewegingen wordt verstaan gelijke herhaalde bewegingen van lichaamsdelen. Het tijdsbestek waarin deze bewegingen of werkzaamheden plaatsvinden ligt onder de 30 seconden. Bij werkhoudingen dient er onderscheid te worden gemaakt in dynamische en statische houdingen. Binnen deze interne instructie spreken we over statische werkhouding, een statische werkhouding treedt reeds op als een lichaamsdeel 4 seconden of langer eenzelfde houding aanneemt. 3.2 Repeterende handelingen We spreken van repeterende handelingen als een vast patroon van bewegingen voortdurend wordt herhaald. Hoewel de tijdsduur en frequentie bepalen of er sprake is van repeterende handelingen, is het veelal de combinatie met de ongunstige, ongevarieerde werkhouding en het gebrek aan herstelmomenten, wat de eventuele gezondheidsschade veroorzaakt. 3.3 Ongunstige werkhoudingen Het staan of zitten in een gefixeerde of een geforceerde houding is slechts door observatie vast te stellen. De navolgende werkhoudingen kunnen worden onderscheiden: gebukt staan, gehurkt staan, op een been staan, met geheven schouders staan, met gedraaide rug staan. 3.4 Repetitive Strain Injuries (RSI) RSI is een verzamelnaam van aandoeningen aan de hand, pols, arm, schouder of nek, die mede worden veroorzaakt door repeterende handelingen. Hieronder vallen diverse arbeidsgebonden aandoeningen waaronder ontstekingen aan gewrichten, pezen, zenuwen en peesscheden. Pijn, 2

4 vermoeidheid en prikkeling van nek, schouders en armen kunnen wijzen op een beginnend stadium van RSI. Voorbeelden van beroepen en werkprocessen waar veel repeterende bewegingen en mogelijk dus ook RSI-gerelateerde klachten voorkomen zijn: -beeldschermwerk -afwassen -musiceren -baliewerk -kassawerk -vis- en vleesverwerking -tomaten en champignons plukken -sorteerwerk -grafisch tekenwerk -fijnmechanische montage -voegen -stukadoorswerk -metselen -naaiwerkzaamheden -lopende bandwerk -slijpen -lassen -afbramen -kapperswerk -data entry Hoe ontstaat RSI? Risicofactoren voor RSI zijn (veelal in combinatie): werkdruk gedurende lange tijd, bijvoorbeeld bij data-entry of tekstverwerking; snelheid van handelingen, bijvoorbeeld bij montagewerk aan de lopende band; werkhouding, bijvoorbeeld bij stukadoors en schilders; inrichting van de werkplek, bijvoorbeeld als die een voorovergebogen houding oplegt, bijvoorbeeld bij kraanmachinisten; ontwerp van arbeidsmiddelen, bijvoorbeeld bij snoeischaren of handzagen; verzwarende omstandigheden zoals kou of trillingen, bijvoorbeeld het hanteren van een boorhamer bij vrieskou. Preventie van RSI Om RSI mogelijk te voorkomen of RSI-klachten te verminderen is het in het bijzonder van belang om de statische belastingcomponent in het werk te vermijden. De toevoer van zuurstof en de afvoer van afvalstoffen, moet continu mogelijk zijn of worden gestimuleerd. De volgende maatregelen zijn daarbij van belang: de wel en niet statisch belastende taken onderling rouleren. het uit laten voeren van taken op verschillende plaatsen. de continue belastingsduur beperken door tijdens het werk, bijvoorbeeld na elke 15 minuten, micropauzes (10-30 seconden) te nemen. het aanleren van de juiste werktechniek. het werk na elk uur tenminste 10 minuten onderbreken door een pauze of het verrichten van andere werkzaamheden. het bevorderen ontspannings-, rek- en strekoefeningen. 3

5 3.5 Nadere informatie Nadere informatie over repeterende handelingen en werkhouding is te vinden in: Arbo-informatieblad AI-27 Fysieke Belasting Handboek RSI (2 e druk) G. Huppes & K. Schreibers Sdu, 2000 Handboek Fysieke belasting Sdu,

Interne instructie Arbeidsinspectie. Beeldschermwerk. 2. AANPAK 2.1 Wettelijke grondslag 2.2 Indicatie beeldschermwerk 2.3 Inspectie 2.

Interne instructie Arbeidsinspectie. Beeldschermwerk. 2. AANPAK 2.1 Wettelijke grondslag 2.2 Indicatie beeldschermwerk 2.3 Inspectie 2. Interne instructie Arbeidsinspectie Beeldschermwerk INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING 2. AANPAK 2.1 Wettelijke grondslag 2.2 Indicatie beeldschermwerk 2.3 Inspectie 2.4 Handhaving 3. ACHTERGRONDINFORMATIE 3.1

Nadere informatie

FNV Arbokaart RSI. Wat vindt FNV Bondgenoten?

FNV Arbokaart RSI. Wat vindt FNV Bondgenoten? FNV Arbokaart RSI RSI staat voor Repetititive Strain Injury. RSI is een verzamelnaam voor lichamelijke klachten die voorkomen in: bovenrug nek- en schoudergebied armen ellebogen polsen handen en vingers.

Nadere informatie

RSI. Informatie voor werknemers en werkgevers

RSI. Informatie voor werknemers en werkgevers RSI Informatie voor werknemers en werkgevers RSI RSI (Repetitive Strain Injury) is de veelgebruikte verzamelnaam voor klachten aan nek, bovenrug, schouders, armen, polsen en handen. Deze klachten komen

Nadere informatie

Werkplekinrichting (aangepast aan Arbowet 1 januari 2007)

Werkplekinrichting (aangepast aan Arbowet 1 januari 2007) Interne instructie Arbeidsinspectie Werkplekinrichting (aangepast aan Arbowet 1 januari 2007) INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING 2. WETTELIJKE GRONDSLAG 3. INSPECTIE 3.1 Beoordeling van de werkplek 3.1.1 Zitwerkplek

Nadere informatie

RSI voorlichting studenten FEW RSI in relatie tot:

RSI voorlichting studenten FEW RSI in relatie tot: studenten FEW RSI in relatie tot: Werkwijze Werkplekinrichting Werkorganisatie: werktaken werktijden werkdruk dienst Arbo en Milieu VU 2003, Isabel Priesman Inleiding toename beeldschermwerk studenten.

Nadere informatie

Hogeschool van Amsterdam. Beeldschermwerk? Voorkom RSI!

Hogeschool van Amsterdam. Beeldschermwerk? Voorkom RSI! Hogeschool van Amsterdam Beeldschermwerk? Voorkom RSI! RSI, dat krijg ik toch niet, dat krijgen anderen... Iedereen die dagelijks langer dan 2 uur ononderbroken op de computer werkt loopt het risico om

Nadere informatie

Beeldschermwerk en werken in de e-gemeente

Beeldschermwerk en werken in de e-gemeente Beeldschermwerk en werken in de e-gemeente Gezond werken aan het beeldscherm (voor medewerkers) Brochure voor medewerkers over het voorkomen van gezondheidsklachten door beeldschermwerk Inhoudsopgave Gezond

Nadere informatie

INFORMATIE RSI. Wat is RSI? 1.1 OORZAKEN

INFORMATIE RSI. Wat is RSI? 1.1 OORZAKEN INFORMATIE RSI Wat is RSI? RSI of Repetitive Strain Injury is een verzamelnaam voor een omvattende groep klachten van pijn aan nek-schouders, armen-ellebogen en polsen-handen-vingers. Ze worden ook wel

Nadere informatie

RSI. Lijdt U reeds aan of bestaat er een risico op musculoskeletale. Repetitive Strain Injuries? Ga bij uzelf na of U: Inspanning. Houding.

RSI. Lijdt U reeds aan of bestaat er een risico op musculoskeletale. Repetitive Strain Injuries? Ga bij uzelf na of U: Inspanning. Houding. Ga bij uzelf na of U: al problemen of klachten heeft gehad in de nek, de schouders, de ellebogen of de polsen ten gevolge van de arbeidsomstandigheden. moet werken in oncomfortabele houdingen: torsies,

Nadere informatie

Dé VCA-specialist van Zuid-Nederland

Dé VCA-specialist van Zuid-Nederland Toolbox: Fysieke belasting Het doel van een toolboxmeeting is om de aandacht en motivatie voor veiligheid en gezondheid binnen het bedrijf te verbeteren. Wat verstaan we onder fysieke belasting? De door

Nadere informatie

Informatiemateriaal ergonomie

Informatiemateriaal ergonomie H6 Informatiemateriaal HSEQ Blijf alert tijdens het werk. Bij twijfel: stel je vraag, begin niet of leg het werk stil! Sinds de eerste succesvolle boring op het Nederlands continentaal plat in 1970, is

Nadere informatie

BEELDSCHERMWERK. Wat is de gewenste situatie? Maatregelen. Sector Boomteelt en Vaste plantenteelt

BEELDSCHERMWERK. Wat is de gewenste situatie? Maatregelen. Sector Boomteelt en Vaste plantenteelt BEELDSCHERMWERK Langdurig achter een beeldscherm werken, kan leiden tot gezondheidsklachten. Dit zijn klachten van nek, bovenrug, schouders, armen, polsen en handen. Onderzoek heeft uitgewezen dat vanaf

Nadere informatie

Stafpersoneel / leidinggevenden / technici

Stafpersoneel / leidinggevenden / technici Stafpersoneel / leidinggevenden / technici Onder stafpersoneel / leidinggevenden / technici (hierna stafpersoneel) vallen meerdere beroepen. Veel administratief, calculatie- en voorbereidend werk is geautomatiseerd.

Nadere informatie

1.10 Computeropstelling. veilig gebruik in het leslokaal

1.10 Computeropstelling. veilig gebruik in het leslokaal 1.10 Computeropstelling veilig gebruik in het leslokaal Werkwinkel info : Doelgroep : PA, TA, leerkrachten, directies Duurtijd : +/- 75 minuten Omschrijving : Computers en multimedia-apparatuur zijn geïntegreerd

Nadere informatie

Beeldschermwerk en werken in de e-gemeente

Beeldschermwerk en werken in de e-gemeente Beeldschermwerk en werken in de e-gemeente Gezond werken aan het beeldscherm (voor leidinggevenden) Brochure voor leidinggevenden over de gezondheidsrisico s van beeldschermwerk Inhoudsopgave Gezond werken

Nadere informatie

RSI IN DE INDUSTRIE INHOUDSOPGAVE. RSI is meer dan een muisarm... Auteurs: Liesbeth Kluyver/ Margreet Pasman. Uitgave juni 2011

RSI IN DE INDUSTRIE INHOUDSOPGAVE. RSI is meer dan een muisarm... Auteurs: Liesbeth Kluyver/ Margreet Pasman. Uitgave juni 2011 RSI IN DE INDUSTRIE RSI is meer dan een muisarm... Auteurs: Liesbeth Kluyver/ Margreet Pasman Inleiding Wat is RSI? Hoe ontstaat RSI? RSI-klachten: verschillende fasen Is RSI een beroepsziekte? RSI-behandelingen

Nadere informatie

Voorlichting, onderricht & Toezicht

Voorlichting, onderricht & Toezicht Interne instructie Arbeidsinspectie Voorlichting, onderricht & Toezicht INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING 2. AANPAK 2.1 Wettelijke grondslag 2.2 Inspectie 2.3 Handhaving 3. SCHEMA STAPPEN BIJ HANDHAVING Vastgesteld

Nadere informatie

Stafpersoneel/ leidinggevenden/ technici

Stafpersoneel/ leidinggevenden/ technici Stafpersoneel/ leidinggevenden/ technici Onder stafpersoneel / leidinggevenden / technici (hierna stafpersoneel) vallen meerdere beroepen. Veel administratief, calculatie- en voorbereidend werk is geautomatiseerd.

Nadere informatie

Checklist RSI-preventiebeleid

Checklist RSI-preventiebeleid Checklist RSI-preventiebeleid Onderwerp Informatie/ knelpunt? Prioriteit Inzicht 1. Verzuimgegevens Wat is het verzuimpercentage in uw organisatie? Hebt u inzicht in de verzuimoorzaken? Zo ja, is bekend

Nadere informatie

Arbo- en Milieudienst

Arbo- en Milieudienst Arbo- en Milieudienst KANS B.Groenenberg, bedrijfsarts 19 november 2013 1 KANS - Wat is KANS? - Welke factoren kunnen KANS veroorzaken? - Wat kan de medewerker doen bij KANS? - Wat kan de PAM doen bij

Nadere informatie

Arbocatalogus pkgv-industrie Fysieke belasting

Arbocatalogus pkgv-industrie Fysieke belasting Arbocatalogus pkgv-industrie Fysieke belasting Bijlage 1 Quick Scan formulieren voor risico-inventarisatie (stap 1 t/m 3) Stap 1 Prioritering van afdelingen Beantwoord de onderstaande vragen en benoem

Nadere informatie

Pauzes als noodzakelijk onderdeel van gezond werken

Pauzes als noodzakelijk onderdeel van gezond werken Pauzes als noodzakelijk onderdeel van gezond werken Situering Om jezelf emotioneel, mentaal en lichamelijk op te laden, is het niet direct nodig om een vakantie te boeken! Je kunt stress-gerelateerde problemen

Nadere informatie

Risico-inventarisatie & evaluatie en Preventiemedewerker

Risico-inventarisatie & evaluatie en Preventiemedewerker Interne Instructie Risico-inventarisatie & evaluatie en Preventiemedewerker Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Wettelijke grondslag 3. Aanpak 3.1. Toezicht en handhaving 3.2. Werkwijze 3.3. Basis toetskader

Nadere informatie

BASISREGELIJS BIJ DE KLASSIEKE DESKTOP. De basisregels zijn gebaseerd op het 5 W-model. Een goed preventieplan besteedt aandacht acht deze factoren.

BASISREGELIJS BIJ DE KLASSIEKE DESKTOP. De basisregels zijn gebaseerd op het 5 W-model. Een goed preventieplan besteedt aandacht acht deze factoren. WAT IS HET PROBLEEM? Computers en multimedia-apparatuur zijn geïntegreerd in het dagelijks leven en worden alsmaar belangrijker, ook in het onderwijs. In deze sessie wordt het gebruik van ICT-materiaal

Nadere informatie

Basisinspectiemodule FYSIEKE BELASTING Hand-armtaken (HARM)

Basisinspectiemodule FYSIEKE BELASTING Hand-armtaken (HARM) Basisinspectiemodule FYSIEKE BELASTING Hand-armtaken (HARM) Deze BasisInspectieModule (BIM) is opgesteld aan de hand van de stand van de techniek en is geschreven voor intern gebruik bij de Inspectie SZW.

Nadere informatie

10/2/2014. Infosessie ergonomiebeleid op kantoor Oktober 2014 Team Ergonomie

10/2/2014. Infosessie ergonomiebeleid op kantoor Oktober 2014 Team Ergonomie Infosessie ergonomiebeleid op kantoor Oktober 2014 Team Ergonomie Ergonomie : wat en wie? Ergonomie : waarom? Wetgevend kader: KB Beeldschermwerk Vermijden van klachten Ergonomie: hoe? 2 Ergonomie tracht

Nadere informatie

7,7. Werkstuk door een scholier 1908 woorden 21 februari keer beoordeeld

7,7. Werkstuk door een scholier 1908 woorden 21 februari keer beoordeeld Werkstuk door een scholier 1908 woorden 21 februari 2003 7,7 55 keer beoordeeld Vak Biologie Ontstaan van RSI RSI is een afkorting van de engelse term: repetitive strain injury. RSI valt onder te verdelen

Nadere informatie

GEBRUIKERSHANDLEIDING

GEBRUIKERSHANDLEIDING GEBRUIKERSHANDLEIDING Waar dient WorkPace voor? WorkPace is een softwareprogramma dat helpt om RSI-klachten te voorkomen en te verhelpen. Een belangrijke sleutel hiertoe is het regelmatig nemen van pauzes

Nadere informatie

- 1 - Informatie over veilig werken met de PC

- 1 - Informatie over veilig werken met de PC - 1 - Informatie over veilig werken met de PC Veilig werken met de computer Tegenwoordig heeft vrijwel iedereen die op kantoor werkt te maken met computers. Zit jij ook regelmatig achter een toetsenbord,

Nadere informatie

Adviezen bij KANS/rsi

Adviezen bij KANS/rsi Adviezen bij KANS/rsi U bent momenteel in behandeling wegens klachten aan arm, nek en schouders. Dit wordt ook wel KANS/rsi genoemd. Het begrip RSI (Repetitive Strain Injury) heeft in de praktijk een groot

Nadere informatie

Gezond werken met de computer Hoe u zelf klachten kunt voorkomen aan armen, nek en/of schouders

Gezond werken met de computer Hoe u zelf klachten kunt voorkomen aan armen, nek en/of schouders Gezond werken met de computer Hoe u zelf klachten kunt voorkomen aan armen, nek en/of schouders Inhoud Pagina Wat is RSI of CANS? 3 Wat zijn de oorzaken van CANS/RSI? 4 Samen CANS voorkomen 4 Werktaken,

Nadere informatie

KANS door beeldschermwerk

KANS door beeldschermwerk Voorkomen is beter dan genezen KANS door beeldschermwerk Erasmus Universiteit Rotterdam Risicofactoren Wat kun je er aan doen? Verschillende factoren spelen een rol bij de kans op het ontwikkelen van klachten.

Nadere informatie

GHOBES: GLOBALE HOUDINGS EN BEWEGINGSCREENING

GHOBES: GLOBALE HOUDINGS EN BEWEGINGSCREENING GHOBES: GLOBALE HOUDINGS EN BEWEGINGSCREENING Bedrijf: Opdrachtgever: Onderzoeker: Werkpost/ functie: Datum: Observatie van tot 1. Globale analyse RUG NEK SCHOUDERS ELLEBOOG/ POLS/ GLOBAAL 2. Extra checklisten

Nadere informatie

Vragenlijst Beeldschermwerk

Vragenlijst Beeldschermwerk dienst Arbo en Milieu Vragenlijst Beeldschermwerk vrije Universiteit amsterdam INLEIDING AANVULLENDE VRAGEN Om voor uzelf een indruk te krijgen van mogelijke knelpunten in uw eigen werksituatie kunt u

Nadere informatie

Nek/schouder en armklachten bij groepsbegeleiders in de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking

Nek/schouder en armklachten bij groepsbegeleiders in de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking Aanleiding onderzoek Nek/schouder en armklachten bij groepsbegeleiders in de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking Lydi de Lange bedrijfsfysiotherapeut paramedisch team Advisium Ermelo december

Nadere informatie

In de handout staan enkele tips om de belasting van het lichaam te verlagen.

In de handout staan enkele tips om de belasting van het lichaam te verlagen. Niet alleen dynamische maar ook statische belasting komt voor bij het trekken van kabels, denk maar aan het langdurig voorovergebogen staan bij het trekken van grondkabels of het langdurig met de armen

Nadere informatie

Dossier Zittend en staand Werk

Dossier Zittend en staand Werk Dossier Zittend en staand Werk Landurig staand werken belemmert de doorbloeding van de benen. Langdurig staand werken vraag flink wat spierkracht. Staand werken kan op den duur tot voetklachten en spataderen

Nadere informatie

Risico-inventarisatie & evaluatie

Risico-inventarisatie & evaluatie Interne instructie Arbeidsinspectie Risico-inventarisatie & evaluatie INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING 2. AANPAK 2.1 Wettelijke grondslag 2.2 Inspectie 2.3 Handhaving 3. ACHTERGRONDINFORMATIE 3.1 Algemeen 3.2

Nadere informatie

STEP WerkPlekAnalyse bij

STEP WerkPlekAnalyse bij STEP WerkPlekAnalyse bij Inleiding De STICHTING ERGONOMIE & PREVENTIE (STEP) is gevraagd de werkplek van mevrouw G. te analyseren, risicofactoren te inventariseren en advies te geven over een optimale

Nadere informatie

dienst Arbo en Milieu RSI preventie vrije Universiteit amsterdam

dienst Arbo en Milieu RSI preventie vrije Universiteit amsterdam dienst Arbo en Milieu RSI preventie vrije Universiteit amsterdam Inhoudsopgave RSI: klachten en werkomstandigheden RSI: klachten en werkomstandigheden 3 Wat is RSI? 3 Hoe ontstaat RSI? 4 Hoe kunt u RSI

Nadere informatie

Arbocatalogus Fysieke belasting

Arbocatalogus Fysieke belasting Arbocatalogus Fysieke belasting Inhoudsopgave 2. 3 2.1. Fysieke belasting 3 2.2. Gezondheidsklachten door fysieke belasting algemeen 3 2.3. Tillen en dragen 4 2.4. Duwen, trekken en knijpen 4 2.5. Ongunstige

Nadere informatie

Checklist voor het opsporen van RSI- en werkdrukrisico s

Checklist voor het opsporen van RSI- en werkdrukrisico s Checklist voor het opsporen van RSI- en werkdrukrisico s Door het beantwoorden van de vragen uit deze checklist krijgt u een indicatie of in uw werksituatie risico s zijn op gezondheidsproblemen door RSI

Nadere informatie

Gezond werken met beeldschermen

Gezond werken met beeldschermen Gezond werken met beeldschermen Het Arboblad beschrijft de maatregelen die genomen moeten worden om werkzaamheden veilig uit te kunnen voeren. De genoemde maatregelen zijn afgestemd op de wettelijke eisen.

Nadere informatie

Wat is het beste ergonomische toetsenbord?

Wat is het beste ergonomische toetsenbord? Wat is het beste ergonomische toetsenbord? 2018 Wat is het beste ergonomische toetsenbord? Een whitepaper die duidelijk probeert te maken waar je op moet letten bij het keizen van een ergonmisch toetsenbord

Nadere informatie

Basisinspectiemodule FYSIEKE BELASTING Tillen

Basisinspectiemodule FYSIEKE BELASTING Tillen Basisinspectiemodule FYSIEKE BELASTING Tillen Deze BasisInspectieModule (BIM) is opgesteld aan de hand van de stand van de techniek en is geschreven voor intern gebruik bij de Inspectie SZW. Verder is

Nadere informatie

De Arbeidsinspectie in het kort. Blootstelling aan trillingen heftrucks

De Arbeidsinspectie in het kort. Blootstelling aan trillingen heftrucks De Arbeidsinspectie in het kort Blootstelling aan trillingen heftrucks Blootstelling aan trillingen bij het werk op de heftruck Heftruckchauffeurs kunnen worden blootgesteld aan schadelijke lichaamstrillingen.

Nadere informatie

Basisinspectiemodule

Basisinspectiemodule Basisinspectiemodule FYSIEKE BELASTING Werkhouding Deze BasisInspectieModule (BIM) is opgesteld aan de hand van de stand van de techniek en is geschreven voor intern gebruik bij de Inspectie SZW. Verder

Nadere informatie

Fysieke belasting: Duwen en trekken

Fysieke belasting: Duwen en trekken Interne instructie Arbeidsinspectie Fysieke belasting: Duwen en trekken INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING 2. WETTELIJKE GRONDSLAG 3. INSPECTIE 3.1 Beoordeling 3.2 Handhaving 3.2.1 Algemeen 3.2.2 Handhaving knelpunt

Nadere informatie

Praktische handleiding opzetten RSI-preventiebeleid

Praktische handleiding opzetten RSI-preventiebeleid Inhoudsopgave Inleiding... 2 1 RSI-preventiebeleid... 3 1.1 Stap 1: Problematiek in kaart brengen... 4 1.2 Stap 2: Prioriteiten stellen... 5 1.3 Stap 3: Plan van aanpak... 7 2 Evalueren... 9 1 Inleiding

Nadere informatie

Wat is er aan de hand?

Wat is er aan de hand? Wat is er aan de hand? Hieronder staan allerlei praktijksituaties die op jou van toepassing kunnen zijn. Herken je hier iets van? Als je op de items klikt, krijg je als advies welke oplossingen uit de

Nadere informatie

REPETITIVE STRAIN INJURIES REVIEWED

REPETITIVE STRAIN INJURIES REVIEWED Arbeidsinspectie Centraal Kantoor Afdeling Monitoring en Beleidsinformatie REPETITIVE STRAIN INJURIES REVIEWED Rapportage naar het vóórkomen van RSI-gerelateerde klachten als gevolg van het verrichten

Nadere informatie

Tillen. Tips voor werknemers voor veilig tillen

Tillen. Tips voor werknemers voor veilig tillen Tillen Tips voor werknemers voor veilig tillen Inleiding Tillen en dragen zijn veel voorkomende vormen van lichamelijk zwaar werk. Bij te zwaar tillen en dragen wordt vooral de rug overbelast. Ook kunnen

Nadere informatie

Handleiding Workrave

Handleiding Workrave Handleiding Workrave Inhoudsopgave 1. Applicatie Workrave 3 1.1 Pauzes 1.2 Workrave activeren 3 3 1.3 Workrave automatisch opstarten bij inloggen aan- en uitzetten 3 2. Workrave instellen 5 3. Instellingen

Nadere informatie

BEELDSCHERMWERK. 1. Inleiding

BEELDSCHERMWERK. 1. Inleiding BEELDSCHERMWERK Achtereenvolgens worden besproken: 1. Inleiding 2. Fasen bij het ontstaan van RSI 3. Opstapeling van factoren 4. Inrichting en instelling van de beeldschermwerkplek 5. Praktische regels

Nadere informatie

Computer Use Exposed

Computer Use Exposed Computer Use Exposed Blootstelling aan computergebruik blootgelegd Janneke Richter 19 november 2009, Rotterdam Computergebruik: altijd en iedereen 60 % van Amerikaanse werkende bevolking die een computer

Nadere informatie

Handleiding Workpace. 1 e waarschuwing 2 e waarschuwing 3 e waarschuwing

Handleiding Workpace. 1 e waarschuwing 2 e waarschuwing 3 e waarschuwing Handleiding Workpace Waar dient WorkPace voor? WorkPace is gemaakt om lichamelijke klachten en (oog-)vermoeidheid door computergebruik te voorkomen. De sleutel hiertoe is het regelmatig nemen van pauzes

Nadere informatie

KNIELEND WERK. Wat is de gewenste situatie? Maatregelen. Sector Boomteelt en Vaste plantenteelt

KNIELEND WERK. Wat is de gewenste situatie? Maatregelen. Sector Boomteelt en Vaste plantenteelt KNIELEND WERK In de verschillende culturen komen werkzaamheden voor die laag bij de grond uitgevoerd moeten worden, bijvoorbeeld oculeren, op één zetten, pluizen vruchtbomen, kluiten maken, aanbinden,

Nadere informatie

_ Handleiding Workrave

_ Handleiding Workrave SSC-ICT _ Handleiding Workrave Werken met pauzesoftware April 2016 Versie 1.2 _ Inhoudsopgave 1. Applicatie Workrave 3 1.1 Pauzes 3 1.2 Workrave activeren 3 1.3 Workrave automatisch opstarten bij inloggen

Nadere informatie

Geachte., Deze overtredingen worden hieronder nader toegelicht: Psychosociale arbeidsbelasting: Werkdruk:

Geachte., Deze overtredingen worden hieronder nader toegelicht: Psychosociale arbeidsbelasting: Werkdruk: Geachte., In de periode Juni t/m Augustus 2013 is er een klacht over arbeidsomstandigheden onderzocht in uw onderneming. Het onderzoek is uitgevoerd in zowel het distributiecentrum (DC) als in enkele filialen.

Nadere informatie

Overbelastingsletsels. Informatie en tips voor werknemers

Overbelastingsletsels. Informatie en tips voor werknemers WN Overbelastingsletsels Informatie en tips voor werknemers Overbelastingsletsels 1 23 Meerdere oorzaken, vaak werkgebonden Risicofactoren Klachten en letsels 4 5 Preventie: beter voorkomen dan genezen

Nadere informatie

www.gezonduitgeven.nl Checklist werkplekinstelling voor de medewerker

www.gezonduitgeven.nl Checklist werkplekinstelling voor de medewerker Basis checklist voor een gezonde werkplek Een goede werkhouding is van belang om prettig en gezond te werken. Met deze basis checklist kun je je werkplek zo instellen dat je gezondheidsklachten zoveel

Nadere informatie

FYSIEKE BELASTING BIJ MICROSCOOPWERK & PIPETTEREN

FYSIEKE BELASTING BIJ MICROSCOOPWERK & PIPETTEREN FYSIEKE BELASTING BIJ MICROSCOOPWERK & PIPETTEREN Microscoopwerk kan fysiek belastend zijn, waarbij vooral de nek en de schouders overbelast kunnen worden. Medewerkers die meer dan 1 uur per dag pipetteren

Nadere informatie

Workshop: Training preventiemedewerker. Door: Mark Smakman Arbeids- & Organisatieadviseur/Veiligheidskundige

Workshop: Training preventiemedewerker. Door: Mark Smakman Arbeids- & Organisatieadviseur/Veiligheidskundige Workshop: Training preventiemedewerker Door: Mark Smakman Arbeids- & Organisatieadviseur/Veiligheidskundige Programma Introductie; Kennismaking; Arbo-wet; Partijen in de Arbo-wet; Arbobeleidscyclus; De

Nadere informatie

Gebruiksaanwijzing WerkWijzer

Gebruiksaanwijzing WerkWijzer Gebruiksaanwijzing WerkWijzer Stap 1 Randvoorwaarden: 1. U heeft voor het invullen van deze vragenlijst een stopwatch en een rolmaat nodig. 2. Mocht u op problemen stuiten of op vragen die u niet begrijpt,

Nadere informatie

Arbocatalogus pkgv-industrie Fysieke belasting

Arbocatalogus pkgv-industrie Fysieke belasting Arbocatalogus pkgv-industrie Fysieke belasting De arbocatalogus pkgv-industrie is een in fasen ontwikkelde catalogus die beheerd wordt door het Verbond Papier- en Kartonproducerende en -verwerkende industrieën.

Nadere informatie

Ergonomie. 1. Werkhouding

Ergonomie. 1. Werkhouding Ergonomie Tijdens het werken op het platform is het van belang om op de juiste manier te tillen, op de werkhouding te letten en een juiste werkplekinrichting te organiseren. Dit om te voorkomen dat er

Nadere informatie

KANSloos. Geef KANS geen kans! Voorlichtingsboekje voor studenten

KANSloos. Geef KANS geen kans! Voorlichtingsboekje voor studenten KANSloos Het voorlichtingsboekje KANSloos is een onderdeel van het voorlichtingsprogramma Geef KANS geen kans! Geproduceerd door: E. van de Laar L. Peeters K. van Soldt P. Swanenberg In opdracht van Fontys

Nadere informatie

Duwen en trekken (Met het gehele lichaam)

Duwen en trekken (Met het gehele lichaam) Basisinspectiemodule FYSIEKE BELASTING Basisdocument voor een inspectiemodule op maat (sectorspecifiek) over dit onderwerp Duwen en trekken (Met het gehele lichaam) Deze BasisInspectieModule (BIM) is opgesteld

Nadere informatie

Toetsing Risico-Inventarisatie en Evaluatie (RIE) BS De Klimop

Toetsing Risico-Inventarisatie en Evaluatie (RIE) BS De Klimop Toetsing Risico-Inventarisatie en Evaluatie (RIE) BS De Klimop Locatie Rembrandtstraat Ad (A.A.M.) van Zundert Consultant veiligheidskunde Paraaf: ad.van.zundert@arboned.nl 06-46015528 Email sales support:

Nadere informatie

Informatie. Ergotherapie bij reumatoïde artritis

Informatie. Ergotherapie bij reumatoïde artritis Informatie Ergotherapie bij reumatoïde artritis Inleiding In deze folder leest u meer informatie over leefstijladviezen bij reumatoïde artritis (RA) die u kunnen helpen om de gevolgen van de reumatische

Nadere informatie

Basisinspectiemodule

Basisinspectiemodule Basisinspectiemodule FYSIEKE BELASTING Duwen en trekken (Met het gehele lichaam) Deze BasisInspectieModule (BIM) is opgesteld aan de hand van de stand van de techniek en is geschreven voor intern gebruik

Nadere informatie

Basisinspectiemodule

Basisinspectiemodule Basisinspectiemodule FYSIEKE BELASTING Checklist Fysieke belasting Deze BasisInspectieModule (BIM) is opgesteld aan de hand van de stand van de techniek en is geschreven voor intern gebruik bij de Inspectie

Nadere informatie

Metaalbewerker / bankwerker

Metaalbewerker / bankwerker Metaalbewerker / bankwerker Er werken circa 800 tot 1000 metaalbewerkers in de bouw. Ze werken bij grote GWW- en B&U-bedrijven. Onder de verzamelnaam metaalbewerker / bankwerker vallen naast de metaalbewerker

Nadere informatie

Voorkom RSI! Inleiding. Ik dacht altijd: RSI, dat zit tussen de oren. Laatst bleek mijn collega klachten te hebben. Nu weet ik wel beter.

Voorkom RSI! Inleiding. Ik dacht altijd: RSI, dat zit tussen de oren. Laatst bleek mijn collega klachten te hebben. Nu weet ik wel beter. Inleiding Steeds meer mensen brengen veel tijd door achter het beeldscherm en lopen daardoor een verhoogd risico op het ontwikkelen van Repetitive Strain Injury (RSI). Ook is er werk waar relatief vaak

Nadere informatie

Vragen en antwoorden over de nieuwe Arbowet per 1 juli 2017

Vragen en antwoorden over de nieuwe Arbowet per 1 juli 2017 Vragen en antwoorden over de nieuwe Arbowet per 1 juli 2017 Meer aandacht voor de betrokkenheid van werkgevers en werknemers bij de arbodienstverlening, de preventie bij werkgevers en de randvoorwaarden

Nadere informatie

Tips voor de beeldschermwerkplek

Tips voor de beeldschermwerkplek Tips voor de beeldschermwerkplek 1. Werkplek De juiste stoelinstelling Bij een goede stoelhoogte moeten uw voeten plat op de grond kunnen staan en de bovenbenen horizontaal blijven. Kan er nog een vuist

Nadere informatie

Checklist werkplekinstelling voor de werknemer

Checklist werkplekinstelling voor de werknemer Checklist werkplekinstelling voor de werknemer Basis checklist voor een gezonde werkplek Een goede werkhouding is van belang om prettig en gezond te werken. Met deze basis checklist kun je je werkplek

Nadere informatie

Vrijwilligers en Arbeidsomstandigheden

Vrijwilligers en Arbeidsomstandigheden Vrijwilligers en Arbeidsomstandigheden Frank Rijshouwer Hogere Veiligheidskundige 20 juni 2006 1 Arbowetgeving Arbeidsomstandighedenwet Arbeidsomstandighedenbesluit Arbeidsomstandighedenregeling Arbo-

Nadere informatie

Praktijkrichtlijnen Fysieke Belasting voor niet-cliëntgebonden werkzaamheden

Praktijkrichtlijnen Fysieke Belasting voor niet-cliëntgebonden werkzaamheden Praktijkrichtlijnen Fysieke Belasting voor niet-cliëntgebonden werkzaamheden Bron Denk bijvoorbeeld aan: De Praktijkrichtlijnen 1. Tillen Laden en lossen, pannen, koffiecontainers, verhuizingen, waszakken,

Nadere informatie

VRAGENLIJST: RSI bij beeldschermwerk

VRAGENLIJST: RSI bij beeldschermwerk VRAGENLIJST: RSI bij beeldschermwerk Vragenlijst RSI bij beeldschermwerk. Deze vragenlijst biedt u de mogelijkheid om in te kunnen schatten met welke risico s u zelf rekening moet houden. Het invullen

Nadere informatie

Functioneel Welzijn. Nek, schouders en pols

Functioneel Welzijn. Nek, schouders en pols Functioneel Welzijn Nek, schouders en pols 1 Definitie en structuur van de nek Je nek (cervicale wervelkolom) bestaat uit 7 wervels en strekt zich van de schedel tot het bovenlichaam. 2 Oorzaken van nekpijn

Nadere informatie

BOEKJE. Alles wat medewerkers van ondersteunende diensten in de VVT moeten weten om klachten aan rug, nek en schouders te voorkomen

BOEKJE. Alles wat medewerkers van ondersteunende diensten in de VVT moeten weten om klachten aan rug, nek en schouders te voorkomen DOE BOEKJE Alles wat medewerkers van ondersteunende diensten in de VVT moeten weten om klachten aan rug, nek en schouders te voorkomen Armheffing Het werken met de handen boven schouderhoogte noemen we

Nadere informatie

Discriminatie en ander ongewenst gedrag. Presentatie team Arbeidsdiscriminatie

Discriminatie en ander ongewenst gedrag. Presentatie team Arbeidsdiscriminatie Discriminatie en ander ongewenst gedrag Presentatie team Arbeidsdiscriminatie Inspectie SZW, 20 juni 2017 Even voorstellen; Krijn Dijkema en Dennis Hitijahubessy ARBEIDSINSPECTEURS TEAM ARBEIDSDISCRIMINATIE

Nadere informatie

Arbowet en Jongeren. Veilig en Gezond Werken

Arbowet en Jongeren. Veilig en Gezond Werken Arbowet en Jongeren Veilig en Gezond Werken Inhoud Presentatie De regelgeving: Arbowet en Arbeidstijdenwet; Recente ontwikkelingen in de regelgeving; Campagnes/Activiteiten op dit moment; De Toekomst.

Nadere informatie

1. Arbowet: plichten van de werkgever

1. Arbowet: plichten van de werkgever Handboek Ondernemingsraad en Personeelsvertegenwoordiging Inhoudsopgave 1. Arbowet: plichten van de werkgever... 1 1.1 Pak risico s aan bij de bron... 2 1.2 Wat is psychosociale arbeidsbelasting (PSA)?...

Nadere informatie

Interne Instructie. Seksuele intimidatie

Interne Instructie. Seksuele intimidatie Interne Instructie Seksuele intimidatie Inhoudsopgave 1. INLEIDING 2. AANPAK 2.1 Wettelijke grondslag 2.2 Klachtbehandeling 2.3 Inspectie 2.4 Handhaving 3. ACHTERGRONDINFORMATIE 3.1 Algemeen 3.2 Maatregelen

Nadere informatie

HANDMATIG SNOEIEN (LICHAMELIJKE BELASTING)

HANDMATIG SNOEIEN (LICHAMELIJKE BELASTING) HANDMATIG SNOEIEN (LICHAMELIJKE BELASTING) In de fruitteelt wordt veel snoeiwerk verricht, zowel in de winter als ook in de zomer. Arm, schouder en nek worden daarbij intensief gebruikt. Uit de praktijk

Nadere informatie

Ergonomie in de Voedingsindustrie Optimalisatie mens-werk relatie Ergoscan

Ergonomie in de Voedingsindustrie Optimalisatie mens-werk relatie Ergoscan Ergonomie in de Voedingsindustrie Optimalisatie mens-werk relatie Ergoscan Marc De Greef Werkbaarheid: belastende arbeidsomstandigheden Algemene vaststelling: de werkbaarheidsgraad in de voedingsindustrie

Nadere informatie

Doe aan preventie en neem klachten serieus

Doe aan preventie en neem klachten serieus RSI heet voluit repetitive strain injury. Vroeger werd het ook wel muisarm genoemd, maar dat is te beperkt. RSI is een verzamelnaam voor vage maar wel èchte klachten aan nek, schouders, armen, polsen,

Nadere informatie

Leidraad veilig werken met ladders

Leidraad veilig werken met ladders Leidraad veilig werken met ladders De ladder valt onder de richtlijn Arbeidsmiddelen. Deze richtlijn verplicht de werkgever de werknemers met zodanige arbeidsmiddelen (ladders, trappen en rolsteigers)

Nadere informatie

RSI beleid NIKHEF RSI beleid NIKHEF

RSI beleid NIKHEF RSI beleid NIKHEF Arbocatalogus Nikhef Nummer RSI0004V1SVM Versie 1 Bestandsnaam: Arbo-management Occupational Health & Safety RSI beleid NIKHEF RSI beleid NIKHEF blz. 2 t/m 6 Inleiding blz. 2 Beschrijving problematiek

Nadere informatie

Aansluitend is er op 27 januari 2014 een afrondend gesprek gevoerd met,,, d en.

Aansluitend is er op 27 januari 2014 een afrondend gesprek gevoerd met,,, d en. Drie medewerkers in de executieve dienst en twee medewerkers van de afdeling MSO van Bureau Scheveningen. Vier medewerkers in de executieve dienst en drie medewerker van de afdeling Intake & Service van

Nadere informatie

Interventies Houdings- en Bewegingsapparaat

Interventies Houdings- en Bewegingsapparaat Interventies Houdings- en Bewegingsapparaat 2013 Re. Entry is samenwerkingspartner binnen FIT Return (zie www.fit-return.nl) 1 Arbeid en Belastbaarheid Intake Fysiek (Arbeids- Bedrijfsfysiotherapeut) De

Nadere informatie

Maatschap Keel-, Neus- en Oorheelkunde. Duizeligheid

Maatschap Keel-, Neus- en Oorheelkunde. Duizeligheid Maatschap Keel-, Neus- en Oorheelkunde Algemeen Deze folder geeft u informatie over duizeligheid en de daarbij behorende klachten en behandeling. Iedereen is wel eens duizelig geweest. Toch is het moeilijk

Nadere informatie

tussen lichaam en de omgeving heeft. De werkgever moet zorgen dat het klimaat zo behaaglijk en gelijkmatig is, als redelijkerwijs mogelijk is.

tussen lichaam en de omgeving heeft. De werkgever moet zorgen dat het klimaat zo behaaglijk en gelijkmatig is, als redelijkerwijs mogelijk is. Bijlage De omgeving Deze bijlage maakt onderdeel uit van de Arbo Catalogus Binnenvaart, bij het onderwerp Arbeidsmiddelen. In deze bijlage wordt aanvullende informatie gegeven over dit onderwerp. De informatie

Nadere informatie

Geen pijn in hand, arm, nek of schouder die een relatie met het werk heeft.

Geen pijn in hand, arm, nek of schouder die een relatie met het werk heeft. VOORKOM RSI / KANS! WAT IS RSI/ KANS? RSI is de verzamelterm voor allerlei aandoeningen en/of pijnklachten in de nek, schouders, armen, polsen en/of handen als gevolg van chronische overbelasting. Letterlijk

Nadere informatie

Voorkom RSI /CANS! Voor al deze genoemde beroepen geldt:

Voorkom RSI /CANS! Voor al deze genoemde beroepen geldt: Voorkom RSI /CANS! Inleiding Repeterend werk wordt vaak geassocieerd met werken achter de computer. En dat is ook terecht. In Nederland wordt veel gewerkt met beeldschermen, toetsenborden en muizen. Meer

Nadere informatie

Voorkomen is nog altijd beter dan.

Voorkomen is nog altijd beter dan. Voorkomen is nog altijd beter dan. Colofon Auteur Erwin Napjus Human-Invest B.V. Loosdrecht/ Oktober 2012 Inleiding Een gezonde en veilige werkomgeving is belangrijk. Voor uw medewerkers, maar ook voor

Nadere informatie