Eigen werk maken. Kunstwerk namaken. Lesformat onderzoekscyclus kunstles (OOL) Lisanne Vinke Verwonderen Introduceer het kunstwerk.

Transcriptie

1 Lesformat onderzoekscyclus kunstles (OOL) Kunstwerk namaken Eigen werk maken 1. Verwonderen Introduceer het kunstwerk. 1. Verwonderen Introduceer een idee/opdracht/probleem. 2. Verkennen Bespreek wat de leerlingen in het werk zien, wat het oproept, wat de kunstenaar ermee zou willen uitdrukken, welke vragen het kunstwerk oproept. 2. Verkennen Bespreek het idee/opdracht/probleem met de leerlingen, laat ze brainstormen, bekijk voorbeelden. 3. Onderzoek opzetten Bespreek hoe het kunstwerk gemaakt is, welke materialen en technieken er zijn gebruikt, hoe deze na te bootsen zijn. Stel een vraag op die je je tijdens het namaken stelt. 3. Onderzoek opzetten Laat de leerlingen bespreken hoe ze het gaan aanpakken, wat ze nodig hebben aan materiaal/techniek. Laat hen experimenteren en schetsen uitproberen. 4. Onderzoek uitvoeren Laat de leerlingen het kunstwerk namaken, stel tussendoor vragen over gedachten en gevoelens, maar ook aanpassingen. 4. Onderzoek uitvoeren Laat de leerlingen het idee/de opdracht/de oplossing uitvoeren. Laat hen tussendoor nadenken over aanpassingen, gedachten en gevoelens. 5. Concluderen Laat leerlingen bij elkaar langslopen en tips en tops geven. Laat hen bespreken wat ze hebben ontdekt. 5. Concluderen Laat leerlingen bij elkaar langslopen en tips en tops geven. Laat hen bespreken wat ze hebben ontdekt. 6. Presenteren Laat leerlingen hun meesterkopie presenteren met hun eigen interpretatie en bevindingen. Laat ze vertellen hoe ze het hebben aangepakt en wat ze anders/hetzelfde zouden doen de volgende keer. 6. Presenteren Laat leerlingen hun eigen werk presenteren met hun eigen interpretatie en bevindingen. Laat ze vertellen hoe ze het hebben aangepakt en wat ze anders/hetzelfde zouden doen de volgende keer.

2 Meesterwerken kunstles met onderzoekscyclus OOL Deze les kan het best verspreid worden over twee tot drie lessen. Het gaat bij onderzoeken, maar ook bij kunstlessen om kwaliteit, niet om kwantiteit. Door een aantal lessen intensief bezig te zijn met een onderwerp blijft het juist beter beklijven. Stap 1, 2, 3 en een gedeelte van 4 (bijvoorbeeld de schetst) kunnen in één les worden aangeboden. In een tweede les worden dan de voorgaande stappen nog even kort doorgenomen om de kennis op te halen, waarna stap 4 wordt afgemaakt. Stap 5 en 6 kunnen in deze les tijdens het maken worden voorbereid, maar het is ook zeer interessant om hier wat meer tijd voor te nemen en er een aparte les aan te wijden. Deze les is geschikt vanaf groep 4. De les is naar boven en naar beneden aan te passen. Het spreekt voor zich dat vragen ook klassikaal of onder begeleiding kunnen worden beantwoord. Voor de onderbouw is het leuk om op deze manier één kunstwerk centraal te stellen. Samen wordt het kunstwerk dan besproken, waarbij vooral de waarneming belangrijk is. Ook de compositie en de kleuren zijn waardevolle onderwerpen voor jongere kinderen (vlakvulling, kleurmengen). Lesdoel Je leert hoe je een kunstwerk kunt onderzoeken en kunt namaken. Introductie Vertel de leerlingen dat ze vandaag met een onderzoeksbril gaan kijken naar kunst. Door vragen te stellen en in stappen te werken zullen ze vandaag een kunstwerk echt leren bekijken. Het is daarbij niet belangrijk of ze (vinden dat ze) goed kunnen tekenen of schilderen, maar het is wel belangrijk dat ze goed en gedetailleerd leren kijken naar iets. Je leert op school eigenlijk vaak dat je niet mag kopiëren van een ander, niets mag namaken. Maar elke kunstenaar kan je vertellen dat afkijken juist enorm helpt bij tekenen en schilderen. Vooral als je net begint met tekenen of schilderen of beter wilt worden daarin, is het fijn om voorbeelden na te maken. Zo leer je bepaalde technieken en materialen onder de knie te krijgen. Als je iets natekent of schildert, is kijken (zien/waarnemen) het belangrijkste, je kijkt tijdens het maken steeds heen en weer. Het is goed om vooraf eens goed naar alle details te kijken en deze te bespreken. Zo zie je niets over het hoofd en leer je je onderwerp beter kennen. Dat is eigenlijk een vorm van onderzoek. Kern Elk groepje krijgt het volgende: Eén kleurenafbeelding van het kunstwerk voor het groepje Een zwart-wit afbeelding voor iedere leerling Een werkblad met vragen voor de groep (één leerling leest voor) Een werkblad per leerling om in te vullen (n.a.v. de vragen) Je gaat de vragen van het vragenwerkblad samen bespreken, daarna vult ieder zijn eigen antwoord op het andere werkblad in. Bij stap 4 ga je het kunstwerk namaken. Vergeet niet om daarbij echt de vragen te gebruiken. Kijk regelmatig bij elkaar af. Werk zoveel mogelijk samen, bijvoorbeeld door zo precies mogelijk de juiste kleuren te mengen, maar blijf op je eigen vel papier werken. Afsluiting De afsluiting is in principe de presentatie, maar het is waanzinnig leuk en leerzaam om een tentoonstelling te organiseren in de klas. Nodig andere leerlingen, collega s of ouders uit om naar het museum der meesterkopieën te komen. Laat de leerlingen rondlopen en vragen beantwoorden, hang de ingevulde werkbladen naast de werken.

3 Vragenwerkblad Wat ga je doen? Je bekijkt samen met je groepje een kunstwerk. Je bespreekt de antwoorden op de vragen en schrijft je eigen antwoord op. Zorg dat iedereen aan het woord komt tijdens het bespreken. Tip: iedereen komt aan het woord als je de vragen aan elkaar stelt. Stap 1 Verwonderen geef je eigen mening. Bekijk het kunstwerk. Wat is je eerste indruk (in één woord)? Vind je het mooi? Vind je het kunst? Wat voel je erbij? Waarom? Stap 2 Verkennen kijk eens goed naar het kunstwerk. Wat zie je in het kunstwerk? Wat stelt het kunstwerk voor? Wat zou de kunstenaar ermee willen zeggen? Welke vragen roept het kunstwerk op? Schrijf die vragen op. Stap 3 Onderzoek opzetten hoe ga je het aanpakken? Hoe heeft de kunstenaar het werk gemaakt? Welke materialen en technieken zijn er gebruikt? Met welke materialen kun je het kunstwerk het beste namaken? Waar zitten de grootste vormen? Wat is de achtergrond? Welke details zijn het belangrijkst? Wat zijn de belangrijkste kleuren? Stap 4 Onderzoek uitvoeren maak het kunstwerk na. Welke vraag stel je jezelf tijdens het namaken? Maak het kunstwerk na. Denk aan de vraag die je bedacht hebt. Stap 5 Concluderen wat ben je te weten gekomen? Wat heb je ontdekt over het kunstwerk? Lukte het om het kunstwerk precies na te maken? Wat is het antwoord op de vraag die je bedacht hebt? Hoe hebben anderen het aangepakt? Zijn er verschillen tussen de kopieën? Hoe komt dat? Praat met elkaar over de vragen. Stap 6 Presenteren Laat jouw kunstwerk zien. Laat de verschillende kunstwerken van jouw groepje aan de rest van de groep zien. Vertel wat je dacht en voelde tijdens het maken van het kunstwerk. Vertel wat je samen hebt besproken. Vertel welke verschillen je ziet tussen de kopieën.

4 Naam: 6. Presenteren Dit ga ik over mijn meesterkopie vertellen: Dit dacht en voelde ik tijdens het maken: Dit hebben we samen besproken: Verwonderen In één woord: Ik vind het kunstwerk mooi/niet mooi, omdat... Het is wel/niet kunst, omdat. Dit voel ik er bij:..... Titel kunstwerk: Kunstenaar: Minischets: 2. Verkennen Dit zie ik allemaal: Dit stelt het denk ik voor:.. Dit wil de kunstenaar ermee vertellen: Dit vraag ik me af over het kunstwerk: 5. Concluderen Dit kreeg ik als beste tip: Dit kreeg ik als beste top: Dit heb ik ontdekt: Dit stukje lijkt het beste op het echte kunstwerk: Dit zou ik een volgende keer anders doen: Mijn kopie verschilt van die van anderen doordat: 4. Onderzoek uitvoeren Op deze vraag zoek ik een antwoord tijdens het namaken:... Maak het schilderij na. Maak eerst een schets, daarna pas schilderen. Dit is het antwoord:.. 3. Onderzoek opzetten Deze materialen zijn er gebruikt: Deze technieken zijn gebruikt: Kleur de grootste vormen van het kunstwerk blauw op je minischets. Teken ze groter als dat nodig is. Kleur de achtergrond van het kunstwerk rood op je minischets. Klopt je minischets? Wat ga je veranderen bij je kopie?.. Welke details zijn het belangrijkste?.. Wat zijn de belangrijkste kleuren?.. Wat mag je echt niet vergeten op je kopie?......

5 Edvard Munch ( ) de Schreeuw (1893)

6 Edvard Munch ( ) de Schreeuw (1893)

7 Leonardo da Vinci ( ) Mona Lisa (ongeveer 1503 tot 1517)

8 Leonardo da Vinci ( ) Mona Lisa (ongeveer 1503 tot 1517)

9 Vincent van Gogh ( ) de Sterrennacht (1889)

10 Vincent van Gogh ( ) de Sterrennacht (1889)

11 Karel Appel ( ) Vrijheidsschreeuw (1948)

12 Karel Appel ( ) Vrijheidsschreeuw (1948)

13 Gustav Klimt ( ) Adele Bloch-Bauer I (1907)

14 Gustav Klimt ( ) Adele Bloch-Bauer I (1907)