ADVIESRAPPORT. Stork-Fokker Woensdrecht

Transcriptie

1 ADVIESRAPPORT Stork-Fokker Woensdrecht

2 Inhoudsopgave 1 Inleiding Achtergrond Ambitie Plan van aanpak Fase 1 Vraagstelling Doelstelling Rolverdeling Fase 2 Onderzoek en analyse Masterplan Functionaliteit Duurzaamheid / innovativiteit / Selectie van bedrijven Imago / gebied open gooien Oplossingen en advies...7 Bijlage I, Functionaliteit, meerlaags ruimtegebruik...8

3 1 Inleiding 1.1 Achtergrond Het Stork-Fokkerterrein is gelegen te Woensdrecht, nabij de vliegbasis. Het gehele terrein is circa 29 hectare groot, waarvan circa 6 hectare zal worden herontwikkeld. Deze 6 hectare zal worden ingepast in de omgeving, waarbij de vliegbasis centraal staat, maar ook het defensieterrein. Het terrein behoeft enige aanpassing om het aantrekkelijk te maken voor zowel de top van de luchtvaartindustrie en de werknemers, als voor omwonenden en eventueel recreanten. Onderstaande figuur betreft een luchtfoto van de omgeving met hierin het Stork-Fokkerterrein aangegeven. Figuur 1: Luchtfoto omgeving Stork-Fokkerterrein 1.2 Ambitie Binnen het project Stork-Fokker bekleedt Vereniging Dio een adviesrol met betrekking tot het gebieds(her)ontwikkeling van het bedrijventerrein Stork-Fokker te Woensdrecht. Het doel hierbij is het komen tot een gezamenlijk doel met daarbij conclusies en aanbevelingen over het Stork- Fokkerterrein. 1.3 Plan van aanpak Vereniging Dio Werkt over het algemeen volgens de volgende werkwijze: Start: o Presentatie casus en vraagstelling; o Brainstormsessie 1. Uitwerking: o In integrale en professionele doelgroepen; 1

4 o Coördinator als procesverantwoordelijke. Advies: o Terugkoppeling uitwerking bij integrale Dio bijeenkomst; o Dio eindadvies of extra brainstormsessie. Tijdens de brainstormsessies is een groep experts onderverdeeld in vier teams, welke verschillende thema s hebben uitgewerkt en toegelicht. Onderstaand zijn de vier thema s toegelicht, waarop in navolgende hoofdstukken nader wordt ingegaan: Masterplan; Functionaliteit; Duurzaamheid / innovativiteit / selectie van bedrijven; Imago / gebied open gooien. Bovenstaande onderwerpen zijn gedurende de brainstormsessies aan bod gekomen. De fasering van het vervolgtraject is als volgt: 1 Fase 1: Doelstelling opstellen met betrekking tot het onderwerp. Hierbij wordt tevens de rolverdeling van de groepen bepaald. Fase 2: Uitwisselen van kennis en ervaring experts. Aan de hand van brainstormsessies verschillende ideeën opdoen met betrekking tot de vier genoemde thema s. Fase 3: Bundelen van de inspirerende en verrassende ideeën zoals voortgekomen uit de brainstormsessies. Dit in de vorm van presentatiemateriaal en een inspiratieboekje. Fase 4: Verdiepingsslag in brede zin. De vier thema s worden verder uitgewerkt door de eerder gevormde groepen. 1 Fase 1 en 2 zijn reeds in 2010 uitgevoerd. Het is nooit gekomen tot een opdracht waardoor Fase 3 en 4 niet zijn uitgevoerd. 2

5 2 Fase 1 Vraagstelling 2.1 Doelstelling Doelstelling van het project is het komen tot een goede invulling van bedrijventerrein Stork-Fokker in Woensdrecht. Dit wordt benaderd vanuit de 4 thema s: Masterplan Functionaliteit Duurzaamheid Gebied en imago 2.2 Rolverdeling Gedurende de brainstormsessies binnen de groep experts is een viertal thema s naar boven gekomen, welke zijn verdeeld over vier teams. De teams zijn samengesteld en onderverdeeld in thema s naar aanleiding van ieders expertise. Deze teams met bijbehorende thema s zijn navolgend weergegeven: Masterplan: o Gerard te Broekhorst o Branco Schot o Margriet Eugelink o Thomas van Gerwen Functionaliteit: o Eugène Peeters o Rob van Gestel o Pim van der Linden o Erik Lousberg Duurzaamheid / innovativiteit / Selectie van bedrijven: o Wim Ravensloot o Ben Schreuder o Harald Krijger o Peter van der Horst o Mark Damen Imago / gebied open gooien: o Arie van Rangelooy o Eddy van Caulil o Anita van Limpt o Aart-Jan Hoeven 3

6 3 Fase 2 Onderzoek en analyse Tijdens de vorige fase zijn vier teams gevormd die ieder een thema hebben uitgewerkt. De brainstormsessies hebben veel informatie opgeleverd in korte tijd, met veel ideeën en invalshoeken van verschillende partijen. Gekeken is naar ieders expertise, waarbij veel verschillende disciplines aan bod zijn gekomen. Op deze manier zijn er meer en bredere ideeën met een goede diepgang tot stand gekomen. In navolgende paragrafen zijn deze ideeën per thema uitgewerkt, waarbij een totaalplaatje wordt gevormd over de mogelijke invulling van bedrijventerrein Stork-Fokker te Woensdrecht. 3.1 Masterplan Binnen het thema Masterplan zijn twee aspecten als uitgangspunt genomen: Gebied open gooien; Business model / tijd / logistiek. Aan de hand van deze aspecten is een aantal onderwerpen behandeld welke belangrijk zijn bij de optimale invulling van het bedrijventerrein: De mogelijkheden van de locatie in relatie tot de ligging; Aantrekken van recreatie en leisure; Faciliteiten voor recreatie als spottersplek, café/restaurant, museum en rondleiding; Bereikbaarheid; Interface tussen industrie en natuur. Bekeken is op welke wijze deze facetten ingezet dienen te worden binnen het bedrijventerrein. Aan de hand hiervan is men gaan kijken wat er in de huidige situatie aanwezig is op het terrein. De landingsbaan, defensie, het bos, de zandrug, het agrarisch gebruik, het natuurgebied en de campings in de omgeving zijn hierbij van belang. Er zal een aantrekkelijke woon- en werkomgeving komen voor de top van de vliegtuigindustrie, de werknemers en de omwonenden door een interactie met de leisure. Gewerkt kan worden aan een Avation museum, een Space center, een Experience center of een restaurant. De oude gebouwen zullen transparant gemaakt moeten worden aan de zuidzijde, of een kijkspot kan worden toegevoegd. Belangrijk is het interface tussen industrie en natuur die hier zal ontstaan. Onderstaande figuur betreft twee schetsen van de inpassing in de natuurrijke omgeving waarbij de kijkspot een belangrijk punt van aandacht is. Figuur 2: Schetsen inpassing 4

7 3.2 Functionaliteit Binnen het thema Functionaliteit zijn twee aspecten als uitgangspunt genomen: Ruimtegebruik; Logistiek. Deze aspecten zijn uitgewerkt in verschillende belangrijke onderwerpen: Meerlaagse infrastructuur, goederen, bedrijfsstoffen, bemand of onbemand, etc.; Koppeling tussen de logistiek binnen en buiten het terrein; Meervoudig ruimtegebruik; Beperking logistieke bewegingen; Functiescheiding. Bekeken is hoe deze aspecten ingezet moeten worden om het terrein optimaal functioneel te laten zijn. Belangrijk hierbij is het voorkomen van problemen bij gebouwen die moeilijk ontsluitbaar zijn. Het is belangrijk dat er een meerlaagse infrastructuur komt, met oplossingen voor onbemand goederentransport en een ontsluiting van moeilijk bereikbare gebieden via een tunnel. Tevens komt er meervoudig ruimtegebruik, met parkeren onder het gebouw en een PV dak op het parkeerdak. De denkwijze voor de werkzaamheden op het terrein kan omgedraaid worden. Het kan logistiek veel eenvoudiger zijn om niet de vliegtuigen naar alle bedrijven te laten komen, maar om de bedrijven naar de vliegtuigen te laten komen op een centrale positie. Het werk moet naar het vliegtuig komen, net zoals de dokter naar de patiënt komt. De vliegtuigen hoeven dan geen route over het terrein meer te maken, zodat problemen bij gebouwen die moeilijk ontsluitbaar zijn voorkomen kunnen worden. Dit biedt mogelijkheden voor een efficiëntere indeling van het terrein en een veel grotere dichtheid. Voor het vervoer van kleinschalige apparatuur over het terrein kan het goederentransport onder de grond worden ingezet. Er komt een functiescheiding tussen de vliegtuig gebonden functies en de overige, zoals de Academy, het hotel, de Shared Facilities en de Leisure. Daarmee wordt een verdere stroomlijning van de logistiek bereikt. Voor deze functiescheiding komt er een bufferzone, zoals de Strip. Figuur 3: Schets invulling terrein inclusief Strip 5

8 3.3 Duurzaamheid / innovativiteit / Selectie van bedrijven Binnen het thema Duurzaamheid / innovativiteit / Selectie van bedrijven zijn twee aspecten als uitgangspunt genomen: Selectie van bedrijven; Starters op andere locatie op 3km. Aan de hand van deze aspecten is een aantal belangrijke onderwerpen aan bod gekomen en verder uitgewerkt: Verzilveren van de campus formule; Milieuprestatie en toetredingsvoorwaarden; Energiestromen inventariseren; Smart grids, studie uitwisseling, energielevering aan derden. Als eerste zijn de energiestromen geïnventariseerd. De infrastructuur wordt omgebouwd naar de toekomst. Er moet een studie komen naar de uitwisseling van energie op het terrein, en de mogelijkheden voor Smart Grids. Het gaat om het flexibiliseren, kijken naar wat er beschikbaar is, het compartimenteren en het moduleren. Ook wordt de campusformule verzilverd. Hierbij hoort open innovatie en open communicatie. Bij het verzilveren van de campusformule maken we gebruik van de ervaring en de plannen achter de HTC in Eindhoven en de Automotive Campus in Helmond. Aan toetredende bedrijven worden eisen gesteld met betrekking tot de duurzaamheid. Een milieupresentatie wordt een toetredingsvoorwaarde. Voor luchtvaart en onderhoud is het zinvol om in te spelen op de overgang van metaal naar kunststof. Er zijn veel aspecten die ook aan technische bedrijvigheid een kans bieden. 3.4 Imago / gebied open gooien Binnen het thema Imago / gebied open gooien is gebruik gemaakt van het thema Vliegtuigromantiek in het Groen. Belangrijk hierbij is dat het thema vliegtuigen ook aantrekkelijk wordt gemaakt voor vrouwen. Hiervoor moet er een stewardessenopleiding komen. Ook leisure is een belangrijk punt van aandacht voor het terrein. Het verdient aanbeveling de volgende onderwerpen toe te passen binnen het bedrijventerrein: Vliegtuigromantiek uitgewerkt en toegesneden op de locatie; Fokkermuseum en Defensiemuseum; Techniekhotel; Stewardessopleiding; Parachutespringen, zweefvliegtuigen, vliegsimulatie, etc.; De defensiestrip van de toekomst. Het verdient aanbeveling voorzieningen toe te voegen voor zweefvliegen, voor parachutespringen, voor recreanten, met een vliegsimulator en een verkeerstoren die uitzicht op het geheel geeft. Verder zal er een opleidingscentrum met een soortgelijke opzet als het Techniekhuys (zie waar educatie, innovatie en een publieksfunctie samenkomen van toegevoegde waarde zijn. Hier wordt de opleiding dan gericht op vliegtuigonderhoud. Een onderdeel wordt het Fokker Museum, en in de toekomst ook het Defensie Museum. Voor dit laatstgenoemde wordt de Strip op termijn doorgetrokken naar het defensieterrein. Belangrijke elementen voor het imago zijn de openheid en de leisure functie. Voor de openheid komen er ook webcams. Deze geven zicht op wat er gebeurt bij het onderhoud. Voor de eigenaren van de vliegtuigen komt er een techniekhotel. 6

9 4 Oplossingen en advies Gedurende twee brainstormsessies met Vereniging Dio is integraal gekeken naar het Stork- Fokkerterrein te Woensdrecht. Uitkomst hiervan is dat het gebied integraal ontwikkeld zal moeten worden. De volgende vier thema s zijn hierbij van belang: Masterplan; Functionaliteit; Duurzaamheid / innovativiteit / selectie van bedrijven; Imago / gebied open gooien. Het gehele bedrijventerrein zal betrokken moeten worden bij het te herontwikkelen gebied. De landingsbaan, het defensieterrein en het omliggende natuurlijke en agrarische gebied spelen hierbij een belangrijke rol. Door middel van het toevoegen van recreatie en leisure binnen de strip en een kijkspot zal de aantrekkelijkheid van de luchtvaartindustrie worden vergroot. Ook voor dames zal het terrein aantrekkelijk gemaakt moeten worden, bijvoorbeeld door het ter plaatse aanbieden van een stewardessopleiding. Aanbevolen wordt om een meerlaagse infrastructuur toe te passen met onbemand goederentransport en ontsluiting via een tunnel. Er zal meervoudig ruimtegebruik moeten plaatsvinden, met parkeren onder het gebouw en een PV dak op het parkeerdak. Bij toetredende partijen op het bedrijventerrein zullen eisen worden gesteld met betrekking tot duurzaamheid. Een milieupresentatie zal een toetredingsvoorwaarde worden. Voor luchtvaart en onderhoud is het zinvol om in te spelen op de overgang van metaal naar kunststof. Voor het imago en het open gooien van het gebied voor derden, zal de vliegtuigromantiek worden uitgewerkt en toegesneden op de locatie. Dit kan door middel van het Fokkermuseum, het Defensiemuseum, een café / restaurant en een Techniekhotel. Recreatie in de vorm van parachutespringen, zweefvliegen en vliegsimulatie zal een toegevoegde waarde zijn voor de aantrekkingskracht bij derden. Het voorstel tot vervolg betrof het verbreden en compleet uitwerken van de vier behandelde thema s. Het materiaal zou grafisch uitgewerkt kunnen worden in de vorm van een presentatieboekje en een presentatie. 7

10 Bijlage I, Functionaliteit, meerlaags ruimtegebruik 8