Dichterbij. Buitenkans HILVERSUM-VECHT EN PLASSEN »28. "Draad snel weer oppakken"»8. Versterking van de samenleving»34

Transcriptie

1 Dichterbij HILVERSUM-VECHT EN PLASSEN MAGAZINE VOOR LEDEN VAN RABOBANK HILVERSUM-VECHT EN PLASSEN WINTER 2013 Buitenkans»28 NIEUWE TOPMAN RABOBANK VAN DER VALK HOTEL BREUKELEN RABOBANK COÖPERATIEFONDS "Draad snel weer oppakken"»8 De kracht van het familiebedrijf»14 Versterking van de samenleving»34

2 OM DE HOEK 2 HILVERSUM-VECHT EN PLASSEN

3 Mels (7) en Warre (4) spelen in het Speelpakhuis op de Gijsbrecht van Amstelstraat 114 in Hilversum. De winkel is van hun moeder, Marlotte Groen, en van haar compagnon Renske Schriemer. Hun 'grote' zus Alma (10) is ook vaak in het Speelpakhuis te vinden, net als Sarah (7), de dochter van Renske. Haar broertje Ivar (2 maanden) sluit straks vast graag aan. FOTO: STUDIO KASTERMANS, HILVERSUM WOENSDAG- MIDDAG IN HET SPEELPAKHUIS. 3

4 VOOR WOORD HUUB NIJHUIS Directievoorzitter ALLES IS FAMILIE E en maand geleden raakten de uitkomsten en de berichtgeving over Libor mij, het directieteam en al onze personeelsleden diep. Het schandaal staat haaks op de kernwaarden die zo hoog in het vaandel van onze organisatie staan. Het valt niet te verdedigen dat dit, op internationaal niveau, heeft kunnen plaatsvinden binnen onze grote trots, de Rabobankorganisatie. Deze kwestie speelde zich af bij het internationale bedrijf van onze organisatie en dus niet bij de lokale banken. Maar het gaat hier wél om de goede naam van uw Rabobank, onze Rabobank. In Dichterbij gaan we niet voorbij aan dit onderwerp. Op pagina 8 staat een interview met Rinus Minderhoud, interim-voorzitter van onze raad van bestuur. Hij geeft terecht aan dat we de draad weer snel moeten oppakken. Voor u, onze leden en onze klanten. Wij blijven de bank die we zijn, uw Rabobank. Die nog altijd dichtbij en lokaal betrokken is, zoals u ook in deze Dichterbij weer kunt lezen. Het thema van deze Dichterbij is familie. Een hechte familieband maakt sterk. Neem nu het familiebedrijf van Van der Valk. De familie helpt elkaar, staat voor elkaar in en geeft ervaringen door aan de volgende generatie (zie pagina 14 en 15). Typische familiemomenten, zoals de aankomende feestdagen, zijn aanleiding om eens stil te staan bij wat we aan onze familie hebben. Ik wens iedereen veel mooie, feestelijke momenten toe en een prachtig en voorspoedig nieuw jaar. COLOFON Redactie Rabobank Hilversum-Vecht en Plassen: Leo Biemans, Mary van den Hurk, Arlène Kinds, Noortje Krikhaar, Sebastiaan Laanen, Kim Oskam en Harold van de Wakker. Gezellig met het hele gezin naar de Efteling? Kijk op pagina 38. Druk & handling: vdbj_, Frank van der Kolk, Amstelveen Zonder schriftelijke toestemming van de Rabobank mag niets uit deze uitgave worden overgenomen of gekopieerd. De Rabobank en vdbj_ besteden uiterste zorg aan de betrouwbaarheid en actualiteit van alle gepubliceerde data. Onjuistheden kunnen echter voorkomen. De Rabobank en vdbj_, alsmede de aan hen gelieerde ondernemingen en toeleveranciers, zijn niet aansprakelijk voor onjuistheden of enig handelen op grond van de inhoud van dit blad. 4 HILVERSUM-VECHT EN PLASSEN

5 Dichterbij HILVERSUM-VECHT EN PLASSEN THEMA: FAMILIE Familiebedrijf Van der Valk Huizenmarkt breekt met tradities Wie let er op de kleintjes? Vandaag bankieren zoals morgen Natuurmonumenten INTERVIEW 8 14 'De draad weer snel oppakken' DE NIEUWE BANK 10 Bankieren nieuwe stijl ONTWIKKELINGSHULP 22 Rabobank Foundation VERANTWOORD BELEGGEN 32 Weet waarin u belegt MEERWAARDE 34 Rabobank Coöperatiefonds GROEIMARKTEN Over de grens rolt het geld RUBRIEKEN Om de hoek Kort nieuws Puzzel Handige bespaartips Uw Rabobank op YouTube Ledenaanbiedingen Column Hans Stegeman Spring maar achterop 5

6 KORT MyOrder NIET MEER IN DE RIJ STAAN MyOrder is een gratis app voor uw smartphone, waarmee u direct bestellingen kunt plaatsen en betalen. Zoals een drankje op het terras, bioscoopkaartjes of een afhaalmaaltijd. Zonder uw portemonnee te gebruiken. De app is een initiatief van de Rabobank. MyOrder werkt al bij diverse horecagelegenheden, afhaalrestaurants en bioscopen in Nederland en bij alle Deli2go s van Shell-tankstations. In ruim 20 steden kunt u ook betaald parkeren via MyOrder. Grootste voordelen zijn de snelheid en het Flexibele kassa voor webwinkeliers Het aantal webwinkels groeit snel, maar ook het aanbod van online betaalmogelijkheden wordt uitgebreider en complexer. Voor webwinkeliers, groot en klein, heeft de Rabobank een eenvoudige oplossing ontwikkeld die alle actuele betaalmogelijkheden onderbrengt in één onlinekassasysteem: OmniKassa. Webwinkeliers kunnen via OmniKassa kiezen welke Nederlandse en buitenlandse betaalmethoden zij willen toevoegen aan gemak: wachten tot u kunt bestellen is niet meer nodig en ook de portemonnee kan thuisblijven. Betalen gaat via MiniTix, een mobiele portemonnee in de app die u kunt opladen via ideal, PayPal, creditcard en opwaardeerkaarten. Voor ondernemers is MyOrder een handig, extra verkoopkanaal, waarmee zij een snellere service kunnen bieden. Zij kunnen zelf productinformatie, foto s, prijzen en aanbiedingen invoeren en hoeven dus niet zelf een app te ontwikkelen. Ook is hun onlinekassa, zonder zelf de zorg te dragen voor aanvraagprocedures, contracten, onderhoud van de systemen en controle op betalingen. OmniKassa is veilig en flexibel en biedt direct inzicht in alle transacties. Een ideal- of creditcardbetaling terugboeken naar de koper gaat heel eenvoudig via het OmniKassa-dashboard. Ondernemers kunnen Rabo OmniKassa aanvragen via rabobank.nl of bij hun lokale bank. het mogelijk om klanten via een QR-code direct een product te laten kopen. MyOrder wordt ondersteund door alle banken en alle mobiele telecomaanbieders. Kijk voor meer info op myorder.nl. HOOGSTE SCORE De Rabobank is als beste private bank van Nederland uitgeroepen door Incompany 100, het onafhankelijk klantonderzoek, met hoge rapportcijfers voor betrouwbaarheid, vakkennis en communicatie. Bij Private Banking maken we gebruik van de kennis en ervaring van Schretlen & Co/Rabo Vermogensmanagement onderdeel van de Rabobank die in dit onderzoek op een tweede plaats is geëindigd. Wilt u ervaren waarom de Rabobank tot beste private bank is gekozen? Neem dan contact op met uw Rabobank. 6 HILVERSUM-VECHT EN PLASSEN

7 Spelenderwijs leren omgaan met geld De KidsGeldWijs-app leert kinderen op een leuke manier wat de waarde is van geld en hoe je ermee omgaat. Je eigen geld beheren is niet alleen leuk, maar ook nuttig: het draagt bij aan financiële zelfredzaamheid op latere leeftijd. Immers, jong geleerd is oud gedaan. De app gaat uit van een spelsituatie waarbij kinderen van 6 tot 10 jaar de uitdaging aangaan om in een eigen kluisje geld te sparen voor een bepaald doel. Met de app kunnen zij ook geld uitgeven én verdienen. Ouders en grootouders kunnen bijvoorbeeld klusjes aandragen waarvoor het kind geld ontvangt, of wekelijks zakgeld instellen. Via het ouderprofiel kunnen ouders toezicht houden. De app KidsGeldWijs biedt zo ondersteuning bij de financiële opvoeding. DE GRATIS DOWNLOAD VOOR DE IPAD EN ANDROID-TABLETS IS BESCHIKBAAR IN DE APP STORE: ZOEK OP RABOBANK OF KIDSGELDWIJS. Toegankelijke dienstverlening voor iedereen SERVICE OP MAAT Speciaal voor klanten die moeite hebben met zien biedt de Rabobank extra voorzieningen, zoals sprekende geldautomaten en Chipknip-opladers. In diverse zorginstellingen zijn deze Chipknip-oplaadpunten uitgebreid tot Rabo Contactpunten, waar deskundigen op vaste tijden persoonlijk advies geven over allerlei bankdiensten. Moeite om de pinpas uit de geldautomaat te halen? Vraag dan de gratis Rabo CardPuller aan bij uw lokale bank. Dit hulpmiddel is ook zeer geschikt voor mensen met reuma. SECTORPROGNOSES 2014 In de jaarlijkse sectorprognoses geven we u alvast een blik op het komende jaar, zodat u daar uw voordeel mee kunt doen. De Rabobank verwacht groei in de exportgerichte sectoren, maar krimp in de consumentgerichte sectoren. De ontwikkelingen en trends verschillen per sector en wij lichten deze uitgebreid toe. Kijk op: bedrijven/kennis. HERMAN WIJFFELS INNOVATIEPRIJS 2013 Op 7 november zijn de winnaars van de Herman Wijffels Innovatieprijs 2013 bekendgemaakt. Dit jaar was er een recordaantal van 743 inzendingen. Dit was mede te danken aan de nieuwe categorie ' zorg en welzijn, die dit jaar werd geïntroduceerd om duurzame innovaties in de zorgsector te stimuleren. De andere categorieën zijn circulaire economie en verduurzamen van de voedselketen. WINNAARS Kijk voor de winnaars van de Herman Wijffels Innovatieprijs 2013 op KIJK VOOR MEER INFO OP RABO.NL/P4DD0. 7

8 INTERVIEW RINUS MINDERHOUD 'De draad weer snel oppakken' Mijn taak? De eendracht bewaren en de daadkracht vergroten. Dat verdienen onze klanten, onze leden en onze medewerkers. Dat zegt Rinus Minderhoud (67, de nieuwe topman van de Rabobank. TEKST: PETER SLUIS FOTO'S: IRENE VIJFVINKEL H OE KIJKT U AAN TEGEN DE RECENTE GEBEURTENISSEN? Het is schokkend wat er is gebeurd. En dan doel ik natuurlijk allereerst op het ontoelaatbare gedrag van een kleine groep medewerkers. Maar ik doel ook op het feit dat dit zo lang onopgemerkt is gebleven en dat het te lang heeft geduurd voordat de genomen maatregelen allemaal werden geëffectueerd. Dit had niet mogen gebeuren. Bij geen enkele bank, maar zeker niet bij de Rabobank. Wij zijn een bank die sterk geworteld is in de samenleving. Die als belangrijkste opdracht heeft de financiële ambities van haar klanten mogelijk te maken. 8 HILVERSUM-VECHT EN PLASSEN MAAR? Maar dat laat onverlet dat wij hier bankbreed onze lessen uit moeten trekken. Want nogmaals dit mag en zal nooit meer gebeuren. Integriteit is een van onze kernwaarden die we niet alleen in woord moeten belijden, maar vooral moeten laten zien in ons dagelijks werk. Wij hebben inmiddels een groot pakket van maatregelen genomen om dit beter te borgen binnen de organisatie. Die maatregelen gaan natuurlijk over aspecten als het toezicht en controle, maar betreffen ook gedrag- en cultuurprogramma s. WAT IS UW BETROKKENHEID MET DE BANK? Ik ben al meer dan 11 jaar nauw betrokken bij de bank vanuit mijn functie als lid van de raad van commissarissen. De Rabobank heeft een indrukwekkende geschiedenis van 115 jaar. In die jaren is de bank uitgegroeid tot een van de meeste solide en betrouwbare banken ter wereld. Een bank ook met een koersvaste strategie die haar heeft gebracht tot een van de belangrijkste banken van Nederland èn tot een mondiale food- en agribank, die haar functie van financier van de keten koppelt aan de maatschappelijke opdracht om in 2050 de monden te kunnen voeden van 9 miljard wereldburgers.

9 Integriteit is een van onze kernwaarden en we moeten er alles aan doen om dat niet alleen in woord te belijden, maar ook en vooral te laten zien in ons dagelijks werk. EEN KOERSVASTE STRATEGIE, MAAR OOK EEN BANK DIE VOLOP IN BEWEGING IS? We leven vandaag de dag in een online-samenleving. Klanten, zowel de particulier als de ondernemer, doen hun bankzaken bij voorkeur vanaf hun mobiel, tablet of computer. Die komen niet meer bij ons op kantoor. Op die ontwikkeling en natuurlijk ook met het oog op kostenefficiency sluiten wij aan door onze dienstverlening verregaand te virtualiseren. We geven vol gas op onze 24/7 online dienstverlening en dat betekent tegelijkertijd sluiting van kantoren en inkrimping van het aantal. Overigens hecht ik er aan te zeggen dat het aantal klantadviseurs eerder stijgt dan daalt. Wij spelen onze adviseurs die klantcontact hebben juist vrij door de achterkant van het bedrijf te automatiseren en standaardiseren. Verder zijn we volop bezig om de dialoog en de betrokkenheid met onze bijna twee miljoen leden te moderniseren. Dit doen we door ons te committeren aan belangrijke lokale maatschappelijke thema s op het gebied van wonen, zorg en onderwijs. HOE ZIET U UW EIGEN ROL? Ik zie het als een van mijn belangrijkste taken om ervoor te zorgen dat de rust en de trots binnen de Rabobankorganisatie terugkeren. We moeten de draad weer snel oppakken om snel onze aandacht en daadkracht weer te kunnen richten op de klant, ons enige bestaansrecht. Ik heb er het volste vertrouwen in dat ons dat gaat lukken. Dat verdienen onze klanten, onze leden en onze medewerkers. Dat verdient de Rabobank. UW BENOEMING IS TIJDELIJK. HOE LANG BLIJFT U DIT WERK DOEN? Net zo lang als deze mooie en belangrijke organisatie me nodig heeft. LIBOR Rinus Minderhoud (67) volgde eind oktober Piet Moerland op als bestuursvoorzitter van de Rabobank. Moerland besloot te vertrekken als gevolg van de Libor-kwestie. Hoewel het bestuur van de bank niet op de hoogte was van het ontoelaatbare gedrag van een groep medewerkers nam hij als eindverantwoordelijke de beslissing om op te stappen. In verband met deze kwestie kwam de Rabobank een schikking overeen met nationale en internationale toezichthouders en autoriteiten van 774 miljoen euro. 9

10 Vernieuwen en verbinden zijn de trefwoorden

11 DE NIEUWE BANK VERBINDEN EN VERNIEUWEN Bankieren nieuwe stijl Om ook in de toekomst een solide en toonaangevende bank te blijven, ondergaat de Rabobank de komende tijd een ingrijpende metamorfose. TEKST: RABOBANK FOTO'S: MARTIJN DE KRUIJF Nagel: We gaan nog meer dan in het verleden een bijdrage leveren aan de sociaaleconomische vraagstukken die in de lokale gemeenschappen spelen. Een van de architecten van het verbouwplan, dat de werktitel Visie 2016 draagt, is Rien Nagel. Nagel stond lange tijd aan het hoofd van lokale Rabobanken in Achterhoek en Utrecht, was directeur Particulieren bij Rabobank Nederland en is sinds 17 oktober lid Raad van Bestuur. Onder zijn leiding werden de afgelopen maanden de contouren geschetst voor de lokale Rabobank van de toekomst. Nagel legt uit dat elk zichzelf respecterend instituut zo nu en dan eens voor de spiegel moet gaan staan en zichzelf de waartoe-ben-ik-op- aardevraag moet stellen. Die vraag is in deze tijd extra relevant omdat er een grote vertrou- wensbreuk is ontstaan tussen de banken en de samenleving; hun klanten. Lange tijd dachten wij als Rabobank dat we de witte raaf waren die ongeschonden uit de crisis zou komen. Maar ook wij hebben steken laten vallen, daar ben ik heel eerlijk in. 11

12 Het wordt de hoogste tijd dat we deze episode afsluiten en onze energie weer richten op de klant, op de buitenwereld. De luiken van onze bank moeten weer wagenwijd open. Lange tijd dachten wij als Rabobank dat we de witte raaf waren. Maar ook wij hebben steken laten vallen HOE GAAT DE RABOBANK HET VERTROUWEN TERUGWINNEN? De Rabobank is geen bank als andere banken. Wij zijn een solide coöperatie van lokale Rabobanken die samen bijna twee miljoen leden tellen. Dat zijn banken die in zekere zin dus eigendom zijn van de lokale gemeenschap. Daar maken we deel van uit en daar willen we ook in participeren. We gaan nog veel meer dan in het verleden een bijdrage leveren aan de sociaaleconomische vraagstukken die er in de lokale gemeenschappen spelen. Maar wel met een zakelijke insteek, zodat gemeenschap en bank er de vruchten van plukken. Dat doen we door onze kennis beschikbaar te stellen, door onze netwerken aan te boren, soms ook door financieel bij te springen, kortom we gaan ons veel nadrukkelijker verbinden aan de lokale samenleving. KUNT U CONCRETE VOORBEELDEN NOEMEN? Op welke thema s onze banken zich richten, zal verschillen van regio tot regio, van stad tot stad. In een studentenstad ligt het voor de hand dat het gaat over onderwerpen als kennis en innovatie, maar ook jongeren en cultuur. In meer landelijke gebieden kun je denken aan zorg en leefbaarheid. Andere aansprekende initiatieven vind ik de vele energiecoöperaties die er momenteel worden opgericht of de initiatieven van particulieren die met elkaar een eigen woningbouwplan willen realiseren. Die organiseren hun eigen bouwkundige en juridische deskundigheid en daar mogen wij als deskundige en betrokken financiële dienstverlener natuurlijk niet ontbreken. VERBINDEN EN VERNIEUWEN IS HET MOTTO VAN DE VERANDERINGEN. WAAROM? Met verbinden doelen we op de vertrouwensband met onze klanten en op het participeren in lokale netwerken. Het Nagel: Klanten willen hun bankzaken kunnen doen waar en wanneer het hen uitkomt. Vanuit die wens zijn we veel producten en diensten aan het virtualiseren. 12 HILVERSUM-VECHT EN PLASSEN

13 We willen ons nog nadrukkelijker verbinden aan de lokale samenleving. Met ons netwerk, onze kennis of financieel. KLAAR VOOR DE TOEKOMST De Rabobank wil ook in de toekomst een betrokken en toonaangevende dichtbijbank zijn voor haar klanten en leden. De bank doet dat door haar producten en diensten verregaand te virtualiseren en het persoonlijk advies te verbeteren. Vanuit haar coöperatieve missie wil de Rabobank een actieve bijdrage leveren aan het verbeteren van de leefbaarheid in haar werkgebieden. vernieuwen gaat over de manier waarop we onze bancaire dienstverlening vormgeven. Klanten willen tegenwoordig hun bankzaken kunnen doen waar en wanneer het hen uitkomt. Vanuit die wens zijn we veel producten en diensten aan het virtualiseren. Tegelijkertijd zijn we hard bezig om onze producten eenvoudiger en transparanter te maken. Producten die de klant begrijpt en die doen wat ze beogen te doen. VERDWIJNT DE RABOBANK HIERDOOR UIT HET NEDERLANDSE STRAATBEELD? Steeds meer klanten doen hun bankzaken 24/7 vanaf hun pc, mobiel of tablet. De fysieke aanwezigheid van de Rabobank zal hierdoor fors teruglopen, maar absoluut niet verdwijnen. We gaan wel terug naar honderd lokale banken, met aanzienlijk minder kantoren, met minder geldautomaten en ook met minder medewerkers. Die beweging wordt ingezet door de veranderende behoeftes van de klant, maar kent ontegenzeglijk ook een kostenkant. Door verregaand te automatiseren en te virtualiseren slaan we een dubbelslag. We verbeteren onze dienstverlening en doen dat tegen substantieel minder kosten. Dat laatste is niet onbelangrijk, want we willen ook in de toekomst een solide en gezonde onderneming zijn. GAAT DAT NIET TEN KOSTE VAN DE AANDACHT VOOR KLANTEN? Integendeel. Onze medewerkers zijn nu nog veel te veel bezig met wat ik noem de achterkant van ons bedrijf. Straks werken er bij een lokale bank nog gemiddeld tweehonderd medewerkers, die allemaal staan opgesteld voor de klant. Dat zijn zakelijke klanten en particuliere klanten die deskundig advies willen bij belangrijke life events als het kopen van een huis, een verbouwing of hun pensioenvoorziening. Door onze bedrijfsprocessen verder te automatiseren en te centraliseren spelen we de medewerkers dus vrij voor waar het allemaal om draait: het helpen en adviseren van onze klanten. 13

14 FAMILIECULTUUR HOTELS VAN VAN DER VALK De kracht van het familiebedrijf Van der Valk Hotels & Restaurants is een van de grootste familiebedrijven van Nederland. Pieter Timmers en zoon Nick vertellen over de kracht van het familiebedrijf. TEKST: BENNE HOLWERDA FOTO'S: HOLWERDA & HOLWERDA V.O.F. Hotel Breukelen Stationsweg LK Breukelen T. +31 (0) HILVERSUM-VECHT EN PLASSEN Het markante Hotel Breukelen, een zelfstandig bedrijf binnen het Van der Valkconcern, bestaat dit jaar 25 jaar. En de zaken gaan goed. Directeur Pieter Timmers en zijn vrouw ( een echte Valk ) hebben Hotel Breukelen onlangs flink uitgebreid en laten momenteel een nieuw hotel bouwen aan de rand van Veenendaal. Zoon Nick zal daar de leiding krijgen. Dat Van der Valk een echt familiebedrijf is, merk je aan de manier waarop de bedrijven worden geleid. Je beheert het bedrijf voor de volgende generaties, zegt Nick. Zo ervaar ik het zelf ook. We leven er goed van, maar er vindt geen zelfverrijking plaats. Dat past niet in onze familiecultuur. SUCCESVOL HOTEL Voordat hij in het familiebedrijf kwam, studeerde Pieter Timmers aan de Hotelschool. Zijn managementstage deed hij bij Van der Valk in Eindhoven en daar leerde hij zijn vrouw kennen. Toen Van der Valk in 1988 het roemruchte Chinese toprestaurant Oriental Palace kocht uit een faillissement, namen Pieter en zijn vrouw de leiding op zich. Ze maakten er een succesvol hotel van, dat ze onlangs uitbreidden met een strak vormgegeven nieuwe vleugel. En nu is het dus tijd voor een nieuw hotel in Veenendaal. FAMILIEBANDEN Van der Valk is een echt familiebedrijf, beaamt Pieter. Het label Van der Valk kun je alleen voeren als je een nazaat bent van Martinus van der Valk. Dus zonder mijn vrouw zou ik geen mede-eigenaar kunnen zijn van dit hotel. Dat heeft de familie zo bepaald. Zoiets is typerend voor een familiebedrijf. Er is een zakelijke relatie, maar er is altijd ook een onderliggend verhaal: dat van de familie. Je moet niet proberen dat te begrijpen. Zo n hechte familieband is iets heel moois: elkaar helpen als het nodig is, voor elkaar instaan, de fakkel overdragen. In de loop

15 Vader en zoon (l) Timmers. der tijd is het wel wat zakelijker geworden en dat is ook goed. Er is van alles dat je bij voorkeur op een niet-emotionele manier met elkaar wilt regelen. Vroeger hadden we allerlei bedrijven om de hotels heen: een slagerij, een visserijbedrijf of zelfs een juwelier. Daar deed je zaken mee, omdat zo n bedrijf van een neef was. Nu zijn we daar vrij in. STOFZUIGEN Voor mijn broer en zus en mijzelf is het familieaspect al weer anders dan voor mijn ouders, zegt Nick. Toen Hotel Breukelen 25 jaar geleden werd geopend, stonden hier vijftien tot twintig familieleden te vegen en te stofzuigen om alles op tijd klaar te krijgen. Als straks in Veenendaal het nieuwe hotel geopend wordt, komen mijn neven echt niet helpen. Ik moet dat gewoon zelf regelen. Tegelijk merk ik dat de kern van de familiecultuur blijft: de manier waarop we ons vak uitoefenen. Hoe we onze hotels bouwen en aankleden en hoe we met onze gasten omgaan, daarin zit een duidelijke lijn: zo doe je dat. Dat is de Van der Valkcultuur. Die is ook voor gasten herkenbaar. TROTS Pieter: We hebben onze kinderen natuurlijk de vrijheid gelaten om wel of niet in het familiebedrijf te komen werken. Dat moet ook, vind ik. Je hebt als hotelier best een lastig sociaal leven; als andere mensen vrij zijn ben jij aan het werk. Dus we hebben ze niet echt aangemoedigd. Maar ik zal het niet ontkennen - ik ben natuurlijk wel trots dat ze in onze voetsporen treden. HOTEL IN VEENENDAAL Eind 2014 is het nieuwe Van der Valk Hotel langs de A12 bij Veenendaal gereed. We bouwen zo n hotel niet voor tien jaar maar voor honderd jaar, zegt Nick Timmers. De lange termijn is voor ons belangrijk. Dat zie je ook aan de partners waar we mee werken: de Rabobank als onze huisbankier, bouwer Dura Vermeer, onze onderaannemers en leveranciers. Allemaal bedrijven die betrokken zijn, maar niet op mijn stoel gaan zitten. Zo kun je langdurig met elkaar optrekken

16 PUZZEL Maak kans op een Litebook en andere prijzen Oplossing De oplossing van de woordzoeker in Dichterbij 3 is 'Druivenoogst'. Mail de oplossing van deze puzzel vóór 1 maart 2014 naar cooperatie@hvp.rabobank.nl ovv puzzel Dichterbij SUDOKU Vul het diagram zo in dat alle cijfers van 1 tot en met 9 slechts één keer voorkomen in alle horizontale en verticale kolommen, en dat alle cijfers van 1 tot en met 9 voorkomen in elk van de negen vierkantjes van 3 x 3 vakjes. 16 HILVERSUM-VECHT EN PLASSEN

17 FEITEN De dure decembermaand is bij uitstek het moment om eens stil te staan bij onnodige uitgaven in uw huishouden. Met wat kleine inspanningen houdt u dat geld volgend jaar gewoon in uw zak. TEKST: JASPERIEN VAN WEERDT (BRON: NIBUD EN MILIEU CENTRAAL) EEN GEMIDDELD HUISHOUDEN BETAALT JAARLIJKS RUIM 100 EURO AAN STAND-BYGEBRUIK. SCHAKEL APPARATEN DAAROM NA GEBRUIK UIT. /// SCHRAP DUBBELE EN ONNODIGE VERZEKERINGEN EN VERGELIJK ELK JAAR DE PREMIES. /// MET TOCHTSTRIPS EN RADIATORFOLIE BESPAART U FLINK OP DE ENERGIENOTA. /// KOOP UW KERSTBOOM EENS BIJ EEN BOUWMARKT. OP DE LANGE TERMIJN IS EEN KUNSTBOOM VOORDELIGER. /// KOOP CADEAUS NIET OP HET LAATSTE MOMENT, MAAR SPEUR HET HELE JAAR NAAR AANBIEDINGEN. 17

18 WONINGMARKT De grootste malaise op de huizenmarkt lijkt achter de rug. Zeker voor starters is het nu een goed moment om te kopen. Is een traditionele hypotheek niet haalbaar, dan zijn er aantrekkelijke alternatieven. Ook voor doorstromers. TEKST: LIZANNE SCHIPPER FOTO'S: HOLLANDSE HOOGTE NIEUWE VORMEN VAN FINANCIERING Huizenmarkt breekt met tradities 18 HILVERSUM-VECHT EN PLASSEN Experts verwachten dat de bodem is bereikt op de Nederlandse huizenmarkt. De prijsdalingen vlakken af, de markt lijkt zich langzaamaan te stabiliseren. Voor de zesde keer op rij steeg in juli het consumentenvertrouwen in de woningmarkt, zo blijkt uit de marktindicator van Vereniging Eigen Huis (VEH). Over een paar jaar kan een woningtekort de prijzen zelfs weer een zetje geven, voorspelde oud-bestuursvoorzitter Piet Moerland van de Rabobank eerder dit jaar. Voor starters een mooi moment om hun slag te slaan. Door de forse prijsdalingen zijn huizen stukken goedkoper geworden, terwijl de hypotheekrente historisch laag is. LIEVER WACHTEN Starters willen wel, maar hun wensen zitten soms in de weg. Liefst stoten zij meteen door naar een groter huis, merkt Theo Harms, hoofd Productmanagement Wonen bij Rabobank Nederland. Wat wij horen is dat veel starters huiverig zijn voor de aankoop van een appartement. Zij vrezen dat de verkoop problemen oplevert op het moment dat er kinderen komen en zij verder willen. Dan wachten ze liever even tot ze zich een groter huis kunnen veroorloven. Tijdelijk huren zou in deze situatie een goede oplossing zijn, ware het niet dat er in de private sector veel te weinig aanbod van huurwoningen is. Feitelijk zijn hoger opgeleide starters daarom veelal aangewezen op de koopsector, aldus Hans Stegeman, hoofd Nationaal Onderzoek van de Rabobank. Hij pleit voor minder overheidsregulering en een grotere keuze op de huurmarkt. Vergeet niet dat door de toegenomen flexibiliteit op de arbeidsmarkt ook de behoefte toeneemt aan flexibiliteit op de woningmarkt. Een eigen woning is in de toekomst minder een investeringsgoed en meer een duurzaam consumptiegoed. BEROEP OP FAMILIE Is huren noch wachten een optie, en krijgt de ambitieuze starter een traditionele hypotheek niet helemaal

19 Uit eigen zak Na 2018 moeten huizenkopers 20 procent van de koopsom uit eigen zak betalen. Dat is de inzet van minister Dijsselbloem (Financiën), in navolging van een advies van de commissie-wijffels. Eén voordeel: hoe lager de financiering ten opzichte van de woningwaarde, hoe lager de hypotheekrente. Bij de Rabobank kan die korting oplopen tot 0,3 procent. 19

20 DE STARTER PROFITEERT Voor starters is een eigen huis beter betaalbaar geworden. Sinds de crisis zijn huizen (inclusief inflatie) 30 procent goedkoper geworden, aldus de Rabobank. Wel kunnen nieuwkomers tot 9 procent minder lenen omdat zij voortaan annuïtair moeten aflossen. Daar komt bij dat het maximale hypotheekbedrag ongeveer 4 procent is teruggevallen, doordat de koopkracht is gedaald. Maar dan resteert nog altijd een mooie meevaller. rond, dan zijn er diverse alternatieven. Daarbij moet de starter wel de familie kunnen inschakelen. Een schenking is de eenvoudigste optie: ouders mogen hun kinderen tot veertig jaar eenmalig ruim euro onbelast schenken voor, onder meer, de aankoop van een huis. Het kabinet heeft deze schenkingsvrijstelling per 1 oktober tijdelijk verruimd tot euro. Deze verruiming geldt tot 1 januari 2015 en kent geen leeftijdsgrens. Verder kunnen ouders mede-eigenaar worden van het huis of het zelf kopen en vervolgens verhuren aan hun kind, met als nadeel dat zij de hypotheekrente niet kunnen aftrekken. Een andere mogelijkheid is dat ouders hun kind het benodigde bedrag lenen. De Vereniging Eigen Huis noemt daarbij als aantrekkelijke optie het kasrondje : de rente die het kind aan de ouders betaalt, wordt gecompenseerd door een jaarlijkse schenking. Zo profiteert uw kind van zowel de fiscale aftrekbaarheid van de rente als van de vrijgestelde schenking, aldus de VEH. GENERATIEHYPOTHEEK De Rabobank biedt nog een andere oplossing: de Generatiehypotheek. Daarbij zijn ouders mede-debiteur van de hypotheeklening. Mocht het kind niet aan de rentebetaling kunnen voldoen, dan moeten de ouders bijspringen. Een aardige oplossing voor starters die zich het huis dat zij willen nu nog niet helemaal kunnen veroorloven, maar in de toekomst waarschijnlijk wel, In de toekomst is een eigen woning minder een investeringsgoed en meer een duurzaam consumptiegoed Na 2018 moeten huizenkopers 20 procent van de koopsom uit eigen zak betalen. vindt productmanager Harms. Op dat moment kunnen de ouders worden ontslagen van hun aansprakelijkheid. Het zijn overigens niet zozeer de starters die het laten afweten in de huidige markt, als wel de huizenbezitters die niet doorstromen. Zij vinden het moeilijk om te accepteren dat hun huis in waarde is gedaald én een restschuld houdt hen in veel gevallen tegen. Om dat laatste probleem het hoofd te bieden, ontwikkelt de Rabobank momenteel een nieuw soort financieringsvorm, waarmee de restschuld gefinancierd kan worden. Zo willen wij de doorstroom op de woningmarkt een zetje geven, aldus Harms. SAMEN KOSTEN DELEN Een interessante manier om kosten te drukken bij een nieuwbouwwoning is een collectief particulier opdrachtgeverschap (CPO). Hierbij ontwikkelt een groep particulieren onder professionele begeleiding een eigen woningbouwproject, vaak op initiatief van de gemeente. Samen hebben de deelnemers een optie op een bouwkavel. Ook het ontwerpen en bouwen gebeurt in samenspraak. Binnen het CPO-project is er veel vrijheid in het ontwerp van de woning. Natuurlijk komen er experts aan te pas, zoals een architect, een aannemer en adviseurs. De kosten hiervoor wil de Rabobank vaak samen met de gemeente voorfinancieren. De totale kostprijs per woning zal doorgaans onder de marktwaarde liggen omdat er geen projectontwikkelaar bij betrokken is. CPO is een interessante mogelijkheid, vindt Harms. Je houdt zelf de regie en de kosten zijn lager. 20 HILVERSUM-VECHT EN PLASSEN

21 KINDEROPVANG Wie let er op de kleintjes? Wie werkt en gezinsuitbreiding overweegt, staat voor een lastig dilemma: wordt het kinderopvang, ouderschapsverlof of minder werken? Wat belangrijke financiële afwegingen op een rij. TEKST: JASPERIEN VAN WEERDT ALTERNATIEVE KINDEROPVANG Iets anders dan de traditionele crèche of BSO: - Kinderopvang op een boerderij: veel buiten spelen en contact met dieren. - Gastouder: opvang in een huiselijke omgeving. - Au pair: oppas aan huis. - Een opvangorganisatie die samenwerkt met een muziekschool of sportvereniging. - Een ouderparticipatiecrèche: ouders verzorgen gezamenlijk de opvang. Het is wel de vraag of deze opvang wettelijk mogelijk blijft. 1Wat is voordeliger: minder werken of kinderopvang? Vier in plaats van vijf dagen werken betekent 20 procent minder salaris, maar netto kan het plaatje er anders uitzien. Vanwege ons progressieve belastingsysteem, daalt het netto-inkomen vaak minder hard dan het bruto-inkomen; zeker in beter betaalde beroepen. Wijzer in Geldzaken adviseert uw inkomsten en uitgaven voor de huidige en de eventueel nieuwe situatie goed in kaart te brengen. Via toeslagen.nl kunt u berekenen op hoeveel toeslag (zoals zorg- en kinderopvangtoeslag) u in beide situaties recht hebt. Minder werken kan namelijk leiden tot hogere toeslagen. Anderzijds kunnen bepaalde heffingskortingen lager uitpakken of vervallen. Ook kunnen huizenbezitters met hun hypotheekrenteaftrek terechtkomen in een lagere schijf, waardoor hun woonlasten stijgen. Op loonwijzer.nl kunt u een snelle bruto-nettocheck uitvoeren. En wellicht kan de salarisadministratie een voorberekening maken. 2Welke gevolgen heeft minder werken of tijdelijk stoppen nog meer? Op de langere termijn leidt parttime werken tot een lagere pensioenopbouw. Ook voor uw carrièreen salarisontwikkeling kan het negatief uitpakken. Volgens FNV Bondgenoten loopt een vrouw die na enkele jaren onderbreking weer aan het werk gaat meestal enkele loontreden achter bij collega s die door zijn blijven werken. De vakbond raadt ouders niet snel aan om minder dan vier dagen te gaan werken. De praktijk wijst uit dat het aanzienlijk makkelijker is om minder te werken, dan het aantal uren weer uit te breiden naar 100 procent. 3Kan dat eigenlijk, korter werken? Iedereen heeft wettelijk het recht om minder te gaan werken. Maar een werkgever mag dat weigeren als er zwaarwegende redenen zijn. U mag een verzoek om korter of langer te werken één keer per twee jaar indienen. Ook moet u minimaal een jaar bij uw werkgever in dienst zijn. 4Wat zijn de consequenties van ouderschapsverlof? Hebt u een kind jonger dan acht jaar, dan kunt u gebruikmaken van het wettelijk recht op ouderschapsverlof. U gaat dan tijdelijk minder werken om voor uw kind te zorgen. De gemiste uren worden in de regel niet doorbetaald, tenzij er in de cao of aanvullende arbeidsvoorwaarden andere afspraken zijn gemaakt. Net als bij minder werken kan ouderschapsverlof gevolgen hebben voor eventuele fiscale toeslagen. U kunt een heffingskorting krijgen op de inkomstenbelasting, maar er zijn plannen om deze vanaf 2015 af te schaffen. Duurt het ouderschapsverlof langer dan 18 maanden, dan kan dat invloed hebben op de hoogte en duur van uw WW-uitkering. 21

22 Op eigen kracht verder kunnen, dat is het doel

23 ONTWIKKELINGSHULP RABOBANK FOUNDATION: Dit is geen liefdadigheid In alle discussies over ontwikkelingshulp houdt Rabobank Foundation al veertig jaar vast aan haar missie: kansarme mensen perspectief bieden op een zelfstandig bestaan. TEKST: ELSE DE JONGE FOTO'S: VOLTA Rabobank Foundation biedt geen onvoorwaardelijke hulp, maar helpt mensen zelfredzaam te worden. Wanneer is ontwikkelingshulp echt effectief? Aan welke voorwaarden moet het dan voldoen? Die vraag roept veel discussie op. In de afgelopen jaren verschenen er diverse kritische boeken over het thema. Zo publiceerde William Easterly in 2006 het spraakmakende The White Man s Burden. Waarom heeft ontwikkelingshulp meer kwaad dan goed gedaan? De ontwikkelingseconoom hekelt daarin de koloniale mentaliteit die schuil lijkt te gaan achter veel ontwikkelingshulp. Dambisa Moyo, een Zambiaanse econome, verraste in 2009 met Dead Aid. Haar stelling: de massale financiële hulp aan Afrika leidt tot (meer) corruptie, apathie en afhankelijkheid. Lilianne Ploumen, minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking, streeft ernaar hulp zodanig met handel te combineren dat niet alleen de hulpontvangers, maar ook de economische belangen van Nederland ermee gediend zijn. Haar beleid krijgt bijval én felle kritiek. GEEN ONVOORWAARDELIJKE HULP De in 1973 opgerichte Rabobank Foundation biedt kansarme groepen mensen perspectief op een beter bestaan, met inzet van donaties, leningen, kennis en kunde. In 24 landen in Azië, Afrika en Zuid-Amerika steunt Rabobank Foundation kleine coöperaties van boeren en spaar- en kredietcoöperaties. Wat is de visie van Rabobank Foundation op ontwikkelingshulp? Wij spreken niet graag van hulp, zegt Pierre van Hedel, directeur van Rabobank Foundation. De term geeft een verkeerd signaal af. Met hulp zonder voorwaarden creëer je een afhankelijkheidsrelatie. Wij richten ons juist op zelfredzaamheid. Albert Boogaard, regiomanager Afrika en Latijns-Amerika, vult aan: We steunen mensen bij het verbeteren van hun sociaaleconomische positie. Maar we doen dat op 23

24 Feitelijk praktiseren wij ontwikkelingshulp nieuwe stijl, maar dan al veertig jaar voorwaarde dat er eigen initiatief is en eigen inleg, in de vorm van geld of arbeid. Leningen verstrekken we onder zakelijke, bancaire voorwaarden. Als je van meet af aan een beroep doet op het eigen vermogen van mensen, is de kans het grootst dat ze zich na verloop van tijd op eigen kracht kunnen redden. Van Hedel verwijst naar de geschiedenis van de Rabobank. De eerste coöperatieve bank is eind negentiende eeuw ontstaan vanuit het idee dat niet liefdadigheid, maar zelfredzaamheid tot duurzame verbetering leidt. Dat is ook ons uitgangspunt. Feitelijk praktiseren wij ontwikkelingshulp nieuwe stijl, maar we doen dat inmiddels al veertig jaar en met een geschiedenis achter ons van ruim een eeuw. OPWAARTSE LIJN Een voorbeeld uit de ruim tweehonderd buitenlandse projecten waar Rabobank Foundation bij betrokken is, is dat uit de Indiase staat Andhra Pradesh. Daar steunt de foundation een coöperatie van circa duizend melkveehoudsters die zich een inkomen verwerven met de productie en verkoop van melk. Voorheen waren de boerinnen afhankelijk van lokale handelaren en geldschieters. Door een coöperatie op te richten, hebben zij hun productie verhoogd en kregen de leden een betere prijs voor hun melk, vertelt Van Hedel. Om deze groei verder te bevorderen, verstrekte Rabobank Foundation een lening, waarmee de coöperatie microkredieten ter beschikking kan stellen aan de boerinnen. Hiermee kunnen ze extra koeien kopen. Met dergelijke steun helpen we de boerinnen om hun coöperatie te versterken en hun inkomenspositie te verbeteren. Zo zet je een opwaartse lijn in gang. Die is succesvol doordat de vrouwen zélf hun verantwoordelijkheid nemen. KRITISCHE KEUZES De visie van Rabobank Foundation op ontwikkelingshulp is al veertig jaar onveranderd. Wel zijn accenten in de aanpak gewijzigd. Vroeger doneerden we vaker geld. Nu verstrekken we vooral leningen, vertelt Van Hedel. Een gedoneerde truck is na In India helpt Rabobank Foundation een coöperatie van Indiase melkveehoudsters om verder te groeien via een lening. 24 HILVERSUM-VECHT EN PLASSEN

25 In Nederland helpt Rabobank Foundation kansarme mensen via landelijk georiënteerde, maatschappelijke organisaties. ADOPTEREN drie jaar kapot. Een truck die gefinancierd is met een lening gaat twintig jaar mee, zegt Boogaard. We zijn ook veel kritischer geworden in de keuze van onze projecten, vertelt Van Hedel. Zo zijn gezondheidszorg en huisvesting belangrijke thema s, maar die vallen niet binnen ons aandachtsgebied. Wij hebben verstand van boeren, coöperaties en van geld. Deze expertise zetten we in ons buitenlandbeleid in. En daar blijven we de komende veertig jaar mee doorgaan. VOLWAARDIG MEEDOEN In Nederland steunt Rabobank Foundation landelijke projecten die erop gericht zijn kansarme mensen sociaal-economisch verder te helpen. We richten ons daarbij op arbeidsparticipatie, (financiële) educatie en sociale participatie, vertelt Roelie van Stempvoort, programmamanager Nederland. Onze doelgroep bestaat uit mensen met een fysieke, verstandelijke of psychische beperking en kinderen en jongeren die een problematische achtergrond hebben of opgroeien in armoede. Rabobank Foundation bereikt die doelgroep via landelijk georiënteerde, maatschappelijke organisaties. Zij kunnen rekenen op financiële steun, maar ook op inzet van het Rabobank-netwerk. We zijn bijvoorbeeld al een aantal jaren verbonden aan stichting Emma at Work, vertelt Van Stempvoort. Dat is een nonprofituitzendbureau dat jongeren met een fysieke beperking helpt een baan te vinden. Met het Nibud en Humanitas gaan we vrijwilligers opleiden om mensen met geldzorgen te helpen hun financiële administratie weer op orde te krijgen. Ook Special Olympics Nederland krijgt steun van ons. Die organisatie maakt het mogelijk dat mensen met een verstandelijke beperking op niveau aan sport kunnen doen. Het zijn maar een paar voorbeelden. Van Stempvoort: De achterliggende gedachte is steeds dat iedereen volwaardig moet kunnen meedoen in de maatschappij. Sociale en economische zelfredzaamheid staan daarbij centraal. Lokale banken kunnen zich met geld, kennisoverdracht en persoonlijk contact aansluiten bij door Rabobank Foundation ondersteunde projecten in binnen- en buitenland. Door een adoptieproject te selecteren kiezen banken zelf een bestemming voor hun jaarlijkse donatie aan Rabobank Foundation. Vaak hebben de voorkeursprojecten een verband met het werkgebied van de bank. Zo adopteerde Rabobank Barneveld een project met kippenboeren in India. DATION.NL 25

26 infographic Vandaag bankieren zoals morgen Wims vrouw Karin beheert thuis de financiën. Vorig jaar besloten zij en Wim een deel van hun vermogen te beleggen. Via de Rabo Beleggen App houdt Karin nu regelmatig de koersen in de gaten. Ze kan er ook hun beleggingsportefeuille mee inzien en direct orders plaatsen. foto: Lars van den Brink We willen steeds meer zaken zelf kunnen regelen, zonder afhankelijk te zijn van openingstijden, personen of locaties. Veel informatie is online te vinden en dankzij toepassingen als apps en andere gedigitaliseerde diensten kunnen we ook steeds meer zelf doen. Dat geldt ook voor onze bankzaken. In plaats van een bank binnen te stappen, kijken we liever wat er online mogelijk is. Zo kunnen we de regie houden over dingen die we zelf kunnen doen en dingen waarvoor we het deskundige advies van de bank willen inwinnen. De Rabobank beweegt mee met deze ontwikkeling. We helpen onze klanten om meer zaken zelf te regelen, online en mobiel, met producten en diensten die eenvoudig en transparant zijn. Zodat u vandaag al kunt bankieren zoals morgen. Dat is het idee. wim heeft een succesvol eigen transportbedrijf. Binnenkort gaan ze een tweede vestiging openen in Duitsland. Een hectische tijd, waarin veel beslissingen genomen moeten worden. Via de Rabo Kennis App op zijn mobiele telefoon blijft hij op de hoogte van actuele ontwikkelingen in de branche en van economische en politieke ontwikkelingen in Europa.

27 Om wat geld te verdienen naast zijn studie, is zoon bart zijn eigen webwinkeltje begonnen in nieuwe en tweedehandsgames. Hij volgde daarvoor het uitgebreide stappenplan op ikgastarten.nl. Zijn klanten betalen hem via ideal. Mocht hij op termijn ook aan buitenlandse klanten willen leveren, dan kan hij via Omnikassa eenvoudig meerdere betaalmogelijkheden aanbieden. Dochter pien gaat vanavond naar de film met een paar vriendinnen. Via MyOrder bestelt én betaalt ze alvast de kaartjes voor de bioscoop. Dan hoeven ze vanavond in elk geval niet in de rij te wachten. Oma loes kan dankzij de workshop internetbankieren van de Rabobank nu veel makkelijker haar bankzaken regelen. De Random Reader Comfort, die Pien voor haar heeft aangevraagd, heeft grotere toetsen en een spraakfunctie en is daarmee speciaal geschikt voor blinden en slechtzienden.

28 GOOISE WORTELS Buitenkans Op de buitenplaatsen van s-graveland komen natuur, cultuur en recreatie samen. Vereniging Natuurmonumenten onderhoudt al dat moois. TEKST: BENNE HOLWERDA FOTO'S: HOLWERDA & HOLWERDA V.O.F. 28 HILVERSUM-VECHT EN PLASSEN

29 Natuurmonumenten Noordeinde JJ 's-graveland T +31 (0) Het is een schitterende herfstochtend en boswachter Johan van Galen Last maakt een ronde over het grondgebied van de buitenplaatsen Schaep en Burgh en Boekesteyn. In het najaar is er veel onderhoudswerk aan de buitenplaatsen en als tuinbaas is hij elke dag wel een paar uur buiten om de werkzaamheden aan te sturen. Met zichtbaar plezier vertelt Johan wat er gebeurt in de cellen van een boom als in de herfst het blad verkleurt. De boom trekt voedingsstoffen terug en zet bladgroen om in suikers, die hij opslaat in de stam. Doordat het bladgroen wordt afgebroken, komen de andere kleuren in de bladeren naar voren. Johan pakt een takje van de grond en laat zien waar de boom een klein kurklaagje maakt tussen de tak en de bladsteel, waardoor het blad loskomt en van de boom valt. Intussen breekt een stralende herfstzon door de mist en vallen sprookjesachtige lichtbanen op het pad. bouwden ze hier boerderijen die al die mensen in de stad van voedsel konden voorzien. Zo verdienden ze vier keer aan de uitbreiding van Amsterdam! Het succes van de achttiende-eeuwse ontwikkelaars is nog altijd zichtbaar aan de buitenplaatsen die ze hier hebben gesticht. NATUUR, CULTUUR EN RECREATIE Dat de fraaie landgoederen er nog allemaal zijn, is heel bijzonder. Natuurmonumenten doet er dan ook alles aan om ze op een verantwoorde manier te gebruiken en te beheren. Verantwoord betekent volgens Johan dat de natuur, de cultuur en recreatie zoveel mogelijk met elkaar in harmonie zijn. Het is de bedoeling dat iedereen ervan kan genieten. OUDE BOMEN Oude bomen worden goed in de gaten gehouden, maar niet steeds worden alle dode takken verwijderd. Een boom kan de meeste ouderdomsproblemen zelf oplossen. Als oude bomen te slecht worden en een gevaar opleveren voor de omgeving, worden ze omgezaagd of omgeduwd. HANDIGE KOOPLIEDEN Vereniging Natuurmonumenten heeft onmiskenbaar Gooise wortels. Het Naardermeer was een eeuw geleden de eerste aankoop van de Vereeniging (destijds nog met drie e s). In de loop der tijd verwierf Natuurmonumenten tien buitenplaatsen in de unieke landgoederenstrook van s-graveland. Deze zijn grotendeels opengesteld voor het publiek. De historie van de s-gravelandse buitenplaatsen is nauw verweven met die van de stad Amsterdam, vertelt Johan. In de Gouden Eeuw kochten handige kooplieden de grond waarvan ze wisten dat daar de stadsuitbreidingen zouden komen. Die grond verkochten ze met winst en toen kwamen ze naar s-graveland om heidegrond te kopen. Ze lieten het zand afgraven en verkochten dat aan Amsterdam om het veen op te hogen. Tegen betaling namen ze het vuil uit de grachten mee om hier de grond te verbeteren. Vervolgens 29

30 Een groot deel van de landgoederen is opengesteld voor het publiek. Wie wil, kan uren dwalen door de prachtige landschapsparken en bospercelen; met meer dan 55 kilometer aan wandelpaden zijn er mogelijkheden genoeg. "Dit is een uniek stukje Nederland, met al die buitenplaatsen op een rij." SPELEN IN HET BOS De landgoederen zijn niet alleen interessant voor wandelaars en rustzoekers. Ook voor kinderen is er van alles te doen, vooral in de omgeving van het Bezoekerscentrum Gooi en Vechtstreek op buitenplaats Boeksteyn. Het bezoekerscentrum is het startpunt van allerlei activiteiten: speurtochten, op pad met de boswachter, verjaardagsfeestjes en avontuurlijke themadagen. In het centrum zelf is van alles te ontdekken over de verschillende landschappen in deze omgeving. Kinderen (en ouderen) kunnen ontdekken hoeveel muggen een vleermuis kan vangen, een eekhoornmummie bewonderen of een braakbal van de bosuil uitpluizen. Buiten kunnen kinderen in de zomer met een schepnet ontdekken wat er in het water leeft, spelen in de speeltuin en hutten bouwen in het bos. EIGEN GESCHIEDENIS Buitenplaatsen als deze worden in Nederland al lang niet meer aangelegd, benadrukt Johan. Daarom is het zo belangrijk om ze zorgvuldig te beheren. Dit is een uniek stukje Nederland, met al die buitenplaatsen op een rij. Hier zien we cultuurhistorie die direct verbonden is met de economische ontwikkeling van de regio én met onze eigen geschiedenis. Daarom zijn we er zuinig op. Ook nu de rijksoverheid zich terugtrekt als financier van natuurbeheer. Natuurmonumenten heeft altijd met succes een beroep gedaan op sponsoren en particuliere leden. Die leden zijn enorm belangrijk voor het in stand houden van de natuur- en cultuurwaarden van het gebied. 30 HILVERSUM-VECHT EN PLASSEN

31 SOCIAL MEDIA HVP UW RABOBANK OP YOUTUBE Rabobank Hilversum Vecht en Plassen heeft een eigen site op YouTube met daarop activiteiten van de bank. Via de QR-code op deze pagina komt u op de site terecht. U kunt kijken naar een filmpje over de Startersdag of naar de bijeenkomst met Annemarie van Gaal. In de film "werken bij de Rabobank" vertellen drie medewerkers over hun werk bij onze bank. 31

32 VERANTWOORD BELEGGEN WEET WAARIN U BELEGT Oog voor meer dan winst alleen De Rabobank maakt zich al jaren sterk voor maatschappelijk verantwoord beleggen. Dat doen we niet alleen omdat het goed is voor mens en milieu, maar ook voor de portefeuilles van onze beleggers. TEKST: CONCISO FOTO'S: TJEERD FONK Steeds meer mensen letten als zij beleggen niet alleen op de financiële resultaten, maar ook op bijvoorbeeld het naleven van mensenrechten, het bestrijden van corruptie en het gebruik van milieuvriendelijke technieken. HOE GAAT DE RABOBANK DAAR MEE OM? We kijken of bedrijven internationale normen nakomen. Onze leidraad is de Global Compact van de Verenigde Naties. Dat zijn tien uitgangspunten voor de omgang van bedrijven met mensenrechten, milieu, arbeidsrechten en corruptie. Bijvoorbeeld de plicht van bedrijven om kinderarbeid af te schaffen. We maken gebruik van een gespecialiseerd en onafhankelijk onderzoeksbureau om te achterhalen of een bedrijf de regels naleeft. WAT ALS EEN BEDRIJF DE NORMEN NIET NAKOMT? We sporen fondshuizen aan rekening te houden met de internationale normen bij het kiezen van hun beleggingen. Ook vragen we hen de UN Principles for Responsible Investment te ondertekenen. Als een bedrijf op een van de normen achterblijft, verwachten we dat het fondshuis actie onderneemt. Dat kan een fondshuis doen door een gesprek aan te gaan met het betrokken bedrijf of door te stemmen op aandeelhoudersvergaderingen. We proberen dus via de fondshuizen invloed uit te oefenen. IS HET NIET BETER OM HELEMAAL NIET IN ZULKE BEDRIJVEN TE BELEGGEN? De Rabobank wil dat zo veel mogelijk beleggingen voldoen aan de belangrijkste normen voor maatschappelijk verantwoord ondernemen en beleggen. Wij zijn ervan overtuigd dat de dialoog en niet het uitsluiten van een grote groep bedrijven de beste weg is naar een duurzamere wereld. Alleen fabrikanten van controversiële wapens, zoals clustermunitie, sluiten we op voorhand zo veel mogelijk uit. 32 HILVERSUM-VECHT EN PLASSEN

33 99 procent van de beleggingsfondsen die Rabobank aanbiedt en beheert zijn maatschappelijk verantwoord. ZIJN ALLE BELEGGINGSFONDSEN DIE DE RABOBANK AANBIEDT MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD? Het gaat de goede kant op: 99 procent van de beleggingsfondsen met actief beheer in ons assortiment voldoet intussen aan onze normen. In 2011 was dat nog 66 procent. We zijn twee jaar geleden het gesprek aangegaan met de fondshuizen die nog niet aan al onze criteria voldeden en die hebben daar positief op gereageerd. Overigens is de dialoog niet vrijblijvend: uiteindelijk moeten alle fondsen voldoen aan onze normen. Met deze aanpak spelen we achter de schermen een belangrijke, vooruitstrevende rol in de sector en dragen we bij aan de verandering bij fondshuizen. GAAT DIT NIET TEN KOSTE VAN HET RENDEMENT? Maatschappelijk verantwoord beleggen gaat wat de Rabobank betreft hand in hand met het streven naar een goed rendement. Beleggers die verder kijken dan alleen de cijfers, krijgen een beter beeld van een bedrijf en de mogelijke risico s. Voorbeeld: een bedrijf dat de veiligheidseisen niet nakomt, heeft meer kans om betrokken te raken bij een milieuramp. Het gevolg kan zijn dat het bedrijf schadeclaims krijgt of dat consumenten er niet meer willen kopen. Lakse veiligheidseisen pakken dan niet alleen slecht uit voor het milieu, maar ook voor het rendement van de belegging. WAT DOET DE RABOBANK ZELF OP HET GEBIED VAN VERANTWOORD ONDERNEMEN? Het spreekt voor zich dat de Rabobank verantwoord ondernemen zelf ook hoog in het vaandel heeft. Zo heeft de bank zelf ook de Global Compact ondertekend. We passen deze internationale normen toe in onze eigen bedrijfsvoering. Dat zien we overigens niet als een verdienste, maar als iets wat gewoon bij ons past. DUURZAAM BELEGGEN Bij maatschappelijk verantwoord beleggen wordt gekeken of bedrijven voldoen aan internationaal erkende normen en waarden op het gebied van mens, milieu en goed ondernemingsbestuur. Duurzaam beleggen gaat een stap verder. Beleggers kiezer er dan bijvoorbeeld voor om bepaalde sectoren uit te sluiten of alleen te beleggen in bedrijven die het best presteren op maatschappelijk gebied. Ook voor die klanten heeft de Rabobank diverse producten en diensten. MEER INFO: RABO.NL/TDR5Q 33