»28 WONINGMARKT VERANTWOORD BELEGGEN ONDERNEMEN

Transcriptie

1 Dichterbij NOORDOOST FRIESLAND MAGAZINE VOOR LEDEN VAN RABOBANK NOORDOOST FRIESLAND WINTER 2013 Innovatie uit Noordoost Friesland»28 WONINGMARKT VERANTWOORD BELEGGEN ONDERNEMEN Goede kansen voor starters»18 Weet waarin u belegt»32 Sepa: vijf voor twaalf»39

2 OM DE HOEK 2 NOORDOOST FRIESLAND

3 Laveren in plaats van tegen de wind in zeilen. Dit is één van de aanbevelingen voor regio Noordoost Friesland van gastspreker Willem van der Velden, van het bureau AldusWillem. Onder de deskundige leiding van Siem Jansen, die afscheid nam als voorzitter van de Raad van Commissarissen, werd er gediscussieerd over de visie van Van der Velden op Noordoost Friesland en de toekomstverwachtingen, kansen en oplossingen. FOTO: ANJA BROUWER LEDEN- BIJEENKOMST, DAMWÂLD 28 OKTOBER UUR 3

4 VOOR WOORD DURK MOUS directievoorzitter Rabobank Noordoost Friesland DE DRAAD OPPAKKEN E en maand geleden raakten de uitkomsten en de berichtgeving over Libor mij, het directieteam en al onze personeelsleden diep. Het schandaal staat haaks op de kernwaarden die zo hoog in het vaandel van onze organisatie staan. Het valt niet te verdedigen dat dit, op internationaal niveau, heeft kunnen plaatsvinden binnen onze grote trots, de Rabobankorganisatie. Deze kwestie speelde zich af bij het internationale bedrijf van onze organisatie en dus niet bij de lokale banken. Maar het gaat hier wél om de goede naam van uw Rabobank, onze Rabobank. Uiteraard gaan we in Dichterbij niet voorbij aan dit onderwerp. Op pagina 26 vindt u een interview met Rinus Minderhoud, interimvoorzitter van onze Raad van Bestuur. Hij geeft terecht aan dat we de draad weer snel moeten oppakken. Voor u, onze leden en onze klanten. Wij blijven de bank die we zijn, uw Rabobank. Die nog altijd dichtbij en lokaal betrokken is. Het thema van deze Dichterbij is familie. Veel bankzaken zijn geconcentreerd rondom belangrijke familiemomenten. Neem de aankoop van een woning. Voor starters is dit een gunstige tijd: de huizenprijzen zijn fors gedaald en de hypotheekrente is laag. Alleen de financiering lijkt soms een struikelblok. Steeds meer starters zoeken daarom naar alternatieven, bijvoorbeeld vormen van financiering waarbij zij een beroep doen op de financiële steun van familie. Op pagina 18 leest u er meer over. De decembermaand met de feestdagen is een maand van familiemomenten. Ik wens u, en de uwen, mooie feestelijke momenten toe en alle goeds voor het nieuwe jaar. COLOFON Redactie: Rabobank Noordoost Friesland Redactieadres: communicatie@noordoostfriesland.rabobank.nl Druk & handling: vdbj_, Frank van der Kolk, Amstelveen Zonder schriftelijke toestemming van de Rabobank mag niets uit deze uitgave worden overgenomen of gekopieerd. De Rabobank en vdbj_ besteden uiterste zorg aan de betrouwbaarheid en actualiteit van alle gepubliceerde data. Onjuistheden kunnen echter voorkomen. De Rabobank en vdbj_, alsmede de aan hen gelieerde ondernemingen en toeleveranciers, zijn niet aansprakelijk voor onjuistheden of enig handelen op grond van de inhoud van dit blad. Gezellig met het gezin naar Kerstfair Dokkum? Kijk op pagina NOORDOOST FRIESLAND

5 Dichterbij NOORDOOST FRIESLAND THEMA: FAMILIE Kansen voor starters op de woningmarkt Rabobank Foundation bestaat 40 jaar ADVIES 8 Haal meer uit uw gesprek DE NIEUWE BANK 10 De Rabobank verandert CYBERCRIMINALITEIT 14 Digitale dieven FRIESLAND BANK Samen verder COÖPERATIEF DIVIDEND 21 VAKwerk Dokkum INTERVIEW 26 Rinus Minderhoud REGIO 28 Innovatie uit Oosternijkerk VERANTWOORD BELEGGEN Weet waarin u belegt MKB 34 Nieuwe kansen voor MKB REGIO 36 Kerstfair Dokkum RUBRIEKEN Om de hoek Kort nieuws Handige bespaartips Andere tijden, anders bankieren Ledenaanbiedingen Vijf voor twaalf 5

6 KORT MyOrder NIET MEER IN DE RIJ STAAN MyOrder is een gratis app voor uw smartphone, waarmee u direct bestellingen kunt plaatsen en betalen. Zoals een drankje op het terras, bioscoopkaartjes of een afhaalmaaltijd. Zonder uw portemonnee te gebruiken. De app is een initiatief van de Rabobank. MyOrder werkt al bij diverse horecagelegenheden, afhaalrestaurants en bioscopen in Nederland en bij alle Deli2go s van Shell-tankstations. In ruim 20 steden kunt u ook betaald parkeren via MyOrder. Grootste voordelen zijn de snelheid en het Flexibele kassa voor webwinkeliers Het aantal webwinkels groeit snel, maar ook het aanbod van online betaalmogelijkheden wordt uitgebreider en complexer. Voor webwinkeliers, groot en klein, heeft de Rabobank een eenvoudige oplossing ontwikkeld die alle actuele betaalmogelijkheden onderbrengt in één online kassasysteem: OmniKassa. Webwinkeliers kunnen via OmniKassa kiezen welke Nederlandse en buitenlandse betaalmethoden zij willen toevoegen aan gemak: wachten tot u kunt bestellen is niet meer nodig en ook de portemonnee kan thuisblijven. Betalen gaat via MiniTix, een mobiele portemonnee in de app die u kunt opladen via ideal, PayPal, creditcard en opwaardeerkaarten. Voor ondernemers is MyOrder een handig, extra verkoopkanaal, waarmee zij een snellere service kunnen bieden. Zij kunnen zelf productinformatie, foto s, prijzen en aanbiedingen invoeren en hoeven hiervoor niet zelf een app te ontwikkelen. hun online kassa, zonder zelf de zorg te dragen voor aanvraagprocedures, contracten, onderhoud van de systemen en controle op betalingen. OmniKassa is veilig en flexibel en biedt direct inzicht in alle transacties. Een ideal- of creditcardbetaling terugboeken naar de koper gaat heel eenvoudig via het OmniKassa-dashboard. Ondernemers kunnen Rabo OmniKassa aanvragen via rabobank.nl of bij hun lokale bank. Ook is het mogelijk om klanten via een QR-code direct een product te laten kopen. MyOrder wordt ondersteund door alle banken en alle mobiele telecomaanbieders. Kijk voor meer info op myorder.nl. HOGE SCORE De Rabobank is als beste private bank van Nederland uitgeroepen door het onafhankelijk klantonderzoek Incompany 100, met hoge rapportcijfers voor betrouwbaarheid, vakkennis en communicatie. Bij Private Banking maken we gebruik van de kennis en ervaring van Schretlen & Co/Rabo Vermogensmanagement, onderdeel van de Rabobank, die in dit onderzoek op een tweede plaats is geëindigd. Wilt u ervaren waarom de Rabobank tot beste private bank is gekozen? Neem dan contact op met uw Rabobank. 6 NOORDOOST FRIESLAND

7 Spelenderwijs leren omgaan met geld De KidsGeldWijs-app leert kinderen op een leuke manier wat de waarde is van geld en hoe je ermee omgaat. Je eigen geld beheren is niet alleen leuk, maar ook nuttig: het draagt bij aan financiële zelfredzaamheid op latere leeftijd. Immers, jong geleerd is oud gedaan. 12,5 en 25 jaar in dienst JUBILARISSEN De afgelopen periode zijn er weer medewerkers van Rabobank Noordoost Friesland in het zonnetje gezet en gehuldigd in verband met hun 12,5 of 25 jarig jubileum bij de Rabobankorganisatie. Hans van Panhuis, Financial Controller en Paul van der Kloet, Financieel Adviseur, vierden beide hun 12,5 jarig jubileum. Sita Vlasma-Nutma, werkzaam op de afdeling Kredietrisicomanagement en Jantina Terpstra-Toren, Verkoop en Service Adviseur, traden in 1988 in dienst bij respectievelijk Rabobank De Terpen en Rabobank Noordoosthoek. Beide dames ontvingen een zilveren Rabobankspeld uit handen van directievoorzitter Durk Mous. Van links naar rechts: Hans van Panhuis, Sita Vlasma-Nutma, Paul van der Kloet en Jantina Terpstra-Toren. De app gaat uit van een spelsituatie, waarbij kinderen van 6 tot 10 jaar de uitdaging aangaan om in een eigen kluisje geld te sparen voor een bepaald doel. Met de app kunnen zij ook geld uitgeven én verdienen. Ouders en grootouders kunnen bijvoorbeeld klusjes aandragen waarvoor het kind geld ontvangt, of wekelijks zakgeld instellen. Via het ouderprofiel kunnen ouders toezicht houden. De app KidsGeldWijs biedt zo ondersteuning bij de financiële opvoeding. DE GRATIS DOWNLOAD VOOR DE IPAD EN ANDROID-TABLETS IS BESCHIKBAAR IN DE APP STORE: ZOEK OP RABOBANK OF KIDSGELDWIJS. AFSCHEID COMMISSARIS Op de ledenbijeenkomst van 28 oktober is er afscheid genomen van Siem Jansen als voorzitter van de Raad van Commissarissen (RvC) van Rabobank Noordoost Friesland. Jansen heeft zich altijd met grote betrokkenheid voor de bank ingezet en heeft een grote kwalitatieve bijdrage geleverd aan het functioneren van de RvC, waarvan hij 12 jaar lid was. Het voorzitterschap is overgenomen door de heer Jaap Botma uit Morra. MUSEUMDAG DRUK BEZOCHT De Friese Rabobanken hielden 26 oktober voor de derde keer de Rabobank Museumdag. Cultuur in zijn algemeenheid en musea in het bijzonder worden door de Rabobank al jaren ondersteund. Niet alleen landelijk, maar ook regionaal en lokaal. De deelnemende musea uit onze regio waren dit keer: museum De Terp, molen De Zwaluw, Molenmuseum Anjum, Oudheidskamer Dantumadeel en Natuurmuseum Bruinenberg. MAATSCHAPPELIJK BETROKKEN Wist u dat Rabobank Noordoost Friesland rente vergoedt op tegoeden die recreatieve verenigingen en stichtingen op hun Verenigingsrekening bij de bank aanhouden? De rente geldt voor saldi vanaf De rentevergoeding op de Verenigingsrekening is één van de initiatieven waarmee de bank zijn maatschappelijke betrokkenheid bij de regio wil tonen en het verenigingsleven een extra steuntje in de rug wil geven. 7

8 Provisieverbod Vóór 1 januari werd het advies van een financieel adviseur verwerkt in de prijs van het product, ook wel provisie genoemd. Sinds dit jaar geldt echter een provisieverbod en betaalt de klant een adviesvergoeding. De hoogte van de vergoeding wordt vooraf aangegeven. De Rabobank vindt dat een goede ontwikkeling. 8 NOORDOOST FRIESLAND

9 ADVIES Een goed financieel advies is afgestemd op uw persoonlijke wensen en financiële situatie. Als u van tevoren zelf wat voorbereidend werk doet, kunt u meer uit het advies halen én kosten besparen. TEKST: CONCISO FOTO'S: ANJA BROUWER Een goed advies hebt u zelf in de hand BEKIJK DE DEMO: RABO.NL/342RD In roerige tijden kan een goed financieel advies overzicht en rust brengen. Bijvoorbeeld voor Ruud van Riessen uit Zwolle. Twee keer in korte tijd bezocht hij zijn hypotheekadviseur bij de Rabobank: eerst om de hypotheek over te sluiten en enkele maanden later vanwege zijn scheiding. Van Riessen is erg te spreken over het heldere advies dat hij kreeg. De hypotheekadviseur presenteerde duidelijk de verschillende opties. Ze legde me zowel de gevolgen op korte als op lange termijn uit. Ook prettig: hij betaalde minder advieskosten, omdat hij zich van tevoren had voorbereid op de gesprekken via het Rabobank Hypotheekdossier. BETALEN VOOR ADVIES Consumenten rekenen sinds 1 januari rechtstreeks af voor adviesgesprekken over complexe financiële producten, zoals hypotheken, levensverzekeringen of pensioenproducten. Financiële instellingen moeten vooraf aangeven wat de kosten zijn en welke werkzaamheden daar tegenover staan. Voor hypotheekadvies betaalt u geen afsluitprovisie meer, maar advieskosten, ongeacht de hoogte van de hypotheeksom. Door op een slimme manier advies in te winnen, gaat de toegevoegde waarde van het advies omhoog en de kosten omlaag. Een mooi voorbeeld is het Rabobank Hypotheekdossier. U kunt via het dossier eenvoudig berekenen hoeveel u kunt lenen en wat u daarvoor per maand betaalt. Ook kunt u een afspraak maken met een van onze hypotheekadviseurs en de documenten die nodig zijn voor dit adviesgesprek online uploaden. Bereidt u het adviesgesprek op deze manier voor, dan bespaart u tot 450 euro op de advieskosten. De adviseur is goed geïnformeerd. En in het onlinedossier worden al een paar vragen gesteld waar u zelf over na kunt denken. Zo haalt u meer uit het gesprek, zegt Geert van der Linden, assortimentsmanager Wonen bij de Rabobank. VIDEOCHAT De Rabobank denkt na over manieren om advies nog klantvriendelijker in te richten, vertelt Van der Linden. Denk bijvoorbeeld aan een videochat met een adviseur op een moment dat het u uitkomt. Essentieel is dat klanten advies krijgen op de manier die bij hen past, aldus Van der Linden. Van Riessen hecht zelf veel waarde aan persoonlijk contact. Het onlinedossier werkte prettig, maar ik wil uiteindelijk wel iemand tegenover me hebben zitten die ik vragen kan stellen. 9

10 Vernieuwen en verbinden zijn de trefwoorden

11 DE NIEUWE BANK VERBINDEN EN VERNIEUWEN Bankieren nieuwe stijl Om ook in de toekomst een solide en toonaangevende bank te blijven, ondergaat de Rabobank de komende tijd een ingrijpende metamorfose. TEKST: RABOBANK FOTO'S: MARTIJN DE KRUIJF Nagel: We gaan nog meer dan in het verleden een bijdrage leveren aan de sociaaleconomische vraagstukken die in de lokale gemeenschappen spelen. Eén van de architecten van het verbouwplan dat de werktitel Visie 2016 draagt is Rien Nagel. Nagel stond lange tijd aan het hoofd van de lokale Rabobanken in de Achterhoek en Utrecht, was directeur Particulieren bij Rabobank Nederland en is sinds 17 oktober lid van de Raad van Bestuur. Onder zijn leiding werden de afgelopen maanden de contouren geschetst voor de lokale Rabobank van de toekomst. Nagel legt uit dat elk zichzelf respecterend instituut zo nu en dan eens voor de spiegel moet gaan staan en zichzelf de waartoe-ben-ik-op-aarde-vraag moet stellen. Die vraag is in deze tijd extra relevant, omdat er een grote vertrouwensbreuk is ontstaan tussen de banken en de samenleving; hun klanten. Lange tijd dachten wij als Rabobank dat we de witte raaf waren die ongeschonden uit de crisis zou komen. Maar ook wij hebben steken laten vallen, daar ben ik heel eerlijk in. 11

12 Het wordt de hoogste tijd dat we deze episode afsluiten en onze energie weer richten op de klant, op de buitenwereld. De luiken van onze bank moeten weer wagenwijd open. Lange tijd dachten wij als Rabobank dat we de witte raaf waren. Maar ook wij hebben steken laten vallen HOE GAAT DE RABOBANK HET VERTROUWEN TERUGWINNEN? De Rabobank is geen bank als andere banken. Wij zijn een solide coöperatie van lokale Rabobanken die samen bijna twee miljoen leden tellen. Dat zijn banken die in zekere zin dus eigendom zijn van de lokale gemeenschap. Daar maken we deel van uit en daar willen we ook in participeren. We gaan nog veel meer dan in het verleden een bijdrage leveren aan de sociaaleconomische vraagstukken die er in de lokale gemeenschappen spelen. Maar wel met een zakelijke insteek, zodat gemeenschap en bank er de vruchten van plukken. Dat doen we door onze kennis beschikbaar te stellen, door onze netwerken aan te boren en soms ook door financieel bij te springen. Kortom, we gaan ons veel nadrukkelijker verbinden aan de lokale samenleving. KUNT U CONCRETE VOORBEELDEN NOEMEN? Op welke thema s onze banken zich richten, zal verschillen van regio tot regio, van stad tot stad. In een studentenstad ligt het voor de hand dat het gaat over onderwerpen als kennis en innovatie, maar ook jongeren en cultuur. In meer landelijke gebieden kun je denken aan zorg en leefbaarheid. Andere aansprekende initiatieven vind ik de vele energiecoöperaties die er momenteel worden opgericht of de initiatieven van particulieren die met elkaar een eigen woningbouwplan willen realiseren. Die organiseren hun eigen bouwkundige en juridische deskundigheid en daar mogen wij als deskundige en betrokken financiële dienstverlener natuurlijk niet ontbreken. VERBINDEN EN VERNIEUWEN IS HET MOTTO VAN DE VERANDERINGEN. WAAROM? Met verbinden doelen we op de vertrouwensband met onze klanten en op het participeren in lokale netwerken. Het Nagel: Klanten willen hun bankzaken kunnen doen waar en wanneer het hen uitkomt. Vanuit die wens zijn we veel producten en diensten aan het virtualiseren. 12 NOORDOOST FRIESLAND

13 We willen ons nog nadrukkelijker verbinden aan de lokale samenleving. Met ons netwerk, onze kennis of financieel. KLAAR VOOR DE TOEKOMST De Rabobank wil ook in de toekomst een betrokken en toonaangevende dichtbijbank zijn voor haar klanten en leden. De bank doet dat door haar producten en diensten verregaand te virtualiseren en het persoonlijk advies te verbeteren. Vanuit haar coöperatieve missie wil de Rabobank een actieve bijdrage leveren aan het verbeteren van de leefbaarheid in haar werkgebieden. vernieuwen gaat over de manier waarop we onze bancaire dienstverlening vormgeven. Klanten willen tegenwoordig hun bankzaken kunnen doen waar en wanneer het hen uitkomt. Vanuit die wens zijn we veel producten en diensten aan het virtualiseren. Tegelijkertijd zijn we hard bezig om onze producten eenvoudiger en transparanter te maken. Producten die de klant begrijpt en die doen wat ze beogen te doen. VERDWIJNT DE RABOBANK HIERDOOR UIT HET NEDERLANDSE STRAATBEELD? Steeds meer klanten doen hun bankzaken 24/7 vanaf hun pc, mobiel of tablet. De fysieke aanwezigheid van de Rabobank zal hierdoor fors teruglopen, maar absoluut niet verdwijnen. We gaan wel terug naar honderd lokale banken, met aanzienlijk minder kantoren, met minder geldautomaten en ook met minder medewerkers. Die beweging wordt ingezet door de veranderende behoeftes van de klant, maar kent ontegenzeglijk ook een kostenkant. Door verregaand te automatiseren en te virtualiseren slaan we een dubbelslag. We verbeteren onze dienstverlening en doen dat tegen substantieel minder kosten. Dat laatste is niet onbelangrijk, want we willen ook in de toekomst een solide en gezonde onderneming zijn. GAAT DAT NIET TEN KOSTE VAN DE AANDACHT VOOR KLANTEN? Integendeel. Onze medewerkers zijn nu nog veel te veel bezig met wat ik noem de achterkant van ons bedrijf. Straks werken er bij een lokale bank nog gemiddeld tweehonderd medewerkers, die allemaal staan opgesteld voor de klant. Dat zijn zakelijke klanten en particuliere klanten die deskundig advies willen bij belangrijke life events als het kopen van een huis, een verbouwing of hun pensioenvoorziening. Door onze bedrijfsprocessen verder te automatiseren en te centraliseren spelen we de medewerkers dus vrij voor waar het allemaal om draait: het helpen en adviseren van onze klanten. 13

14 CYBERCRIMINALITEIT VIJF ZAKEN OM ALERT OP TE ZIJN Geef digitale dieven geen kans Burgers zijn bijna even vaak slachtoffer van hacken als van diefstal. Met alertheid en voldoende veiligheidsmaatregelen kunt u veel narigheid voorkomen. TEKST: ARJAN VAN BIJNEN FOTO'S: STUDIO PING Phishing, malware, hacking: het zijn slechts enkele voorbeelden van manieren waarop criminelen toegang proberen te krijgen tot uw geld en gegevens. We zetten de vijf meest voorkomende vormen van cyberdiefstal op een rij. 1. MALWARE Malware is kwaadaardige software die niet door de virusscanner wordt herkend. Deze verzamelt ongemerkt privégegevens, die kunnen worden gebruikt voor allerlei doeleinden: spionage, fraude, afpersing, enzovoort. Wim Hafkamp, chief information security officer Rabobank Group: Wees voorzichtig met het bezoeken van onbekende websites. Zo verklein je de kans op infecties. Het is echter geen garantie, want malware wordt ook wel eens via bekende sites verspreid. Sandro Etalle, hoogleraar aan de Technische Universiteit Eindhoven, waarschuwt voor de opkomst van social media malware. Mensen hebben de neiging een link eerder te vertrouwen als het lijkt of een bekende uit hun netwerk die heeft geplaatst. 2. PHISHING Via s (zogenaamd afkomstig van de bank) of telefoon wordt u gevraagd om uw (inlog)gegevens. Hafkamp: Criminelen worden hierin steeds sluwer. Zo vissen ze tegenwoordig vaak naar de eenmalige signeercodes via slinkse social engineering - trucs, waarbij ze het slachtoffer in feite zelf een transactie laten goedkeuren onder het mom van een controle. Geef dus nooit codes aan derden. 3. CYBERAANVALLEN Cyberaanvallen zijn vrijwel nooit gericht op personen, maar op organisaties. Bekende voorbeelden zijn de aanvallen van de anarchistische hackersbeweging Anonymous. Het doel van dit soort aanvallen is om een computer, netwerk of dienst onbruikbaar te maken. Vaak wordt de infrastructuur van het aangevallen systeem gebruikt om een mailbom te versturen. Als gebruiker 14 NOORDOOST FRIESLAND

15 Criminelen vinden steeds brutalere manieren om toegang te krijgen tot uw gegevens. EIGEN VERANT- WOORDELIJKHEID merkt u dat bijvoorbeeld een site niet meer werkt of extreem traag is. Ook kunt u ineens phishingmails ontvangen vanuit de getroffen netwerken. 4. IDENTITEITSDIEFSTAL Het is voor geoefende hackers niet moeilijk om socialmedia-accounts te hacken. Maar ook klassieke identiteitsdiefstal is makkelijker geworden. Etalle: Veel mensen hebben een kopie van hun paspoort opgeslagen op hun computer of online. Als criminelen die kopie in handen krijgen, kunnen ze een deel van je identiteit overnemen. Het Centraal Meld- en informatiepunt Identiteitsfraude en -fouten (CMI) adviseert om op de kopie van uw identiteitsbewijs groot te schrijven dat het een kopie is, voor wie deze bedoeld is en op welke datum de kopie is gemaakt. Ook het doorstrepen van het burgerservicenummer, dat tweemaal op het identiteitsbewijs staat vermeld, is aan te bevelen. Door verschillende ingewikkelde wachtwoorden te gebruiken, verkleint u het risico op een complete kaping van uw online-identiteit. 5. LEKKEN Bedrijven hebben meer maatregelen tegen cybercriminaliteit dan burgers, maar iedere werknemer is een potentiële ingang, waarschuwt Etalle. De trend om de eigen smartphone of tablet mee naar het werk te nemen, vormt een aanvullend risico. Een systeembeheerder kan de herkomst van malware niet traceren wanneer die van een apparaat komt dat hij niet beheert. Volgens Hafkamp zit het gevaar meer in het lekken van informatie die op de apparaten wordt geraadpleegd en opgeslagen. Hier bewust mee omgaan is, naast het versleutelen van het apparaat en maatregelen door de werkgever, essentieel om bedrijfsgeheimen geheim te houden. Wie slachtoffer is geworden van cyberdiefstal, kan niet vanzelfsprekend rekenen op een vergoeding van de bank voor de geleden schade. Dat hangt van de situatie af. U bent zelf verantwoordelijk voor bescherming van uw gegevens, bijvoorbeeld via regelmatige saldocontroles, het up-todate houden van software en verantwoord internetten. Wanneer u vrijwillig codes hebt afgegeven aan derden (phishing), valt de schade buiten het vergoedingsbeleid. VEILIGBANKIEREN.NL 15

16 FRIESLAND BANK KLANTEN STAP VOOR STAP OVER TEKST: RABOBANK FOTO: VANVANBEEK.NL Er is op dit moment een enorme operatie gaande. Na een grondige voorbereiding gaan er nu elke week duizenden Friesland Bank klanten over naar de Rabobank. Voor de jaarwisseling moet de overgang grotendeels rond zijn en kunnen Friesland Bank klanten hun bankactiviteiten voortzetten bij de Rabobank. Een kleine groep klanten zal uiterlijk 1 april volgend jaar Rabobank klant zijn. Vooral de Friese Rabobanken merken veel van de transitie. De Rabobank in Leeuwarden krijgt er klanten bij en groeit daardoor behoorlijk in omvang. Ook de Rabobanken in Sneek en Heerenveen groeien fors, met een kwart. Bijna tweederde van het klantenbestand van Friesland Bank komt uit Friesland. De overgang heeft dan ook een enorme impact bij de Friese Rabobanken. Een groot deel van de medewerkers van Friesland Bank gaan met hun klanten mee naar een lokale Rabobank. Het merk Friesland Bank blijft bestaan totdat alle klanten over zijn. Er is een vaste kern van medewerkers waar klanten nog tot het einde van de migratie terecht kunnen. Klanten krijgen een nieuw rekeningnummer, maar ook na de overgang blijven zij verbonden aan het oude rekeningnummer. Dat duurt nog dertien maanden. Wie daar nog geld op stort, ontvangt het automatisch op zijn of haar nieuwe bankrekening bij de Rabobank. De Rabobank doet er alles aan om Friesland Bank klanten 'zacht' te laten landen. Deels doordat klanten soms hun eigen adviseur houden, maar ook door klanten een goed vergelijkbaar product aan te bieden. In principe mag de Friesland Bank klant er niet op achteruit gaan en deze moet zo weinig mogelijk hinder ondervinden van de overgang. Bij zo'n enorme operatie is uiteraard geen garantie op 100% foutloze prestaties, maar aan de inzet en de grondige voorbereiding zal het in elk geval niet liggen. SAMEN VERDER Sinds 1 april 2012 is Friesland Bank onderdeel van de Rabobank Groep. Als gevolg hiervan gaat Friesland Bank vrijwel geheel op in Rabobank. Dit betekent dat de producten en diensten van klanten van Friesland Bank naar aangesloten Rabobanken of andere onderdelen van de Rabobank Groep overgaan. Vanwege de coöperatieve grondslag hebben beide banken een sterke verwantschap. Samen staan we sterker. Dat is het idee van de coöperatie, en dat geldt ook voor het samengaan van Rabobank en Friesland Bank: samen zijn we één bank. 16 NOORDOOST FRIESLAND

17 FEITEN De dure decembermaand is bij uitstek het moment om eens stil te staan bij onnodige uitgaven in uw huishouden. Met wat kleine inspanningen houdt u dat geld volgend jaar gewoon in uw zak. TEKST: JASPERIEN VAN WEERDT (BRON: NIBUD EN MILIEU CENTRAAL) EEN GEMIDDELD HUISHOUDEN BETAALT JAARLIJKS RUIM 100 EURO AAN STAND-BY GEBRUIK. SCHAKEL APPARATEN DAAROM NA GEBRUIK UIT. /// SCHRAP DUBBELE EN ONNODIGE VERZEKERINGEN EN VERGELIJK ELK JAAR DE PREMIES. /// MET TOCHTSTRIPS EN RADIATORFOLIE BESPAART U FLINK OP DE ENERGIENOTA. /// KERSTBOOM KOPEN? OP DE LANGE TERMIJN IS EEN KUNSTBOOM VOORDELIGER. /// KOOP CADEAUS NIET OP HET LAATSTE MOMENT, MAAR SPEUR HET HELE JAAR NAAR AANBIEDINGEN. 17

18 WONINGMARKT De grootste malaise op de huizenmarkt lijkt achter de rug. Zeker voor starters is het nu een goed moment om te kopen. Is een traditionele hypotheek niet haalbaar, dan zijn er aantrekkelijke alternatieven. Ook voor doorstromers. TEKST: LIZANNE SCHIPPER FOTO'S: HOLLANDSE HOOGTE NIEUWE VORMEN VAN FINANCIERING Huizenmarkt breekt met tradities 18 NOORDOOST FRIESLAND Experts verwachten dat de bodem is bereikt op de Nederlandse huizenmarkt. De prijsdalingen vlakken af, de markt lijkt zich langzaamaan te stabiliseren. Voor de zesde keer op rij steeg in juli het consumentenvertrouwen in de woningmarkt, zo blijkt uit de marktindicator van Vereniging Eigen Huis (VEH). Over een paar jaar kan een woningtekort de prijzen zelfs weer een zetje geven, voorspelde oud-bestuursvoorzitter Piet Moerland van de Rabobank eerder dit jaar. Voor starters een mooi moment om hun slag te slaan. Door de forse prijsdalingen zijn huizen stukken goedkoper geworden, terwijl de hypotheekrente historisch laag is. LIEVER WACHTEN Starters willen wel, maar hun wensen zitten soms in de weg. Liefst stoten zij meteen door naar een groter huis, merkt Theo Harms, hoofd Productmanagement Wonen bij Rabobank Nederland. Wat wij horen is dat veel starters huiverig zijn voor de aankoop van een appartement. Zij vrezen dat de verkoop problemen oplevert op het moment dat er kinderen komen en zij verder willen. Dan wachten ze liever even tot ze zich een groter huis kunnen veroorloven. Tijdelijk huren zou in deze situatie een goede oplossing zijn, ware het niet dat er in de private sector veel te weinig aanbod van huurwoningen is. Feitelijk zijn hoger opgeleide starters daarom veelal aangewezen op de koopsector, aldus Hans Stegeman, hoofd Nationaal Onderzoek van de Rabobank. Hij pleit voor minder overheidsregulering en een grotere keuze op de huurmarkt. Vergeet niet dat door de toegenomen flexibiliteit op de arbeidsmarkt ook de behoefte toeneemt aan flexibiliteit op de woningmarkt. Een eigen woning is in de toekomst minder een investeringsgoed en meer een duurzaam consumptiegoed. BEROEP OP FAMILIE Is huren noch wachten een optie, en krijgt de ambitieuze starter een traditionele hypotheek niet helemaal

19 Uit eigen zak Na 2018 moeten huizenkopers 20 procent van de koopsom uit eigen zak betalen. Dat is de inzet van minister Dijsselbloem (Financiën), in navolging van een advies van de commissie Wijffels. Eén voordeel: hoe lager de financiering ten opzichte van de woningwaarde, hoe lager de hypotheekrente. Bij de Rabobank kan die korting oplopen tot 0,3 procent. 19

20 DE STARTER PROFITEERT Voor starters is een eigen huis beter betaalbaar geworden. Sinds de crisis zijn huizen (inclusief inflatie) 30 procent goedkoper geworden, aldus de Rabobank. Wel kunnen nieuwkomers tot 9 procent minder lenen, omdat zij voortaan annuïtair moeten aflossen. Daar komt bij dat het maximale hypotheekbedrag ongeveer 4 procent is teruggevallen, doordat de koopkracht is gedaald. Maar dan resteert nog altijd een mooie meevaller. rond, dan zijn er diverse alternatieven. Daarbij moet de starter wel de familie kunnen inschakelen. Een schenking is de eenvoudigste optie: ouders mogen hun kinderen tot veertig jaar eenmalig ruim euro onbelast schenken voor, onder meer, de aankoop van een huis. Het kabinet heeft deze schenkingsvrijstelling per 1 oktober tijdelijk verruimd tot euro. Deze verruiming geldt tot 1 januari 2015 en kent geen leeftijdsgrens. Verder kunnen ouders mede-eigenaar worden van het huis of het zelf kopen en vervolgens verhuren aan hun kind, met als nadeel dat zij de hypotheekrente niet kunnen aftrekken. Een andere mogelijkheid is dat ouders hun kind het benodigde bedrag lenen. De Vereniging Eigen Huis noemt daarbij als aantrekkelijke optie het kasrondje : de rente die het kind aan de ouders betaalt, wordt gecompenseerd door een jaarlijkse schenking. Zo profiteert uw kind van zowel de fiscale aftrekbaarheid van de rente als van de vrijgestelde schenking, aldus de VEH. GENERATIEHYPOTHEEK De Rabobank biedt nog een andere oplossing: de Generatiehypotheek. Daarbij zijn ouders mede-debiteur van de hypotheeklening. Mocht het kind niet aan de rentebetaling kunnen voldoen, dan moeten de ouders bijspringen. Een aardige oplossing voor starters die zich het huis dat zij willen nu nog niet helemaal kunnen veroorloven, maar in de toekomst waarschijnlijk wel, Na 2018 moeten huizenkopers 20 procent van de koopsom uit eigen zak betalen. vindt productmanager Harms. Op dat moment kunnen de ouders worden ontslagen van hun aansprakelijkheid. Het zijn overigens niet zozeer de starters die het laten afweten in de huidige markt, als wel de huizenbezitters die niet doorstromen. Zij vinden het moeilijk om te accepteren dat hun huis in waarde is gedaald én een restschuld houdt hen in veel gevallen tegen. Om dat laatste probleem het hoofd te bieden, ontwikkelt de Rabobank momenteel een nieuw soort financieringsvorm, waarmee de restschuld gefinancierd kan worden. Zo willen wij de doorstroom op de woningmarkt een zetje geven, aldus Harms. In de toekomst is een eigen woning minder een investeringsgoed en meer een duurzaam consumptiegoed SAMEN KOSTEN DELEN Een interessante manier om kosten te drukken bij een nieuwbouwwoning is een collectief particulier opdrachtgeverschap (CPO). Hierbij ontwikkelt een groep particulieren onder professionele begeleiding een eigen woningbouwproject, vaak op initiatief van de gemeente. Samen hebben de deelnemers een optie op een bouwkavel. Ook het ontwerpen en bouwen gebeurt in samenspraak. Binnen het CPO-project is er veel vrijheid in het ontwerp van de woning. Natuurlijk komen er experts aan te pas, zoals een architect, een aannemer en adviseurs. De kosten hiervoor wil de Rabobank vaak samen met de gemeente voorfinancieren. De totale kostprijs per woning zal doorgaans onder de marktwaarde liggen omdat er geen projectontwikkelaar bij betrokken is. CPO is een interessante mogelijkheid, vindt Harms. Je houdt zelf de regie en de kosten zijn lager. 20 NOORDOOST FRIESLAND

21 COÖPERATIEF DIVIDEND VAKWERK TEKST: VAKWERK DOKKUM FOTO: VAKWERK DOKKUM VAKwerk Dokkum is een initiatief van binnenstadbewoonsters Rixte Kuipers en Janne Hamstra. De gedachte om leegstaande panden tijdelijk, voor een periode van twee maanden, te vullen met ambachtelijke en kunstzinnige mensen uit de regio ontstond aan de koffietafel. Na informatieve gesprekken met makelaars, verzekeraar, gemeente en Binnenstadsmanagement ging VAKwerk op 8 juni 2013 van start aan de Nauwstraat met de eerste groep van zes deelnemers. Er blijkt veel talent en ambitie aanwezig te zijn in Noordoost Friesland: vaak al jaren werkzaam in een eigen atelier maar, afgezien van een website, niet zichtbaar. VAKwerk Dokkum biedt een podium vol mogelijkheden. Het blijkt te werken, enthousiaste VAKwerkers met kennis en ervaring, jong of iets ouder, krijgen op deze manier aandacht, kunnen verkopen en krijgen opdrachten. Mogelijk dat er VAKwerkers zijn die zich als starter in Dokkum zullen gaan vestigen. Prima voor de levendigheid en diversiteit van de binnenstad en tevens een blijvende economische versterking van onze regio. De tweede groep VAKwerkers zat in de Nauwstraat en Vleesmarkt en vanaf 2 oktober is de derde groep gestart in twee panden in de Nauwstraat. Voor de periode december/januari staan er al weer zeven nieuwe deelnemers op papier. Ook daarvoor gaat VAKwerk een goede plek zoeken, wat mogelijk wordt gemaakt door medewerking van pandeigenaren. VAKwerk heeft geen inkomsten en heeft geen commercieel belang. Promotie is en blijft de grootste kostenpost. Met een eenmalige ondersteuning vanuit het fonds Coöperatief dividend van Rabobank Noordoost Friesland zijn de initiatiefnemers enorm geholpen. Op haar eigen manier levert VAKwerk Dokkum voor een middellange periode een bijdrage aan de inhoud en uitstraling van de prachtige binnenstad van Dokkum. VAKWERK VAKwerk Dokkum bemiddelt al een aantal maanden tussen pandeigenaren en VAKwerkers. Voorwaarde voor deelname is dat de VAKwerker zelf aanwezig is tijdens de openingsuren. Zo kunnen de VAKwerkers tijdens het werken vertellen over materiaal, techniek en werkwijze. VAKwerk is open op woensdag van tot uur, vrijdag van tot uur en zaterdag van tot uur. 21

22 Op eigen kracht verder kunnen, dat is het doel

23 ONTWIKKELINGSHULP RABOBANK FOUNDATION: Dit is geen liefdadigheid In alle discussies over ontwikkelingshulp houdt Rabobank Foundation al veertig jaar vast aan haar missie: kansarme mensen perspectief bieden op een zelfstandig bestaan. Rabobank Foundation biedt geen onvoorwaardelijke hulp, maar helpt mensen zelfredzaam te worden. TEKST: ELSE DE JONGE FOTO'S: ANJA BROUWER / TJEERD FONKWanneer is ontwikkelingshulp echt effectief? Aan welke voorwaarden moet het dan voldoen? Die vraag roept veel discussie op. In de afgelopen jaren verschenen er diverse kritische boeken over het thema. Zo publiceerde William Easterly in 2006 het spraakmakende The White Man s Burden. Waarom heeft ontwikkelingshulp meer kwaad dan goed gedaan? De ontwikkelingseconoom hekelt daarin de koloniale mentaliteit die schuil lijkt te gaan achter veel ontwikkelingshulp. Dambisa Moyo, een Zambiaanse econome, verraste in 2009 met Dead Aid. Haar stelling: de massale financiële hulp aan Afrika leidt tot (meer) corruptie, apathie en afhankelijkheid. Lilianne Ploumen, minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking, streeft ernaar hulp zodanig met handel te combineren dat niet alleen de hulpontvangers, maar ook de economische belangen van Nederland ermee gediend zijn. Haar beleid krijgt bijval én felle kritiek. GEEN ONVOORWAARDELIJKE HULP De in 1973 opgerichte Rabobank Foundation biedt kansarme groepen mensen perspectief op een beter bestaan, met inzet van donaties, leningen, kennis en kunde. In 24 landen in Azië, Afrika en Zuid-Amerika steunt Rabobank Foundation kleine coöperaties van boeren en spaar- en kredietcoöperaties. Wat is de visie van Rabobank Foundation op ontwikkelingshulp? Wij spreken niet graag van hulp, zegt Pierre van Hedel, directeur van Rabobank Foundation. De term geeft een verkeerd signaal af. Met hulp zonder voorwaarden creëer je een afhankelijkheidsrelatie. Wij richten ons juist op zelfredzaamheid. Albert Boogaard, regiomanager Afrika en Latijns-Amerika, vult aan: We steunen mensen bij het verbeteren van hun sociaaleconomische positie. Maar we doen dat op 23

24 Feitelijk praktiseren wij ontwikkelingshulp nieuwe stijl, maar dan al veertig jaar voorwaarde dat er eigen initiatief is en eigen inleg, in de vorm van geld of arbeid. Leningen verstrekken we onder zakelijke, bancaire voorwaarden. Als je van meet af aan een beroep doet op het eigen vermogen van mensen, is de kans het grootst dat ze zich na verloop van tijd op eigen kracht kunnen redden. Van Hedel verwijst naar de geschiedenis van de Rabobank. De eerste coöperatieve bank is eind negentiende eeuw ontstaan vanuit het idee dat niet liefdadigheid, maar zelfredzaamheid tot duurzame verbetering leidt. Dat is ook ons uitgangspunt. Feitelijk praktiseren wij ontwikkelingshulp nieuwe stijl, maar we doen dat inmiddels al veertig jaar en met een geschiedenis achter ons van ruim een eeuw. OPWAARTSE LIJN Een voorbeeld uit de ruim tweehonderd buitenlandse projecten waar Rabobank Foundation bij betrokken is, is dat uit de Indiase staat Andhra Pradesh. Daar steunt de foundation een coöperatie van circa duizend melkveehoudsters die zich een inkomen verwerven met de productie en verkoop van melk. Voorheen waren de boerinnen afhankelijk van lokale handelaren en geldschieters. Door een coöperatie op te richten, hebben zij hun productie verhoogd en kregen de leden een betere prijs voor hun melk, vertelt Van Hedel. Om deze groei verder te bevorderen, verstrekte Rabobank Foundation een lening, waarmee de coöperatie microkredieten ter beschikking kan stellen aan de boerinnen. Hiermee kunnen ze extra koeien kopen. Met dergelijke steun helpen we de boerinnen om hun coöperatie te versterken en hun inkomenspositie te verbeteren. Zo zet je een opwaartse lijn in gang. Die is succesvol doordat de vrouwen zélf hun verantwoordelijkheid nemen. KRITISCHE KEUZES De visie van Rabobank Foundation op ontwikkelingshulp is al veertig jaar onveranderd. Wel zijn accenten in de aanpak gewijzigd. Vroeger doneerden we vaker geld. Nu verstrekken we vooral leningen, vertelt Van Hedel. Een gedoneerde truck is na Met microkredieten zet je een opwaartse lijn in gang. 24 NOORDOOST FRIESLAND

25 De achterliggende gedachte is steeds dat iedereen volwaardig moet kunnen meedoen in de maatschappij. ADOPTEREN drie jaar kapot. Een truck die gefinancierd is met een lening gaat twintig jaar mee, zegt Boogaard. We zijn ook veel kritischer geworden in de keuze van onze projecten, vertelt Van Hedel. Zo zijn gezondheidszorg en huisvesting belangrijke thema s, maar die vallen niet binnen ons aandachtsgebied. Wij hebben verstand van boeren, coöperaties en van geld. Deze expertise zetten we in ons buitenlandbeleid in. En daar blijven we de komende veertig jaar mee doorgaan. VOLWAARDIG MEEDOEN In Nederland steunt Rabobank Foundation landelijke projecten die erop gericht zijn kansarme mensen sociaal-economisch verder te helpen. We richten ons daarbij op arbeidsparticipatie, (financiële) educatie en sociale participatie, vertelt Roelie van Stempvoort, programmamanager Nederland. Onze doelgroep bestaat uit mensen met een fysieke, verstandelijke of psychische beperking en kinderen en jongeren die een problematische achtergrond hebben of opgroeien in armoede. Rabobank Foundation bereikt die doelgroep via landelijk georiënteerde, maatschappelijke organisaties. Zij kunnen rekenen op financiële steun, maar ook op inzet van het Rabobank-netwerk. We zijn bijvoorbeeld al een aantal jaren verbonden aan stichting Emma at Work, vertelt Van Stempvoort. Dat is een nonprofituitzendbureau dat jongeren met een fysieke beperking helpt een baan te vinden. Met het Nibud en Humanitas gaan we vrijwilligers opleiden om mensen met geldzorgen te helpen hun financiële administratie weer op orde te krijgen. Ook Special Olympics Nederland krijgt steun van ons. Die organisatie maakt het mogelijk dat mensen met een verstandelijke beperking op niveau aan sport kunnen doen. Het zijn maar een paar voorbeelden. Van Stempvoort: De achterliggende gedachte is steeds dat iedereen volwaardig moet kunnen meedoen in de maatschappij. Sociale en economische zelfredzaamheid staan daarbij centraal. Lokale banken kunnen zich, met geld, kennisoverdracht en persoonlijk contact, aansluiten bij door Rabobank Foundation ondersteunde projecten in binnen- en buitenland. Door een adoptieproject te selecteren kiezen banken zelf een bestemming voor hun jaarlijkse donatie aan Rabobank Foundation. Vaak hebben de voorkeursprojecten een verband met het werkgebied van de bank. Zo adopteerde Rabobank Barneveld een project met kippenboeren in India. FOUNDATION.NL 25

26 INTERVIEW RINUS MINDERHOUD 'De draad weer snel oppakken' Mijn taak? De eendracht bewaren en de daadkracht vergroten. Dat verdienen onze klanten, onze leden en onze medewerkers. Dat zegt Rinus Minderhoud (67) de nieuwe topman van de Rabobank. TEKST: PETER SLUIS FOTO'S: IRENE VIJFVINKEL H OE KIJKT U AAN TEGEN DE RECENTE GEBEURTENISSEN? Het is schokkend wat er is gebeurd. En dan doel ik natuurlijk allereerst op het ontoelaatbare gedrag van een kleine groep medewerkers. Maar ik doel ook op het feit dat dit zo lang onopgemerkt is gebleven en dat het te lang heeft geduurd voordat de genomen maatregelen allemaal werden geëffectueerd. Dit had niet mogen gebeuren. Bij geen enkele bank, maar zeker niet bij de Rabobank. Wij zijn een bank die sterk geworteld is in de samenleving. Die als belangrijkste opdracht heeft de financiële ambities van haar klanten mogelijk te maken. 26 NOORDOOST FRIESLAND MAAR? Maar dat laat onverlet dat wij hier bankbreed onze lessen uit moeten trekken. Want nogmaals, dit mag en zal nooit meer gebeuren. Integriteit is een van onze kernwaarden die we niet alleen in woord moeten belijden, maar vooral moeten laten zien in ons dagelijks werk. Wij hebben inmiddels een groot pakket van maatregelen genomen om dit beter te borgen binnen de organisatie. Die maatregelen gaan natuurlijk over aspecten als het toezicht en controle, maar betreffen ook gedrag- en cultuurprogramma s. WAT IS UW BETROKKENHEID MET DE BANK? Ik ben al meer dan 11 jaar nauw betrokken bij de bank vanuit mijn functie als lid van de Raad van Commissarissen. De Rabobank heeft een indrukwekkende geschiedenis van 115 jaar. In die jaren is de bank uitgegroeid tot een van de meeste solide en betrouwbare banken ter wereld. Een bank ook met een koersvaste strategie die haar heeft gebracht tot een van de belangrijkste banken van Nederland én tot een mondiale food- en agribank, die haar functie van financier van de keten koppelt aan de maatschappelijke opdracht om in 2050 de monden te kunnen voeden van 9 miljard wereldburgers.

27 Integriteit is een van onze kernwaarden en we moeten er alles aan doen om dat niet alleen in woord te belijden, maar ook en vooral te laten zien in ons dagelijks werk. EEN KOERSVASTE STRATEGIE, MAAR OOK EEN BANK DIE VOLOP IN BEWEGING IS? We leven vandaag de dag in een online samenleving. Klanten, zowel de particulier als de ondernemer, doen hun bankzaken bij voorkeur vanaf hun mobiel, tablet of computer. Die komen niet meer bij ons op kantoor. Op die ontwikkeling, en natuurlijk ook met het oog op kostenefficiency, sluiten wij aan door onze dienstverlening verregaand te virtualiseren. We geven vol gas op onze 24/7 online dienstverlening en dat betekent tegelijkertijd sluiting van kantoren en inkrimping van het aantal. Overigens hecht ik er aan te zeggen dat het aantal klantadviseurs eerder stijgt dan daalt. Wij spelen onze adviseurs die klantcontact hebben juist vrij door de achterkant van het bedrijf te automatiseren en standaardiseren. Verder zijn we volop bezig om de dialoog en de betrokkenheid met onze bijna twee miljoen leden te moderniseren. Dit doen we door ons te committeren aan belangrijke lokale maatschappelijke thema s op het gebied van wonen, zorg en onderwijs. HOE ZIET U UW EIGEN ROL? Ik zie het als een van mijn belangrijkste taken om ervoor te zorgen dat de rust en de trots binnen de Rabobankorganisatie terugkeren. We moeten de draad weer snel oppakken om snel onze aandacht en daadkracht weer te kunnen richten op de klant, ons enige bestaansrecht. Ik heb er het volste vertrouwen in dat ons dat gaat lukken. Dat verdienen onze klanten, onze leden en onze medewerkers. Dat verdient de Rabobank. UW BENOEMING IS TIJDELIJK. HOE LANG BLIJFT U DIT WERK DOEN? Net zo lang als deze mooie en belangrijke organisatie me nodig heeft. LIBOR Rinus Minderhoud (67) volgde eind oktober Piet Moerland op als bestuursvoorzitter van de Rabobank. Moerland besloot te vertrekken als gevolg van de Libor-kwestie. Hoewel het bestuur van de bank niet op de hoogte was van het ontoelaatbare gedrag van een groep medewerkers nam hij als eindverantwoordelijke de beslissing om op te stappen. In verband met deze kwestie kwam de Rabobank een schikking overeen met nationale en internationale toezichthouders en autoriteiten van 774 miljoen euro. 27

28 REGIO Seewing De visserijsector in Nederland maakt innovatieve en duurzame slagen. In dit artikel aandacht voor een innovatie, bedacht in Oosternijkerk! TEKST: VISSERIJBEDRIJF J. SEEPMA OL5 / RABOBANK NOORDOOST FRIESLAND FOTO'S: ANJA BROUWER 28 NOORDOOST FRIESLAND

29 Johan Seepma (45) uit Oosternijkerk is sinds 1988 zelfstandig visserijondernemer. Samen met zijn zes jaar jongere broer Douwe Edwin Seepma bemant hij de garnalenkotter OL5. Innovatie gebeurt veelal onder druk van marktomstandigheden of om het verdienmodel te verbeteren. Onder druk worden de zaken immers wat vloeibaarder. In de visserij is de hoge olieprijs de katalysator voor innovatie. Aan het woord is Johan Seepma, zelfstandig visserijondernemer uit Oosternijkerk, die samen met zijn broer een vistuig ontwikkelde. Halverwege 2009 kreeg ik een tip van Rob Janssens van het subsidiebureau Inno Partner dat het Small Business Innovation Research Programma (SBIR) van het toenmalig ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV), een oproep had gedaan om een goed idee in te sturen dat betrekking had op de biodiversiteit. Wij liepen al een paar jaar rond met het idee om een ander soort vistuig te ontwikkelen wat veel brandstof bespaart en minder bodemberoering geeft. We hebben samen met Rob Janssens een plan gemaakt en ingestuurd. met ruim 50%. Ook hebben we er twee wielen onder gemaakt in plaats van de traditionele sleeën. Dit samen geeft een spectaculaire brandstofbesparing van 20% voor kleine schepen tot 35% voor de grotere schepen. Sommige Seewinggebruikers besparen tot wel brandstof per week, bij een gelijkblijvende vangst. Als je dat vermenigvuldigt met 40 visweken is dit een mooi bedrag. Daarnaast vergt de Seewing veel minder onderhoud dan een traditioneel vistuig, wat ook weer een besparing geeft. De aanschaf van de Seewing is even duur als een conventioneel vistuig. Het ministerie van Economische Zaken erkent de Seewing en verleent er subsidie op. We hebben de Visserij Coöperatie Urk (VCU) als SEEWING De Seewing creëert een enorm stuk downforce naar de bodem toe, waardoor we nu een veel lichter vistuig hebben. Het gewicht is ruim 50% verminderd. Ook hebben we er wielen onder gemaakt in plaats van traditionele sleeën. Dit samen geeft een brandstofbesparing van 20% voor kleine schepen tot 35% voor de grotere schepen. Er waren 120 inzendingen en na een aantal voorrondes kregen we uiteindelijk van het ministerie van LNV de opdracht ons innovatieve vistuig te ontwikkelen. Minister Gerda Verburg heeft ons de opdracht persoonlijk uitgereikt. We kregen hier twee jaar de tijd voor en hebben die tijd goed gebruikt. Na eindeloos testen hebben we uiteindelijk de Seewing ontwikkeld. Omdat ik veel Formule 1 races volgde, had ik altijd al het idee om iets met de vorm van de achtervleugel van deze auto te doen. We hebben de vleugel acht meter lang gemaakt en 40 centimeter breed. Deze vleugel creëert een enorm stuk downforce (neerwaartse kracht) naar de bodem toe, waardoor we nu een veel lichter vistuig hebben dat veel brandstof bespaart in vergelijking tot een traditioneel vistuig. Het gewicht van het vistuig is verminderd van naar 600 kilogram, dus Sommige Seewing gebruikers besparen tot wel brandstof per week, bij een gelijkblijvende vangst. 29

30 Innovatie is een must. Het is de motor achter succesvolle organisaties en een groeiende economie. sterke partner gevonden. Zij bouwen de Seewing en zij zijn ook octrooigemachtigde. Met hen heb ik een knowhow-overeenkomst. De eerste drie letters van onze achternaam See hebben we verbonden aan de Seewing. Ik had altijd al het idee om iets met de vorm van de achtervleugel van een Formule 1 raceauto te doen. Er is veel belangstelling. Inmiddels zijn er van klein tot heel groot 20 visserschepen, verspreid over Nederland, Duitsland en één in Denemarken, die tot groot genoegen vissen met de Seewing. Er zijn ongeveer 480 garnalenschepen, dus we kunnen nog wel even vooruit. De Seewing is dit najaar gepromoot op een visserijbeurs in Alborg, Denemarken en er is belangstelling vanuit China waar men een set wil uitproberen. Daarnaast zijn we samen met Gaastmeerdesign, VCU en het Maritieme Research Institute Netherlands (MARIN) uit Wageningen bezig met het ontwikkelen van een nieuwe energiezuinige garnalenkotter. Volgens berekeningen realiseert deze kotter een besparing van 44%. Als we financiers kunnen vinden, willen we dit innovatieve schip graag laten bouwen. Wilt u meer weten over de visserijsector? Kijk dan op vcu.nl en visserijnieuws.nl. 30 NOORDOOST FRIESLAND

31 CIJFERS Andere tijden, anders bankieren! De mogelijkheden van de financiële dienstverlening zijn de afgelopen jaren fors gewijzigd en behoeften van klanten zijn veranderd. Steeds meer klanten zijn virtueel actief. RABOBANK NOORDOOST FRIESLAND RABOBANK NOORDOOST FRIESLAND HET GEMIDDELD AANTAL BEZOEKERS OP ONZE WEBSITE PER MAAND 70,9% VAN ONZE KLANTEN BANKIERT VIA RABO INTERNETBANKIEREN 32,9% VAN ONZE KLANTEN BANKIERT VIA MOBIEL BANKIEREN 190 TELEFOONTJES KOMEN ER GEMIDDELD PER DAG BINNEN OP ONS CENTRALE NUMMER (0511)

32 VERANTWOORD BELEGGEN WEET WAARIN U BELEGT Oog voor meer dan winst alleen De Rabobank maakt zich al jaren sterk voor maatschappelijk verantwoord beleggen. Dat doen we niet alleen omdat het goed is voor mens en milieu, maar ook voor de portefeuilles van onze beleggers. TEKST: CONCISO FOTO'S: TJEERD FONK Steeds meer mensen letten als zij beleggen niet alleen op de financiële resultaten, maar ook op bijvoorbeeld het naleven van mensenrechten, het bestrijden van corruptie en het gebruik van milieuvriendelijke technieken. HOE GAAT DE RABOBANK DAAR MEE OM? We kijken of bedrijven internationale normen nakomen. Onze leidraad is de Global Compact van de Verenigde Naties. Dat zijn tien uitgangspunten voor de omgang van bedrijven met mensenrechten, milieu, arbeidsrechten en corruptie. Bijvoorbeeld de plicht van bedrijven om kinderarbeid af te schaffen. We maken gebruik van een gespecialiseerd en onafhankelijk onderzoeksbureau om te achterhalen of een bedrijf de regels naleeft. WAT ALS EEN BEDRIJF DE NORMEN NIET NAKOMT? We sporen fondshuizen aan rekening te houden met de internationale normen bij het kiezen van hun beleggingen. Ook vragen we hen de UN Principles for Responsible Investment te ondertekenen. Als een bedrijf op een van de normen achterblijft, verwachten we dat het fondshuis actie onderneemt. Dat kan een fondshuis doen door een gesprek aan te gaan met het betrokken bedrijf of door te stemmen op aandeelhoudersvergaderingen. We proberen dus via de fondshuizen invloed uit te oefenen. IS HET NIET BETER OM HELEMAAL NIET IN ZULKE BEDRIJVEN TE BELEGGEN? De Rabobank wil dat zo veel mogelijk beleggingen voldoen aan de belangrijkste normen voor maatschappelijk verantwoord ondernemen en beleggen. Wij zijn ervan overtuigd dat de dialoog en niet het uitsluiten van een grote groep bedrijven de beste weg is naar een duurzamere wereld. Alleen fabrikanten van controversiële wapens, zoals clustermunitie, sluiten we op voorhand zo veel mogelijk uit. 32 NOORDOOST FRIESLAND