Miljoenennota in begrijpelijke taal

Transcriptie

1 Samenvatting Miljoenennota in begrijpelijke taal D66 krijgt het voor elkaar _1837.adpro.indd 1 9/20/ :20:25 AM

2 Wat is de Miljoenennota? 2 Elk jaar presenteert de minister van Financiën de Miljoenennota aan de Tweede Kamer. Dat gebeurt op Prinsjesdag, de derde dinsdag van september. De Miljoenennota legt uit wat het kabinet allemaal gaat doen het komende jaar. Er staat in wat deze plannen precies kosten en waar we dat van betalen. Ook kun je in de Miljoenennota lezen hoe het gaat met de portemonnee van Nederland en met de economie. Verder staat erin hoe het kabinet denkt dat het de komende tijd zal gaan. Hoe gaat het met Nederland? Het gaat goed met ons land. Volgend jaar groeit onze economie met 2,6 procent. Bijna alle Nederlanders gaan erop vooruit: 96 procent. Omdat de economie groeit en de belasting daalt, hebben we meer geld om uit te geven. Er komen steeds meer banen bij. De werkloosheid is niet meer zo laag geweest sinds Er is veel vraag naar personeel en dat zorgt ervoor dat de lonen stijgen. Ook omdat we werk vinden, promotie maken of meer gaan werken, kunnen we meer uitgeven. Nederlanders zijn positiever over hoe het met ons land gaat. Maar er zijn ook risico s. De prijzen van huizen gaan snel omhoog en dat zet de woningmarkt onder druk. Het veranderende klimaat is een groot probleem. Door onrust in de wereld kan er ruzie over handel ontstaan en kunnen we misschien minder verdienen. Daarom doet het kabinet zijn best om Nederland voor te bereiden op de toekomst. Merel van Beeren Vertaler

3 3 Hoeveel geld komt er binnen? Wat geven we uit? Omdat de economie groeit krijgt de overheid meer geld uit belastingen en premies. En we hoeven minder uit te geven, bijvoorbeeld aan uitkeringen voor werkloosheid. Hierdoor hebben we geld over: één procent van het bruto binnenlands product of bbp. Het bbp is ongeveer gelijk aan wat we als Nederlanders maken en verdienen. Schuld van de overheid De schuld van de overheid gaat in 2019 verder naar beneden, maar is nog wel hoger dan vóór de economische crisis. Als we de schuld in de hand houden, draaien onze kinderen er straks niet voor op. Ook houden we ons dan aan de regels van Europa. We betalen elke dag 1 euro per persoon aan rente over onze schuld. Dat vinden we zonde. Dit kabinet wil de schuld aflossen zodat dat minder wordt _1837.adpro.indd 3 9/20/ :20:30 AM

4 Wat zijn we van plan en wat kost dat? 4 We gaan flink geld steken in de publieke sector. Zoals onderwijs, zorg en veiligheid. Dit kabinet vindt dat een gezonde samenleving goed onderwijs nodig heeft. Daarom gaat er bijna 2 miljard naar onderwijs, onderzoek en nieuwe oplossingen. Onderwijs We maken het aantrekkelijker om leraar te worden op basisscholen. De werkdruk gaat omlaag en elke leraar op de basisschool krijgt er een extra maandsalaris bij. Dat is ongeveer 3100 euro bruto per jaar. Bruto betekent dat er nog geen belastingen vanaf zijn getrokken. Veiligheid Na heel veel bezuinigen kunnen we nu weer geld uitgeven. We steken 1 miljard euro extra in wegen en spoor. Defensie krijgt er 1,2 miljard bij. De politie ontvangt 291 miljoen om beter op te kunnen treden. Zorg De zorg blijft het meeste kosten voor Nederland. Dat in de hand houden blijft ingewikkeld. Ons land heeft uitstekende zorg, maar dat wordt wel steeds duurder. We leven steeds langer en we zijn met meer oudere mensen. Daarom hebben we meer zorg nodig. En dat merken we in onze portemonnee. Het kabinet doet zijn best om de kosten minder hard te laten stijgen, zonder dat de zorg slechter wordt.

5 Belangrijke actuele onderwerpen 5 Groningen In een regeerakkoord kun je niet alles van tevoren vastleggen. Dit kabinet kan en wil goed om kunnen gaan met actuele gebeurtenissen. Zoals de wens om te stoppen met gas winnen in Groningen. We bouwen de gaswinning af en stoppen uiterlijk in De komende jaren trekken we in totaal 1,5 miljard euro uit voor de misgelopen opbrengsten van het Groningse gas. Vanaf 2019 ondersteunen we de regio Groningen met 200 miljoen euro. Mensen leven daar nog steeds in onzekerheid over het aardbevingsgevaar. Ook maken ze zich zorgen over de veiligheid van hun huizen en de toekomst van hun banen. De extra kosten hiervan kunnen we betalen doordat we onverwachts minder hoefden uit te geven. Er zijn minder mensen werkloos en doordat onze schuld lager is betalen we minder rente.

6 Brexit Nederland bereidt zich ook voor op de uitkomst van de onderhandelingen over de Brexit. Dat is de uittreding van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie. Wat die uitkomst ook is, het zal effect op Nederland hebben. Door nieuwe hindernissen aan de grens wordt de handel ingewikkelder en dat is slecht voor onze economie. We verdienen geld met het verkopen van onze kennis, diensten en producten in het buitenland. 6 De veiligheid van voedsel is ook niet zeker, omdat er gezamenlijke regels wegvallen over hoe voedsel gemaakt en vervoerd mag worden. Daarom steekt het kabinet 92 miljoen euro extra in de Douane en de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit. Werken loont Vanaf volgend jaar betalen Nederlanders minder belasting over hun loon. Dat komt doordat het systeem van de inkomstenbelasting eenvoudiger wordt. We houden zo meer geld over en het is aantrekkelijker om mensen in dienst te nemen. Dit gaan we betalen door het lage btw-tarief van 6 naar 9 procent te verhogen. Ook stijgen de milieubelastingen en betaal je meer als je meer vervuilt. Doordat mensen meer geld overhouden kunnen huishoudens meer uitgeven en groeit onze economie.

7 7 Nederland blijft aantrekkelijk voor investeerders Het kabinet verlaagt de tarieven van de vennootschapsbelasting. Dat is belasting die bedrijven moeten betalen over de winst die ze maken. We maken het ook minder aantrekkelijk voor bedrijven om schulden te maken. Verder schaffen we de dividendbelasting af. Aandeelhouders moeten belasting betalen over de winst die ze van bedrijven uitgekeerd krijgen. Dat hoeft straks niet meer. We besteden meer aandacht aan het niet of te weinig betalen van belasting door bedrijven. Bedrijven die niets toevoegen en alleen op zoek zijn naar manieren om minder belastingen te betalen, hebben zo minder te zoeken in Nederland. Toekomst Het kabinet denkt aan de toekomst en heeft er vertrouwen in. We voeren de afspraken die we gemaakt hebben over het klimaat uit. We verbeteren de wetten over de arbeidsmarkt. We gaan een pensioenakkoord sluiten. En we stimuleren het bouwen van meer en duurzame huizen. Zo blijft Nederland een goede plek om te wonen, te werken en te ondernemen _1837.adpro.indd 7 9/20/ :20:32 AM

8 Wat gaan we doen? Alle maatregelen op een rij 8 1. Onderwijs, onderzoek en nieuwe oplossingen We geven 1,9 miljard euro extra uit aan onderwijs, onderzoek en nieuwe oplossingen. Het geld gaat bijvoorbeeld naar vroeg onderwijs, speciaal voor jonge kinderen met een taalachterstand. Ook wordt het collegegeld voor eerstejaarsstudenten in het hoger onderwijs lager. Leraren in het basisonderwijs krijgen 3500 euro bruto meer per jaar en minder werkdruk. 2. Klimaat Het kabinet vindt het klimaat heel belangrijk en wil dat de vervuiler meer gaat betalen. Daarom worden de energiebelasting en de afvalstoffenheffing verhoogd. Dat gaat 300 miljoen euro opbrengen. We werken ook aan een minimumprijs voor CO2 bij het opwekken van elektriciteit. We proberen Europese afspraken te maken over belastingen op luchtvaart. Als dat niet lukt, voeren we zelf een vliegtaks in. 3. Defensie Defensie gaat 1,2 miljard euro gebruiken om onze krijgsmacht op orde te brengen en klaar te stomen voor de toekomst. Dat betekent bijvoorbeeld extra mensen en extra materieel. 4. Veiligheid Het kabinet geeft een half miljard uit aan onze veiligheid. Dat geld wordt gebruikt voor meer agenten in de wijk en voor de recherche. Ook wordt een deel besteed aan verbetering van de werkomgeving voor de politie. Dit betekent verder dat er 1100 agenten bijkomen en dat er 30 miljoen extra is voor veiligheid op internet. 5. Infrastructuur We besteden 1 miljard extra om de infrastructuur op peil te krijgen. Daarmee leggen we nieuwe wegen en treinsporen aan en zorgen we voor extra onderhoud. We lossen de knelpunten op het treinspoor op. Er komen meer fietspaden en we zorgen dat Schiphol beter bereikbaar wordt. 6. Gemeenten en provincies Gemeenten en provincies krijgen meer geld om samen problemen op te lossen. De opvang van migranten bijvoorbeeld, of het veranderende klimaat. Ook wordt er geld in het sociaal domein gestoken. Bijvoorbeeld in onderwijs en opvoeding, de zorg en inburgering.

9 7. Zorg De zorg blijft na alle uitkeringen de grootste kostenpost. Het kabinet vindt het heel belangrijk om de zorg toch betaalbaar te houden zonder kwaliteit te verliezen. De hoogte van het eigen risico wordt daarom vastgezet. Ook worden de eigen bijdragen voor langdurige zorg lager. 9 Mensen die ziek zijn of een handicap hebben en zich niet meer goed in huis of daarbuiten kunnen redden, hebben soms voorzieningen nodig. Zoals een rolstoel of hulp in huis. Om de kosten voor deze mensen niet eindeloos te laten oplopen, betalen zij straks een vast bedrag van 17,50 euro per vier weken. 8. Minder lasten Mensen die werken gaan erop vooruit. Ze hoeven minder belasting te betalen. Dat is in januari al te zien op de loonstrookjes. Daardoor hebben mensen straks meer te besteden. Het lage btw-tarief gaat wel omhoog, van 6 naar 9 procent. Ook de milieubelastingen gaan omhoog. 9. Cultuur en ontwikkelingssamenwerking Kunst en cultuur krijgen dit jaar 50 miljoen euro meer. Er komt 474 miljoen euro bij voor ontwikkelingssamenwerking. 10. Bedrijven Het kabinet vindt het belangrijk dat bedrijven zoals afgesproken belasting betalen. Daarom gaan we het niet of te weinig betalen van belasting aanpakken. Er veranderen een paar regels over de belasting die bedrijven moeten betalen. Zo gaan ze meer betalen als ze het milieu vervuilen en als ze veel schulden hebben. Daar staat tegenover dat de vennootschapsbelasting omlaag gaat. Bedrijven hoeven zo minder belasting te betalen over de winst die ze maken. Bedrijven zijn vaak het eigendom van aandeelhouders, die ieder een stukje van het bedrijf hebben gekocht. Zij moeten belasting betalen over de winst die ze uitgekeerd krijgen. Deze dividendbelasting wordt straks afgeschaft.

10 10 Tabel toelichting Sociale Zekerheid: Uitkeringen bedoeld voor werklozen, ouderen of zieken die zelf geen of niet genoeg inkomen hebben Gemeentefonds, Provinciefonds en btw-compensatiefonds: Gemeenten en provincies krijgen geld van de overheid via deze fondsen. Het btwcompensatiefonds vergoedt daarnaast btw-kosten die ze hebben gemaakt. Infrastructuur en Waterstaat: Denk aan wegen, vliegvelden, havens en spoorlijnen. Waterstaat gaat over ons water, zoals drinkwater, maar ook de rivieren, kanalen en meren. Rentelasten De rente die je verplicht bent om te betalen over een lening of schuld.